ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, COM(2018) 245 final ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ Ενίσχυση της συνεργασίας για την καταπολέμηση των νόσων που προσλαμβάνονται με εμβολιασμό EL EL

2 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο εμβολιασμός έχει προσφέρει τεράστια οφέλη για την υγεία, καθώς και κοινωνικοοικονομικά οφέλη για τα άτομα, τους πληθυσμούς και την κοινωνία ως σύνολο. Πρόκειται για μια από τις πλέον αποδοτικές οικονομικά παρεμβάσεις δημόσιας υγείας, η οποία αποτελεί τη βάση των προγραμμάτων πρόληψης παγκοσμίως, και το μέτρο πρώτης επιλογής για την πρωτογενή πρόληψη των μολυσματικών ασθενειών. Χάρη στον εμβολιασμό, η ανθρωπότητα κατόρθωσε να εξαλείψει την ευλογιά, η οποία ευθυνόταν για τουλάχιστον τριακόσια εκατομμύρια θανάτους μόνο στον 20ό αιώνα. Ταυτόχρονα, φαίνεται πλέον απόλυτα εφικτή η πλήρης εξάλειψη της πολιομυελίτιδας, μιας άλλης σημαντικής απειλής για την ανθρώπινη υγεία. Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας εκτιμά ότι ο εμβολιασμός σήμερα σώζει από 1 έως 3 εκατομμύρια ζωές ετησίως 1, και κατά την επόμενη δεκαετία προβλέπεται να σώσει άλλα 25 εκατομμύρια ανθρώπους 2. Σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, περιστατικά ασθενειών όπως η διφθερίτιδα και ο τέτανος είναι πλέον εξαιρετικά σπάνια, ενώ επιτεύχθηκε επίσης τεράστια πρόοδος στον έλεγχο ασθενειών όπως ο κοκκύτης και η ερυθρά. Παρά τα συνολικά οφέλη του εμβολιασμού, εξακολουθούν να τίθενται ορισμένες βασικές προκλήσεις για την εξασφάλιση βιώσιμων, δίκαιων και αποτελεσματικών προγραμμάτων εμβολιασμού σε όλα τα κράτη μέλη, καθώς και για τη διαφύλαξη των πρόσθετων οφελών από τον εμβολιασμό. Οι πιο επιτακτικές προκλήσεις περιλαμβάνουν την αντιμετώπιση της διστακτικότητας απέναντι στον εμβολιασμό (καθυστέρηση στην αποδοχή ή απόρριψη των εμβολίων, παρά τη διαθεσιμότητα υπηρεσιών εμβολιασμού), την ανάσχεση της εξάπλωσης μεταδοτικών νόσων που προλαμβάνονται με τον εμβολιασμό, τη διατήρηση υψηλής εμβολιαστικής κάλυψης και την εξασφάλιση ισότιμης πρόσβασης στον εμβολιασμό για άτομα όλων των ηλικιών και πληθυσμών. Η οικονομική βιωσιμότητα των προγραμμάτων εμβολιασμού είναι επίσης καθοριστικής σημασίας για την εξασφάλιση μεγαλύτερης υποστήριξης για την παρακολούθηση του αντικτύπου και της αποτελεσματικότητας των εμβολίων, για τον μετριασμό του κινδύνου ελλείψεων, καθώς και για την αντιμετώπιση της διστακτικότητας απέναντι στον εμβολιασμό και των επιπτώσεών της στα προγράμματα ανοσοποίησης. Η διστακτικότητα αποτελεί πηγή αυξανόμενης ανησυχίας στην Ευρώπη και παγκοσμίως, η οποία υπονομεύει την αξία του εμβολιασμού σε σχέση με τη δημόσια υγεία. Κατά τα τελευταία έτη, σημαντικές εστίες ασθενειών που προλαμβάνονται με τον εμβολιασμό, καθώς και ορισμένα συμβάντα με διασυνοριακές επιπτώσεις, έχουν φέρει στο προσκήνιο τα παραμένοντα κενά στον τομέα της εμβολιαστικής κάλυψης στην ΕΕ. Η ιλαρά αποτελεί μια ιδιαίτερη πρόκληση: κατά τα τελευταία έτη παρατηρήθηκε εκτεταμένη επανεμφάνιση της νόσου στην ΕΕ. Περισσότερα από κρούσματα της νόσου αναφέρθηκαν μόνο το , αριθμός υπερτριπλάσιος του αριθμού των περιστατικών το Η βασική αιτία παραμένει η υποβέλτιστη διάδοση του εμβολιασμού, η οποία βρίσκεται κάτω από το ελάχιστο απαιτούμενο ποσοστό του 95 %. Η Ευρώπη δεν έχει κατορθώσει να εξαλείψει την ιλαρά σύμφωνα με τους συμφωνημένους στόχους της ΠΟΥ 4 και η συσσώρευση των 1 WHO, Immunization Coverage, Fact Sheet 2018, (ΠΟΥ, Κάλυψη ανοσοποίησης, ενημερωτικό δελτίο 2018) 2 Rappuoli R (2014), DG Research New Horizon for Vaccine Conference, (ΓΔ Έρευνας, Συνέδριο για τον νέο ορίζοντα για τον εμβολιασμό) 3 ECDC. Monthly measles and rubella monitoring report, January 2018 (Μηνιαία έκθεση παρακολούθησης ιλαράς και ερυθράς, Ιανουάριος 2018)

