Μάριος Γούδας. Ηθική ανάπτυξη και εκπαίδευση. Θέµα διάλεξης 10 Ηθική ανάπτυξη στον αθλητισµό. αναφορά σχετικών παραδειγµάτων αθλητών, µαθητών

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Μάριος Γούδας. Ηθική ανάπτυξη και εκπαίδευση. Θέµα διάλεξης 10 Ηθική ανάπτυξη στον αθλητισµό. αναφορά σχετικών παραδειγµάτων αθλητών, µαθητών"

Χαρικλώ Βουρδουμπάς
9 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΕΠΕΑΕΚ : AΝΑΜΟΡΦΩΣΗ A ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ ΠΘ ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ (ΜΚ 108) Θέµα διάλεξης 10 Ηθική ανάπτυξη στον αθλητισµό Μάριος Γούδας Ηθική ανάπτυξη - ορισµοί - ηθική ανάπτυξη και εκπαίδευση - ερµηνεία µη ηθικής συµπεριφοράς θεωρίες ηθικής ανάπτυξης - θεωρία κοινωνικής µάθησης - θεωρία δοµικής ανάπτυξης - θεωρητικό πλαίσιο - στάδια ηθικής ανάπτυξης - προηθικό στάδιο - συµβατική ηθική - αυτόνοµη ηθική - ακολουθία σταδίων - αυτόνοµη ηθική απώτερο στάδιο φυσική αγωγή - γιατί στο χώρο της φυσικής αγωγής -µοντέλα ηθικής ανάπτυξης - πώς θα διδάξετε - πρακτικές υποδείξεις Θέµατα για συζήτηση Προτεινόµενη βιβλιογραφία ΤΙΤΛΟΙ ΘΕΜΑΤΩΝ ΙΑΛΕΞΗΣ Ηθική ανάπτυξη Ορισµοί Ηθική: σύνολο αρχών που ορίζουν τι είναι σωστό και τι όχι. Ηθική συµπεριφορά: η επίδειξη µιας πράξης που κρίνεται σαν σωστή η λανθασµένη. Ηθική ανάπτυξη: η διαδικασία κατά την οποία ένα άτοµο αναπτύσσει την ικανότητα να συµπεριφέρεται ηθικά (Weinberg & Gould, 1995) Ηθική ανάπτυξη και εκπαίδευση ηενασχόληση µε τα σπορ δεν προάγει απαραίτητα την ηθική ανάπτυξη «η ικανότητα µπορεί να σε πάει στην κορυφή. Μόνο ο χαρακτήρας µπορεί να σε κρατήσει εκεί» αναφορά σχετικών παραδειγµάτων αθλητών, µαθητών Ηθική ανάπτυξη και εκπαίδευση Ερµηνεία εµφάνισης µη ηθικής συµπεριφοράς υπερβολική έµφαση στις γνωστικές και κινητικές δεξιότητες έλλειψη εκπαίδευσης σε κοινωνικέςσυναισθηµατικές-ψυχολογικές δεξιότητες Θεωρία Κοινωνικής Μάθησης Bandura (1977) Ηηθική συµπεριφορά µαθαίνεται µε ενίσχυση, επίδειξη, παρατήρηση και κοινωνική σύγκριση Μόνο η εκδήλωση της συµπεριφοράς αποτελεί αντικείµενο αξιόπιστης επιστηµονικής διερεύνησης 1

στάδιο - συµβατική ηθική - αυτόνοµη ηθική - ακολουθία σταδίων - αυτόνοµη ηθική απώτερο στάδιο φυσική αγωγή - γιατί στο χώρο της φυσικής αγωγής -µοντέλα ηθικής ανάπτυξης - πώς θα διδάξετε - πρακτικές

