Δημιουργία οικοσυστήματος καινοτομίας Ο ρόλος των venture capital funds

Transcript

1 Δημιουργία οικοσυστήματος καινοτομίας Ο ρόλος των venture capital funds Γιάννης Παπαδόπουλος Διευθύνων Σύμβουλος ATTICA VENTURES Πρόεδρος Hellenic Venture Capital Association

2 1 Το ελληνικό παράδοξο... Νομισματική και μακροοικονομική σταθερότητα από το 2002 ΜΟΠ, 3 ΚΠΣ, πλήθος ευρωπαϊκών προγραμμάτων και επιδοτήσεων για πάνω από 25 χρόνια 350 δις ο κρατικός δανεισμός που διοχετεύθηκε στην αγορά Ο υψηλότερος ρυθμός ανάπτυξης μεταξύ των 15 χωρών ( ) Γεωγραφική και πολιτισμική γειτνίαση με χώρες προς ένταξη Σχετικό πλεονέκτημα εργατικού κόστους για περίπου 20 χρόνια * Sources: World Bank, World Economic Forum, European Union, EVCA, Ministry of Development

3 2 Το ελληνικό παράδοξο...(2) Η Ελλάδα παρά την «εικονική» ανάπτυξη ήταν και παραμένει σταθερά χαμηλά στους δείκτες ανταγωνιστικότητας στην ΕΕ

4 3.Κατανοώντας το παράδοξο Ιστορικά υψηλή συσχέτιση ανόδου ΑΕΠ και δημοσίων δαπανών-κράτος επιχειρηματίας (ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΕΥΔΑΠ, τράπεζες, ΟΠΑΠ κλπ.) Σημαντική συγκέντρωση σε αγορές -έλλειψη ανταγωνισμού κρατικά και ιδιωτικά μονοπώλια κρατικοδίαιτες αγορές π.χ. ποδόσφαιρο, κατασκευές, υγεία-φάρμακο Στρεβλή ταύτιση εννοιών ανάπτυξης και δημόσιων έργων υποδομών (ΟΑ 2004, 50 χρόνια 3 ανακατασκευές του εθνικού οδικού δικτύου)-σημαντικό και μεγάλο τα γιοφύρια και οι δρόμοι Έλλειψη αποτελεσματικής λειτουργίας φορέων ελέγχου και διασφάλισης της ανοιχτής λειτουργίας των αγορών Έλλειψη παραγωγικής βάσης

5 4.Κατανοώντας το παράδοξο Διαρθρωτικές αλλαγές καθυστέρησαν σημαντικά και όποτε αποφασίστηκαν δεν οδήγησαν σε άνοιγμα αγορών εισπρακτική λογική Διαρκής μεταβλητότητα πολιτικών, φορολογίας επιχειρήσεων και κανόνων της αγοράςαποθάρρυνση ξένων άμεσων επενδύσεων 15 νόμοι την τελευταία τριετία 25 χρόνια άναρχων και χωρίς στόχευση επιδοτήσεων και καμμία αγορά με σχετικό συγκριτικό πλεονέκτημα στην ΕΕ των 17, ούτε καν στον τουρισμό Ιδιαίτερα χαμηλές εξαγωγές και παραγωγή καινοτομίας- στις τελευταίες χώρες του ΟΟΣΑ κάτω και από τριτοκοσμικές χώρες Το αποτέλεσμα αυτής της παθογένειας και υστέρησης εμφανή- στον FTSE 20 οι εταιρίες που τον αποτελούν παραμένουν πεισματικά οι ίδιες εδώ και είκοσι χρόνια... μηδενική μόχλευση επιχειρηματικότητας

6 5 Και όμως υπάρχει προοπτική αν υπάρξει... Σταθερή και ανταγωνιστική φορολογική πολιτική με σημαντικά κίνητρα για ζώνες καινοτομίας, εξαγωγές, clusters και νέες επιχειρήσεις (π.χ. Ολλανδία μηδενική φορoλόγηση των royalties) παράδειγμα στρέβλωσης η αγορά ακινήτων Ρόλος και λειτουργία θεσμών Επιτροπή Ανταγωνισμού να διασφαλίζει με αποφασιστικότητα και αμεσότητα τη σωστή λειτουργία των αγορών φοροεισπρακτικοί μηχανισμοί σε λειτουργία οικονομικό δίκαιο Επιλογή αγορών στρατηγικής σημασίας, στόχευση επενδύσεων και διοχέτευση πόρων (ενέργεια και ΑΠΕ, τουριστική βιομηχανία, αγροτική μεταποιητική βιομηχανία) Τρόποι διοχέτευσης κεφαλαίων -Χρήση επενδυτικών εργαλείων που λειτουργούν με επιτυχία από τη φιλοσοφία της απορροφητικότητας και της επιδότησης στην λογική της ανταγωνιστικότητας και της απόδοσης Στόχευση στην δημιουργία φήμης και εικόνας για συγκεκριμένες αγορές μέσα από την δημιουργία κλαδικών clusters

