2. He HELIUM ΕΘΖΜ 1868 (β) Από ημ όκμμα ημο ήιημο, γηαηί εθεί επηζεμάκζεθε με θαζμαημζθμπηθή μέζμδμ γηα πνώηε θμνά.

Transcript

1 ΕΙΖΗΑ ΟΠΜΖΓΖΑ Οη πιενμθμνίεξ πμο αθμνμύκ ζε θάζε ζημηπείμ είκαη μη αθόιμοζεξ: Αημμηθόξ ανηζμόξ. ύμβμιμ. Αγγιηθό όκμμα. Ειιεκηθό όκμμα. Χνμκμιμγία ακαθάιορεξ ή απμμόκςζεξ ημο ζημηπείμο (όπμο είκαη γκςζηή). Ομάδα πεγήξ πνμέιεοζεξ ημο μκόμαημξ ημο ζημηπείμο, δειαδή: o α. Όκμμα πμο πνμένπεηαη από ημ όκμμα εκόξ πνμζώπμο ηζημνηθμύ ή μοζηθμύ. o β. Όκμμα πμο πνμένπεηαη από ημ όκμμα εκόξ ηόπμο δει. πςνημύ, μηθηζμμύ ή θαη πιακήηε. o γ. Όκμμα πμο πνμένπεηαη από ημ όκμμα θάπμημο πνώμαημξ. o δ. Όκμμα πμο πνμένπεηαη από θάπμηα παναθηενηζηηθή ηδηόηεηα ημο ζημηπείμο (εθηόξ ημο πνώμαηόξ ημο). o ε. Όκμμα πμο πνμένπεηαη από ημ όκμμα ημο μνοθημύ ή γεκηθόηενα ημο οιηθμύ από ημ μπμίμ απμμμκώζεθε ημ ζημηπείμ. o δ. Όκμμα ανπαίαξ πνμέιεοζεξ γηα ζημηπεία πμο ήηακ γκςζηά από ηεκ ανπαηόηεηα ζηεκ θαζανή ημοξ (ή ζηεκ ζπεδόκ θαζανή ημοξ) μμνθή. ηεκ πενίπηςζε αοηή, ε εηομμιμγία ημο μκόμαημξ είκαη ζοκήζςξ άγκςζηε ή αμθηζβεηήζημε. o ε. Όκμμα πμο δεκ επηηνέπεη ηεκ θαηάηαλή ημο ζε θάπμηα από ηηξ πνμεγμύμεκεξ θαηεγμνίεξ. Πνόθεηηαη γηα ιίγεξ εηδηθέξ πενηπηώζεηξ. 7. Εηομμιμγία ημο μκόμαημξ ημο ζημηπείμο (όπμο είκαη γκςζηή). Αλίδεη κα πνμζεπζεί, ηδηαίηενα ζηηξ μμάδεξ γ. θαη δ., ημ πόζα ζημηπεία έπμοκ όκμμα πμο ε νίδα ημο είκαη ειιεκηθήξ πνμέιεοζεξ. 1. Ε HYDROGEN ΡΔΞΜΓΜΚΜ 1766 (δ) Σμ όκμμα πνμένπεηαη από ηηξ ειιεκηθέξ ιέλεηξ ύδςν θαη γίγκεζζαη. Δείπκεη όηη από ημ ζημηπείμ αοηό μπμνεί κα γίκεηαη κενό (όηακ ακηηδνά με ημ μλογόκμ). 2. He HELIUM ΕΘΖΜ 1868 (β) Από ημ όκμμα ημο ήιημο, γηαηί εθεί επηζεμάκζεθε με θαζμαημζθμπηθή μέζμδμ γηα πνώηε θμνά. 3. Li LITHIUM ΘΖΘΖΜ 1817 (δ) Σμ όκμμα πνμένπεηαη από ηεκ ειιεκηθή ιέλε ιίζμξ = πέηνα, θαη πιάζηεθε γηα κα εθθνάζεη ηεκ μνοθηή, πέηνηκε πνμέιεοζε ημο ζημηπείμο, ζε ακηηδηαζημιή με ηα άιια αιθάιηα (κάηνημ θαη θάιημ), πμο είπακ απμμμκςζεί από θοηηθά πνμσόκηα. 4. Be BERYLLIUM ΒΕΞΡΘΘΖΜ 1798 (ε) Οκμμάζηεθε έηζη επεηδή βνίζθεηαη ζηε βήνοιιμ. Η βήνοιιμξ (πονηηηθό μνοθηό ημο βενοιιίμο θαη ημο ανγηιίμο) ήηακ γκςζηή από παιηά, θαζώξ θαη 1

2 μενηθέξ πμηθηιίεξ ηεξ πμο είκαη πμιύηημμη ιίζμη (π.π. ζμανάγδη). Η ιέλε βήνοιιμξ εηζέβαιε ζηεκ ειιεκηθή γιώζζα (μαδί με ημ ακηηθείμεκμ πμο δήιςκε) από ηεκ Ικδία, θαηά ημοξ ειιεκηζηηθμύξ πνόκμοξ. Πνμένπεηαη από ημ ηκδηθό veruliya < veluriya, πμο μάιιμκ πεγάδεη από ημ όκμμα ηεξ Velur, πόιεξ ζηε κόηημ Ικδία. 5. B BORON ΒΜΞΖΜ 1808 (ε) Ο βόναλ, έκοδνμ αιάηη ημο βμνίμο με κάηνημ, ήηακ γκςζηόξ ζημκ ανπαίμ θόζμμ θαη επνεζημπμηείημ ζηεκ παναζθεοή ημο γοαιημύ. Σμ όκμμα βόνημ μθείιεηαη αθνηβώξ ζημ όηη ημ ζημηπείμ απμμμκώζεθε από ημ βόναθα, ε μκμμαζία ημο μπμίμο πνμένπεηαη από ημ αναβηθό buraq. 6. C CARBON ΑΚΘΞΑΗΑΟ Ν.. (δ) Σμ όκμμά ημο πνμένπεηαη από ημ ιαηηκηθό carbo = λοιμθάνβμοκμ. 7. N NITROGEN ΑΔΩΠΜ 1772 (δ) Σμ όκμμα έπιαζε μ Lavoisier από ηεκ ειιεκηθή ιέλε δςή θαη ημ ζηενεηηθό -α-. Ήζειε κα ημκίζεη όηη αοηό ημ ζοζηαηηθό ημο αένα -ακηίζεηα από ημ μλογόκμδε ζοκηενεί ηε δςή, θαζώξ είκαη άπνεζημ ζηεκ ακαπκμή. Σμ αγγιηθό όκμμα πνμένπεηαη από ημ ιαηηκηθό nitrogenium (κηηνμγόκμκ). 8. O OXYZEN ΜΛΡΓΜΚΜ 1774 (δ) Σμ όκμμα πνμθύπηεη από ηηξ ειιεκηθέξ ιέλεηξ μλύ θαη γίγκεζζαη, θαζώξ ημ ζημηπείμ αοηό εζεςνείημ (ιάζμξ) ςξ ακαγθαίμ γηα ημ ζπεμαηηζμό θάζε μλέμξ. 9. F FLUORINE ΦΘΜΞΖΜ 1771 (δ) Σμ όκμμα αοηό (ημ μπμίμ πνμηάζεθε από ημκ A. Ampere ημ 1810) πνμένπεηαη από ηεκ ειιεκηθή ιέλε θζμνά. Σόκηδε ηεκ ηζπονή δηαβνςηηθή επίδναζε ημο ζημηπείμο (ή μάιιμκ ηςκ εκώζεώκ ημο πμο ήηακ ηόηε γκςζηέξ) ζηα δηάθμνα οιηθά. Μία άιιε εθδμπή γηα ηεκ πνμέιεοζε ημο αγγιηθμύ μκόμαηόξ ημο είκαη από ηε ιέλε fluo = νές, θοιάς. 10. Ne NEON ΚΓΜΚ 1898 (δ) Σμ όκμμα αοηό έδςζε μ Ramsay, όηακ ακαθάιορε έκα κέμ αένημ (μεηά ημ ανγό) ζημκ αημμζθαηνηθό αένα. 11. Na SODIUM ΚΑΠΞΖΜ 1807 (ε) Η ζόδα (ακζναθηθό κάηνημ) ήηακ γκςζηή από ημοξ ανπαίμοξ πνόκμοξ. Σμ αναβηθό όκμμα ηεξ ζόδαξ ήηακ natrum, ιέλε με αηγοπηηαθή νίδα. Σμ ζημηπείμ, ιμηπόκ, πήνε ημ όκμμα κάηνημ επεηδή αθνηβώξ βνίζθεηαη ζηε ζόδα. Να ζεμεηςζεί όηη θαη ε ανπαία ειιεκηθή ιέλε κίηνμκ ζπεηίδεηαη με ηηξ εκώζεηξ ημο καηνίμο. 2