2 Kohlberg, 1984 Πώς µπορεί κάποιος να εξηγήσει το συχνά παρατηρούµενο φαινόµενο κάποιος να επιδεικνύει ανήθικη συµπεριφορά όταν σκέφτεται ηθικά ή το αντίστροφο; «Ο χαρακτήρας µας είναι αυτό που κάνουµε όταν κανείς δεν µας βλέπει» (Kohlberg, 1984) η λογική που κρύβεται πίσω από την επιλογή µιας συµπεριφοράς καθορίζει την ηθικότητα µιας συµπεριφοράς Piaget 2 στάδια ηθική ανάπτυξη: η αλλαγή στα λογικά πρότυπα που σχετίζονται µε την ατοµική γνωστική δοµή Τα στάδια της ηθικής ανάπτυξης κατά Kohlberg Προηθικό στάδιο Προσχολική ηλικία Συµβατική ηθική Σχολική ηλικία Αυτόνοµη ηθική Εφηβική ηλικία Προηθικό στάδιο Φάση Α : Ηθική εστιασµένη σε τιµωρία Οι πράξεις καθοδηγούνται από την επιθυµία αποφυγής της τιµωρίας Φάση Β : Ηθική του αφελούς ηδονισµού Οι πράξεις που φέρνουν ευχάριστα αποτελέσµατα είναι ηθικές. Αυτές που φέρνουν δυσάρεστα αποτελέσµατα είναι ανήθικες Συµβατική Ηθική Φάση Γ : Ηθική του καλού παιδιού Οι πράξεις σύµφωνα µε τις προσδοκίες της στενότερης οµάδας Φάση : Ηθική της έννοµης τάξης Σύµφωνα µε τις προσδοκίες της ευρύτερης κοινωνικής οµάδας Αυτόνοµη Ηθική Φάση Ε : Ηθική του κοινωνικού συµβολαίου Οι νόµοι είναι συµβατικότητες που µπορούν να αλλάξουν. Ενδιαφέρον για ανθρώπινα δικαιώµατα Φάση Στ : Ηθική των προσωπικών αρχών Έµφαση στην ατοµική συνείδηση και στους προσωπικούς ηθικούς κανόνες 2

στα λογικά πρότυπα που σχετίζονται µε την ατοµική γνωστική δοµή Τα στάδια της ηθικής ανάπτυξης κατά Kohlberg Προηθικό στάδιο Προσχολική ηλικία Συµβατική ηθική Σχολική ηλικία Αυτόνοµη ηθική Εφηβική

3 Ακολουθία των σταδίων Η σειρά εµφάνισης των σταδίων είναι ίδια για όλα τα άτοµα Το άτοµο δεν µπορεί να περάσει σε ένα στάδιο αν δεν ολοκληρώσει το προηγούµενο Αυτόνοµη Ηθική απώτερο στάδιο δεν φτάνουν όλα τα άτοµα σε αυτό το στάδιο τα αίτια παράγοντες που οφείλονται στο άτοµο στο περιβάλλον Στρατηγικές ανάπτυξης δηµιουργία καταστάσεων µε ηθικά διλήµµατα στα παιδιά και παρότρυνση να τα επιλύσουν µόνα τους διάλογος αναγνώριση ηθικών ισορροπιών Στρατηγικές ανάπτυξης επικεντρώνονται περισσότερο στην ηθική σκέψη που κρύβεται πίσω από την πράξη και όχι στην ίδια την πράξη δεν εξετάζουν τα ηθικά πιστεύω των ατόµων για την ορθότητά τους αυτό που ενδιαφέρει είναι ποια λογικά πρότυπα χρησιµοποιούν τα άτοµα για να στηρίξουν τα πιστεύω τους στρατηγικές ανάπτυξης Γνωρίζω ποιο είναι το σωστό! Θέλω όµως να το κάνω; (παρακίνηση) Πότε; Πώς; (περιβάλλον) Ηθική ανάπτυξη και Γιατί στη φυσική αγωγή; Πολυπληθέστερη Ατοµική ανάπτυξη και όχι επίδοση Υπάρχει σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθµίδες Αγαπηµένο µάθηµα των µαθητών 3

