Η ΑΓΟΡΑ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΣΤΗΝ ΡΟΥΜΑΝΙΑ. 1. Γενικές τάσεις της ρoυμανικής αγοράς φαρμακευτικών προϊόντων

Transcript

1 ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΤΟ ΒΟΥΚΟΥΡΕΣΤΙ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Η ΑΓΟΡΑ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΣΤΗΝ ΡΟΥΜΑΝΙΑ 1. Γενικές τάσεις της ρoυμανικής αγοράς φαρμακευτικών προϊόντων Η αγορά φαρμακευτικών προϊόντων στην Ρουμανία το ανήλθε σε 2,6 εκατ. Ευρώ (+3,1% έναντι του 2011). Το Δημόσιο είναι ο κύριος αγοραστής φαρμακευτικών προϊόντων, χρηματοδοτώντας περίπου το 60% των πωλήσεων. Στην Ρουμανία υπάρχουν περίπου 27 παραγωγοί φαρμακευτικών προϊόντων, ενώ η αξία της εγχώριας παραγωγής ανήλθε το σε 2,55 δισ. Λέι (ήτοι περίπου 572 εκατ. Ευρώ). Οι 10 μεγαλύτεροι εγχώριοι παραγωγοί αντιπροσωπεύουν περίπου το 99% της συνολικής παραγωγής, ήτοι 550 περίπου εκατ. Ευρώ. Παλαιότερα, η κρατική ρουμανική εταιρεία SICOMED είχε εξαγορασθεί από ελληνικών συμφερόντων εταιρεία, αλλά η περαιτέρω εξέλιξή της δεν είχε θετικά αποτελέσματα. Σήμερα, στον εν λόγω τομέα υπάρχουν, μεταξύ άλλων, ελληνικών συμφερόντων εταιρείες οι οποίες διακινούν ελληνικά και ξένα φάρμακα. Παρά την παρουσία μεγάλου αριθμού ντόπιων παραγωγών, οι εισαγωγές είναι σημαντικές και κατέχουν το μεγαλύτερο μέρος της κατανάλωσης. Πιο συγκεκριμένα, το εμπορικό ισοζύγιο στον τομέα αυτό για το παρουσίασε έλλειμμα της τάξεως των 1.565,3 εκατ. Ευρώ., ενώ το 2013 ανήλθε σε 1.717,5 εκατ.ευρώ. Εάν το 2006 οι πωλήσεις στην εγχώρια αγορά σε φαρμακευτικά σκευάσματα ήταν 315 εκατ. κυτία (φαρμακευτικά σκευάσματα), το 2011 περιορίσθηκαν σε 225 εκατ. κυτία, παρουσιάζοντας, δηλαδή, μείωση της τάξεως του 30% περίπου. Οι 10 κυριότεροι παραγωγοί φαρμάκων στην Ρουμανία με βάση τον κύκλο εργασιών του Εταιρεία Κύκλος εργασιών Εκατ. Ευρώ Αριθμός Υπαλλήλων Μητρική εταιρεία 1. Terapia Ranbaxy 105,8 783 Daiichi Sankyo (Iαπωνία) 2. Europharm 104,0 254 GlaxoSmithKine (Mεγ Βρετ.) 3. Actavis 80,5 221 Actavis (Eλβετία) 4. Antibiotice SA 68, SIF Oltenia 5. Sandoz 58,6 225 Novartis (Γαλλία) 6. Zentiva 54,4 531 Sanofi (Γαλλία) 7. Gedeon Richter Romania 27,6 550 Gedeon Richter (Ουγγαρία) 8. Informed Fluids 27,1 402 World Fine Chem (Ιρλανδία) 9. Labormed n.d n.d Alvogen (ΗΠΑ) 10 Biofarm SA 23,6 340 SIF Oltenia Εκ των 10 πρώτων εγχώριων παραγωγών, δύο είναι ρουμανικών συμφερόντων (Antibiotice SA και Biofarm sa) ενω οι υπόλοιποι αντιπροσωπεύουν πολυεθνικές εταιρείες, οι οποίες, γενικά, εξαγόρασαν παλαιές φαρμακοβιομηχανίες. Μόνο η Polipharma, η Laropharm και άλλοι δύο μικροί ρουμάνοι παραγωγοί 1

