Αθλητικές κακώσεις : Τραυματισμοί και κατάγματα

Transcript

1 Υπεύθυνη καθηγήτρια: Λουκοπούλου Νεκταρία Αθλητικές κακώσεις : Τραυματισμοί και κατάγματα Η BARBIE ΚΑΙ ΟΙ 3 ΣΩΜΑΤΟΦΥΛΑΚΕΣ Κωνστανταρόπουλος Νίκος, Κονιδάρη Αναστασία, Καλαπόδης Παναγιώτης, Καραπατάκης Λεωνίδας 18/4/2013 Λύκειο Παραλίας

2 Περιεχόμενα: Αθλητικές κακώσεις κατάγματα κόπωσης 1. Συμπτώματα 2. Πρόληψη 3. Φυσικοθεραπεία 4. Πως μπορώ να αποφύγω τα κατάγματα κόπωσης Πρώτες βοήθειες σε τραύματα Κατάγματα και εξαρθρήματα κάτω άκρων 1. Κατάγματα του μηριαίου και του ισχίου 2. Κακώσεις του γονάτου 3. Το εξάρθρημα της επιγονατίδας 4. Κακώσεις της ποδοκνήμης Κατάγματα και εξαρθρήματα των άνω άκρων 1. Εξάρθρημα του ώμου 2. Κατάγματα άκρας χείρας και δακτύλων 3. Εξάρθρημα του αγκώνα 4. Κακώσεις καρπού και άκρας χείρας Τραυματισμοί του κορμού και της κεφαλής 1. Κατάγματα σπονδύλων 2. Τραυματισμοί του θώρακα 3. Τραυματισμοί της μύτης 4. Εγκεφαλική διάσειση Η κλινική εικόνα 1. Τα συμπτώματα 2. Η διάγνωση 3. Η θεραπεία 4. Επιπλοκές 5. Πρόληψη

3 Αθλητικές κακώσεις κατάγματα κόπωσης Τα κατάγματα κόπωσης είναι μικρά σπασίματα των οστών, τα οποία προκαλούνται εξαιτίας των συνεχών και επαναλαμβανόμενων επιβαρύνσεων όπως συμβαίνει π.χ. κατά το τρέξιμο ή σε αθλήματα με συνεχόμενα άλματα. Τα εξασθενημένα οστά, εξαιτίας ενδεχομένως και παλαιοτέρων τραυματισμών, είναι πολύ πιο ευπαθή σε κάποιο κάταγμα επειδή είναι λιγότερο ικανά να αντέξουν νέες επιβαρύνσεις. Οι αθλητές με μειωμένη οστική πυκνότητα, θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, όταν αυξάνουν τον όγκο και την ένταση της προπόνησής του Τα κατάγματα κόπωσης είναι πιο συνηθισμένα σε αθλήματα που συνδυάζουν συνεχώς επαναλαμβανόμενες κινήσεις που προκαλούν κραδασμούς. Τέτοια είναι ο χορός, η καλαθοσφαίριση, η γυμναστική, το τένις και φυσικά ο στίβος και το τρέξιμο. Επίσης αθλητές που εφαρμόζουν λάθος τεχνική στις κινήσεις τους, ή αλλάζουν την τεχνική τους απότομα, χωρίς να δώσουν στο μυοσκελετικό τους σύστημα τον απαραίτητο χρόνο προσαρμογής, είναι πιθανό να υποστούν τέτοιου είδους κατάγματα. Η άθληση σε σκληρές επιφάνειες ή η χρήση παπουτσιών και πελμάτων με μη επαρκή απορρόφηση κραδασμών αυξάνει το ρίσκο επίσης. Παρ όλο που τα κατάγματα κόπωσης, μπορεί να εμφανιστούν σε οποιοδήποτε οστό δέχεται επαναλαμβανόμενες επιβαρύνσεις, η κνήμη κυρίως και μετά η περόνη, τα μετατάρσια και το μηριαίο, είναι τα οστά που εμφανίζουν τα μεγαλύτερα ποσοστά καταγμάτων κόπωσης. Συμπτώματα Τα κυριότερα συμπτώματα των καταγμάτων είναι ο πόνος και το οίδημα με τη φλεγμονή πόνος συνήθως αυξάνεται στην αρχή της προπόνησης, όταν το οστό είναι ακόμα κρύο, ενώ στα μέσα της προπόνησης μειώνεται αφού το σώμα έχει ζεσταθεί. Όμως επειδή η φλεγμονή επιβαρύνεται προς το τέλος συνήθως αυξάνεται και πάλι. Επίσης το σημείο μπορεί να πρηστεί ή να είναι ιδιαίτερα μαλακό και αν το πρόβλημα δεν αντιμετωπιστεί σύντομα τότε ο πόνος γίνεται δυσβάσταχτος.