3 12. Mg MAGNESIUM ΙΑΓΚΕΟΖΜ 1775 (ε) Σμ ζημηπείμ αοηό μθείιεη ημ όκμμά ημο ζημ όηη απμμμκώζεθε από ηε μαγκεζία ιίζμ. Μ'αοηό ημ όκμμα ήηακ γκςζηό από ηεκ ανπαηόηεηα ημ ιεοθό μαιαθό μνοθηό ζηεαηίηεξ, πμο πνμένπμκηακ από ηε Μαγκεζία ηεξ Θεζζαιίαξ. 13. Al ALUMINUM ΑΞΓΖΘΖΜ 1827 (ε) Σμ όκμμα πνμένπεηαη από ηεκ άνγηιμ (έκοδνμ πονηηηθό αιάηη ημο ζημηπείμο), ζηεκ μπμία πενηέπεηαη ημ ζημηπείμ θαη ε μπμία ήηακ γκςζηή από ηεκ ανπαηόηεηα ςξ αγγεημπιαζηηθή ύιε (πειόξ). Σμ όκμμα ηεξ ανγίιμο πνέπεη κα πνμένπεηαη από ημ ειιεκηθό επίζεημ (ημο μπμίμο ε νίδα ακάγεηαη ζηεκ ανπαία ηκδηθή) ανγόξ = ιαμπενόξ, ιεοθόξ αιιά θαη ηαπύξ (δηαθμνεηηθό από ημ ανγόξ = αοηόξ πμο δεκ ενγάδεηαη α-ενγόξ). Μία άιιε εθδμπή γηα ημ όκμμά ημο: από ημ alumen = ζηοπηενία. 14. Si SILICON ΝΡΞΖΠΖΜ 1823 (ε) Οκμμάζηεθε έηζη γηαηί βνίζθεηαη ζημκ πονηηόιηζμ. Ο πονηηόιηζμξ ή πονίηεξ ιίζμξ είκαη από ηα ζώμαηα πμο ζοκδέμκηαη με ηεκ ηζημνία ημο ακζνώπηκμο γέκμοξ: πνεζίμεοε γηα ηεκ παναζθεοή ενγαιείςκ ήδε θαηά ηεκ παιαημιηζηθή επμπή. Σμ όκμμα ημο πονίηε ιίζμο (ζημκ μπμίμ πενηέπεηαη ημ μλείδημ ημο ζημηπείμο) πνμένπεηαη από ηε ιέλε πον = θςηηά. Να ζεμεηςζεί εδώ όηη μ πονηηόιηζμξ είκαη ε ηζαθμαθόπεηνα. Σμ ζύμβμιό ημο πνμένπεηαη από ημ ιαηηκηθό silex = πονηηόιηζμξ. 15. P PHOSHORUS ΦΩΟΦΜΞΜΟ 1669 (δ) Σμ όκμμα πνμένπεηαη από ηηξ ειιεκηθέξ ιέλεηξ θςξ θαη θένς, θαη μθείιεηαη ζηεκ ηδηόηεηα ημο ζημηπείμο κα θένεη θςξ, κα εθπέμπεη θςξ ζημ ζθμηάδη (θςζθμνηζμόξ). 16. S SULFUR ΘΓΖΜ π.. (δ) Πνμγεκέζηενε μμνθή είκαη ημ (μμενηθό) ζέεημκ, ημ μπμίμ ζεςνείηαη όηη πνμένπεηαη από θάπμημ νήμα με ηε ζεμαζία ημο θαπκίδς, βγάδς θαπκμύξ. Σμ ζύμβμιό ημο πνμένπεηαη από ημ βηβιηθό ημο όκμμα sulphur. 17. Cl CHLORINE ΘΩΞΖΜ 1774 (γ) Από ηεκ ειιεκηθή ιέλε πιςνόξ = θηηνηκμπνάζηκμξ, οπμπνάζηκμξ, πναζηκςπόξ. Σμ όκμμα βέβαηα μθείιεηαη ζημ πνώμα ημο ίδημο ημο (αενίμο) ζημηπείμο. 18. Ar ARGON ΑΞΓΜΚ 1894 (δ) Σμ όκμμα πνμένπεηαη από ηεκ ειιεκηθή ιέλε ανγόξ = αδνακήξ (από 'δς θαη ε ανγία), θαη εθθνάδεη ηε πεμηθή αδνάκεηα ημο ζημηπείμο. 3

