ΔΕΛΤΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ & ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Transcript

1 ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 15 ΔΕΛΤΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ & ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΕΛΛΑΔΑ Στις 19 Αυγούστου, υπογράφτηκε μεταξύ της ΕΕ και της Ελλάδας το ο Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής τριετούς διάρκειας (Αύγουστος 15 - Αύγουστος 18). Το συνολικό ποσό του δανείου από τον ESM που συνοδεύει το πρόγραμμα ανέρχεται σε έως και 86 δισεκ. και στοχεύει στην εξυπηρέτηση του χρέους, την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών και τη χρηματοδότηση του προϋπολογισμού. Σύμφωνα με τον ESM, το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα εστιάζεται σε τέσσερις τομείς: (α) αποκατάσταση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας, (β) διαφύλαξη της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, (γ) ενίσχυση της ανάπτυξης, της ανταγωνιστικότητας και των επενδύσεων, (δ) σύγχρονο κράτος και σύγχρονη δημόσια διοίκηση. Στις Αυγούστου πραγματοποιήθηκε μια πρώτη εκταμίευση ύψους 1 δισεκ. ενώ ένα επιπλέον ποσό ύψους 1 δισεκ. έχει δεσμευτεί για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Μεταξύ άλλων, τα κεφάλαια προορίζονται για την αποπληρωμή του βραχυπρόθεσμου δανείου - γέφυρα ύψους 7,16 δισεκ. που είχε εκταμιευτεί από τον EFSM στις Ιουλίου. Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τη δεύτερη εκτίμηση της ΕΛΣΤΑΤ για το β τρίμηνο του 15 τα στοιχεία του πραγματικού ΑΕΠ αναθεωρήθηκαν προς τα πάνω και σηματοδοτούν αύξηση κατά 1,6% σε ετήσια βάση και κατά,9% σε τριμηνιαία βάση. Αντίθετα όμως το οικονομικό κλίμα παραμένει ιδιαίτερα δυσχερές με το σχετικό δείκτη να παρουσιάζει νέα μείωση τον Αύγουστο φτάνοντας τα χαμηλότερα επίπεδα από τις αρχές του Ετήσιος ρυθμός μεταβολής πραγματικού ΑΕΠ ΗΠΑ-Ευρωζώνης (%) α τρ 5 α τρ 6 α τρ 7 Πηγή: Eurostat, BEA α τρ 8 α τρ 9 α τρ 1 Ευρωζώνη α τρ 11 ΗΠΑ α τρ 1 α τρ 1 α τρ 1 α τρ 15 ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ Με υψηλότερο, έναντι του αναμενόμενου, τριμηνιαίο ρυθμό (,7% σε ετησιοποιημένη βάση) μεγεθύνθηκε η οικονομία των ΗΠΑ το β τρίμηνο, στηριζόμενη κυρίως στην κατανάλωση. Όμως, ανησυχητική ένδειξη αποτελεί η υποχώρηση κατά τη διάρκεια του Αυγούστου του πρόδρομου επιχειρηματικού δείκτη ISM του μεταποιητικού τομέα στις 51 μονάδες, που ενδεχομένως να σηματοδοτεί σημαντική επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης. Η υποχώρηση των διεθνών τιμών του πετρελαίου και γενικά των εμπορευμάτων και η αυξημένη ανησυχία σχετικά με τις εξελίξεις στην οικονομία της Κίνας είναι πιθανό να μετατοπίσουν χρονικά την πρώτη αύξηση του παρεμβατικού επιτοκίου της FED το 16, παρότι κάποια μέλη της Επιτροπής FOMC εκτιμούν ότι θα πρέπει να πραγματοποιηθεί εντός του τρέχοντος έτους. Στην οικονομία της Ευρωζώνης, ο τριμηνιαίος ρυθμός ανάπτυξης διαμορφώθηκε στο,%, οριακά χαμηλότερα έναντι του αναμενόμενου. Οι χαμηλές διεθνείς τιμές του πετρελαίου, η ενίσχυση της ισοτιμίας του ευρώ και η αυξημένη αβεβαιότητα σχετικά με τις εξελίξεις στην Κίνα (που αποτελεί σημαντικό εξαγωγικό εταίρο) είναι πιθανό να ασκήσουν πιέσεις στην ΕΚΤ για χρονική επέκταση της εφαρμογής του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης. Τράπεζα Πειραιώς Οικονομική Ανάλυση & Επενδυτική Στρατηγική researchdivision@piraeusbank.gr Bloomberg: <PBGR> Λ. Βασ. Σοφίας 9 & Κερασούντος 1, 115 8, Αθήνα Τηλ: (+) Φάξ: (+) Το σύνολο του περιεχομένου του παρόντος, συμπεριλαμβανομένων κάθε είδους αρχείων, αποτελεί αντικείμενο πνευματικής ιδιοκτησίας και προστατεύεται από ελληνικές & διεθνείς διατάξεις. Συνεπώς, απαγορεύεται ρητά η αναπαραγωγή, αναδημοσίευση, αντιγραφή, αποθήκευση, πώληση, μετάδοση, διανομή, έκδοση ή μετάφραση του παρόντος, τμηματικά, περιληπτικά ή συνολικά, χωρίς τη ρητή προηγούμενη έγγραφη συναίνεση της δικαιούχου Τράπεζας Πειραιώς Α.Ε.,. Από την παραπάνω απαγόρευση εξαιρείται η αποθήκευση ή αντιγραφή τμημάτων του παρόντος σε απλό προσωπικό υπολογιστή για αυστηρά προσωπική χρήση, χωρίς πρόθεση εμπορικής ή άλλης εκμετάλλευσης και χωρίς αυτό να σημαίνει τη με οποιονδήποτε τρόπο παραχώρηση δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας.

2 ΕΛΛΑΔΑ ΔΕΛΤΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ Αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 1,6% ΥοΥ το β τρίμηνο του 15. Μικρότερο του στόχου το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού το 7μηνο. Το ελληνικό Δημόσιο άντλησε μέσω ΕΓΕΔ, δισεκ. Στα χαμηλότερα επίπεδα από τις αρχές του 9 ο δείκτης οικονομικού κλίματος τον Αύγουστο. Στο 5% το ποσοστό ανεργίας το Μάιο. Στο -,% ο πληθωρισμός τον Ιούλιο. Πτώση του δείκτη βιομηχανικής παραγωγής και του δείκτη κύκλου εργασιών στη μεταποίηση τον Ιούνιο. Πτώση των δεικτών κύκλου εργασιών και όγκου στο λιανικό εμπόριο τον Ιούνιο. Μείωση του δείκτη τιμών εισαγωγών στη βιομηχανία τον Ιούνιο και του δείκτη τιμών παραγωγού τον Ιούλιο. Αύξηση του αριθμού νέων οικοδομικών αδειών το Μάιο. Μικρότερο το πλεόνασμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών τον Ιούνιο. Στο -1,5% ο ρυθμός μείωσης της τραπεζικής χρηματοδότησης τον Ιούλιο. Σύμφωνα με τη δεύτερη εκτίμηση της ΕΛΣΤΑΤ για το β τρίμηνο του 15 τα στοιχεία του πραγματικού ΑΕΠ αναθεωρήθηκαν προς τα πάνω. Το β τρίμηνο το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 1,6% ΥοΥ (1 η εκτίμ.: 1,% ΥοΥ), σηματοδοτώντας αύξηση κατά,9% σε τριμηνιαία βάση (1 η εκτίμ.:,8% QoQ). Η εκτίμηση αυτή συνδέεται κυρίως με τη θετική συμβολή της εγχώριας ζήτησης - πιο συγκεκριμένα της κατανάλωσης και δευτερευόντως του εξωτερικού εμπορίου. Ειδικότερα, η ιδιωτική κατανάλωση αυξήθηκε κατά,5% ΥοΥ (1,% QoQ) ενώ σημαντική ήταν η άνοδος της δημόσιας κατανάλωσης κατά,% ΥοΥ δηλαδή με ρυθμό,8% σε τριμηνιαία βάση. Αντίθετα, οι επενδύσεις παγίου κεφαλαίου μειώθηκαν κατά,% ΥοΥ ενώ περιορίστηκαν σε τριμηνιαία βάση για δεύτερο κατά σειρά τρίμηνο (Q 15: -1,6% QoQ, Q1 15: -8,% QoQ). Τέλος, στο εξωτερικό εμπόριο η σταθερότητα των εξαγωγών στα επίπεδα του προηγούμενου τριμήνου και η αντίστοιχη μείωση των εισαγωγών συνέβαλαν στην μείωση του ελλείμματος. Από την άλλη πλευρά αξιοσημείωτη ήταν η αναθεώρηση στα στοιχεία του ονομαστικού ΑΕΠ. Το Q/15 καταγράφεται πλέον σχετική σταθερότητα του ΑΕΠ στα επίπεδα του προηγούμενου τριμήνου (,1% QoQ) έναντι αρχικής εκτίμησης για μείωση της τάξεως του -,7%, όμως ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής δεν αναθεωρήθηκε (,1% ΥοΥ, 1 η εκτίμ.:,1% ΥοΥ). Σημειώνουμε άλλωστε ότι το Q1/15 αντί για αύξηση του ΑΕΠ κατά,9% QoQ καταγράφεται επίσης πλέον σχετική σταθερότητα (,1% QoQ) ΑΕΠ (ετήσια % μεταβολή) Q1/96 Q/96 Q1/97 Q/97 Q1/98 Q/98 Q1/99 Q/99 Q1/ Q/ Q1/1 Q/1 Q1/ Q/ Q1/ Q/ Q1/ Q/ Q1/5 Q/5 Q1/6 Q/6 Q1/7 Q/7 Q1/8 Q/8 Q1/9 Q/9 Q1/1 Q/1 Q1/11 Q/11 Q1/1 Q/1 Q1/1 Q/1 Q1/1 Q/1 Q1/15 ΑΕΠ σε τρέxουσες τιμές (sa data, YoY%) ΑΕΠ σε σταθερές τιμές (sa data, YoY%) Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ. Βασικές Μεταβλητές του ΑΕΠ (1= 1, YοΥ% μεταβολή, sa) Q/1 Q1/15 Q/15 ΑΕΠ,,6 1,6 Ιδιωτική Κατανάλωση,8 1,7,5 Δημόσια Κατανάλωση,1-1,, Ακαθ. Σχηματισμός Κεφαλαίου -, 9,7-15,1 Ακαθ. Σχηματισμός Παγίου Κεφαλαίου -, 1,9 -, Εξαγωγές Αγαθών & Υπηρεσιών 9, 1,1-1,8 Εισαγωγές Αγαθών & Υπηρεσιών 9, 9,7 -,5 Εμπορικό Ισοζύγιο (εκατ. )

