Ο φίλος μας το δάσος

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ο φίλος μας το δάσος"

Transcript

1 Ο φίλος μας το δάσος Ο χρόνος κυλούσε παράξενα στο δάσος. Θρόιζε μαζί με τα πράσινα φύλλα της άνοιξης ή έπεφτε αργά μαζί με τις νιφάδες του χιονιού. Έσταζε από τα κλαδιά μαζί με τις σταγόνες της φθινοπωρινής βροχής ή χόρευε σαν διαμαντοσκόνη στις αχτίδες του καλοκαιριάτικου ήλιου. Κυλούσε μαζί με τη ζωή και γινόταν ένα μ αυτή. Υπήρχαν πλάσματα στο δάσος σαν τα Εφήμερα, τα μικρά έντομα που φτερούγιζαν πάνω από τα ρυάκια το Μάη και που ζούσαν μονάχα μια μέρα. Ήταν περίεργο όταν σκεφτόσουν πως μόλις και προλάβαιναν να δουν μια δεύτερη ανατολή, αν το προλάβαιναν κι αυτό. Υπήρχαν άλλα ζωάκια που ζούσαν πολλά ή λίγα καλοκαίρια και χειμώνες. Τα ίδια το ήξεραν, αλλά τα δέντρα ένιωθαν τόσο διαφορετικό το χρόνο! Τα μικρά Εφήμερα όμως ζούσαν με τον τρόπο τους σε μία μέρα όσο ζούσαν τα δέντρα σε εκατοντάδες χρόνια. Μόνο ο ήλιος μετρούσε τη ζωή με αυγές και δειλινά. Τα πλάσματα του δάσους ήξεραν μόνο ότι ζούσαν μια ολόκληρη ζωή, και το τι μετρούσε ο ήλιος δεν είχε καμία σημασία. Έτσι κι αλλιώς, ο ήλιος έλαμπε για όλα. Το πόσο καιρό έμεινε ο Πορκιουπίνος, ο σκαντζόχοιρος, με τον Τιμ, το σκίουρο, είναι ένα ερώτημα που μπορεί να ενδιέφερε μόνο τους ανθρώπους, αλλά οι άνθρωποι δεν ανήκαν στον κόσμο του δάσους. Τα πλάσματα που ζούσαν εκεί δεν ήξεραν τα ρολόγια, αλλά, κι αν ακόμη τα ήξεραν, είναι σίγουρο ότι δε θα ενδιαφέρονταν γι αυτά. Υπήρχε η ώρα του φαγητού και η ώρα του ύπνου. Υπήρχε η ώρα που έκανε κρύο, ζέστη, που είχε βροχή ή αέρα. Και κάποτε έφτανε η ώρα που το κάθε πλάσμα χανόταν και οι γείτονές του δεν το ξανάβλεπαν ποτέ. Όλα αυτά ήταν φυσικά. Αλλά ο χρόνος που ξέρουν τα ρολόγια ήταν κάτι αφύσικο για το δάσος. Γιώργος Μπόντης, Λαμπερά αγκάθια, εκδ. Πατάκη, Αθήνα, 2004

2 Ενότητα 1η 4 "ο χρόνος κυλούσε" μεταφορική έκφραση, που σημαίνει ότι ο χρόνος περνούσε. Στην κυριολεξία το ρήμα: «κυλώ» σημαίνει παίρνω κατηφορική πορεία, οδηγούμαι προς τα κάτω, π.χ. Το ρυάκι κυλά. "ο χρόνος θρόιζε - έπεφτε - έσταζε - χόρευε" τα τρία αυτά ρήματα δείχνουν ότι ο χρόνος στο δάσος περνά αρμονικά και δηλώνουν την αλλαγή των εποχών (φθινόπωρο - χειμώνας - άνοιξη - καλοκαίρι). εφήμερα (πλάσματα) τα παροδικά, αυτά που κρατούν για λίγο, τα προσωρινά. π.χ. Η ειρήνη στην περιοχή ήταν εφήμερη. «οι πράσινοι γίγαντες τα δέντρα» μεταφορική έκφραση που δηλώνει το μεγάλο μέγεθος των δέντρων του δάσους. "μόνο ο ήλιος μετρούσε τη ζωή με αυγές και δειλινά" ο ήλιος μόνο με την ανατολή και τη δύση του μετρά το χρόνο στο δάσος, διακρίνοντας το εικοσιτετράωρο της ημέρας σε ξημέρωμα και βράδυ, π.χ. Το καλοκαίρι τόσο η αυγή, όσο και το δειλινό στο νησί έχουν μια ξεχωριστή ομορφιά. "τα πλάσματα που ζούσαν εκεί δεν ήξεραν από ρολόγια" πλάσμα είναι ο ζωντανός οργανισμός. Τα πλάσματα του δάσους δε μετρούν το χρόνο με το ρολόι, όπως συνηθίζουν να κάνουν οι άνθρωποι, π.χ. Όλα τα πλάσματα στη γη επιτελούν ένα συγκεκριμένο έργο και δεν έχουν δημιουργηθεί τυχαία.

3 5 Ενότητα 1η κυλούσε θρόιζε εφήμερα (πλάσματα) ρήμα, β συζυγίας, φωνής Ενεργητικής, χρόνου Παρατατικού, προσώπου γ, αριθμού ενικού του ρήματος: κυλώ. ρήμα, α συζυγίας, φωνής Ενεργητικής, χρόνου Παρατατικού, προσώπου γ, αριθμού ενικού του ρήματος: θροΐζω (θρόισμα: ελαφρός, συνεχής ήχος από την κίνηση και την τριβή των φύλλων των δέντρων). επίθετο, γένους ουδετέρου, πτώσης ονομαστικής, αριθμού πληθυντικού, του επιθέτου: ο εφήμερος η - ο. τα πλάσματα ουσιαστικό, γένους ουδετέρου, πτώσης ονομαστικής, αριθμού πληθυντικού, του ουσιαστικού: το πλάσμα. Ας δούμε τι μας λέει με απλά λόγια το κείμενο Το κείμενό μας μιλά για το δάσος και για την έννοια του χρόνου σε αυτό. Αναφέρεται στα πλάσματα του δάσους που δεν ενδιαφέρονται για την πάροδο του χρόνου, τον οποίο δε μετρούν, δεν υπολογίζουν, όπως οι άνθρωποι. Εκείνα καταλαβαίνουν τα καιρικά φαινόμενα (κρύο, ζέστη, βροχή, αέρα), που δείχνουν την αλλαγή των εποχών (φθινόπωρο, χειμώνας, άνοιξη καλοκαίρι). Ο ήλιος είναι το μόνο φυσικό φαινόμενο, που μετρά τη μέρα σε αυγή και δειλινό. Όλα στο δάσος κυλούν φυσικά, αβίαστα, χωρίς το άγχος του ρολογιού, που έχουν οι άνθρωποι στη ζωή τους.

4 Ενότητα 1η 6 Ενδεικτικές ερωτήσεις Σ αυτό το σημείο δίνονται κάποιες ερωτήσεις που αναφέρονται στο νόημα του κειμένου και θα σε βοηθήσουν να κατανοήσεις πληρέστερα το περιεχόμενό του και να ανακαλύψεις τα αισθητικά στοιχεία και τις ιδέες που υπάρχουν σ αυτό. 1. Πώς καταλαβαίνεις τη φράση: "Κυλούσε με τη ζωή και γινόταν ένα μ' αυτή"; Η φράση αυτή αναφέρεται στο χρόνο και συγκεκριμένα, στον τρόπο που αυτός περνά μέσα στο δάσος. Ο χρόνος στο δάσος κυλά με απόλυτη φυσικότητα, σηματοδοτώντας την αλλαγή των εποχών. Τα στοιχεία της φύσης ζουν, χωρίς να μετρούν την πάροδο του χρόνου, δεν τον υπολογίζουν, αλλά τον βιώνουν. Έτσι, χρόνος και ζωή στο δάσος γίνονται ένα. Ο χρόνος ταυτίζεται και προσδιορίζει απόλυτα τη ζωή στο δάσος. 2. Όλα τα πλάσματα του δάσους έχουν την ίδια διάρκεια ζωής; Με βάση το κείμενο, γίνεται κατανοητό ότι τα διάφορα πλάσματα του δάσους έ- χουν διαφορετική διάρκεια ζωής. Ειδικότερα, τα μικρά έντομα ζούν μόνο για μια μέρα, φτερουγίζοντας πάνω από τα ρυάκια, γι' αυτό και ονομάζονται "εφήμερα". Υπάρχουν κάποια ζώα που ζούν πολλά ή λίγα χρόνια, ενώ εκείνα που κανείς δεν ξέρει τη διάρκεια της ζωής τους είναι τα δέντρα. 3. "Ο χρόνος που ξέρουν τα ρολόγια ήταν κάτι αφύσικο για το δάσος": Πώς αντιλαμβάνονται τα ζώα του δάσους την έννοια το χρόνου και πώς τον αντιμετωπίζουν; Στο κείμενο γίνεται φανερό ότι τα ζώα του δάσους λειτουργούν με απόλυτα φυσικό τρόπο. Δε μετρούν το χρόνο με το ρολόι, όπως κάνουν οι άνθρωποι. Το χρόνο τον ζουν, τον νιώθουν. Όταν αρχίζει το κρύο, η ζέστη, η βροχή ή ο αέρας, καταλαβαίνουν ότι η εποχή έχει αλλάξει και ότι ο χρόνος προχωρά. Τα πλάσματα του δάσους αντιμετωπίζουν το χρόνο σαν σύμμαχο, σαν φίλο τους και οποιαδήποτε αλλαγή σημειώνεται στον καιρό («υπήρχε η ώρα που έκανε κρύο, ζέστη, που είχε βροχή ή αέρα») ή στον ίδιο τον κύκλο της ζωής τους («και κάποτε έφτανε η ώρα που το κάθε πλάσμα χανόταν και οι γείτονές του δεν το ξανάβλεπαν ποτέ») τη δέχονται αβίαστα, φυσικά.

5 7 Ενότητα 1η Αισθητικά στοιχεία Κοσμητικά επίθετα Τα κοσμητικά επίθετα, είναι τα επίθετα εκείνα που μας λένε πώς βλέπει ο συγγραφέας το ουσιαστικό, εκφράζουν, δηλαδή, τη διάθεση αυτού που γράφει απέναντι στο ουσιαστικό, π.χ. γελαστά παιδιά. Τα κοσμητικά επίθετα είναι απλά ή σύνθετα, συνήθως σύνθετα και κοσμούν, δηλαδή, στολίζουν το ουσιαστικό, που συνοδεύουν. τα πράσινα (φύλλα) ο πράσινος-η-ο φθινοπωρινής (βροχής) ο φθινοπωρινός-ή-ό καλοκαιριάτικου (ήλιου) ο καλοκαιριάτικος-η-ο εφήμερα (έντομα) ο εφήμερος-η-ο μικρά (έντομα) ο μικρός, η μικρή, το μικρό λίγα (καλοκαίρια) ο λίγος-η-ο (όλα) φυσικά ο φυσικός-ή-ό (κάτι) αφύσικο ο αφύσικος-η-ο Παρομοίωση Παρομοίωση έχουμε, όταν, για να τονίσουμε μια ιδιότητα ενός προσώπου ή ενός πράγματος ή μιας ιδέας, το συσχετίζουμε (παρομοιάζουμε) με κάτι άλλο, πολύ γνωστό, που έχει την ίδια ιδιότητα σε μεγαλύτερο βαθμό. Στην παρομοίωση υπάρχουν δύο όροι, ο πρώτος, ο οποίος συγκρίνεται και ο δεύτερος προς τον οποίο γίνεται η σύγκριση. Η σύγκριση γίνεται με τις παρομοιαστικές λέξεις: σαν, καθώς, λες και, σάμπως, όμοιος με, κ.τ.λ.