2 πρωτότυπων φαρμάκων έχουν προβεί στην κατασκευή καινούργιων εργοστασίων παραγωγής. Επιπλέον, τo κλείσιμο της Europharm επέφερε μία μείωση της συνολικής παραγωγής φαρμάκων στην Ρουμανία (2,55 δισ. Λέι το ) κατά 16%. Σύμφωνα με στοιχεία του ρουμανικού Υπουργείου Οικονομίας, οι επενδύσεις στον τομέα διανομής φαρμάκων και ιδιαίτερα στα φάρμακα που προορίζονται για την αντιμετώπιση του καρκίνου αναμένεται να φθάσουν τα 12 εκατ. Ευρώ, εκ των οποίων τα 3,8 εκατ. Ευρώ αφορούν κοινοτικά κονδύλια για την ανάπτυξη του ανωτέρω σχεδίου. Η ανωτέρω επένδυση αποτελεί την δεύτερη πιο σημαντική επένδυση, από πλευράς μεγέθους, μετά από αυτή της Polipharma στο Sibiu. Εξωτερικό εμπόριο Όσον αφορά το εξωτερικό εμπόριο για το 2013, οι εισαγωγές φαρμακευτικών προϊόντων (προϊόντα κεφ. 30 Σ.Ο.) έφθασαν τα 2.657,6 εκατ. Ευρώ (+7,9% έναντι του ), εκ των οποίων 83% προέρχονται από την Ε.Ε. (2.200,3 εκατ. Ευρώ), ενώ οι εισαγωγές από την Ελλάδα έφθασαν τα 11,5 εκατ.ευρώ, έναντι 12,6 εκατ. Ευρώ το. Αναλυτικότερα, οι εισαγωγές φαρμακευτικών προϊόντων από τις 10 πρώτες προμηθεύτριες χώρες για το 2013, οι οποίες κάλυψαν το 65,5% των συνολικών εισαγωγών, παρουσίασαν την ακόλουθη εικόνα: Εισαγωγές Φαρμακευτικών προϊόντων από τις σημαντικότερες προμηθεύτριες χώρες της Ε.Ε Χώρα Προέλευσης Αξία σε εκατ. Ευρώ & επί του συνόλου Σύνολο εισαγωγών 2.657,6 100,00% Εισαγωγές από χώρες Ε.Ε ,3 82,79% ΓΕΡΜΑΝΙΑ 392,1 14,75% ΟΥΓΓΑΡΙΑ 377,8 14,22% ΓΑΛΛΙΑ 209,5 7,88% ΟΛΛΑΝΔΙΑ 205,0 7,71% ΒΕΛΓΙΟ 177,6 6,68% ΙΤΑΛΙΑ 169,5 6,38% ΑΥΣΤΡΙΑ 121,4 4,57% ΜΕΓ. ΒΡΕΤΑΝΙΑ 88,1 3,32% Πηγή: Ρουμανικό Ινστιτούτο Στατιστικής INS, International Trade Bulletin 12/2013 Οι ρουμανικές εξαγωγές FOB φαρμακευτικών προϊόντων το 2013 σημείωσαν αύξηση κατά 4,5% έναντι του και ανήλθαν σε 940,1 εκατ. Ευρώ, ενώ οι εξαγωγές που προορίζονταν προς τις χώρες της Ε.Ε., ύψους 700,5 εκατ.ευρώ, αντιστοιχούν στο 74,5% των συνολικών ρουμανικών εξαγωγών. Το 2013 απεστάλησαν στην Ελλάδα φαρμακευτικά προϊόντα αξίας 2 εκατ. Ευρώ έναντι 0,3 εκατ. Ευρώ το. Στον κάτωθι πίνακα παρουσιάζονται οι ρουμανικές εξαγωγές προς τις κυριότερες χώρες πελάτες για το 2013: Εξαγωγές φαρμακευτικών προϊόντων προς τις σημαντικότερες χώρες πελάτες στην Ε.Ε Χώρα Προέλευσης Αξία σε εκατ. Ευρώ & επί του συνόλου Σύνολο εξαγωγών 940,1 100,00 Εξαγωγές προς χώρες Ε.Ε. 700,5 74,51% ΓΕΡΜΑΝΙΑ 250,9 26,69% ΜΕΓ. ΒΡΕΤΑΝΙΑ 97,3 10,35% ΓΑΛΛΙΑ 50,7 5,39% ΟΛΛΑΝΔΙΑ 49,6 5,28% ΔΑΝΙΑ 45,2 4,81% ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ 39,3 4,18% ΠΟΛΩΝΙΑ 31,1 3,31% 2