3 Εκτέλεση Κρατικού Προϋπολογισμού Ιαν.-Ιούλ εκατ. (τροποποιημένη ταμειακή βάση) Διαφορά Ιαν.-Ιούλ. Ιαν.-Ιούλ. Στόχοι Διαφορά Πραγμ. /1 Εκτιμήσεις / Τακτικός Προϋπολογισμός (α) (β) (γ)=(β-α) (δ) (ε)=(β-δ) (στ) (ζ) Καθαρά έσοδα 6,,89-1,1 8,96 -,97 6,65 5,871 Έσοδα προ επιστροφών φόρων 8, 6,17 -,68,9 -, 9,66 5,171 Ειδικά έσοδα από εκχώρηση αδειών και δικαιωμάτων του Δημοσίου / Επιστροφές φόρων, 1, ,86-17,7,877 Δαπάνες 8, 6,516-1,786 9,61 -,15 8,7 9,5 Πρωτογενείς δαπάνες,68 1, -,1,18 -,88 1,98 1,887 Εξοπλιστικά Προγράμματα (σε ταμειακή βάση) Καταπτώσεις εγγυήσεων σε φορείς εντός της γενικής κυβέρνησης (καθαρή βάση) Σύμφωνα με τα οριστικά στοιχεία σε ταμειακά τροποποιημένη βάση, o κρατικός προϋπολογισμός την περίοδο Ιαν.-Ιούλ. 15 παρουσίασε έλλειμμα -8 εκατ. (στόχος: -1, δισεκ.) και πρωτογενές πλεόνασμα ύψους,7 δισεκ. (στόχος: δισεκ.). Η καλύτερη εικόνα έναντι του στόχου συνδέεται με τη μείωση των δαπανών σε Τακτικό Προϋπολογισμό και ΠΔΕ και τις υψηλότερες εισροές από την Ε.Ε. στο ΠΔΕ. Ειδικότερα, οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 6,5 δισεκ. και είναι μειωμένες κατά,1 δισεκ. έναντι του στόχου, κυρίως λόγω της μείωσης των πρωτογενών δαπανών και των ταμειακών δαπανών για εξοπλιστικά προγράμματα. Από την άλλη, τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού μειώθηκαν κατά,1 δισεκ. έναντι του στόχου. Ειδικότερα, η υστέρηση αυτή οφείλεται α) στην παράταση υποβολής δήλωσης και πληρωμής της α δόσης του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων, β) στην παράταση υποβολής δήλωσης και πληρωμής των δόσεων του φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων, γ) στη μη βεβαίωση και πληρωμή της α δόσης του ΕΝΦΙΑ 15 και δ) στην μη είσπραξη εσόδων από τη μεταφορά αποδόσεων από τη διακράτηση ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου στα χαρτοφυλάκια των κεντρικών τραπεζών του Ευρωσυστήματος (ANFAs & SMPs) ύψους 1,7 δισεκ. Οι επιστροφές εσόδων ήταν 18 εκατ. χαμηλότερες του στόχου. Στις 5 Αυγούστου το ελληνικό Δημόσιο πραγματοποίησε, μέσω των Βασικών Διαπραγματευτών Αγοράς, δημοπρασία ΕΓΕΔ 6 εβδ. αντλώντας συνολικά 1 δισεκ. Στη δημοπρασία η απόδοση διαμορφώθηκε στο σε φορείς εκτός της γενικής κυβέρνησης Τόκοι (σε καθαρή βάση),16,55 56, ,569 5,85 Προμήθεια εκταμίευσης δανείων στο EFSF Έλλειμμα(-) ή Πλεόνασμα (+) Τ.Π. -,6-1, ,8 1,566 ΠΔΕ Έσοδα,9,5-1,55 1,88 155,717,7 Δαπάνες,965 1,198-1,767,57-1,7 6,59 6, Έλλειμμα(-) ή Πλεόνασμα (+) Π.Δ.Ε ,57-1,875-1,668 Καθαρά Έσοδα Κρατικού Προϋπολογισμού 9,5 6,87 -,656,816 -,9 51,67 55,6 Δαπάνες Κρατικού Προϋπολογισμού 1,66 7,71 -,55,191 -,77 55,6 55,75 Ισοζύγιο Κρατικού Προυπολογισμού -1, , ,697-1 Πρωτογενές Αποτέλεσμα Κρατικού Προυπολογισμού,79,711 1,, ,87 5,78 /1 Το σύνολο των εσόδων & των δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού για το έτος 1 είναι προσωρινό και θα οριστικοποιηθεί με την κύρωση του Απολογισμού Εσόδων & Εξόδων του Κράτους οικ. έτους 1. / Οι ετήσιες εκτιμήσεις όπως αποτυπώνονται στην Εισηγητική Έκθεση του προϋπολογισμού οικ. έτους 15. / Στα έσοδα αποκρατικοποιήσεων περιόδου για το 1 περιλαμβάνονται μόνο τα έσοδα που έχουν συμπεριληφθεί στους στόχους του προγράμματος οικονομικής πολιτικής. Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών, Piraeus Bank calculations