3 ευπαθών παιδιών με την πάροδο του χρόνου, που υπολογίζεται σε περίπου 4 εκατομμύρια μεταξύ 2006 και , καθιστά επιτακτικές τις δράσεις στον τομέα της πολιτικής και της δημόσιας υγείας. Τα πρόσφατα θανατηφόρα κρούσματα διφθερίτιδας στην ΕΕ υπενθυμίζουν επίσης το γεγονός ότι άτομα που δεν έχουν ανοσοποιηθεί έναντι σπάνιων ασθενειών εξακολουθούν να διατρέχουν κίνδυνο 6. Το 2016, η εμβολιαστική κάλυψη για τη διφθερίτιδα, τον τέτανο και τον κοκκύτη μεταξύ των παιδιών στην ΕΕ ήταν κάτω από το απαιτούμενο ποσοστό του 95 % 7 και εξακολουθεί να υφίσταται η ανάγκη εξασφάλισης συνεχούς προστασίας και μετά την ενηλικίωση, ιδίως για τους ταξιδιώτες, τους ηλικιωμένους και τα άτομα με κοινωνικές συνδέσεις με χώρες όπου ενδημούν οι ασθένειες αυτές. Τα ποσοστά εμβολιασμού κατά της εποχικής γρίπης στην ΕΕ παραμένουν σημαντικά χαμηλότερα από τον στόχο κάλυψης του 75 % για τα άτομα άνω των 65 ετών 8 και φαίνεται να μειώνονται περαιτέρω 9. Παρά τα αποδεικτικά στοιχεία σχετικά με τη σοβαρότητα της γρίπης μεταξύ των ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας, μόνο ένα κράτος μέλος της ΕΕ έχει επιτύχει τον στόχο κάλυψης 10. Ορισμένες εστίες ασθενειών κατά τα τελευταία έτη συνδέονται με μετάδοση από εργαζομένους στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης. Το γεγονός αυτό κρίνεται ανησυχητικό και εγείρει θεμελιώδη ζητήματα σχετικά με την ασφάλεια των ασθενών. Η οδηγία 2000/54/ΕΚ 11 για την προστασία των εργαζομένων από κινδύνους που διατρέχουν λόγω έκθεσής τους σε βιολογικούς παράγοντες κατά την εργασία, και η οδηγία 2010/32/ΕΕ για την εφαρμογή της συμφωνίας-πλαισίου σχετικά με την πρόληψη των τραυματισμών που προκαλούνται από αιχμηρά αντικείμενα στο νοσοκομειακό και υγειονομικό τομέα, η οποία συνήφθη από τις οργανώσεις HOSPEEM και EPSU 12, καθορίζουν τις ελάχιστες απαιτήσεις για τη διασφάλιση της προστασίας των εργαζομένων στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, συμπεριλαμβανομένης της ανάγκης προσφοράς εμβολίων σε εκείνους που δεν έχουν ανοσοποιηθεί στο παρελθόν. Οι εν λόγω προκλήσεις απαιτούν παρεμβάσεις σε διάφορα μέτωπα, συμπεριλαμβανομένης της καλύτερης κατανόησης των βαθύτερων αιτιών για τη μείωση της κάλυψης. Η επένδυση όχι μόνο σε χρηματικούς όρους αλλά και στην κατάρτιση των εργαζομένων στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης σχετικά με τον εμβολιασμό κρίνεται απαραίτητη. Τέτοιες επενδύσεις θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως «έξυπνες» δαπάνες με σκοπό την πρόληψη των ασθενειών και του αντίστοιχου αποφευκτού κόστους για το σύστημα 5 Οι εκτιμήσεις αυτές αφορούν παιδιά στην ομάδα στόχου εμβολιασμού ηλικίας κάτω των 2 ετών: ECDC, αδημοσίευτα στοιχεία. 6 ECDC. A fatal case of diphtheria in Belgium, 24 March 2016 (Θανατηφόρο κρούσμα διφθερίτιδας στο Βέλγιο, 24 Μαρτίου 2016) WHO/UNICEF Estimates of National Immunization Coverage (Εκτιμήσεις ΠΟΥ/UNICEF για την εθνική κάλυψη ανοσοποίησης για το 2016) 8 Σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με τον εμβολιασμό για την εποχική γρίπη, 9 Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής σχετικά με την πορεία της εφαρμογής της σύστασης του Συμβουλίου σχετικά με τον εμβολιασμό για την εποχική γρίπη 10 ECDC, Overview of vaccination recommendations and coverage rates in the EU Member States for the and influenza seasons (Επισκόπηση των συστάσεων και των ποσοστών κάλυψης του εμβολιασμού στα κράτη μέλη της ΕΕ για τις εποχές γρίπης και ) Οδηγία 2000/54/ΕΚ για την προστασία των εργαζομένων από κινδύνους που διατρέχουν λόγω έκθεσής τους σε βιολογικούς παράγοντες κατά την εργασία, 12 Οδηγία 2010/32/ΕΕ του Συμβουλίου, της 10ης Μαΐου 2010, για την εφαρμογή της συμφωνίας-πλαισίου σχετικά με την πρόληψη των τραυματισμών που προκαλούνται από αιχμηρά αντικείμενα στο νοσοκομειακό και υγειονομικό τομέα, η οποία συνήφθη από τις οργανώσεις HOSPEEM και EPSU, http;//eurlex.europa.eu/legal-content&&en/txt/html/?uri=celex:32010l0032&from=en 2

4 υγειονομικής περίθαλψης, και ως συμβολή στους γενικούς στόχους της αποδοτικότητας και της βιωσιμότητας 13. Αν και οι προκλήσεις αυτές εμφανίζονται στα διάφορα κράτη μέλη με διαφορετικούς τρόπους, απαιτείται δράση σε επίπεδο ΕΕ για την επίτευξη ουσιαστικής προόδου και τη μετατροπή των πολιτικών οραμάτων σε αποτελεσματικά επιχειρησιακά σχέδια εμβολιασμού σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο για την προστασία της υγείας των πολιτών, σύμφωνα με το άρθρο 168 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι ασθένειες που προλαμβάνονται με τον εμβολιασμό δεν περιορίζονται από τα εθνικά σύνορα. Οι αδυναμίες ενός κράτους μέλους στην ανοσοποίηση θέτουν σε κίνδυνο την υγεία και την ασφάλεια των πολιτών σε ολόκληρη την ΕΕ. Η παρούσα ανακοίνωση παρουσιάζει ένα πλαίσιο δράσεων που θα αναληφθούν από την Επιτροπή, με τη συνεργασία των κρατών μελών, στο πλαίσιο τριών