3 ΟΥΓΓΑΡΙΑ 29,4 3,13% ΙΤΑΛΙΑ 24,9 2,65% ΒΕΛΓΙΟ 23,1 2,46% Πηγή: Ρουμανικό Ινστιτούτο Στατιστικής INS, International Trade Bulletin 12/2013 Σε γενικές γραμμές, παρατηρούμε ότι η αγορά φαρμακευτικών προϊόντων στην Ρουμανία προσφέρει τις μεγαλύτερες προοπτικές ανάπτυξης στην περιοχή της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, κυρίως λόγω της αναδιοργάνωσης του συστήματος δημοσίας υγείας ( αναδιοργάνωση των νοσοκομείων, αναθεώρησης του βασικού πακέτου ιατρικών υπηρεσιών κ.λ.π) αλλά και λόγω του συνεχώς αναπτυσσόμενου ιδιωτικού τομέα όπου τα ποσοστά αύξησης είναι διψήφια. Παρά το γεγονός ότι οι κρατικές δαπάνες υγείας παραμένουν ακόμη κάτω από τον μέσο όρο της Ε.Ε, οι πρόσφατες πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για την αναθεώρηση του κλάδου της υγείας, έχουν στόχο, μέσω της επίτευξης καλύτερης διαχείρισης του δημοσίου χρήματος, την αναδιοργάνωση των νοσοκομειακών υποδομών και ιδιαίτερα την αναδιοργάνωση της πρωτοβάθμιας υγείας. Οι επαγγελματίες του τομέα εκτιμούν ότι, στα επόμενα 2-3 έτη, θα προκύψει σταθεροποίηση της αγοράς και ενίσχυση των υφιστάμενων επιχειρήσεων, που δραστηριοποιούνται στον εν λόγω τομέα, άνοιγμα νέων κλινικών και ιδιωτικών νοσοκομείων καθώς και δραστηριοποίηση νέων επιχειρήσεων. Το 2015, ο κύκλος εργασιών του ιδιωτικού τομέα υγείας αναμένεται να ξεπεράσει τα 800 εκατ. Ευρώ, ενώ το 2013 ήταν περίπου 654 εκ. ευρώ. Για τα νοσοκομειακά υλικά, ο κύκλος εργασιών το έφθασε στα 479 εκατ $, ενώ η κατά κεφαλήν δαπάνη ανήλθε σε περίπου 22 $. Δεδομένου ότι η εγχώρια παραγωγή είναι περιορισμένη, ο τομέας του νοσοκομειακού υλικού είναι εξαρτημένος κυρίως από τις εισαγωγές, οι οποίες αντιπροσώπευαν το το 87% περίπου της κατανάλωσης. Κατά την περίοδο 2009-, οι ρουμανικές εισαγωγές του νοσοκομειακού υλικού κατέγραψαν μία αύξηση της τάξεως του 27%, φθάνοντας το σε αξία τα 260 εκατ. ευρώ, ελαφρά ανώτερη από το επίπεδο του έτους 2007, αλλά κατώτερη από το επίπεδο του 2008 (307,6 εκατ. Ευρώ), πριν την οικονομική κρίση. Η σημαντικότερη υποκατηγορία είναι αυτή που αφορά τα ιατρικά μηχανήματα και όργανα (τελωνειακή κατηγορία 9018) που αντιπροσωπεύει πλέον το ήμισυ των εισαγωγών, με μία ελαφρά μείωση αναφορικά με το μερίδιο αγοράς, αλλά αύξηση του κύκλου εργασιών (+21,1 % στο διάστημα ), ο οποίος έφθασε τα 148 εκατ. Ευρώ για το. Κυριότεροι προμηθευτές της ρουμανικής αγοράς είναι οι: Γερμανία, Ολλανδία, Κίνα, Ιταλία, ΗΠΑ, Γαλλία κ.