4 ,97% (προηγούμενη,97%) ενώ η έκδοση καλύφθηκε 1, φορές (προηγούμενη 1, φορές). Στις 1 Αυγούστου πραγματοποιήθηκε δημοπρασία ΕΓΕΔ 1 εβδ. αντλώντας συνολικά 1, δισεκ. Στη δημοπρασία η απόδοση διαμορφώθηκε στο,7% (προηγούμενη,7%) ενώ η έκδοση καλύφθηκε 1, φορές (προηγούμενη 1, φορές). Τον Αύγουστο ο δείκτης οικονομικού κλίματος, υποχωρεί εκ νέου στις 75, μονάδες το χαμηλότερο επίπεδο από τις αρχές του 9. Η πτώση του δείκτη προήλθε από την υποχώρηση σε όλους τους επιμέρους τομείς. Πιο αναλυτικά, ο δείκτης προσδοκιών στη βιομηχανία υποχώρησε στις -, μνδ. (Ιούλ. 15: -6, μνδ.) - στο χαμηλότερο επίπεδο από τα μέσα του 9 -εξαιτίας της περαιτέρω επιδείνωσης στις προσδοκίες για την παραγωγή, στις εκτιμήσεις για το επίπεδο παραγγελιών και στο σχετικά υψηλό για την εποχή επίπεδο αποθεμάτων. Στις υπηρεσίες, ο δείκτης έπεσε στις -,8 μνδ. (Ιούλ. 15: -7, μνδ.) -φτάνοντας στα χαμηλότερα επίπεδα από τα τέλη του 1 -λόγω των εντονότερα αρνητικών εκτιμήσεων για την υφιστάμενη επιχειρηματική κατάσταση και την πορεία της ζήτησης. Ο δείκτης προσδοκιών στο λιανικό εμπόριο περιορίστηκε εκ νέου στις -1, μνδ (Ιούλ. 15: -5,9 μνδ.), -στο χαμηλότερο επίπεδο από τις αρχές του 1 κυρίως λόγω των εντονότερα αρνητικών προβλέψεων για την πορεία των πωλήσεων. Στις κατασκευές, ο δείκτης προσδοκιών μειώθηκε στις -6,5 μνδ. (Ιούν. 15: -8, μνδ.) στο χαμηλότερο επίπεδο από τα τέλη του 11 - λόγω των εξαιρετικά αρνητικών εκτιμήσεων για το επίπεδο εργασιών και την πορεία της απασχόλησης. Τέλος, ο δείκτης εμπιστοσύνης καταναλωτών, έφτασε στις -6,8 μνδ. (Ιούλ. 15: -5,9 μνδ.) στα χαμηλότερα επίπεδα από τα τέλη του 1- λόγω των δυσμενέστερων προσδοκιών για την ανεργία, τη γενικότερη κατάσταση της οικονομίας, την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού και την πρόθεση για αποταμίευση. Τον Μάιο το ποσοστό ανεργίας διαμορφώθηκε, σύμφωνα με τα εποχικά διορθωμένα στοιχεία, στο 5% έναντι 7% τον Μάι. 1 (Απρ. 15: 5,6%). Σε ετήσια βάση, οι απασχολούμενοι αυξήθηκαν κατά 81,8 χιλ. άτομα (,% ΥοΥ) και οι άνεργοι μειώθηκαν κατά 98,8 χιλ. άτομα (-7,6% YoY). Επίσης, περιορίστηκαν κατά,8 χιλ. άτομα οι οικονομικά μη ενεργοί (-1,% YoY) Δείκτης Οικονομικού Κλίματος (sa) Ιαν-6 Απρ-6 Ιουλ-6 Οκτ-6 Ιαν-7 Απρ-7 Ιουλ-7 Οκτ-7 Ιαν-8 Απρ-8 Ιουλ-8 Οκτ-8 Ιαν-9 Απρ-9 Ιουλ-9 Οκτ-9 Ιαν-1 Απρ-1 Ιουλ-1 Οκτ-1 Ιαν-11 Απρ-11 Ιουλ-11 Οκτ-11 Ιαν-1 Απρ-1 Ιουλ-1 Οκτ-1 Ιαν-1 Απρ-1 Ιουλ-1 Οκτ-1 Ιαν-1 Απρ-1 Ιουλ-1 Οκτ-1 Ιαν-15 Απρ-15 Ιουλ-15 Πηγή: European Commission, DG ECFIN Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ. Ελλάδα EE-7 Ευρωζώνη Ποσοστό ανεργίας (%) Φεβ-6 Μαϊ-6 Αυγ-6 Νοε-6 Φεβ-7 Μαϊ-7 Αυγ-7 Νοε-7 Φεβ-8 Μαϊ-8 Αυγ-8 Νοε-8 Φεβ-9 Μαϊ-9 Αυγ-9 Νοε-9 Φεβ-1 Μαϊ-1 Αυγ-1 Νοε-1 Φεβ-11 Μαϊ-11 Αυγ-11 Νοε-11 Φεβ-1 Μαϊ-1 Αυγ-1 Νοε-1 Φεβ-1 Μαϊ-1 Αυγ-1 Νοε-1 Φεβ-1 Μαϊ-1 Αυγ-1 Νοε-1 Φεβ-15 Μαϊ-15 Ποσοστό Ανεργίας, sa Ποσοστό Ανεργίας, nsa Τον Ιούλιο ο πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο -,% (Ιούλ. 1: -,7%, Ιούν. 15: -,%). Με εξαίρεση την αύξηση του δείκτη τιμών στις κατηγορίες «διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά» και «αλκοολούχα ποτά και καπνός», ο δείκτης στις επιμέρους ομάδες αγαθών και υπηρεσιών μειώθηκε. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, οι αλλαγές συντελεστών ΦΠΑ έχουν συμπεριληφθεί εν μέρει στην εξέλιξη του δείκτη Ιουλίου και η επίπτωση των μεταβολών αυτών στις τιμές θα περιλαμβάνεται κυρίως στο δείκτη τιμών του Αυγούστου Πληθωρισμός Αναφορικά με τις εξελίξεις σε επιμέρους τομείς της οικονομίας, βάσει στοιχείων της ΕΛΣΤΑT: -. Ιαν-8 Μαρ-8 Μαϊ-8 Ιουλ-8 Σεπ-8 Νοε-8 Ιαν-9 Μαρ-9 Μαϊ-9 Ιουλ-9 Σεπ-9 Νοε-9 Ιαν-1 Μαρ-1 Μαϊ-1 Ιουλ-1 Σεπ-1 Νοε-1 Ιαν-11 Μαρ-11 Μαϊ-11 Ιουλ-11 Σεπ-11 Νοε-11 Ιαν-1 Μαρ-1 Μαϊ-1 Ιουλ-1 Σεπ-1 Νοε-1 Ιαν-1 Μαρ-1 Μαϊ-1 Ιουλ-1 Σεπ-1 Νοε-1 Ιαν-1 Μαρ-1 Μαϊ-1 Ιουλ-1 Σεπ-1 Νοε-1 Ιαν-15 Μαρ-15 Μαϊ-15 Ιουλ-15 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ.

5 Τον Ιούνιο, ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής μειώθηκε,5% ΥοΥ (Ιούν. 1: -5,%, Μάι. 15: -,5%). Η εξέλιξη αυτή ήταν αποτέλεσμα της πτώσης όλων των επιμέρους δεικτών με εντονότερα αρνητική τη συμβολή της μεταποίησης. Συνολικά το α εξάμηνο ο δείκτης περιορίστηκε κατά μόλις,5%, καθώς η θετική συμβολή από την αύξηση της μεταποίησης κατά 1,9% υπερκέρασε το αρνητικό αποτέλεσμα από την πτώση του δείκτη σε ορυχεία και ηλεκτρισμό. Ταυτόχρονα, ο δείκτης κύκλου εργασιών στη μεταποίηση μειώθηκε τον Ιούνιο κατά 1,9% YoY (Ιούν. 1: 11,% ΥοΥ) ως συνέπεια της υποχώρησης του δείκτη εξωτερικής αγοράς κατά,% YoY (Ιούν. 1: 1,% ΥοΥ), καθώς και του δείκτη εγχώριας αγοράς (-6,%, Ιούν. 1:,% ΥοΥ). Συνολικά το α εξάμηνο ο δείκτης κύκλου εργασιών στη μεταποίηση περιορίστηκε κατά 7,7%. Τον Ιούνιο, με βάση τα εποχικά εξομαλυμένα στοιχεία, ο δείκτης κύκλου εργασιών στο λιανικό εμπόριο (εκτός καυσίμων και λιπαντικών) μειώθηκε κατά -,8% σε μηνιαία βάση και κατά -,% σε ετήσια βάση (Ιούν. 1: -,% ΥοΥ). Ο σχετικός δείκτης όγκου μειώθηκε κατά -1,% ΜοΜ και κατά -,8% ΥοΥ (Ιούν. 1: 1,% ΥοΥ). Συνολικά, το α εξάμηνο του έτους ο δείκτης κύκλου εργασιών στο λιανικό εμπόριο (εκτός καυσίμων και λιπαντικών) αυξήθηκε οριακά κατά,5%, όταν ο δείκτης όγκου βελτιώθηκε κατά 1,%. Τον Ιούνιο, ο δείκτης τιμών εισαγωγών στη βιομηχανία μειώθηκε κατά 1,5% ΥοΥ (Ιούν. 1: -,8% ΥοΥ), κυρίως εξαιτίας της μεγάλης πτώσης στις τιμές των ενεργειακών αγαθών (-,% ΥοΥ, Ιούν. 1: -1,1% ΥοΥ). Τον Ιούλιο σημειώθηκε πτώση του γενικού δείκτη τιμών παραγωγού στη βιομηχανία (-6,7% ΥοΥ, Ιούλ. 1: -,% YoY). Τον Μάιο, ο αριθμός των νέων οικοδομικών αδειών αυξήθηκε κατά 1,9% ΥοΥ (Μάι. 1: 1,% ΥοΥ). Η επιφάνεια (σε m ) μειώθηκε κατά,7% ενώ ο όγκος (σε m ) αυξήθηκε κατά,9% σε σχέση με τον Μάιο του 1. Τον Ιούνιο, το πλεόνασμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών περιορίζεται στο 1, δισεκ. έναντι πλεονάσματος 1,5 δισεκ. τον Ιούν. 1. Συγκεκριμένα, τον Ιούνιο καταγράφεται αύξηση του ελλείμματος στα ισοζύγια καυσίμων (κατά 7. εκατ.), πρωτογενών εισοδημάτων (κατά 99.8 εκατ.) και αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία (κατά. εκατ.). Ταυτόχρονα τον Ιούνιο περιορίστηκε το πλεόνασμα στα ισοζύγια δευτερογενών εισοδημάτων (κατά 88.7 εκατ.) και υπηρεσιών (κατά 159, εκατ.). Αντίθετα, μειώθηκε το έλλειμμα στο ισοζύγιο πλοίων (κατά 6. εκατ.) και στο ισοζύγιο αγαθών χωρίς καύσιμα (κατά 1 εκατ.). Επίπτωση από τους επιμέρους δείκτες στην ετήσια μεταβολή του Δείκτη Βιομηχανικής Παραγωγής Ιαν-1 Φεβ-1 Μαρ-1 Απρ-1 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus Bank Research. Σκοπός του ΔΒΠ είναι η σύγκριση του μεγέθους (όγκου) της εκάστοτε τρέχουσας μηνιαίας παραγωγής προς την αντίστοιχη παραγωγή μιας δεδομένης σταθερής περιόδου, η οποία λαμβάνεται ως βάση. Δείκτης κύκλου εργασιών & όγκου στο λιανικό εμπόριο Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus bank research Δείκτης τιμών εισαγωγών στη βιομηχανία (ετήσια % μεταβολή) Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ. 6 Μαϊ-1 Ιουν-1 Ιουλ-1 Αυγ-1 Σεπ-1 Οικοδομική δραστηριότητα (άδειες, ΥοΥ%) Οκτ-1 επίπτωση από Ορυχεία επίπτωση από Μεταποίηση επίπτωση από Ηλεκτρισμό επίπτωση από Νερό ΔΒΠ (ΥοΥ%) Μαρ-1 Απρ-1 Μαϊ-1 Ιουν-1 Ιουλ-1 Αυγ-1 Σεπ-1 Οκτ-1 Νοε-1 Δεκ-1 Ιαν-15 Φεβ-15 Μαρ-15 Απρ-15 Μαϊ-15 Ιουν-15 Φεβ-6 Ιουν-6 Δείκτης κύκλου εργασιών στο Λιανικό εμπόριο (εκτος καυσίμων & λιπαντικών) SA,MoM (δεξιός άξονας) Δείκτης όγκου λιανικών πωλήσεων (εκτος καυσίμων & λιπαντικών)sa, MoM (δεξιός άξονας) Δείκτης κύκλου εργασιών στο Λιανικό εμπόριο (εκτός καυσίμων & λιπαντικών) SA Νοε-1 Δεκ-1 Δείκτης όγκου λιανικών πωλήσεων (εκτός καυσίμων & λιπαντικών)-sa Οκτ-6 Φεβ-7 Ιουν-7 Οκτ-7 Φεβ-8 Ιουν-8 Οκτ-8 Φεβ-9 Ιουν-9 Οκτ-9 Φεβ-1 Ιουν-1 Οκτ-1 Φεβ-11 Ιουν-11 Οκτ-11 Φεβ-1 Ιουν-1 Δείκτης Τιμών Εισαγωγών στη Βιομηχανία Ιαν-15 Οκτ-1 Φεβ-1 Φεβ-15 Ιουν-1 Οκτ-1 Δείκτης Τιμών Εισαγωγών (ενέργεια) - Αριστερός άξονας Μαρ-15 Φεβ-1 Δείκτης Τιμών Εισαγωγών (χωρίς ενέργεια)- Δεξιός άξονας Απρ-15 Ιουν-1 Μαϊ-15 Οκτ-1 Φεβ-15 Ιουν-15 Ιουν Ειδικότερα, στο ισοζύγιο υπηρεσιών η μείωση του πλεονάσματος συνδέεται με πτώση των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες μεταφορών (κυρίως των λοιπών, εκτός θαλάσσιων) και από λοιπές υπηρεσίες. Αντίθετα, το ταξιδιωτικό ισοζύγιο βελτιώθηκε και το πλεόνασμά του αυξή Ιαν-7 Μαϊ-7 Σεπ-7 Ιαν-8 Μαϊ-8 Σεπ-8 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ Ιαν-9 Μαϊ-9 Σεπ-9 Ιαν-1 Μαϊ-1 Σεπ-1 Ιαν-11 Μαϊ-11 Σεπ-11 Ιαν-1 Μαϊ-1 Σεπ-1 Ιαν-1 Μαϊ-1 Σεπ-1 Ιαν-1 Μαϊ-1 Σεπ-1 Ιαν-15 Μαϊ-15 5

