Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, COM(2016) 108 final 2016/0061 (NLE) Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την έγκριση ενισχυμένης συνεργασίας στον τομέα της διεθνούς δικαιοδοσίας, του εφαρμοστέου δικαίου και της αναγνώρισης και εκτέλεσης αποφάσεων για τις περιουσιακές σχέσεις των διεθνών ζευγαριών, που καλύπτει τόσο τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων όσο και τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων EL EL

2 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ 1. Στις 16 Μαρτίου 2011 η Επιτροπή ενέκρινε πρόταση 1 κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των συζύγων και πρόταση 2 κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με την διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των καταχωρισμένων συντρόφων Η νομική βάση για τους προτεινόμενους κανονισμούς του Συμβουλίου είναι το άρθρο 81 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι προτάσεις αφορούν τη δικαστική συνεργασία σε αστικές υποθέσεις οι οποίες καλύπτουν «πτυχές που άπτονται του οικογενειακού δικαίου». Αυτή η νομική βάση ορίζει ότι τα μέτρα θεσπίζονται από το Συμβούλιο, το οποίο αποφασίζει ομόφωνα μετά από διαβούλευση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. 3. Αρχής γενομένης από τον Δεκέμβριο 2012, οι προτάσεις της Επιτροπής συζητήθηκαν στην ομάδα εργασίας του Συμβουλίου που είναι αρμόδια για θέματα αστικού δικαίου (περιουσιακές σχέσεις των συζύγων και περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων). Τον Δεκέμβριο του 2012, οι προτάσεις συζητήθηκαν σε συνεδρίαση του Συμβουλίου, και οι υπουργοί συμφώνησαν ως προς ορισμένες κατευθυντήριες γραμμές για τη διευκόλυνση των διαπραγματεύσεων σχετικά με τις δύο προτάσεις. 4. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διατύπωσε την θετική του γνώμη και παρατηρήσεις σχετικά με τις δύο προτάσεις στις 10 Σεπτεμβρίου Τα σχόλια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ελήφθησαν υπόψη, ιδίως σε ό,τι αφορά την τήρηση της διαδικασίας κήρυξης της εκτελεστότητας σε αμφότερες τις προτάσεις, την ενσωμάτωση διατάξεων για την εκτελεστότητα ισοδύναμων με εκείνες που ορίζονται στον κανονισμό περί κληρονομικής διαδοχής 5, καθώς και τη συμπερίληψη διατάξεων για τη διεθνή δικαιοδοσία που βασίζονται στην παράσταση του εναγομένου ενώπιον του Δικαστηρίου. Μετά από αίτημα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, οι διατάξεις σχετικά με την επιλογή δικαίου και την επιλογή δικαστηρίου συμπεριλήφθηκαν στην πρόταση για τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων. 5. Έως τα τέλη Δεκεμβρίου 2014, τα περισσότερα τεχνικά θέματα είχαν επιλυθεί και ο φάκελος ήταν έτοιμος για πολιτική συμφωνία. Η μεγάλη πλειονότητα των κρατών μελών ήταν πρόθυμη να εγκρίνει τις προτάσεις τη στιγμή εκείνη. Ωστόσο, ορισμένα COM(2011) 126. COM(2011) 127. Σύμφωνα με τα άρθρα 1 και 2 του πρωτοκόλλου για τη θέση της Δανίας, το οποίο προσαρτάται στις Συνθήκες, η Δανία δεν συμμετέχει στη θέσπιση του παρόντος κανονισμού και δεν δεσμεύεται από αυτόν, ούτε υπόκειται στην εφαρμογή του. Σύμφωνα με τα άρθρα 1 και 2 του πρωτοκόλλου για τη θέση του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας, το οποίο προσαρτάται στις Συνθήκες, η Ιρλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο δεν εκδήλωσαν την επιθυμία τους να συμμετάσχουν στη θέσπιση και στην εφαρμογή του προτεινόμενου κανονισμού. A7-0253/2013 και A7-0254/2013. Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 650/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 4ης Ιουλίου 2012, σχετικά με τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων, την αποδοχή και εκτέλεση δημόσιων εγγράφων στον τομέα της κληρονομικής διαδοχής και την καθιέρωση ευρωπαϊκού κληρονομητηρίου. EL 2 EL

3 κράτη μέλη είχαν δυσκολίες λόγω της πολιτικά ευαίσθητης φύσης των προτάσεων. Η ιταλική Προεδρία παρουσίασε το θέμα στο Συμβούλιο ΔΕΥ, το οποίο αποφάσισε να παράσχει προθεσμία περίσκεψης μέχρι τον Δεκέμβριο 2015 στα κράτη μέλη που εξακολουθούσαν να αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Οι δυσκολίες αυτές συνδέονταν κυρίως με το γεγονός ότι οι θεσμοί του γάμου μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου και/ή της καταχωρισμένης συμβίωσης δεν ήταν γνωστοί σε ορισμένα κράτη μέλη. Ορισμένα από τα εν λόγω κράτη μέλη θεώρησαν ότι τα συμβιβαστικά κείμενα που υποβλήθηκαν στο Συμβούλιο πρόσφεραν επαρκείς εγγυήσεις που διασφάλιζαν ότι τα δικαστήριά τους δεν θα χρειαζόταν να ασχοληθούν με θεσμούς της αλλοδαπής, άγνωστους στο δικό τους νομικό σύστημα. Ωστόσο, ορισμένα άλλα κράτη μέλη εξέφρασαν την ανησυχία ότι, ακόμη και αν οι μελλοντικές νομικές πράξεις δεν θα απαιτούσαν από αυτά να εισαγάγουν θεσμούς άγνωστους στο εθνικό τους δίκαιο, η αναγνώριση, στη χώρα τους, των περιουσιακών συνεπειών αυτών των αλλοδαπών θεσμών θα μπορούσε να έχει έμμεση επίπτωση στο εθνικό τους οικογενειακό δίκαιο και τη σχετική πολιτική. Για τα περισσότερα κράτη μέλη είχε καίρια σημασία η έγκριση των δύο προτάσεων στο πλαίσιο ενιαίας δέσμης, ώστε να εξασφαλίζεται η ίση μεταχείριση των ζευγαριών σε ολόκληρη την Ένωση. 6. Στη διάρκεια του 2015 πραγματοποιήθηκαν εντατικές διαβουλεύσεις, ιδίως κατά τη λουξεμβουργιανή Προεδρία. Έγιναν τροποποιήσεις στις προτάσεις, ώστε αυτές να γίνουν αποδεκτές από όλα τα κράτη μέλη. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη το αναθεωρημένο συμβιβαστικό κείμενο, το Συμβούλιο, κατά τη συνεδρίασή του της 3ης Δεκεμβρίου 2015, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν θα ήταν δυνατόν να επιτευχθεί συμφωνία σε επίπεδο ΕΕ για την έκδοση των δύο κανονισμών εντός εύλογου χρονικού διαστήματος 6. Ωστόσο, πολλές αντιπροσωπίες δήλωσαν την προθυμία τους να εξετάσουν το ενδεχόμενο ενισχυμένης συνεργασίας για τα θέματα που καλύπτονται από τους κανονισμούς. 7. Μεταξύ Δεκεμβρίου 2015 και Φεβρουαρίου 2016, δεκαεπτά κράτη μέλη (Σουηδία, Βέλγιο, Ελλάδα, Κροατία, Σλοβενία, Ισπανία, Γαλλία, Πορτογαλία, Ιταλία, Μάλτα, Λουξεμβούργο, Γερμανία, Τσεχική Δημοκρατία, Κάτω Χώρες, Αυστρία, Βουλγαρία και Φινλανδία) υπέβαλαν αίτηση στην Επιτροπή αναφέροντας ότι επιθυμούν να θεσπίσουν ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ τους στον τομέα της διεθνούς δικαιοδοσίας, του εφαρμοστέο δικαίου και της αναγνώρισης και εκτέλεσης αποφάσεων σε θέματα περιουσιακών σχέσεων των συζύγων και της διεθνούς δικαιοδοσίας, του εφαρμοστέο δικαίου και της αναγνώρισης και εκτέλεσης αποφάσεων σε θέματα περιουσιακών σχέσεων των καταχωρισμένων συντρόφων, καθώς και ότι η Επιτροπή θα πρέπει να υποβάλει πρόταση στο Συμβούλιο για τον σκοπό αυτόν. 8. Η παρούσα πρόταση αποτελεί την ανταπόκριση της Επιτροπής στα αιτήματα αυτά. 2. Η ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ ΤΗΣ ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ 9. Η ενισχυμένη συνεργασία διέπεται από το άρθρο 20 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) και από τα άρθρα 326 έως 334 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ). 10. Η πρόταση της Επιτροπής για την έκδοση απόφασης του Συμβουλίου για την έγκριση ενισχυμένης συνεργασίας στον τομέα της διεθνούς δικαιοδοσίας, του εφαρμοστέου δικαίου και της αναγνώρισης και εκτέλεσης αποφάσεων σε θέματα 6 CS-PRES/2015/ EL 3 EL