α. Οι τομείς, οι οποίοι θα πρέπει να τύχουν ιδιαίτερης προσοχής είναι οι εξής: Αναλώσιμα: συνολική αξία 81,9 εκατ. $, εκτιμώμενη μεταβολή +13,1% κατά το διάστημα Βοηθήματα για τον πάσχοντα: συνολική αξία: 43,9 εκατ. $, εκτιμώμενη μεταβολή +11,7% κατ έτος Διαγνωστικά: συνολική αξία 110,7 εκατ.$, εκτιμώμενη μεταβολή ,4% κατ έτος Προϊόντα στοματολογίας: συνολική αξία 42 εκατ. $, εκτιμώμενη μεταβολή ,9% κατ έτος Ορθοπεδικά προϊόντα και εμφυτεύματα: συνολική αξία 44,5 εκατ. $, εκτιμώμενη μεταβολή ,6% κατ έτος Άλλα ιατρικά προϊόντα: συνολική αξία 147,9 εκατ $ το Σύμφωνα με τους επαγγελματίες του κλάδου, η αγορά των ιατρικών υλικών και του ιατρικού εξοπλισμού αναμένεται να αυξηθεί κατά 11% ετησίως κατά το διάστημα , φθάνοντας το επίπεδο των 795,2 εκατ. $ το 2017 με την κατά κεφαλήν κατανάλωση να ανέλθει σε 37,3 $ περίπου. Ένα από τα προβλήματα που συναντούν οι ρουμάνοι διανομείς στην χώρα είναι ο ονομαζόμενος ειδικός φόρος clawback, ο οποίος επιβάλλεται στα φάρμακα και προκύπτει από την διαφορά μεταξύ της εκτιμώμενης αξίας των φαρμάκων που θα δαπανήσει το δημόσιο ανα τρίμηνο και της πραγματικής αξίας των πωλήσεων. Η περίοδος επιστροφής των χρημάτων από το κράτος μειώθηκε από 300 ημέρες σε 60 το Η παρούσα κατάσταση επιβάλλει τον καθορισμό νέας στρατηγικής για τις εταιρείες, οι οποίες προσανατολίζονται πλέον στις εξαγωγές και στην αναδιάρθρωση της παραγωγής. 3

4 Τα ονομαζόμενα Over the counter (OTC) προϊόντα. Τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα έχουν προσελκύσει μεγάλο ενδιαφέρον το τελευταίο διάστημα και πολλές εταιρείες - αντιπροσωπείες προσφεύγουν σε αυτά για την ανεύρεση κεφαλαίων και την κάλυψη της ρευστότητας, δεδομένου ότι η πληρωμή των προϊόντων αυτών γίνεται ευκολότερα και με πιο γρήγορο τρόπο. Επιπλέον, οι τιμές τους δεν είναι ελέγχονται από το κράτος παρά μόνο τελούν υπό τον έλεγχο της εσωτερικής αγοράς. Σύμφωνα με πληροφορίες συμβουλευτικής εταιρείας, το οι πωλήσεις των εν λόγω προϊόντων (OTC) έφθασαν τα 371,15 εκατ. Ευρώ, έναντι 323 εκατ. Ευρώ το 2011, ενώ το 2013 η αύξηση της κατανάλωσης παρουσίασε θετική μεταβολή της τάξεως του 10%. O κυριότερος διανομέας προϊόντων χωρίς συνταγή ήταν για το η εταιρεία Rechit Benkiser, η οποία έχει την αντιπροσωπεία των φαρμάκων Nurofen και Strepsils. Τα δυο αυτά προϊόντα ακολουθούν τα Aspenter, Parasinus και Antinevralgic. O τομέας των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων αντιπροσωπεύει το 15% της αγοράς φαρμακευτικών προϊόντων και παρουσιάζει μεγαλύτερο ποσοστό προώθησης σε σχέση με αυτά των συνταγογραφούμενων φαρμάκων αλλά και άλλων φαρμακευτικών προϊόντων (στοιχεία Media Fact Book). 