6 θηκε κατά εκατ., καθώς οι αφίξεις μη κατοίκων αυξήθηκαν κατά 1,% και οδήγησαν σε αύξηση των εισπράξεων κατά 1,% όταν η μέση δαπάνη ανά ταξίδι μειώθηκε κατά 9,9%. Το α εξάμηνο του έτους το ταξιδιωτικό ισοζύγιο εμφάνισε πλεόνασμα,1 δισεκ, έναντι,8 δισεκ. την αντίστοιχη περίοδο του 1. Συνολικά το α εξάμηνο, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών διευρύνθηκε έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 1 κατά 7 εκατ. στα 1,7 δισεκ. Τον Ιούνιο στο ισοζύγιο χρηματοοικονομικών συναλλαγών, στις άμεσες επενδύσεις οι καθαρές απαιτήσεις των κατοίκων στο εξωτερικό αυξήθηκαν κατά,6 εκατ. και οι αντίστοιχες υποχρεώσεις των μη κατοίκων εμφάνισαν καθαρή αύξηση 69,5 εκατ., στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, οι καθαρές απαιτήσεις των Ελλήνων έναντι κατοίκων του εξωτερικού αυξήθηκαν κατά 91, εκατ. ενώ οι καθαρές υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού μειώθηκαν κατά 7, εκατ. Τέλος, στις ''λοιπές'' επενδύσεις καταγράφεται αύξηση των καθαρών απαιτήσεων κατά,9 δισεκ. και αύξηση των καθαρών υποχρεώσεων κατά 6 δισεκ. Τον Ιούλιο, ο ετήσιος ρυθμός μείωσης της τραπεζικής χρηματοδότησης του εγχώριου ιδιωτικού τομέα διαμορφώθηκε στο -1,5% (Ιουν. 15: -1,7%). Ειδικότερα, μηδενικός ήταν ο ρυθμός χρηματοδότησης στις επιχειρήσεις ενώ οριακά αρνητικός της τάξεως του -,7% (Ιουλ. 15: -1,5%) ήταν σε ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και ατομικές επιχειρήσεις. Τέλος στα νοικοκυριά ο ρυθμός χρηματοδότησης κινήθηκε στο -,1% (Ιουν. 15: -,1%). Ελλάδα: Ισοζύγιο Πληρωμών (εκατ. ) Ιαν.- Ιούν. 1 Ιαν.- Ιούν. 15 Ιούν. 1 Ιούν. 15 Τρεχουσών Συναλλαγών -1,51.1-1,7.8 1,5. 1,1.9 Εμπορικό -9,.1-8, ,75. -1,98.8 Ισοζύγιο καυσίμων -, , Ισοζύγιο πλοίων -1, Ισοζύγιο χωρίς καύσιμα & πλοία -,88.8 -, Υπηρεσιών 6,7.7 6,669.,7.5,68. Εισοδημάτων Τρεχουσών Μεταβιβ Κεφαλαιακών Μεταβιβ. 1, Χρηματ/κών Συναλλαγών ,95. 1, Άμεσες Επενδύσεις Επενδύσεις Χαρτοφυλακίου -, ,67.6 Λοιπές Επενδύσεις,99. -1, ,11. Μεταβολή συναλλαγμ. διαθεσίμων Τακτοποιητέα στοιχεία Πηγή: ΤτΕ ΣΥΝΟΛΟ Χρηματοδότηση Εγχώριων επιχειρήσεων και νοικοκυριών (Υπόλοιπο σε εκατ. & % μεταβολή) Μάι. 15 Ιούν. 15 Ιούλ. 15 Υπόλοιπο χρηματοδ. 8,6 8,56 6,8 (%) 1μηνη μεταβολή -.1% -1.7% -1.5% ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Υπόλ. Χρηματοδ. 98,59 98,579 97,8 (%) 1μηνη μεταβολή -1.1% -.5%.% ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΑΓΡΟΤΕΣ & ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Υπόλ. χρηματοδ. 1,579 1,66 1,58 (%) 1μηνη μεταβολή -1.% -1.5% -.7% ΙΔΙΩΤΕΣ & ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΜΗ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΚΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ Υπόλ. χρηματοδ. 96,91 96,51 95,868 (%) 1μηνη μεταβολή -.% -.1% -.1% 1. Στεγαστικά Υπόλ. χρηματοδ. 69,1 69, (%) 1μηνη μεταβολή -.5% -.% -.%. Καταναλωτικά Υπόλ. χρηματοδ. 5,66 5,81 5,69 (%) 1μηνη μεταβολή -.% -.% -.5%. Λοιπά Υπόλ. χρηματοδ. 1,97 1,55 1,519 (%) 1μηνη μεταβολή -1.%.%.5% Στα υπόλοιπα περιλαμβάνονται τα δάνεια και οι τοποθετήσεις σε εταιρικά ομόλογα, ανεξάρτητα από το αν έχουν τιτλοποιηθεί. Οι καθαρές ροές και οι ρυθμοί μεταβολής υπολογίζονται αφού ληφθούν υπόψη οι αναταξινομήσεις και μεταβιβάσεις δανείων / εταιρικών ομολόγων, οι διαγραφές, καθώς και οι συναλλαγματικές διαφορές. Πηγή: ΤτΕ 6