4 περιουσιακών σχέσεων των διεθνών ζευγαριών, που καλύπτει τόσο τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων όσο και τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων, βασίζεται στο άρθρο 329 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ. 3. ΜΕΤΡΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ 11. Η πρόταση της Επιτροπής για απόφαση του Συμβουλίου αφορά την έγκριση ενισχυμένης συνεργασίας στον ενιαίο τομέα της διεθνούς δικαιοδοσίας, του εφαρμοστέου δικαίου και της αναγνώρισης και εκτέλεσης αποφάσεων σε θέματα περιουσιακών σχέσεων των διεθνών ζευγαριών, που καλύπτει τόσο τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων όσο και τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων. Προτάσεις για συγκεκριμένα μέτρα εφαρμογής της ενισχυμένης συνεργασίας θα υποβληθούν μαζί με την παρούσα πρόταση. Τα βασικά στοιχεία των μέτρων αυτών περιγράφονται κατωτέρω. 12. Έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 3ης Δεκεμβρίου 2015 και τα αιτήματα των κρατών μελών που επιθυμούν να θεσπίσουν μεταξύ τους ενισχυμένη συνεργασία σ αυτόν τον τομέα, τα μέτρα εφαρμογής της ενισχυμένης συνεργασίας θα πρέπει να περιλαμβάνουν τα ακόλουθα στοιχεία: α) πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των συζύγων. Η εν λόγω πρόταση θα πρέπει να βασίζεται στο συμβιβαστικό κείμενο που υποβλήθηκε στο Συμβούλιο ΔΕΥ της 3ης Δεκεμβρίου β) πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των καταχωρισμένων συντρόφων. Η εν λόγω πρόταση θα πρέπει να βασίζεται στο συμβιβαστικό κείμενο που υποβλήθηκε στο Συμβούλιο ΔΕΥ της 3ης Δεκεμβρίου Οι στόχοι που επιδιώκονται με τις διατάξεις σχετικά με τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων και τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων είναι ισοδύναμοι. Εντούτοις, η διατύπωση των διατάξεων αυτών δεν μπορεί να είναι η ίδια λόγω των ιδιαιτεροτήτων καθενός από τους εν λόγω θεσμούς και, ειδικότερα, λόγω του γεγονότος ότι οι καταχωρισμένες σχέσεις συμβίωσης δεν αναγνωρίζονται σε όλα τα κράτη μέλη. Σχετικά με το θέμα αυτό, στα πλαίσια της αξιολόγησης αντικτύπου που συνοδεύει τις προτάσεις που υπέβαλε το 2011 η Επιτροπή 9, διαπιστώθηκε ότι οι διασυνοριακοί καταχωρισμένοι σύντροφοι αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες δυσκολίες δεδομένου ότι ο εν λόγω θεσμός δεν είναι γνωστός σε όλα τα κράτη μέλη. Συνεπώς, πρέπει να θεσπιστούν εξειδικευμένοι κανόνες για τους γάμους και τις καταχωρισμένες συμβιώσεις, γεγονός που καθιστά δύσκολη την αντιμετώπιση των δύο θεσμών σε μία ενιαία πράξη. Για να διευκολυνθεί η κατανόηση και η επιβολή των κανονισμών από τις αρχές των κρατών μελών, οι δύο θεσμοί εξετάζονται σε δύο προτάσεις για την εφαρμογή της ενισχυμένης συνεργασίας στον τομέα της διεθνούς δικαιοδοσίας, του εφαρμοστέου δικαίου και της αναγνώρισης και εκτέλεσης αποφάσεων σε θέματα περιουσιακών σχέσεων των διεθνών ζευγαριών, που καλύπτουν τόσο τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων όσο και τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων. Η προσέγγιση αυτή ανταποκρίνεται Έγγραφο του Συμβουλίου14651/15 + COR1 REV1. Έγγραφο του Συμβουλίου 14652/15. SEC(2011) 327 final. EL 4 EL

5 επίσης στο αίτημα των κρατών μελών η ενισχυμένη συνεργασία να αντιστοιχεί κατ ουσίαν στα δύο συμβιβαστικά κείμενα που υποβλήθηκαν στο Συμβούλιο στις 3 Δεκεμβρίου 2015, ούτως ώστε να διασφαλιστεί η συμμετοχή όσο το δυνατόν περισσότερων κρατών μελών. 14. Στην ανακοίνωση που συνόδευε τις προτάσεις που υπέβαλε το 2011 η Επιτροπή είχε ήδη υπογραμμιστεί ότι το πεδίο της συνεργασίας στον τομέα της αστικής δικαιοσύνης αφορούσε τις περιουσιακές σχέσεις των διεθνών ζευγαριών. Το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αντιμετώπισαν επίσης τις δύο αρχικές προτάσεις της Επιτροπής ως δέσμη. Τέλος, σύμφωνα με το άρθρο 329 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ, κατά το οποίο τα κράτη μέλη που επιθυμούν να θεσπίσουν μεταξύ τους ενισχυμένη συνεργασία πρέπει να καθορίσουν το αντικείμενο αυτής της ενισχυμένης συνεργασίας, τα αιτούντα κράτη μέλη δήλωσαν ότι επιθυμούν να θεσπίσουν ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ τους στον τομέα της διεθνούς δικαιοδοσίας, του εφαρμοστέου δικαίου και της αναγνώρισης και εκτέλεσης αποφάσεων τόσο σε θέματα περιουσιακών σχέσεων των συζύγων όσο και σε θέματα περιουσιακών σχέσεων των καταχωρισμένων συντρόφων. 15. Με βάση τα ανωτέρω, οι προτεινόμενοι κανονισμοί υλοποιούν ενισχυμένη συνεργασία στον ενιαίο τομέα της διεθνούς δικαιοδοσίας, του εφαρμοστέου δικαίου και της αναγνώρισης και εκτέλεσης αποφάσεων σε θέματα περιουσιακών σχέσεων των διεθνών ζευγαριών, καλύπτοντας τόσο τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων όσο και τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων. Κατά συνέπεια, για να εξασφαλιστεί η χωρίς διακρίσεις μεταχείριση των πολιτών, οι προτεινόμενοι κανονισμοί θα πρέπει να εκδοθούν ταυτόχρονα και να εκληφθούν ως δέσμη μέτρων για τους σκοπούς της καθιέρωσης ενισχυμένης συνεργασίας και μελλοντικής συμμετοχής σ αυτήν. 4. ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΩΝ ΓΙΑ ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ 4.1. Απόφαση έγκρισης ως έσχατη λύση και συμμετοχή τουλάχιστον εννέα κρατών μελών 16. Το άρθρο 20 παράγραφος 2 της ΣΕΕ ορίζει ότι η απόφαση με την οποία εγκρίνεται ενισχυμένη συνεργασία εκδίδεται από το Συμβούλιο μόνον ως ύστατη λύση, εφόσον αυτό διαπιστώσει ότι οι επιδιωκόμενοι στόχοι της συνεργασίας αυτής δεν μπορούν να επιτευχθούν μέσα σε εύλογο χρόνο από την Ένωση στο σύνολό της, και υπό τον όρο ότι θα συμμετέχουν σε αυτήν τουλάχιστον εννέα κράτη μέλη. 17. Όπως αναφέρεται ανωτέρω, το Συμβούλιο, κατά τη συνεδρίασή του της 3ης Δεκεμβρίου 2015 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν θα είναι δυνατόν να επιτευχθεί συμφωνία σε επίπεδο ΕΕ για τους δύο κανονισμούς εντός εύλογου χρονικού διαστήματος 10. Ως εκ τούτου, το Συμβούλιο έκρινε ότι δεν μπορούσε να εξευρεθεί άλλη λύση για την Ένωση ως σύνολο, και ότι μπορούσε να χρησιμοποιηθεί η ενισχυμένη συνεργασία ως ύστατη λύση. 18. Μέχρι σήμερα, η Επιτροπή έλαβε αιτήματα από δεκαεπτά κράτη μέλη (Σουηδία, Βέλγιο, Ελλάδα, Κροατία, Σλοβενία, Ισπανία, Γαλλία, Πορτογαλία, Ιταλία, Μάλτα, Λουξεμβούργο, Γερμανία, Τσεχική Δημοκρατία, Κάτω Χώρες, Αυστρία, Βουλγαρία και Φινλανδία) τα οποία αναφέρουν ότι επιθυμούν να καθιερώσουν ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ τους στον τομέα της διεθνούς δικαιοδοσίας, του εφαρμοστέου 10 CS-PRES/2015/ EL 5 EL