2. Διανομή και Λιανική πώληση Οι 10 κυριότεροι διανομείς του κλάδου παρουσίασαν κύκλο εργασιών ύψους περίπου 2,6 δισ. Ευρώ κατά το. Οι εν λόγω διανομείς τροφοδοτούν κυρίως τα φαρμακεία αλλά και καταστήματα καλλυντικών για τα μη συνταγογραφούμενα προϊόντα καθώς και καταστήματα ιατρικού εξοπλισμού. Τα τελευταία χρόνια, η τοπική διανομή κυριαρχείται από την εταιρεία Mediplus (μέλος του ομίλου Α&D Pharma) και την Farmexpert (η οποία ανήκει στον όμιλο Alliance Boots). Ιδιαίτερα στον τομέα των φαρμακευτικών προϊόντων, 7 αλυσίδες φαρμακείων διαθέτουν περίπου σημεία πώλησης, πράγμα που αντιπροσωπεύει το 20% του συνολικού αριθμού φαρμακείων, που υπολογίζεται ότι ανέρχεται σε περίπου σημεία πώλησης. ΕΤΑΙΡΕΙΑ 2013 (ΕΥΡΩ) (ΕΥΡΩ) ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΚΥΚΛΟΥ (%) ΚΑΘΑΡΑ ΚΕΡΔΗ (ΕΥΡΩ) 1 MEDIPLUS EXIM S.R.L ,35% FARMEXPERT D.C.I. S.A ,51% POLISANO S.R.L ,33% FARMEXIM S.A ,44% FILDAS TRADING S.R.L ,61% SANOFI-AVENTIS ROMANIA S.R.L ,13% A.D.M. FARM S.R.L ,68% - 8 GLAXOSMITHKLINE (GSK) SRL SERMEDIC S.R.L ,71% PHARMAFARM S.A ,01% ROMASTRU TRADING S.R.L ,21% A & G MED TRADING S.R.L ,23% ACTAVIS S.R.L ,13% FARMACEUTICA REMEDIA S.A ,00% TEVA PHARMACEUTICALS SRL ,10%

5 Oι κυριότεροι αλυσίδες φαρμακείων στην Ρουμανία ΕΤΑΙΡΕΙΑ 2013 (ΕΥΡΩ) (ΕΥΡΩ) ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΚΥΚΛΟΥ (%) ΚΑΘΑΡΑ ΚΕΡΔΗ (ΕΥΡΩ) 1 SENSIBLU S.R.L ,17% S.I.E.P.C.O.F.A.R. SA ,89% ROPHARMA S.A ,27% HELP NET FARMA S.A ,36% BLD PHARMA SRL ,93% FARMACEUTICA ARGESFARM S.A ,40% CATENA HYGEIA S.R.L ,22% MED-SERV UNITED SRL ,80% SIBPHARMAMED SRL ,12% VILEUS MED-COM SRL ,74% GEDEON RICHTER FARMACIA S.A ,35% BELLADONNA TRADE PHARM SRL ,92% CENTROFARM S.A ,11% GENERAL CONCEPT PHARM SRL ,31% YORK FARM SRL ,35% Τέλος, θεωρούμε σκόπιμο να επισημάνουμε ότι στην εισαγωγή και διανομή φαρμακευτικών προϊόντων και ιατρικού εξοπλισμού δταστηριοποιούνται και αρκετές ελληνικών συμφερόντων εταιρείες, τα στοιχεία επικοινωνίας των οποίων παρατίθενται κατωτέρω: COMPANY WORK PHONE FAX COMPANY WEBSITE BIOGENEROM (BIOGENEA mariana@biogenerom.ro PHARMACEUTICALS) BIOGENESIS office@biogenesis.ro DIAMEDIX SRL office@diamedix.ro