βασικών πυλώνων: 1) αντιμετώπιση της διστακτικότητας απέναντι στον εμβολιασμό και βελτίωση της εμβολιαστικής κάλυψης 2) βιώσιμες πολιτικές εμβολιασμού στην ΕΕ 3) συντονισμός και συμβολή της ΕΕ στην παγκόσμια υγεία. Το μέγεθος των μελλοντικών προκλήσεων απαιτεί στενή συνεργασία όλων των ενδιαφερόμενων φορέων. Προς τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή θα υποβάλει επίσης σύσταση στο Συμβούλιο σχετικά με την ενίσχυση της συνεργασίας για την καταπολέμηση των νόσων που προλαμβάνονται με τον εμβολιασμό, προκειμένου να εξασφαλιστεί η αρμονική συνεργασία της Επιτροπής με τα κράτη μέλη. Η ανακοίνωση αυτή, όπως και η προτεινόμενη σύσταση προς το Συμβούλιο, συμβάλλουν επίσης στην υλοποίηση του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων και στην επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης του θεματολογίου του Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής για την επένδυση στην υγεία, 3

5 ΠΥΛΩΝΑΣ Ι - Αντιμετώπιση της διστακτικότητας απέναντι στον εμβολιασμό και βελτίωση της εμβολιαστικής κάλυψης Βασικές προκλήσεις Η διστακτικότητα απέναντι στον εμβολιασμό και ο αντίκτυπός της στα προγράμματα ανοσοποίησης προκαλούν αυξανόμενη ανησυχία στην Ευρώπη και παγκοσμίως. Στην Ευρώπη, οι ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια αποτελούν βασικό παράγοντα καθορισμού της διστακτικότητας 14 τόσο για τους πολίτες όσο και για τους επαγγελματίες του τομέα της υγειονομικής περίθαλψης 15. Αυτό συμβαίνει παρά το γεγονός ότι τα εμβόλια στην ΕΕ υποβάλλονται σε αυστηρούς ελέγχους τόσο πριν όσο και μετά την αδειοδότηση, σύμφωνα με την οδηγία 2001/83/ΕΚ 16 και τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 726/ Η μείωση της επίπτωσης ορισμένων ασθενειών, σε συνδυασμό με τη δράση ακτιβιστών κατά του εμβολιασμού, έχουν οδηγήσει στη μετατόπιση της προσοχής από τους κινδύνους, ακόμη και τον κίνδυνο θανάτου, που συνεπάγονται οι αθέατες ασθένειες προς έναν φόβο για αναπόδεικτες παρενέργειες. Επιπλέον, η ταχεία διάδοση παραπληροφόρησης, δηλαδή αποδεδειγμένα παραπλανητικών ή ψευδών πληροφοριών, μέσω των ηλεκτρονικών μέσων καθιστά τη διάκριση των επιστημονικών δεδομένων από τους αβάσιμους ισχυρισμούς μια πραγματική πρόκληση για όσους αναζητούν αξιόπιστες πληροφορίες σχετικά με τον εμβολιασμό. Η διστακτικότητα απέναντι στον εμβολιασμό σχετίζεται ιδιαίτερα με το γενικότερο πλαίσιο, τη χώρα και τον τύπο του εμβολίου, ενώ η αντίληψη του κοινού για ένα ορισμένο εμβόλιο μπορεί να αλλάξει γρήγορα. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει μία μοναδική λύση για όλες τις περιπτώσεις, αλλά απαιτείται σταθερή δέσμευση για τη βελτίωση του διαλόγου με τους πολίτες, την κατανόηση των ανησυχιών τους και την ανάπτυξη στρατηγικών παρέμβασης προσαρμοσμένων στις ανάγκες τους. Οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης κατέχουν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο, καθώς ορθώς εξακολουθούν να αποτελούν την πλέον αξιόπιστη πηγή πληροφοριών για τους ασθενείς. Είναι οι πλέον κατάλληλοι να κατανοήσουν τους διστακτικούς ασθενείς, να απαντήσουν στις ανησυχίες τους και να εξηγήσουν τα οφέλη του εμβολιασμού. Ωστόσο, οι ίδιοι οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης ενδέχεται να είναι διστακτικοί απέναντι στον εμβολιασμό, είτε για τους ίδιους είτε για τους ασθενείς τους. Η συνεχής εκπαίδευση όλων των εργαζομένων στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης κατά τη διάρκεια των σπουδών τους και μετά την έναρξη της επαγγελματικής τους ζωής αποτελεί προτεραιότητα ώστε το προσωπικό στον τομέα αυτόν να είναι επαρκώς καταρτισμένο για να συμβουλεύει το κοινό σχετικά με τις ανάγκες εμβολιασμού και να χορηγεί αποτελεσματικά ανοσοποίηση. Η διστακτικότητα απέναντι στον εμβολιασμό στην Ευρώπη μπορεί επίσης να ενισχύεται από ζητήματα που σχετίζονται με την οικονομική προσιτότητα, τη γεωγραφική προσβασιμότητα ή τη διαθεσιμότητα πληροφοριών σχετικά με την ανοσοποίηση. Η πρόσβαση στον εμβολιασμό θα πρέπει να διευρυνθεί και 14 Larson H, De Figueiredo A, Xiahong Z, et al. The State of Vaccine Confidence 2016: Global Insights Through 67-Country Survey. EBioMedicine 2016;12: ECDC Vaccine hesitancy among healthcare workers and their patients in Europe, 2015 (Διστακτικότητα απέναντι στον εμβολιασμό μεταξύ των εργαζομένων στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης και των ασθενών τους στην Ευρώπη, 2015) Οδηγία 2001/83/ΕΚ περί κοινοτικού κώδικος για τα φάρμακα που προορίζονται για ανθρώπινη χρήση, 17 Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 726/2004 για τη θέσπιση κοινοτικών διαδικασιών χορήγησης άδειας και εποπτείας όσον αφορά τα φάρμακα που προορίζονται για ανθρώπινη και για κτηνιατρική χρήση και για τη σύσταση Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων, 1/reg_2004_726/reg_2004_726_el.pdf 4