6 δικαίου και της αναγνώρισης και εκτέλεσης αποφάσεων σε θέματα περιουσιακών σχέσεων των συζύγων και περιουσιακών σχέσεων των καταχωρισμένων συντρόφων Τομέας που καλύπτουν οι Συνθήκες 19. Το άρθρο 20, παράγραφος 1 της ΣΕΕ ορίζει ότι ενισχυμένη συνεργασία μπορεί να καθιερωθεί μόνο «στο πλαίσιο των μη αποκλειστικών αρμοδιοτήτων της Ένωσης», ενώ το άρθρο 329 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ ορίζει ότι ενισχυμένη συνεργασία μπορεί να καθιερωθεί «σε κάποιον από τους τομείς που αναφέρουν οι Συνθήκες, εκτός των τομέων αποκλειστικών αρμοδιοτήτων». 20. Τα δεκαεπτά αιτούντα κράτη μέλη ζήτησαν να τους επιτραπεί να καθιερώσουν μεταξύ τους ενισχυμένη συνεργασία στον τομέα της διεθνούς δικαιοδοσίας, του εφαρμοστέου δικαίου και της αναγνώρισης και εκτέλεσης αποφάσεων σε θέματα περιουσιακών σχέσεων των συζύγων και περιουσιακών σχέσεων των καταχωρισμένων συντρόφων, θεσπίζοντας κανόνες σύγκρουσης νόμων στον τομέα αυτόν. Οι κανόνες σύγκρουσης νόμων δεν περιλαμβάνονται στον κατάλογο των αποκλειστικών αρμοδιοτήτων που ορίζονται στο άρθρο 3 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ. Αναφέρονται ως ειδικό στοιχείο στον κατάλογο μέτρων δυνάμει του άρθρου 81 παράγραφος 2 της ΣΛΕΕ, ενώ στο άρθρο 81 παράγραφος 3 της ΣΛΕΕ γίνεται διάκριση μεταξύ των κανόνων σύγκρουσης νόμων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις γενικά και εκείνων που αφορούν το οικογενειακό δίκαιο. 21. Συνεπώς, οι κανόνες σύγκρουσης νόμων στο οικογενειακό δίκαιο συνιστούν έναν σαφώς διακεκριμένο τομέα που δεν εμπίπτει στην αποκλειστική αρμοδιότητα της Ένωσης, κατά την έννοια των Συνθηκών, εντός του οποίου μπορεί να καθιερωθεί ενισχυμένη συνεργασία Προαγωγή των στόχων της Ένωσης, προστασία των συμφερόντων της και ενίσχυση της διαδικασίας ολοκλήρωσής της Γενικό πλαίσιο 22. Λαμβάνοντας υπόψη την εκτίμηση αντικτύπου και την αιτιολογική έκθεση που συνοδεύουν τις προτάσεις της Επιτροπής του 2011, στόχος της ενισχυμένης συνεργασίας είναι να δημιουργήσει ένα σαφές και πλήρες νομικό πλαίσιο που θα καλύπτει τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των διεθνών ζευγαριών, καλύπτοντας τόσο τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων όσο και τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων. Οι προτάσεις αποσκοπούν ιδίως, σύμφωνα με τις σημερινές τάσεις στον τομέα του οικογενειακού δικαίου, στο να επιτρέψουν στα μέρη έναν ορισμένο βαθμό αυτονομίας στην επιλογή του εφαρμοστέου δικαίου. 23. Το 2003, η Επιτροπή ανέθεσε την εκπόνηση μελέτης σχετικά με τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων και τις περιουσιακές σχέσεις των εκτός γάμου ζευγαριών στο ιδιωτικό διεθνές δίκαιο και στο εσωτερικό δίκαιο 11, που κατέδειξε την ύπαρξη προβλημάτων στον τομέα αυτόν. Τα προβλήματα αυτά προκύπτουν ιδίως όταν οι πολίτες κάνουν χρήση του δικαιώματός τους για ελεύθερη κυκλοφορία εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εκθέτοντας τις περιουσιακές τους σχέσεις σε δυνητικά 11 Κοινοπραξία ASSER-UCL, Study in comparative law on the rules governing conflicts of jurisdiction and laws on matrimonial property regimes and the implementation for property issues of the separation of unmarried couples in the Member States. Βλ: EL 6 EL

7 συγκρουόμενες νομοθεσίες. Το 2006 η Επιτροπή εξέδωσε Πράσινη Βίβλο 12 για τη ρύθμιση της σύγκρουσης νόμων όσον αφορά τις περιουσιακές σχέσεις μεταξύ συζύγων, καθώς και το ζήτημα της διεθνούς δικαιοδοσίας και της αμοιβαίας αναγνώρισης, η οποία εντόπισε περαιτέρω αδυναμίες στην ισχύουσα κατάσταση. 24. Η Επιτροπή συνέστησε επίσης ομάδα εμπειρογνωμόνων για να την επικουρούν στο έργο της αναφορικά με μελλοντικές νομοθετικές προτάσεις, αποτελούμενη από εμπειρογνώμονες που ενεργούν ανεξάρτητα από τα κράτη μέλη. Διοργανώθηκε δημόσια ακρόαση στις 28 Σεπτεμβρίου 2009, με 99 συμμετέχοντες από τα κράτη μέλη. Η ομάδα εμπειρογνωμόνων, καθώς και πανεπιστημιακοί, δικηγόροι, συμβολαιογράφοι και μέλη της κοινωνίας των πολιτών έλαβαν μέρος στο φόρουμ και συζήτησαν την ανάγκη να εκδοθεί νομοθετική πράξη της Ένωσης σχετικά με τις περιουσιακές σχέσεις των διεθνών ζευγαριών. 25. Στο πλαίσιο του προγράμματος της Στοκχόλμης 13 υποστηρίζεται ότι η αρχή της αμοιβαίας αναγνώρισης είναι σκόπιμο «να επεκταθεί σε τομείς οι οποίοι δεν καλύπτονται ακόμη αλλά είναι ουσιώδεις για την καθημερινή ζωή, όπως οι περιουσιακές σχέσεις των συζύγων και οι περιουσιακές συνέπειες του χωρισμού ζευγαριών». 26. Οι προτάσεις που υπέβαλε η Επιτροπή το 2011 κρίθηκαν σε γενικές γραμμές αναγκαίες προκειμένου να αντιμετωπίζονται με συνεκτικό τρόπο οι περιουσιακές σχέσεις των ζευγαριών στο πλαίσιο ενός ενιαίου εφαρμοστέου δικαίου και από μια και μόνο αρχή, να επιτρέπεται σε διεθνή παντρεμένα ζευγάρια να επιλέγουν το δίκαιο που θα διέπει τα περιουσιακά τους στοιχεία, να αυξηθεί η ασφάλεια δικαίου όσον αφορά τις σχέσεις καταχωρισμένης συμβίωσης που έχουν διεθνή χαρακτήρα, με την εφαρμογή, κατά γενικό κανόνα, του δικαίου του κράτους καταχώρισης της συμβίωσης στις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων ζευγαριών, να δοθεί η δυνατότητα στους πολίτες να εξασφαλίζουν τη διεκπεραίωση των διαφόρων διαδικασιών από μία ενιαία δικαιοδοτική αρχή και, με τον τρόπο αυτό, να αποφεύγονται παράλληλες διαδικασίες και αντικρουόμενες δικαστικές αποφάσεις και να βελτιωθεί η προβλεψιμότητα για τα διεθνή ζευγάρια με την απλούστευση των διαδικασιών για την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων και την κυκλοφορία των δημοσίων εγγράφων σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. 27. Οι προτάσεις αποτελούν επίσης βασικό συμπλήρωμα του κανονισμού 650/2012 σχετικά με τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων, την αποδοχή και εκτέλεση δημόσιων εγγράφων στον τομέα της κληρονομικής διαδοχής και την καθιέρωση ευρωπαϊκού κληρονομητηρίου. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η εκκαθάριση της περιουσίας είναι πολύ συχνά θέμα που προηγείται της εκκαθάρισης της κληρονομίας του θανόντος. Η αποτελεσματικότητα του ευρωπαϊκού κληρονομητηρίου θα βελτιωνόταν σημαντικά αν εφαρμόζονταν ενιαίοι κανόνες σύγκρουσης νόμων στις περιουσιακές σχέσεις των ζευγαριών σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. 28. Οι προτάσεις που υπέβαλε η Επιτροπή το 2011 ήταν σημαντικές, δεδομένου ότι αφορούσαν περίπου 16 εκατομμύρια διεθνή έγγαμα ζευγάρια στην ΕΕ τα οποία, για παράδειγμα, ζουν σε κράτος μέλος διαφορετικό από το δικό τους ή έχουν περιουσιακά στοιχεία σε άλλο κράτος μέλος COM(2006) 400 τελικό. Επίσημη Εφημερίδα C 115 της 4ης Μαΐου EL 7 EL