6 Ενότητα 1η 8 "ο χρόνος κυλούσε θρόιζε έπεφτε. έσταζε χόρευε" Σε αυτή τη φράση ο χρόνος παρουσιάζεται να κυλά (όπως το νερό), να θροΐζει (όπως τα φύλλα), να πέφτει (όπως το χιόνι), να στάζει (όπως οι σταγόνες της βροχής), να χορεύει, (σαν διαμαντόσκονη στις αχτίδες του καλοκαιριάτικου ήλιου). Σκοπός του συγγραφέα με τις παρομοιώσεις αυτές είναι να αποτυπώσει το φυσικό τρόπο, με τον οποίο περνά ο χρόνος στο δάσος. Μεταφορά Με τη μεταφορά μεταφέρουμε τη σημασία μιας λέξης σε άλλες συγγενικές λέξεις, με μικρή ή μεγάλη ομοιότητα με αυτή, π.χ. "χρυσό ρολόι" ( κυριολεξία ) "χρυσή καρδιά" ( μεταφορά ). "οι πράσινοι γίγαντες, τα δέντρα" Σε αυτή τη φράση τα δέντρα ονομάζονται γίγαντες, προκειμένου να εκφραστεί το μεγάλο τους μέγεθος. Εικόνες Οι εικόνες που υπάρχουν σε ένα κείμενο δίνουν σε αυτό ομορφιά, φυσικότητα και παραστατικότητα. Μπορεί να αναφέρονται στον εξωτερικό κόσμο, να περιγράφουν, δηλαδή, την πραγματικότητα (π. χ. εικόνες της φύσης, της ζωής των ανθρώπων κ. τ. λ.), ή να πρόκειται για εικόνες που τις δημιουργεί αυτός που γράφει και τις οποίες βλέπει μόνο αυτός από την προσωπική του ο- πτική γωνία. Αυτές αφορούν πρόσωπα, πράγματα ή καταστάσεις, στα οποία ο συγγραφέας αναφέρεται μέσα από τη δική του ματιά. Το κείμενό μας μπορούμε να πούμε ότι αποτελεί μια συνολική εικόνα του φυσικού τοπίου του δάσους, όπου όλα κυλούν αβίαστα και ήρεμα.

7 9 Ενότητα 1η Ας δούμε τα επιμέρους στοιχεία της συνολικής εικόνας που δημιουργεί το κείμενο: «Υπήρχαν πλάσματα στο δάσος σαν τα Εφήμερα, τα μικρά έντομα που φτερούγιζαν πάνω από τα ρυάκια το Μάη και που ζούσαν μονάχα μια μέρα»: Αποτυπώνεται η εικόνα των ζώων εκείνων, που δε ζουν για μεγάλο χρονικό διάστημα και που, κατά πάσα πιθανότητα, δεν προλάβαιναν να αντικρίσουν μια δεύτερη ανατολή. Στο κείμενο, γενικά, αποδίδεται η εικόνα του ήσυχου, φυσικού τοπίου του δάσους, στο οποίο ο χρόνος κυλά αβίαστα και τα ζώα εκεί δεν ενδιαφέρονται για το πέρασμά του. Βιώνουν το δάσος σε όλες του τις όψεις: φθινοπωρινή, χειμωνιάτικη, ανοιξιάτικη, καλοκαιρινή. Είδος έργου Το κείμενο αποτελεί λογοτεχνική αφήγηση. Αφήγηση είναι η έκθεση κάποιων στοιχείων πραγματικών ή φανταστικών με ορισμένο τρόπο (λογοτεχνικό, ιστορικό, παραμυθικό, κ.ά.). Λογοτεχνικός είναι ο τρόπος έκφρασης, κατά τον οποίο χρησιμοποιούνται έντεχνες λέξεις, δουλεμένες, ποιητικές, καθώς και σχήματα λόγου, παρομοιώσεις, μεταφορές, εικόνες. Στη συγκεκριμένη περίπτωση ο συγγραφέας αποτυπώνει την πραγματική διάσταση του δάσους με ένα λογοτεχνικό τρόπο. Ο συγγραφέας μιλά για το χρόνο στο δάσος, δίνοντας έναν τόνο σχεδόν ποιητικό.

8 Ενότητα 1η 10 Ύφος έργου Το ύφος του έργου είναι απλό. Απλό ή λιτό ύφος είναι το συνηθισμένο ύφος που χρησιμοποιείτε, εσείς, τα παιδιά, στα γραπτά σας. Δεν έχει πολλά στολίδια και ασυνήθιστες λέξεις. Τα λόγια είναι απλά και φυσικά και τα χαρακτηρίζει η ακρίβεια, η κυριολεξία, η συντομία και η σαφήνεια. Οι φράσεις είναι σύντομες, το νόημα λιτό, άμεσα κατανοητό. Υπάρχει ό- μως, μια νότα συναισθηματισμού, που την υπαγορεύει η λογοτεχνικότητα του έργου. Γλώσσα έργου Η γλώσσα του έργου είναι η απλή δημοτική, διακρίνεται από σαφήνεια, συντομία και ακρίβεια. Ο λόγος δεν έχει νοηματικές δυσκολίες και κυλά χωρίς να κουράζει τον αναγνώστη. Κεντρικό μήνυμα - ιδέα έργου Σε αυτό το σημείο, παιδιά, και, αφού αναλύσαμε διεξοδικά την ενότητα, θα προσπαθήσουμε να παρουσιάσουμε κάποιο κεντρικό μήνυμα, ιδέα ή κάποια επιμέρους νοήματα, που απορρέουν από το περιεχόμενο του έργου και χρειάζονται τη βαθύτερη διερεύνησή τους. Στο κείμενο αυτό γίνεται λόγος για το φίλο μας το δάσος. Μαθαίνουμε για τον τρόπο, που περνά ο χρόνος στο δάσος. Όλα τα πλάσματα του δάσους ζουν την κάθε μέρα, χωρίς να ενδιαφέρονται για την πάροδο του χρόνου. Ο χρόνος για τα εκεί φυσικά στοιχεία δεν έχει τη σημασία, που έχει για τον άνθρωπο. Ο άνθρωπος συνηθίζει να μετρά, να υπολογίζει το κάθε λεπτό της ζωής του, κοιτώντας διαρκώς το ρολόι του. Στο δάσος δεν υπάρχουν ρολόγια, δεν υπάρχουν μετρήσεις. Ο χρόνος βιώνεται, γίνεται αντιληπτός από την αλλαγή των εποχών και των καιρικών συνθηκών (κρύο, ζέστη, βροχή, αέρας). Μόνο ο ήλιος μετρά την ημέρα σε αυγή και δειλινό. Τα πλάσματα γνωρίζουν ότι ζουν. Το πόσο ζουν είναι κάτι που δεν τους αφορά.

9 11 Ενότητα 1η Τι κρατάμε σαν μήνυμα από το κείμενο; Ποιον τίτλο θα μπορούσαμε να δώσουμε με βάση τα συμπεράσματά μας για το νόημά του; "Δάσος: εδώ ο χρόνος κυλά αβίαστα και φυσικά". Ας δούμε την ορθογραφία λέξεων του κειμένου: το φύλλο των δέντρων δύο λ (λλ). το αρσενικό και θηλυκό φύλο ένα λ, δηλαδή, το γένος. θροΐζω: διαλυτικά, για να δείξουμε ότι το ι πρέπει να το προφέρουμε ξεχωριστά από το προηγούμενο φωνήεν (ο). θρόισμα: χωρίς διαλυτικά, γιατί τονίζεται το προηγούμενο φωνήεν (ο).

10 Ενότητα 1η 12 ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΣΚΗΣΟΥΛΕΣ Με το ρήμα Με τους χρόνους των ρημάτων Με τα επιρρήματα, τις προθέσεις, τις προτάσεις που φανερώνουν χρόνο Στο κείμενο: «Ο φίλος μας το δάσος» έχουμε τα εξής: "ο χρόνος κυλούσε θρόιζε έπεφτε έσταζε χόρευε" "τα μικρά έντομα που φτερούγιζαν που ζούσαν" "ο ήλιος μετρούσε έλαμπε" "αργά μόλις και προλάβαιναν " Τι παρατηρούμε; Τα ρήματα βρίσκονται σε ενεργητική φωνή και σε χρόνο Παρατατικό, δηλώνουν, δηλαδή, το παρελθόν, το χρόνο που συνέβαινε κάτι. Τα επίρρημα "αργά" και η πρόταση "μόλις και προλάβαιναν" εκφράζουν επίσης το χρόνο. Το ρήμα Ρήματα λέγονται οι λέξεις που φανερώνουν πως ένα πρόσωπο, ζώο ή πράγμα ενεργεί ή παθαίνει ή βρίσκεται σε μια κατάσταση.

11 13 Ενότητα 1η Το ρήμα έχει: τέσσερις διαθέσεις και δύο φωνές Τι είναι διάθεση; Διάθεση είναι η ιδιότητα του ρήματος να δείχνει τι κάνει, τι παθαίνει ή σε ποια κατάσταση βρίσκεται το υποκείμενο του ρήματος. Με άλλα λόγια, δηλαδή, η διάθεση είναι η σημασία του ρήματος. Οι διαθέσεις του ρήματος είναι οι εξής: Η ενεργητική, που δηλώνει ότι το υποκείμενο ενεργεί, π.χ. Ο γεωργός οργώνει το χωράφι. Η παθητική, που δηλώνει ότι το υποκείμενο παθαίνει, δέχεται, δηλαδή, μια ενέργεια από κάποιον άλλον, π.χ. Ο κάμπος φωτίστηκε από τον ήλιο. Η μέση, που δηλώνει ότι το υποκείμενο ενεργεί και η ενέργεια γυρίζει σε αυτό, π.χ. Η Μαρία ντύθηκε επίσημα για την κοσμική εκδήλωση. Η ουδέτερη, που δηλώνει ότι το υποκείμενο ούτε ενεργεί, ούτε δέχεται ενέργεια από άλλον, απλά βρίσκεται σε μια κατάσταση, π.χ. Το παιδί κοιμάται. Τι είναι φωνή; Φωνή είναι οι ρηματικοί τύποι, οι καταλήξεις του ρήματος κατά την κλίση του. Οι φωνές του ρήματος είναι οι εξής: Η ενεργητική, στην οποία το πρώτο ενικό πρόσωπο της οριστικής του ενεστώτα έχει την κατάληξη ω, π.χ. λύνω, δροσίζω, κ.ά. Η παθητική, στην οποία το πρώτο ενικό πρόσωπο της οριστικής του ενεστώτα έχει την κατάληξη ομαι, π.χ. λύνομαι, δροσίζομαι. Ρήμα Διαθέσεις ενεργητική μέση παθητική ουδέτερη Φωνές ενεργητική παθητική

12 Ενότητα 1η 14 Τα ρήματα δεν κλίνονται όλα με τον ίδιο τρόπο. Διακρίνονται, λοιπόν, σε δύο συζυγίες: Στην πρώτη συζυγία ανήκουν τα ρήματα που τονίζονται στην παραλήγουσα στο α ενικό πρόσωπο της οριστικής του ενεργητικού Ενεστώτα (δέν-ω) και στην προπαραλήγουσα στο α πρόσωπο της οριστικής του παθητικού Ενεστώτα (δέν-ομαι). Στη δεύτερη συζυγία ανήκουν τα ρήματα που τονίζονται στη λήγουσα στο α πρόσωπο της οριστικής του ενεργητικού ενεστώτα (αγαπ-ώ) και στην παραλήγουσα στο α πρόσωπο της οριστικής του παθητικού Ενεστώτα (αγαπιέμαι). Τα ρήματα της β συζυγίας διακρίνονται σε δύο τάξεις: Η πρώτη τάξη περιλαμβάνει τα ρήματα που τελειώνουν σε ώ, -άς, -ά (αγαπώ, αγαπάς, αγαπά) στην Ενεργητική Φωνή και σε ιέμαι, -ιέσαι, -ιέται στην Παθητική φωνή (αγαπιέμαι, αγαπιέσαι, αγαπιέται). Η δεύτερη τάξη περιλαμβάνει τα ρήματα που τελειώνουν σε τελειώνουν σε ώ, -είς, -είς στην ενεργητική Φωνή (λαλώ, λαλείς, λαλεί) και σε ούμαι, -άσαι, -άται στην παθητική Φωνή (θυμούμαι, θυμάσαι, θυμάται). Ρήμα α συζυγία β συζυγία πρώτη τάξη δεύτερη τάξη ώ, -άς, -ά ώ, -είς, -είς ιέμαι, -ιέσαι, -ιέται ούμαι, -άσαι, -άται Ας δούμε την κλίση δύο ρημάτων α και β συζυγίας στην ενεργητική και παθητική φωνή αντίστοιχα. Α Συζυγία Πρόσωπα ενεργητική παθητική φωνή φωνή Ενικός αριθμός α ενικ. κρύβω κρύβομαι β ενικ. κρύβεις κρύβεσαι γ ενικ. κρύβει κρύβεται Πληθυντικός αριθμός α πληθ. κρύβουμε κρυβόμαστε β πληθ. κρύβετε κρύβεστε γ πληθ. κρύβουν κρύβονται

13 15 Ενότητα 1η Β Συζυγία/α τάξη Πρόσωπα ενεργητική παθητική φωνή φωνή Ενικός αριθμός α ενικ. αγαπώ αγαπιέμαι β ενικ. αγαπάς αγαπιέσαι γ ενικ. αγαπά αγαπιέται Πληθυντικός αριθμός α πληθ. αγαπούμε αγαπιόμαστε β πληθ. αγαπάτε αγαπιέστε γ πληθ. αγαπούν αγαπιούνται Β Συζυγία/β τάξη Πρόσωπα Ενεργητική Παθητική Φωνή Φωνή Ενικός αριθμός α ενικ. λαλώ θυμούμαι β ενικ. λαλείς θυμάσαι γ ενικ. λαλεί θυμάται Πληθυντικός αριθμός α πληθ. λαλούμε θυμούμαστε β πληθ. λαλείτε θυμάστε γ πληθ. λαλούν θυμούνται Όταν θέλουμε να δείξουμε στη γλώσσα μας πότε γίνεται κάτι, χρησιμοποιούμε πολλούς τρόπους: 1. ΤΟΥΣ ΧΡΟΝΟΥΣ ΤΩΝ ΡΗΜΑΤΩΝ Ο χρόνος του ρήματος είναι ο ρηματικός τύπος που δείχνει το πότε γίνεται αυτό που σημαίνει το ρήμα. Οι χρόνοι διακρίνονται σε παροντικούς, που αφορούν στο παρόν, σε μελλοντικούς, που αφορούν στο μέλλον και σε παρελθοντικούς, που αναφέρονται στο παρελθόν.