4 19. K POTASSIUM ΗΑΘΖΜ 1807 (ε) Η πμηάζα, (ακζναθηθό θάιημ) ήηακ μία μοζία γκςζηή από ηεκ ανπαηόηεηα, θαη ηεκ έπαηνκακ από ζηάπηε θοηώκ. Η αναβηθή ιέλε γηα ηε ζηάπηε αοηή ήηακ alqali (αιθάιηα), εκώ ε επίζεξ αναβηθή ιέλε qalaj είπε ηε ζεμαζία ημο θαμέκμξ, απμηεθνςμέκμξ. Από αοηέξ ηηξ ιέλεηξ πνμήιζε ημ όκμμα ημο ζημηπείμο, επεηδή αοηό βνίζθεηαη -ηειηθά- ζηηξ ζηάπηεξ ηςκ θοηώκ. 20. Ca CALCIUM ΑΟΒΓΟΠΖΜ 1808 (ε) Η ιέλε ηεξ ανπαίαξ ειιεκηθήξ ηίηακμξ ζήμαηκε θάπμηα ιεοθή γε, ζθόκε (ίζςξ ηε γύρμ). Άζβεζημξ ηίηακμξ δειαδή ηίηακμξ πμο δεκ έπεη ζβήζεη, ήηακ μ θμηκόξ αζβέζηεξ. ηγά-ζηγά έμεηκε μόκμ ημ επίζεημ (άζβεζημξ) ςξ όκμμα ημο οιηθμύ. Σμ όκμμα, ιμηπόκ, αζβέζηημ μθείιεηαη ζηεκ πανμοζία ημο ζημηπείμο ζημκ αζβέζηε. 21. Sc SCANDIUM ΟΗΑΚΔΖΜ 1879 (β) Σμ όκμμα μθείιεηαη ζηε ζθακδηκαβηθή πνμέιεοζε ηςκ μνοθηώκ ζηα μπμία βνέζεθε ημ ζημηπείμ. 22. Ti TITANIUM ΠΖΠΑΚΖΜ 1791 (α) Από ημ όκμμα ηςκ μοζηθώκ Σηηάκςκ, με αθμνμή ηεκ ελαηνεηηθή ακημπή ημο μεηάιιμο. 23. V VANADIUM ΒΑΚΑΔΖΜ 1830 (α) Από ημ όκμμα ηεξ Vanadis, ζεόηεηαξ ηεξ μμμνθηάξ ζηε θακδηκαβηθή μοζμιμγία. Σμ όκμμα δόζεθε ζημ ζημηπείμ με αθμνμή ηεκ πιμύζηα πμηθηιία πνςμάηςκ ηςκ εκώζεώκ ημο. 24. Cr CHROMIUM ΞΩΙΖΜ 1797 (γ) Σμ όκμμα πνμένπεηαη από ηεκ ειιεκηθή ιέλε πνώμα, θαη μθείιεηαη ζηε μεγάιε πμηθηιία πνςμάηςκ ηςκ εκώζεςκ ημο ζημηπείμο. 25. Mn MANGANESE ΙΑΓΓΑΚΖΜ 1774 (ε) Ο πονμιμοζίηεξ (δημλείδημ ημο μαγγακίμο) ήηακ γκςζηόξ από ηεκ ανπαία επμπή, αιιά μέπνη ημκ 18μ αηώκα όια ηα μνοθηά ημο μαγγακίμο ζεςνμύκημ ςξ μνοθηά ημο μαγκεζίμο ή θαη ημο ζηδήνμο (μόιηξ ημ 1774 μ C.W. Scheele έδεηλε όηη μ πονμιμοζίηεξ πενηείπε έκα άγκςζημ ςξ ηόηε μέηαιιμ). Έηζη, μ πονμιμοζίηεξ μκμμαδόηακ μαύνε μαγκεζία ή θαη ρεοδήξ μαγκήηεξ, αθμύ έμμηαδε με μνοθηό ημο ζηδήνμο αιιά δεκ είπε μαγκεηηθέξ ηδηόηεηεξ. Ο ακαγναμμαηηζμόξ ηεξ ιέλεξ magnesia ζε manganesa, πμο πνέπεη κα έγηκε θαηά ημοξ μεζαηςκηθμύξ πνόκμοξ, δεμημύνγεζε ηε νίδα από ηεκ μπμία πνμήιζε ημ όκμμα ημο μεηάιιμο. 4

5 26. Fe IRON ΟΖΔΕΞΜΟ Ν.. (δ) Σμ ζύμβμιό ημο πνμένπεηαη από ηε ιαηηκηθή ημο μκμμαζία ferrum. 27. Co COBALT ΗΜΒΑΘΠΖΜ 1735 (ε) Η γενμακηθή ιέλε Kobold, πμο ζεμαίκεη θαθμπμηό πκεύμα, πνεζημμπμηήζεθε θαηά ημκ 16μ αηώκα από ημοξ ενγάηεξ ηςκ μνοπείςκ ζηα όνε Harz (Γενμακία), γηα κα παναθηενίζεη μνηζμέκα μεηαιιεύμαηα: αοηά όηακ ζενμαίκμκηακ με ζθμπό ηεκ παναγςγή παιθμύ όπη μόκμ δεκ έδηκακ παιθό αιιά πανήγαγακ δειεηενηώδεηξ ακαζομηάζεηξ. Σμ 1735 μ μοεδόξ G.Brandt απμμόκςζε από ηα μεηαιιεύμαηα αοηά έκα κέμ μέηαιιμ πμο ημ μκόμαζε cobalt rec 28. Ni NICKEL ΚΖΗΓΘΖΜ 1751 (ε) Οη ενγάηεξ ηςκ μνοπείςκ ζηε αλςκία γκώνηδακ έκα θμθθηκςπό μεηάιιεομα πμύ έπνεπε κα πενηέπεη παιθό (ημ μεηάιιεομα αοηό ήηακ έκςζε ανζεκηθμύ θαη κηθειίμο, μα ε μμμηόηεηά ημο με ημ μλείδημ ημο μμκμζζεκμύξ παιθμύ ήηακ εκηοπςζηαθή). Σεκ αδοκαμία ημοξ κα πάνμοκ παιθό από ημ μνοθηό ηε ζεςνμύζακ... δμοιεηά ημο δηαβόιμο, θη έηζη ημ μκόμαδακ Kupfernickel, δειαδή παιθόξ ημο δηαβόιμο (θαη αγγιηθά Old Nick = δηάβμιμξ). Έηζη όηακ μ A.F. Cronstedt απμμόκςζε έκα κέμ μέηαιιμ από ημ μνοθηό, ημ μκόμαζε nickel. 29. Cu COPPER ΑΘΗΜΟ π.. (δ) Σμ ζύμβμιμ πνμένπεηαη από ημ ιαηηκηθό Cuprum, Ρςμασθό όκμμα ηεξ Κύπνμο πμο θεμηδόηακ γηα ηα μνοπεία παιθμύ. 30. Zn ZINC ΣΓΡΔΑΞΓΡΞΜΟ 16ος αιώνας (δ) Ακ θαη μ μνείπαιθμξ (θνάμα παιθμύ θαη ρεοδανγύνμο) ήηακ γκςζηόξ από ηεκ ανπαηόηεηα, ημ θαζανό μέηαιιμ απμμμκώζεθε μόιηξ θαηά ημκ 17μ αηώκα. Πάκηςξ ε ιέλε ρεοδάνγονμξ (πνμθακώξ: ρεοδήξ, ρεύηηθμξ άνγονμξ) ζοκακηάηαη ζηα "Γεςγναθηθά" ημο ηνάβςκα (1μξ αηώκαξ π.χ.). Σμ ζύμβμιμ πνμένπεηαη πηζακόκ από ημ γενμακηθό ημο όκμμα Zin 31. Ga GALLIUM ΓΑΘΘΖΜ 1875 (β) Από ημ ιαηηκηθό όκμμα ηεξ Γαιιίαξ (Gallia), παηνίδαξ ημο P.E.L. de Boisbaudran, μ μπμίμξ ακαθάιορε ημ ζημηπείμ. 32. Ge GERMANIUM ΓΓΞΙΑΚΖΜ 1886 (β) Από ημ όκμμα ηεξ Γενμακίαξ, παηνίδαξ ημο C. Winkler, μ μπμίμξ ακαθάιορε ημ ζημηπείμ. 5