7 6.. δηλαδή αν υπάρξει ένα οικοσύστημα παραγωγής καινοτομίας Παιδεία και κουλτούρα φιλική προς την επιχειρηματικότητα Επιστημονική έρευνα με στόχευση όχι μόνο τις δημοσιεύσεις αλλά και την παραγωγή προϊόντων και τεχνολογιών- δημιουργία νέων επιχειρήσεων Transfer Technology Offices σε όλα τα πανεπιστήμια και ενίσχυση με κεφάλαια Συνεργασία επιχειρήσεων με πανεπιστήμια σε νέο πλαίσιο σήμερα μηδενική σχέση- κίνητρα προσέλκυσης ξένων εταιριών μοντέλο Chief Scientist Office Israel Εργαλεία χρηματοδότησης και χρήση των κατάλληλων μηχανισμών διοχέτευσης κεφαλαίωνventure capital - incubators Επιχειρηματική κουλτούρα που δεν θα αναζητά και θα έχει ως ιδανικό πελάτη το δημόσιο. Επιχειρηματική κουλτούρα για διοχέτευση μέρους της περίσσειας πλούτου σε επενδύσεις ρίσκου

8 7 Παραδείγματα εφαρμογής πολιτικών -.Australian wine Αυστραλία αγορά κρασιού: Ξεκίνημα τη δεκαετία του 50 με εισαγωγή τεχνολογίας από την Ευρώπη Την δεκαετία του 60 προσέλκυση ξένων επενδυτών Τη δεκαετία του 70 ίδρυση τμήματος σε πανεπιστήμιο και συνέχιση εισροής ξένων κεφαλαίων και τεχνογνωσίας Τη δεκαετία του 80 δημιουργία μεγάλου αριθμού νέων επιχειρήσεων Τη δεκαετία του 90 έγινε η αυστραλιανή ένωση κρασιού και νέοι οργανισμοί δημιουργήθηκαν για την έρευνα, τη μελέτη και την προώθηση των εξαγωγών με παράλληλη εφαρμογή πολιτικών εξαγορών ξένων εταιριών Άνοδος εξαγωγών από $ 300 εκ το 1995 σε $ 900 εκ. το 2000 σήμερα ξεπερνούν τα $ 1,5 bn.

9 8 Παραδείγματα εφαρμογής πολιτικών- Israel Venture Capital market Ισραήλ αρχές δεκαετίας 1990 μηδενικές επενδύσεις venture capital Δημιουργείται το 1992 το YOSMA FUND κρατικό fund of funds με συμμετοχή και ιδιωτών και σημαντικά κίνητρα για τους επενδυτές φοροαπαλλαγές κεφαλαίων κ.α. Πραγματοποιούνται επενδύσεις εντάσεως γνώσης και τεχνολογίας Ακολουθεί η δημιουργία νέων funds και η συμμετοχή θεσμικών επενδυτών όπως τα ασφαλιστικά ταμεία σε VC funds Σήμερα 20 χρόνια μετά μια πλειάδα εταιριών από το Ισραήλ είναι εισηγμένες στο NASDAQ και η αγορά VC στο Ισραήλ θεωρείται από τις πλέον ώριμες παγκοσμίως

10 9 Η αλυσίδα δημιουργίας επιχειρήσεων Επιχειρηματικότητα Άνθρωποι Επιχειρηματική ιδέακαινοτομία χρηματοδότηση (private, VC, banks etc) Ανάπτυξη Κερδοφορία

11 10 Venture capital πως λειτουργεί; Αποπεπένδυση Επένδυση Α TANEO Επένδυση Β ZAITECH FUND Attica Ventures Attica Bank Εισηγήσεις επενδύσεων και διαχείριση Επενδυτές Αποφάσεις για επενδύσες Investment Committee..... Επένδυση X Επενδυτικός ορίζοντας 4-6 ετών