4 Πρόληψη Εξ αιτίας της σχετικά μεγάλης περιόδου επούλωσής τους (6-10 εβδομάδες), η πρόληψη των καταγμάτων κόπωσης γίνεται ακόμα πιο σημαντική. Η αύξηση στον όγκο προπόνησης, πρέπει να γίνεται σταδιακά Η σωστή προθέρμανση και αποθεραπεία, βοηθούν στην καλύτερη συντήρηση των οστών καθώς και του μυοτενόντιου συνόλου. Η ευλυγισία είναι πολλή σημαντική, γιατί οι ευλύγιστοι μύες είναι ικανοί λόγω της μεγαλύτερης ελαστικότητας τους να απορροφήσουν περισσότερους κραδασμούς, άρα να είναι και πιο ανθεκτικοί σε τραυματισμούς. Η σωστή διατροφή είναι πολύ σημαντικός παράγοντας πρόληψης του φαινομένου. Φροντίστε να παίρνετε τις απαραίτητες ποσότητες ασβεστίου και βιταμίνης D, ειδικά κατά τα νεανικά χρόνια της αποταμίευσης στα οστά, ώστε να χτιστεί ένας σκελετός δυνατός και να αποτραπεί η πιθανότητα ενός μελλοντικού κατάγματος κόπωσης. Φυσικοθεραπεία Η ξεκούραση είναι το πρώτο βήμα της θεραπείας ενός κατάγματος κόπωσης, σε συνδυασμό με την τοποθέτηση πάγου και την ανύψωση της συγκεκριμένης περιοχής, ώστε να αιματώνετε λιγότερο η φλεγμονή και έτσι να περιοριστεί γρηγορότερα. Συνιστώνται επίσης μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα. Τεχνικές φυσικοθεραπείας που βοηθούν είναι οι υπέρηχοι και η θερμοθεραπεία. Κάποιες περιπτώσεις καταγμάτων κόπωσης, αντιμετωπίζονται με πλήρη ακινησία και εφαρμογή γύψου. Τέλος, είναι σημαντικό κατά την περίοδο αποκατάστασης, το σώμα και οι μύες να διατηρηθούν ενεργοί με δραστηριότητες που δεν επιβαρύνουν το τραύμα, όπως κολύμπι, ποδήλατο (όπου επιτρέπεται) ή γυμναστική με βάρη. Με τον τρόπο αυτό θα κρατηθεί ο οργανισμός σε καλή σωματική και ψυχολογική κατάσταση και η επανένταξη στις φυσιολογικές καθημερινές δραστηριότητες θα είναι συντομότερη Πώς μπορώ να αποφύγω τα κατάγματα κόπωσης; Όπως έχει ήδη αναφερθεί αυτός ο τραυματισμός είναι αποτέλεσμα υπερφόρτωσης. Άρα ο καλύτερος τρόπος για να προλάβουμε τα κατάγματα κόπωσης είναι να ακολουθούμε τα σημάδια που μας στέλνει το σώμα μας και να αποφεύγουμε τις υπερβολές. Το σημαντικότερο όμως είναι να μην επιμένετε σε ασκήσεις που σας προκαλούν ή αυξάνουν τον πόνο σε κάποιο μέρος του σώματος σας.

