Τάξη: Γ Λυκείου Τμήμα: Βαθμός: Ονοματεπώνυμο: Καθηγητές:

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Τάξη: Γ Λυκείου Τμήμα: Βαθμός: Ονοματεπώνυμο: Καθηγητές:"

Δυσμάς Μαγγίνας
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Γ ' ΛΥΚΕΙΟΥ Τάξη: Γ Λυκείου Τμήμα: Βαθμός: Ονοματεπώνυμο: Καθηγητές: Θ Ε Μ Α A Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση: Α1. Το DNA απαντάται συνδεδεμένο με το RNA με ομοιοπολικό δεσμό: α. κατά τη μεταγραφή β. κατά τη μετάφραση γ. κατά την υβριδοποίηση δ. κατά την αντιγραφή Α2. Τα μιτοχόνδρια στα κύτταρα ενός ανώτερου ζωικού οργανισμού προέρχονται: α. από το θηλυκό γονέα β. από τον πατέρα γ. και από τους δύο γονείς δ. δημιουργούνται de novo (εξ αρχής) Α3. Στον πυρήνα ενός ευκαρυωτικού κυττάρου υπάρχει: α. πρόδρομο και ώριμο mrna β. μόνο πρόδρομο mrna γ. μόνο ώριμο mrna δ. τίποτα από τα παραπάνω Α4. Μετασχηματισμός ονομάζεται: α. η μετατροπή ενός κυττάρου σε προκαρυωτικό β. η διαδικασία εισαγωγής ανασυνδυασμένων πλασμιδίων σε βακτήρια γ. η διάσπαση δεσμών υδρογόνου μεταξύ συμπληρωματικών βάσεων δ. η ένωση DNA- RNA Α5. Οι περιοριστικές ενδονουκλεάσες παράγονται: α. από πλασμίδια β. από μύκητες γ. από προκαρυωτικά κύτταρα δ. τόσο από προκαρυωτικούς όσο και από ευκαρυωτικούς οργανισμούς (25 μονάδες ) Θ Ε Μ Α Β Β1. Να δώσετε ένα ορισμό στις παρακάτω έννοιες: αποδιάταξη DNA, EcoRI, αντικωδικόνιο, ιστόνες, μεταγραφικοί παράγοντες, πρωταρχικά τμήματα

Τα μιτοχόνδρια στα κύτταρα ενός ανώτερου ζωικού οργανισμού προέρχονται: α. από το θηλυκό γονέα β. από τον πατέρα γ. και από τους δύο γονείς δ. δημιουργούνται de novo (εξ αρχής) Α3.