6 33. As ARSENIC ΑΞΟΓΚΖΗΜ 1250 (ε) Σμ όκμμα αοηό πνεζημμπμηήζεθε ανπηθά ζηεκ ειιεκηθή γηα ηεκ θίηνηκε ζακδανάπε (ζεημύπμξ έκςζε ημο ζημηπείμο, ζηεκ μπμία θαίκεηαη κα οπάνπεη θαη ακαθμνά ημο Ανηζημηέιε). Σμ όκμμα είκαη ιέλε ακαημιηθήξ πνμέιεοζεξ, θαη ακάγεηαη ζημ πενζηθό zarniq = πνοζόξ, αοηόξ πμο έπεη ημ πνώμα ημο πνοζμύ. Καηά μηα άιιε εθδμπή από ημ θύιμ ανζεκηθό (μη ανπαίμη Έιιεκεξ πίζηεοακ όηη ηα μέηαιια έπμοκ θύιμ). 34. Se SELENIUM ΟΓΘΕΚΖΜ 1817 (β) Από ημ (ειιεκηθό) όκμμα ηεξ ειήκεξ. Σμ ζημηπείμ αοηό έμμηαδε πμιύ ζηηξ ηδηόηεηεξ με ημ ηειιμύνημ, πμο ημ όκμμά ημο είπε πιαζηεί από ηε ιαηηκηθή ιέλε γηα ηε γε, tellus. Έηζη, αοηό μκμμάζηεθε από ημ δμνοθόνμ ηεξ γεξ ηε ειήκε Br BROMINE ΒΞΩΙΖΜ 1826 (δ) Σμ όκμμα πνμένπεηαη από ηεκ ειιεκηθή ιέλε βνώμμξ = δοζμζμία, θαη δόζεθε ζημ ζημηπείμ ελ αηηίαξ ηεξ δοζάνεζηεξ δηαπεναζηηθήξ μζμήξ ημο. 36. Kr KRYPTON ΗΞΡΝΠΜΚ 1898 (δ) Σμ αένημ αοηό βνίζθεηαη ζε πμιύ μηθνέξ πμζόηεηεξ μέζα ζημκ αημμζθαηνηθό αένα, είκαη δειαδή... θνομμέκμ μέζα ζ' αοηόκ. Αοηό αθνηβώξ εθθνάδεη θαη ημ όκμμα πμο ημο έδςζε μ Ramsay, ημ μπμίμ πνμένπεηαη από ηεκ ειιεκηθή ιέλε θνοπηόξ = θνομμέκμξ. 37. Rb RUBIDIUM ΞΜΡΒΖΔΖΜ 1861 (γ) Σμ όκμμα μθείιεηαη ζημ βαζύ θόθθηκμ πνώμα ηςκ θαζμαηηθώκ γναμμώκ ημο ζημηπείμο. Λαηηκηθά rubidus = βαζύ θόθθηκμ. 38. Sr STRONTIUM ΟΠΞΜΚΠΖΜ 1790 (β) Από ημ όκμμα ημο μηθηζμμύ Strontian ζηε θςηία, απ' όπμο πνμενπόηακ ημ μνοθηό ζημ μπμίμ ακαθαιύθζεθε ημ ζημηπείμ. 39. Y YTTRIUM ΡΠΠΞΖΜ 1794 (β) Από ημ όκμμα ημο πςνημύ Ytterby, ημ μπμίμ βνίζθεηαη θμκηά ζηε ημθπόιμε. Από ηεκ πενημπή ημο πςνημύ αοημύ πνμενπόηακ ημ μνοθηό ζημ μπμίμ ακαθαιύθζεθε ημ ζημηπείμ. 40. Zr ZIRCONIUM ΔΖΞΗΜΚΖΜ 1789 (ε) Σμ ζημηπείμ απμμμκώζεθε από ημ μνοθηό δηνθμκίηεξ θαη ζημ γεγμκόξ αοηό μθείιεηαη ημ όκμμά ημο. Ο δηνθμκίηεξ (πονηηηθό αιάηη ημο δηνθμκίμο) ήηακ γκςζηόξ από ηεκ ανπαηόηεηα, θαζώξ δηάθμνεξ μμνθέξ ημο ακήθμοκ ζημοξ 6

7 πμιύηημμοξ ιίζμοξ. Σμ όκμμα ημο μνοθημύ πνμένπεηαη από ηεκ αναβηθή ιέλε zargun. 41. Nb NIOBIUM ΚΖΜΒΖΜ 1801 (α) Από ημ όκμμα ηεξ μοζηθήξ Νηόβεξ, θόνεξ ημο Σακηάιμο. Σμ όκμμα αοηό δόζεθε ζημ ζημηπείμ επεηδή μη ηδηόηεηέξ ημο έμμηαδακ πμιύ με αοηέξ ημο ζημηπείμο ηακηάιημ με ημ μπμίμ θαη ακεονίζθεηε μαδί. Ανπηθά μκμμαδόηακ Κμιόμβημ (πμηεηηθό όκμμα ηεξ Αμενηθήξ, όπμο πνςημακαθαιύθζεθε ημ μνοθηό ημο), ανγόηενα θαηά ημ 1950 μεημκμμάζηεθε ζε κηόβημ. 42. Ιο MOLYBDENUM ΙΜΘΡΒΔΑΖΚΖΜ 1778 (ε) Οθείιεη ημ όκμμά ημο ζημ όηη ακαθαιύθζεθε ζημ μνοθηό μμιοβδαηκίηεξ (ζεημύπμ μμιοβδαίκημ). Σμ όκμμα ημο μνοθημύ πνμένπεηαη πνμθακώξ από ηεκ ανπαία ειιεκηθή ιέλε μόιοβδμξ, ιέλε οπό ηεκ μπμία ζογπεόηακ γηα πμιιμύξ αηώκεξ θάζε μαιαθή, μαύνε μνοθηή ύιε, ε μπμία ζα μπμνμύζε κα πνεζημμπμηεζεί γηα γναθή. 43. Tc TECHNETIUM ΠΓΚΕΠΖΜ 1937 (δ) Σμ όκμμα πνμένπεηαη από ηεκ ειιεκηθή ιέλε ηεπκεηόξ, δειαδή όπη θοζηθόξ, αιιά θαηαζθεοαζμέκμξ. Όκμμα θαηάιιειμ, αθμύ ημ ζημηπείμ δε βνίζθεηαη ζηε θύζε (ή μάιιμκ βνίζθεηαη ζε ίπκε, πμο πνμένπμκηαη από ηε θοζηθή ναδηεκενγό δηάζπαζε ημο μονακίμο) θαη οπήνλε ημ πνώημ κέμ ζημηπείμ πμο έθηηαλε μ άκζνςπμξ ζημ ενγαζηήνημ. 44. Ru RUTHENIUM ΞΜΡΘΕΚΖΜ 1844 (β) Από ημ ιαηηκηθό όκμμα ηεξ Ρςζίαξ, Ruthenia, με αθμνμή ηεκ ακαθάιορή ημο ζε μνοθηά ημο ιεοθόπνοζμο πνμενπόμεκα από ηα Οονάιηα Όνε. 45. Rh RHODIUM ΞΜΔΖΜ 1803 (γ) Από ημ ειιεκηθό όκμμα ημο νόδμο, ημο ηνηακηάθοιιμο. Αθμνμή οπήνλε ημ θόθθηκμ, νόδηκμ πνώμα ηςκ δηαιομάηςκ πμιιώκ αιάηςκ ημο μεηάιιμο. 46. Pd PALLADIOUM ΝΑΘΘΑΔΖΜ 1803 (β) Από ημ όκμμα ημο αζηενμεηδμύξ Παιιάξ (Παιιάδα). Σμ όκμμα Παιιάξ ήηακ έκα από ηα επίζεηα πμο ζοκόδεοακ ηε ζεά Αζεκά. 47. Ag SILVER ΑΞΓΡΞΜΟ π.. (δ) Σμ όκμμα πνμένπεηαη από ημ ειιεκηθό επίζεημ (ημο μπμίμο ε νίδα ακάγεηαη ζηεκ ανπαία ηκδηθή από όπμο θαη ε ιαηηκηθή ιέλε argentum) ανγόξ = ιαμπενόξ, ιεοθόξ αιιά θαη ηαπύξ (θαμία ζπέζε με ημ ανγόξ = αοηόξ πμο δεκ 7