5 Πρώτες βοήθειες σε τραύματα Απαιτείται σύντομη βοήθεια. Γενικώς τα τραύματα χρειάζονται καλό μηχανικό καθαρισμό, αντισηψία και αιμοστατική επίδεση μέχρι τη διακομιδή του θύματος σε ιατρικό κέντρο. Εάν το κέντρο είναι μακριά και έχουμε γνώσεις μπορούμε να ράψουμε το τραύμα με τη προϋπόθεση ότι είμαστε βέβαιοι ότι κάτωθεν αυτού δεν τρώθηκαν σημαντικά ευγενή μόρια όπως είναι οι τένοντες, νεύρα, αγγεία, κλπ. Για την επίδεση ενός τραύματος χρειαζόμαστε αποστειρωμένες γάζες και επιδέσμους. Αν αυτά δεν υπάρχουν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε μια καθαρή πετσέτα και απλό σχοινί. Τι κάνουμε σε ένα απλό τραύμα του δέρματος αν δεν υπάρχει γιατρός και το Νοσοκομείο είναι μακριά; Μια απλή αντισηψία και επίδεση του τραύματος είναι αρκετά για κάποιες ώρες. Στη συνέχεια, αν η ιατρική βοήθεια είναι ανέφικτη, μπορεί να κλεισθεί το τραύμα με ταινίες Steri - Strips, ή με χαρτοταινία, ή με λευκοπλάστ, ή να συρραφεί αν διαθέτουμε τα υλικά. Για τη συρραφή απλού τραύματος χρειάζονται απαραιτήτως ένα βελονοκάτοχο, μία λαβίδα, ένα ράμμα αποστειρωμένο, και ένα ψαλίδι, ή νυστέρι, αντισηπτικό και γάζες. Κατάγματα και εξαρθρώματα κάτω άκρων Κατάγματα του μηριαίου και του ισχίου Τα κατάγματα του κεντρικού άκρου του μηρού και του ισχίου είναι οι πιο συχνές κακώσεις του σκελετού, ειδικά σε ηλικιωμένα άτομα που υποφέρουν από οστεοπόρωση. Σπάνια αφορούν και στην άρθρωση του ισχίου. Το τραυματισμένο σκέλος παρουσιάζει βράχυνση (κονταίνει) και στροφή προς τα έξω (όταν υπάρχει παρεκτόπιση). Ο άρρωστος δεν μπορεί να κινήσει το σκέλος και σε κάθε κίνηση αισθάνεται έντονο πόνο, που πολλές φορές εντοπίζεται στο γόνατο. Το κάταγμα του ισχίου μπορεί να είναι ρογμώδες και να δίνει έτσι τη δυνατότητα στον πάσχοντα να βαδίζει, με αποτέλεσμα να καθυστερεί

6 η διάγνωση. Τα συντριπτικά κατάγματα του μηριαίου μπορεί να βάλουν σε άμεσο κίνδυνο τη ζωή του ασθενούς, καθώς οι παρασχίδες ενός τέτοιου κατάγματος είναι δυνατόν να προκαλέσουν τρώση της μηριαίας αρτηρίας, με συνέπεια μαζική απώλεια αίματος και υπογκαιμικό σοκ. Η αρχική αντιμετώπισή τους περιλαμβάνει την άμεση ακινητοποίηση του κάτω άκρου με πρόχειρο νάρθηκα που αρχίζει από τη μασχάλη και φτάνει έως το άκρο του ποδιού. Αυτός στερεώνεται με επιδέσμους στο στήθος, στη λεκάνη και στην κνήμη. Κακώσεις του γόνατος Οι συνδεσμικές κακώσεις του γόνατος συμβαίνουν όταν εφαρμοστούν στο γόνατο υπερβολικές δυνάμεις κάμψεως και στροφής. Οι σύνδεσμοι του εσωτερικού τμήματος της πλευράς του γόνατος τραυματίζονται συχνότερα και αυτό συμβαίνει όταν το πόδι είναι σταθεροποιημένο στο έδαφος και η εξωτερική επιφάνεια του γόνατος δέχεται ισχυρή πλήξη. Η ναρθηκοποίηση του γόνατος πρέπει να περιλαμβάνει τόσο ακινητοποίηση του μηριαίου όσο και της κνήμης. Το εξάρθρωμα του γόνατος γίνεται όταν σπάσουν όλοι οι σύνδεσμοι που στηρίζουν την άρθρωση του γόνατος. Τότε, το κεντρικό άκρο της κνήμης παρεκτρέπεται από την άρθρωση, προκαλώντας μεγάλη παραμόρφωση. Κυρίως όμως, στο εξάρθρωμα του γόνατος ενδιαφέρει η κάκωση της ιγνυακής αρτηρίας, η οποία μπορεί να ραγίσει ή να πιεστεί από την εξαρθρωμένη κνήμη. Γι' αυτό, ο προσεκτικός έλεγχος της περιφερικής κυκλοφορίας αποτελεί πρωταρχική μέριμνα, όταν υπάρχει υποψία της κάκωσης αυτής. Αν δεν μπορούμε να ψηλαφήσουμε το σφυγμό περιφερικά, ο άρρωστος πρέπει να μεταφερθεί αμέσως στο νοσοκομείο. Σε περίπτωση ικανοποιητικής περιφερικής κυκλοφορίας, ακινητοποιείται το γόνατο χωρίς καμία προσπάθεια ανάταξης με την εφαρμογή δύο σταθερών ναρθήκων στις δύο πλευρές του σκέλους. Το εξάρθρωμα της επιγονατίδας Η κάκωση αυτή παρατηρείται συνήθως σε νέους που αθλούνται για πρώτη φορά, αλλά και ως καθ' έξιν εξάρθρωμα, το οποίο συμβαίνει ακόμη και με μια ελαφρά στροφή του γόνατος. Συνήθως, η επιγονατίδα εξαρθρώνεται προς την έξω πλευρά και το γόνατο παίρνει τη θέση ελαφράς κάμψης. Το εξάρθρωμα της επιγονατίδας προκαλεί μεγάλη παραμόρφωση του γόνατος σε σχέση με το φυσιολογικό.