14 Ενότητα 1η 16 Οι παροντικοί χρόνοι είναι οι εξής: Ενεστώτας: φανερώνει κάτι που γίνεται τώρα, εξακολουθητικά, π.χ. Βγαίνει ο ήλιος. Τρέχω να τον πιάσω. Παρακείμενος: φανερώνει πως εκείνο που σημαίνει το ρήμα, έγινε στο παρελθόν και είναι πια αποτελειωμένο την ώρα που μιλούμε. π.χ. Έχω διαβάσει τα μαθήματά μου (= διάβασα, και τώρα είναι τελειωμένο το διάβασμα). Οι παρελθοντικοί χρόνοι είναι οι εξής: Ο Παρατατικός: φανερώνει πως εκείνο που σημαίνει το ρήμα, γινόταν στο παρελθόν εξακολουθητικά ή με επανάληψη, π.χ. Χτες το απόγευμα διάβαζα. Ο Αόριστος: φανερώνει πως εκείνο που σημαίνει το ρήμα, έγινε στο παρελθόν μια φορά και τελείωσε, π.χ. Χτύπησα την πόρτα. Ο Υπερσυντέλικος: φανερώνει πως εκείνο που σημαίνει το ρήμα, ήταν τελειωμένο στο παρελθόν, πριν γίνει κάτι άλλο, π.χ. Όταν έφτανες, εγώ είχα φύγει. Οι Μελλοντικοί χρόνοι είναι οι εξής: Ο εξακολουθητικός μέλλοντας: φανερώνει κάτι που θα γίνεται στο μέλλον με αδιάκοπη συνέχεια ή με επανάληψη, π.χ. Όλο το απόγευμα θα γράφω. Ο στιγμιαίος μέλλοντας: φανερώνει κάτι που θα γίνει στο μέλλον, χωρίς συνέχεια ή επανάληψη, π.χ. Αύριο θα ξυπνήσω πολύ πρωί. Ο συντελεσμένος μέλλοντας: φανερώνει κάτι που θα είναι τελειωμένο στο μέλλον, αφού πρώτα γίνει κάτι άλλο, π.χ. Όταν βραδιάσει, θα έχω τελειώσει τις δουλειές μου. Χρόνοι παροντικοί παρελθοντικοί μελλοντικοί Ενεστώτας Παρατατικός Εξακολουθητικός Παρακείμενος Αόριστος Στιγμιαίος Υπερσυντέλικος Συντελεσμένος

15 17 Ενότητα 1η Έτσι, έχουμε: Ενεστώτας: Παρατατικός: Αόριστος: Εξακολουθητικός Μέλλοντας: Στιγμιαίος Μέλλοντας: Παρακείμενος: Υπερσυντέλικος: Συντελεμένος Μέλλοντας: γράφω έγραφα έγραψα θα γράφω θα γράψω έχω γράψει είχα γράψει θα έχω γράψει Ας δούμε αναλυτικά, πώς σχηματίζουμε τους παραπάνω χρόνους. Το ρήμα αποτελείται από δύο μέρη. Το πρώτο μέρος λέγεται θέμα και διακρίνεται σε ενεστωτικό: πληρών-, και αοριστικό: πλήρωσ-. Το θέμα δεν αλλάζει κατά την κλίση του ρήματος. Ο τελευταίος φθόγγος του θέματος λέγεται χαρακτήρας, πληρών-, πλήρωσ-. Το δεύτερο μέρος λέγεται κατάληξη: πληρών-ω, πλήρωσ-α. Η κατάληξη είναι εκείνη που αλλάζει κατά την κλίση του ρήματος. Το θέμα, το πρώτο μέρος του ρήματος είναι το βασικό στοιχείο για το σχηματισμό των χρόνων του ρήματος. Από το ενεστωτικό θέμα σχηματίζονται οι εξακολουθητικοί χρόνοι των δύο φωνών: ο Ενεστώτας, ο Παρατατικός και ο Εξακολουθητικός Μέλλοντας, π.χ. λύν-ω, έλυν-α, θα λύν-ω. Από το θέμα του ενεργητικού Αορίστου σχηματίζονται οι στιγμιαίοι χρόνοι της Ενεργητικής Φωνής: ο Αόριστος, ο Στιγμιαίος Μέλλοντας, π.χ. έλυσ-α, θα λύσ-ω. Αύξηση Όσα ρήματα αρχίζουν από σύμφωνο, παίρνουν εμπρός από το θέμα τους στον Παρατατικό και τον Αόριστο ένα ε. Το ε- αυτό λέγεται αύξηση. Μερικά ρήματα παίρνουν αύξηση η- αντί ε-, π.χ. πίνω ήπια, θέλω ήθελα.

16 Ενότητα 1η 18 Τι παρατηρούμε; Έχουμε: έλυνα έλυνες έλυνε λύναμε λύνατε έλυναν Η αύξηση μένει, όταν τονίζεται και χάνεται, όταν δεν τονίζεται. Προσοχή Όσα ρήματα αρχίζουν από φωνήεν (α, ε, η, υ, ο, υ, ω) ή δίψηφο (ου, αι, ει, οι, υι) δεν παίρνουν αύξηση, αλλά κρατούν το φωνήεν ή δίψηφο σε όλους τους χρόνους, π.χ. ανάβω, άναβα, ορίζω, όρισα. Εκτός από τα ρήματα:: έχω είχα, είμαι ήμουν. Πώς σχηματίζουν τον αόριστο τα ρήματα της πρώτης συζυγίας; Ποια ρήματα σχηματίζουν το αόριστο σε σα; Τα ρήματα που έχουν χαρακτήρα φωνήεν (α, ε, η, υ, ο, υ, ω) ή δίψηφο (ου, αι, ει, οι, υι), π.χ. ακούω άκουσα, ιδρύω ίδρυσα. Εξαιρούνται τα ρήματα: καίω έκαψα, κλαίω έκλαψα, φταίω έφταιξα. Τα ρήματα που έχουν χαρακτήρα κάποιο οδοντικό (τ, δ, θ, ζ) ή συριστικό (σ) σύμφωνο, σχηματίζουν τον αόριστο σε σα, π.χ. θέτω έθεσα. Τα ρήματα που έχουν χαρακτήρα το ρινικό (ν) σχηματίζουν τον αόριστο σε σα, π.χ. απλώνω άπλωσα, πιάνω έπιασα, αφήνω άφησα. Ποια ρήματα σχηματίζουν τον αόριστα σε ψα; Τα ρήματα που έχουν χαρακτήρα χειλικό σύμφωνο (π, β, φ, πτ, φτ, αυ, ευ), π.χ. λείπω έλειψα, κόβω έκοψα. Εξαιρείται το: πέφτω έπεσα.

17 19 Ενότητα 1η Ποια ρήματα σχηματίζουν το αόριστα σε ξα; Τα ρήματα που έχουν χαρακτήρα λαρυγγικό σύμφωνο (κ, γ, χ, σκ, γγ, χν), π.χ. πλέκω έπλεξα, ανοίγω άνοιξα. Αόριστος πρώτης συζυγίας: -σα χαρακτήρα: φωνήεν (α, ε, η, υ, ο, υ, ω) ή δίψηφο (ου, αι, ει, οι, υι), οδοντικό (τ, δ, θ, ζ), ρινικό (ν) -ψα χαρακτήρα: χειλικό σύμφωνο (π, β, φ, πτ, ευ, φτ, ξα χαρακτήρα ) λαρυγγικό σύμφωνο (κ, γ, χ, σκ, γγ, χν) Πώς σχηματίζουν τον αόριστο τα ρήματα της δεύτερης συζυγίας; Οι καταλήξεις των ρημάτων της β συζυγίας στον αόριστο είναι οι εξής: -ησα τραγουδώ τραγούδησα -ασα -υσα -αξα -εσα -ηξα γελώ γέλασα μεθώ μέθυσα πετώ πέταξα καλώ κάλεσα τραβώ - τράβηξα Προσοχή Υπάρχουν κάποια ρήματα που σχηματίζουν χωρίς σίγμα τον αόριστο. Ποια είναι τα ρήματα αυτά; α) Τα ρήματα που έχουν χαρακτήρα υγρό σύμφωνο (λ, ρ), π.χ. προσφέρω πρόσφερα, σφάλλω έσφαλα. β) Τα ρήματα που έχουν χαρακτήρα ρινικό σύμφωνο (μ, ν), π.χ. κρίνω έκρινα. γ) Τα ρήματα που τελειώνουν σε αίνω σχηματίζουν τον αόριστο ως εξής: καταλαβαίνω κατάλαβα ανασαίνω ανάσανα ακριβαίνω - ακρίβυνα

18 Ενότητα 1η 20 δ) Υπάρχουν και άλλα ρήματα που σχηματίζουν χωρίς σ τον αόριστο. Αυτά είναι τα ακόλουθα: λέγω είπα φεύγω έφυγα ανεβαίνω - ανέβηκα Άσιγμο Αόριστος (λ, ρ) (μ, ν) ρήματα σε αίνω σα ψα ξα -σα σα Συνοψίζουμε ΑΟΡΙΣΤΟΣ ΡΗΜΑΤΩΝ ΠΡΩΤΗΣ ΣΥΖΥΓΙΑΣ Τα ρήματα που έχουν χαρακτήρα φωνήεν (α, ε, η, υ, ο, υ, ω) ή δίψηφο (ου, αι, ει, οι, υι), π.χ. ακούω άκουσα, ιδρύω ίδρυσα. Τα ρήματα που έχουν χαρακτήρα χειλικό σύμφωνο (π, β, φ, πτ, φτ, αυ, ευ), π.χ. λείπω έλειψα, κόβω έκοψα. Εξαιρείται το: πέφτω έπεσα. Τα ρήματα που έχουν χαρακτήρα λαρυγγικό σύμφωνο (κ, γ, χ, σκ, γγ, χν), π.χ. πλέκω έπλεξα, ανοίγω άνοιξα. Τα ρήματα που έχουν χαρακτήρα κάποιο οδοντικό (τ, δ, θ, ζ) ή συριστικό (σ) σύμφωνο, σχηματίζουν τον αόριστο, π.χ. θέτω έθεσα. Τα ρήματα που έχουν χαρακτήρα το ρινικό (ν) σχηματίζουν τον αόριστο, π.χ. απλώνω άπλωσα, πιάνω έπιασα, αφήνω άφησα. ΑΟΡΙΣΤΟΣ ΡΗΜΑΤΩΝ ΔΕΥΤΕΡΗΣ ΣΥΖΥΓΙΑΣ -ησα -ασα -υσα -αξα -εσα -ηξα χωρίς σίγμα τραγουδώ τραγούδησα γελώ γέλασα μεθώ μέθυσα πετώ πέταξα καλώ κάλεσα τραβώ - τράβηξα Τα ρήματα που έχουν χαρακτήρα υγρό σύμφωνο (λ, ρ, ν) π.χ. προσφέρω πρόσφερα, σφάλλω έσφαλα Τα ρήματα που έχουν χαρακτήρα ρινικό σύμφωνο (μ, ν), π.χ. κρίνω έκρινα.