12 11 Τρόπος συμμετοχής των VC σε εταιρίες Αύξηση μετοχικού κεφαλαίου με παραίτηση των παλαιών μετόχων (μειοψηφικό ή πλειοψηφικό ποσοστά)-συμμετοχή στη διοίκηση παρακολούθηση επένδυσης Συμμετοχή στο αρχικό κεφάλαιο (start up-μειοψηφικό ή πλειοψηφικό ποσοστό) Ομολογιακό δάνειο μετατρέψιμο σε μετοχές MBO ή LBO (περιπτώσεις αγοράς μετοχών πλειοψηφία) Μείγμα των ανωτέρω Βασικό κριτήριο πραγματοποίησης επένδυσης η δυνατότητα αποκόμισης αποδόσεων και κερδών από τις επενδύσεις συμμετοχή στο κεφάλαιο, πλήρες επιχειρηματικό ρίσκο, όχι επιδότηση, έλεγχος και παρακολούθηση επένδυσης

13 12 Κατηγορίες επενδύσεων PE/VC Incubator funds Venture capital funds Private equity funds

14 13 Γιατί VC - Τα κέρδη των επιχειρήσεων Αύξηση των θέσεων εργασίας (το 90% αύξησαν τις θέσεις εργασίας τους). Στη Μ. Βρετανία το 18% του εργατικού δυναμικού έχει δουλειά χάρη στα VC funds. Αύξηση των πωλήσεων με ρυθμούς της τάξης του 21% σε Μ. Βρετανία και ΕΕ. Αύξηση των κερδών (το 77% ρυθμούς μεγαλύτερους από τον ανταγωνισμό) Αύξηση της ανταγωνιστικότητας και ενίσχυση της επιχειρηματικότητας (81% των επιχειρήσεων δήλωσαν ότι δεν θα μπορούσαν να υπάρξουν χωρίς PE) Αύξηση των εξαγωγών και γρηγορότερη προσέγγιση αγορών (marketing effect, οικονομική δυνατότητα κλπ.) Σημαντικός αρωγός στην ανάπτυξη τους η εμπειρία οι γνώσεις διοίκησης και εν γένει ο συμβουλευτικός ρόλος των στελεχών του VC (90% των επιχειρήσεων επικοινωνούν εβδομαδιαία με το VC) Καλύτερες αμοιβές για τους εργαζόμενους και άρα διάχυση πλούτου σε περισσότερους συντελεστές της παραγωγής

15 14 Γιατί VC - Τα κέρδη των συντελεστών της παραγωγής Αύξηση της απασχόλησης Αύξηση των εξαγωγών Βελτίωση οικονομικών δεικτών Γρηγορότερη ανάπτυξη Αύξηση ανταγωνιστικότητας Βελτίωση εικόνας - αγοράς Αύξηση περιθωρίων-κερδών Αύξηση κρατικών εσόδων Αύξηση εισφορών σε ΑΤ Διάχυση πλούτου Ανταγωνιστικές, υγιείς και κερδοφόρες επιχειρήσεις Κοινωνικό πλεόνασμα, ενίσχυση ανάπτυξης οικονομίας

16 15 Η ελληνική αγορά Venture Capital-private equity σε αριθμούς 21 εταιρίες διαχείρισης PE, VC, incubators 14 νέα funds δημιουργήθηκαν από το 2004 μετά το νόμο 2992/2002 για τα ΑΚΕΣ και τη δημιουργία του ΤΑΝΕΟ που υπήρξε ο καταλύτης δημιουργίας της αγοράς 4 νέα funds μέσω κεφαλαίων ΕΣΠΑ για επενδύσεις σε νεοσύστατες επιχειρήσεις στην αγορά ΤΠΕ το 2012 Επενδύσεις σε περισσότερες από 100 ελληνικές επιχειρήσεις νεοσύστατες, αναπτυσσόμενες, μεγάλες πολλές εισηγμένες πλέον και στο ΧΑ Νομικό πλαίσιο λειτουργίας Ν. 2992/2002 και 4141/2013