6 να καταστεί πιο εύκολη για τον αποδέκτη, ιδιαίτερα για τις ευάλωτες και τις υποεξυπηρετούμενες κοινότητες. Αυτό απαιτεί την εξάλειψη τυχόν νομικών, οικονομικών ή διαρθρωτικών φραγμών για τη βελτίωση της ισότιμης πρόσβασης, αλλά ενδεχομένως και τον πολλαπλασιασμό των σημείων εμβολιασμού, μεταξύ άλλων μέσω κοινοτικών υπηρεσιών που περιλαμβάνουν νοσηλευτές, φαρμακεία ή σχολικά προγράμματα. Ο εμβολιασμός θα πρέπει να ενσωματώνεται συστηματικά στο πλαίσιο των προληπτικών υπηρεσιών ρουτίνας σε διάφορα στάδια της ζωής. Κάθε επαφή με το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης θα πρέπει να αξιοποιείται ως ευκαιρία για εμβολιασμούς αναπλήρωσης με στόχο την κάλυψη των κενών ανοσοποίησης. Η βελτίωση της πρόσβασης σε αντικειμενικές και διαφανείς πληροφορίες υψηλής ποιότητας σχετικά με τα εμβόλια και τον εμβολιασμό, μεταξύ άλλων όσον αφορά την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια, είναι καίριας σημασίας. Κρίνεται επίσης απαραίτητη η δημιουργία ενός βιώσιμου και αξιόπιστου συστήματος παρακολούθησης των ποσοστών εμβολιαστικής κάλυψης σε όλες τις ηλικίες, τις γεωγραφικές περιοχές και τις πληθυσμιακές υποομάδες, π.χ. στους εργαζομένους στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης. Δεδομένου ότι ο βαθμός διστακτικότητας διαφέρει μεταξύ των χωρών, των πληθυσμών και των εμβολίων, η ύπαρξη αξιόπιστων δεδομένων στρωματοποιημένης κάλυψης μπορεί να συμβάλλει στην ανίχνευση υποομάδων με χαμηλότερη διάδοση, την αξιολόγηση της βασικής αιτίας και τη σχεδίαση της απαιτούμενης παρέμβασης. Οι δράσεις της ΕΕ αναμένεται να οδηγήσουν στην τυποποίηση των εργαλείων και των μεθοδολογιών για την αξιολόγηση και την αναφορά δεδομένων κάλυψης σε όλες τις ηλικίες πέρα από την παραδοσιακή παιδιατρική ηλικιακή ομάδα, αξιοποιώντας ιδιαίτερα τις δυνατότητες των ηλεκτρονικών συστημάτων πληροφοριών ανοσοποίησης. Δραστηριότητες προτεραιότητας Οι δραστηριότητες προτεραιότητας θα πρέπει να αποσκοπούν: στην ενίσχυση της παρακολούθησης της διάδοσης του εμβολιασμού σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, συμπεριλαμβανομένων των εργαζομένων στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, σύμφωνα με κοινές κατευθυντήριες γραμμές και μεθοδολογίες, και την κοινοποίηση των εν λόγω δεδομένων σε επίπεδο ΕΕ, στην ενίσχυση της αποτελεσματικής εφαρμογής των ενωσιακών κανόνων για την προστασία των εργαζομένων, ιδίως με την εξασφάλιση της κατάλληλης κατάρτισης των εργαζομένων στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, την παρακολούθηση του καθεστώτος ανοσοποίησης και την ενεργό προσφορά εμβολιασμού όπου κρίνεται απαραίτητο, στη δημιουργία συνασπισμού για τον εμβολιασμό, για τη συσπείρωση των ευρωπαϊκών ενώσεων εργαζομένων στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης γύρω από τη δέσμευση παροχής ορθών πληροφοριών στο κοινό, την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης και την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών, στη βελτιστοποίηση των δραστηριοτήτων ευαισθητοποίησης, μεταξύ άλλων μέσω συνεργασιών με τον εκπαιδευτικό τομέα και τους κοινωνικούς εταίρους και μέσω δράσεων που απευθύνονται στα μέσα ενημέρωσης, 5

7 στην καταπολέμηση της εξάπλωσης της παραπληροφόρησης στην ψηφιακή εποχή, συμπεριλαμβανομένης της διάδοσης πέραν των εθνικών συνόρων, στην κατάρτιση, στο πλαίσιο της διαδικασίας για την κατάσταση της υγείας (έκθεση State of Health) στην ΕΕ, μιας έκθεσης με θέμα Κατάσταση ως προς την εμπιστοσύνη στα εμβόλια στην ΕΕ για την παροχή στοιχείων για δράσεις σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο, στη βελτίωση της πρόσβασης σε αντικειμενικές και διαφανείς πληροφορίες σχετικά με τα εμβόλια και την ασφάλειά τους, μετά την αξιολόγηση των αναγκών πληροφόρησης τόσο από τους πολίτες όσο και από τους εργαζομένους στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, στον προσδιορισμό των εμποδίων για την πρόσβαση και στην υποστήριξη των παρεμβάσεων για την επέκταση της πρόσβασης στον εμβολιασμό για μειονεκτούσες και κοινωνικά αποκλεισμένες ομάδες, στην ενίσχυση της συμπεριφορικής έρευνας για την καλύτερη κατανόηση των παραγόντων καθορισμού που σχετίζονται με το γενικότερο πλαίσιο, από την οπτική γωνία του τελικού χρήστη, και στη σχεδίαση προσαρμοσμένων στρατηγικών παρέμβασης, στην ανάπτυξη τεκμηριωμένων εργαλείων και καθοδήγησης σε επίπεδο ΕΕ που θα συνδράμουν τις χώρες στην πρόβλεψη, την πρόληψη ή την αντιμετώπιση των κρίσεων. 6