8 ενγάδεηαη α-ενγόξ). Σμ όκμμα έπεη ζπέζε πνμθακώξ με ηε ιαμπνόηεηα θαη ημ πνώμα ημο μεηάιιμο. 48. Cd CADMIUM ΗΑΔΙΖΜ 1817 (ε) Καδμεία γε ή απιώξ θαδμεία μκμμάδμκηακ ζηεκ ανπαία Ειιάδα μνηζμέκα μνοθηά (ημο ρεοδανγύνμο). Σμ θάδμημ μθείιεη ημ όκμμά ημο ζημ όηη ακαθαιύθζεθε ζηεκ θαδμεία γε. 49. In INDIUM ΖΚΔΖΜ 1863 (γ) Οη παναθηενηζηηθέξ μπιε ιαμπενέξ γναμμέξ ημο θάζμαημξ ημο ζημηπείμο, μδήγεζακ ζημ κα μκμμαζζεί από ημ ηκδηθό (indigo, θμηκώξ ιμοιάθη), μία ανπαηόηαηε θαη ζπμοδαηόηαηε μπιε πνςζηηθή μοζία, με θαηαγςγή ηεκ Ικδία. 50. Sn TIN ΗΑΟΟΖΠΓΞΜΟ π.. (δ) Σμ ζύμβμιμ πνμένπεηαη από ημ ιαηηκηθό ημο όκμμα stannum. Η ζακζθνηηηθή μκμμαζία ημο μεηάιιμο είκαη kastira, θαη ιέγεηαη όηη πνμένπεηαη από ημ kash = ιάμπς 51. Sb ANTIMONY ΑΚΠΖΙΜΚΖΜ "1450 (δ) Σμ ζημηπείμ θαη μη εκώζεηξ ημο ήηακ γκςζηά από ηεκ ανπαηόηεηα. Σμ όκμμα antimonium πνςημζοκακηάηαη ζε γναπηά ημο 8μο μ.χ. αηώκα. Καηά μία άπμρε ημ όκμμά ημο πνμένπεηαη από ηηξ ειιεκηθέξ ιέλεηξ ακηί θαη μόκμξ, θαη ζέιεη κα επηζεμάκεη ημ γεγμκόξ όηη ημ ζημηπείμ ζπακίςξ βνίζθεηαη μόκμ ημο ζε ειεύζενε θαηάζηαζε. 52. Te TELLURIUM ΠΓΘΘΜΡΞΖΜ 1782 (β) Από ημ ιαηηκηθό όκμμα ηεξ γεξ, Tellus. Σμ όκμμα ημο ζημηπείμο δειώκεη ηεκ μνοθηή, γήηκε πνμέιεοζή ημο. 53. I IODINE ΖΩΔΖΜ 1811 (γ) Από ηεκ ειιεκηθή ιέλε ηώδεξ = αοηόξ πμο έπεη ημ πνώμα ημο ίμο, δει. ηεξ βημιέηαξ. Σμ όκμμα αοηό μθείιεηαη ζημ ηώδεξ πνώμα ηςκ αημώκ ημο ζημηπείμο. 54. Xe XENON ΛΓΚΜΚ 1898 (δ) Σμ όκμμα ημ έδςζε μ Ramsay, όηακ δηαπίζηςζε θη άιιμ αένημ (άγκςζημ, λέκμ μέπνη ηόηε) ζημκ αημμζθαηνηθό αένα. 55. Cs CESIUM ΗΑΖΟΖΜ 1860 (γ) Σμ ζημηπείμ μθείιεη ημ όκμμά ημο ζημ γαιάδημ πνώμα ηςκ θαζμαηηθώκ γναμμώκ ημο. Λαηηκηθά: caesius = γαιάδημξ. 8

9 56. Ba BARIUM ΒΑΞΖΜ 1808 (ε) Σμ όκμμα μθείιεηαη ζημ όηη ημ ζημηπείμ πνμζδημνίζηεθε ζημ μνοθηό βανίηεξ (ή βανύηεξ ή βανοηίηεξ). Σμ όκμμα ημο μνοθημύ πνμένπεηαη από ηεκ ειιεκηθή ιέλε βάνμξ ιόγς ημο μεγάιμο εηδηθμύ ημο βάνμοξ. 57. La LANTHANUM ΘΑΚΘΑΚΖΜ 1839 (δ) Σμ ζημηπείμ βνέζεθε ζε πμιύ μηθνέξ πμζόηεηεξ (θνομμέκμ ζα ιέγαμε) ζε άιαηα ημο δεμεηνίμο. Ο Mosander έπιαζε ημ όκμμά ημο από ημ νήμα ηεξ ειιεκηθήξ γιώζζαξ ιακζάκς = δηαθεύγς ηεξ πνμζμπήξ θάπμημο. 58. Ce CERIUM ΔΕΙΕΠΞΖΜ 1803 (β) Από ημ όκμμα ημο αζηενμεηδμύξ Δήμεηνα, (Ceres) ημο μπμίμο ε ακαθάιορε (1801) ήηακ πνόζθαηε ηεκ επμπή πμο έγηκακ μη πνώηεξ ακαθμηκώζεηξ γηα ημ ζημηπείμ αοηό. 59. Pr PRASEODYMIUM ΝΞΑΟΖΚΜΔΡΙΖΜ 1885 (γ) Οηακ μ C.A. von Welsbach δηαπίζηςζε όηη ηα άιαηα ημο δηδύμημο (πμο ηόηε εζεςνείημ ςξ έκα μέηαιιμ) πενηείπακ δύμ δηαθμνεηηθά μέηαιια, μκόμαζε ημ έκα απ' αοηά πναζηκμδύμημ από ηηξ ειιεκηθέξ ιέλεηξ πνάζημξ (πνάζηκμξ) θαη δίδομμξ. Αθμνμή γηα ημ όκμμα οπήνλε ημ πνάζηκμ πνώμα ημο κηηνηθμύ άιαημξ ημο μεηάιιμο. 60. Nd NEODYMIUM ΚΓΜΔΡΙΖΜ 1885 (δ) Οηακ μ C.A. von Welsbach δηαπίζηςζε όηη ηα άιαηα ημο δηδύμημο (πμο ηόηε εζεςνείημ ςξ έκα μέηαιιμ) πενηείπακ δύμ δηαθμνεηηθά μέηαιια, μκόμαζε ημ έκα απ' αοηά κεμδύμημ από ηηξ ειιεκηθέξ ιέλεηξ κέμξ θαη δίδομμξ. Δειαδή ημ κέμ μέηαιιμ από ημ δηδύμημ. 61. Pm PROMETHIUM ΝΞΜΙΕΘΓΖΜ 1947 (α) Από ημ όκμμα ημο μοζηθμύ Πνμμεζέα. Σμ όκμμα εμπκεύζηεθε ε ζύδογμξ εκόξ από ημοξ ενεοκεηέξ πμο ακαθάιορακ ημ ζημηπείμ ζηα πνμσόκηα ηεξ δηάζπαζεξ ημο μονακίμο: μ Πνμμεζέαξ έθιερε ηε θςηηά γηα πάνε ηςκ ακζνώπςκ, εκώ ημ ζημηπείμ αοηό ημ ακαθάιορακ μη άκζνςπμη μέζα ζηηξ "θιόγεξ" ηςκ πονεκηθώκ ακηηδναζηήνςκ. 62. Sm SAMARIUM ΟΑΙΑΞΖΜ 1879 (ε) Σμ όκμμα αοηό δόζεθε ζημ ζημηπείμ επεηδή βνέζεθε ζημ μνοθηό ζαμανζθίηεξ. Σμ μνοθηό είπε μκμμαζζεί έηζη πνμξ ηημή ημο Ρώζμο μεπακηθμύ M. Samarski. 63. Eu EUROPIUM ΓΡΞΩΝΖΜ 1896 (β) 9