2 Β2. Ποιές δομές του κυττάρου αποτελούνται από νουκλεικά οξέα και πρωτεΐνες; Β3. Σε ποιες περιπτώσεις παρατηρείται ξετύλιγμα της διπλής έλικας του DNA. Αναφέρεται τις πρωτεΐνες που παίρνουν μέρος στις διαδικασίες αυτές; Β4. Ποια ένζυμα πρέπει να χρησιμοποιηθούν για να κατασκευαστεί μια γονιδιωματική και ποια για μια cdna βιβλιοθήκη; (7 μονάδες) Θ Ε Μ Α Γ Γ1. Το είδος Canis familiaris (σκύλος) έχει σε κάθε απλοειδές του κύτταρο περίπου 2,4*10 9 ζεύγη βάσεων, που οργανώνονται σε 39 χρωμοσώματα. Με δεδομένο ότι στον οργανισµό αυτό το φύλο καθορίζεται, όπως και στον άνθρωπο, να βρείτε: α. Πόσα µόρια DNA υπάρχουν σε ένα σωµατικό κύτταρο του σκύλου στην αρχή και στο τέλος της µεσόφασης. (4 μονάδες) β. Πόσες αδελφές χρωµατίδες, πόσα κεντροµερίδια και πόσοι βραχίονες υπάρχουν σε ένα σωµατικό κύτταρο του σκύλου που βρίσκεται στη µετάφαση της µίτωσης. (4 μονάδες) γ. Στα σωματικά κύτταρα του σκύλου ανιχνεύονται εκτός από τα χρωμοσώματα, που είναι γραμμικά μόρια, και κάποια κυκλικά μόρια DNA. Πώς μπορεί να ερμηνευτεί η παρουσία και το πλήθος τους; (4 μονάδες) δ. Να εξηγήσετε πόσα από τα συνολικά μόρια, που υπάρχουν σε ένα σωματικό κύτταρο που βρίσκεται στην αρχή της μεσόφασης, κληρονομήθηκαν από κάθε γονέα αυτού του σκύλου. (4 μονάδες) Να αιτιολογήσετε τις απαντήσεις σας. (16 μονάδες) Γ2. Στο παρακάτω σχήμα απεικονίζεται διαγραμματικά ένα μόριο DNA, στο οποίο ο υποκινητής σημειώνεται με Υ. α. Να μεταφέρετε στο τετράδιό σας το σχήμα και να σημειώσετε με ένα βέλος την κατεύθυνση μεταγραφής του γονιδίου (μονάδες 3). Να γράψετε ποια από τις δύο αλυσίδες Ι ή ΙΙ είναι η κωδική. (μονάδες 3) Να μη δικαιολογήσετε τις απαντήσεις σας. β. Αν στο 3 άκρο της κωδικής αλυσίδας του παραπάνω γονιδίου βρίσκεται μια θέση έναρξης της αντιγραφής, ποια αλυσίδα θα αντιγράφεται με συνεχή τρόπο και ποια με ασυνεχή; Να μη δικαιολογήσετε τις απαντήσεις σας. Θ Ε Μ Α Δ Δίνεται το παρακάτω τμήμα μορίου βακτηριακού mrna. 5...Α G A U G A A A G C C A C G G A G C C C U G A G C A A... 3 Από τη μετάφραση αυτού του mrna προκύπτει μία πεπτιδική αλυσίδα. (3 μονάδες) - 2 -

Ποια ένζυμα πρέπει να χρησιμοποιηθούν για να κατασκευαστεί μια γονιδιωματική και ποια για μια cdna βιβλιοθήκη; (7 μονάδες) Θ Ε Μ Α Γ Γ1.

3 Δ1. Ποιος είναι ο αριθμός των αμινοξέων που αποτελούν αυτή την πεπτιδική αλυσίδα; (μονάδες 2) Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (μονάδες 8) (10 μονάδες) Δ2. Να γράψετε την αλληλουχία των βάσεων της κωδικής και της μεταγραφόμενης αλυσίδας. (4μονάδες) Δ3. Να εξηγήσετε πώς εφαρμόζεται η συμπληρωματικότητα των βάσεων κατά την έκφραση αυτού του γονιδίου. (11 μονάδες) Καλή επιτυχία - 3 -

Να γράψετε την αλληλουχία των βάσεων της κωδικής και της μεταγραφόμενης αλυσίδας. (4μονάδες) Δ3.