7 Κακώσεις της ποδοκνήμης Οι κακώσεις αυτές είναι πάρα πολύ συχνές και συμβαίνουν σε άτομα κάθε ηλικίας. Η βαρύτητά τους κυμαίνεται από ένα απλό διάστρεμμα μέχρι ένα βαρύ κάταγμα-εξάρθρωμα Οι κακώσεις της ποδοκνημικής, που συνήθως είναι εξαρθρώματα με κατάγματα δύο σφυρών, συμβαίνουν με το "γύρισμα" (στραβοπάτημα) του άκρου του ποδιού, το οποίο προκαλεί διάταση ή ρήξη των συνδέσμων και ταυτόχρονα κατάγματα. Η αντιμετώπισή τους περιλαμβάνει εκτίμηση της νευροαγγειακής περιφερικής λειτουργίας, επίδεση των ανοιχτών τραυμάτων και ακινητοποίηση της άρθρωσης. Κατάγματα και εξαρθρώματα των άνω άκρων Εξάρθρωμα του ώμου Η άρθρωση του ώμου είναι μια μεγάλη άρθρωση που παθαίνει πολύ συχνά εξάρθρωση. Σχεδόν πάντοτε, η κεφαλή του βραχιονίου παίρνει θέση μπροστά από την ωμοπλάτη. Ο άρρωστος προσπαθεί να

8 αποφύγει κάθε κίνηση κρατώντας το αντιβράχιο με το άλλο χέρι. Παρατηρείται ότι έχει χαθεί η σφαιρικότητα του ώμου σε σχέση με την αντίθετη πλευρά και ο ώμος είναι αποπλατυσμένος και τετράγωνος. Συχνά, ο άρρωστος αισθάνεται μούδιασμα στο άνω άκρο, που προέρχεται από την πίεση της εξαρθρωμένης κεφαλής πάνω στα νεύρα της μασχαλιαίας κοιλότητας.το εξάρθρωμα του ώμου προκαλεί ρήξη στο θύλακο της άρθρωσης και σε πολλούς συνδέσμους της πρόσθιας επιφανείας, γι' αυτό και πολλοί άρρωστοι παθαίνουν καθ' έξιν εξάρθρωμα του ώμου, επειδή και μετά την ανάταξη οι κακώσεις αυτές δεν επουλώνονται εύκολα. Ο άρρωστος στην περίπτωση αυτή παθαίνει εξάρθρωμα με μία απλή κίνηση του χεριού. Η τελική αποκατάσταση μπορεί να χρειαστεί ακόμη και εγχείρηση. Κατάγματα άκρας χείρας και δαχτύλων Προκαλούνται ύστερα από άμεσο χτύπημα στο άκρο του χεριού ή ύστερα από συντριπτικά τραύματα. Εκδηλώνονται με σοβαρό πρήξιμο. Τα πιο σοβαρά από αυτά είναι τα κατάγματα του σκαφοειδούς οστού. Τέλος, εξαρθρώσεις και διαστρέμματα είναι δυνατόν να συμβούν σε οποιοδήποτε δάχτυλο, αλλά πιο συνηθισμένη είναι η εξάρθρωση του αντίχειρα, που προκαλείται έπειτα από πτώση πάνω στο χέρι. Εξάρθρωμα του αγκώνα Αυτή η κάκωση συμβαίνει συνήθως σε εφήβους και νέους ενήλικες κατά τη διάρκεια της άθλησης. Τα κεντρικά άκρα της ωλένης και της κερκίδας εξαρθρώνονται συνήθως προς τα πίσω, με αποτέλεσμα το ωλεόκρανο να προεξέχει περισσότερο από το φυσιολογικό. Στο εξάρθρωμα του αγκώνα η άρθρωση είναι "κλειδωμένη" και υπάρχουν έντονο οίδημα και σημαντικοί τραυματισμοί των αγγείων και των νεύρων. Κακώσεις καρπού και άκρας χείρας Κατάγματα της κερκίδας και της ωλένης παρατηρούνται ιδιαίτερα στα παιδιά που ρίχνουν όλο τους το βάρος στα τεντωμένα χέρια τους. Τα δύο οστά σπάζουν την ίδια στιγμή, αν και μπορεί το κάταγμα να βρίσκεται σε διαφορετικό επίπεδο. Τα κατάγματα του περιφερικού άκρου της κερκίδας προκαλούνται από πτώση σε τεντωμένο χέρι και είναι ιδιαίτερα συχνά στους ηλικιωμένους με οστεοπόρωση. Η παραμόρφωση που εμφανίζεται είναι χαρακτηριστική και ονομάζεται

