ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ - ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ

Transcript

1 ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ - ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ

2 Μοντέλο Tyler (1949) Οργάνωση Εκπαιδευτικού συστήματος 1. Τι είδους στόχοι; 2. Τι είδους εμπειρίες; 3. Πως θα γίνει η οργάνωση; 4. Πως θα γίνει αξιολόγηση;

3 Ρόλος της Αθλητικής Παιδαγωγικής Η επίτευξη των στόχων & η προαγωγή των δυνατοτήτων του αναπτυσσόμενου ανθρώπου

4 Θεωρητική βάση Ζώνη Δυνάμει/Επικείμενης Ανάπτυξης H απόσταση ανάμεσα στο πραγματικό αναπτυξιακό επίπεδο, και στο επίπεδο που μπορεί να φτάσει ο μαθητής με την καθοδήγηση ενός ενήλικα ή σε συνεργασία με πιο ικανούς συμμαθητές του. (Vygotsky, 1997, p. 147)

5 Ερώτημα: Ποια είναι η συμβολή της αθλητικής παιδαγωγικής στη διαμόρφωση στόχων προτύπων μάθησης; 1 η άποψη: Οι νόρμες συμπεριφοράς και συνεπώς και οι σκοποί της αγωγής καθορίζονται από την ηθική, όπως την προσδιορίζει η «πρακτική φιλοσοφία» 2 η άποψη: Η παιδαγωγική μπορεί να καθορίζει αυτοτελώς τους σκοπούς της αγωγής. Από την ανάλυση της πραγματικότητας μπορούν να συναχθούν οι νόρμες για το πρακτέο Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια Διδακτικής Φυσικής Αγωγής 8/10/2018 5

6 Επικρατούσα Τάση στη σημερινή πραγματικότητα Κινητικός Γραμματισμός (ΚΓ) Ως ΚΓ ορίζεται το κίνητρο, η αυτοπεποίθηση, η κινητική επιδεξιότητα, η φυσική κατάσταση, οι γνώσεις και η ανάληψη της ευθύνης για δια βίου άσκηση (International Physical Literacy Association, 2017)

7 Διεθνή Πρότυπα Μάθησης στη Φυσική Αγωγή (SHAPE, 2014) 1. Κινητικές Δεξιότητες 2. Γνώσεις 3. Φυσική Δραστηριότητα 4. Φυσική Κατάσταση Υγεία 5. Ατομική και κοινωνική υπευθυνότητα Σκοποί Φυσικής Αγωγής 6. Εκτίμηση της αξίας της Φυσικής Δραστηριότητας

8 Διεθνή Πρότυπα Μάθησης στη Φυσική Αγωγή (SHAPE, 2014) Συστατικά στοιχεία 1. Περιεχόμενα/Δράσεις 2. Διδακτικές προσεγγίσεις 3. Περιβάλλον - Πλαίσιο 4. Εξατομίκευση 5. Ευκαιρίες μάθησης - αλληλεπίδρασης 6. Μάθηση μέσα & έξω από την τάξη 7. Έλεγχος - Αξιολόγηση 8/10/2018 Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια Διδακτικής Φυσικής Αγωγής 8

9 8/10/2018 Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια Διδακτικής Φυσικής Αγωγής 9 Παράδειγμα Δεξιότητες Χειρισμός μπάλας & Ρίψη πάνω από το κεφάλι Α Β Γ Δ Ε ΣΤ Ρίχνει με το αντίθετο πόδι μπροστά Σωστή εκτέλεση βάσει ηλικιακών κριτηρίων Σωστή εκτέλεση βάσει ηλικιακών κριτηρίων Ρίψη με ακρίβεια σε συμμαθητή ή σταθερό στόχο Εφαρμογή στο παιχνίδι Εφαρμογή στο παιχνίδι με χρήση αντικειμένων διαφορετικού βάρους και μεγέθους