19 21 Ενότητα 1η Πώς σχηματίζονται οι υπόλοιποι χρόνοι; Ο παρακείμενος σχηματίζεται με το βοηθητικό ρήμα: έχω Οι μέλλοντες (Εξακολουθητικός, Στιγμιαίος, Συντελεσμένος) με το μόριο θα. Ας δούμε την κλίση του βοηθητικού ρήματος έχω Πρόσωπα Ενεστώτας Παρατατικός α ενικ. β ενικ. γ ενικ. α πληθ. β πληθ. γ πληθ. έχω έχεις έχει έχουμε έχετε έχουν είχα είχες είχε είχαμε είχατε είχαν Ας δούμε συγκεντρωτικά την κλίση των ρημάτων της α και β συζυγίας σε όλους τους χρόνους. Α Συζυγία Χρόνοι Ενεργητική Φωνή Παθητική Φωνή Ενεστώτας Παρατατικός Αόριστος δένω δένεις δένει δένουμε δένετε δένουν έδενα έδενες έδενε δέναμε δένατε έδεναν έδεσα έδεσες έδεσε δέσαμε δένομαι δένεσαι δένεται δενόμαστε δένεστε δένονται δενόμουν δενόσουν δενόταν δενόμαστε δενόσαστε δένονταν δέθηκα δέθηκες δέθηκε δεθήκαμε

20 Ενότητα 1η 22 Εξακολουθητικός Μέλλοντας Παρακείμενος Στιγμιαίος Μέλλοντας Υπερσυντέλικος Συντελεσμένος Μέλλοντας δέσατε έδεσαν θα δένω θα δένεις θα δένει θα δένουμε θα δένετε θα δένουν έχω δέσει έχεις δέσει έχει δέσει έχουμε δέσει έχετε δέσει έχουν δέσει θα δέσω θα δέσεις θα δέσει θα δέσουμε θα δέσετε θα δέσουν είχα δέσει είχες δέσει είχε δέσει είχαμε δέσει είχατε δέσει είχαν δέσει θα έχω δέσει θα έχεις δέσει θα έχει δέσει θα έχουμε δέσει θα έχετε δέσει θα έχουν δέσει δεθήκατε δέθηκαν θα δένομαι θα δένεσαι θα δένεται θα δενόμαστε θα δένεστε θα δένονται έχω δεθεί έχεις δεθεί έχει δεθεί έχουμε δεθεί έχετε δεθεί έχουν δεθεί θα δεθώ θα δεθείς θα δεθεί θα δεθούμε θα δεθείτε θα δεθούν είχα δεθεί είχες δεθεί είχε δεθεί είχαμε δεθεί είχατε δεθεί είχαν δεθεί θα έχω δεθεί θα έχεις δεθεί θα έχει δεθεί θα έχουμε δεθεί θα έχετε δεθεί θα έχουν δεθεί

21 23 Ενότητα 1η Προσέχουμε! Το δεύτερο πληθυντικό πρόσωπο του Ενεστώτα της παθητικής φωνής είναι: δένεστε Το δεύτερο πληθυντικό πρόσωπο του Παρατατικού της παθητικής φωνής είναι: δενόσαστε Β Συζυγία Χρόνοι Ενεργητική Φωνή Παθητική Φωνή Ενεστώτας Παρατατικός Αόριστος Εξακολουθητικός Μέλλοντας αγαπώ αγαπάς αγαπά / αγαπάει αγαπούμε / αγαπάμε αγαπάτε αγαπούν / αγαπάνε αγαπούσα αγαπούσες αγαπούσε αγαπούσαμε αγαπούσατε αγαπούσαν αγάπησα αγάπησες αγάπησε αγαπήσαμε αγαπήσατε αγάπησαν θα αγαπώ θα αγαπάς θα αγαπά θα αγαπούμε θα αγαπάτε θα αγαπούν αγαπιέμαι αγαπιέσαι αγαπιέται αγαπιόμαστε αγαπιέστε αγαπιούνται αγαπιόμουν αγαπιόσουν αγαπιόταν αγαπιόμασταν αγαπιόσασταν αγαπιούνταν αγαπήθηκα αγαπήθηκες αγαπήθηκε αγαπηθήκαμε αγαπηθήκατε αγαπήθηκαν θα αγαπιέμαι θα αγαπιέσαι θα αγαπιέται θα αγαπιόμαστε θα αγαπιέστε θα αγαπιούνται

22 Ενότητα 1η 24 Παρακείμενος Στιγμιαίος Μέλλοντας Υπερσυντέλικος Συντελεσμένος Μέλλοντας έχω αγαπήσει έχεις αγαπήσει έχει αγαπήσει έχουμε αγαπήσει έχετε αγαπήσει έχουν αγαπήσει θα αγαπήσω θα αγαπήσεις θα αγαπήσει θα αγαπήσουμε θα αγαπήσετε θα αγαπήσουν είχα αγαπήσει είχες αγαπήσει είχε αγαπήσει είχαμε αγαπήσει είχατε αγαπήσει είχαν αγαπήσει θα έχω αγαπήσει θα έχεις αγαπήσει θα έχει αγαπήσει θα έχουμε αγαπήσει θα έχετε αγαπήσει θα έχουν αγαπήσει έχω αγαπηθεί έχεις αγαπηθεί έχει αγαπηθεί έχουμε αγαπηθεί έχετε αγαπηθεί έχουν αγαπηθεί θα αγαπηθώ θα αγαπηθείς θα αγαπηθεί θα αγαπηθούμε θα αγαπηθείτε θα αγαπηθούν είχα αγαπηθεί είχες αγαπηθεί είχε αγαπηθεί είχαμε αγαπηθεί είχατε αγαπηθεί είχαν αγαπηθεί θα έχω αγαπηθεί θα έχεις αγαπηθεί θα έχει αγαπηθεί θα έχουμε αγαπηθεί θα έχετε αγαπηθεί θα έχουν αγαπηθεί

23 25 Ενότητα 1η Με ποιους άλλους τρόπους, πέρα από τους χρόνους των ρημάτων, μπορούμε να εκφράσουμε το χρόνο; 2. ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΦΑΝΕΡΩΝΟΥΝ ΧΡΟΝΟ Τι είναι επιρρήματα; Επιρρήματα είναι οι άκλιτες εκείνες λέξεις, που προσδιορίζουν ρήματα (αλλά και επίθετα, ουσιαστικά ή άλλα επιρρήματα) και φανερώνουν τόπο, χρόνο, ποσό, κ.ά. Παραδείγματα: Η μητέρα έφυγε νωρίς για τη δουλειά της. (πότε; δηλώνει το χρόνο) Ο δάσκαλος μιλούσε αργά στους μαθητές του. (πώς; δηλώνει τον τρόπο) Θα πάει στην αγορά αύριο. (πότε; δηλώνει το χρόνο) Πλήρωσε το ρούχο ακριβά. (πόσο; δηλώνει το ποσό) Χρονικά επιρρήματα είναι εκείνα, που εκφράζουν χρόνο και απαντούν στην ερώτηση πότε. Τέτοια είναι τα εξής: ύστερα, έπειτα, κατόπιν, πρώτα, αμέσως, πριν, μετά, χθες, αύριο, πάντα, ποτέ, ξανά, αργότερα, συχνά, σπάνια, νωρίς, αργά, κ.ά. Παραδείγματα: Χθες πήγαμε στον κινηματογράφο. Θα σου τηλεφωνήσω αργότερα. Συχνά πηγαίνουμε επίσκεψη στη γιαγιά. Σπάνια τη βλέπουμε. Προσοχή Το χρόνο δηλώνουν και κάποια ουσιαστικά ή φράσεις σε αιτιατική πτώση (και πιο σπάνια σε γενική) Παραδείγματα: Το Σάββατο θα κάνω τις δουλειές του σπιτιού. Το Σεπτέμβρη ανοίγουν τα σχολεία. Του χρόνου θα είμαι δέκα χρονών.

24 Ενότητα 1η ΦΡΑΣΕΙΣ ΜΕ ΠΡΟΘΕΣΕΙΣ Τι είναι οι προθέσεις; Προθέσεις είναι οι μικρές άκλιτες λέξεις (με, σε, για, παρά, μετά, κατά, αντί, από, κ.ά.),που μπαίνουν μπροστά από ονόματα ή επιρρήματα για να φανερώσουν τόπο, χρόνο, αιτία, τρόπο, ποσό, κ.ά. Υπάρχουν αρκετές φράσεις με προθέσεις που δηλώνουν το χρόνο: Με την πρόθεση από + επίρρημα ή όνομα (σε αιτιατική πτώση). π. χ. Τα μαγαζιά θα είναι ανοιχτά από το πρωί. Από νωρίς θα είμαι στη δουλειά μου. Με την πρόθεση για + επίρρημα ή όνομα (σε αιτιατική πτώση). π. χ. Θα περάσω να σας δω για λίγο. Θα μείνω εδώ για την ώρα. Με την πρόθεση μετά + όνομα (σε αιτιατική πτώση). π. χ. Θα διαβάσει τα μαθήματά του μετά το φαγητό. Μετά τη σκληρή τους προπόνηση, οι αθλητές ξεκουράζονται. Με την πρόθεση έως + επίρρημα ή όνομα (σε αιτιατική πτώση). π. χ. Έως την άλλη εβδομάδα θα ξέρω τα αποτελέσματα των εξετάσεων. Έμεινε στο γραφείο έως αργά. Με την πρόθεση σε + επίρρημα ή όνομα (σε αιτιατική πτώση). π. χ. Σε λίγες μέρες θα έχει επιστρέψει από το εξωτερικό. Θα πάμε στον κινηματογράφο σε λίγο.

25 27 Ενότητα 1η 4. ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Οι χρονικές προτάσεις ονομάζονται εξαρτημένες (ή δευτερεύουσες) προτάσεις, που φανερώνουν το χρόνο, προσδιορίζουν, δηλαδή, χρονικά μια άλλη πρόταση. Οι προτάσεις διακρίνονται σε ανεξάρτητες (ή κύριες) και εξαρτημένες (ή δευτερεύουσες). Ανεξάρτητες ονομάζονται οι προτάσεις εκείνες, που έχουν ολοκληρωμένο νόημα και στέκονται μόνες τους στο λόγο. π.χ. Αύριο θα πάμε εκδρομή. Εξαρτημένες ονομάζονται οι προτάσεις που δεν έχουν ολοκληρωμένο νόημα και δεν μπορούν να σταθούν μόνες τους στο λόγο. Οι προτάσεις αυτές συμπληρώνουν μια άλλη πρόταση. π.χ. Ταξίδεψε, με σκοπό να δει τους γονείς του. Οι χρονικές προτάσεις εισάγονται: με τους χρονικούς συνδέσμους: όταν, σαν, ενώ καθώς, πριν (να), μόλις, προτού, ώσπου, ωσότου, όσο που, άμα, όποτε. π. χ. Θα φύγω μόλις έρθει ο Γιάννης. με λέξεις ή φράσεις που έχουν χρονική σημασία, π. χ. όσο (να), εκεί που, έως ότου, κάθε φορά που, μέχρι να, κ. ά. π. χ. Μέχρι να έρθεις, έφυγε. Προσοχή Οι χρονικές προτάσεις χωρίζονται με κόμμα, από την πρόταση που προσδιορίζουν. π.χ. Όταν δεν έχει διάβασμα, βλέπει τηλεόραση.

26 Ενότητα 1η 28 Συνοψίζουμε και συγκρατούμε: ΠΩΣ ΕΚΦΡΑΖΟΥΜΕ ΤΟ ΧΡΟΝΟ; Με τους χρόνους των ρημάτων Παροντικοί Ενεστώτας: γράφω Παρακείμενος: έχω γράψει Παρελθοντικοί Παρατατικός: έγραφα Αόριστος: έγραψα Υπερσυντέλικος: είχα γράψει Μελλοντικοί Εξακολουθητικός μέλλοντας: θα γράφω Στιγμιαίος μέλλοντας: θα γράψω Συντελεσμένος μέλλοντας: θα έχω γράψει Με τα επιρρήματα που δηλώνουν χρόνο. (τώρα, αργότερα, νωρίς, αύριο, σήμερα, χθες, κ.τ.λ.). Με εμπρόθετες φράσεις που δηλώνουν χρόνο. (για λίγο, μετά το μάθημα, ύστερα από δύο μέρες, κατά το βραδάκι, κ.ά.). Με τις χρονικές προτάσεις. (όταν νυχτώσει, αφού ξημερώσει, μόλις έρθει, κ.ά.).