επιλύσουν µόνα τους διάλογος αναγνώριση ηθικών ισορροπιών Στρατηγικές ανάπτυξης επικεντρώνονται περισσότερο στην ηθική σκέψη που κρύβεται πίσω από την πράξη και όχι στην ίδια την πράξη δεν εξετάζουν

4 Ηθική ανάπτυξη και Γιατί στη φυσική αγωγή; Οργανωµένο περιβάλλον Όχι εµπορευµατοποιηµένη, αυστηρά τυποποιηµένη, και γραφειοκρατική ιδάσκουν ειδικευµένοι επιστήµονες Αρνητικό: Λίγες διδακτικές ώρες Μοντέλα Ηθικής Ανάπτυξης Hellison: αίσθηση της προσωπικής και κοινωνικής ευθύνης Game reasoning: το ιδιαίτερο περιβάλλον των σπορ διευκολύνει τη µεταφορά της ηθικής λογικής σε πιο ανώριµα στάδια (Bredemeier & Shields) Πώς θα διδάξετε Έµφαση στη γνωστική, συναισθηµατική και συµπεριφορική ανάπτυξη Σηµαντικό το στυλ διδασκαλίας Ευκαιρίες αλληλεπίδρασης (διάλογος, διλήµµατα) Πρακτικές υποδείξεις Φτιάξτε οµάδες 5-7 ατόµων Επιλέξτε ένα ατοµικό και ένα οµαδικό άθληµα Βρίσκουµε παραδείγµατα για: 1. Ανάληψη ρόλων (υπευθυνότητα) 2. Ευκαιρίες αλληλεπίδρασης-συνεργασίας 3. ιλήµµατα 4. ιάλογο 5. Μεταφορά εκτός µαθήµατος Θέµατα για συζήτηση 1. Κορυφαίοιαθλητέςκαιαθλήτριες συνελήφθησαν και συνεχίζουν να συλλαµβάνονται για χρήση αναβολικών ουσιών. Θέµατα για συζήτηση 2. Ο Κώστας και ο Γιάννης ισοβάθµησαν στις αγωνιστικές τους επιδόσεις στο µάθηµα της φυσικήςαγωγήςστοσχολείο, στα πλαίσια προκριµατικών αγώνων στίβου σε νοµαρχιακό επίπεδο. Το σχολείο πρέπει να εκπροσωπηθεί µόνο µεένα µαθητή. 4

(Bredemeier & Shields) Πώς θα διδάξετε Έµφαση στη γνωστική, συναισθηµατική και συµπεριφορική ανάπτυξη Σηµαντικό το στυλ διδασκαλίας Ευκαιρίες αλληλεπίδρασης (διάλογος, διλήµµατα) Πρακτικές υποδείξεις

5 Προτεινόµενη βιβλιογραφία Θεοδωράκης Γ., Γούδας Μ., Παπαιωάννου Α.(2001). Ψυχολογική Υπεροχή στον Αθλητισµό. Κεφάλαιο 17. Eκδόσεις Χριστοδουλίδη. Weinberg, S., & Gould, D. (1999). Foundations of Sport and Exercise Psychology. Κεφάλαια 22, 24. Human Kinetics 5

Κεφάλαιο 17. Eκδόσεις Χριστοδουλίδη. Weinberg, S., & Gould, D.

Σχετικά έγγραφα

Θεωρία απόδοσης Γνωστικές διαδικασίες

Θεωρία απόδοσης Γνωστικές διαδικασίες ΕΠΕΑΕΚ : AΝΑΜΟΡΦΩΣΗ A ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ ΠΘ ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ (ΜΚ 108) Θέµα διάλεξης 5 Απόδοση Αιτιών & Αυτοαποτελεσµατικότητα στον Αθλητισµό και στη Φυσική Αγωγή Μάριος Γούδας