8 29. Το 2007 τελέστηκαν στην ΕΕ περίπου διεθνείς γάμοι και λύθηκαν περίπου διεθνείς γάμοι (είτε λόγω διαζυγίου είτε λόγω θανάτου ενός εκ των συζύγων). Κάθε χρόνο διακυβεύονται πάνω από 460 εκατ. EUR όταν λύονται διεθνείς γάμοι. Το 2007 πάνω από νέες σχέσεις καταχωρισμένης συμβίωσης στην ΕΕ είχαν κάποια «διεθνή διάσταση» σε ό,τι αφορά την περιουσία τους. Περίπου σχέσεις καταχωρισμένων συντρόφων λύονται λόγω χωρισμού ή θανάτου κάθε χρόνο. Επιπλέον, ο αριθμός των καταχωρισμένων συντρόφων αυξάνεται σταθερά, ιδίως δεδομένου ότι ο αριθμός των κρατών μελών που έχουν θεσπίσει το θεσμό της καταχωρισμένης συμβίωσης αυξήθηκε από 17 το 2011 σε 20 σήμερα. Ως εκ τούτου, ο αριθμός των εκκαθαρίσεων των περιουσιακών στοιχείων των συντρόφων λόγω της λύσης της σχέσης ή του θανάτου ενός εκ των μελών της αυξάνεται Τρέχουσα κατάσταση στον τομέα της διεθνούς δικαιοδοσίας, του εφαρμοστέου δικαίου και της αναγνώρισης και εκτέλεσης αποφάσεων σε θέματα περιουσιακών σχέσεων των διεθνών ζευγαριών, συμπεριλαμβανομένων τόσο των περιουσιακών σχέσεων των συζύγων όσο και εκείνων των καταχωρισμένων συντρόφων. 30. Σήμερα οι πολίτες που βρίσκονται σε διεθνή γάμο ή διεθνή συμβίωση αντιμετωπίζουν διάφορα πρακτικά προβλήματα κατά τη διαχείριση των περιουσιακών τους στοιχείων. Ολοένα και περισσότερο οι πολίτες της Ένωσης μετακινούνται από το ένα κράτος μέλος σε άλλο, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο αριθμός των διεθνών ζευγαριών και των ζευγαριών που χαρακτηρίζονται από κάποια διεθνή διάσταση: πρόκειται για συζύγους διαφορετικών εθνικοτήτων ή για ζευγάρια που διαμένουν σε κράτος μέλος του οποίου δεν είναι υπήκοοι ή έχουν στην ιδιοκτησία τους περιουσιακά στοιχεία τα οποία βρίσκονται σε διαφορετικά κράτη μέλη ή παίρνουν διαζύγιο ή πεθαίνουν σε χώρα διαφορετική από τη δική τους. Το πρόβλημα έγκειται στο γεγονός ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο για τους ανθρώπους να γνωρίζουν ποιας χώρας τα δικαστήρια έχουν δικαιοδοσία και ποιο δίκαιο είναι εφαρμοστέο στην προσωπική τους κατάσταση και στο καθεστώς το οποίο διέπει την περιουσία τους. Κατά συνέπεια, αντιμετωπίζουν αθέλητες και δυσμενείς συνέπειες, όχι μόνο στην καθημερινή διαχείριση των περιουσιακών τους στοιχείων, αλλά και σε περίπτωση χωρισμού ή θανάτου ενός εκ των δύο μελών του ζευγαριού. 31. Μολονότι υφίστανται ενωσιακοί κανόνες για τη διεθνή δικαιοδοσία και το εφαρμοστέο δίκαιο σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, καθώς και για ορισμένα ζητήματα οικογενειακού δικαίου, δεν υπάρχουν σήμερα κανόνες για τις περιουσιακές σχέσεις ή τα διεθνή ζευγάρια. Ως εκ τούτου, το θέμα ρυθμίζεται από το εθνικό δίκαιο και, σε πολύ περιορισμένο βαθμό, από διεθνείς συμφωνίες μεταξύ κρατών μελών. 32. Τα αίτια των τρεχόντων προβλημάτων για τα ζευγάρια που συνδέονται με σχέση καταχωρισμένης συμβίωσης είναι κατά βάση ίδια με εκείνα που ισχύουν για τα ζευγάρια που έχουν τελέσει γάμο. Εντούτοις, υπάρχουν ορισμένες σοβαρές επιπλέον δυσχέρειες για τα ζευγάρια που βρίσκονται σε καταχωρισμένη συμβίωση, καθώς η έννοια της καταχωρισμένης συμβίωσης προβλέπεται μόνο σε 20 κράτη μέλη, δεν διαθέτουν όλα τα κράτη μέλη ουσιαστικό δίκαιο που διέπει τις περιουσιακές τους σχέσεις και ακόμη λιγότερα κράτη μέλη έχουν θεσπίσει σχετικούς κανόνες περί διεθνούς δικαιοδοσίας και σύγκρουσης νόμων. 33. Οι προτεινόμενοι κανονισμοί καλύπτουν τα ζευγάρια που συμμετέχουν επισήμως σε οικογενειακό θεσμό, και συγκεκριμένα σε γάμο και σε καταχωρισμένη σχέση συμβίωσης. Οι «de facto» ενώσεις δεν καλύπτονται. EL 8 EL