9 παραμόρφωση του πιρουνιού, επειδή ο τραυματισμένος καρπός αποκτά μια καμπυλότητα όμοια με του πιρουνιού. Τραυματισμοί του κορμού και της κεφαλής Κατάγματα σπονδύλων Αυτού του είδους τα κατάγματα είναι πολύ σπάνια και συνοδεύονται από οξύ πόνο. Είναι πολύ σοβαρά γιατί μπορεί να βλάψουν και το νωτιαίο μυελό που περιέχεται στο σπονδυλικό τρήμα. Το σπονδυλικό τρήμα είναι ένα κανάλι που δημιουργείται από τους σπονδύλους, που τοποθετούνται ο ένας πάνω στον άλλο. Κάταγμα αμύελο: Κάταγμα του κυρίως σώματος ή μιας από τις αποφύσεις, ακανθώδεις ή εγκάρσιες, που δεν αφορά όμως το νωτιαίο μυελό. Κάταγμα μυελικό: Κάταγμα του κυρίως σώματος ενός σπονδύλου που βλάπτει και το νωτιαίο μυελό. Αποτέλεσμα: Παράλυση τόσο πιο μεγάλης μορφής, όσο πιο σοβαρή βλάβη έχει υποστεί ο μυελός.

10 Τραυματισμοί του θώρακα Τα κατάγματα των οστών που αποτελούν τη θωρακική κοιλότητα, δηλ. το στέρνο, τα πλευρά και οι θωρακικοί σπόνδυλοι, είναι πολύ σπάνια, γιατί όλα αυτά τα οστά είναι πολύ ελαστικά. Μπορούν να υποστούν τραυματισμό από άμεσο χτύπημα και να έχουμε κατάγματα των πλευρών με σοβαρά επακόλουθα για τα όργανα που προστατεύουν και βρίσκονται στη θωρακική κοιλότητα (καρδιά, κύριες φλέβες και αρτηρίες, πνεύμονες κλπ.). Συμπτώματα: Οξύς θωρακικός πόνος κυρίως κατά την εισπνοή. Πιθανή αιμόπτυση. Δύσπνοια (δυσκολία στην αναπνοή αν υπέστη βλάβη ο πνεύμονας). Στην περίπτωση κατάγματος οστών του θώρακα, ο τραυματίας νοιώθει ισχυρό πόνο όταν αναπνέει βαθιά και όταν βήχει. Τραυματισμοί της μύτης Είναι πολύ συχνοί στα αθλήματα που απαιτούν στενή επαφή. Αλλά τις πιο πολλές φορές εφόσον παρθούν τα κατάλληλα μέτρα, η βλάβη διορθώνεται. Συμπτώματα: Πρήξιμο, εκχύμωση και επίταση. Κατά το ψηλάφισμα δημιουργείται πόνος. Μετακινώντας πλάγια το άκρο της μύτης, αυτή απομακρύνεται πολύ από την κανονική της θέση και οξύνεται ο πόνος (κάταγμα ρινικών οστών). Εγκεφαλική διάσειση Εγκεφαλική διάσειση είναι η παροδική λειτουργική διαταραχή του εγκεφάλου, χωρίς βλάβη των εγκεφαλικών κυττάρων, που προκαλείται από τραυματισμό της κεφαλής. Δύο είναι τα χαρακτηριστικά της: 1) η άμεση απώλεια της συνείδησης (που διαρκεί από κάποια δευτερόλεπτα μέχρι το πολύ 1 ώρα), 2) η αμνησία μετά το ατύχημα για μια χρονική περίοδο που ποικίλλει σε διάρκεια. Αυτά τα δύο στοιχεία αποτελούν τη βάση της διάγνωσης. Όταν ο ασθενής αρχίζει να ανακτά τις αισθήσεις του, περνά από ένα αγχωτικό στάδιο, ενώ, όταν αποκτήσει διαύγεια συνείδησης, παρουσιάζει τάση προς εμετό. Αργότερα, εμφανίζονται μετατραυματικές διαταραχές οι οποίες μπορεί να διαρκέσουν από λίγες ημέρες μέχρι και μερικούς μήνες. Οι παθόντες παραπονούνται για κεφαλαλγίες, ιλίγγους, αδυναμία συγκέντρωσης στην εργασία τους, μεγάλη κόπωση, ενώ τους διακρίνει μια ευερεθιστότητα. Η κλινική εικόνα Η κλινική εικόνα εξαρτάται από την ένταση του τραυματισμού και το τμήμα του σκελετικού συστήματος που τραυματίζεται. Οι συνήθεις εκδηλώσεις είναι: πόνος, οίδημα (διόγκωση-πρήξιμο) της περιοχής, αιμάτωμα, δυσκολία στη βάδιση (χωλότητα) ή δυσχέρεια στη χρήση των χεριών, ή τέλος αδυναμία μετακινήσεως σε περίπτωση κατάγματος.