8 ΠΥΛΩΝΑΣ ΙΙ - Βιώσιμες πολιτικές εμβολιασμού στην ΕΕ Βασικές προκλήσεις Οι δημοσιονομικές πιέσεις, οι δημογραφικές μετατοπίσεις και οι αλλαγές στο εμβολιαστκό «οικοσύστημα» θέτουν προκλήσεις για τη βιωσιμότητα των πολιτικών εμβολιασμού στα κράτη μέλη της ΕΕ. Τα προγράμματα ανοσοποίησης συνιστούν εθνική αρμοδιότητα και συνεπώς οι αποφάσεις σχετικά με τη θέσπιση, τη χρηματοδότηση και την υλοποίηση πολιτικών εμβολιασμού εξακολουθούν να λαμβάνονται σε εθνικό επίπεδο. Ως εκ τούτου, τα προγράμματα εμβολιασμού ποικίλλουν μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά πτυχές όπως ο χρόνος, οι χορηγούμενες δόσεις, το είδος των εργαζομένων στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης που εμπλέκονται στη χορήγηση και οι πρακτικές προμήθειας των εμβολίων. Οι διαφορές οφείλονται συχνά σε κοινωνικούς, οικονομικούς και ιστορικούς παράγοντες ή, απλώς, στον τρόπο οργάνωσης του συστήματος υγείας. Ανεξάρτητα από τις διαφορές, έχει αποδειχθεί ότι όλα τα προγράμματα ανοσοποίησης επιτυγχάνουν τους στόχους πρόληψης υπό την προϋπόθεση ότι υπάρχει υψηλή και έγκαιρη διάδοση. Ωστόσο, σε επίπεδο ΕΕ, αυτή η πολυμορφία μπορεί να δυσκολέψει τους πολίτες και τους εργαζόμενους στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης να συνεχίσουν τον εμβολιασμό όταν μετακινούνται εκτός των συνόρων. Ενδέχεται να μην είναι σε θέση να κατανοήσουν τη λογική των διαφορετικών πολιτικών μεταξύ των χωρών, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται αμφιβολίες σχετικά με την επιστημονική βάση για τη λήψη αποφάσεων σχετικά με τις πολιτικές εμβολιασμού. Επιπλέον, εφαρμόζονται διαφορετικά συστήματα για την τεκμηρίωση του ιστορικού ατομικής ανοσοποίησης, από έντυπα αρχεία έως προηγμένα ηλεκτρονικά πληροφοριακά συστήματα. Υφίστανται επίσης διαφορές ως προς τις μορφές και τις γλώσσες που χρησιμοποιούνται, αλλά και ως προς τον τύπο των πληροφοριών που καταγράφονται. Οι διαφορές αυτές ενδέχεται να θίγουν την ποιότητα των αρχείων εμβολιασμού, ενώ ορισμένες φορές μπορεί να θέτουν πρακτικά ζητήματα για την αποτελεσματική τεκμηρίωση του ιστορικού ανοσοποίησης, αλλά και την επικοινωνία μεταξύ διαφορετικών παρόχων εντός της ίδιας χώρας, αλλά και μεταξύ χωρών. Εκτός από την αποτελεσματική τήρηση αρχείων, ένα ολοκληρωμένο ηλεκτρονικό σύστημα πληροφοριών για την ανοσοποίηση στα κράτη μέλη μπορεί να προσφέρει μεγάλες τράπεζες δεδομένων που θα υποστηρίζουν τη βιωσιμότητα και την απόδοση των προγραμμάτων εμβολιασμού. Κρίνεται αναγκαία η προσπάθεια σε επίπεδο ΕΕ και κρατών μελών για την ανάπτυξη επιχειρησιακών κατευθυντήριων γραμμών και την άρση των φραγμών υποδομών, των νομικών φραγμών καθώς και των φραγμών τυποποίησης για τη διευκόλυνση της διαλειτουργικότητας και της ηλεκτρονικής ανταλλαγής δεδομένων στον τομέα του εμβολιασμού, καθώς και για την αξιοποίηση των συστημάτων πληροφοριών σχετικά με την ανοσοποίηση για την τεκμηρίωση των επιχειρησιακών και στρατηγικών αποφάσεων. Επιπλέον, καθώς αυξάνεται ο αριθμός των εμβολίων που εγκρίνονται για διαφορετικές ηλικιακές ομάδες, η λήψη αποφάσεων σχετικά με την εισαγωγή και την παρακολούθησή τους καθίσταται ολοένα και περισσότερο πολύπλοκη. Κρίνεται σκόπιμο να καταβληθούν καλύτερα συντονισμένες προσπάθειες από την ΕΕ και να συγκεντρωθεί τεχνική εμπειρογνωμοσύνη για την αξιολόγηση των στοιχείων στη φάση πριν και μετά την αδειοδότηση των εμβολίων. Στη φάση πριν από την αδειοδότηση, η εφαρμογή συνεργατικών προσεγγίσεων στην ΕΕ μπορεί να βελτιώσει την ποιοτική και ποσοτική αποδοτικότητα της 7

