Παραδοτέο 12: Εγχειρίδιο χρήσης για τον μαθητή

Transcript

1 Παραδοτέο 12: Εγχειρίδιο χρήσης για τον μαθητή Τίτλος έργου : ΝΕΑ ΛΟΓΟΜΑΘΕΙΑ Κωδικός έργου : E/L 45 Ανάδοχος : ΚΕΤΕΠ/ΙΕΛ Δράση : Δράσεις Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης στην ΚτΠ Πράξη : ΣΠ ΗΜ Ηλεκτρονική Μάθηση (e- learning) Θεματικός Τομέας : 2.2 Αρμόδιος χειριστής ΓΓΕΤ : κ. Πρέκας Αρμόδια Διεύθυνση ΓΓΕΤ : Αυτοτελές Τμήμα Διαρθρωτικών Προγραμμάτων (ΔΙΑ)

2 Εγχειρίδιο Χρήσης για τον μαθητή 2

3 Περιεχόμενα Περιεχόμενα Πλοήγηση στο λογισμικό Εισαγωγή στο λογισμικό Ενότητες Διδακτικό μέρος Ηλεκτρονικά βιβλία λογισμικού Ασκήσεις Επιβραβεύσεις του λογισμικού Λεξικά Πρόσθετα μαθήματα Δυνατότητα εκτύπωσης των σελίδων (οθονών) του προγράμματος Ρυθμίσεις Σημειωματάριο και Εργαλεία

4 Εικόνες Εικόνα 1: Οθόνη εισαγωγής στοιχείων...5 Εικόνα 2: Πρώτη σελίδα του λογισμικού - Το δάσος της γνώσης...6 Εικόνα 3: Τα επίπεδα κάθε ενότητας του λογισμικού...9 Εικόνα 4: Η αρχική οθόνη του κεφαλαίου «Περιγραφή»...10 Εικόνα 5: Σελίδα διδακτικού μέρους του λογισμικού...11 Εικόνα 6: Σελίδα διδακτικού μέρους με κίνηση και εκφώνηση από συνθέτη φωνής...12 Εικόνα 7: Εικονίδιο υπερβιβλίων στην σελίδα του διδακτικού μέρους...13 Εικόνα 8: Σελίδα ηλεκτρονικού βιβλίου (υπερβιβλίου) του λογισμικού...14 Εικόνα 9: Σελίδα υπερβιβλίου με πίνακα περιεχομένων...15 Εικόνα 10: Σελίδα ηλεκτρονικού βιβλίου με διασυνδέσεις...16 Εικόνα 11: Βιβλιοθήκη υπερβιβλίων...16 Εικόνα 12: Επιλογή άσκησης...17 Εικόνα 13: Σελίδα άσκησης του λογισμικού...18 Εικόνα 14: Σελίδα άσκησης σύρε και απόθεσε (drag & drop)...19 Εικόνα 15: Σελίδα άσκησης συμπλήρωσης κενού...19 Εικόνα 16: Σελίδα άσκησης ακροστιχίδας...20 Εικόνα 17: Αρχική οθόνη κεφαλαίου μετά από ολοκληρωμένη κάλυψη θέματος...21 Εικόνα 18: Βραβεία του λογισμικού...22 Εικόνα 19: Σελίδα Γενικού Λεξικού...23 Εικόνα 20: Σελίδα Λεξικού Γλωσσικών Όρων...24 Εικόνα 21: Σελίδα του λεξικού συστημάτων...25 Εικόνα 22: Σελίδα εισαγωγής νέων μαθημάτων...27 Εικόνα 23: Σελίδα δημιουργίας μαθήματος...28 Εικόνα 24: Σελίδα εισαγωγής δραστηριοτήτων μαθήματος...28 Εικόνα 25: Σελίδα τροποποίησης μαθήματος...29 Εικόνα 26: Σελίδα ενσωμάτωσης του νέου μαθήματος σε διδακτικό μέρος της...30 Εικόνα 27: Σελίδα επιλογής από κατάλογο ασκήσεων...31 Εικόνα 28: Σελίδα περιγραφής δραστηριότητας...31 Εικόνα 29: Σελίδα διδακτικού μέρους νέου μαθήματος...32 Εικόνα 30: Σελίδα άσκησης νέου μαθήματος...33 Εικόνα 31: Σελίδα καθηγητή με τις απαντήσεις των μαθητών...33 Εικόνα 32: Οθόνη ρυθμίσεων του προγράμματος...34 Εικόνα 33: Οθόνη Σημειωματάριου και Εργαλείων

5 1 Πλοήγηση στο λογισμικό 1.1 Εισαγωγή στο λογισμικό Τα μαθήματα διδασκαλίας της νέας ελληνικής γλώσσας ξεκινούν με την εναλλαγή διαφόρων εικόνων από το περιεχόμενό του εκπαιδευτικού λογισμικού. Εμφανίζονται τα στοιχεία ταυτότητας του προγράμματος και το όνομα του φορέα υλοποίησής του. Πατώντας με το ποντίκι σε οποιοδήποτε σημείο της οθόνης, ο χρήστης μεταφέρεται στην οθόνη εισαγωγής στοιχείων (Εικόνα 1). Εικόνα 1: Οθόνη εισαγωγής στοιχείων Εδώ πληκτρολογείται ο αριθμός του μαθητή και η μυστική λέξη όπως αυτά καταχωρίστηκαν στο πρόγραμμα "Κατάλογος χρηστών" (AddUsers). Το πρόγραμμα θα κρατά στοιχεία για την επίδοσή του στις ασκήσεις. Στην συνέχεια, ο μαθητής μεταφέρεται στην πρώτη σελίδα του λογισμικού, στο δάσος της γνώσης (Εικόνα 2). 5

6 Εικόνα 2: Πρώτη σελίδα του λογισμικού - Το δάσος της γνώσης Κάθε δέντρο αντιστοιχεί σε μια από τις 13 ενότητες, στις οποίες έχει κατανεμηθεί η διδακτέα ύλη. Τα δέντρα μεγαλώνουν ανάλογα με την πρόοδο του μαθητή. Κάτω από κάθε ενότητα αναγράφεται ο μέσος βαθμός που έχει επιτύχει στην αντίστοιχη ενότητα (Εικόνα 3). Από αυτήν την σελίδα υπάρχουν οι ακόλουθες επιλογές πλοήγησης στις ενότητες του λογισμικού: Περί Γλώσσας Εισαγωγή Ενότητα 1, Ενότητα 2 Ενότητα 10 Επανάληψη Επιλέγοντας «Περί Γλώσσας», εμφανίζονται οι τίτλοι δώδεκα κεφαλαίων: 1) Αφήγηση, 2) Περιγραφή, 3) Ποικιλία κειμένων και γλωσσικές αποχρώσεις, 4) Προφορικός και γραπτός λόγος, 5) Κοινωνικές γλωσσικές ποικιλίες, 6) Γεωγραφικές γλωσσικές ποικιλίες, 7) Ανθρώπινη φωνή, 8) Σύγκριση της Αρχαίας με τη Νέα Ελληνική, 9) Ιστορία της ελληνικής γλώσσας: Νέα Ελληνική, 10) Ιστορία της ελληνικής γλώσσας: Βυζαντινή, 11) Ιστορία της ελληνικής γλώσσας: Ελληνιστική κοινή, 12) Ιστορία της ελληνικής γλώσσας: Αρχαία Ελληνική (Εικόνα 3). Στα πρώτα κεφάλαια αναδεικνύεται η ιστορική συνέχεια και εξέλιξη της ελληνικής γλώσσας προκειμένου να κατανοήσουν οι μαθητές ότι οι ρίζες της νέας ελληνικής βρίσκονται στην αρχαία ελληνική και με το πέρασμα των χρόνων οι λέξεις ανανεώνονται και προσαρμόζονται στα δεδομένα της εκάστοτε εποχής. Στα υπόλοιπα κεφάλαια, αναλύονται οι γλωσσικές ποικιλίες και οι διαφορές ανάμεσα σε προφορικό και γραπτό λόγο. 6