11 Η κλινική εικόνα εξαρτάται από την περιοχή στην οποία εντοπίζεται η κάκωση. Εάν αφορά σε τένοντα ή μύες τότε δυσχεραίνεται η αντίστοιχη κίνηση, παρατηρείται διόγκωση στην περιοχή ή εντύπωμα εάν πρόκειται περί ρήξεως, και βεβαίως η κίνηση είναι δυσχερής ή αδύνατη, ενώ ο τραυματίας πονά. Στην περίπτωση τραυματισμού της αρθρώσεως, η τελευταία διογκούνται λόγω συλλογής υγρού ή αίματος και η κίνηση δυσχεραίνεται ενώ ο τραυματίας πονά. Στην περίπτωση κατάγματος, παρατηρείται διόγκωση και παραμόρφωση στην περιοχή, Η κίνηση είναι συνήθως δυσχερής ή αδύνατη και επώδυνη. Τα συμπτώματα Τα συμπτώματα εξαρτώνται από το είδος και την έκταση της κακώσεως. Ο πόνος απαντάται σε όλες τις κακώσεις όπως και το οίδημα-διόγκωση. Η εκδορά και το αιμάτωμα είναι από τα πλέον συχνά συμπτώματα της αθλητικής κακώσεως. Η παραμόρφωση του άκρου ή η απόκλιση από τον φυσιολογικό άξονα ακολουθούν. Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα την αδυναμία αθλήσεως ή και την έκπτωση της καθημερινής δραστηριότητος. Εργαστηριακά ευρήματα αφορούν τις διάφορες αιματολογικές και βιοχημικές εξετάσεις, που επιτρέπουν την επιβεβαίωση ή τον αποκλεισμό της κακώσεως, καθώς και τις απεικονιστικές μεθόδους. Οι τελευταίες είναι αυτές που συμπληρώνουν το ιστορικό και την κλινική εξέταση και βοηθούν στο να τεθεί η διάγνωση. Στην περίπτωση της αθλητικής κακώσεως, ουσιαστική βοήθεια παρέχει η απλή ακτινογραφία για την επιβεβαίωση ή αποκλεισμό οστικής κακώσεως. Η αξονική τομογραφία δίδει σημαντικές λεπτομέρειες της οστικής υφής, ενώ ο μαγνητικός συντονισμός (MRI) συμβάλλει στην εντόπιση κακώσεων των μαλακών μορίων (συνδέσμων, μηνίσκων, τενόντων κλπ.). Επίσης θετική βοήθεια δίδει και το υπερηχογράφημα προκειμένου για κακώσεις μαλακών μορίων. Η διάγνωση Η διάγνωση θα τεθεί με τη βοήθεια του ιστορικού και κυρίως της περιγραφής του τρόπου με τον οποίο έγινε το ατύχημα. Βοήθεια ουσιαστική θα δώσει η κλινική εικόνα του πάσχοντα καθώς και οι αιματολογικές και βιοχημικές εξετάσεις, εφ' όσον τούτο κριθεί αναγκαίο. Επιβεβαίωση της διαγνώσεως θα δώσουν και οι απεικονιστικές μέθοδοι, καθώς και η αρθροσκόπηση. Αρθροσκόπηση Προκειμένου περί αρθρώσεων και στην περίπτωση που δεν καταστεί δυνατή η διάγνωση, σύμφωνα με τα παραπάνω αναφερθέντα, τότε η αρθροσκόπηση καλείται να δώσει τη λύση. Η αρθροσκόπηση, ανήκει στις ενδοσκοπήσεις και χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στην Ιαπωνία το Σήμερα αποτελεί καθιερωμένη διαγνωστική και χειρουργική μέθοδο αντιμετωπίσεως των αρθρικών βλαβών. Επιτρέπει τον πλήρη έλεγχο του εσωτερικού της αρθρώσεως, διάγνωση και επιτέλεση σειράς χειρουργικών πράξεων δια ειδικών εργαλείων, δια μέσου μικρών τομών, που επιτρέπουν την άμεση κινητοποίηση, τις περισσότερες φορές, του τραυματία. Προκειμένου περί αρθρώσεων και στην περίπτωση που δεν καταστεί δυνατή η διάγνωση, σύμφωνα με τα παραπάνω αναφερθέντα, τότε η αρθροσκόπηση καλείται να