9 διαδικασίας λήψης αποφάσεων ενώ ταυτόχρονα θα διατηρεί ένα ισχυρό και συντονισμένο δίκτυο εθνικών εμπειρογνωμόνων για τον εμβολιασμό. Η παθητική και ενεργή παρακολούθηση μετά την αδειοδότηση και οι ειδικά σχεδιασμένες μελέτες κρίνονται επίσης απαραίτητες για την παροχή περαιτέρω αξιόπιστων στοιχείων σχετικά με την ασφάλεια, την αποτελεσματικότητα υπό πραγματικές συνθήκες και τον αντίκτυπο του εμβολιασμού μετά τη χρήση, καθώς και για τον συγκερασμό των σημερινών κατακερματισμένων προσπαθειών σε επίπεδο ΕΕ. Επιπλέον, η γήρανση, η υψηλή κινητικότητα και η μετατόπιση του βάρους των κλασικών ασθενειών που προλαμβάνονται με τον εμβολιασμό από την παιδική ηλικία σε μεγαλύτερες ηλικίες επιβάλλουν την προσεκτική αξιολόγηση της σχέσης κόστους-αποτελεσματικότητας μιας διά βίου προσέγγισης του εμβολιασμού. Ο εμβολιασμός των ενηλίκων, τα ζητήματα σχετικά με την ανοσολογική γήρανση (απώλεια της ανοσίας με την πάροδο του χρόνου) και τα νέα εμβόλια που εγκρίνονται για ενήλικες και άτομα μεγαλύτερης ηλικίας τίθενται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, καθώς μπορούν να προσφέρουν οφέλη για τη δημόσια υγεία και την οικονομία. Αν και όλα τα κράτη μέλη εφαρμόζουν καθιερωμένα προγράμματα εμβολιασμού για τα παιδιά, οι συστάσεις εμβολιασμού και τα προγράμματα για ενήλικες, όπου υφίστανται, παρουσιάζουν σημαντικές διαφορές. Ταυτόχρονα, τα πρόσφατα περιστατικά ελλείψεων και διακοπής της προσφοράς παραδοσιακών εμβολίων παρεμπόδισαν την αποτελεσματική χορήγηση προγραμμάτων ρουτίνας για την ανοσοποίηση κατά την παιδική ηλικία Οι προκλήσεις που συνδέονται με την έλλειψη εμβολίων συνδέονται με ζητήματα που αφορούν τόσο τη ζήτηση όσο και την προσφορά και άπτονται ζητημάτων παραγωγής, περιορισμένης βάσης προμηθευτών και παραγωγικών ικανοτήτων, παγκόσμιας αύξησης της ζήτησης, ανεπαρκών υπηρεσιών πρόβλεψης, ανελαστικού σχεδιασμού προμηθειών και περιορισμένων δυνατοτήτων δημιουργίας αποθεμάτων. Τα υφιστάμενα μέσα της ΕΕ στον τομέα της υγείας δεν επιτρέπουν την προκήρυξη δημόσιων συμβάσεων για εμβόλια ρουτίνας σε επίπεδο ΕΕ. Για τον λόγο αυτό, θα πρέπει να διερευνηθούν οι μέθοδοι συνεργασίας με τα κράτη μέλη για την αμοιβαία ανταλλαγή πλεονασμάτων και η δυνατότητα ανάπτυξης ενός σχεδίου για την ενδεχόμενη δημιουργία αποθεμάτων σε επίπεδο ΕΕ. Όσον αφορά την έρευνα και την ανάπτυξη των εμβολίων, κρίνονται απαραίτητες καινοτόμες προσεγγίσεις και νέα εμβόλια για την καλύτερη αντιμετώπιση των εκκρεμών αναγκών δημόσιας υγείας και των αναγκών συγκεκριμένων ομάδων-στόχων. Σε αυτές περιλαμβάνεται η ανάγκη χρήσης των εμβολίων ως συμπληρωματικών εργαλείων μαζί με τα αντιβιοτικά στις παγκόσμιες προσπάθειες για την καταπολέμηση της μικροβιακής αντοχής. Υφίστανται επίσης τεχνικοί παράγοντες συμφόρησης που εκτείνονται σε ολόκληρη την οδό ανάπτυξης των προϊόντων, ενώ απαιτούνται νέες ανοσοενισχυτικές ουσίες για τα εμβόλια για τα οποία έχουν αποτύχει τα συμβατικά σκευάσματα. Δραστηριότητες προτεραιότητας Οι δραστηριότητες προτεραιότητας θα πρέπει να αποσκοπούν: στην ανάπτυξη κατευθυντήριων γραμμών της ΕΕ για την καθιέρωση ολοκληρωμένων ηλεκτρονικών συστημάτων πληροφοριών σχετικά με την ανοσοποίηση για την αποτελεσματική παρακολούθηση των προγραμμάτων ανοσοποίησης, 8

10 στην κατάρτιση υλικού καθοδήγησης για την υπέρβαση των νομικών/τεχνικών φραγμών στη διαλειτουργικότητα και τις διασυνδέσεις με την ευρύτερη υποδομή των συστημάτων υγείας, στη δημιουργία μιας κοινής κάρτας εμβολιασμού για τους πολίτες της ΕΕ, η οποία θα ανακτάται μέσω ηλεκτρονικών συστημάτων πληροφοριών και θα αναγνωρίζεται για διασυνοριακή χρήση, με σκοπό την τυποποίηση των αναφορών στο ιστορικό εμβολιασμού, στην ενίσχυση της αποδοτικότητας και της συνέπειας της λήψης αποφάσεων σχετικά με τα εμβόλια και τις πολιτικές εμβολιασμού, ώστε να διευκολύνεται η τεχνική συνεργασία μεταξύ των αρχών δημόσιας υγείας για την υποστήριξη των εργασιών των εθνικών τεχνικών συμβουλευτικών ομάδων για την ανοσοποίηση και των συνδεδεμένων φορέων, στη δημιουργία μιας βιώσιμης και πολυμερούς πλατφόρμας για μετεγκριτικές μελέτες της ΕΕ για την παρακολούθηση της ασφάλειας, της αποτελεσματικότητας και του αντικτύπου του εμβολιασμού, στην ανάπτυξη κοινών μεθοδολογιών για την αξιολόγηση της σχετικής αποτελεσματικότητας των εμβολίων, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο της συνεργασίας της ΕΕ για την αξιολόγηση των τεχνολογιών υγείας, στη θέσπιση κατευθυντήριων γραμμών για ένα βασικό πρόγραμμα εμβολιασμού της ΕΕ ώστε να βελτιωθεί η συμβατότητα