7 Επιλέγοντας «Εισαγωγή», εμφανίζονται οι τίτλοι οκτώ κεφαλαίων: 1) Σημεία στίξης, 2) Ορθογραφικά σημεία, 3) Τονισμός λέξεων, 4) Αλφαβητική κατάταξη λέξεων, 5) Το άρθρο, 6) Συλλαβές και συλλαβισμός, 7) Φθόγγοι και γράμματα, 8) Σημεία και κώδικες. Τα κεφάλαια αυτά παρέχουν τα βασικά γνωστικά εφόδια που θα χρειαστεί ο μαθητής στο γλωσσικό του ταξίδι. Επιλέγοντας μία από τις «10 ενότητες», εμφανίζονται 4 γλωσσικά επίπεδα: Συντακτικό, Γραμματική, Ορθογραφία, Λεξιλόγιο. Κάθε διδακτική ενότητα αποτελείται από επιμέρους κεφάλαια τα οποία αναφέρονται σε συγκεκριμένα γλωσσικά φαινόμενα ενώ κάθε κεφάλαιο αποτελείται από το διδακτικό και το ασκησιακό μέρος. Επιλέγοντας «Επανάληψη», έχουμε πάλι την διάρθρωση σε 4 γλωσσικά επίπεδα: Συντακτικό, Γραμματική, Ορθογραφία, Λεξιλόγιο με την διαφορά ότι στην ενότητα αυτή κάθε επίπεδο οδηγεί σε επαναληπτικές ασκήσεις και όχι σε διδασκαλία. Στο κάτω μέρος της οθόνης υπάρχει η μόνιμη μπάρα του λογισμικού με τις ακόλουθες επιλογές: Πίσω: οδηγεί ένα επίπεδο πίσω από αυτό που βρισκόμαστε Αρχική Οθόνη: οδηγεί στην εισαγωγική οθόνη του λογισμικού Περιεχόμενα: οδηγεί σε αναλυτικό κατάλογο περιεχομένων όλων των ενοτήτων και των επιμέρους κεφαλαίων τους με απευθείας συνδέσεις στους αντίστοιχους κόμβους. Σε αυτόν τον πίνακα βρίσκεται και μηχανή αναζήτησης Υπερβιβλία: παραπομπή στην βιβλιοθήκη των ηλεκτρονικών υπερβιβλίων Λεξικά: παραπέμπει στα τρία λεξικά του λογισμικού: Γενικό, Γλωσσικών Όρων και Συστημάτων Βραβεία: επιλογή τύπου βραβείου Πρόσθετα μαθήματα: κατάλογος νέων μαθημάτων που εισάγει ο καθηγητής και μπορεί να διαβάσει ο μαθητής 7

8 Ρυθμίσεις: ρυθμίσεις παραμέτρων του προγράμματος Εκτύπωση: επιτρέπει την εκτύπωση οποιασδήποτε οθόνης του προγράμματος Σημειωματάριο και εργαλεία: κειμενογράφος με ενισχυμένες λειτουργίες Έξοδος: η εφαρμογή κλείνει με την ενεργοποίηση αυτού του εικονιδίου Πληροφορίες: γενικές πληροφορίες για το πρόγραμμα Αναξίμανδρος: είναι ο φωνητικός βοηθός. Βρίσκεται στο δεξί μέρος της οθόνης και δίνει γραπτές και προφορικές οδηγίες για την πλοήγηση στις σελίδες του λογισμικού και οδηγίες για την λύση των ασκήσεων. Επιβραβεύει, επίσης, τις προσπάθειές του μαθητή και τον ενθαρρύνει να συνεχίσει 8

9 1.2 Ενότητες Εικόνα 3: Τα επίπεδα κάθε ενότητας του λογισμικού Υπάρχουν ποικίλοι τρόποι πρόσβασης στο διδακτικό υλικό. Μια πιθανή σειρά που θα μπορούσε να ακολουθήσει ο χρήστης είναι η εξής: Ας υποθέσουμε ότι επιλέγεται η ενότητα «Περί Γλώσσας». Με την τοποθέτηση του κέρσορα πάνω στο ομώνυμο κουτί αυτός μετατρέπεται αυτόματα σε χεράκι ενεργοποιώντας την επιλογή και εμφανίζεται ο πίνακας με τα επιμέρους κεφάλαια από τα οποία επιλέγεται η «Περιγραφή» (Εικόνα 3). Πατώντας επάνω στην «Περιγραφή» τα γράμματα αλλάζουν χρώμα και γίνονται πορτοκαλί δηλώνοντας ότι η λέξη οδηγεί σε υπερσύνδεσμο και ο χρήστης μεταφέρεται στην αρχική οθόνη του κεφαλαίου (Εικόνα 4). Αξίζει να σημειωθεί ότι υπάρχει σύνδεση (hypertext) μεταξύ κεφαλαίων στα οποία αναπτύσσονται συγγενικά και συμπληρωματικά θέματα. 9

10 Εικόνα 4: Η αρχική οθόνη του κεφαλαίου «Περιγραφή» Κάθε κεφάλαιο αποτελείται από δύο μέρη: (α) το διδακτικό μέρος, στο οποίο γίνεται μια σύντομη παρουσίαση του γλωσσικού φαινομένου, δεδομένου ότι η λεπτομερής προσέγγιση των φαινομένων πραγματοποιείται στα βιβλία της βιβλιοθήκης. (β) το ασκησιακό μέρος, στο οποίο ο μαθητής εξασκείται λύνοντας ασκήσεις κλιμακούμενης δυσκολίας. Πολλές από τις ασκήσεις είναι κατασκευασμένες με παιγνιώδη τρόπο, ώστε να προκαλούν περισσότερο το ενδιαφέρον των μαθητών. 0

11 1.3 Διδακτικό μέρος Στα διδακτικά μέρη δίνεται μια πρωτότυπη προσέγγιση του μαθήματος. Υπάρχει ποικιλία χρωμάτων, εργαλείο ανάγνωσης κειμένων το οποίο επιτρέπει στο χρήστη να ακούει κείμενα της «Νέας Λογομάθειας» με συνθετική φωνή, ούτως ώστε να υποστηρίζονται άτομα με προβλήματα όρασης. Διαθέτει επίσης εκφώνηση των διδακτικών μερών και των ασκήσεων από φυσικό ομιλητή, κινούμενα τρισδιάστατα σχέδια και γραφικά, σήματα βίντεο και εικόνες. Αναλυτικότερα, στο κεφάλαιο «Περιγραφή» παραδείγματος χάρη, καθώς εξελίσσεται η εκφώνηση από φυσικό ομιλητή χρωματίζονται αυτόματα τα διάφορα μέρη του προσώπου κεντρίζοντας το ενδιαφέρον του μαθητή. Στην συνέχεια, κατά την επιλογή «Αφθονία επιθέτων», από τα χαρακτηριστικά του περιγραφικού λόγου, χρωματίζονται με πορτοκαλί όλα τα επίθετα του κειμένου (Εικόνα 5). Εικόνα 5: Σελίδα διδακτικού μέρους του λογισμικού Ένα άλλο παράδειγμα διδακτικού μέρους αποτελεί το κεφάλαιο «Ανθρώπινη Φωνή» της ενότητας «Περί γλώσσας», όπου υπάρχει παράλληλα σχεδιάγραμμα με κίνηση, ποικιλία χρωμάτων και εκφώνηση του μαθήματος από συνθέτη φωνής (ενεργοποιείται πατώντας το μεγάφωνο που βρίσκεται δεξιά του πίνακα Εικόνα 6). 1

12 Εικόνα 6: Σελίδα διδακτικού μέρους με κίνηση και εκφώνηση από συνθέτη φωνής Στα διδακτικά μέρη υπάρχουν τα ακόλουθα εικονοσύμβολα: Πατώντας εδώ, ο χρήστης μεταφέρεται στην επόμενη σελίδα Πατώντας εδώ, ο χρήστης μεταφέρεται στην προηγούμενη σελίδα Πατώντας εδώ, δίνονται επιπλέον πληροφορίες Το εικονίδιο αυτό εμφανίζεται στην τελευταία σελίδα του διδακτικού μέρους, αν υπάρχουν περισσότερες από μία σελίδες, για να δηλώσει το τέλος και πατώντας το, ο χρήστης μεταφέρεται στην αρχική σελίδα του διδακτικού μέρους Πατώντας εδώ, εκφωνείται το περιεχόμενο των διδακτικών μερών με συνθετική φωνή Σε όλες τις σελίδες του λογισμικού στο δεξί μέρος βρίσκεται ο Αναξίμανδρος, πρόθυμος να βοηθήσει τον χρήστη σε κάθε του βήμα. 2