27 29 Ενότητα 1η Ασκήσεις για εμπέδωση Κατανόηση του γραμματικού φαινομένου 1. Σχηματίζω το πρώτο ενικό πρόσωπο των παροντικών χρόνων των α- κόλουθων ρημάτων: λύνω, ποτίζω, γράφω, παίζω. Ενεστώτας λύνω ποτίζω γράφω παίζω Παρακείμενος έχω λύσει έχω ποτίσει έχω γράψει έχω παίξει 2. Σχηματίζω το πρώτο ενικό πρόσωπο των παρελθοντικών χρόνων των εξής ρημάτων: πηγαίνω, πέφτω, προλαβαίνω, μετρώ. Παρατατικός Αόριστος Υπερσυντέλικος πήγαινα πήγα είχα πάει έπεφτα έπεσα είχα πέσει προλάβαινα πρόλαβα είχα προλάβει μετρούσα μέτρησα είχα μετρήσει 3. Σχηματίζω το πρώτο ενικό πρόσωπο των μελλοντικών χρόνων των α- κόλουθων ρημάτων: μιλώ, σηκώνω, ζωγραφίζω, φθάνω. Εξακολουθητικός μέλλοντας Στιγμιαίος μέλλοντας Συντελεσμένος μέλλοντας θα μιλώ θα μιλήσω θα έχω μιλήσει θα σηκώνω θα σηκώσω θα έχω σηκώσει θα ζωγραφίζω θα ζωγραφίσω θα έχω ζωγραφίσει θα φθάνω θα φθάσω θα έχω φθάσει Για να κατανοήσετε καλύτερα το μάθημα που αναλύσαμε, καλό είναι να απαντήσετε μόνοι σας στις συμπληρωματικές ασκήσεις της σελ. 38. Στη συνέχεια, μπορείτε να ανατρέξετε στις απαντήσεις των ασκήσεων αυτών, που ακολουθούν αμέσως μετά στη σελ. 43.

28 Ενότητα 1η 30 Σ αυτό το μέρος δίνονται αναλυτικά οι ασκήσεις του βιβλίου και οι απαντήσεις τους αιτιολογημένες με απλά λόγια, ώστε να γίνουν πλήρως κατανοητές. Συγκεκριμένα, η κάθε άσκηση αναλύεται και εξηγείται όσο πιο απλά γίνεται, συνειδητοποιούμε τι μας ζητάει, ενώ σε κάθε απάντηση περιγράφουμε με τη σειρά όλα τα βήματα που ακολουθήσαμε για να φτάσουμε στη λύση της. Ποια πλάσματα του δάσους συναντάμε μέσα στο κείμενο; Σε ποιες κατηγορίες χωρίζει τα πλάσματα του δάσους ο συγγραφέας ανάλογα με το πόσο ζουν; Συμπληρώστε τον παρακάτω πίνακα: Προσέξτε! Χωρίζουμε τα πλάσματα του δάσους σε τρεις κατηγορίες: πρώτη είναι τα εφήμερα, τα μικρά έντομα, δηλαδή, που ζουν μόνο μια ημέρα, δεύτερη είναι άλλα ζωάκια που ζουν λίγα καλοκαίρια και χειμώνες, τρίτη είναι οι πράσινοι γίγαντες, που είναι τα δέντρα, τα οποία ο συγγραφέας θεωρεί πλάσματα του δάσους. Σημείωση: πλάσμα είναι αυτό που έχει ζωή. Στο κείμενό μας βλέπουμε ότι ο συγγραφέας θεωρεί τα δέντρα πλάσματα σαν να είναι έμψυχα όντα. Δε διαχωρίζει το έμβιο ον αυτό, δηλαδή, που έχει ζωή, το ζωντανό οργανισμό, όπως είναι τα φυτά, τα δέντρα από το έμψυχο ον από αυτό, δηλαδή, που έχει ψυχή, όπως είναι οι άνθρωποι, τα ζώα, τα πουλιά και τα έντομα-.

29 31 Ενότητα 1η ΑΠΑΝΤΗΣΗ Εφήμερα Δέντρα Άλλα ζώα μικρά έντομα, μικρά ζωάκια, λουλούδια, μικρά ετήσια φυτά πράσινοι γίγαντες (που ζουν πολλά χρόνια) που ζουν λίγα ή πολλά καλοκαίρια και χειμώνες, σκαντζόχοιρος, σκίουρος Βρείτε τις λέξεις, τις φράσεις και τις προτάσεις του κειμένου που φανερώνουν χρόνο και συμπληρώστε τον παρακάτω πίνακα: Πώς βρίσκουμε όλους αυτούς τους τρόπους εκφοράς χρόνου; Κάνοντας την ερώτηση: πότε; Έτσι, για την άσκηση αυτή θα διαβάσεις τις προτάσεις του κειμένου και θα εντοπίσεις το πότε γίνεται αυτό που δηλώνει το ρήμα τους. Κοντά στο ρήμα υπάρχει ο προσδιορισμός που δηλώνει το χρόνο. Δηλώνουμε το χρόνο με: επιρρήματα: αύριο, χθες, αργότερα, νωρίτερα, κτλ. προθέσεις: από το πρωί, μέχρι αργά, κτλ. χρονικές προτάσεις: όταν ξημερώσει, αφού επιστρέψω, μόλις ξεκουραστώ, κ.ά.

30 Ενότητα 1η 32 ΑΠΑΝΤΗΣΗ Επιρρήματα Φράσεις με προθέσεις Χρονικές προτάσεις αργά σε μια μέρα όταν σκεφτόσουν μόλις σε εκατοντάδες χρόνια μόλις και προλάβαιναν να δουν μια δεύτερη ανατολή μονάχα με αυγές και δειλινά κάποτε ποτέ Κλείστε τα μάτια και φανταστείτε ότι είστε μέσα σ' ένα δάσος. Ποια φυτά και ποια ζώα υπάρχουν μέσα σ' αυτό; Διαλέξτε τους "ήρωές" σας, όπως ο Πορκιουπίνος και ο Τιμ στο κείμενο, που διαβάσατε. Σκεφτείτε μια ιστορία. Για παράδειγμα, μια πυρκαγιά ξεσπάει και απειλεί το δάσος ή μια όξινη βροχή αρχίζει να πέφτει ή κάποιοι παράνομοι ξυλοκόποι κόβουν δέντρα. Τι θα κάνουν οι ήρωες της ιστορίας και τα άλλα πλάσματα του δάσους; Ο παρακάτω πίνακας θα σας βοηθήσει: Πού γίνονται τα γεγονότα; Πότε; (Στις φανταστικές ιστορίες και στα παραμύθια ξεκινάμε συνήθως με τη φράση "Μια φορά κι έναν καιρό ".) Ποιοι είναι ο ήρωες; (Μπορεί να είναι άνθρωποι, φυτά, ζώα κλπ.) Ποιο πρόβλημα αντιμετώπισαν; Ποια λύση έδωσαν; Χρησιμοποιήστε τις λέξεις, τις φράσεις και τις προτάσεις που βρήκατε και που φανερώνουν χρόνο. Για την άσκηση αυτή θυμήσου: Ποια είναι τα φυτά του δάσους; Τα φυτά του δάσους είναι τα δέντρα, το έλατο, η οξιά, η κουκουναριά, η βελανιδιά, οι θάμνοι και διάφορα μικρά λουλούδια. Ποια είναι τα ζώα του δάσους; Τα ζώα του δάσους είναι η αρκούδα, η αλεπού, ο λύκος, το τσακάλι, ο λαγός, ο σκίουρος, ο σκαντζόχοιρος, ο λαγός, η αλεπού, κ.ά. Θα φτιάξεις, λοιπόν, την αφήγηση ενός γεγονότος που ξεσπά ξαφνικά στο δάσος.

31 33 Ενότητα 1η Πώς αφηγούμαστε ένα γεγονός; Αναφέρουμε: Ποια είναι τα πρόσωπα της ιστορίας; Τι ακριβώς συνέβη; Πότε; Πού; Με ποια αφορμή; Με ποιο σκοπό; Πώς εξελίχθηκε; Ποιοι συμμετείχαν; Αν συμμετείχαμε και εμείς σε αυτό το γεγονός, ποιες οι σκέψεις και τα συναισθήματά μας; ΑΠΑΝΤΗΣΗ Ποιοι είναι οι ήρωες της ι- στορίας; Ο τόπος ο χρόνος Ποια ζωάκια συναντούν οι ήρωες; Τη χελώνα Το σκιουράκι Μια πυρκαγιά ξεσπά στο δάσος Μια φορά και έναν καιρό, δύο δίδυμα αδέρφια, ο Αντώνης και ο Νίκος αποφάσισαν να πάνε μια βόλτα στο πυκνό δάσος του χωριού τους. Ήταν ά- νοιξη και όλα γύρω είχαν ανθίσει. Τα δέντρα και τα λουλούδια έδειχναν «χαρούμενα» μέσα σε ένα καταπράσινο τοπίο, κάτω από έναν καταγάλανο ουρανό. Τα δύο αδέρφια, απολάμβαναν τον περίπατό τους, κοιτώντας δεξιά και αριστερά την ανθισμένη φύση. Κάποια στιγμή, συνάντησαν μια χελώνα, η οποία είχε κλειστεί στο καβούκι της και δεν εννοούσε να κινηθεί. Πιο πέρα, αντίκρισαν ένα σκιουράκι, το οποίο σε αντίθεση με τη «χαρά» του ανοιξιάτικου τοπίου γύρω του, δε φαινόταν ιδιαίτερα ευδιάθετο. Ο Νίκος είπε στον Αντώνη ότι είχε διαβάσει σε ένα παραμύθι πως τα ζώα συνηθίζουν να έχουν άσχημη διάθεση, όταν διαισθάνονται ότι κάτι κακό θα συμβεί. Ο Αντώνης γέλασε με αυτή την εκδοχή και κάθισε κάτω από τη σκιά μιας τεράστιας βελανιδιάς. Ύστερα από λίγο, μια μυρωδιά καπνού απλώθηκε γύρω τους. Τα δύο αδέρφια δεν ανησύχησαν, το σκιουράκι όμως, άρχισε να κινείται με απί-

32 Ενότητα 1η 34 Η φωτιά ξεσπά. Πώς αντιδρούν οι ήρωες; Ποια άλλα ζώα συνάντησαν οι ήρωες; Ποια λύση έδωσαν; Το σβήσιμο της πυρκαγιάς. Τα ζώα μετά την πυρκαγιά. Τα συναισθήματα και οι σκέψεις των ηρώων για το γεγονός. στευτη νευρικότητα και ταχύτητα. Καθώς περνούσε η ώρα, η μυρωδιά γινόταν ολοένα και πιο έ- ντονη, ώσπου ξαφνικά φάνηκαν καπνοί από το βόρειο τμήμα του δάσους. Τότε, ο Αντώνης και ο Νίκος ανησύχησαν, προσπάθησαν όμως, να κρατήσουν την ψυχραιμία τους και σκέφτηκαν ότι έπρεπε να καλέσουν βοήθεια. Χωρίς δεύτερη σκέψη, λοιπόν, πήραν τη χελώνα μαζί τους, η οποία έδειχνε να έχει βυθιστεί σε νάρκη από το φόβο της και κατέβηκαν γρήγορα στο χωριό τους. Καθώς διέσχιζαν το δάσος, συνάντησαν ένα λαγό και ένα σκαντζόχοιρο που καθόντουσαν αντικριστά το ένα στο άλλο. Ο Νίκος τότε, είπε στον Α- ντώνη ότι συνεννοούνται με το δικό τους κώδικα επικοινωνίας για το πώς θα αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο. Τότε ο Αντώνης πρότεινε, να κινηθούν με μεγάλα βαριά βήματα, προκειμένου τα ζώα αυτά να τους α- κολουθήσουν. Πράγματι, αυτό έγινε. Τα δύο αδέρφια άφησαν κοντά σε μια μικρή λίμνη τη χελώνα, το λαγό και το σκαντζόχοιρο, μέχρι τα ίδια να πάνε στο χωριό να καλέσουν βοήθεια. Μόλις έφθασαν στο χωριό, ενημέρωσαν τους γονείς τους σχετικά με την πυρκαγιά και εκείνοι με τη σειρά τους την πυροσβεστική υπηρεσία. Σε λίγα λεπτά όλα είχαν τελειώσει ευτυχώς ευχάριστα για το όμορφο δάσος. Οι πυροσβέστες έφθασαν αμέσως στο σημείο της πυρκαγιάς και κατέσβησαν τη φωτιά. Είπαν πως αιτία της πυρκαγιάς ήταν κάποια αναμμένα τσιγάρα. Τα δύο αδέρφια σκέφτηκαν το μέγεθος της καταστροφής, που θα συνέβαινε, λόγω της ανθρώπινης αμέλειας. Στη συνέχεια, έτρεξαν στη λίμνη, όπου είχαν αφήσει τα ζωάκια του δάσους και εκείνα έδειχναν α- νακουφισμένα που ο κίνδυνος είχε αντιμετωπιστεί. Η χελώνα κινούνταν αργά, νωχελικά, ο λαγός δεν άργησε να αναπτύξει τη γνωστή του ταχύτητα και ο σκαντζόχοιρος χάθηκε μέσα στους θάμνους. Τα πουλιά φτερούγιζαν χαρούμενα, απολαμβάνοντας τη θέα που αντίκριζαν, από τα κλαδιά των πανύψηλων δέντρων. Η ηρεμία της φύσης είχε αποκατασταθεί. Τα δύο αδέρφια ένιωθαν περηφάνια που βοήθησαν στη σωτηρία του δάσους από τη φωτιά. Μετά από αυτό το γεγονός, συνειδητοποίησαν ότι η ανθρώπινη απροσεξία ή πρόθεση μπορούσε να καταστρέψει το φυσικό περιβάλλον και αυτή η σκέψη τους εξόργιζε.