4 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙA ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Θ Ε Μ Α A A1 δ A2 α A3 α A4 β A5 γ Θ Ε Μ Α Β B1. Αποδιάταξη DNA: διαδικασία με την οποία σπάζουν οι δεσμοί υδρογόνου και αποχωρίζονται οι δυο συμπληρωματικές αλυσίδες και ο αποχωρισμός τους γίνεται με την επίδραση χημικών ουσιών ή αύξηση της θερμοκρασίας EcoRI: περιοριστική ενδονουκλεάση που απομονώθηκε από το βακτήριο E.coli και κόβει την ακολουθία 5 - GAATTC-3 μεταξύ G και A Αντικωδικόνιο: τριπλέτα νουκλεοτιδίων του trna συμπληρωματική με το αντίστοιχο κωδικόνιο του mrna Ιστόνες: πρωτεΐνες του νουκλεοσώματος γύρω από τις οποίες τυλίγεται το DNA Μεταγραφικοί παράγοντες: πρωτεΐνες που βοηθούν την RNA πολυμεράση να προσδεθεί στον υποκινητή και να ξεκινήσει την μεταγραφή Πρωταρχικά τμήματα: μικρά τμήματα RNA συμπληρωματικά προς τις μητρικές αλυσίδες, που συνθέτει το πριμόσωμα, στις θέσεις έναρξης της αντιγραφής Β2. Νουκλεόσωμα σελ 22 σχολ. Βιβλίου ριβόσωμα σελ 35. σχολ. Βιβλίου ριβονουκλεοπρωτεινικά σωματίδια σελ 35. σχολ. Βιβλίου Β3.. Στις διαδικασίες της αντιγραφής και της μεταγραφής. Πρωτείνες σελ σχολ. Και σελ 36 σχολ. βιβλίου Β4. Γονιδιωματική βιβλιοθήκη: περιοριστικές ενδονουκλεάσες, DNA δεσμάση cdna βιβλιοθήκη: περιοριστικές ενδονουκλεάσες, αντίστροφη μεταγραφάση, DNA πολυμεράση, DNA δεσμάση Θ Ε Μ Α Γ Γ1. α. Στο διπλοειδές σωματικό κύτταρο του σκύλου θα υπάρχουν 2*39=78 χρωμοσώματα. Στην αρχή της μεσόφασης κάθε χρωμόσωμα αποτελείται από ένα ινίδιο χρωματίνης και είναι ένα μόριο DNA. Κατά τη μεσόφαση το γενετικό υλικό αντιγράφεται και τα δύο αντίγραφα κάθε ινιδίου παραμένουν ενωμένα στο κεντρομερίδιο και ονομάζονται πλέον αδελφές χρωματίδες. Κάθε χρωμόσωμα τώρα, αποτελείται από τις δυο χρωματίδες που η καθεμιά αποτελεί ένα μόριο DNA. Ο αριθμός των χρωμοσωμάτων παραμένει σταθερός σε κάθε στάδιο του κυτταρικού κύκλου. Συμπερασματικά στην αρχή της μεσόφασης θα υπάρχουν 78 μόρια και στο τέλος της μεσόφασης 78*2= 156 μόρια DNA. β. Στη μετάφαση τα χρωμοσώματα έχουν ήδη διπλασιαστεί και έχουν τη μέγιστη συσπείρωση. Το κάθε ένα από τα 78 αυτά τα μεταφασικά χρωμοσώματα αποτελείται από 2 χρωματίδες που συνδέονται με το κεντρομερίδιο. Συνολικά θα υπάρχουν 78 κεντρομερίδια και 156 αδελφές χρωματίδες. Το κεντρομερίδιο χωρίζει την κάθε χρωματίδα σε 2 βραχίονες.επομένως θα υπάρχουν 156*2=312 βραχίονες. γ. Στα ευκαρυωτικά κύτταρα το DNA ανιχνεύεται εκτός από τον πυρήνα και στα μιτοχόνδρια και στους χλωροπλάστες (αν το κύτταρο είναι φυτικό).το DNA των μιτοχονδρίων είναι κυκλικό και δίκλωνο και υπάρχουν από 2 ως 10 αντίγραφα. Σε κάθε κύτταρο υπάρχουν περισσότερα από ένα μιτοχόνδρια. δ. Τα μισά από τα χρωμοσώματα του πυρήνα, δηλαδή 39 μόρια DNA κληρονομήθηκαν από την πατέρα και τα άλλα μισά από τη μητέρα του. Τα μόρια του μιτονδριακού DNA κληρονομήθηκαν μόνο από τη μητέρα..