9 34. Σκοπός της ενισχυμένης συνεργασίας είναι η θέσπιση σαφούς νομικού πλαισίου στα συμμετέχοντα κράτη μέλη για τον καθορισμό της διεθνούς δικαιοδοσίας και του εφαρμοστέου δικαίου στις περιουσιακές σχέσεις των διεθνών ζευγαριών, που να καλύπτει τόσο τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων όσο και εκείνες των καταχωρισμένων συντρόφων και να διευκολύνει την κυκλοφορία των αποφάσεων και των δημόσιων εγγράφων επί των εν λόγω υποθέσεων μεταξύ των κρατών μελών Οφέλη της ενισχυμένης συνεργασίας στον τομέα της διεθνούς δικαιοδοσίας, του εφαρμοστέου δικαίου και της αναγνώρισης και εκτέλεσης αποφάσεων σε θέματα περιουσιακών σχέσεων των διεθνών ζευγαριών, συμπεριλαμβανομένων τόσο των περιουσιακών σχέσεων των συζύγων όσο και εκείνων των καταχωρισμένων συντρόφων. 35. Δεκαεπτά κράτη μέλη ζήτησαν ενισχυμένη συνεργασία στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των διεθνών ζευγαριών, που θα καλύπτει τόσο τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων όσο και τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων: η Σουηδία, το Βέλγιο, η Ελλάδα, η Κροατία, η Σλοβενία, η Ισπανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Μάλτα, η Πορτογαλία, η Γερμανία, το Λουξεμβούργο, η Τσεχική Δημοκρατία, οι Κάτω Χώρες, η Αυστρία, η Βουλγαρία και η Φινλανδία. Ο συνολικός πληθυσμός αυτών των δεκαεπτά αιτούντων κρατών μελών ανέρχεται σε 340 εκατομμύρια. Ο αριθμός αυτός αντιπροσωπεύει το 67 % του πληθυσμού της Ένωσης 14. Αυτό σημαίνει ότι μεγάλος αριθμός από τους, κατά τις σχετικές εκτιμήσεις, 16 εκατομμύρια διεθνείς γάμους στην ΕΕ 15 θα επωφεληθούν από αυτή την ενισχυμένη συνεργασία. Όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των κρατών μελών που συμμετέχουν στην ενισχυμένη συνεργασία, τόσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των πολιτών της ΕΕ που θα επωφεληθούν από αυτήν. 36. Η ενισχυμένη συνεργασία για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των διεθνών ζευγαριών, που καλύπτει τόσο τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων όσο και εκείνες των καταχωρισμένων συντρόφων, προσφέρει στους πολίτες τα ακόλουθα πλεονεκτήματα: α) επιτρέπει τον συνεκτικό χειρισμό των περιουσιακών σχέσεων των ζευγαριών στο πλαίσιο μιας ενιαίας εφαρμοστέας νομοθεσίας και από μία και μόνο αρχή β) επιτρέπει στα διεθνή ζευγάρια να επιλέγουν το δίκαιο που θα διέπει τα περιουσιακά τους στοιχεία γ) αυξάνει την ασφάλεια δικαίου για τα διεθνή ζευγάρια με την εφαρμογή κατά γενικό κανόνα του δικαίου του κράτους με το οποίο το ζευγάρι έχει τον στενότερο σύνδεσμο δ) παρέχει στους πολίτες τη δυνατότητα να προσφεύγουν σε μία ενιαία δικαιοδοτική αρχή για τη διεκπεραίωση των διαφόρων σχετικών διαδικασιών και, με τον τρόπο αυτό, αποφεύγονται παράλληλες διαδικασίες και αντικρουόμενες δικαστικές αποφάσεις και Πληροφορίες της Eurostat από την 1η Ιανουαρίου 2015 ( 1&footnotes=yes&labeling=labels&plugin=1) Οι πληροφορίες που παρέχονται στις παραγράφους αυτές στηρίζονται στην τελική έκθεση της μελέτης εκτίμησης αντικτύπου του EPEC σχετικά με τις κοινοτικές νομικές πράξεις για τις περιουσιακές σχέσεις μεταξύ συζύγων και τις περιουσιακές σχέσεις των εκτός γάμου ζευγαριών με διεθνικό χαρακτήρα, EL 9 EL

10 ε) βελτιώνει την προβλεψιμότητα για τα διεθνή ζευγάρια με την απλούστευση των διαδικασιών για την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων και την κυκλοφορία των δημοσίων εγγράφων σε όλη την ΕΕ Εκπλήρωση των απαιτήσεων του άρθρου 20 παράγραφος 1 της ΣΕΕ 37. Το άρθρο 20 παράγραφος 1 της ΣΕΕ ορίζει ότι η ενισχυμένη συνεργασία έχει ως σκοπό να διευκολύνει την πραγμάτωση των στόχων της Ένωσης, να διαφυλάσσει τα συμφέροντά της και να ενισχύει τη διαδικασία ολοκλήρωσής της. 38. Ένα από τα καθήκοντα της Ένωσης είναι να προσφέρει στους πολίτες της έναν χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης χωρίς εσωτερικά σύνορα, εντός του οποίου εξασφαλίζεται η ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων (άρθρο 3 παράγραφος 2 της ΣΕΕ). Ο χώρος δικαιοσύνης προϋποθέτει την ανάπτυξη της δικαστικής συνεργασίας σε αστικές υποθέσεις που έχουν διασυνοριακές επιπτώσεις, βάσει της αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισης των δικαστικών αποφάσεων (άρθρο 81 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ). Γι αυτόν τον σκοπό, η Ένωση μπορεί να θεσπίζει μέτρα που αποσκοπούν στη διασφάλιση, πρώτον, της αμοιβαίας αναγνώρισης και εκτέλεσης δικαστικών αποφάσεων μεταξύ κρατών μελών, και, δεύτερον, της συμβατότητας των κανόνων που εφαρμόζονται στα κράτη μέλη όσον αφορά τη σύγκρουση νόμων [άρθρο 81 παράγραφος 2 στοιχεία α) και γ) της ΣΛΕΕ]. 39. Η εναρμόνιση των κανόνων για τη σύγκρουση νόμων και τη διεθνή δικαιοδοσία διευκολύνει την αμοιβαία αναγνώριση των δικαστικών αποφάσεων. Πράγματι, το γεγονός ότι τα δικαστήρια των κρατών μελών εφαρμόζουν τους ίδιους κανόνες σύγκρουσης δικαιοδοσίας και σύγκρουσης νόμων, προκειμένου να προσδιοριστεί το δικαστήριο που είναι αρμόδιο για την εκδίκαση μιας υπόθεσης και το εφαρμοστέο στην περίπτωση αυτή δίκαιο, ενισχύει την αμοιβαία εμπιστοσύνη στις δικαστικές αποφάσεις που εκδίδονται σε άλλο κράτος μέλος Η ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ των αιτούντων κρατών μελών για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των διεθνών ζευγαριών, που καλύπτει τόσο τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων όσο και εκείνες των καταχωρισμένων συντρόφων, θα προωθήσει το στόχο της Ένωσης για εξασφάλιση της συμβατότητας των κανόνων που εφαρμόζονται στα κράτη μέλη σχετικά με τη σύγκρουση νόμων και τη δικαιοδοσία. Η ενισχυμένη συνεργασία στον εν λόγω τομέα θα αυξήσει τον βαθμό συμβατότητας των κανόνων των κρατών μελών για τον καθορισμό του αρμοδίου δικαστηρίου που θα ασχοληθεί με υπόθεση περιουσιακών σχέσεων των διεθνών ζευγαριών και για τον καθορισμό του δικαίου που θα πρέπει να εφαρμόσει το εν λόγω δικαστήριο, καθώς και για την αναγνώριση και εκτέλεση, σε ένα κράτος μέλος, αποφάσεων σχετικά με το θέμα αυτό που εκδόθηκαν σε άλλο κράτος μέλος, σε σύγκριση με την παρούσα κατάσταση, στην οποία δεν υπάρχουν εναρμονισμένοι κανόνες σχετικά με τη σύγκρουση νόμων και δικαιοδοσίας καθώς και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των διεθνών ζευγαριών Συμμόρφωση με τις Συνθήκες και το δίκαιο της Ένωσης 41. Σύμφωνα με το άρθρο 326 της ΣΛΕΕ, η ενισχυμένη συνεργασία πρέπει να σέβεται τις Συνθήκες και το δίκαιο της Ένωσης. 16 Πρόγραμμα μέτρων για την εφαρμογή της αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισης των αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, το οποίο θεσπίστηκε στις 30 Νοεμβρίου 2000 (ΕΕ C 12 της , σ. 1). EL 10 EL