33 35 Ενότητα 1η Στο κείμενο τα περισσότερα ρήματα βρίσκονται στον παρατατικό. Μπορούμε να κάνουμε την αφήγηση πιο ζωντανή βάζοντας τα ρήματα στον ενεστώτα, σαν να συμβαίνουν τα γεγονότα την ίδια στιγμή που μιλάει γι' αυτά ο αφηγητής. Συνεχίστε: Ο χρόνος κυλάει παράξενα Για την άσκηση αυτή θυμήσου τους χρόνους των ρημάτων Ποιοι εκφράζουν το παρόν; Ο Ενεστώτας ( γράφω ) και ο Παρακείμενος ( έχω γράψει). Ποιοι εκφράζουν το παρελθόν; Ο Παρατατικός ( έγραφα ), ο Αόριστος ( έγραψα ) και ο Υπερσυντέλικος ( είχα γράψει ). Διαβάζουμε, λοιπόν, το κείμενο και γράφουμε τα ρήματα που βρίσκονται στον Παρατατικό ( ο χρόνος κυλούσε ) στον Ε- νεστώτα ( ο χρόνος κυλάει ). Προσέχουμε το υποκείμενο των ρημάτων, προκειμένου να γράψουμε τη σωστή κατάληξη ΑΠΑΝΤΗΣΗ Ο χρόνος κυλάει παράξενα στο δάσος. Θροΐζει μαζί με τα πράσινα φύλλα της άνοιξης ή πέφτει αργά μαζί με τις νιφάδες του χιονιού. Στάζει από τα κλαδιά μαζί με τις σταγόνες της φθινοπωρινής βροχής ή χορεύει σαν διαμαντόσκονη στις αχτίδες του καλοκαιριάτικού ήλιου. Κυλά μαζί με τη ζωή και γίνεται ένα μ αυτή. Υπάρχουν πλάσματα στο δάσος σαν τα Εφήμερα, τα μικρά έντομα που φτερουγίζουν πάνω από τα ρυάκια το Μάη και που ζουν μονάχα μια μέρα. Είναι περίεργο όταν σκέφτεσαι πως μόλις και προλαβαίνουν να δουν μια δεύτερη ανατολή, αν το προλάβουν κι αυτό. Υπάρχουν άλλα ζωάκια, που ζουν πολλά ή λίγα καλοκαίρια ή χειμώνες. Και τέλος, υπάρχουν οι πράσινοι γίγαντες, τα δέντρα, που κανένας δεν ξέρει πόσο ζουν. Τα ίδια το ξέρουν, αλλά τα δέντρα νιώθουν τόσο διαφορετικά το χρόνο!

34 Ενότητα 1η 36 Τα μικρά Εφήμερα όμως ζουν με τον τρόπο τους σε μία μέρα όσο ζουν τα δέντρα σε εκατοντάδες χρόνια. Μόνο ο ήλιος μετρά τη ζωή με αυγές και δειλινά. Τα πλάσματα του δάσους ξέρουν μόνο ότι ζουν μια ολόκληρη ζωή και το τι μετρά ο ήλιος δεν έχει καμιά σημασία. Έτσι κι αλλιώς, ο ήλιος λάμπει για όλα. Το πόσο καιρό μένει ο Πορκιουπίνος, ο σκαντζόχοιρος, με τον Τιμ, το σκίουρο, είναι ένα ερώτημα, που μπορεί να ενδιαφέρει μόνο τους ανθρώπους, αλλά οι άνθρωποι δεν ανήκουν στον κόσμο του δάσους. Τα πλάσματα που ζουν εκεί δεν ξέρουν τα ρολόγια, αλλά, και αν ακόμη τα ξέρουν, είναι σίγουρο ότι δεν ενδιαφέρονται γι αυτά. Υπάρχει η ώρα του φαγητού και η ώρα του ύπνου. Υπάρχει η ώρα που κάνει κρύο, ζέστη, που έχει βροχή ή αέρα. Και κάποτε φτάνει η ώρα που το κάθε πλάσμα χάνεται και οι γείτονές του δεν το ξαναβλέπουν ποτέ. Όλα αυτά είναι φυσικά. Αλλά ο χρόνος που ξέρουν τα ρολόγια είναι κάτι αφύσικο για το δάσος. Συγκεντρωτικός πίνακας των ρημάτων του κειμένου Ενεστώτας κυλάει θροΐζει πέφτει στάζει χορεύει γίνεται υπάρχουν φτερουγίζουν ζουν είναι σκέφτεσαι προλαβαίνουν ξέρει ξέρουν μετρά έχει λάμπει μένει Παρατατικός κυλούσε θρόιζε έπεφτε έσταζε χόρευε γινόταν υπήρχαν φτερούγιζαν ζούσαν ήταν σκεφτόσουν προλάβαιναν ήξερε ήξεραν μετρούσε είχε έλαμπε έμενε

35 37 Ενότητα 1η μπορεί ανήκουν δεν ξέρουν δεν ενδιαφέρονται υπάρχει κάνει φτάνει χάνεται ξαναβλέπουν είναι ξέρουν μπορούσε ανήκαν δεν ήξεραν δεν ενδιαφέρονταν υπήρχε έκανε έφτανε χανόταν ξαναέβλεπαν ήταν ήξεραν

36 Ενότητα 1η 38 Συμπληρωματικές ασκήσεις για πληρέστερη κατανόηση και εξάσκηση Σ' αυτό το σημείο θα βρείτε μερικές ασκήσεις εκτός βιβλίου που βασίζονται στα γραμματικά φαινόμενα της ενότητας. Μην τις προσπερνάτε και διαπιστώστε πόσο ευχάριστα λύνονται!!! Καλή επιτυχία! ( Οι απαντήσεις των ασκήσεων δίνονται αμέσως μετά στη σελίδα 43). 1. Να κατατάξεις τα παρακάτω ρήματα στο σωστό χρόνο: κυλούσε, πέφτουμε, έχω νιώσει, είχαν μετρήσει, θα θροΐζει, θα υπολογίσω, θα έχετε διαβάσει, φτερουγίζουν, θα βρέξει. Ενεστώτας: Παρατατικός: Αόριστος: Εξακολουθητικός Μέλλοντας: Στιγμιαίος Μέλλοντας: Παρακείμενος: Υπερσυντέλικος: Συντελεσμένος Μέλλοντας: 2. Να μεταφέρεις το παρακάτω κείμενο στον Παρατατικό. Πηγαίνουμε στο σχολείο, διαβάζουμε τα μαθήματά μας, ξεκουραζόμαστε και παίζουμε ποδόσφαιρο. Το ποδόσφαιρο είναι το αγαπημένο μας παιχνίδι και οι περισσότεροι από εμάς ονειρευόμαστε να γίνουμε επαγγελματίες ποδοσφαιριστές. Ο προπονητής της ομάδας μας μας ενθαρρύνει για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Το βράδυ κουρασμένοι από την προπόνηση, παρακολουθούμε την αγαπημένη μας σειρά στην τηλεόραση και κοιμόμαστε, καθώς μας περιμένει μια δύσκολη μέρα.

37 39 Ενότητα 1η 3. Να μεταφέρεις τα ρήματα του παρακάτω κειμένου στο στιγμιαίο μέλλοντα. Χθες ασχοληθήκαμε με την καθαριότητα του σπιτιού. Σκουπίσαμε και σφουγγαρίσαμε το πάτωμα, ξεσκονίσαμε τα έπιπλα και διακοσμήσαμε το σπίτι, καθώς είχαμε αγοράσει πολύ όμορφα διακοσμητικά. Στη συνέχεια, κρεμάσαμε στα παράθυρα κουρτίνες σε γήινη απόχρωση και στολίσαμε τα βάζα με πολύχρωμα λουλούδια. Τοποθετήσαμε δύο ζωγραφικούς πίνακες στους τοίχους του σαλονιού, γεμίσαμε τα παιδικά δωμάτια των κοριτσιών με ροζ μαξιλάρια, ενώ στην κουζίνα δώσαμε την αίσθηση της φύσης, προτιμώντας πράσινα φυτά. 4. Να μεταφέρεις τα ρήματα του παρακάτω κειμένου στον Ενεστώτα. Στολίζαμε το χριστουγεννιάτικο δέντρο και φτιάχναμε τα καθιερωμένα γλυκίσματα. Οι γονείς μου μάς αγόραζαν όμορφα δώρα, τα οποία και έβαζαν κάτω από το δέντρο. Περιμέναμε με ανυπομονησία να τα ανοίξουμε και να τους ευχαριστήσουμε που, για άλλη μια φορά, ο Αϊ Βασίλης ήταν γενναιόδωρος μαζί μας. Η ατμόσφαιρα των Χριστουγέννων είχε κάτι το μαγικό και στενοχωριόμασταν, όταν οι διακοπές τελείωναν και άρχιζε το σχολείο.

38 Ενότητα 1η 40 5 Να βρεις στις παρακάτω προτάσεις τα ρήματα και να γράψεις σε ποιο χρόνο βρίσκονται. 1. Η Κατερίνα ταξίδεψε με αεροπλάνο. 2. Το διοικητικό συμβούλιο θα αποφασίσει σήμερα για τις μελλοντικές επιχειρηματικές κινήσεις της εταιρείας. 3. Έχει υποσχεθεί ότι θα είναι συνεπής στις υποχρεώσεις της. 4. Είχαν καταγραφεί αμέτρητες υλικές ζημιές από το σεισμό του 1980 στην περιοχή μας. 5. Μέχρι το 2008 θα έχει ολοκληρώσει τις μεταπτυχιακές του σπουδές. 6. Να συμπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων, επιλέγοντας τον κατάλληλο χρονικό προσδιορισμό. 1. Θα έρθει. (χθες, σε λίγο, πριν δύο μέρες) να σε βοηθήσει. 2. (Αύριο, Χθες, Πέρσι) θα ανακοινωθούν τα αποτελέσματα των εξετάσεων. 3. Τραυματίστηκε. (πριν δύο χρόνια, την επόμενη εβδομάδα, του χρόνου) και εγχειρίστηκε. 4. Θα τη συναντήσω. (κατά τη μία, ποτέ, συχνά) στο στέκι μας. 5. Μας επισκέπτεται. (διαρκώς, σπάνια, ποτέ) και μας ρωτά για την εξέλιξη της υγείας του παππού.

39 41 Ενότητα 1η 7. Να υπογραμμίσεις τις δευτερεύουσες χρονικές προτάσεις στις παρακάτω περιόδους. 1. Αφού διάβασε τα μαθήματά του, πήγε για ποδόσφαιρο. 2. Όταν είχε πρόβλημα υγείας, απευθύνθηκε σε έναν έμπειρο γιατρό. 3. Ενώ έγραφε, ακούστηκε ένας εκκωφαντικός θόρυβος. 4. Όποτε έχω πρόβλημα, με στηρίζει η καλύτερή μου φίλη. 5. Καθώς οδηγούσε, τράκαρε. 8. Συμπλήρωσε τα κενά με την κατάλληλη λέξη, από αυτές που δίνονται παρακάτω: εξόδου, άριστη, καθόδου, συγκίνηση, περνούσε, χαρά, είχε, ανόδου, απέτυχε, εισόδου. 1. Επαινέθηκε από τους καθηγητές του για την. επίδοσή του. 2. Ο καιρός. και η Ελένη δεν. κανένα νέο από τον Κώστα. 3. Ήταν στενοχωρημένος, γιατί. στις εξετάσεις του. 4. Το γεγονός της γέννησης της εγγονής του τον γέμισε με.. και.. 5. Στο μεγάλο εμπορικό κέντρο της πόλης μας οι σκάλες.. και.., όπως και οι πόρτες. και.. τον μπερδεύουν. 9. Παρακάτω δίνονται κάποιες λέξεις του κειμένου, που έχουν γραφεί λάθος. Μπορείτε να τις γράψετε σωστά; 1. τα πράσσινα φύλα των δέντρων 2. το ριάκι 3. ένιοθαν 4. σκαντζόχιρος 5 κρίο 6. αφίσικο