10 Δεν αρκεί να αντιστοιχίσουμε συγκεκριμένα Π.χ. Να ισχυριστούμε πως αν διδάξουμε τις δεξιότητες ΡΙΨΗ- ΥΠΟΔΟΧΗ σε μαθητές ηλικίας 8-10 χρονών, θα τους βοηθήσουμε να γίνουν κινητικά επιδέξιοι αντικείμενα ή δραστηριότητες με κάποιο πρότυπο 8/10/2018 Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια Διδακτικής Φυσικής Αγωγής 10

11 Θα πρέπει να είμαστε σε θέση να αποδείξουμε τα εξής: 1. Ποιές δεξιότητες θα κατακτήσουν οι μαθητές μετά το πέρας της διδασκαλίας και γιατί. 2. Πως σχετίζονται αυτές οι δεξιότητες με τις δεξιότητες που έχουν κατακτηθεί σε άλλα αντικείμενα. 3. Πως υποστηρίζουν αυτές οι δεξιότητες την ικανότητα των μαθητών να διατηρούνται υγιείς και κινητικά ενεργοί δια βίου.

12 Κατανόηση μέσω Σχεδιασμού Αντίστροφος Σχεδιασμός Προσδιορισμός των επιθυμητών αποτελεσμάτων ανάλογα με το πλαίσιο Γιατί είναι σημαντικό οι μαθητές να ασχοληθούν με το ΜΠΑΣΚΕΤ ; Πως θα το κάνουν αυτό εντός της κοινωνίας στην οποία ζουν και δραστηριοποιούνται; Ανάγκη για ένα Ενιαίο Σύστημα Φυσικής Αγωγής 8/10/2018 Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια Διδακτικής Φυσικής Αγωγής 12

13 Σύγχρονο σύστημα Φυσικής Αγωγής (Χατζηχαριστός, 2003, σ.15-17)..η έλλειψη ενιαίου χαρακτήρα στη Φυσική Αγωγή δημιουργεί αμφισβήτηση της επιστημονικότητας αυτού του αντικειμένου.. Οι ΚΦΑ, για ν ασκούν με επιτυχία τα καθήκοντά τους, χρειάζονται έναν επιστημονικό οδηγό ο οποίος θα τους δείχνει τα στάδια που πρέπει ν ακολουθούν για να γεφυρώνουν την απόσταση από την επιστημονική θεωρία στην πράξη. Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια Διδακτικής Φυσικής Αγωγής 8/10/

14 Τι σημαίνει σύστημα; Σύστημα είναι το σύνολο στοιχείων τα οποία αλληλοσυσχετίζονται, ώστε κάθε τροποποίηση ενός από αυτά να οδηγεί σε τροποποίηση του ίδιου του συνόλου (Penney, 2016) 8/10/2018 Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια Διδακτικής Φυσικής Αγωγής 14

15 Συστατικά μέρη του Ενιαίου Συστήματος Φυσικής Αγωγής

16 1. Θεωρητική Θεμελίωση- Σύστημα Εννοιών και Αντιλήψεων 2. Πρόβλεψη των Αποτελεσμάτων Σύστημα Σκοπών 3. Οργάνωση Εφαρμογής του Συστήματος Θεσμικό πλαίσιο 4. Εφαρμογή του Συστήματος 5. Απόδοση Ωφέλιμης Αξίας Υπολογισμός Τελικού Οφέλους 6. Επιθυμητές Αλλαγές στην Προσωπικότητα 16

17 1. Θεωρητική Θεμελίωση «Θεωρία Δικτύων» (Network Theory) Οποιοδήποτε σύστημα ΦΑ θα πρέπει να νοείται ως ένα δίκτυο - Αναλυτικού Προγράμματος - Αξιολόγησης - Παιδαγωγικής συνεχών αλληλεπιδράσεων (Ball, 2007)

18 1. Θεωρητική Θεμελίωση Οποιοδήποτε σύστημα ΦΑ θα «Θεωρία Ποπυπλοκότητας» (Complexity Theory) πρέπει να νοείται πάντα ως «μη ολοκληρωμένο», αναδομούμενο και αυτο-διοργανούμενο (Davis & Sumara, 2008; Jess et al., 2011; Petrie, 2016)