17 16 Η ελληνική αγορά Venture Capital-private equity σε αριθμούς Σημαντικές επενδύσεις σε όλο το φάσμα της παραγωγικής δραστηριότητας και σε πλήθος αγορών Επενδύσεις της δεκαετίας του 1990: Goody s, Chipita, Γερμανός, Wind, Jumbo, Computer Logic Χαρακτηριστικά παραδείγματα πρόσφατων επενδύσεων: Ανδρομέδα Ιχθυοκαλλιέργειες, ICAP, mastihashop, Foodlink, Ευρωκλινική, Performance Technologies, Micrel, Κρόκος Κοζάνης, Unismack, Mobile Technologies, voiceweb, Doppler Προσέλκυση επενδυτών από Ελλάδα και εξωτερικό : Antcor, Eurodrip, Upstream, advent, taxibeat αλλά και εξαγορές ελληνικών επιχειρήσεων από ξένα funds Σημαντικές επενδύσεις σε νεοσύστατες επιχειρήσεις από το 2012 περισσότερες από 30 επενδύσεις ελληνικών VC funds

18 17 Το πλαίσιο λειτουργίας του VC στην Ελλάδα- ΑΚΕΣ Το νομικό πλαίσιο των ΑΚΕΣ αξιολογήθηκε ως το 4ο καλύτερο στην Ευρώπη σύμφωνα με την EVCA Τα αμοιβαία κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών δεν είναι υποκείμενα οποιουδήποτε φόρου Η συμμετοχή ξένων επενδυτών δεν απαιτεί τη δημιουργία εταιρίας ή ΑΦΜ στην Ελλάδα Τα έξοδα διαχείρισης δεν υπόκεινται σε ΦΠΑ Δεν φορολογείται η πώληση μη εισηγμένων μετοχών που κατέχει το ΑΚΕΣ φόρος υπεραξίας (1=more favourable, 3= less favourable) Διαφάνεια-έλεγχος- εφαρμογή κανόνων EVCA- ορκωτοί ελεγκτέςτραπεζική θεματοφυλακή Εξαιρούνται από την καταβολή φόρου στα έσοδα, στα μερίσματα, στις καταβολές των μεριδιούχων, με σχετικές προβλέψεις εξαιρέσεις στους σχετικούς νόμους.

19 18 όμως..vc και PE επ ενδύσεις στην Ελλάδα ως % του ΑΕΠ

20 19 Σύντομο Ιστορικό Η Attica Ventures μέλος του ομίλου της Attica Bank - είναι εταιρία διαχείρισης venture capital και ιδρύθηκε τον Ιούλιο του 2003 από κοινού με την σημερινή ομάδα διοίκησης, με αποκλειστικό σκοπό τη διαχείριση Αμοιβαίων Κεφαλαίων Επιχειρηματικών Συμμετοχών (Α.ΚΕ.Σ.) Διαχειρίζεται κεφάλαια συνολικού ύψους 65 εκ. (Zaitech Fund I, και II ΑΚΕΣ) με επενδυτές την Attica Bank, το ΤΑΝΕΟ και ιδιώτες επενδυτές Tο 30% του συνόλου των υπό διαχείριση κεφαλαίων καθώς και το 50% των ήδη επενδεδυμένων κεφαλαίων, προέρχεται από τρίτους εκτός Attica Bank θεσμικούς και ιδιώτες επενδυτές Τον Οκτώβριο του 2011 τιμήθηκε από το ΕΒΕΑ με το βραβείο για τη συμβολή στην αύξηση της απασχόλησης και θεωρείται σήμερα η κορυφαία ελληνική εταιρία διαχείρισης venture capital - ΑΚΕΣ

21 20 Ομάδα διαχείρισης Σημαντική εμπειρία στη διαχείριση VC (+30 χρόνια για τους partners) Οι partners της ομάδας διαχείρισης συνεργάζονται στην Attica Ventures από την δημιουργία της εταιρίας και του Zaitech Fund περισσότερα από 10 χρόνια Ευρύ φάσμα επαγγελματικών εμπειριών (VC, consulting, finance, corporate management). Πολύ καλή γνώση και επιχειρηματικό δίκτυο στην ελληνική αγορά Συμπληρωματικές ακαδημαϊκές γνώσεις Αξιολογήθηκε για την ανάληψη της διαχείρισης του Zaitech Fund, από την Επενδυτική Επιτροπή (όλοι οι διοικητές των μεγάλων ελληνικών τραπεζών) και το Διοικητικό Συμβούλιο του ΤΑΝΕΟ, από το διεθνή σύμβουλο του ΤΑΝΕΟ την Capital Dynamics (πάνω από 2 δις υπό διαχείρηση) και το ΔΣ της Attica Bank