10 Από ημ όκμμα ηεξ επείνμο μαξ. 64. Gd GADOLINIUM ΓΑΔΜΘΖΚΖΜ 1880 (α) Από ημ όκμμα ημο Φηιακδμύ πεμηθμύ J. Gadolin. 65. Tb TERBIUM ΠΓΞΒΖΜ 1843 (β) Από ημ όκμμα ημο πςνημύ Ytterby, ημ μπμίμ βνίζθεηαη θμκηά ζηε ημθπόιμε. Από ηεκ πενημπή ημο πςνημύ αοημύ πνμενπόηακ ημ μνοθηό ζημ μπμίμ ακαθαιύθζεθε ημ ζημηπείμ. 66. Dy DYSPROSIUM ΔΡΟΝΞΜΟΖΜ 1886 (δ) Σμ όκμμα πνμένπεηαη από ηεκ ειιεκηθή ιέλε δοζπνόζηημξ = αοηόξ πμο πνμζεγγίδεηαη με δοζθμιία, θαη πιάζηεθε από ημκ P.E.L. de Boisbaudran, μ μπμίμξ ήζειε κα επηζεμάκεη ηε δοζθμιία απμμόκςζεξ θαη παναιαβήξ ημο ζημηπείμο. 67. Ho HOLMIUM ΜΘΙΖΜ 1879 (β) Από ημ ιαηηκηθό όκμμα ηεξ ημθπόιμεξ, Holmie, ιόγς ημο όηη ημ ζημηπείμ απμμμκώζεθε από μηα "γαία" με πνμέιεοζε ηεκ πενημπή ηεξ μοεδηθήξ πνςηεύμοζαξ. 68. Er ERBIUM ΓΞΒΖΜ 1843 (β) Από ημ όκμμα ημο πςνημύ Ytterby, ημ μπμίμ βνίζθεηαη θμκηά ζηε ημθπόιμε. Από ηεκ πενημπή ημο πςνημύ αοημύ πνμενπόηακ ημ μνοθηό ζημ μπμίμ ακαθαιύθζεθε ημ ζημηπείμ. 69. Tm THULIUM ΘΜΡΘΖΜ 1879 (β) Από ημ όκμμα ηεξ ανπαίαξ Θμύιεξ, ε μπμία ήηακ γηα ημοξ ανπαίμοξ Ειιεκεξ θαη Ρςμαίμοξ ε βμνεηόηενε πώνα ηεξ γεξ. Ο P.T. Cleve, όηακ ακαθάιορε ημ ζημηπείμ, ήζειε κα οπμδειώζεη με ημ όκμμα πμο δηάιελε ηεκ άθηλε ζημκ ηειηθό ζηόπμ, ηεκ εθπιήνςζε ημο ζθμπμύ ημο. 70. Yb YTTERBIUM ΡΠΠΓΞΒΖΜ 1907 (β) Από ημ όκμμα ημο πςνημύ Ytterby, ημ μπμίμ βνίζθεηαη θμκηά ζηε ημθπόιμε. Από ηεκ πενημπή ημο πςνημύ αοημύ πνμενπόηακ ημ μνοθηό ζημ μπμίμ ακαθαιύθζεθε ημ ζημηπείμ. 71. Lu LUTETIUM ΘΜΡΠΕΠΖΜ 1907 (β) Από ημ ιαηηκηθό όκμμα ημο Πανηζημύ, Lutetia. 72. Hf HAFNIUM ΑΦΚΖΜ 1923 (β) 10

11 Από ημ ιαηηκηθό όκμμα ηεξ Κμπεγπάγεξ (Hafnia), επεηδή ζ'αοηή ηεκ πόιε έγηκε ε ακαθάιορε ημο ζημηπείμο. 73. Ta TANTALUM ΠΑΚΠΑΘΖΜ 1802 (α) Από ημ όκμμα ημο μοζηθμύ Σακηάιμο, μ μπμίμξ βαζακηδόηακ ζηα Σάνηανα: μόιηξ έζθοβε κα πηεί κενό αοηό ελαθακηδόηακ. Ο μοεδόξ A. Ekeberg, πμο ακαθάιορε ημ ζημηπείμ, έγναρε: "ημ μκμμάδς ηακηάιημ... οπαηκηγμόξ γηα ηεκ αδοκαμία ημο, όηακ δηαιύεηαη ζ'έκα μλύ, κα ακηηδνά με αοηό θαη κα δηαιύεηαη". 74. W WOLFRAM ΒΜΘΦΞΑΙΖΜ 1783 (ε) Σμ όκμμα ημο ζημηπείμο πνμένπεηαη από ημ γενμακηθό Wolfram, άγκςζηεξ εηομμιμγίαξ. Λέγεηαη θαη ημοκγθζηέκημ δηόηη ημ μλείδημ ημο ζημηπείμο πνςημεπηζεμάκζεθε ζημ μνοθηό ημ μπμίμ είκαη ζήμενα γκςζηό ςξ ζεειίηεξ, αιιά ηόηε (1781) ιεγόηακ tungsten. Σμ όκμμα πνμενπόηακ από ηηξ μοεδηθέξ ιέλεηξ tung = βανύξ θαη sten = πέηνα. 75. Re RHENIUM ΞΕΚΖΜ 1925 (β) Από ημ ιαηηκηθό όκμμα ημο πμηαμμύ Ρήκμο ζηε Γενμακία, Rhenus. 76. Os OSMIUM ΜΟΙΖΜ 1804 (δ) Σμ όκμμα πνμένπεηαη από ηεκ ειιεκηθή ιέλε μζμή, θαη δόζεθε ζημ ζημηπείμ ελ αηηίαξ ηεξ άζπεμεξ παναθηενηζηηθήξ μζμήξ ημο (δειεηενηώδμοξ) μλεηδίμο ημο. 77. Ir IRIDIUM ΖΞΖΔΖΜ 1804 (γ) Από ηεκ ειιεκηθή ιέλε ίνηξ = μονάκημ ηόλμ, ιόγς ηεξ πιμύζηαξ πμηθηιίαξ πνςμάηςκ ηςκ αιάηςκ ημο. 78. Pt PLATINUM ΘΓΡΗΜΞΡΟΜΟ 16ος αιώνας (γ) Οκμμάζηεθε ιεοθόξ πνοζόξ γηαηί ακαθαιύθηεθε μεκ ζε πνοζμθόνα θμηηάζμαηα, αιιά ημ πνώμα ημο ήηακ ιεοθό. Σμ ζύμβμιό ημο πνμένπεηαη από ημ ιαηηκηθό platina = μηθνόξ άνγονμξ. 79. Au GOLD ΞΡΟΜΟ π.. (δ) Σμ ζύμβμιμ πνμένπεηαη από ημ ιαηηκηθό aurum, ηε ιαηηκηθή ημο μκμμαζία. Σμ αγγιηθό gold πνμένπεηαη από ημ ανπαίμ geolo = θίηνηκμ. 80. Hg MERCURY ΡΔΞΑΞΓΡΞΜΟ π.. (δ) Επεηδή ημ ζημηπείμ αοηό (γκςζηό από ηεκ ανπαηόηεηα) μμηάδεη ζημ πνώμα με ημκ άνγονμ, αιιά βνίζθεηαη ζε ογνή θαηάζηαζε, ηόζμ μη Έιιεκεξ όζμ θαη μη Ρςμαίμη ημ μκόμαδακ νεοζηό άνγονμ ή ογνό άνγονμ ή θαη οδνάνγονμ. Σμ αγγιηθό όκμμα από ημκ πιακήηε Ενμή (Mercury). 11