11 42. Η ενισχυμένη συνεργασία δεν πρέπει να επηρεάζει το υπάρχον κεκτημένο. Θα καθιερωθεί σε τομέα ο οποίος καλύπτεται από τις συντρέχουσες αρμοδιότητες της Ένωσης, στον οποίο όμως η Ένωση δεν διαθέτει κοινούς κανόνες μέχρι σήμερα. Η πρώτη νομική πράξη της Ένωσης που εκδόθηκε στον τομέα του οικογενειακού δικαίου, ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1347/2000 του Συμβουλίου 17, θέσπισε κανόνες σχετικά με τη δικαιοδοσία, την αναγνώριση και την εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων σε γαμικές διαφορές, καθώς και αποφάσεων σε διαφορές γονικής μέριμνας έναντι των κοινών τέκνων των συζύγων οι οποίες εκδίδονται επ ευκαιρία διαδικασιών γαμικών διαφορών. Ωστόσο, η πράξη αυτή δεν περιελάμβανε κανόνες περί του εφαρμοστέου δικαίου όσον αφορά το διαζύγιο και τις περιουσιακές σχέσεις των ζευγαριών. Η έκδοση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2201/ , ο οποίος κατάργησε και αντικατέστησε τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1347/2000 από την 1η Μαρτίου 2005, δεν επέφερε καμιά αλλαγή σε σχέση με το θέμα αυτό. Οι κανόνες σύγκρουσης νόμων σχετικά με το διαζύγιο και τον δικαστικό χωρισμό θεσπίστηκαν στο πλαίσιο ενισχυμένης συνεργασίας στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1259/ από 16 κράτη μέλη. Οι κανόνες σύγκρουσης νόμων όσον αφορά τις διαθήκες και τις κληρονομικές σχέσεις θεσπίστηκαν με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 650/ Το ζήτημα των κανόνων σύγκρουσης νόμων στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των διεθνών ζευγαριών, που καλύπτει τόσο τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων όσο και εκείνες των καταχωρισμένων συντρόφων, αναμένεται να συμπληρώσει το νομικό πλαίσιο που ισχύει για τα διεθνή ζευγάρια στην Ένωση. 43. Η ενισχυμένη συνεργασία για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των διεθνών ζευγαριών, που καλύπτει τόσο τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων όσο και εκείνες των καταχωρισμένων συντρόφων, δεν θα προκαλέσει διάκριση λόγω ιθαγένειας, η οποία απαγορεύεται από το άρθρο 18 της ΣΛΕΕ, επειδή οι προτεινόμενοι κανόνες σύγκρουσης νόμων θα έχουν καθολικό χαρακτήρα και θα εφαρμόζονται σε όλες τις διαδικασίες ενώπιον των δικαστηρίων των συμμετεχόντων κρατών μελών, ανεξάρτητα από την ιθαγένεια ή τη διαμονή των μερών. Από την άλλη πλευρά, τα δικαστήρια των μη συμμετεχόντων κρατών μελών θα εξακολουθούν να εφαρμόζουν τους εθνικούς τους κανόνες σύγκρουσης νόμων δυνάμει του ιδιωτικού διεθνούς δικαίου Δεν θίγεται η εσωτερική αγορά ούτε η οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή κανένας φραγμός ή εισαγωγή διακρίσεων στο εμπόριο καμία στρέβλωση του ανταγωνισμού 44. Το άρθρο 326 της ΣΛΕΕ προβλέπει ότι η ενισχυμένη συνεργασία δεν πρέπει να θίγει την εσωτερική αγορά ούτε την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή ούτε να Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1347/2000 του Συμβουλίου περί της διεθνούς δικαιοδοσίας, αναγνώρισης και εκτέλεσης αποφάσεων σε γαμικές διαφορές και διαφορές γονικής μέριμνας έναντι των κοινών τέκνων των συζύγων (ΕΕ L 160 της , σ. 19). Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003 του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 2003, για τη διεθνή δικαιοδοσία και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων σε γαμικές διαφορές και διαφορές γονικής μέριμνας, ο οποίος καταργεί τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1347/2000. Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1259/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 2010, για τη θέσπιση ενισχυμένης συνεργασίας στον τομέα του δικαίου που είναι εφαρμοστέο στο διαζύγιο και τον δικαστικό χωρισμό. Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 650/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 4ης Ιουλίου 2012, σχετικά με τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων, την αποδοχή και εκτέλεση δημόσιων εγγράφων στον τομέα της κληρονομικής διαδοχής και την καθιέρωση ευρωπαϊκού κληρονομητηρίου. EL 11 EL

12 συνιστά διάκριση ή φραγμό στις συναλλαγές μεταξύ των κρατών μελών ούτε να προκαλεί στρεβλώσεις του ανταγωνισμού μεταξύ τους. 45. Η ενισχυμένη συνεργασία στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των διεθνών ζευγαριών, που καλύπτει τόσο τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων όσο και εκείνες των καταχωρισμένων συντρόφων, δεν δημιουργεί προβλήματα όσον αφορά αυτές τις νομικές προϋποθέσεις. Πράγματι, οι προτάσεις για την εφαρμογή της ενισχυμένης συνεργασίας στον τομέα αυτόν θα χρησιμεύσουν για να διευκολυνθεί η ομαλή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς μέσω της εξάλειψης των εμποδίων για την ελεύθερη κυκλοφορία των πολιτών, οι οποίοι αντιμετωπίζουν σήμερα προβλήματα που οφείλονται σε διαφορές μεταξύ των εθνικών νομοθεσιών σχετικά με τις περιουσιακές σχέσεις των ζευγαριών. Επομένως, η ασφάλεια δικαίου που επιτυγχάνεται μέσα από εναρμονισμένους κανόνες σύγκρουσης νόμων στον τομέα αυτόν θα έχει θετικές συνέπειες για τα ζευγάρια που ασκούν το δικαίωμά τους στην ελεύθερη κυκλοφορία μεταξύ των συμμετεχόντων κρατών μελών. 46. Λαμβάνοντας υπόψη τη φύση των προτεινόμενων κανονισμών, οι οποίοι αφορούν μόνον τις σχέσεις μεταξύ δύο φυσικών προσώπων, η ενισχυμένη συνεργασία δεν επηρεάζει τις επιχειρήσεις ούτε τις νομικές σχέσεις στην αγορά ούτε το εμπόριο ούτε τον ανταγωνισμό στην Ένωση. Τέλος, η ενισχυμένη συνεργασία δεν θα επηρεάσει την εδαφική συνοχή μεταξύ των περιφερειών της Ένωσης. 47. Με την εναρμόνιση των κανόνων σύγκρουσης νόμων, οι προτάσεις θα απλουστεύσουν σημαντικά τη ζωή των πολιτών (και των ασκούντων νομικά επαγγέλματα), καθώς, στα συμμετέχοντα κράτη μέλη, θα είναι σε θέση να καθορίζουν τη διεθνή δικαιοδοσία και το εφαρμοστέο δίκαιο στις περιουσιακές τους σχέσεις και να επωφελούνται από μια απλοποιημένη κυκλοφορία αποφάσεων και δημόσιων εγγράφων σχετικά με το θέμα αυτό. 48. Μολονότι δεν θα επωφεληθούν όλα τα διεθνή ζευγάρια στην Ένωση από την ασφάλεια δικαίου και την απλούστευση μέσω της ενισχυμένης συνεργασίας, η κατάσταση των διεθνών ζευγαριών που προσφεύγουν στα δικαστήρια σε μη συμμετέχοντα κράτη μέλη δεν θα επιδεινωθεί σε σχέση με τη σημερινή κατάσταση. Πράγματι, τα μη συμμετέχοντα κράτη μέλη θα διατηρήσουν το status quo τους, καθώς θα εξακολουθεί να ισχύει, όπως και σήμερα, το εθνικό τους δίκαιο (συμπεριλαμβανομένων των κανόνων τους επί του ιδιωτικού διεθνούς δικαίου) σε διασυνοριακές υποθέσεις που αφορούν τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων και τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων προκειμένου να προσδιοριστεί ποιο δικαστήριο θα πρέπει να ασχοληθεί με μια υπόθεση σχετικά με τα θέματα αυτά και ποιο δίκαιο θα πρέπει να εφαρμοστεί. Τα μη συμμετέχοντα κράτη μέλη θα εξακολουθήσουν να εφαρμόζουν, όπως και σήμερα, το εθνικό τους δίκαιο (συμπεριλαμβανομένων των κανόνων τους επί του ιδιωτικού διεθνούς δικαίου) στην αναγνώριση και την εκτέλεση αποφάσεων που εκδόθηκαν σε ένα από τα συμμετέχοντα κράτη μέλη. Από την πλευρά τους, τα συμμετέχοντα κράτη μέλη θα εξακολουθήσουν να εφαρμόζουν, όπως και σήμερα, το εθνικό τους δίκαιο (συμπεριλαμβανομένων των κανόνων τους επί του ιδιωτικού διεθνούς δικαίου) για την αναγνώριση και εκτέλεση των αποφάσεων που εκδίδονται σε μη συμμετέχοντα κράτη μέλη. Έτσι, η κατάσταση όσον αφορά τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων και τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων θα είναι ισοδύναμη με την κατάσταση όσον αφορά άλλες πράξεις στον τομέα της αστικής δικαιοσύνης, στις οποίες δεν συμμετέχουν όλα τα κράτη μέλη, όπως ο κανονισμός 1259/2010 για τη θέσπιση ενισχυμένης συνεργασίας στον τομέα του δικαίου που εφαρμόζεται στο EL 12 EL