13 1.4 Ηλεκτρονικά βιβλία λογισμικού Το εργασιακό περιβάλλον της «Νέας Λογομάθειας» πλαισιώνεται από μια ηλεκτρονική βιβλιοθήκη με επτά βιβλία: 1) Περί Γλώσσας, 2) Εισαγωγή, 3) Γραμματική, 4) Συντακτικό, 5) Ορθογραφία, 6) Λεξιλόγιο, 7) Λεξικά, όπου τα γλωσσικά φαινόμενα παρουσιάζονται με κάθε λεπτομέρεια και συνοδεύονται από πλήθος παραδειγμάτων και κανόνων. Ο χρήστης έχει την δυνατότητα μετάβασης στα υπερβιβλία του λογισμικού από το διδακτικό μέρος προκειμένου να αντλήσει περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με το διδασκόμενο κεφάλαιο. Τα ηλεκτρονικά βιβλία παρέχουν μια πληρέστερη και αναλυτικότερη κάλυψη όλων των κεφαλαίων του λογισμικού. Τόσο το διδακτικό όσο και το ασκησιακό μέρος διασυνδέονται με τα βιβλία της βιβλιοθήκης, προσφέροντας έτσι τη δυνατότητα στον μαθητή με ένα απλό πάτημα του ποντικιού να καταφεύγει σε αυτά όποτε θελήσει. Μπορεί επίσης να μεταβεί στα υπερβιβλία από την μόνιμη μπάρα του λογισμικού πατώντας το εικονίδιο «Υπερβιβλία». Πάνω δεξιά στην οθόνη οποιουδήποτε διδακτικού μέρους υπάρχει το εικονίδιο της βιβλιοθήκης (Εικόνα 7) που επιτρέπει στον χρήστη να μεταβεί στα υπερβιβλία. Εικόνα 7: Εικονίδιο υπερβιβλίων στην σελίδα του διδακτικού μέρους Από τα επτά βιβλία της «Βιβλιοθήκης» προεξέχει και είναι ενεργό το βιβλίο που ανήκει στην επιλεγμένη ενότητα. Στην Εικόνα 7 το προεξέχον βιβλίο επισημαίνει ότι βρισκόμαστε στην ενότητα «Περί γλώσσας» και πατώντας επάνω ο χρήστης μεταφέρεται στο ηλεκτρονικό βιβλίο του εξεταζόμενου κεφαλαίου. Παραδείγματος χάρη, στο υπερβιβλίο του κεφαλαίου «Περιγραφή» (Εικόνα 8). 3

14 Εικόνα 8: Σελίδα ηλεκτρονικού βιβλίου (υπερβιβλίου) του λογισμικού Στο πλαϊνό μέρος των υπερβιβλίων υπάρχουν τα ακόλουθα εικονίδια: Περιεχόμενα: Το εικονίδιο αυτό παραπέμπει σε πίνακα περιεχομένων της ενότητας που βρίσκεται ο χρήστης (Εικόνα 9) Ένα βήμα πίσω: με αυτό το εικονίδιο ο χρήστης μεταφέρεται μια οθόνη πίσω από αυτήν που είναι. Επιστρέφει, δηλαδή, στο διδακτικό μέρος (η ίδια λειτουργία επιτελείται απ ευθείας πατώντας το πλήκτρο Esc ) 4

15 Εικόνα 9: Σελίδα υπερβιβλίου με πίνακα περιεχομένων Από τα περιεχόμενα (Εικόνα 9) υπάρχει δυνατότητα μετάβασης στα υπερβιβλία των κεφαλαίων της ενότητας που μελετά ο χρήστης, εδώ της ενότητας «Περί γλώσσας». Η δυνατότητα άμεσης πρόσβασης στη πληροφορία, που δίνεται από τα συγκεκριμένα εικονίδια ελαχιστοποιεί το χρόνο αναζήτησης. Ο πίνακας κλείνει με το πάτημα στο εικονίδιο. Το κείμενο του ηλεκτρονικού βιβλίου περιέχει λέξεις (γλωσσικούς όρους) με κόκκινο χρώμα και διακεκομμένη υπογράμμιση. Αν ο χρήστης πατήσει επάνω στην υπογραμμισμένη λέξη, εμφανίζεται ένας πίνακας με τίτλους κεφαλαίων που σχετίζονται με το συγκεκριμένο όρο. Με ένα απλό πάτημα στον τίτλο που τον ενδιαφέρει, ο χρήστης μεταφέρεται απευθείας στο συγκεκριμένο κεφάλαιο (Εικόνα 10). 5

16 Εικόνα 10: Σελίδα ηλεκτρονικού βιβλίου με διασυνδέσεις Αν ο χρήστης θέλει να δει τα υπερβιβλία όλων των ενοτήτων και εν συνεχεία να επιλέξει κεφάλαιο μπορεί από την μόνιμη μπάρα του λογισμικού να ενεργοποιήσει το εικονίδιο των υπερβιβλίων και να μεταφερθεί στην βιβλιοθήκη (Eικόνα 11). Εικόνα 11: Βιβλιοθήκη υπερβιβλίων 6

17 1.5 Ασκήσεις Οι ασκήσεις παρέχουν την δυνατότητα αυτοεκπαίδευσης και εξάσκησης των αδύναμων μαθητών με πλήθος ασκήσεων για κάθε γλωσσικό φαινόμενο και ποικιλία εργονομιών. Ειδικότερα, επιστρέφοντας στην αρχική οθόνη του κεφαλαίου (Εικόνα 4) ο χρήστης μπορεί να επιλέξει (με το πάτημα στο αντίστοιχο κουτάκι) Άσκηση 1. Αυτόματα μεταφέρεται σε έναν πίνακα με επιμέρους ασκήσεις (Εικόνα 11) και επιλέγει έναν αριθμό. Ο αριθμός των ερωτήσεων που θα πρέπει να απαντήσει ο χρήστης για να ολοκληρώσει μια άσκηση εξαρτάται αφενός από τη δυσκολία της και αφετέρου από την επίδοσή του. Αν η επίδοσή του είναι καλή, τότε ο αριθμός των ερωτήσεων είναι σχετικά μικρός. Αντιθέτως, αν σε μια άσκηση δεν τα πηγαίνει ιδιαίτερα καλά, τότε ο αριθμός των ερωτήσεων που θα χρειαστεί να απαντήσει για να ολοκληρώσει την άσκηση θα είναι μεγαλύτερος. Ο χρήστης μπορεί να ελέγξει την κάλυψη των ασκήσεων με τον ακόλουθο τρόπο: για όλες τις ασκήσεις κάθε κατηγορίας που έχει επιλύσει με επιτυχία, ο αριθμός που αντιστοιχεί στον αρχικό πίνακα επιλογής έχει αλλάξει χρώμα (Εικόνα 12). Εικόνα 12: Επιλογή άσκησης Εφόσον ο χρήστης έχει επιλέξει από το πρόγραμμα "Ρυθμίσεις" (Settings) την τυχαία επιλογή ασκήσεων, οι ασκήσεις θα δίνονται με τυχαία σειρά. Στην περίπτωση που δεν έχει επιλεγεί η «τυχαία επιλογή ασκήσεων» ο χρήστης πρέπει να επιλέξει πατώντας με το ποντίκι τον αριθμό της ερώτησης που θέλει να δει. Πατώντας γίνεται επιστροφή στην πρώτη σελίδα του κεφαλαίου. Η μη ενεργοποίηση αυτής της παραμέτρου συνιστάται στην περίπτωση της καθοδηγούμενης διδασκαλίας (μέσα σε τάξη), γιατί έτσι διευκολύνεται ο συντονισμός του μαθήματος από τον δάσκαλο, εφόσον όλοι οι μαθητές ασχολούνται ταυτόχρονα με την ίδια άσκηση. 7