μεταξύ των εθνικών προγραμμάτων και να ενισχυθεί η ισότητα των πολιτών ως προς την προστασία της υγείας τους το πρόγραμμα αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βάση αναφοράς για τη βελτιστοποίηση των εθνικών προγραμμάτων και για την κάλυψη των αναγκών των πολιτών που μετακινούνται εκτός συνόρων, στον μετριασμό των κινδύνων έλλειψης εμβολίων, με την ανάπτυξη μιας εικονικής αποθήκης δεδομένων της ΕΕ σχετικά με τις ανάγκες εμβολίων, ώστε να διευκολυνθεί η εθελοντική ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τις διαθέσιμες προμήθειες και τις ελλείψεις βασικών εμβολίων, στον προσδιορισμό δυνατοτήτων για τη διατήρηση φυσικών αποθεμάτων σε επίπεδο ΕΕ, μέσω διαλόγου με τους παρασκευαστές εμβολίων, στη δημιουργία συμπράξεων και ερευνητικών υποδομών, μεταξύ άλλων για κλινικές δοκιμές, με σκοπό τη διευκόλυνση του πρώιμου διαλόγου με τους υπεύθυνους ανάπτυξης, τις οργανώσεις δημόσιας υγείας και τους ρυθμιστικούς φορείς για τη στήριξη της έγκρισης καινοτόμων εμβολίων, μεταξύ άλλων για τις αναδυόμενες απειλές για την υγεία, στην υποστήριξη της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας της χρηματοδότησης για την έρευνα και την ανάπτυξη εμβολίων σε επίπεδο ΕΕ και σε εθνικό επίπεδο, καθώς και στη σχεδίαση ενός οδικού χάρτη για τις ανάγκες υψηλής προτεραιότητας. 9

11 ΠΥΛΩΝΑΣ III. Συντονισμός και συμβολή της ΕΕ στην παγκόσμια υγεία Βασικές προκλήσεις Ο συντονισμός των πολιτικών σχετικά με τον εμβολιασμό σε επίπεδο ΕΕ παραμένει περιορισμένος και ακολουθεί μια παθητική προσέγγιση κατά περίπτωση. Επιπλέον, δεν υπάρχουν επιχειρησιακές δομές για την ενίσχυση της συνεργασίας της ΕΕ προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις σχετικά με τον εμβολιασμό, συμπεριλαμβανομένου του υφιστάμενου κατακερματισμένου τοπίου για την έρευνα και την ανάπτυξη εμβολίων. Ο εμβολιασμός αποτελεί ένα παγκόσμιο ζήτημα και συνεπώς οι πτυχές του διεθνούς συντονισμού παραμένουν ζωτικής σημασίας. Κρίνεται ιδιαίτερα αναγκαία η βελτίωση της παγκόσμιας ετοιμότητας έναντι των μεταδοτικών ασθενειών, ενώ ο αντίκτυπος των ισχυρών προγραμμάτων ανοσοποίησης σε επίπεδο ΕΕ και παγκοσμίως είναι καίριας σημασίας για την επιτυχία των διεθνών κανονισμών υγείας. Κατά τα τελευταία έτη, στις συνεδριάσεις των G7 και G20 τέθηκε το ζήτημα της παγκόσμιας υγείας, συμπεριλαμβανομένης της ασφάλειας για την υγεία. Ο εμβολιασμός αποτελεί έναν τομέα που θα μπορούσε να δεχθεί περαιτέρω πολιτική ώθηση εάν αποτελούσε αντικείμενο συζήτησης στις ομάδες αυτές. Το παγκόσμιο σχέδιο δράσης για τον εμβολιασμό (GVAP) της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας αποτελεί ένα πλαίσιο για την πρόληψη εκατομμυρίων θανάτων έως το 2020 μέσω πιο ισότιμης πρόσβασης στα υφιστάμενα εμβόλια σε όλες τις κοινότητες. Τον Μάιο του 2017 οι υπουργοί υγείας 194 χωρών ενέκριναν ένα νέο ψήφισμα για την ενίσχυση της ανοσοποίησης ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι του GVAP. Το ψήφισμα καλεί τις χώρες να επεκτείνουν τις υπηρεσίες ανοσοποίησης πέρα από την παιδική ηλικία, να κινητοποιήσουν εγχώριες πηγές χρηματοδότησης και να ενισχύσουν τη διεθνή συνεργασία. Η ανοσοποίηση θα διαδραματίσει επίσης σημαντικό ρόλο στην επίτευξη των στόχων για τη βιώσιμη ανάπτυξη του Ο στόχος για τη βιώσιμη ανάπτυξη 3 για τη διασφάλιση της υγείας και την προαγωγή της ευημερίας για όλους τους ανθρώπους όλων των ηλικιών υπογραμμίζει τη σημασία του εμβολιασμού για την προστασία των πληθυσμών από ασθένειες. Με την ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη για την ανάπτυξη «Ο κόσμος μας, η αξιοπρέπειά μας, το μέλλον μας», η ΕΕ και τα κράτη μέλη εξέφρασαν την ισχυρή δέσμευσή τους για την εφαρμογή του θεματολογίου του Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕ και τα κράτη μέλη της επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους να προστατέψουν και να προαγάγουν το δικαίωμα κάθε ανθρώπου να έχει το υψηλότερο δυνατό επίπεδο σωματικής και ψυχικής υγείας, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης σε οικονομικώς προσιτά και βασικά φάρμακα και εμβόλια για όλους. Η γραμμή της αναπτυξιακής πολιτικής της ΕΕ στον τομέα της υγείας στις αναπτυσσόμενες χώρες-εταίρους είναι η ενίσχυση των συστημάτων υγείας για την επίτευξη καθολικής υγειονομικής κάλυψης. Την ίδια προσέγγιση ακολουθεί και η υποστήριξη της ΕΕ που παρέχεται σε διάφορες παγκόσμιες πρωτοβουλίες για την υγεία, συμπεριλαμβανομένης της Παγκόσμιας Συμμαχίας για τα Εμβόλια (GAVI). Η Επιτροπή έχει υποστηρίξει την πρωτοβουλία GAVI από την ίδρυσή της το 2000, παρέχοντας 83 εκατ. EUR έως το 2015 και μια επιπλέον δέσμευση ύψους 200 εκατ. EUR για την περίοδο Η Επιτροπή και ορισμένα κράτη μέλη καταβάλλουν επίσης προσπάθειες για τον συντονισμό της έρευνας και της ανάπτυξης εμβολίων με άλλους φορείς χρηματοδότησης της έρευνας από ολόκληρο τον κόσμο. Το κυριότερο φόρουμ για τον συντονισμό αυτόν είναι η Παγκόσμια Συνεργασία Έρευνας για την 10