13 διαζύγιο και τον δικαστικό χωρισμό και ο κανονισμός αριθ. 650/2012 για την κληρονομική διαδοχή και τη διαθήκη. 49. Επιπλέον, η εφαρμογή των κανονισμών για τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων και τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων, για την υλοποίηση της ενισχυμένης συνεργασίας, δεν θα εξαρτάται από την ιθαγένεια των μελών του ζεύγους, δηλαδή από το κατά πόσον τα μέλη του ζεύγους είναι υπήκοοι συμμετέχοντος κράτους μέλους. Οι αρχές των συμμετεχόντων κρατών μελών (για παράδειγμα, συμβολαιογράφος ή δικαστήριο), οι οποίες υποχρεούνται να εφαρμόζουν τους κανονισμούς, θα εφαρμόζουν τους εν λόγω κανονισμούς σε όλους τους πολίτες που φέρνουν ενώπιόν τους υπόθεση περιουσιακών σχέσεων συζύγων ή υπόθεση που αφορά τις περιουσιακές σχέσεις της καταχωρισμένης συμβίωσής τους, ανεξαρτήτως της ιθαγένειας των πολιτών. Ομοίως, αν ένα ζευγάρι που αποτελείται από έναν ή δύο πολίτες συμμετέχοντος κράτους μέλους φέρει την υπόθεσή του ενώπιον αρχής μη συμμετέχοντος κράτους μέλους, οι αρχές του εν λόγω μη συμμετέχοντος κράτους μέλους δεν θα εφαρμόζουν τους κανονισμούς, αλλά το εθνικό τους δίκαιο (συμπεριλαμβανομένου του ιδιωτικού τους διεθνούς δικαίου) για τον χειρισμό των διεθνών διαδικαστικών πτυχών των περιουσιακών σχέσεων των συζύγων ή των περιουσιακών συνεπειών της καταχωρισμένης σχέσης συμβίωσης. 50. Κατά συνέπεια, η ενισχυμένη συνεργασία δεν θα προκαλέσει αδικαιολόγητη διαφοροποιημένη μεταχείριση μεταξύ των πολιτών Σεβασμός των δικαιωμάτων, των αρμοδιοτήτων και των υποχρεώσεων των μη συμμετεχόντων κρατών μελών 51. Το άρθρο 327 της ΣΛΕΕ ορίζει ότι οι ενισχυμένες συνεργασίες σέβονται τις αρμοδιότητες, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των κρατών μελών που δεν συμμετέχουν σ αυτές. 52. Η θέσπιση κοινών κανόνων σύγκρουσης νόμων από τα δεκαεπτά αιτούντα κράτη μέλη δεν θίγουν τους κανόνες των μη συμμετεχόντων κρατών μελών. Τα μη συμμετέχοντα κράτη μέλη θα εξακολουθήσουν να εφαρμόζουν τους δικούς τους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου σχετικά με τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των διεθνών ζευγαριών. 53. Στο επίπεδο του δημόσιου διεθνούς δικαίου, δεν υπάρχουν διεθνείς συμφωνίες σχετικά με τη δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των διεθνών ζευγαριών (που καλύπτουν τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων και τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων) μεταξύ των συμμετεχόντων και των μη συμμετεχόντων κρατών μελών, οι οποίες θα μπορούσαν να επηρεαστούν από την ενισχυμένη συνεργασία Συμπέρασμα σχετικά με την εκπλήρωση των νομικών προϋποθέσεων 54. Με βάση τα ανωτέρω, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι πληρούνται όλες οι νομικές προϋποθέσεις που καθορίζονται από τις Συνθήκες για την έγκριση της θέσπισης της ενισχυμένης συνεργασίας Σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων 55. Η ενισχυμένη συνεργασία στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των διεθνών ζευγαριών, που καλύπτει τόσο τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων όσο και τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων, σέβεται τα θεμελιώδη EL 13 EL

14 δικαιώματα που προβλέπονται στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδίως το άρθρο 9 σχετικά με το δικαίωμα γάμου και το δικαίωμα δημιουργίας οικογένειας σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο και το άρθρο 21 σχετικά με το δικαίωμα μη εισαγωγής διακρίσεων. Οι κανόνες σύγκρουσης νόμων που προτείνονται στους κανονισμούς για την εφαρμογή της ενισχυμένης συνεργασίας θα εφαρμόζονται σε όλα τα διεθνή ζευγάρια που δεσμεύονται από θεσμικό δεσμό, όπως γάμο και καταχωρισμένη συμβίωση, στα συμμετέχοντα κράτη μέλη, χωρίς να εισάγονται διακρίσεις για οποιονδήποτε λόγο Συμπέρασμα για την ενισχυμένη συνεργασία 56. Η Επιτροπή θεωρεί ότι τα οφέλη της ενισχυμένης συνεργασίας στον τομέα της δικαιοδοσίας, του εφαρμοστέου δικαίου και της αναγνώρισης και εκτέλεσης αποφάσεων που σχετίζονται με τις περιουσιακές σχέσεις των διεθνών ζευγαριών, που καλύπτει τόσο τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων όσο και τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων, είναι πολλά σε σύγκριση με τη διατήρηση του status quo και ότι τα πλεονεκτήματα της καθιέρωσης ενισχυμένης συνεργασίας στον τομέα αυτόν είναι περισσότερα από τα τυχόν μειονεκτήματα. 57. Οι κοινοί κανόνες σύγκρουσης νόμων στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των διεθνών ζευγαριών θα διευκολύνουν σημαντικά τη ζωή πολλών ζευγαριών στα συμμετέχοντα κράτη μέλη. Αυτό συνάδει με το πρόγραμμα της Στοκχόλμης, στο πλαίσιο του οποίου το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έκρινε ότι η διαδικασία εναρμόνισης των κανόνων σύγκρουσης νόμων σε επίπεδο Ένωσης θα πρέπει να συνεχιστεί στους τομείς στους οποίους η εναρμόνιση αυτή είναι επιβεβλημένη, όπως «... οι περιουσιακές σχέσεις των συζύγων και οι περιουσιακές συνέπειες του χωρισμού ζευγαριών» Ως εκ τούτου, η Επιτροπή προτείνει να εγκριθεί η ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ των αιτούντων κρατών μελών. Η Επιτροπή τονίζει ότι η ενισχυμένη συνεργασία για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των διεθνών ζευγαριών, που καλύπτει τόσο τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων όσο και τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων, είναι ανοικτή ανά πάσα στιγμή σε όλα τα κράτη μέλη, σύμφωνα με το άρθρο 328 της ΣΛΕΕ, και ενθαρρύνει τα κράτη μέλη που δεν το έχουν ακόμη ζητήσει, να συμμετάσχουν στην ενισχυμένη συνεργασία, ενισχύοντας έτσι τα οφέλη και τα πλεονεκτήματά της. Πρόταση 2016/0061 (NLE) ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την έγκριση ενισχυμένης συνεργασίας στον τομέα της διεθνούς δικαιοδοσίας, του εφαρμοστέου δικαίου και της αναγνώρισης και εκτέλεσης αποφάσεων για τις περιουσιακές σχέσεις των διεθνών ζευγαριών, που καλύπτει τόσο τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων όσο και τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων 21 Επίσημη Εφημερίδα C 115 της 4ης Μαΐου EL 14 EL

15 ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 392 παράγραφος 1, Έχοντας υπόψη τις αιτήσεις που υποβλήθηκαν από το Βέλγιο, τη Βουλγαρία, την Τσεχική Δημοκρατία, τη Γερμανία, την Ελλάδα, την Ισπανία, τη Γαλλία, την Κροατία, την Ιταλία, το Λουξεμβούργο, τη Μάλτα, τις Κάτω Χώρες, την Αυστρία, την Πορτογαλία, τη Σλοβενία, τη Φινλανδία και τη Σουηδία, Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Έχοντας υπόψη την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου 22, Εκτιμώντας τα ακόλουθα: (1) Η Ένωση έχει θέσει ως στόχο τη διατήρηση και την ανάπτυξη ενός χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, εντός του οποίου εξασφαλίζεται η ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων. Για την προοδευτική καθιέρωση ενός τέτοιου χώρου, η Ένωση πρέπει να θεσπίσει μέτρα σχετικά με τη δικαστική συνεργασία σε αστικές υποθέσεις με διασυνοριακές επιπτώσεις. (2) Σύμφωνα με το άρθρο 81 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα εν λόγω μέτρα πρέπει να περιλαμβάνουν την προώθηση της συμβατότητας των κανόνων που εφαρμόζονται στα κράτη μέλη όσον αφορά τη σύγκρουση νόμων, καθώς και μέτρα σχετικά με το οικογενειακό δίκαιο με διασυνοριακές επιπτώσεις. (3) Στις 16 Μαρτίου 2011 η Επιτροπή ενέκρινε πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου για τη δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των συζύγων και πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με τη δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των καταχωρισμένων συντρόφων. (4) Κατά τη σύνοδό του της 3ης Δεκεμβρίου 2015, το Συμβούλιο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί συμφωνία μέσα σε εύλογο χρόνο από την Ένωση στο σύνολό της για την έκδοση των κανονισμών. (5) Υπό τις συνθήκες αυτές, η Μάλτα, η Κροατία και το Βέλγιο απηύθυναν διαδοχικά αιτήματα στην Επιτροπή με επιστολές στις 14 Δεκεμβρίου 2015, στις 15 Δεκεμβρίου 2015 και στις 17 Δεκεμβρίου 2015 αντιστοίχως, η δε Σουηδία, η Ελλάδα, η Σλοβενία, η Ισπανία, η Γαλλία, η Πορτογαλία, η Ιταλία, το Λουξεμβούργο και η Γερμανία, με επιστολές τους στις 18 Δεκεμβρίου 2015, δηλώνοντας ότι επιθυμούσαν να καθιερώσουν μεταξύ τους ενισχυμένη συνεργασία σχετικά με τη δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των συζύγων και την περιουσιακών σχέσεων των καταχωρισμένων συντρόφων και ότι η Επιτροπή θα πρέπει να υποβάλει πρόταση στο Συμβούλιο για τον σκοπό αυτό. Η Τσεχική Δημοκρατία, οι Κάτω Χώρες, η Βουλγαρία, η Αυστρία και η Φινλανδία απηύθυναν παρόμοιες αιτήσεις στην Επιτροπή με επιστολές τους στις 28 Ιανουαρίου 2016, στις 2 Φεβρουαρίου 2016, στις 9 Φεβρουαρίου 2016, στις 16 Φεβρουαρίου 2016 και στις 26 Φεβρουαρίου αντιστοίχως. Συνολικά, δέκα επτά κράτη μέλη υπέβαλαν αίτημα για ενισχυμένη συνεργασία. 22 Επίσημη Εφημερίδα C [ ], [ ], σ. [ ]. EL 15 EL