18 Εικόνα 13: Σελίδα άσκησης του λογισμικού Πατώντας επάνω στο εικονίδιο του Αναξίμανδρου στο δεξί μέρος της οθόνης εμφανίζεται ένα παράθυρο με γραπτές οδηγίες που εξηγούν τι ακριβώς πρέπει να κάνει ο χρήστης στην κάθε άσκηση και το παράθυρο μπορεί να μετακινηθεί σε οποιοδήποτε σημείο της οθόνης (Εικόνα 13). Για να γίνει η μετακίνηση του πλαισίου των οδηγιών, αρκεί ο χρήστης να πατήσει σε οποιοδήποτε σημείο των οδηγιών με το ποντίκι του και - κρατώντας το πατημένο- να τις μετακινήσει, αφήνοντας το ποντίκι στο σημείο που θέλει να μείνει το κείμενο των οδηγιών. Επίσης, υπάρχει η δυνατότητα εκφώνησης των οδηγιών κάθε άσκησης από συνθέτη φωνής (πατώντας στο εικονίδιο με το μεγάφωνο) Οι εργονομίες των ασκήσεων είναι οι ακόλουθες: Ασκήσεις πολλαπλής επιλογής (Εικόνα 13): επιλέγεται κάθε φορά η λέξη ή φράση που συμπληρώνει σωστά την πρόταση που εμφανίζεται. Για να γίνει αυτό, ο χρήστης πατά με το ποντίκι επάνω στην κατάλληλη απάντηση. Αν αλλάξει γνώμη, πατάει μια άλλη απάντηση. Όταν τελειώσει την άσκηση, πατάει το κουμπί τελείωσα. Αν κάνει λάθος, έχει μία ακόμα ευκαιρία να λύσει σωστά την άσκηση. Ασκήσεις σύρε και απόθεσε (drag & drop) (Εικόνα 14): ο χρήστης παίρνει τις λέξεις ή τα εικονίδια και σύροντάς τα, τα τοποθετεί στο σημείο που του υποδεικνύει η άσκηση. 8

19 Εικόνα 14: Σελίδα άσκησης σύρε και απόθεσε (drag & drop) Ασκήσεις συμπλήρωσης κενού (Εικόνα 15): ο χρήστης συμπληρώνει το κενό με την κατάλληλη λέξη. Για να το κάνει αυτό, πατάει επάνω στην παύλα και πληκτρολογεί. Όταν τελειώνει, πατάει το κουμπί τελείωσα. Αν κάνει λάθος, ο Αναξίμανδρος του δίνει ακόμα μία ευκαιρία να λύσει σωστά την άσκηση. Εικόνα 15: Σελίδα άσκησης συμπλήρωσης κενού Ακροστιχίδες (Εικόνα 16): διαλέγει την καρτέλα που αντιστοιχεί στην γραμμή που θέλει να συμπληρώσει, πατώντας με το ποντίκι επάνω στην ετικέτα της. Η γραμμή αλλάζει χρώμα και η λέξη είναι έτοιμη να σχηματιστεί. 9

20 Πληκτρολογεί την σωστή απάντηση. Αν κάνει λάθος, διαλέγει πάλι την καρτέλα που αντιστοιχεί στην λέξη που θέλει να συμπληρώσει. Πατάει με το ποντίκι επάνω στο γράμμα που θέλει να διορθώσει και πληκτρολογεί την νέα απάντηση. Όταν τελειώσει, πατάει το κουμπί τελείωσα. Εικόνα 16: Σελίδα άσκησης ακροστιχίδας Γενικά δίνεται η σωστή απάντηση μετά από δύο προσπάθειες. Στις σελίδες των ασκήσεων εμφανίζονται και τα ακόλουθα σύμβολα: Τελείωσα: πατώντας στο εικονίδιο αυτό αξιολογείται η προσπάθεια του χρήστη : αφού έχει δει τις σωστές απαντήσεις, μπορεί να πατήσει επάνω στο εικονίδιο αυτό για να ξαναλύσει την άσκηση που έκανε λάθος. Ο χρήστης έχει ανά πάσα στιγμή δυνατότητα άμεσης πρόσβασης στα ηλεκτρονικά βιβλία. Πατώντας επάνω στο προεξέχον υπερβιβλίο θα μεταφερθεί στην σελίδα της θεωρίας που σχετίζεται με την άσκηση που λύνει. Όλες οι ασκήσεις είναι προσαρμοσμένες στις ανάγκες των μαθητών. Όπως και στα διδακτικά μέρη έτσι και εδώ υπάρχει ποικιλία εργονομιών και χρωμάτων, κίνηση, βίντεο και δυνατότητα εκφώνησης των οδηγιών από συνθέτη φωνής. Ο χρήστης αφού ολοκληρώσει την μελέτη ενός κεφαλαίου μεταφέρεται στην αρχική οθόνη του κεφαλαίου, όπου έχει πλέον διαμορφωθεί η βαθμολογία 0

21 του. Το σύστημα ελέγχει τις απαντήσεις επιτρέποντας παράλληλα και την αξιολόγηση του βαθμού εμπέδωσης της διδακτέας ύλης από τον μαθητή. Δίπλα από το διδακτικό μέρος και την άσκηση εμφανίζεται η κάλυψη του θέματος και ο βαθμός που πέτυχε μετά την ολοκλήρωση της προσπάθειας σε κάθε κατηγορία ασκήσεων (Εικόνα 17). Μια κατηγορία ασκήσεων ολοκληρώνεται όταν ο χρήστης φτάσει το 100% στην "Κάλυψη θέματος". Στο κάτω μέρος του πίνακα, στις "Συνολικές επιδόσεις", εμφανίζεται το συνολικό ποσοστό κάλυψης και ο μέσος όρος βαθμολογίας. Όταν ο χρήστης ξεκινά από την αρχή κάποιο κεφάλαιο στο διδακτικό μέρος δεν υπάρχει το χαρακτηριστικό, η κάλυψη του θέματος στις ασκήσεις είναι μηδέν καθώς επίσης και οι βαθμοί του. Εικόνα 17: Αρχική οθόνη κεφαλαίου μετά από ολοκληρωμένη κάλυψη θέματος Εφόσον ο χρήστης καλύψει τουλάχιστον το 50% του κεφαλαίου, και αυτό δηλώνεται στην αρχική οθόνη του κεφαλαίου στον τίτλο "Συνολικές Επιδόσεις", μπορεί να μηδενίσει την μέχρι τότε επίδοσή του (αν την κρίνει ως μη ικανοποιητική) και να αρχίσει πάλι από την αρχή. Για να το κάνει αυτό, επιλέγει το κουμπί "Ξανά από την αρχή" που δηλώνεται με το ακόλουθο εικονίδιο: 1

22 1.6 Επιβραβεύσεις του λογισμικού Εικόνα 18: Βραβεία του λογισμικού Η προσπάθεια που καταβάλλει ο μαθητής στις ασκήσεις επιβραβεύεται με ηλεκτρονικά βραβεία πολιτιστικού περιεχομένου, τα οποία είναι πλούσια σε πολυμεσική πληροφορία καθώς διαθέτουν εικόνα, ήχο, κίνηση. Τα βραβεία αυτά καλύπτουν διαφόρους τομείς της τέχνης, όπως μουσική, ζωγραφική, ποίηση, ξενάγηση στα νησιά της Ελλάδας, παρουσίαση της αργοναυτικής εκστρατείας κ.ά. Έτσι με τη βοήθεια των ενσωματωμένων στο λογισμικό ηλεκτρονικών βραβείων πολιτιστικού περιεχομένου προωθείται η διαπολιτισμική/διαθεματική προσέγγιση της γλώσσας. Με την επιτυχημένη ολοκλήρωση των ασκήσεων, ο χρήστης παίρνει αυτόματα ένα βραβείο, που επιλέγεται τυχαία από το σύστημα εκτός κι αν είχε επιλέξει από το κουμπί "Ρυθμίσεις" (Settings) τη δυνατότητα να επιλέγει ο ίδιος το βραβείο της αρέσκειάς του. Στην περίπτωση αυτή, με την ολοκλήρωση της άσκησης θα οδηγηθεί στην οθόνη των βραβείων και θα διαλέξει την κατηγορία που προτιμά. Όταν ο χρήστης θέλει να φύγει από τη συγκεκριμένη σελίδα και να επιστρέψει στο κεφάλαιο που μελετούσε, πατά το εικονίδιο "Πίσω". 2