7 ΕΥΡΩΖΩΝΗ Μεγέθυνση του πραγματικού ΑΕΠ κατά,% το β τρίμηνο του 15. Ελαφρά άνοδος του δείκτη οικονομικού κλίματος τον Αύγουστο. Αμετάβλητος ο πληθωρισμός και μείωση του ποσοστού ανεργίας. Μείωση των λιανικών πωλήσεων και της βιομηχανικής παραγωγής τον Ιούνιο. Αύξηση των καταθέσεων και του τραπεζικού δανεισμού του ιδιωτικού τομέα τον Ιούλιο. Ελαφρά επιβράδυνση παρουσίασε, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία, ο ρυθμός ανάπτυξης στην Ευρωζώνη κατά το β τρίμηνο του 15. Ειδικότερα, το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε σε σχέση με το α τρίμηνο του 15 κατά,%, οριακά χαμηλότερα τόσο από τη μέση εκτίμηση της αγοράς όσο και από το ρυθμό αύξησης των δύο προηγούμενων τριμήνων (,%). Από τις τέσσερεις μεγαλύτερες χώρες τον ισχυρότερο ρυθμό εμφανίζει η Ισπανία (1,%), ακολουθεί η Γερμανία (,%) και έπονται η Ιταλία (,%) και η Γαλλία (,%). Σε σχέση με το περυσινό β τρίμηνο, το ΑΕΠ εκτιμάται ότι αυξήθηκε κατά 1,% έναντι 1,% το α τρίμηνο Πραγματικό ΑΕΠ Η μικρή βελτίωση του οικονομικού κλίματος στην Ευρωζώνη που καταγράφηκε τον Ιούλιο συνεχίστηκε τον Αύγουστο φθάνοντας στο υψηλότερο επίπεδο από τον Ιούνιο του 11. Συγκεκριμένα, ο σχετικός δείκτης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ανήλθε στο 1, έναντι 1, τον Ιούλιο και 1,8 που γενικά αναμενόταν. Βελτίωση παρουσίασε ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης και όλοι οι επιμέρους επιχειρηματικοί δείκτες με εξαίρεση αυτόν στη βιομηχανία που εμφάνισε μικρή επιδείνωση Real GDP (%, Q/Q) (LHS) Real GDP (%, Y/Y) (RHS) Πρόδρομοι Δείκτες Ανάλογη εικόνα αποτύπωσαν κατά το ίδιο διάστημα και οι πρόδρομοι επιχειρηματικοί δείκτες PMI της εταιρείας Markit. Ειδικότερα, ο σύνθετος δείκτης PMI εκτιμάται πως τον Αύγουστο αυξήθηκε ελαφρά και διαμορφώθηκε στο 5,1, στο επίπεδο που γενικά εκτιμούσε η αγορά, έναντι 5,9 τον Ιούλιο, αποτελώντας μία από τις υψηλότερες τιμές των τελευταίων τεσσάρων ετών. Από τους επιμέρους δείκτες, αυξημένος ήταν των υπηρεσιών (5,, Ιούλ. 15: 5,) ενώ ουσιαστικά αμετάβλητος διατηρήθηκε στη μεταποίηση (5,, Ιούλ. 15: 5,) Ιαν-5 Ιαν-6 Ιαν-7 Ιαν-8 Ιαν-9 Ιαν-1 Ιαν-11 Ιαν-1 Ιαν-1 Ιαν-1 Ιαν-15 Economic Sentiment Index (LHS) Consumer Confidence Index (RHS) Πολύ χαμηλά εξακολούθησε τον Αύγουστο να κινείται ο πληθωρισμός αποτελώντας ένδειξη ότι η πολύ χαλαρή νομισματική πολιτική της ΕΚΤ δεν έχει ακόμη επιδράσει σημαντικά στις τιμές. Αναλυτικότερα, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής του εναρμονισμένου δείκτη τιμών καταναλωτή (ΕνΔΤΚ) εκτιμάται τον Αύγουστο ότι θα διαμορφωθεί, για τρίτο διαδοχικό μήνα, στο,%, καθώς η εντονότερη πτώση των τιμών στα ενεργειακά αγαθά 7

8 αντισταθμίστηκε από την άνοδο των τιμών στα μη επεξεργασμένα τρόφιμα. Αντίθετα, αμετάβλητος στο 1,% παρέμεινε ο δομικός πληθωρισμός (δηλαδή αφαιρουμένων των τροφίμων/αλκοολούχων ποτών/καπνού και της ενέργειας) για δεύτερο διαδοχικό μήνα. 5 Πληθωρισμός & Ανεργία 1 1 Μείωση κατέγραψε τον Ιούλιο, μετά από τρεις μήνες σταθεροποίησης, το ποσοστό ανεργίας (εποχικά διορθωμένο) και διαμορφώθηκε στο 1,9% έναντι 11,1% ένα μήνα πριν και 11,6% τον Ιούλιο του 1. Το ποσοστό αυτό αποτελεί το χαμηλότερο από το Φεβρουάριο του 1. Ο αριθμός των ανέργων εκτιμάται στα 17,5 εκατ. άτομα, μειωμένος κατά 1 χιλ. άτομα σε σχέση με ένα μήνα πριν και κατά χιλ. άτομα σε σχέση με τον περυσινό Ιούλιο. 1-1 Πληθωρισμός (Α) Ποσοστό Ανεργίας (Δ) Από την πλευρά των επιχειρήσεων, πτωτικά κινήθηκαν τον Ιούνιο τόσο οι λιανικές πωλήσεις όσο και η βιομηχανική παραγωγή. Αναλυτικότερα, οι λιανικές πωλήσεις (εποχικά εξομαλυμένες) υποχώρησαν απρόσμενα κατά,6% σε μηνιαία βάση έναντι ανόδου τους κατά,1% που ήταν η μέση εκτίμηση της αγοράς και που είχαν αυξηθεί το Μάιο. Ωστόσο, σε επίπεδο τριμήνου οι λιανικές πωλήσεις παρέμειναν σε ανοδική τροχιά καθώς σε σχέση με το α τρίμηνο ήταν αυξημένες κατά,% (α τρ. 15: 1,%) Παραγωγή & Πωλήσεις 1 Αλλά, και στη βιομηχανική παραγωγή (εξαιρουμένων των κατασκευών) ο σχετικός δείκτης υποχώρησε κατά,% σε μηνιαία βάση, εντονότερα από ό,τι γενικά αναμενόταν (-,1%), έναντι μείωσής του κατά,% το Μάιο. Συνεπώς, το β τρίμηνο η βιομηχανική παραγωγή ήταν μειωμένη κατά,% σε σχέση με τη μέση μηνιαία παραγωγή του α τριμήνου του 15 (α τρ. 15/δ τρ. 1: 1,%). Πτωτική ήταν η εξέλιξη της κατασκευαστικής δραστηριότητας τον Ιούνιο καθώς μειώθηκε κατά 1,9% σε μηνιαία βάση (εποχικά προσαρμοσμένα στοιχεία) έναντι ανόδου της κατά,% το Μάιο. Παρόμοια εικόνα προκύπτει και σε επίπεδο τριμήνου καθώς το β τρίμηνο υποχώρησε κατά,7% έναντι ανόδου της κατά,% το α τρίμηνο. Στο δεύτερο υψηλότερο μέγεθος από την ίδρυση της Ευρωζώνης ανήλθε τον Ιούνιο το πλεόνασμα του εμπορικού ισοζυγίου και συγκεκριμένα στα 1,9 δισ. έναντι 1, δισ. το Μάιο (εποχικά προσαρμοσμένα στοιχεία). Συνεπώς, η μέση τιμή του εμπορικού πλεονάσματος διαμορφώθηκε το β τρίμηνο στα 1,6 δισ., έναντι 19,9 δισ. το α τρίμηνο, συμβάλλοντας θετικά στην ανάπτυξη. Επιτάχυνση του ρυθμού αύξησης της προσφοράς χρήματος καταγράφηκε τον Ιούλιο αντανακλώντας πρωτίστως την επίδραση των μέτρων ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ. Η προσφορά χρήματος βάσει του ορισμού Μ αυξήθηκε κατά 5,% ετησίως (Ιούν. 15:,9%) ενώ βάσει του στενότερου ορισμού Μ1 κατά 1,1% (Ιούν. 15: 11,7%). Σημειώνεται ότι ο μέσος ρυθμός αύξησης του Μ και του Μ1 κατά το α εξάμηνο του 15 ήταν,6% και 1,% αντίστοιχα. - - Ιαν-11 Ιουλ-11 Ιαν-1 Ιουλ-1 Ιαν-1 Ιουλ-1 Ιαν-1 Ιουλ-1 Ιαν-15 Bιομηχ. Παραγωγή (%,Y/Y) (LHS) Λιαν. Πωλήσειs (%,Y/Y) (RHS) Εμπορικό Πλεόνασμα Ιαν-1 Ιουλ-1 Ιαν-1 Ιουλ-1 Ιαν

9 Τον ίδιο μήνα, ανοδικά κινήθηκαν τόσο οι καταθέσεις όσο και ο τραπεζικός δανεισμός των νοικοκυριών και των εκτός του χρηματοοικονομικού τομέα επιχειρήσεων. Πιο αναλυτικά, οι καταθέσεις των νοικοκυριών αυξήθηκαν σε σχέση με τον Ιούνιο κατά 18 δισ. (Ιούν. 15: +6 δισ.) και των επιχειρήσεων (εκτός του χ/ο τομέα) κατά δισ. (Ιούν. 15: + δισ.). Επομένως, τον Ιούλιο ο ετήσιος ρυθμός ανόδου των καταθέσεων των νοικοκυριών επιταχύνθηκε ελαφρώς στο,1% (Ιούν. 15:,%) και των επιχειρήσεων επιταχύνθηκε σημαντικά στο 5,5% (Ιούν. 15:,%) Πιστωτική & Νομισματική Επέκταση Όσον αφορά την τραπεζική χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα, τον Ιούλιο ήταν αυξημένη κατά,9% σε ετήσια βάση (Ιούν. 15:,6%). Εάν, όμως, συνυπολογιστούν οι τιτλοποιήσεις και οι πωλήσεις δανείων, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής διαμορφώθηκε στο 1,% (Ιούν. 15:,9%). Αναλυτικότερα, συμπεριλαμβανομένων των τιτλοποιήσεων και των πωλήσεων δανείων, στα νοικοκυριά επιταχύνθηκε στο 1,9% (Ιούν. 15: 1,7%) και στις επιχειρήσεις στο,9% (Ιούν. 15:,%). -5 Ιαν-1 Ιαν-11 Ιαν-1 Ιαν-1 Ιαν-1 Ιαν-15 Προσφ. Χρημ. Μ (Υ/Υ-%) Προσφ. Χρημ. Μ1 (Υ/Υ-%) Τραπεζ. Χρημ. Ιδιωτ. Τομ. (Υ/Υ-%) 9