12 δώσει τη λύση. Η αρθροσκόπηση, ανήκει στις ενδοσκοπήσεις και χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στην Ιαπωνία το Σήμερα αποτελεί καθιερωμένη διαγνωστική και χειρουργική μέθοδο αντιμετωπίσεως των αρθρικών βλαβών. Επιτρέπει τον πλήρη έλεγχο του εσωτερικού της αρθρώσεως, διάγνωση και επιτέλεση σειράς χειρουργικών πράξεων δια ειδικών εργαλείων, δια μέσου μικρών τομών, που επιτρέπουν την άμεση κινητοποίηση, τις περισσότερες φορές, του τραυματία. Η θεραπεία, ανάλογα με την βαρύτητα της κακώσεως και την ηλικία του τραυματία, διακρίνεται σε συντηρητική και χειρουργική. Η συντηρητική θεραπεία, περιλαμβάνει μια σειρά από μέτρα που σκοπό έχουν να ελαχιστοποιήσουν την έκταση της κακώσεως και να βοηθήσουν τον οργανισμό στην αποκατάσταση της βλάβης. Τα μέτρα αυτά είναι: η άμεση τοποθέτηση πάγου για την πρόληψη ή περιορισμό του αιματώματος η ακινητοποίηση του τραυματισμένου μέλους η τοποθέτηση του μέλους σε ανάρροπη θέση για τον περιορισμό του αιματώματος η ανάπαυση η ανάταξη του κατάγματος και η ακινητοποίηση με γύψινο επίδεσμο, νάρθηκα ή κηδεμόνα η λήψη αντιφλεγμονωδών φαρμάκων και η καθοδηγούμενη φυσικοθεραπεία Η χειρουργική θεραπεία, περιλαμβάνει μία σειρά από χειρουργικές πράξεις που σκοπό έχουν να επαναφέρουν τον τραυματία στην προ τού τραυματισμού κατάσταση. Οι πράξεις αυτές είναι: η παροχέτευση αιματώματος ή του αιμάρθρου η συρραφή των τραυματισθέντων μαλακών μορίων η πλαστική των τραυματισθέντων μαλακών μορίων που δεν είναι δυνατόν να αποκατασταθούν με άλλο τρόπο η οστεοσύνθεση του κατάγματος