23 1.7 Λεξικά Από την μόνιμη μπάρα του λογισμικού πατώντας το εικονίδιο «Λεξικά» μεταβαίνουμε στα λεξικά του λογισμικού. Υπάρχουν τρία λεξικά: 1. Το Γενικό Λεξικό (Εικόνα 19) περιέχει το σύνολο των λέξεων του λογισμικού (2796 λήμματα). Μπορεί να γίνει αναζήτηση ενός λήμματος πληκτρολογώντας τα αρχικά του γράμματα και πατώντας το εικονίδιο της αναζήτησης ή μπορεί να αναζητηθεί αλφαβητικά από τον πίνακα των λημμάτων που βρίσκεται στο αριστερό μέρος της σελίδας μετακινώντας την μπίλια ή χρησιμοποιώντας τα βελάκια πάνω και κάτω. Εικόνα 19: Σελίδα Γενικού Λεξικού Για κάθε λήμμα δίνεται ο συλλαβισμός του, ο γραμματικός του χαρακτηρισμός, ορισμός, ένα ή περισσότερα παραδείγματα και φωτογραφία, σκίτσο ή βίντεο που επεξηγούν το λήμμα. Όταν υπάρχουν περισσότερες από μία ερμηνείες για κάποιο λήμμα επισημαίνονται με τους αριθμούς 1, 2 στο κάτω αριστερό μέρος της οθόνης. Στο δεξί μέρος κάθε σελίδας των λεξικών υπάρχουν τα εικονίδια των τριών λεξικών και με βελάκια επισημαίνεται το λεξικό στο οποίο βρίσκεται ο 3

24 χρήστης. Το είδος του λεξικού δηλώνεται επίσης με τίτλο στο πάνω μέρος κάθε σελίδας και διαφοροποιείται στον χρωματισμό από τα υπόλοιπα. 2. Στο λεξικό Λεξικό Γλωσσικών Όρων (Εικόνα 20) έχουν συγκεντρωθεί όλοι οι γλωσσικοί όροι του λογισμικού. Εικόνα 20: Σελίδα Λεξικού Γλωσσικών Όρων O χρήστης μπορεί εύκολα και γρήγορα (με μια απλή αναζήτηση) να βρει τους ορισμούς 59 γλωσσικών όρων. Έχει το ίδιο περιβάλλον πλοήγησης με το Γενικό Λεξικό. Και εδώ με τα σύμβολα «Ένα βήμα πίσω» και «Ένα βήμα μπροστά», ο χρήστης μπορεί να μετακινηθεί στην προηγούμενη ή την επόμενη σελίδα αντίστοιχα. Μία επιπλέον εργονομία του Λεξικού Γλωσσικών Όρων είναι η «Διασύνδεση με την Βιβλιοθήκη». Αν ο χρήστης πατήσει επάνω στο εικονίδιο, εμφανίζεται ένας πίνακας με τίτλους κεφαλαίων που σχετίζονται με τον συγκεκριμένο όρο. Με ένα απλό πάτημα στον τίτλο που τον ενδιαφέρει, ο χρήστης μεταφέρεται απευθείας στο συγκεκριμένο κεφάλαιο. Σκοπός και των τριών λεξικών είναι να διευκολύνουν τον μαθητή στην αναζήτηση με τις εργονομίες που διαθέτουν αλλά και να τον εξοικειώσουν στη χρήση λεξικών. 4

25 3. Στο Λεξικό Συστημάτων (Εικόνα 21) περιέχονται 2075 λήμματα ομαδοποιημένα σε συστήματα. Εικόνα 21: Σελίδα του λεξικού συστημάτων Το περιβάλλον πλοήγησης είναι όμοιο με αυτό των υπολοίπων λεξικών. Ο χρήστης πρώτα πρέπει να επιλέξει ένα σύστημα και στην συνέχεια να αναζητήσει το λήμμα που θέλει πληκτρολογώντας τα αρχικά του στο πάνω κουτάκι και πατώντας αναζήτηση ή επιλέγοντάς το από τον πίνακα των λημμάτων, όπου είναι τοποθετημένα με αλφαβητική σειρά. Αν όμως δεν γνωρίζει σε ποιο σύστημα ανήκει το λήμμα που χρειάζεται, επιλέγει από τον πίνακα των συστημάτων «ΟΛΑ ΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ» και εν συνεχεία κάνει την αναζήτησή του, όπως περιγράψαμε παραπάνω. Στο λεξικό συστημάτων υπάρχουν επίσης και παραπομπές σε παρεμφερή (με το εξεταζόμενο) λήμματα και οι λέξεις/υπερσύνδεσμοι είναι υπογραμμισμένες και χρωματισμένες με γαλάζιο (Εικόνα 21). Και εδώ με τα σύμβολα «Ένα βήμα πίσω» και «Ένα βήμα μπροστά», ο χρήστης μπορεί να μετακινηθεί στην προηγούμενη ή την επόμενη σελίδα αντίστοιχα. Επίσης, οι περισσότερες από μία ερμηνείες ενός λήμματος επισημαίνονται με τους αριθμού 1, 2, 3 στο κάτω αριστερό μέρος της οθόνης. 5

26 Στα λεξικά υπάρχουν τα ακόλουθα σύμβολα: Αναζήτηση: πατώντας στο εικονίδιο αυτό γίνεται αυτόματα αναζήτηση της λέξης που πληκτρολογήθηκε Ένα βήμα πίσω: πατώντας εδώ, ο χρήστης μεταφέρεται στην προηγούμενη σελίδα Ένα βήμα μπροστά: το εικονίδιο ενεργοποιείται όταν ο χρήστης βρίσκεται σε ένα αρχικό λήμμα και πατώντας το μεταφέρεται στην τελευταία παραπομπή που είδε Βοήθεια: πατώντας εδώ, δίνονται οδηγίες για την πλοήγηση στις σελίδες των λεξικών Έξοδος: τα λεξικά κλείνουν με την ενεργοποίηση αυτού του συμβόλου Διασύνδεση με την Βιβλιοθήκη: πατώντας εδώ, ο χρήστης παραπέμπεται στα υπερβιβλία της βιβλιοθήκης και συγκεκριμένα σε κεφάλαια που σχετίζονται με τον όρο που μελετά 6

27 1.8 Πρόσθετα μαθήματα Τα πρόσθετα μαθήματα είναι εργαλείο οργάνωσης του μαθήματος/των γλωσσικών δραστηριοτήτων, το οποίο προσφέρει στον δάσκαλο/καθηγητή τη δυνατότητα οργάνωσης του μαθήματος, καθορίζοντας τη σειρά των γλωσσικών δραστηριοτήτων που θα χρησιμοποιήσει στην τάξη ή θα προτείνει στους αδύναμους μαθητές στο πλαίσιο ενισχυτικής διδασκαλίας. Το εργαλείο αυτό επιτρέπει τη δημιουργία νέων μαθημάτων (από το ξεχωριστό αρχείο «Σχεδιασμός μαθήματος») δεδομένου ότι το κείμενο για την παρουσίαση ενός φαινομένου και οι ασκήσεις μπορούν όχι μόνο να αντλούνται από τη «Νέα Λογομάθεια», αλλά να δημιουργούνται από τον ίδιο τον δάσκαλο/καθηγητή κάνοντας χρήση των αντίστοιχων εργαλείων. Εικόνα 22: Σελίδα εισαγωγής νέων μαθημάτων Στην Εικόνα 22 ο δάσκαλος βρίσκεται στην σελίδα εισαγωγής νέων μαθημάτων. Για την διευκόλυνσή του, υπάρχει ένας κατάλογος με δομημένα μαθήματα, ως παραδείγματα, αλλά και αναλυτικές οδηγίες που εμφανίζονται πατώντας το εικονίδιο της βοήθειας λογισμικού, που είναι οι ακόλουθες: από την μόνιμη μπάρα του 1. Για να σχεδιάσετε ένα νέο μάθημα, πατήστε επάνω στη «Δημιουργία». 2. Για να τροποποιήσετε ένα υπάρχον μάθημα, επιλέξτε το και πατήστε στην «Τροποποίηση». 3. Για να διαγράψετε ένα υπάρχον μάθημα, επιλέξτε το και πατήστε στη «Διαγραφή». 7