12 81. Tl THALLIUM ΘΑΘΘΖΜ 1861 (γ) Σμ ζημηπείμ ακαθαιύθηεθε από μηα παναθηενηζηηθή πνάζηκε γναμμή ζημ θάζμα ημο. Σμ όκμμα πνμένπεηαη από ηεκ ειιεκηθή ιέλε ζαιιόξ = κέμ, ηνοθενό (άνα πνάζηκμ) θιαδάθη, βιαζηάνη. 82. Pb LEAD ΙΜΘΡΒΔΜΟ π.. (δ) Σμ ζύμβμιμ πνμένπεηαη από ηε ιαηηκηθή ιέλε plumbum. Σμ όκμμα πνμένπεηαη πνμθακώξ από ηεκ ανπαία ειιεκηθή ιέλε μόιοβδμξ, ιέλε οπό ηεκ μπμία ζογπεόηακ γηα πμιιμύξ αηώκεξ θάζε μαιαθή, μαύνε μνοθηή ύιε, ε μπμία ζα μπμνμύζε κα πνεζημμπμηεζεί γηα γναθή. 83. Bi BISMUTH ΒΖΟΙΜΡΘΖΜ 1450 (γ) Σμ όκμμα μάιιμκ πνμένπεηαη από ηε γενμακηθή ιέλε Weissmuth = ιεοθή μάδα. 84. Po POLONIUM ΝΜΘΩΚΖΜ 1898 (β) Από ημ όκμμα ηεξ Πμιςκίαξ, παηνίδαξ ηεξ M. Curie, ε μπμία ακαθάιορε ημ ζημηπείμ. 85. At ASTATINE ΑΟΠΑΠΜΚ 1940 (δ) Σμ ζημηπείμ αοηό δε βνίζθεηαη ζηε θύζε, επεηδή είκαη ηδηαίηενα ναδηεκενγό θαη δηαζπάηαη. Παναζθεοάζηεθε ζημ ενγαζηήνημ θαη ημ πημ μαθνόβημ ηζόημπό ημο έπεη πνόκμ εμηδςήξ 8,3 ώνεξ. Σμ όκμμά ημο (από ηεκ ειιεκηθή ιέλε άζηαημξ = αζηαζήξ) εθθνάδεη αθνηβώξ ηε με ζηαζενόηεηά ημο. 86. Rn RADON ΞΑΔΜΚΖΜ 1900 (δ) Σμ όκμμα radon (πμο απμδόζεθε ζηα ειιεκηθά ςξ ναδόκημ) δόζεθε ζημ ζημηπείμ αοηό επεηδή αθ' εκόξ μεκ πανάγεηαη θαηά ηε ναδηεκενγό δηάζπαζε ημο ναδίμο (radium) αθ' εηένμο δε ακήθεη ζηα εογεκή αένηα, μπόηε ημο ηαίνηαλε ε θαηάιελε -on. 87. Fr FRANCIUM ΦΞΑΚΗΖΜ 1939 (β) Από ημ όκμμα ηεξ Γαιιίαξ (France), παηνίδαξ ηεξ M. Perey (πμο οπήνλε θάπμηε βμεζόξ ηεξ M. Curie), θαη ε μπμία ακαθάιορε ημ ζημηπείμ. 88. Ra RADIUM ΞΑΔΖΜ 1898 (δ) Σμ όκμμα πνμένπεηαη από ηε ιαηηκηθή ιέλε radius = αθηίκα, θαη δόζεθε ζημ ζημηπείμ ιόγς ηεξ ναδηεκενγμύξ αθηηκμβμιίαξ πμο εθπέμπεη. 89. Ac ACTINIUM ΑΗΠΖΚΖΜ 1899 (δ) 12

13 Σμ όκμμα πνμένπεηαη από ηεκ ειιεκηθή ιέλε αθηίκα, θαη δόζεθε ζημ ζημηπείμ ιόγς ηεξ έκημκεξ ναδηεκενγμύξ αθηηκμβμιίαξ πμο εθπέμπεη. 90. Th THORIUM ΘΜΞΖΜ 1828 (α) Από ημ όκμμα ημο Thor, ζεμύ ημο πμιέμμο ζηε ζθακδηκαβηθή μοζμιμγία. 91. Pa PROTACTINIUM ΝΞΩΠΑΗΠΖΚΖΜ 1917 (δ) Σμ ζημηπείμ αοηό είκαη έκα από ηα εκδηάμεζα πνμσόκηα ηεξ θοζηθήξ ναδηεκενγμύξ δνάζεξ ημο μονακίμο, ε δε δηθή ημο δηάζπαζε μδεγεί ζημ ζπεμαηηζμό ημο αθηηκίμο. Επεηδή, ιμηπόκ, βνίζθεηαη πνηκ από ημ αθηίκημ ή πνώηα από ημ αθηίκημ, μκμμάζηεθε πνςηαθηίκημ. 92. U URANIUM ΜΡΞΑΚΖΜ 1789 (β) Από ημ όκμμα ημο πιακήηε Οονακμύ, ε ακαθάιορε ημο μπμίμο ήηακ πνόζθαηε ηεκ επμπή πμο μ M.H. Klaproth έπιαζε ημ όκμμα ημο ζημηπείμο. Είκαη ημ ζημηπείμ πμο έπεη ημ βανύηενμ άημμμ μεηαλύ ηςκ θοζηθώκ ζημηπείςκ. 93. Np NEPTUNIUM ΝΜΟΓΖΔΩΚΖΜ 1940 (β) Από ημ όκμμα ημο πιακήηε Πμζεηδώκα. Σμ ηεπκεηό αοηό ζημηπείμ είκαη ημ πνώημ μεηά ημ μονάκημ ζημκ πενημδηθό πίκαθα ηςκ ζημηπείςκ. Οκμμάζηεθε ιμηπόκ από ημκ Πμζεηδώκα πμο είκαη μ πνώημξ πιακήηεξ μεηά ημκ Οονακό. 94. Pu PLUTONIUM ΝΘΜΡΠΩΚΖΜ 1940 (β) Από ημ όκμμα ημο πιακήηε Πιμύηςκα. Σμ ηεπκεηό αοηό ζημηπείμ βνίζθεηαη αμέζςξ μεηά ημ πμζεηδώκημ ζημκ πενημδηθό πίκαθα ηςκ ζημηπείςκ. Οκμμάζηεθε ιμηπόκ από ημκ Πιμύηςκα πμο βνίζθεηαη αμέζςξ μεηά ημκ πιακήηε Πμζεηδώκα ζημ ειηαθό μαξ ζύζηεμα. 95. Am AMERICIUM ΑΙΓΞΖΗΖΜ 1944 (β) Από ημ όκμμα ηεξ Αμενηθήξ, θαη' ακαιμγία με ημ ακηίζημηπμ (ςξ πνμξ ηε ζέζε ημο ζημκ πενημδηθό πίκαθα ηςκ ζημηπείςκ) ζημηπείμ ηςκ ιακζακηδώκ, ημ μπμίμ είπε μκμμαζζεί εονώπημ. 96. Cm CURIUM ΗΖΜΡΞΖΜ 1944 (α) Από ημ όκμμα ηςκ Pierre θαη Marie Curie, θαη' ακαιμγία με ημ ακηίζημηπμ (ςξ πνμξ ηε ζέζε ημο ζημκ πενημδηθό πίκαθα ηςκ ζημηπείςκ) ζημηπείμ ηςκ ιακζακηδώκ, ημ μπμίμ είπε μκμμαζζεί από ημ όκμμα ημο J. Gadolin. 97. Bk BERKELIUM ΙΝΓΞΗΓΘΖΜ 1949 (β) Από ημ όκμμα ημο ηόπμο ακαθάιορεξ ημο ζημηπείμο, ημ Πακεπηζηήμημ ηεξ Καιηθόνκηαξ ημ Berkeley, θαη' ακαιμγία με ημ ακηίζημηπμ (ςξ πνμξ ηε ζέζε 13