19 Χαρακτηριστικά συστημάτων σύμφωνα με τη θεωρία της πολυπλοκότητας

20 Χαρακτηριστικό Κανονιστικά Συστήματα Δυναμικά Συστήματα Οργάνωση Από την κορυφή προς τη βάση Από τη βάση προς την κορυφή Λειτουργία Προδιαγεγραμμένη Προσαρμοστική Σύνδεση με το πλαίσιο Αντίληψη σχετικά με τη μάθηση Μαθησιακές Δραστηριότητες Κλειστή, εσωτερικές κοινότητες Έμφαση σε τελικά προϊόντα Παθητική συμμετοχή Ανοιχτή, δίκτυα μάθησης Έμφαση στη διαδικασία Ενεργός συμμετοχή Παιδαγωγική Μετάδοση γνώσης Αναδυόμενη γνώση Εγκυροποίηση & Αναθεώρηση Απολυτότητα, συγκριτική αξιολόγηση Διεπιστημονικότητα, αναστοχαστική αξιολόγηση (Davis, Sumara & Luce-Kapler, 2014; Jess, Attencio & Thorburn, 2011; MacDonald, 2003) 8/10/2018 Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια Διδακτικής Φυσικής Αγωγής 20

21 Διεθνή Πρότυπα Μάθησης στη Φυσική Αγωγή 2. Ιεράρχηση Σκοπών Εξατομίκευση στις ανάγκες & τα ενδιαφέροντα Θεωρητική βάση Πρακτική Γνώση Eμπλέκομαι Εξερευνώ Εξηγώ Εφαρμόζω Εκτιμώ (Cochran-Smith & Lytle, 1999; Darling-Hammond, 2011; Groundwater- Smith et al., 2012; Penney & Mitchell, 2016) 8/10/2018 Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια Διδακτικής Φυσικής Αγωγής 21

22 3. ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

23 Οργανωτική πληροφορία 8/10/2018 Ισχύον οργανόγραμμα Ελληνικού Συστήματος Φ.Α. 23 Οδηγίες για την εφαρμογή των προγραμμάτων Υπουργείο Παιδείας Διεύθυνση Φυσικής Αγωγής Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής ΤΕΦΑΑ, Ιδρύματα έρευνας Περιφερειακά Κέντρα Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού (ΠΕΚΕΣ) Συντονιστής Εκπαίδευσης Σύμβουλος ΤΜΗΜΑ καταγραφής και μηχανογράφησης ΤΜΗΜΑ πρόγνωσης και προγραμματισμού ΤΜΗΜΑ ελέγχου και αξιολόγησης Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια Διδακτικής Φυσικής Αγωγής

24 8/10/2018 Ισχύον οργανόγραμμα της Διεύθυνσης Φυσικής Αγωγής του Υπουργείου Παιδείας Υπουργείο Παιδείας 24 Διεύθυνση Φυσικής Αγωγής Διευθυντής ΤΜΗΜΑ Α Προγραμμάτων Φυσικής Αγωγής ΤΜΗΜΑ Β Σχολικών Γυμναστηρίων ΤΜΗΜΑ Γ Γυμναστικών Δραστηριοτήτων Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια Διδακτικής Φυσικής Αγωγής

25 8/10/ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

26 8/10/2018 ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ 26 Διάγνωση Μοντελοποίηση Πρόγνωση Πρόγραμμα Έλεγχος Αξιολόγηση Διόρθωση Μετρήσεις, εξετάσεις, ερωτηματολόγια Ανώτερα δυνατά όρια ανάπτυξης Τι πρέπει να γίνει (επιθυμητό) Τι μπορεί να γίνει (εφικτό) Συγκεκριμένες Ενέργειες Καταγραφή Σύγκριση ενδιάμεσων αποτελεσμάτων Αποτίμηση μεγέθους αλλαγών Διορθωτικές ενέργειες Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια Διδακτικής Φυσικής Αγωγής