28 Μπορείτε να δείτε τις απαντήσεις των μαθητών σε ένα μάθημα, αρκεί να επιλέξετε τον τίτλο του μαθήματος και να πατήσετε στις «Απαντήσεις μαθητών». Εικόνα 23: Σελίδα δημιουργίας μαθήματος Όταν ο δάσκαλος επιλέξει «Δημιουργία» τότε το σύστημα τον οδηγεί σε μία σελίδα εισαγωγής τίτλου του μαθήματος (Εικόνα 23). Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να γράψει τον τίτλο του μαθήματος και να πατήσει «Καταχώριση». Εικόνα 24: Σελίδα εισαγωγής δραστηριοτήτων μαθήματος 8

29 Στην συνέχεια μεταφέρεται σε επόμενη σελίδα (Εικόνα 24) για να ορίσει τις δραστηριότητες που θέλει να έχει το νέο του μάθημα και ακολουθεί τις οδηγίες που του δίνονται: 1. Επιλέξτε με το βελάκι τον τύπο της δραστηριότητας. 2. Πατήστε επάνω στην «Αδιαμόρφωτη Δραστηριότητα» για να γράψετε το θέμα της. 3. Για να προσθέσετε μια δραστηριότητα στο μάθημά σας, πατήστε «Νέα δραστηριότητα». Μπορείτε να διαγράψετε μια Δραστηριότητα, πατώντας το εικονίδιο «Διαγραφή» ή να γράψτε κάποιο σχόλιο, πατώντας επάνω στο εικονίδιο «Σημειώσεις». Εικόνα 25: Σελίδα τροποποίησης μαθήματος Αφού δώσει τίτλο στις δραστηριότητες του, μπορεί πατώντας πάνω στην «Οικογένεια λέξεων Διδ. Μέρος» να επιλέξει το Διδακτικό Μέρος της «Νέας Λογομάθειας» που θέλει να ενσωματώσει στο μάθημά του και να πατήσει «Καταχώριση». Επίσης, για να αναζητήσει ένα Διδακτικό Μέρος, μπορεί να πληκτρολογήσει ολόκληρο ή τμήμα του τίτλου του και να πατήσει «Αναζήτηση» (Εικόνα 26). Το εργαλείο αναζήτησης του διδακτικού υλικού επιτρέπει στο χρήστη την επιλογή και την εύκολη και άμεση πρόσβαση στο διδακτικό υλικό. 9

30 Εικόνα 26: Σελίδα ενσωμάτωσης του νέου μαθήματος σε διδακτικό μέρος της «Νέας Λογομάθειας» Πατώντας το κουμπί πίσω επιστρέφει στην σελίδα τροποποίησης μαθήματος (Εικόνα 25) και επιλέγοντας «Οικογένεια λέξεων - Άσκηση 1» ο καθηγητής μεταφέρεται σε σελίδα που του δίνει την δυνατότητα να επιλέξει από τον κατάλογο των Ασκήσεων τον τίτλο της Άσκησης που θέλει να ενσωματώσει στο μάθημά του και πατά «Καταχώριση». (Εικόνα 27) Το εργαλείο δημιουργίας ασκήσεων/ερωτήσεων με χρήση εργαλείων γλωσσικής τεχνολογίας προσφέρει τη δυνατότητα προσθήκης ασκήσεων από τους ίδιους τους δασκάλους/καθηγητές και εκμεταλλεύεται τις δυνατότητες του διαδικτύου. Για να αναζητήσει μία Άσκηση, μπορεί να πληκτρολογήσει ολόκληρο ή τμήμα του τίτλου της και να πατήσει «Αναζήτηση». Αν θέλει να δημιουργήσει μια νέα Άσκηση, πατά στο «Πρόγραμμα διαχείρισης ασκήσεων». 0

31 Εικόνα 27: Σελίδα επιλογής από κατάλογο ασκήσεων Πατώντας το κουμπί πίσω επιστρέφει στην σελίδα τροποποίησης μαθήματος (Εικόνα 25) και επιλέγοντας «Οικογένεια της λέξης: γράμμα» ο καθηγητής έχει την δυνατότητα να περιγράψει την συγκεκριμένη δραστηριότητα πατώντας «Περιγραφή δραστηριότητας» (Εικόνα 28). Εικόνα 28: Σελίδα περιγραφής δραστηριότητας Στο σημείο αυτό ακολουθεί πάλι τις οδηγίες: 1. Περιγράψτε τη δραστηριότητα χρησιμοποιώντας κάποιες δυνατότητες του επεξεργαστή κειμένου. 2. Όταν ολοκληρώσετε την περιγραφή, πατήστε στην «Οριστικοποίηση κειμένου». 1

32 Για να δημιουργήσετε θερμές λέξεις, ακολουθήστε τα εξής βήματα: 1. Πατήστε στην «Επιλογή θερμής λέξης». 2. Επιλέξτε τη λέξη ή τον συνδυασμό λέξεων. 3. Πατήστε στη «Δημιουργία θερμής λέξης», προσδιορίστε αν θα συνδέεται με Κείμενο, Ιστοσελίδα, Αρχείο και πατήστε «Αποθήκευση». Για να διαγράψετε τις θερμές λέξεις: 1. Επιλέξτε τη λέξη ή τον συνδυασμό λέξεων. 2. Πατήστε στη «Διαγραφή θερμής λέξης». Το εργαλείο δημιουργίας υπερκειμένων με χρήση υποσυστημάτων γλωσσικής τεχνολογίας προσφέρει τη δυνατότητα δημιουργίας υπερκειμένων και εκμεταλλεύεται τις δυνατότητες του διαδικτύου. Αυτό το εργαλείο συγγραφής μπορεί να αξιοποιηθεί όχι μόνο σε επίπεδο τάξης, αλλά και σε επίπεδο εξατομικευμένης μάθησης. Αφού ολοκληρωθεί η διαδικασία εισαγωγής νέου μαθήματος από τον καθηγητή, οι νέες ενότητες εμφανίζονται αυτόματα στο λογισμικό και πατώντας ο μαθητής το εικονίδιο «Πρόσθετα μαθήματα» από την μόνιμη μπάρα του λογισμικού μπορεί να διαβάσει το Διδακτικό μέρος (Εικόνα 29) και να λύσει τις Ασκήσεις των νέων μαθημάτων πατώντας στο τέλος «Καταχώριση». (Εικόνα 30) Εικόνα 29: Σελίδα διδακτικού μέρους νέου μαθήματος 2

33 Εικόνα 30: Σελίδα άσκησης νέου μαθήματος Αφού καταχωρηθούν οι απαντήσεις των μαθητών ο καθηγητής μπορεί να τις δει και να ελέγχει την ορθότητά τους. (Εικόνα 31) Εικόνα 31: Σελίδα καθηγητή με τις απαντήσεις των μαθητών 3

34 1.9 Δυνατότητα εκτύπωσης των σελίδων (οθονών) του προγράμματος Το πρόγραμμα παρέχει τη δυνατότητα εκτύπωσης της σελίδας (οθόνης) που κάθε φορά βρίσκεται ο χρήστης. Συγκεκριμένα, για να γίνει η εκτύπωση των σελίδων (οθονών) των ηλεκτρονικών βιβλίων, των διδακτικών μερών και των ασκήσεων πατάμε το εικονίδιο της εκτύπωσης από την μόνιμη μπάρα του λογισμικού ή εναλλακτικά το πλήκτρο "Ctrl" και κρατώντας το πατημένο πατάμε το πλήκτρο με το λατινικό χαρακτήρα "P" Ρυθμίσεις Εικόνα 32: Οθόνη ρυθμίσεων του προγράμματος Το πρόγραμμα δίνει τη δυνατότητα για ρύθμιση των παραμέτρων του, έτσι ώστε να προσαρμόζεται καλύτερα στις απαιτήσεις και στις ανάγκες του χρήστη. Οι ρυθμίσεις (Εικόνα 32) επιτρέπουν στον χρήστη να αλλάξει τις παραμέτρους του προγράμματος οποιαδήποτε στιγμή θελήσει χωρίς να χρειαστεί να βγει από το πρόγραμμα. 4