40 Ενότητα 1η Μπορείτε να γράψετε με αλφαβητική σειρά τις παρακάτω λέξεις; βάτραχος, αέρας, σκάλα, παιδί, γέλιο, τηλεόραση, δουλειά, σχολείο, φαγητό, τηλέφωνο. Όταν λέμε αλφαβητική κατάταξη λέξεων εννοούμε ότι κατατάσσουμε τις λέξεις σε αλφαβητική σειρά, δηλαδή, προσέχουμε το πρώτο γράμμα και τις τοποθετούμε σε σειρά με βάση τα γράμματα της αλφαβήτας. π.χ. πυροφάνι, ψαράς, βρύση, αγιοκέρια αγιοκέρια, βρύση, πυροφάνι, ψαράς Αν το πρώτο γράμμα είναι το ίδιο, προσέχουμε το δεύτερο γράμμα να είναι σε αλφαβητική σειρά, έπειτα το τρίτο γράμμα, το τέταρτο και ούτω καθεξής: π.χ. καλοκαίρι, κήπος, κτήμα, κυκλάμινο, κοχύλι, κερί, κλωστή καλοκαίρι, κερί, κήπος, κλωστή, κοχύλι, κτήμα, κυκλάμινο

41 43 Ενότητα 1η Απαντήσεις 1. Ενεστώτας: πέφτουμε, φτερουγίζουν Παρατατικός: κυλούσε Αόριστος: πρόλαβε Εξακολουθητικός Μέλλοντας: θα θροΐζει Στιγμιαίος Μέλλοντας: θα υπολογίσω, θα βρέξει Παρακείμενος: έχω νιώσει Υπερσυντέλικος: είχαν μετρήσει Συντελεσμένος Μέλλοντας: θα έχετε διαβάσει 2. Πηγαίναμε στο σχολείο, διαβάζαμε τα μαθήματά μας, ξεκουραζόμασταν και παίζαμε ποδόσφαιρο. Το ποδόσφαιρο ήταν το αγαπημένο μας παιχνίδι και οι περισσότεροι από εμάς ονειρευόμασταν να γίνουμε επαγγελματίες ποδοσφαιριστές. Ο προπονητής της ομάδας μας μάς ενθάρρυνε για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Το βράδυ κουρασμένοι από την προπόνηση, παρακολουθούσαμε την αγαπημένη μας σειρά στην τηλεόραση και κοιμόμασταν, καθώς μας περίμενε μια δύσκολη μέρα. 3. Αύριο θα ασχοληθούμε με την καθαριότητα του σπιτιού. Θα σκουπίσουμε και θα σφουγγαρίσουμε το πάτωμα, θα ξεσκονίσουμε τα έπιπλα και θα διακοσμήσουμε το σπίτι, καθώς θα έχουμε αγοράσει πολύ όμορφα διακοσμητικά. Στη συνέχεια, θα κρεμάσουμε στα παράθυρα κουρτίνες σε γήινη απόχρωση και θα στολίσουμε τα βάζα με πολύχρωμα λουλούδια. Θα τοποθετήσουμε δύο ζωγραφικούς πίνακες στους τοίχους του σαλονιού, θα γεμίσουμε τα παιδικά δωμάτια των κοριτσιών με ροζ μαξιλάρια, ενώ στην κουζίνα θα δώσουμε την αίσθηση της φύσης, προτιμώντας πράσινα φυτά. 4. Στολίζουμε το χριστουγεννιάτικο δέντρο και φτιάχνουμε τα καθιερωμένα γλυκίσματα. Οι γονείς μου μας αγοράζουν όμορφα δώρα, τα οποία και βάζουν κάτω από το δέντρο. Περιμένουμε με ανυπομονησία να τα ανοίξουμε και να τους ευχαριστήσουμε που για άλλη μια φορά ο Αϊ Βασίλης είναι γενναιόδωρος μαζί μας. Η ατμόσφαιρα των Χριστουγέννων έχει κάτι το μαγικό και στενοχωριόμαστε, όταν οι διακοπές τελειώνουν και αρχίζει το σχολείο ταξίδεψε: Αόριστος 2. θα αποφασίσει: Στιγμιαίος Μέλλοντας

42 Ενότητα 1η έχει υποσχεθεί: Παρακείμενος, θα είναι: Εξακολουθητικός Μέλλοντας 4. είχαν καταγραφεί: Υπερσυντέλικος 5. θα έχει ολοκληρώσει: Συντελεσμένος Μέλλοντας σε λίγο 2. αύριο 3. πριν δύο χρόνια 4. κατά τη μία 5. διαρκώς αφού διάβασε τα μαθήματά του 2. όταν είχε πρόβλημα υγείας 3. ενώ έγραφε 4. όποτε έχω πρόβλημα 5. καθώς οδηγούσε άριστη 2. περνούσε, είχε 3. απέτυχε 4. χαρά, συγκίνηση 5. ανόδου, καθόδου, εισόδου, εξόδου τα πράσινα φύλλα των δέντρων 2. το ρυάκι 3. ένιωθαν 4. σκαντζόχοιρος 5. κρύο 6. αφύσικο 10. αέρας, βάτραχος, γέλιο, δουλειά, παιδί, σκάλα, σχολείο, τηλεόραση, τηλέφωνο, φαγητό. 6. αφύσικο

43 45 Ενότητα 1η Η φίλη μας η θάλασσα εφημερίδας έντυπο ενημερωτικό καθημερινής ή εβδομαδιαίας κυκλοφορίας, π.χ. Οι κυριακάτικες εφημερίδες περιλαμβάνουν τις ειδήσεις ολόκληρης της εβδομάδας καθώς και αναλυτικά άρθρα. άρθρο δημοσίευμα περιοδικού ή εφημερίδας, που δεν είναι είδηση, αλλά στο οποίο αναπτύσσεται κάποιο θέμα, π.χ. Πολλά άρθρα των εφημερίδων αφορούν στις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις. οικολογική καταστροφή η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος, π.χ. Ο κίνδυνος της οικολογικής καταστροφής είναι ορατός, καθώς οι άνθρωποι δε σέβονται το περιβάλλον. η διαρροή η διαφυγή, η απώλεια υγρού ή αερίου, π.χ. Συχνά προκαλείται διαρροή από τις φιάλες υγραερίου. το δεξαμενόπλοιο πλοίο με μεγάλες δεξαμενές, που χρησιμοποιείται για τη μεταφορά υγρών, π.χ. Τα δεξαμενόπλοια είναι χρήσιμα για τη μεταφορά μεγάλων ποσοτήτων υγρών.

44 Ενότητα 1η 46 εναέριες περιπολίες η παρακολούθηση, η επιτήρηση από τον αέρα, π.χ. Τα μαχητικά αεροσκάφη κάνουν καθημερινά εναέριες περιπολίες για την α- σφάλεια του ελληνικού εναέριου χώρου. πετρελαιοκηλίδα η κηλίδα στη θάλασσα από το πετρέλαιο, που έχει χυθεί συνήθως από τα πλοία, π.χ. Η πετρελαιοκηλίδα είναι θανατηφόρα για τους θαλάσσιους οργανισμούς. διάσπαρτες κηλίδες οι κηλίδες που είναι διασκορπισμένες σε διάφορα σημεία, π.χ. Οι διάσπαρτες κηλίδες πετρελαίου είναι εξαιρετικά επικίνδυνες και δύσκολα αντιμετωπίζονται. ρυπαίνουν μολύνουν, βρομίζουν, π.χ. Τα πετρελαιοφόρα πλοία ρυπαίνουν τη θάλασσα. σταδιακή κατάργηση η βαθμιαία, η όχι απότομη ή άμεση ακύρωση, παύση, κατάλυση, π.χ. Η κατάργηση των εξετάσεων στο γυμνάσιο υπήρξε σταδιακή. διαδίκτυο ο ηλεκτρονικός χώρος, τον οποίο επισκέπτεται κανείς μέσω του ηλεκτρονικού υπολογιστή, αποτελείται από διάφορες διευθύνσεις, που δίνουν πληροφορίες για διάφορα θέματα, π.χ. Το διαδίκτυο είναι ευρέως διαδεδομένο στις μέρες μας και θεωρείται απαραίτητο για την εργασία πολλών ανθρώπων.

45 47 Ενότητα 1η πυρετώδεις προσπάθειες οι εντατικές, συνεχείς, γεμάτες ζήλο προσπάθειες, π.χ. Ξεκίνησαν πυρετώδεις προσπάθειες για την εκπλήρωση του πολυπόθητου στόχου. "στα ανοικτά" στα ανοικτά της θάλασσας. έκφραση πλωτών φραγμάτων τεχνικά έργα, που βρίσκονται στη θάλασσα και εμποδίζουν τη ροή υγρών στοιχείων, π.χ. Τα πλωτά φράγματα μπορούν να αποτρέψουν την εξάπλωση της πετρελαιοκηλίδας στη θάλασσα. η κινητοποίηση η άμεση, συντονισμένη, οργανωμένη κίνηση για την επίτευξη ενός στόχου, π.χ. Η κινητοποίηση των αστυνομικών αρχών για την αποτροπή αιματηρών επεισοδίων υπήρξε αποτελεσματική.

Ρήματα λέγονται οι λέξεις που φανερώνουν ότι ένα πρόσωπο, ζώο ή πράγμα ενεργεί ή παθαίνει κάτι ή βρίσκεται σε μία κατάσταση.

Ρήματα λέγονται οι λέξεις που φανερώνουν ότι ένα πρόσωπο, ζώο ή πράγμα ενεργεί ή παθαίνει κάτι ή βρίσκεται σε μία κατάσταση. Τι είναι ρήμα; Παραδείγματα: α) Ο εργάτης δουλεύει β) Ο ήλιος σκεπάστηκε από τα σύννεφα γ) Το μωρό κοιμάται Οι λέξεις «δουλεύει», «σκεπάστηκε», «κοιμάται», λέγονται ρήματα γιατί φανερώνουν ότι ο εργάτης

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΠΑΡΕΠΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ ΦΩΝΗ ΣΥΖΥΓΙΑ ΔΙΑΘΕΣΗ ΧΡΟΝΙΚΗ ΒΑΘΜΙΔΑ ΠΟΙΟΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΤΑ ΠΑΡΕΠΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ ΦΩΝΗ ΣΥΖΥΓΙΑ ΔΙΑΘΕΣΗ ΧΡΟΝΙΚΗ ΒΑΘΜΙΔΑ ΠΟΙΟΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΤΑ ΠΑΡΕΠΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ ΦΩΝΗ ΣΥΖΥΓΙΑ ΔΙΑΘΕΣΗ ΧΡΟΝΙΚΗ ΒΑΘΜΙΔΑ ΠΟΙΟΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗ ΜΟΡΦΗ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ Α.1. ΦΩΝΗ Τα ρήματα σχηματίζουν δύο φωνές. α. Ενεργητική Φωνή β. Παθητική

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΡΗΜΑΤΑ Τα ρήματα Έχουν δύο φωνές: την ενεργητική και την παθητική Ενεργητική φωνή: ω. Παθητική φωνή: -μαι. Οι καταλήξεις των ρημάτων, ω, -άβω

ΤΑ ΡΗΜΑΤΑ Τα ρήματα Έχουν δύο φωνές: την ενεργητική και την παθητική Ενεργητική φωνή: ω. Παθητική φωνή: -μαι. Οι καταλήξεις των ρημάτων, ω, -άβω 1 ΤΑ ΡΗΜΑΤΑ Τα ρήματα ανήκουν στα κλιτά μέρη του λόγου και φανερώνουν ότι κάποιο πρόσωπο, ζώο ή πράγμα κάνει κάτι (κάποια ενέργεια), ή παθαίνει κάτι από κάποιον άλλον, ή από τον εαυτό του ή βρίσκεται σε

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ δένω δένεις δένει δένουµε,δένοµε δένετε δένουν έδενα έδενες έδενε δέναµε δένατε έδεναν έδεσα έδεσες έδεσε δέσαµε δέσατε έδεσαν θα δέσω θα δέσεις θα δέσει θα δέσουµε θα δέσετε θα δέσουν θα

Διαβάστε περισσότερα

ΡΗΜΑΤΑ. Στην πρώτη περίπτωση κάποιος ενεργεί (ρήμα) και η ενέργειά του αυτή ασκείται σε ένα άλλο πρόσωπο ή πράγμα έξω από αυτόν.