θερμοκρασίας EcoRI: περιοριστική ενδονουκλεάση που απομονώθηκε από το βακτήριο E.

5 Γ2. α. Ι: μη κωδική ΙΙ: κωδική β. ΙΙ: με συνεχή τρόπο Ι: με ασυνεχή τρόπο Θ Ε Μ Α Δ Δ1. Θα υπάρχουν 6 αμινοξέα αφού η μετάφραση γίνεται από το ριβόσωμα,το οποίο κινείται κατά μήκος του mrna από το 5 προς το 3 άκρο του, με βάση το γενετικό κώδικα που είναι: κώδικας τριπλέτας, συνεχής, μη επικαλυπτόμενος, και αρχίζει από το κωδικόνιο έναρξης και σταματά σε ένα από τα κωδικόνια λήξης. Εξηγούμε με βάση το σχολικό βιβλίο σελ.35 τα χαρακτηριστικά αυτά. Δ T C T A C T T T C G G T G C C T C G G G A C T C G T T... 5 : μη κωδική 5...Α G A Τ G A A A G C C A C G G A G C C C Τ G A G C A A... 3 : κωδική Δ3. Η έκφραση αυτού του γονιδίου περιλαμβάνει τη μεταγραφή και τη μετάφραση. Η συμπληρωματικότητα εφαρμόζεται και στις δυο διαδικασίες. Μεταγραφή: Η RNA πολυμεράση καθώς μεταγράφει το γονίδιο, τοποθετεί συμπληρωματικά ριβονουκλεοτίδια απέναντι από τα δεοξυριβονουκλεοτίδια της μη κωδική αλυσίδα του γονιδίου. Απέναντι από κάθε δεοξυριβονουκλεοτίδιο με Α τοποθετεί ένα ριβονουκλεοτίδιο με U,απέναντι από Τ ένα με Α, απέναντι από G ένα με C και αντίστροφα. Μετάφραση: Αρχικά η πρόσδεση της μικρής ριβοσωμικής υπομονάδας στη 5 αμετάφραστη περιοχή του mrna γίνεται με βάση τη συμπληρωματικότητα του ριβοσωμικού RNA και αυτής της περιοχής. Αφού και τα δυο είναι μόρια RNA, οι συμπληρωματικές βάσεις θα είναι Α - Uκαι κάθε C G. Με βάση τον κανόνα της συμπληρωματικότητας των αζωτούχων βάσεων γίνεται και η σύνδεση των αντικωδικονίων των t RNA και των αντίστοιχων κωδικονίων του m RNΑ (οι συμπληρωματικές βάσεις θα είναι Α U και κάθε C G). Κάθε μόριο t RNA μεταφέρει ένα συγκεκριμένο αμινοξύ στα ριβοσώματα και διαθέτει μια τριάδα νουκλεοτιδίων, το αντικωδικόνιο.

επικαλυπτόμενος, και αρχίζει από το κωδικόνιο έναρξης και σταματά σε ένα από τα κωδικόνια λήξης. Εξηγούμε με βάση το σχολικό βιβλίο σελ.35 τα χαρακτηριστικά αυτά. Δ2. 3.

Σχετικά έγγραφα

Διακήρυξη πλειοδοτικού Διαγωνισμού Εκμίσθωσης Κυλικείου των συστεγαζόμενων μονάδων Γυμνασίου και Λυκείου Αρεόπολης

Διακήρυξη πλειοδοτικού Διαγωνισμού Εκμίσθωσης Κυλικείου των συστεγαζόμενων μονάδων Γυμνασίου και Λυκείου Αρεόπολης ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Δήμος Ανατολικής Μάνης Σχολική Επιτροπή Β'/θμιας Εκπ/σης Ελευθερολακώνων 23200 - Γύθειο Πληρ.: Δρακουλάκου Ελένη Τηλ.: 2733360349, 6946558500 Φαξ: 2733360348 Γύθειο 06-03-2013 Αριμ.