10 ΗΠΑ Έντονος προβληματισμός στη Fed για το χρόνο της πρώτης αύξησης του παρεμβατικού επιτοκίου. Υψηλότερη των εκτιμήσεων η άνοδος κατά,7% του πραγματικού ΑΕΠ το β σε σχέση με το α τρίμηνο του 15. Μείωση του πρόδρομου δείκτη ISM στη μεταποίηση και μεικτή η εικόνα των δεικτών καταναλωτικής εμπιστοσύνης τον Αύγουστο. Άνοδος του διαθέσιμου προσωπικού εισοδήματος και της προσωπικής καταναλωτικής δαπάνης τον Ιούλιο. Σημαντική άνοδος της βιομηχανικής παραγωγής και των λιανικών πωλήσεων τον Ιούλιο. Ενισχύεται ο ρυθμός ανάκαμψης της αγοράς κατοικίας. Δύο ήταν τα κύρια ζητήματα που απασχόλησαν τα μέλη της Επιτροπής Νομισματικής Πολιτικής της Ομοσπονδιακής Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ στην τελευταία συνεδρίασή της, όπως προκύπτει από τα πρόσφατα δημοσιευθέντα πρακτικά: ο χρόνος της πρώτης αύξησης του παρεμβατικού επιτοκίου και η παύση της επανεπένδυσης του κεφαλαίου των τίτλων που διαθέτει στον ισολογισμό της και που λήγουν, σε νέα. Αναφορικά με το πρώτο ζήτημα, η πλειοψηφία των συμμετεχόντων έκρινε ότι οι συνθήκες δεν ήταν επαρκώς ώριμες για να προχωρήσει άμεσα σε μια τέτοια κίνηση. Αναγνώρισε, ωστόσο, τη βελτίωση που έχει συντελεστεί στις γενικότερες οικονομικές συνθήκες και ειδικά στην αγορά εργασίας και εκτιμά ότι αυτό το χρονικό σημείο βρίσκεται πλέον κοντά. Μάλιστα, ένα από τα μέλη της Επιτροπής ήταν ήδη έτοιμο να ψηφίσει υπέρ της αύξησης του επιτοκίου. Ως προς το δεύτερο θέμα, τα μέλη της Επιτροπής εξέφρασαν γενικά την προτίμησή τους στη συνέχιση των επαναπενδύσεων στα πρώτα στάδια σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής έτσι ώστε αυτή ουσιαστικά να υλοποιείται μόνο μέσω της αύξησης του παρεμβατικού επιτοκίου. Ωστόσο, δεν έλαβαν κάποια απόφαση ζητώντας περαιτέρω ανάλυση και αξιολόγηση των εναλλακτικών πολιτικών από το στελεχιακό δυναμικό της Τράπεζας καθώς, αν και τα περισσότερα μέλη εξέφρασαν την άποψη ότι πρέπει να γίνει σταδιακά και με προβλεπτικότητα, υπήρξαν μέλη που πρότειναν την εξ ολοκλήρου παύση. Παράλληλα, θεωρούν ότι οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό μακροπρόθεσμα δεν έχουν μεταβληθεί. Βάσει των πιο πρόσφατων στοιχείων, τον Ιούλιο οι τιμές κατέγραψαν πολύ μικρή άνοδο σε σχέση με τον αντίστοιχο περυσινό μήνα (,%, Ιούν. 15:,1%), ενώ αφαιρουμένων των τροφίμων και της ενέργειας αυξήθηκαν κατά 1,8% σε ετήσια βάση (Ιούν. 15: 1,8%). Ένδειξη ότι κατά το προσεχές διάστημα οι πληθωριστικές πιέσεις θα παραμείνουν ουσιαστικά ανύπαρκτες παρέχει η εξέλιξη του δείκτη τιμών παραγωγού που τον Ιούλιο εξακολούθησε να κινείται πτωτικά μειούμενος κατά,8% σε ετήσια βάση (Ιούν. 15: -,7%), ως αποτέλεσμα κυρίως των σημαντικά χαμηλότερων τιμών ενέργειας. Τιμές Καταναλωτή Ιαν-5 Ιαν-6 Ιαν-7 Ιαν-8 Ιαν-9 Ιαν-1 Ιαν-11 Ιαν-1 Ιαν-1 Ιαν-1 Ιαν-15 CPI (%,Y/Y) (LHS) Core CPI (%,Y/Y) (RHS) 1

11 Σε συνδυασμό με την πρόσφατη περαιτέρω πτώση των τιμών του πετρελαίου και την έντονη μεταβλητότητα των αγορών λόγω των εξελίξεων στην Κίνα είναι πιθανή η χρονική μετάθεση του χρόνου της πρώτης αύξησης του παρεμβατικού επιτοκίου της Fed. 6 Πραγματικό ΑΕΠ Ανώτερη των προσδοκιών, σύμφωνα με τη δεύτερη εκτίμηση του Υπουργείου Εμπορίου των ΗΠΑ, ήταν η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ το β τρίμηνο του 15. Ειδικότερα, αυξήθηκε κατά,7% (ετησιοποιημένος ρυθμός) συγκριτικά με το α τρίμηνο έναντι ανόδου του κατά,% που εκτιμούσε αρχικά και κατά,% που ήταν η μέση εκτίμηση της αγοράς. Σημειώνεται ότι κατά το α τρίμηνο του 15 το πραγματικό ΑΕΠ είχε αυξηθεί κατά,6%. Σημειώνεται ότι σε σχέση με το β τρίμηνο του 1, το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά,7% (α τρίμ. 15:,9%). Τη μεγαλύτερη συμβολή στην άνοδο του ΑΕΠ είχε η ιδιωτική κατανάλωση (,11 μον., α τρ. 15: 1,19 μον.), σχεδόν ισομοιρασμένη μεταξύ των αγαθών και των υπηρεσιών. Μικρότερη συνεισφορά (,9 μον.) είχαν και οι ακαθάριστες ιδιωτικές επενδύσεις, σε μεγάλο βαθμό ως αποτέλεσμα των αυξημένων επενδύσεων σε πάγια. Περιορισμένη θετική συμβολή είχαν το εξωτερικό εμπόριο, λόγω της ανόδου των εξαγωγών και του περιορισμού της αρνητικής επίδρασης των εισαγωγών και οι δημόσιες δαπάνες αντανακλώντας την άνοδο των ακαθάριστων επενδύσεων σε τοπικό κυρίως επίπεδο Real GDP (%, Q/Q-AR) (LHS) Real GDP (%, Υ/Υ) (RHS) Κατανάλωση Real Personal Outlays (%, Q/Q-AR) (LHS) Real Personal Outlays (%, Υ/Υ) (RHS) 1 Απρόσμενη μείωση του πρόδρομου επιχειρηματικού δείκτη ISM στη μεταποίηση καταγράφηκε τον Αύγουστο καθώς διαμορφώθηκε στο 51,1 έναντι 5,7 τον Ιούλιο και 5,8 της μέσης εκτίμησης της αγοράς. Η τιμή αυτή αποτελεί τη χαμηλότερη από το Μάιο του 1. Έντονα πτωτικά κινήθηκαν οι επιμέρους δείκτες των νέων παραγγελιών και των τιμών, ενώ σε μικρότερο βαθμό της παραγωγής και της απασχόλησης. Μεικτή ήταν η εικόνα από πλευράς καταναλωτή, βάσει των σχετικών δεικτών των δύο σημαντικότερων ερευνών. Ειδικότερα, ο πρόδρομος δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν διαμορφώθηκε στο 91,9 τον Αύγουστο έναντι 9,1 τον Ιούλιο κυρίως λόγω της μείωσης του υποδείκτη που αποτυπώνει την τρέχουσα κατάσταση που επηρεάστηκε από την τρέχουσα διακύμανση στις τιμές των μετοχών. Αντίθετα, απότομα ανοδικά κινήθηκε ο σχετικός δείκτης του Conference Board αντισταθμίζοντας τη μεγάλη πτώση του Ιουλίου. Συγκεκριμένα διαμορφώθηκε στο 11,5, τη δεύτερη υψηλότερη τιμή από τα μέσα του 7, έναντι 91, τον Ιούλιο και 9, που εκτιμούσε γενικά η αγορά. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στη μεγάλη βελτίωση της αντίληψης των καταναλωτών σχετικά με τις συνθήκες στην αγορά εργασίας. Πρόδρομοι Δείκτες Καταναλωτή Ιαν-5 Ιαν-1 Ιαν-15 Conference Board University of Michigan Ενθαρρυντική, όμως, ήταν τον Ιούλιο και η εικόνα στην αγορά εργασίας. Αναλυτικότερα, από την έρευνα που βασίζεται στις καταστάσεις μισθοδοσίας προκύπτει ότι τον Ιούλιο δημιουργήθηκαν σε εποχικά προσαρμοσμένη βάση 15 χιλ. νέες θέσεις εργασίας, περίπου όσες αναμένονταν, έναντι 1 χιλ. τον Ιούνιο. Σε επίπεδο επταμήνου, όμως, οι νέες θέσεις 11