16 (6) Η ενισχυμένη συνεργασία αναμένεται να δημιουργήσει ένα σαφές και πλήρες νομικό πλαίσιο στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των διεθνών ζευγαριών, που θα καλύπτει τόσο τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων όσο και τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων, στα συμμετέχοντα κράτη μέλη, να εξασφαλίσει στους πολίτες τις δέουσες λύσεις όσον αφορά την ασφάλεια δικαίου, την προβλεψιμότητα και την ευελιξία και να διευκολύνει την κυκλοφορία των αποφάσεων και των δημόσιων εγγράφων μεταξύ των συμμετεχόντων κρατών μελών. (7) Σύμφωνα με τα αιτήματα των κρατών μελών για την καθιέρωση ενισχυμένης συνεργασίας, η Επιτροπή προτείνει δύο πράξεις ουσιαστικού δικαίου για την εφαρμογή της ενισχυμένης συνεργασίας, μία σχετικά με τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων και μία άλλη σχετικά με τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων. Για να καλυφθεί ολόκληρο το πεδίο της ενισχυμένης συνεργασίας στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των διεθνών ζευγαριών και να εξασφαλιστεί η μη διακριτική μεταχείριση των πολιτών, οι δύο εκτελεστικές πράξεις ουσιαστικού δικαίου θα πρέπει να εκδοθούν ταυτοχρόνως. (8) Οι προϋποθέσεις που ορίζονται στο άρθρο 20 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και στα άρθρα 326 έως 329 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης πληρούνται. (9) Ο τομέας της ενισχυμένης συνεργασίας, δηλαδή η δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο και η αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των διεθνών ζευγαριών, που καλύπτει τόσο τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων όσο και τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων, καθορίζεται στο άρθρο 81 παράγραφος 2 στοιχεία α) και γ) και στο άρθρο 81 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως ένας από τους τομείς που καλύπτονται από τις Συνθήκες. Δεν πρόκειται για τομέα αποκλειστικής αρμοδιότητας της Ένωσης. (10) Η απαίτηση της ύστατης λύσης που προβλέπεται στο άρθρο 20 παράγραφος 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση πληρούται, εφόσον το Συμβούλιο έκρινε, στις 3 Δεκεμβρίου 2015, ότι οι στόχοι του κανονισμού δεν μπορούν να επιτευχθούν μέσα σε εύλογο χρόνο από την Ένωση στο σύνολό της. (11) Η ενισχυμένη συνεργασία για τη δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των διεθνών ζευγαριών, που καλύπτει τόσο τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων όσο και τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων, αποσκοπεί στο να αναπτυχθεί δικαστική συνεργασία σε αστικές υποθέσεις που έχουν διασυνοριακές επιπτώσεις, βάσει της αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισης των δικαστικών αποφάσεων, καθώς και στο να εξασφαλιστεί η συμβατότητα των κανόνων που εφαρμόζονται στα κράτη μέλη όσον αφορά τη σύγκρουση νόμων. Ως εκ τούτου, προάγει τους στόχους της Ένωσης, διαφυλάσσει τα συμφέροντά της και ενισχύει τη διαδικασία ολοκλήρωσής της, όπως απαιτείται από το άρθρο 20 παράγραφος 1 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. (12) Η ενισχυμένη συνεργασία για τη δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των διεθνών ζευγαριών, που καλύπτει τόσο τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων όσο και τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων, είναι σύμφωνη με τις Συνθήκες και το δίκαιο της Ένωσης και δεν θίγει την εσωτερική αγορά ούτε την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή. Δεν συνιστά φραγμό ή διάκριση στις EL 16 EL

17 συναλλαγές μεταξύ των κρατών μελών ούτε προκαλεί στρεβλώσεις του ανταγωνισμού μεταξύ τους. (13) Ειδικότερα, η ενισχυμένη συνεργασία για τη δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των διεθνών ζευγαριών, που καλύπτει τόσο τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων όσο και τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων, είναι συμβατή με το δίκαιο της Ένωσης σχετικά με τη δικαστική συνεργασία σε αστικές υποθέσεις, στον βαθμό που η ενισχυμένη συνεργασία δεν θίγει το προϋπάρχον κεκτημένο. (14) Η ενισχυμένη συνεργασία για τη δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των διεθνών ζευγαριών, που καλύπτει τόσο τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων όσο και τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων, σέβεται τις αρμοδιότητες, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των κρατών μελών που δεν συμμετέχουν σ αυτήν. Οι κοινοί κανόνες για τη δικαιοδοσία, τη σύγκρουση νόμων και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων εντός των συμμετεχόντων κρατών μελών δεν θίγουν τους κανόνες των μη συμμετεχόντων κρατών μελών. Τα δικαστήρια των μη συμμετεχόντων κρατών μελών θα εξακολουθούν να εφαρμόζουν τους ισχύοντες εσωτερικούς τους κανόνες για τον καθορισμό της δικαιοδοσίας και του εφαρμοστέου δικαίου και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των διεθνών ζευγαριών, που καλύπτουν τόσο τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων όσο και τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων (15) Η παρούσα απόφαση τηρεί τις αρχές που αναγνωρίζονται στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως στα άρθρα 9 και 21. (16) Η ενισχυμένη συνεργασία για τη δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των διεθνών ζευγαριών, που καλύπτει τόσο τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων όσο και τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων, είναι ανοικτή ανά πάσα στιγμή σε όλα τα κράτη μέλη, σύμφωνα με το άρθρο 328 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ: Άρθρο 1 Το Βασίλειο του Βελγίου, η Δημοκρατία της Βουλγαρίας, η Τσεχική Δημοκρατία, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, η Ελληνική Δημοκρατία, το Βασίλειο της Ισπανίας, η Γαλλική Δημοκρατία, η Δημοκρατία της Κροατίας, η Ιταλική Δημοκρατία, το Μεγάλο Δουκάτο του Λουξεμβούργου, η Δημοκρατία της Μάλτας, το Βασίλειο των Κάτω Χωρών, η Δημοκρατία της Αυστρίας, η Πορτογαλική Δημοκρατία, η Δημοκρατία της Σλοβενίας, η Δημοκρατία της Φινλανδίας και το Βασίλειο της Σουηδίας εξουσιοδοτούνται να καθιερώσουν ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ τους στον τομέα της δικαιοδοσίας, του εφαρμοστέου δικαίου και της αναγνώρισης και εκτέλεσης αποφάσεων στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των διεθνών ζευγαριών, που καλύπτει τόσο τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων όσο και τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρισμένων συντρόφων, με εφαρμογή των σχετικών διατάξεων των Συνθηκών. EL 17 EL