12 Ετοιμότητα για τα Λοιμώδη Νοσήματα (GloPID-R) 18, ένα δίκτυο που περιλαμβάνει σχεδόν 30 φορείς χρηματοδότησης της έρευνας, καθώς και την ΠΟΥ και τον Συνασπισμό για Καινοτομίες Επιδημιολογικής Ετοιμότητας (CEPI) ως παρατηρητές. Μέσω της GloPID-R, οι φορείς χρηματοδότησης της έρευνας αναπτύσσουν ένα στρατηγικό ερευνητικό πρόγραμμα για λοιμώδη νοσήματα με δυνητικά πανδημικό χαρακτήρα, ενώ το δίκτυο ανταποκρίνεται στην εκδήλωση ασθενειών σε μεγάλη κλίμακα με την έναρξη κλινικών μελετών, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης εμβολίων. Δραστηριότητες προτεραιότητας Οι κύριες δραστηριότητες προτεραιότητας θα πρέπει να αποσκοπούν: στην ανάπτυξη επιχειρησιακών ευκαιριών σε επίπεδο ΕΕ, όπως το ευρωπαϊκό σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών σχετικά με τον εμβολιασμό, για την ενίσχυση του συντονισμού μεταξύ των σχετικών δραστηριοτήτων εμβολιασμού, στην αξιοποίηση των ευκαιριών που προσφέρει το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) για την ενίσχυση των ικανοτήτων των εθνικών και περιφερειακών υποδομών υγείας στον τομέα του εμβολιασμού, στην ενίσχυση των συνεργειών και της συνεργασίας με διεθνείς παράγοντες και πρωτοβουλίες, όπως η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας και η Στρατηγική Συμβουλευτική Ομάδα Εμπειρογνωμόνων για την Ανοσοποίηση (SAGE), η Ευρωπαϊκή Τεχνική Συμβουλευτική Ομάδα Εμπειρογνωμόνων για την Ανοσοποίηση (ETAGE), η Πρωτοβουλία για την Παγκόσμια Υγειονομική Ασφάλεια, η Ατζέντα για την Παγκόσμια Υγειονομική Ασφάλεια, η UNICEF και πρωτοβουλίες χρηματοδότησης και έρευνας όπως η Παγκόσμια Συμμαχία για τα Εμβόλια (GAVI) και ο Συνασπισμός για Καινοτομίες Επιδημιολογικής Ετοιμότητας (CEPI) και η Παγκόσμια Συνεργασία Έρευνας για την Ετοιμότητα για τα Λοιμώδη Νοσήματα (GloPID-R). Συμπεράσματα Η συνεργασία σε επίπεδο ΕΕ στον τομέα του εμβολιασμού θα συμπληρώσει και θα στηρίξει τις εθνικές πολιτικές εμβολιασμού. Οι συντονισμένες δράσεις θα βελτιώσουν τη βιωσιμότητα των εθνικών προγραμμάτων εμβολιασμού και θα ενισχύσουν τις εθνικές ικανότητες για την αντιμετώπιση της αυξανόμενης διστακτικότητας απέναντι στον εμβολιασμό, των παγκόσμιων ελλείψεων σε εμβόλια, της αποεπένδυσης των παρασκευαστών εμβολίων και της έλλειψης συντονισμού στην έρευνα και ανάπτυξη εμβολίων. Πιο αποτελεσματικά και αποδοτικά επιχειρησιακά εργαλεία, δομές και μηχανισμοί θα βελτιώσουν τη συνεργασία όλων των ενδιαφερομένων φορέων σε επίπεδο ΕΕ. Η συνεργασία αυτή θα αυξήσει τις συνέργειες μεταξύ της πολιτικής εμβολιασμού και των συναφών πολιτικών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αφορούν την ετοιμότητα έναντι κρίσεων, την ηλεκτρονική υγεία (e-health), την αξιολόγηση τεχνολογιών υγείας, την έρευνα και ανάπτυξη και τη φαρμακευτική βιομηχανία. Θα συνεισφέρει συνεπώς στην αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα των εθνικών συστημάτων υγείας και θα 18 Global Research Collaboration for Infectious Disease Preparedness (Παγκόσμια ερευνητική συνεργασία για ετοιμότητα έναντι των λοιμωδών νοσημάτων), 11

13 βελτιώσει την ασφάλεια της υγείας στην Ευρώπη και πέραν αυτής, με σεβασμό στις ιδιαιτερότητες των χωρών και τις αρμοδιότητες των εθνικών και περιφερειακών αρχών της ΕΕ. Θα πρέπει επίσης να επιδιωχθούν συνέργειες με διεθνείς πρωτοβουλίες όπως η GAVI και ο CEPI. Οι μηχανισμοί για τη βελτίωση της ετοιμότητας, του εντοπισμού και της αντιμετώπισης των απειλών κατά της υγείας που μπορούν να προληφθούν με τον εμβολιασμό, για τη σύνδεση με τον προγραμματισμό ετοιμότητας της ΕΕ και για την εφαρμογή των διεθνών κανονισμών υγείας θα πρέπει να περιλαμβάνουν διατάξεις για τη στήριξη των φτωχότερων χωρών, ιδίως σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης. 12