22 21 Η πορεία των ΑΚΕΣ μέχρι σήμερα 12 επενδύσεις σε διάφορους τομείς της Ελληνικής οικονομίας Κλάδοι επενδύσεων: retail, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, πληροφορική, τηλεπικοινωνίες, βιομηχανική καινοτομία, real estate, 3P Logistics, υγεία 4 IPO s στο Χρηματιστήριο Αθηνών mastihashop, Doppler, Performance Technologies, Foodlink Δημιουργία πλέον των 800 νέων θέσεων εργασίας. Βραβείο ΕΒΕΑ για συμβολή στην αύξηση της απασχόλησης το 2011 Περισσότερα από 34 εκ. επενδεδυμένα σε συνολικές επενδύσεις ύψους 170 εκ. Σε 7 από τις επενδύσεις συμμετείχαν σε επόμενους γύρους και τρίτοι επενδυτές (ιδιώτες και θεσμικοί) με κεφάλαια που ξεπερνούν τα 12,5 εκ.

23 22 Οι επενδύσεις (mastihashop) Σκεπτικό επένδυσης Μοναδικό προϊόν παγκόσμια-ευρύτερες χρήσεις (ΠΟΠ)- παραφαρμακευτικά, τρόφιμα, καλλυντικά, κλπ.) Υψηλού επιπέδου τμήμα R&D που συνεργάζεται με Πανεπιστήμια σε όλη την Ευρώπη 500 κωδικοί προϊόντων έχουν αναπτυχθεί σε συνεργασία με κορυφαίες ελληνικές εταιρίες Ποιότητα και συσκευασία πρώτες προτεραιότητες (10 βραβεία μέχρι σήμερα) Σαφής εξαγωγικός προσανατολισμός Παρίσι, Ν. Υόρκη, Σ. Αραβία, Κωνσταντινούπολη, Κίνα Στις 10 πιο καινοτόμες ελληνικές επιχειρήσεις σε έρευνα του Πάντειου Πανεπιστήμιου Από το Φεβρουάριο του 2008 η εταιρία είναι εισηγμένη στην ΕΝ.Α του ΧΑ με συμμετοχή εφοπλιστικών κεφαλαίων και θεσμικών επενδυτών 2011: Ανάληψη διανομής της μοναδικής τσίχλας ΕΛΜΑ σε όλο τον κόσμο 2014 : Η εταιρεία επιτυγχάνει ιστορικό ρεκόρ τζίρου και EBITDA 600 χιλ.

24 23 Οι επενδύσεις (mastihashop) - Quick View

25 24 Οι επενδύσεις (Doppler) Σκεπτικό επένδυσης Στελέχη με εμπειρία και πετυχημένο ιστορικό στην αγορά της κατασκευής ολοκληρωμένων συστημάτων ανελκυστήρων (συσσωρευμένη εμπειρία 50 ετών) Αγορά με έντονα ολιγοπωλιακά φαινόμενα στην αγορά. Υπάρχει ένα πολύ υψηλού επιπέδου τμήμα R&D που που δημιούργησε τα αρχικά πρωτότυπα προϊόντα μέσα και από το πρόγραμμα ΠΑΒΕΤ και συνεχίζει να εξελίσσει προϊόντα 96% του τζίρου το 2013 της προέρχεται πλέον από εξαγωγές σε 43 χώρες, κάτι που από την αρχή ο στόχος της (Ρωσία, Μ. Βρετανία, Β. Αφρική, Μ. Ανατολή, Πολωνία, Βαλκανικές χώρες, Γερμανία κλπ.) Τοποθέτηση στις εταιρίες διαμάντια της ελληνικής βιομηχανίας έρευνα Hellastat Ιαν. 2009, Stat Bank Νοεμ. 2004, Καθημερινή Νοεμβριος 2006 Η εταιρία είναι εισηγμένη στην ΕΝ.Α του ΧΑ από τον Μάιο του 2008 Παρά την πρωτοφανή κρίση, η εταιρεία διασφαλίζει σταθερά θετικές ταμειακές ροές, μειώνει διαχρονικά τον δανεισμό της, αυξάνει σταθερά τα EBITDA