12 εργασίας υπολείπονται αυτών του αντίστοιχου διαστήματος του 1 (1.79 χιλ. έναντι 1.68 χιλ.). Σε συνδυασμό με το ιδιαίτερα χαμηλό επίπεδο των αιτήσεων σε εβδομαδιαία βάση για τη χορήγηση επιδόματος ανεργίας διαφαίνεται ότι οι επιχειρήσεις είναι φειδωλές μεν στις νέες προσλήψεις αλλά ταυτόχρονα αποφεύγουν να προχωρούν σε απολύσεις. Παράλληλα, από την έρευνα που βασίζεται στα νοικοκυριά, το ποσοστό ανεργίας παρέμεινε αμετάβλητο για δεύτερο συνεχή μήνα στο 5,%. Θετική εξέλιξη αποτέλεσε η αύξηση των απασχολούμενων και η ταυτόχρονη μικρή μείωση των ανέργων. Καθώς, όμως, αυξήθηκε και ο συνολικός πληθυσμός, το ποσοστό συμμετοχής του εργατικού δυναμικού στο σύνολο του πληθυσμού παρέμεινε στο 6,6, όσο και τον Ιούνιο. Αγορά Εργασίας Αγορά Εργασίας Ιαν-1 Ιουλ-1 Ιαν-1 Ιουλ-1 Ιαν-15 Ιουλ-15 Monthly change in non-farm payrolls (LHS) Unemployment rate (RHS) Αξιοσημείωτη άνοδος καταγράφηκε τον Ιούλιο τόσο στο προσωπικό εισόδημα όσο και στην προσωπική καταναλωτική δαπάνη. Αναλυτικότερα, βάσει των εποχικά εξομαλυμένων στοιχείων και σε τρέχουσες τιμές, το προσωπικό και το διαθέσιμο προσωπικό εισόδημα ήταν αυξημένα κατά,% και,5% αντίστοιχα σε σχέση με αυτά του Ιουνίου (Ιούν. 15/Μάι. 15:,% έκαστο) κυρίως λόγω των αυξημένων μισθών. Ανοδικά κινήθηκε και η προσωπική καταναλωτική δαπάνη, αν και με χαμηλότερο ρυθμό (,%, Ιούν. 15/Μάι. 15:,%), τροφοδοτούμενη από τις υψηλότερες δαπάνες για υπηρεσίες και διαρκή αγαθά. Ταυτόχρονα, ο δείκτης τιμών της προσωπικής καταναλωτικής δαπάνης (PCE) αυξήθηκε κατά,% σε ετήσια βάση (Ιούν. 15:,%) αποκλίνοντας σημαντικά έναντι του στόχου % της Fed. Εάν αφαιρεθεί η επίδραση των τροφίμων και της ενέργειας (core PCE) ο δείκτης μειώθηκε οριακά στο 1,% σε ετήσια βάση. Συνεπώς, απομονώνοντας την επίδραση των τιμών, το διαθέσιμο προσωπικό εισόδημα αυξήθηκε σε μηνιαία βάση κατά,% (Ιούν. 15:,%) ενώ η προσωπική καταναλωτική δαπάνη κατά,% (Ιούν. 15:,%). Αξιοσημείωτη άνοδο παρουσίασαν τον Ιούλιο τόσο οι λιανικές πωλήσεις όσο και η βιομηχανική παραγωγή. Ειδικότερα, οι εποχικά εξομαλυμένες λιανικές πωλήσεις αυξήθηκαν σε μηνιαία βάση κατά,6%, όσο περίπου αναμενόταν, έναντι μηδενικής μεταβολής τους τον Ιούνιο, τροφοδοτούμενες κυρίως από τις πωλήσεις του τομέα των μηχανοκίνητων οχημάτων. Ωστόσο, σε όλους σχεδόν τους τομείς καταγράφηκε άνοδος. Εξαιρουμένων των πωλήσεων καυσίμων και οχημάτων, το ποσοστό ανόδου περιορίστηκε στο,% (Ιούν. 15:,%). Παράλληλα, η βιομηχανική παραγωγή αυξήθηκε τον Ιούλιο κατά,6% σε μηνιαία βάση, υπερβαίνοντας τόσο τη μέση εκτίμηση της αγοράς (,%) όσο και την αύξησή της τον Ιούνιο (,1%). Κατά συνέπεια, το ποσοστό χρησιμοποίησης των δυνατοτήτων της παραγωγής αυξήθηκε στο 78,% από 77,7% ένα μήνα πριν. Πωλήσεις & Παραγωγή Ιαν-5 Ιαν-6 Ιαν-7 Ιαν-8 Ιαν-9 Ιαν-1 Ιαν-11 Ιαν-1 Ιαν-1 Ιαν-1 Ιαν-15 Bιομ. Παραγωγή (%,Y/Y) Λιαν.Πωλήσεις (%,Y/Y) Έντονη μεταβλητότητα παρουσίασαν τους τελευταίους μήνες οι παραγγελίες διαρκών αγαθών, σε σημαντικό βαθμό εξαιτίας του κλάδου των αεροσκαφών. Όσον αφορά τα πιο πρόσφατα, εποχικά προσαρμοσμένα στοιχεία που αφορούν τον Ιούλιο, οι νέες παραγγελίες διαρκών αγαθών ήταν αυξημένες σε σχέση με τον Ιούνιο κατά,% συνιστώντας το δεύτερο διαδοχικό μήνα αύξησης (Ιούν. 15:,1%). Εάν, 1

13 όμως, αφαιρεθεί ο τομέας των μεταφορών, η άνοδος περιορίζεται στο,6% (Ιούν. 15: 1,%). Στην αγορά κατοικίας, το τελευταίο διάστημα πληθαίνουν οι ενδείξεις ότι η ανάκαμψη ενισχύεται, τροφοδοτούμενη εν μέρει από τη βελτίωση των συνθηκών στην αγορά εργασίας. Ειδικότερα, ιδιαίτερα αισιόδοξα εμφανίζονται τα μέλη της Ένωσης Κατασκευαστών Κατοικιών (NAHB) καθώς ο δείκτης που αποτυπώνει την εκτίμησή τους για τις τρέχουσες πωλήσεις αλλά και τις προσδοκίες τους για το μέλλον έφθασε τον Αύγουστο στο 61, την υψηλότερη τιμή από το Νοέμβριο του 5 (Ιούλ. 15: 6). Από την άλλη, όμως, μεικτή ήταν η εικόνα για τις νέες οικοδομικές άδειες και τις ενάρξεις ανέγερσης νέων κατοικιών. Αναλυτικότερα, σε ετησιοποιημένη, εποχικά προσαρμοσμένη βάση εκδόθηκαν χιλ. νέες άδειες έναντι 1. χιλ. που γενικά αναμένονταν και 1.7 χιλ. το Μάιο, παραμένοντας σε συγκριτικά υψηλό επίπεδο. Ταυτόχρονα, περαιτέρω άνοδο κατέγραψαν οι ενάρξεις ανέγερσης νέων κατοικιών που εκτιμώνται στις 1.6 χιλ. έναντι 1.18 χιλ. της μέσης πρόβλεψης της αγοράς και 1. χιλ. το Μάιο που ήταν η υψηλότερη τιμή από τα τέλη του 7. Ιδιαίτερα ενθαρρυντικές (και στο επίπεδο που αναμένονταν) ήταν τον Ιούλιο οι πωλήσεις των νεόδμητων κατοικιών εκτιμώμενες στις 57 χιλ. σε ετησιοποιημένη, εποχικά προσαρμοσμένη βάση, έναντι 81 χιλ. τον Ιούνιο. Από την πλευρά τους, οι τιμές των κατοικιών δεν παρουσίασαν τον Ιούνιο αξιοσημείωτη μεταβολή καθώ,ς βάσει του δείκτη S&P Case-Shiller, οι τιμές στις μεγαλύτερες αμερικανικές πόλεις μειώθηκαν κατά,1% σε μηνιαία, εποχικά προσαρμοσμένη βάση, όσο και τον αμέσως προηγούμενο μήνα. Σε ετήσια βάση οι τιμές αυξήθηκαν κατά 5,%, όσο και τον Ιούνιο. Τομέας Κατοικιών 1, 1, 1, 8 6 Ιαν-9 Ιαν-1 Ιαν-11 Ιαν-1 Ιαν-1 Ιαν-1 Ιαν-15 New House Starts (LHS) NAHB Leading Indicator (RHS) Τέλος, ανακόπηκε τον Ιούλιο η τάση συρρίκνωσης του ελλείμματος του κρατικού προϋπολογισμού. Συγκεκριμένα, την περίοδο Οκτωβρίου 1- Ιουλίου 15, τους δέκα πρώτους μήνες του δημοσιονομικού έτους 15, το έλλειμμα διαμορφώθηκε στα $65,5 δισ., έναντι $6,5 δισ. την αντίστοιχη προηγούμενη περίοδο ως αποτέλεσμα της μεγαλύτερης, σε απόλυτα μεγέθη, αύξησης των δαπανών από αυτήν των εσόδων. Σύμφωνα με την εκτίμηση του προϋπολογισμού, το έλλειμμα για το δημοσιονομικό έτος 15 θα διαμορφωθεί περίπου στα $58,5 δισ. 1