14 ημο ζημκ πενημδηθό πίκαθα ηςκ ζημηπείςκ) ζημηπείμ ηςκ ιακζακηδώκ, ημ μπμίμ είπε μκμμαζζεί από ημ όκμμα ημο πςνημύ Ytterby ηεξ μοεδίαξ. 98. Cf CALIFORNIUM ΗΑΘΖΦΜΞΚΖΜ 1950 (β) Από ημ όκμμα ημο ηόπμο ακαθάιορεξ ημο ζημηπείμο, ημ Πακεπηζηήμημ ηεξ Καιηθόνκηα ημ Berkeley. 99. Es EINSTEINIUM ΑΖΚΟΠΑΖΚΖΜ 1952 (α) Από ημ όκμμα ημο μεγάιμο θοζηθμύ ημο 20μο αηώκα, ημο Albert Einstein ( ) Fm FERMIUM ΦΓΞΙΖΜ 1953 (α) Από ημ όκμμα ημο Ιηαιμύ πονεκηθμύ θοζηθμύ Enrico Fermi ( ) Md MENDELEVIUM ΙΓΚΠΓΘΓΓΖΓΒΖΜ 1955 (α) Από ημ όκμμα ημο ζεμειηςηή ημο πενημδηθμύ πίκαθα ηςκ ζημηπείςκ, ημο Ρώζμο πεμηθμύ Dmitri Ivanovicx Mendelejev ( ) No NOBELIUM ΚΜΙΝΓΘΖΜ 1957 (α) Από ημ όκμμα ημο Alfred Nobel ( ), μοεδμύ επηζηήμμκα θαη εοενγέηε ηεξ επηζηήμεξ Lr LAWRENCIUM ΘΩΞΓΚΟΖΜ 1961 (α) Από ημ όκμμα ημο Ernest Orlando Lawrence ( ), μ μπμίμξ ενγάζηεθε γηα ηεκ ηειεημπμίεζε ημο θύθιμηνμο, εκώ ηαοηόπνμκα οπήνλε μ ηδνοηήξ ημο Radiation Laboratory (Καιηθόνκηα), όπμο ακαθαιύθηεθακ πμιιά από ηα οπενμονάκηα ζημηπεία. Σμ ζύμβμιμ ημο ζημηπείμο ζοκακηάηαη θαη ζακ Lw (ζοκήζςξ ζε αμενηθακηθέξ εθδόζεηξ) Db DUBNIUM 1964 (β) Από ημ όκμμα ημο δηεζκμύξ επηζηεμμκηθμύ θέκηνμο πμο βνίζθεηαη ζηεκ Dubna θμκηά ζηε Μόζπα, ζε ακαγκώνηζε ηεξ ελαηνεηηθά ζεμακηηθήξ ζομβμιήξ ημο ζηεκ πεμεία θαη ζηεκ μμκηένκα πονεκηθή θοζηθή Jl JOLIOTIUM 1967 (α) Σμ όκμμα αοηό επειέγεη πνμξ ηημή ημο Γάιιμο επηζηήμμκα F. Joliot-Curie ιόγς ηεξ ζοκεηζθμνάξ ημο ζηεκ ακάπηολε ηεξ πονεκηθήξ θοζηθήξ θαη πεμείαξ θαη μ μπμίμξ μμηνάζηεθε ημ βναβείμ Nobel ημ έημξ 1935 με ηεκ I. Curie Rf RUTHERFORDIUM 1974 (α) 14

15 Σμ όκμμα αοηό επειέγεη πνμξ ηημή ημο Νεμδειακδμύ επηζηήμμκα Ernest Rutherford ιόγς ηεξ ζοκεηζθμνάξ ημο ζηεκ ακάπηολε ηεξ πονεκηθήξ θοζηθήξ θαη ζηεκ γκώζε γηα ηεκ δμμή ημο αηόμμο Bh BOHRIUM 1976 (α) Σμ όκμμα αοηό επειέγεη πνμξ ηημή ημο Δακμύ επηζηήμμκα Niels Bohr ιόγς ηεξ ζοκεηζθμνάξ ημο ζηεκ ακάπηολε ηεξ θβακηηθήξ θοζηθήξ θαη ζηεκ γκώζε γηα ηεκ δμμή ημο αηόμμο Hn HAHNIUM 1976 (α) Σμ όκμμα αοηό επειέγεη πνμξ ηημή ημο Γενμακμύ επηζηήμμκα Otto Hahn ζε ακαγκώνηζε ηεξ ζοκεηζθμνάξ ημο ζηεκ ακαθάιορε ηεξ πονεκηθήξ ζύκηελεξ 109. Mt MEITNERIUM 1982 (α) Σμ όκμμα αοηό επειέγεη πνμξ ηημή ημο Αοζηνηαθμύ επηζηήμμκα Lise Meitner ζε ακαγκώνηζε ηεξ ζοκεηζθμνάξ ημο ζηεκ ακαθάιορε ηεξ πονεκηθήξ ζύκηελεξ Uun Ununnilium 1987 (?) ΗΜΕΙΩΗ : Γηα ηα ζημηπεία 110 έςξ θαη 112 δεκ έπμοκ δμζεί επηζήμςξ μκόμαηα Uuu Unununium 1994 (?) ΗΜΕΙΩΗ : Γηα ηα ζημηπεία 110 έςξ θαη 112 δεκ έπμοκ δμζεί επηζήμςξ μκόμαηα 112. Uub Ununbium 1996 (?) ΗΜΕΙΩΗ : Γηα ηα ζημηπεία 110 έςξ θαη 112 δεκ έπμοκ δμζεί επηζήμςξ μκόμαηα 15