26 25 Οι επενδύσεις (Foodlink) Σκεπτικό επένδυσης Στελέχη με εμπειρία και πετυχημένο ιστορικό στην αγορά της παροχής υπηρεσιών 3rd party logistics (περισσότερα από 30 χρόνια αθροιστικά) Υψηλή ποιότητα υπηρεσιών σταθερό και διευρυνόμενο πελατολόγιο σημεία διανομής Αγορά που βρίσκεται σε διαδικασία συγκέντρωσης και δημιουργίας μεγάλων σχημάτων Άριστη χρηματοοικονομική διάρθρωση Σήμερα θεωρείται η καλύτερη εταιρία 3PL στην Ελλάδα, με πελατολόγιο τις μεγαλύτερες ελληνικές αλλά και πολυεθνικές εταιρίες Ο κύκλος εργασιών το 2013, ήταν 32 εκ. 300% μεγαλύτερος από τον κύκλο εργασιών του 2008 που πραγματοποιήθηκε η πρώτη μας επένδυση. Η εταιρία είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αθηνών από τον Αύγουστο του : Η εταιρεία θα πραγματοποιήσει ιστορικό ρεκόρ τζίρου (περίπου 40 εκ.)

27 26 Οι επενδύσεις (Antcor) Σκεπτικό επένδυσης- Milestones Στελέχη με εμπειρία και πετυχημένο ιστορικό στην ανάπτυξη λογισμικού στην αγορά των telecoms, που δημιούργησαν την εταιρία μαζί με την Attica Ventures (start up) το 2006 Διαρκής προσαρμογή, τροποποίηση προϊόντων και στρατηγικής - υψηλού επιπέδου R&D Εμπιστοσύνη και στήριξη επενδυτών αρμονική συνεργασία Προοπτική παγκόσμιας ανάπτυξης δραστηριοποιείται στην αγορά του εξειδικευμένου λογισμικού για embedded wireless broadband network systems (Wi Fi LTE). Τον Ιούνιο του 2009 στα πλαίσια του cluster μικροηλεκτρονικής αξιολογήθηκε και έλαβε για την επόμενη 3ετία ποσό 1,3 εκ. ευρώ (συνολική επένδυση 2 εκ.) Τον Σεπτέμβριο του 2012 η CEVA (εταιρία με κεφαλαιοποίηση 350 εκ. και εισηγμένη στο NASDAQ) επενδύει σημαντικά κεφάλαια (+1,5 εκ.) στην εταιρία, ανοίγοντας νέες προοπτικές ανάπτυξης για την εταιρία σε παγκόσμιο επίπεδο- υπογραφή σημαντικών συμφωνιών ΝΤΤ Τον Αύγουστο του 2014, πραγματοποιείται πώληση του 100% των μετοχών της εταιρείας στην Ελβετική U-Blox AG, σε συνολική αποτίμηση που δύναται να φτάσει στα 8,5 εκ. Συνολικό έσοδο για το ΑΚΕΣ αρχικά 2,2 εκ., δυνητικά 3,5 εκ.

28 27 Ιδέες εφαρμογής πολιτικών για οικοσύστημα καινοτομίας μέσω ΕΣΠΑ Δημιουργία Transfer Technology Offices σε όλα τα πανεπιστήμια και ενίσχυση με κεφάλαια με στόχο τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων με τη συνεργασία εταιριών Εφαρμογή κατά το πρότυπο του Ισραήλ του θεσμού του Chief Scientist Officer γα την ενίσχυση συγκεκριμένων ερευνητικών προγραμμάτων επιχειρήσεων με κριτήρια δημιουργία μόνιμων θέσεων εργασίας και τελικό προϊόν και πορεία στις αγορές Διοχέτευση κεφαλαίων ΕΣΠΑ με τη μορφή Venture capital για την από κοινού επένδυση με ιδιώτες επενδυτές σε ελληνικές νεοσύστατες και αναπτυσσόμενες επιχειρήσεις από το 2000 μέχρι σήμερα μόλις 100 εκ. από ΕΣΠΑ σε VC σε σύνολο περισσοτέρων από 40 δις μόλις 0,25% τουλάχιστον 10% κεφαλαίων ΕΠΑΝΕΚ 400 εκ. μέσω VC- οριζόντια και εμπροσθοβαρής εφαρμογή σε όλους τους κλάδους αναφοράς Φορολογικά κίνητρα για ξένους και έλληνες επενδυτές- περαιτέρω εφαρμογή κινήτρων priority payment, first loss guarantee-κίνητρα για συνεργασία ελληνικών και ξένων VC Εφαρμογή πολιτικών κινήτρων για Μ&Α, ΙΡ, πατέντες, και ριζική αναμόρφωση εταιρικού και εμπορικού δικαίου σύμφωνα με τις διεθνείς πρακτικές