35 Αναλυτικότερα, ο χρήστης πατώντας το εικονίδιο των ρυθμίσεων από την μόνιμη μπάρα του λογισμικού βρίσκεται μπροστά σε μια οθόνη με τις ακόλουθες επιλογές: 1. Φωνητική επισήμανση λάθους Αν έχει επιλεγεί αυτή η ρύθμιση τότε ο βοηθός, ο Αναξίμανδρος, που παρακολουθεί την πρόοδο του χρήστη, επισημαίνει προφορικά τα λάθη του, στην περίπτωση που υπάρχει κάρτα ήχου. Με το πάτημα πάνω στο κουμπί «Φωνητική επισήμανση λάθους» αλλάζει η ρύθμιση και μετατρέπεται σε «Γραπτή επισήμανση λάθους». Στην περίπτωση αυτή η επισήμανση του λάθους δηλώνεται με την εμφάνιση γραπτού μηνύματος. 2. Συχνή επιδοκιμασία επιτυχημένης προσπάθειας Αν έχει επιλεγεί αυτή η ρύθμιση τότε ο Αναξίμανδρος επιδοκιμάζει κάθε σωστή απάντηση στις ασκήσεις με την εμφάνιση μηνύματος (προφορικού, στην περίπτωση που υπάρχει κάρτα ήχου). Με το πάτημα στην «Συχνή επιδοκιμασία» αλλάζει η ρύθμιση και μετατρέπεται σε «Μη συχνή επιδοκιμασία» και η επιβράβευση δίνεται μετά την ολοκλήρωση μιας κατηγορίας ασκήσεων. 3. Τυχαία επιλογή βραβείων Αν έχει επιλεγεί αυτή η ρύθμιση, τότε το πρόγραμμα θα επιλέγει και θα παρουσιάζει τα βραβεία με τυχαία σειρά. Με το πάτημα πάνω στο κουμπί «Τυχαία επιλογή βραβείων» αλλάζει η ρύθμιση και μετατρέπεται σε «Επιλογή βραβείων από τον χρήστη» και τότε θα έχει ο χρήστης τη δυνατότητα να επιλέξει το βραβείο που επιθυμεί. Έξοδος: Πατώντας εδώ, οι ρυθμίσεις που έγιναν αποθηκεύονται και κλείνει το πρόγραμμα 5

36 1.11 Σημειωματάριο και Εργαλεία Εικόνα 33: Οθόνη Σημειωματάριου και Εργαλείων Από την μόνιμη μπάρα του λογισμικού πατώντας το εικονίδιο «Σημειωματάριο και Εργαλεία» ο χρήστης μπορεί να μεταβεί σε μια πολύ χρήσιμη εφαρμογή. Πρόκειται για έναν κειμενογράφο με ενισχυμένες λειτουργίες, που δίνει την δυνατότητα στον χρήστη να κρατήσει σημειώσεις και την ίδια ώρα που γράφει να επισημαίνονται τα λάθη του ή να γράψει την απάντηση μίας άσκησης. Στο πάνω μέρος του «Σημειωματάριου» υπάρχει μπάρα με τα ακόλουθα εργαλεία του προγράμματος «Συμφωνία+», έξυπνος διορθωτής κειμένου: 1. Διαλογική Συμφωνία Πατώντας πάνω σε αυτό το εικονίδιο το σύστημα κάνει αυτόματα ορθογραφικό και συντακτικό έλεγχο του (επιλεγμένου) κειμένου. Αναλυτικότερα, επιλέγοντας κάποιο κομμάτι κειμένου και πατώντας το κουμπί «Διαλογική Συμφωνία», ανοίγει το κεντρικό παράθυρο της «Συμφωνίας+», το οποίο ξεκινά να ελέγχει το επιλεγμένο κείμενο μέχρι να βρει κάποιο λάθος ή άγνωστη λέξη. Αν δεν έχει επιλεγεί κάποιο κείμενο ο έλεγχος θα γίνει σε όλο το έγγραφο. Όταν βρεθεί λάθος, ο έλεγχος σταματά και το πρόγραμμα προτρέπει τον χρήστη στην κατάλληλη αντιμετώπιση του σφάλματος. Στο επάνω μέρος της φόρμας αναγράφεται η λέξη στην οποία εντοπίστηκε το σφάλμα. Ακριβώς από κάτω είναι η προτεινόμενη σωστή λέξη ενώ εναλλακτικές επιλογές βρίσκονται στο μεγάλο παράθυρο στην μέση της φόρμας με τίτλο «Πιθανές επιλογές». 6

37 Αν καμία από τις επιλογές δεν είναι η σωστή, υπάρχει δυνατότητα για απευθείας πληκτρολόγηση της διορθωμένης λέξης στο πεδίο με τίτλο «Εισάγετε λέξη». Με το κουμπί «Αντικατάσταση», η «Συμφωνία+» διορθώνει την λανθασμένη λέξη με εκείνη που επιλέξαμε. Αν για κάποιο λόγο δεν θέλουμε να κάνουμε κάποια διόρθωση, το κουμπί «Παράβλεψη» υποχρεώνει το πρόγραμμα να αγνοήσει το σφάλμα και να προχωρήσει τον έλεγχο, ενώ με το κουμπί «Διαρκής Παράβλεψη» η «Συμφωνία+» θα αγνοήσει την συγκεκριμένη λέξη καθ' όλη την διάρκεια του ελέγχου. Το κουμπί «Κανόνας» προσφέρει κάποιες στοιχειώδεις πληροφορίες σχετικά με τον τύπο του λάθους. Αν δεν πρόκειται για λάθος αλλά για άγνωστη λέξη, τα πεδία «Εισάγετε λέξη» και «Πιθανές επιλογές» θα είναι κενά. Στην περίπτωση αυτή ο χρήστης μπορεί να πατήσει «Παράβλεψη» ώστε να συνεχιστεί ο έλεγχος ή να προσθέσει την λέξη στο λεξικό πατώντας το κουμπί «Εμπλουτισμός». Τέλος, στο κάτω μέρος της φόρμας βρίσκεται μία μπάρα που παρέχει μία ένδειξη της προόδου του ορθογραφικού ελέγχου και το κουμπί «Τέλος» για διακοπή του ελέγχου και επιστροφή στο κείμενο. 2. Αυτόματη Συμφωνία Η Αυτόματη Συμφωνία πραγματοποιεί έλεγχο όλου του επιλεγμένου κειμένου (ή ολόκληρου του εγγράφου σε περίπτωση που δεν έχει επιλεγεί κάτι) χωρίς να απαιτεί παρέμβαση από τον χρήστη μέχρι και το τέλος του ελέγχου. Πατώντας το κουμπί «Αυτόματη Συμφωνία» ανοίγει ένα μικρό παράθυρο που δείχνει μόνο την πρόοδο της επεξεργασίας ενώ η μόνη επιλογή που δίνεται είναι η διακοπή. 7

38 Το κείμενο ελέγχεται λέξη προς λέξη και όταν βρίσκεται κάποιο σφάλμα, ο μηχανισμός της «Συμφωνίας+» ανατρέχει στο λεξικό και βρίσκει τις πιθανές επιλογές για διόρθωση του λάθους. Αν υπάρχει μόνο μία δυνατή επιλογή τότε η διόρθωση πραγματοποιείται αυτόματα χωρίς παρέμβαση από τον χρήστη, διαφορετικά καταγράφεται σε μία προσωρινή λίστα. Η λίστα αυτή με όλα τα σφάλματα που βρέθηκαν παρουσιάζεται στον χρήστη όταν πια τελειώσει ο έλεγχος. Όταν τελειώσει η επεξεργασία του κειμένου, προβάλλεται μία φόρμα με τα συνοπτικά αποτελέσματα: ο αριθμός των λέξεων που ελέγχθηκαν, ο αριθμός των αυτόματων διορθώσεων, ο αριθμός των λαθών με παραπάνω από μία εναλλακτική διόρθωση και ο συνολικός χρόνος επεξεργασίας. Πατώντας το κουμπί "Τέλος" το παράθυρο κλείνει και τα λάθη που δεν μπορούσαν να διορθωθούν αυτόματα, παρουσιάζονται διαδοχικά στον χρήστη. Κάθε σφάλμα επιλέγεται από την «Συμφωνία+» και εμφανίζεται ένα μικρό παράθυρο με τις πιθανές επιλογές. Το σύμβολο ">>" λειτουργεί ως παράβλεψη του συγκεκριμένου λάθους και συνέχεια στο επόμενο. Η όλη διαδικασία συνεχίζεται για όλα τα λάθη που βρέθηκαν και μπορεί να τερματιστεί οποιαδήποτε στιγμή με το πλήκτρο ESC. 8