14 Ημερομηνία Ανακοίνωσης Ανακοινώσεις / Γεγονότα ΗΠΑ Περίοδος Αναφοράς /9/15 Εμπορικό Ισοζύγιο Ιούλιος 15 /9/15 Πρόδρομος Δείκτης ISM Υπηρεσιών Αύγουστος 15 /9/15 Στοιχεία για την Αγορά Εργασίας Αύγουστος 15 11/9/15 Εκτέλεση Προϋπολογισμού Αύγουστος 15 11/9/15 Δείκτης Τιμών Παραγωγού Αύγουστος 15 11/9/15 Πρόδρομος Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτή (Παν/μιο Μίσιγκαν) Σεπτ. 15 (1η εκτ.) 15/9/15 Βιομηχανική Παραγωγή Αύγουστος 15 15/9/15 Λιανικές Πωλήσεις Αύγουστος 15 15/9/15 Εταιρικά αποθέματα Ιούλιος 15 16/9/15 Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Αύγουστος 15 16/9/15 Πρόδρομος Δείκτης Κατασκευαστών Κατοικιών (NAHB) Σεπτ /9/15 Στοιχεία Ενάρξεων Ανέγερσης Νέων Κατοικιών Αύγουστος 15 Ανακοίνωση της Απόφασης της Συνεδρίασης & των 17/9/15 προβλέψεων της Fed - ΕΥΡΩΖΩΝΗ /9/15 Λιανικές Πωλήσεις Ιούλιος 15 /9/15 Πρόδρομος Επιχειρηματικός Δείκτης PMI (σύνθετος) Αύγουστος 15 /9/15 Συνεδρίαση Δ.Σ. της ΕΚΤ - 8/9/15 ΑΕΠ Εθνικοί Λογαριασμοί Β Τρίμ. (η εκτ.) 1/9/15 Βιομηχανική Παραγωγή Ιούλιος 15 15/9/15 Στοιχεία Εξωτερικού Εμπορίου Ιούλιος 15 16/9/15 Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Αύγουστος 15 17/9/15 Δείκτης Παραγωγής στις Κατασκευές Ιούλιος 15 ΕΛΛΑΔΑ 8/9/15 Δείκτες Κύκλου Εργασιών στον Τομέα Ενημέρωσης & Επικοινωνίας Β Τρίμηνο 8/9/15 Δείκτες Κύκλου Εργασιών στον Τομέα Μεταφορών Β Τρίμηνο 8/9/15 Δείκτης Κύκλου Εργασιών στον Τομέα Υπηρεσιών Παροχής Καταλύματος και Εστίασης Β Τρίμηνο 9/9/15 Δείκτης Βιομηχανικής Παραγωγής Ιούλιος 15 9/9/15 Εθνικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Αύγουστος 15 9/9/15 Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Αύγουστος 15 1/9/15 Δείκτες Κύκλου Εργασιών στον Τομέα των Αυτοκινήτων Β Τρίμηνο 1/9/15 Δείκτης Κύκλου Εργασιών στο Χονδρικό Εμπόριο Β Τρίμηνο 1/9/15 Έρευνα Εργατικού Δυναμικού Ιούνιος 15 11/9/15 Οικοδομική Δραστηριότητα Ιούνιος 15 1/9/15 Δείκτης Παραγωγής στις Κατασκευές Β Τρίμηνο 1/9/15 Δείκτης Τιμών Εισαγωγών στη Βιομηχανία Ιούλιος 15 15/9/15 Δείκτες Κύκλου Εργασιών στον Τομέα των Υπηρεσιών Β Τρίμηνο 17/9/15 Έρευνα Εργατικού Δυναμικού Β Τρίμηνο 18/9/15 Δείκτης Κύκλου Εργασιών στη Βιομηχανία Ιούλιος 15 1

15 Λεκκός Ηλίας Chief Economist 1881 Παπιώτη Λιάνα Secretary Ελληνική Οικονομία Στάγγελ Ειρήνη Manager 1695 Αγγελοπούλου Αναστασία Economist 1688 Γαβαλάς Δημήτρης Junior Economic Analyst 168 Ανεπτυγμένες Οικονομίες Πατίκης Βασίλειος Head Αρακελιάν Βένη Senior Economist 169 Πολυχρονόπουλος Διονύσης Senior Economist 169 Παπακώστας Χρυσοβαλάντης Economic Analyst 1691 Κωνσταντού Ευαγγελία Junior Economic Analyst 1686 Αναπτυσσόμενες Οικονομίες Ρότσικα Δημητρία Economist 169 Γιαννακίδης Χαρίλαος Junior Economic Analyst 1685 Κλαδικές Μελέτες Βλάχου Παρασκευή Economic Analyst 168 Θεσμικές και Εποπτικές Εξελίξεις Λεβεντάκης Αρτέμης Senior Economist 1687 Μαργαρίτη Κωνσταντίνα Junior Economic Analyst 1689 Disclaimer: To παρόν ενημερωτικό σημείωμα συνιστά διαφημιστική ανακοίνωση ενημερωτικού περιεχομένου και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή ούτε υποκίνηση ή προσφορά για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Καμία πληροφορία που εμπεριέχεται σε αυτό, δεν θα πρέπει να εκληφθεί, σε καμία περίπτωση, ως κατάλληλη επένδυση για τον παραλήπτη, ούτε μέσο επίτευξης των συγκεκριμένων επενδυτικών στόχων ή κάλυψης οποιωνδήποτε άλλων αναγκών του παραλήπτη, ούτε υποκατάστατο τυχόν συμβατικών κειμένων που αφορούν τις περιγραφόμενες σε αυτό συναλλαγές. Για τους λόγους αυτούς, κάθε επενδυτής θα πρέπει να προβεί στη δική του αξιολόγηση οποιασδήποτε πληροφορίας παρέχεται στην παρούσα επικοινωνία και δεν θα πρέπει να βασίζεται σε οποιαδήποτε τέτοια πληροφορία ως εάν αυτή αποτελούσε επενδυτική συμβουλή. Το παρόν δε συνιστά, επίσης, έρευνα στον τομέα των επενδύσεων και, συνεπώς, δεν καταρτίσθηκε από την Τράπεζα Πειραιώς σύμφωνα με τις απαιτήσεις του νόμου που αποσκοπούν στη διασφάλιση της ανεξαρτησίας της έρευνας στον τομέα των επενδύσεων. Οι πληροφορίες που εκτίθενται στο παρόν βασίζονται σε πηγές που διατίθενται στο κοινό και που θεωρούνται αξιόπιστες. Η Τράπεζα δεν φέρει καμία ευθύνη ως προς την ακρίβεια ή πληρότητα των πληροφοριών αυτών. Οι απόψεις και εκτιμήσεις που εκτίθενται στο παρόν αφορούν την τάση της εγχώριας και των διεθνών χρηματοοικονομικών αγορών κατά την αναγραφόμενη ημερομηνία και υπόκεινται σε αλλαγές χωρίς ειδοποίηση. Η Τράπεζα ενδέχεται, ωστόσο, να συμπεριλαμβάνει στο παρόν έρευνες στον τομέα των επενδύσεων, οι οποίες έχουν εκπονηθεί από τρίτα πρόσωπα που δεν ανήκουν στον όμιλο της. Η Τράπεζα δεν τροποποιεί τις ως άνω έρευνες, αλλά τις παραθέτει αυτούσιες, και, συνεπώς, δεν αναλαμβάνει οποιαδήποτε ευθύνη για το περιεχόμενο αυτών. Ο όμιλος της Τράπεζας Πειραιώς είναι ένας οργανισμός με σημαντική ελληνική, αλλά και αυξανόμενη διεθνή παρουσία, και μεγάλο εύρος παρεχόμενων επενδυτικών υπηρεσιών. Στο πλαίσιο των επενδυτικών υπηρεσιών που παρέχει η Τράπεζα ή/και άλλες εταιρείες του ομίλου της ενδέχεται να ανακύψουν περιπτώσεις σύγκρουσης συμφερόντων σε σχέση με τις παρεχόμενες στο παρόν πληροφορίες. Σχετικά επισημαίνεται ότι η Τράπεζα και οι εταιρείες του ομίλου της μεταξύ άλλων: α) Δεν υπόκειται σε καμία απαγόρευση όσον αφορά τη διαπραγμάτευση για ίδιο λογαριασμό ή στο πλαίσιο διαχείρισης χαρτοφυλακίου πριν από τη δημοσιοποίηση του παρόντος φυλλαδίου, ή την απόκτηση μετοχών πριν από δημόσια εγγραφή. β) Ενδέχεται να παρέχει έναντι αμοιβής σε κάποιον από τους εκδότες, για τους οποίους παρέχονται με το παρόν πληροφορίες, υπηρεσίες επενδυτικής τραπεζικής. γ) Ενδέχεται να συμμετέχει στο μετοχικό κεφάλαιο εκδοτών ή να έλκει άλλα χρηματοοικονομικά συμφέροντα από αυτούς. δ)ενδέχεται να παρέχει υπηρεσίες ειδικού διαπραγματευτή ή αναδόχου σε κάποιους από τους αναφερόμενους στο παρόν εκδότες. ε)η Τράπεζα Πειραιώς ενδεχομένως να έχει εκδώσει σημειώματα διαφορετικά ή μη συμβατά με τις πληροφορίες που εκτίθενται στο παρόν σημείωμα. Ρητά επισημαίνεται ότι: α)τα αριθμητικά στοιχεία αναφέρονται στο παρελθόν και ότι οι προηγούμενες επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων. β) τα αριθμητικά στοιχεία αφορούν προσομοίωση προηγουμένων επιδόσεων και ότι οι προηγούμενες αυτές επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων. γ) οι προβλέψεις σχετικά με τις μελλοντικές επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων. δ) η φορολογική μεταχείριση των αναφερόμενων στο παρόν πληροφοριών και συναλλαγών εξαρτάται και από τα ατομικά δεδομένα έκαστου επενδυτή και ενδέχεται να μεταβληθεί στο μέλλον. Ως εκ τούτου ο παραλήπτης οφείλει να αναζητήσει ανεξάρτητες συμβουλές ως προς τη φορολογική νομοθεσία που τον διέπει. ε) Η Τράπεζα Πειραιώς δεν υποχρεούται να ενημερώνει ή να κρατά επίκαιρες τις πληροφορίες που εμπεριέχονται στο παρόν. 15