GENESIS PHARMA IMEDICA S.A. INTERNATIONAL HEALTHCARE SYSTEMS SA , MEDIZEIN MEDSANA BUCHAREST MEDICAL CENTER PAPAPOSTOLOU S.R.L. (PMEC - PAPAPOSTOLOU , , , asubtirica@genesispharm a.com; abondoc@genesispharma.com m office@imedica.ro , info@ihsromania.eu; george_sofianos@sofmed ica.eu cbogdanos@medizein.co m; dskouras@medizein.com office@medsana.ro; cv@medsana.ro info@pmec.ro; info@papapostolou.gr; nicos@papapostolou.gr; com

6 MEDICAL EQUIPMENT CENTER) mec.ro SANTE INTERNATIONAL S.A , , SOFMEDICA SRL SPECIMED RONTIS SPYTHA MED SRL STARMED GENERAL STERIL ROMANIA /212/ , , , , ica.eu; Εκθέσεις H διεθνής έκθεση ROMMEDICA, διοργανώνεται ετησίως από την Romexpo (επίσημος εκθεσιακός φορέας). Το 2015, θα πραγματοποιηθεί κατά την περίοδο Απριλίου 2015, στο Βουκουρέστι. Περισσότερες πληροφορίες για την παραπάνω έκθεση και για τις θεματικές ενότητες που καλύπτει υπάρχουν διαθέσιμες στην αγγλική γλώσσα, στην ακόλουθη ιστοσελίδα: 3. Χρήσιμοι σύνδεσμοι: Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων και Ιατρικού Εξοπλισμού (Agentia Nationala a Medicamentului si a Dispozitivelor Medicale) Διεύθυνση: 58 Nicolae Titulescu Blvd, Sector 1, Bucharest, Code Τηλ.: (+4) , , Φαξ: (+4) Ε-mail: informatii@anm.ro Website: Υπουργείο Υγείας Διεύθυνση Ιατρικού Εξοπλισμού Ministerul Sanatatii Directia Farmaceutica si Dispozitive Medicale Διεύθυνση: Intr. Cristian Popisteanu nr.1-3, Sector 1, , Bucharest Τηλ. Διεύθυνσης Ιατρικού Εξοπλισμού: (+4) Tηλεφωνικό κέντρο Υπουργείου: (+4) mdevice@ms.ro Website: Ρουμανική Ένωση Διεθνών Παραγωγών Φαρμάκων - ARPIM (Asociatia Romana a Producatorilor Internationali de Medicamente -ARPIM) Διεύθυνση: Bd. Corneliu Coposu, nr. 5, bl. 103, sc. B, et. 6, ap. 40, sector 3, Bucuresti, CP Τηλ /Φαξ: (+4)

7 Ε-mail: Website: (Μέλη: Ρουμανική Ένωση Παραγωγών Γενόσημων Φαρμάκων - APMGR (Asociatia Producatorilor de Medicamente Generice din Romania - APMGR) Διεύθυνση: Logofatul Tautu 99, Sector 3, Bucuresti Τηλ /Φαξ: (+4) Website: (Μέλη: Ένωση Διανομέων και Λιανεμπόρων Φαρμακευτικών - ADRFR (Asociatia Distribuitorilor si Retailerol Farmaceutici din Romania -ADRFR) Διεύθυνση: Complex S Park, cladirea B3, Str. Tipografilor nr , parter, Sector 1, Bucuresti Τηλ /Φαξ: (+4) Ε-mail: office@adrfr.ro Website: (Μέλη: Σύλογος Φαρμακοποιών Ρουμανίας - CFR (Colegiul Farmacistilor din Romania - CFR) Διεύθυνση: Str. Viitorului nr.4, Sector 2, Bucuresti, Τηλ /Φαξ: (+4) Ε-mail: office@colegfarm.ro Website: 7