27 Παράγοντες που επηρεάζουν την αποτελεσματικότητα εφαρμογής του συστήματος i. Κουλτούρα ii. Εκπαιδευτική Πολιτική iii. Ρόλος της Εκπαιδευτικής Ηγεσίας iv. Ρόλος - Αντιλήψεις - Πεποιθήσεις Εκπαιδευτικών Φ.Α. v. Παιδαγωγική & Διδακτική Θεμελίωση/Υποστήριξη

28 Η πραγματοποίηση αποτελεσματικών αλλαγών προϋποθέτει τη i. Κουλτούρα μελέτη και κατανόηση της ιστορίας και της κουλτούρας του ισχύοντος συστήματος οργάνωσης της εκπαίδευσης (οι κουλτούρες αναπαράγονται) (Ball et al., 2012; Brown & Penney, 2016)

29 Οι μέχρι στιγμής μεταρρυθμίσεις αναπαράγουν την ii. Εκπαιδευτική Πολιτική ισχύουσα κατάσταση Απαιτείται μελέτη και αναγνώριση του συστήματος Φ.Α. ως συνόλου (Wilkinson, 2018) αλληλεπιδράσεων

30 Η δύναμη ενός ηγέτη εκπαίδευσης, μπορεί να είναι είτε δημιουργική iii. Εκπαιδευτική Ηγεσία (Gore, 1998; Webb & Macdonald, 2007; Wright, 2000) είτε καταπιεστική Βασικές Έννοιες Ηγεσίας: Παρακολούθηση, εξομάλυνση, αποκλεισμός, ταξινόμηση, διανομή, εξατομίκευση, συσσώρευση, ρύθμιση

31 Ένα εκπαιδευτικό σύστημα θεωρείται επιτυχημένο όταν αναθέτει στους iv. Ρόλος & Αντιλήψεις Εκπαιδευτικών (Darling-Hammond, 2011; Macdonald, 2015) εκπαιδευτικούς πρωταγωνιστικό ρόλο Οι πεποιθήσεις των εκπαιδευτικών Φ.Α. σχετικά με το μάθημα καθορίζουν την αποτελεσματικότητα υλοποίησης των προσδοκώμενων στόχων

32 Συνάφεια με τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας v. Παιδαγωγική & Διδακτική Θεμελίωση Συστήματος Αναπτυξιακά κατάλληλες πρακτικές Ανάγκες της σύγχρονης εποχής Ενδιαφέροντα μαθητών/τριων (Coakley, 2011; Pike & Fletcher, 2014)

33 Παράδειγμα εφαρμογής 8/10/2018 Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια Διδακτικής Φυσικής Αγωγής 33

34 Δεδομένα Μελέτη Περίπτωσης Πλαίσιο: Σχολεία Β/θμιας εκπαίδευσης αστικής περιοχής (360 μαθητές) Νέος Διευθυντής Εκπαίδευσης Μεταπτυχιακό Νέοι Συντονιστές Εκπαίδευσης Τι ισχύει: Δυσαρέσκεια Εκπαιδευτικών Φ.Α. Αναλυτικό Πρόγραμμα Υπουργείου Παιδείας Δασκαλοκεντρικές μέθοδοι διδασκαλίας Ιεραρχική δόμηση στόχων 8/10/2018 Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια Διδακτικής Φυσικής Αγωγής 34

35 Πλάνο Ανάπτυξης Διευθυντή Εκπαίδευσης Ατομική Πρωτοβουλία Επικοινωνία με φορείς εκπαιδευτικής πολιτικής Συνεργασία με Πανεπ/μια Προτάσεις σχετικά με το Αναλυτικό Πρόγραμμα Διευκόλυνση Διεξαγωγής Ερευνών Συνεχιζόμενη Επαγγελματική εκπαίδευση Σεμινάρια Επαγγελματικής Εκπαίδευσης εκπαιδευτικών Φ.Α. Ομαδική Πρωτοβουλία Συντονιστές Εκπαίδευσης Εκπαιδευτικοί ανά Περιφέρεια Τακτικές Συναντήσεις Διάγνωση Μοντελοποίηση Πρόγνωση Πρόγραμμα Έλεγχος Αξιολόγηση Διόρθωση