39 3. Αυτόματος Τονισμός Ο Αυτόματος Τονισμός λειτουργεί με παρόμοιο τρόπο με την «Αυτόματη Συμφωνία». Ελέγχει το επιλεγμένο κείμενο για λάθη τονισμού, διορθώνει εκείνα για τα οποία υπάρχει μόνο μία επιλογή διόρθωσης και προτρέπει τον χρήστη να επιλέξει το σωστό για τα λάθη με περισσότερες από μία εναλλακτικές διορθώσεις. Επιλέγοντας το κουμπί «Αυτόματος Τονισμός», εμφανίζεται ένα παράθυρό με την πρόοδο της επεξεργασίας: Η διαδικασία συνεχίζεται χωρίς διακοπή μέχρι το τέλος του επιλεγμένου κειμένου. Όταν τελειώσει, όλες οι λέξεις με λάθη τονισμού έχουν διορθωθεί. Ο Αυτόματος Τονισμός αγνοεί όλα τα υπόλοιπα σφάλματα, όπως ορθογραφικά και άγνωστες λέξεις. Στην περίπτωση που βρεθεί λάθος με περισσότερες από μία εναλλακτικές διορθώσεις, θα παρουσιαστεί στον χρήστη στο τέλος της διαδικασίας όπως γίνεται και στην «Αυτόματη Συμφωνία». Διαφορετικά, το παράθυρο του Αυτόματου Τονισμού θα κλείσει και ο χρήστης θα επιστρέψει στο κείμενο. 4. Εμπλουτισμός Ο «Εμπλουτισμός» είναι η λειτουργία που δίνει την δυνατότητα παραμετροποίησης και ενημέρωσης του λεξικού της «Συμφωνίας+». Μέσω του Εμπλουτισμού ο χρήστης μπορεί να προσθέσει απεριόριστο αριθμό λέξεων αναβαθμίζοντας το λεξικό σε ένα πολύ ισχυρό εργαλείο ορθογραφικού ελέγχου της Ελληνικής Γλώσσας. Επιλέγοντας το κουμπί «Εμπλουτισμός», όπως και στις δύο προηγούμενες διαδικασίες, εμφανίζεται το παράθυρο με την πρόοδο της επεξεργασίας. Κατά την διάρκεια αυτής, η «Συμφωνία+» ελέγχει για άγνωστες λέξεις και αγνοεί οποιοδήποτε άλλο σφάλμα. Αφού ελεγχθεί όλο το επιλεγμένο κείμενο (ή ολόκληρο το έγγραφο αν δεν έχει επιλεχθεί κάποιο κομμάτι) αν δεν έχει βρεθεί καμία άγνωστη λέξη το παράθυρο κλείνει και επιστρέφουμε στο κείμενο, διαφορετικά ο χρήστης περνά στην φόρμα εισαγωγής νέας λέξης. 9

40 Στο πάνω μέρος και με κόκκινα γράμματα βρίσκεται η άγνωστη λέξη. Στην συνέχεια επιλέγει «Γραμματική Κατηγορία» (ουσιαστικό, ρήμα, επίθετο, μετοχή, επίρρημα), την θέση των διαλυτικών αν υπάρχουν και αν είναι άκλιτη λέξη ή κύριο όνομα. Στο πλαίσιο «Θέση Διαλυτικών» εισάγει έναν ακέραιο αριθμό που αντιστοιχεί στην θέση των διαλυτικών μέσα στην λέξη, ξεκινώντας από το μηδέν για το πρώτο γράμμα της λέξης (π.χ. η λέξη πλαϊνός έχει διαλυτικά στην θέση 3). Ανάλογα με την «Γραμματική Κατηγορία» της νέας λέξης, επιλέγει και τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά όπως Χρόνος, Πρόσωπο, Αριθμό, Πτώση, Γένος κ.τ.λ. 0

41 Οι επιλογές αυτές (Χρόνος, Πρόσωπο κ.τ.λ.) εμφανίζονται μόνο εφόσον επιλέξει γραμματική κατηγορία. Το κουμπί «Αρχικοποίηση» επιστρέφει την φόρμα στην αρχική της μορφή όπως ήταν πριν εισάγει οποιοδήποτε στοιχείο. Μόλις τελειώσει με τον χαρακτηρισμό της λέξης επιλέγει το κουμπί ΟΚ. Αν δεν θέλει να εισάγει την συγκεκριμένη λέξη στο λεξικό επιλέγει το κουμπί «Ακύρωση» και προχωρά στην επόμενη, ενώ ο «Τερματισμός» θα σταματήσει τελείως την διαδικασία του Εμπλουτισμού και θα επιστρέψει στο κείμενο. Πατώντας το πλήκτρο ΟΚ εμφανίζεται η επόμενη φόρμα εισαγωγής στοιχείων για την νέα λέξη ανάλογα με την γραμματική της κατηγορία. Αν είναι ρήμα θα πρέπει να εισάγει τους χρόνους του ρήματος διαφορετικά το πρόγραμμα θα αναπαράγει όλες τις πιθανές κλίσεις και θα τις εμφανίσει για να επιλέξει ο χρήστης την σωστή. Το κουμπί «Νέα Δοκιμή», επαναφέρει την φόρμα στην αρχική της μορφή. Όταν τελειώσει και έχει επιλέξει τις σωστές κλίσεις για την νέα λέξη, πατά το κουμπί ΟΚ και η εισαγωγή ολοκληρώνεται. 1

42 Ο χρήστης έχει την δυνατότητα να αξιοποιήσει εκτός από τα εργαλεία του έξυπνου διορθωτή κειμένων «Συμφωνία+» και άλλα εργαλεία/λειτουργίες του Σημειωματάριου που εμφανίζονται με δεξί κλικ του ποντικιού ενώ αυτό βρίσκεται πάνω σε μια λέξη. Τα εργαλεία είναι τα ακόλουθα: 5. Φωνητική Μεταγραφή Το εργαλείο παρέχει στο χρήστη αυτόματη φωνητική μεταγραφή οποιασδήποτε ελληνικής λέξης. Η εφαρμογή αυτού του εργαλείου θα βοηθήσει τους μαθητές να εξοικειωθούν με το Διεθνές Φωνητικό Αλφάβητο. Αυτή η γνώση θα τους είναι πολύτιμη κατά την εκμάθηση ξένων γλωσσών στο μέλλον, εφόσον θα τους επιτρέπει να διαβάζουν τη φωνητική μεταγραφή των λέξεων στην υπό εκμάθηση γλώσσα στα έντυπα λεξικά. Το εργαλείο αυτό συνοδεύεται από επεξηγηματικό κείμενο, το οποίο περιλαμβάνει τις αντιστοιχίες γραμμάτων και φωνητικών συμβόλων. όπου αυτόματα μεταγράφεται η λέξη στο διεθνές φωνητικό αλφάβητο. 6. Γραμματικός Χαρακτηρισμός Το εργαλείο αυτό επιτρέπει το γραμματικό χαρακτηρισμό των ελληνικών λέξεων που πληκτρολογεί ο χρήστης (π.χ. ότι η λέξη «είδα» είναι αόριστος του ρήματος «βλέπω» στο 2ο πρόσωπο), δραστηριότητα που συμβάλλει στην κατάκτηση του μορφολογικού συστήματος της μητρικής γλώσσας. όπου δηλώνεται τι μέρος του λόγου είναι η λέξη, το γένος και ο αριθμός στο οποίο βρίσκεται. 7. Εμφάνιση Κλίσης Το εργαλείο Κλίσης λέξεων δίνει τη δυνατότητα στο χρήστη να πληκτρολογεί οποιαδήποτε λέξη (ουσιαστικό, επίθετο, αντωνυμία, ρήμα) και αυτόματα να παίρνει πληροφορίες για την κλίση της. 2