13 Επιπλοκές Τόσο κατά την συντηρητική αγωγή όσο και κατά τη χειρουργική είναι δυνατόν να παρατηρηθούν διάφορες επιπλοκές που δυνατόν να οφείλονται σε άγνοια, αλλά και σε λόγους άγνωστους, ή ακόμη και σε μη συμμόρφωση του πάσχοντα προς τις οδηγίες του θεράποντα ιατρού. Πολλές από αυτές τις επιπλοκές εφ' όσον διαγνωστούν εγκαίρως, είναι δυνατόν να θεραπευτούν, ενώ άλλες δυνατόν να μην οδηγηθούν σε πλήρη θεραπεία. Πρόληψη Η όσο το δυνατόν ταχύτερη επιστροφή στις αθλητικές δραστηριότητες του ερασιτέχνη ή επαγγελματία τραυματισθέντος αθλητή, αποτελεί τον επιθυμητό στόχο, όχι μόνο του ιδίου, αλλά και των πάσης φύσεως παραγόντων και των οπαδών της ομάδος του. Η επιθυμία αυτή δυνατόν να οδηγήσει σε λανθασμένες αποφάσεις, όταν αυτοί που θα τις πάρουν, αγνοούν τη φύση, την έκταση, το είδος θεραπείας, αλλά και τη χρονική διάρκεια της αποθεραπείας που απαιτείται για να επανέλθει ο τραυματίας αθλητής, στο ίδιο με το προ του τραυματισμού του, επίπεδο αθλητικής δραστηριότητος. Σημαντική βοήθεια προς την κατεύθυνση της προλήψεως αποτελούν: η καλή φυσική κατάσταση η καλή προετοιμασία η σωστή διατροφή η χρήση καταλλήλων υποδημάτων η χρήση κηδεμόνων η αποφυγή φαρμακευτικών ουσιών για τη βελτίωση της αποδόσεως του αθλητή Συμπέρασμα Γενικώς οι αθλητικές κακώσεις επηρεάζουν τόσο τη σωματική όσο και την ψυχική υγεία του αθλητή αρνητικά. Ανακόπτουν το πρόγραμμα ασκήσεων ενός αθλητή και επηρεάζουν την ομάδα στην οποία ανήκει, ενώ απαιτείται μεγάλο πολλές φορές χρονικό διάστημα για να επανέλθει ο αθλητής στο προηγούμενο επίπεδο αθλητικής δραστηριότητος.

14 Πηγές πληροφοριών: Τις πληροφορίες για την εργασία αντλήσαμε από το διαδίκτυο και τις εξής ιστοσελίδες: Γενικό Συμπέρασμα: Οι πρώτες βοήθειες είναι το σύνολο των ενεργειών που θα παρασχεθούν σε έναν τραυματία ή έναν ασθενή κατά τα πρώτα κρίσιμα λεπτά του τραυματισμού πριν την επέμβαση του γιατρού. Όταν τύχει να τραυματιστούμε ή να νιώσουμε μια

15 αδιαθεσία, περνάει κάποιο διάστημα ώσπου να έρθει ένας γιατρός ή να πάμε εμείς σε εκείνον, να μας μεταφέρουν ή να έρθει το ασθενοφόρο να μας μεταφέρει. Αυτό που θα γίνει στο διάστημα αυτό έχει μεγάλη σημασία και μπορεί να είναι καθοριστικό για την ζωή του ασθενή. Κάποιες παρεμβάσεις που γίνονται είναι αυθόρμητες και πολύ εύκολες στην εκτέλεσή τους, άλλες πάλι απαιτούν μία σχετική προετοιμασία, μία τεχνική εκτέλεσης και απαραιτήτως το προσόν της ψυχραιμίας! Είναι καθήκον λοιπόν, κάθε ευσυνείδητου πολίτη, να έχει μία σχετική γνώση των βασικών τεχνικών των πρώτων βοηθειών ώστε να είναι σε θέση να παρέχει βοήθεια σε κάποιον συνάνθρωπο, εάν παραστεί η ανάγκη. Η σκέψη μάλιστα ότι μπορούμε να σώσουμε μια ζωή είναι από μόνη της κίνητρο ισχυρό για μάθηση. Πρέπει βέβαια να τονίσουμε πως σε περίπτωση που κάποιος επιθυμεί να βοηθήσει έναν τραυματία και δεν έχει σαφή άποψη και εκτίμηση του προβλήματος και της αντιμετώπισής του, είναι προτιμότερο να απέχει και να στραφεί προς την κλήση κάποιου ειδικού, προκειμένου να αποφύγει την πρόκληση μεγαλύτερης βλάβης στον ασθενή!