36 Οργανωτική πληροφορία Διορθωτική πληροφορία 8/10/ Προτεινόμενο οργανόγραμμα Οδηγίες για την εφαρμογή των προγραμμάτων Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής ΤΕΦΑΑ, Ιδρύματα έρευνας Υπουργείο Παιδείας Διεύθυνση Φυσικής Αγωγής Περιφερειακά Κέντρα Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού (ΠΕΚΕΣ) Συντονιστής Εκπαίδευσης Σύμβουλος (κοινότητες μάθησης) ΤΜΗΜΑ καταγραφής και μηχανογράφησης ΤΜΗΜΑ πρόγνωσης και προγραμματισμού ΤΜΗΜΑ ελέγχου και αξιολόγησης Μελέτη της δράσης των καθηγητών Φυσικής Αγωγής

37 8/10/ η Εργασία (υποθετικό σενάριο) Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια Διδακτικής Φυσικής Αγωγής

38 - Κουλτούρα - Εκπαιδευτική Πολιτική - Εκπαιδευτική Ηγεσία - Πεποιθήσεις Εκπαιδευτικών - Παιδαγωγική Θεμελίωση Πριν από 5 χρόνια το Υπουργείο Παιδείας πήρε Ευρωπαϊκή Χρηματοδότηση και συγκάλεσε ομάδα εμπειρογνομώνων για να συντάξουν ΝΕΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ διδασκαλίας της Φ.Α στα Λύκεια Σκοπός: Η προαγωγή της φυσικής δραστηριότητας των μαθητών και η ανάπτυξη συνηθειών δια βίου άσκησης Δύο Συντονιστές εκπαίδευσης ανέλαβαν την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών Φ.Α. της Περιφέρειάς τους 1 ος Συντονιστής (δίκτυα επικοινωνίας κοινότητες μάθησης) 2 ος Συντονιστής (διεξαγωγή επιμορφωτικών σεμιναρίων από την ομάδα εμπειρογνομώνων ) Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια Διδακτικής Φυσικής Αγωγής 38

39 ΘΕΩΡΗΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ Α. Η υιοθέτηση συνηθειών δια βίου άσκησης προϋποθέτει κινητοποίηση του ενδιαφέροντος και κάλυψη των ατομικών αναγκών Β. Φορείς αγωγής εκτός από το σχολείο είναι η οικογένεια, τα ΜΜΕ, οι φίλοι, τα κοινωνικά πρότυπα Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια Διδακτικής Φυσικής Αγωγής Τι συμβαίνει σήμερα; 8/10/2018 Στις δύο Περιφέρειες: 1. Αυξήθηκε το ποσοστό συμμετοχής των μαθητών στη Φ.Α. από 18% - 34% 2. Δεν μειώθηκαν τα ποσοστά ανεπιθύμητων συμπεριφορών στη Φ.Α. 3. Δεν άλλαξαν σημαντικά οι δείκτες φυσικής δραστηριότητας των μαθητών Τι πρέπει να γίνει; Λαμβάνοντας υπόψη τους παράγοντες επιτυχούς εφαρμογής: 1. Προσδιορίστε τι πιστεύετε ότι λειτούργησε ενισχυτικά και περιοριστικά σε κάθε Περιφέρεια 2. Διατυπώστε 3 προτάσεις βελτίωσης της ισχύουσας κατάστασης βάσει των Θεωρητικών Αρχών που σας δίνονται. 39

40 Ευχαριστώ για την προσοχή σας! 8/10/2018 Ασπασία Δανιά, Επίκουρη Καθηγήτρια Διδακτικής Φυσικής Αγωγής 40