ΡΗΜΑΤΑ. Στην πρώτη περίπτωση κάποιος ενεργεί (ρήμα) και η ενέργειά του αυτή ασκείται σε ένα άλλο πρόσωπο ή πράγμα έξω από αυτόν. ΡΗΜΑΤΑ Τα ρήματα είναι η δεύτερη μεγαλύτερη σε πλήθος ομάδα λέξεων μετά τα ουσιαστικά. Τα ρήματα δείχνουν πράξεις. Όπως δείχνουν και τα παρακάτω σχήματα έχουμε τις εξής περιπτώσεις. Στην πρώτη περίπτωση

Διαβάστε περισσότερα

Γραμματική και Συντακτικό Γ Δημοτικού ανά ενότητα - Παρασκευή Αντωνίου

Γραμματική και Συντακτικό Γ Δημοτικού ανά ενότητα - Παρασκευή Αντωνίου Ενότητα 1η: «Πάλι μαζί!» Σημεία στίξης: τελεία ερωτηματικό...4 Η δομή της πρότασης: ρήμα υποκείμενο αντικείμενο...5 Ουσιαστικά: αριθμοί γένη...6 Ονομαστική πτώση ουσιαστικών...6 Οριστικό άρθρο...7 Ερωτηματικές

Διαβάστε περισσότερα

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η Γραμματική εντάσσεται στα ευρύτερα πλαίσια του γλωσσικού μαθήματος. Δε διδάσκεται χωριστά, αλλά με βάση την ενιαία προσέγγιση της γλώσσας, όπου έμφαση δίνεται στη λειτουργική χρήση της. Διδάσκεται

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΧΡΟΝΟΙ ΤΩΝ ΡΗΜΑΤΩΝ

ΟΙ ΧΡΟΝΟΙ ΤΩΝ ΡΗΜΑΤΩΝ ΤΑ ΡΗΜΑΤΑ Τα ρήματα ανήκουν στα κλιτά μέρη του λόγου και φανερώνουν ότι κάποιο πρόσωπο, ζώο ή πράγμα κάνει κάτι (κάποια ενέργεια), ή παθαίνει κάτι από κάποιον άλλον, ή από τον εαυτό του ή βρίσκεται σε

Διαβάστε περισσότερα

Τα ουσιαστικά. Ενικός αριθµός Πληθυντικός αριθµός

Τα ουσιαστικά. Ενικός αριθµός Πληθυντικός αριθµός Τα ουσιαστικά Ανισοσύλλαβα ουσιαστικά λέµε τα ουσιαστικά που στον πληθυντικό έχουν µια παραπάνω συλλαβή, ενώ ισοσύλλαβα αυτά που έχουν στον ενικό και στον ενικό και τον πληθυντικό τον ίδιο αριθµό συλλαβών.τα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ Βασισμένο στην ύλη του σχολικού βιβλίου ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ Γρήγορα τεστ Γλώσσα Ε Δημοτικού Ε 1 ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ Ενότητα 1η Ο φίλος μας το περιβάλλον Βασικό λεξιλόγιο θροΐζω,

Διαβάστε περισσότερα

Να γράψετε τα αντίθετα των παρακάτω χρονικών επιρρημάτων.

Να γράψετε τα αντίθετα των παρακάτω χρονικών επιρρημάτων. Να γράψετε τα αντίθετα των παρακάτω χρονικών επιρρημάτων. α) ποτέ... β) μετά... γ) νωρίτερα... δ) συχνά... ε) πέρσι... στ) αρχικά... Στις παρακάτω προτάσεις να υπογραμμίσετε τις φράσεις με προθέσεις που

Διαβάστε περισσότερα

Απλές ασκήσεις για αρχάριους μαθητές 5

Απλές ασκήσεις για αρχάριους μαθητές 5 Περιεχόμενα Το ελληνικό αλφάβητο... 9 Ενεστώτας (το βοηθητικό ρήμα είμαι) Γραμματική...10 Ενεστώτας (ενεργητική φωνή, α συζυγία) Γραμματική...10 Ενεστώτας (ενεργητική φωνή, α συζυγία και βοηθητικό ρήμα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ Βασισμένο στην ύλη του σχολικού βιβλίου ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ Γρήγορα τεστ Γλώσσα Δ Δημοτικού Δ 1 ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ Βασικό λεξιλόγιο Ενότητα 1η Ένα ακόμη σκαλί Σεπτέμβρης, φύλλο,

Διαβάστε περισσότερα

Ο εγωιστής γίγαντας. Μεταγραφή : Γλυμίτσα Ευθυμία. Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης. «Αλέξανδρος Δελμούζος»

Ο εγωιστής γίγαντας. Μεταγραφή : Γλυμίτσα Ευθυμία. Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης. «Αλέξανδρος Δελμούζος» Ο εγωιστής γίγαντας Μεταγραφή : Γλυμίτσα Ευθυμία Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης «Αλέξανδρος Δελμούζος» 2010-2011 Κάθε απόγευμα μετά από το σχολείο τα παιδιά πήγαιναν για να παίξουν στον κήπο του γίγαντα.

Διαβάστε περισσότερα

Γραμματική και Συντακτικό Γ Δημοτικού ανά ενότητα - Παρασκευή Αντωνίου

Γραμματική και Συντακτικό Γ Δημοτικού ανά ενότητα - Παρασκευή Αντωνίου Ενότητα 7 η : «Πολιτείες ντυμένες στα λευκά!» Παρελθοντικοί χρόνοι: Αόριστος-Παρατατικός...24 Το ρήμα «είμαι» στον αόριστο και παρατατικό...25 Χρονικοί και Αιτιολογικοί σύνδεσμοι...26 Παραθετικά επιθέτων...26

Διαβάστε περισσότερα

Ασκήσεις Γραμματικής

Ασκήσεις Γραμματικής Όνομα:. Γ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Ημερομηνία :. Ασκήσεις Γραμματικής 1. Συμπληρώνω τα ρήματα όπως στο παράδειγμα : (εγώ) στήνομαι (εγώ) αστειεύομ (εμείς) στρώνουμ (εσύ) φυλάγεσ (αυτός) σηκώνετ (αυτός) διορθώνετ (εσύ)

Διαβάστε περισσότερα

Συγγραφή: Αλεξίου Θωμαή ΕΠΙΠΕΔΟ: A1 ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ - ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ. ΑΠΟ:

Συγγραφή: Αλεξίου Θωμαή ΕΠΙΠΕΔΟ: A1 ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ - ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ. ΑΠΟ: Συγγραφή: Αλεξίου Θωμαή ΕΠΙΠΕΔΟ: A1 ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ - ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΑΠΟ: alexandra2005@yahoo.gr ΠΡΟΣ:elenitsasiop@gmail.com ΘΕΜΑ: Κυριακή, στο σπίτι μου! 1 Άσκηση

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ. Κλίνε στον Ενεστώτα της Ενεργητικής και της Παθητικής Φωνής τα ρήματα : δένω δένομαι γράφω γράφομαι. φωτίζω φωτίζομαι πληρώνω πληρώνομαι

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ. Κλίνε στον Ενεστώτα της Ενεργητικής και της Παθητικής Φωνής τα ρήματα : δένω δένομαι γράφω γράφομαι. φωτίζω φωτίζομαι πληρώνω πληρώνομαι Ονοματεπώνυμο: 11ο ημοτικό Σχολείο Βύρωνα Τάξη Ε 2 ασκάλα: Σύλα Τσέκου ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ πλένω εγώ πλέν ω εσύ πλέν εις αυτός πλέν ει εμείς πλέν ουμε εσείς πλέν ετε αυτοί πλέν ουν ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ (Αόρατος) ΑΦΗΓΗΤΗΣ: Κάποτε στη γη γεννήθηκε το Όνειρο. Το όνομά του δεν ήταν έτσι, όμως επειδή συνεχώς ονειρευόταν, όλοι το φώναζαν Όνειρο. Δεν ήταν κάτι το σπουδαίο, ήταν σαν

Διαβάστε περισσότερα

Πώς Διηγούμαστε ή Αφηγούμαστε ένα γεγονός που ζήσαμε

Πώς Διηγούμαστε ή Αφηγούμαστε ένα γεγονός που ζήσαμε ΔΙΑΘΕΣΙΜΟ ΣΤΗ: http //blgs.sch.gr/anianiuris ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: Νιανιούρης Αντώνης (email: anianiuris@sch.gr) Πώς Διηγούμαστε ή Αφηγούμαστε ένα γεγονός που ζήσαμε Διηγούμαστε ή αφηγούμαστε ένα γεγονότος, πραγματικό

Διαβάστε περισσότερα

τα βιβλία των επιτυχιών

τα βιβλία των επιτυχιών Τα βιβλία των Εκδόσεων Πουκαμισάς συμπυκνώνουν την πολύχρονη διδακτική εμπειρία των συγγραφέων μας και αποτελούν το βασικό εκπαιδευτικό υλικό που χρησιμοποιούν οι μαθητές των φροντιστηρίων μας. Μέσα από

Διαβάστε περισσότερα

Γλώσσα. Φύλλα εργασίας. Για παιδιά E ΗΜΟΤΙΚΟΥ. Τεύχος Α. Παίζω, Σκέφτοµαι, Μαθαίνω. σελίδες

Γλώσσα. Φύλλα εργασίας. Για παιδιά E ΗΜΟΤΙΚΟΥ. Τεύχος Α. Παίζω, Σκέφτοµαι, Μαθαίνω. σελίδες Παίζω, Σκέφτοµαι, Μαθαίνω δ z γ α Για παιδιά E ΗΜΟΤΙΚΟΥ ε Φύλλα εργασίας β Γλώσσα Τεύχος Α Συµπληρωµατικές ασκήσεις ορθογραφίας, γραµµατικής και εµπλουτισµού λεξιλογίου 100 σελίδες Ανάλυση βασικών κανόνων

Διαβάστε περισσότερα

Συγγραφέας: Αλεξίου Θωμαή ΕΠΙΠΕΔΟ Α1 ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΔΙΑΜΟΝΗ. Κατανόηση γραπτού λόγου. Γεια σου, Μαργαρίτα!

Συγγραφέας: Αλεξίου Θωμαή ΕΠΙΠΕΔΟ Α1 ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΔΙΑΜΟΝΗ. Κατανόηση γραπτού λόγου. Γεια σου, Μαργαρίτα! Συγγραφέας: Αλεξίου Θωμαή ΕΠΙΠΕΔΟ Α1 ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΔΙΑΜΟΝΗ Κατανόηση γραπτού λόγου Γεια σου, Μαργαρίτα! Έμαθα να γράφω καλά. Ρώτησες πού μένω! Είμαι από την Ελλάδα αλλά μένουμε στην Αυστραλία.

Διαβάστε περισσότερα

Η Μόνα, η μικρή χελώνα, μετακόμισε σε ένα καινούριο σπίτι κοντά στη λίμνη του μεγάλου δάσους.

Η Μόνα, η μικρή χελώνα, μετακόμισε σε ένα καινούριο σπίτι κοντά στη λίμνη του μεγάλου δάσους. Η Μόνα, η μικρή χελώνα, μετακόμισε σε ένα καινούριο σπίτι κοντά στη λίμνη του μεγάλου δάσους. Κάθεται στο παράθυρο του δωματίου της και σκέφτεται, στεναχωρημένη τους παλιούς της φίλους και συμμαθητές.

Διαβάστε περισσότερα

Μια νύχτα. Μπαίνω στ αμάξι με το κορίτσι μου και γέρνει γλυκά στο πλάϊ μου και το φεγγάρι λες και περπατάει ίσως θέλει κάπου να μας πάει

Μια νύχτα. Μπαίνω στ αμάξι με το κορίτσι μου και γέρνει γλυκά στο πλάϊ μου και το φεγγάρι λες και περπατάει ίσως θέλει κάπου να μας πάει Μια νύχτα Μπαίνω στ αμάξι με το κορίτσι μου και γέρνει γλυκά στο πλάϊ μου και το φεγγάρι λες και περπατάει ίσως θέλει κάπου να μας πάει Μια νύχτα σαν κι αυτή μια νύχτα σαν κι αυτή θέλω να σου πω πόσο σ

Διαβάστε περισσότερα

Δοκίμιο Τελικής Αξιολόγησης

Δοκίμιο Τελικής Αξιολόγησης Δοκίμιο Τελικής Αξιολόγησης Ε Τάξη Όνομα: Ημερομηνία 1. Ορθογραφία 2. Άκουσε και βάλε στο φαγητό που αρέσει στη Μαρίνα. 1 3. Σημείωσε με το ζώο που έχει το κάθε παιδί. Μαρίνα Γάτα σκύλος κουνέλι χρυσόψαρο

Διαβάστε περισσότερα

Κείμενα Κατανόησης Γραπτού Λόγου

Κείμενα Κατανόησης Γραπτού Λόγου Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας Πιστοποίηση Επάρκειας της Ελληνομάθειας 18 Ιανουαρίου 2013 A2 Κείμενα Κατανόησης Γραπτού Λόγου Διάρκεια Εξέτασης 30 λεπτά Διάρκεια Εξέτασης 30 λεπτά Ερώτημα 1 (7 μονάδες) Διαβάζετε

Διαβάστε περισσότερα

The G C School of Careers

The G C School of Careers The G C School of Careers ΔΕΙΓΜΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ Δ ΤΑΞΗ Χρόνος: 1 ώρα και 30 λεπτά Αυτό το γραπτό αποτελείται από 6 σελίδες, συμπεριλαμβανομένης και αυτής. Να απαντήσεις σε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΓΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Χρόνος: 1 ώρα. Οδηγίες

ΑΓΓΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Χρόνος: 1 ώρα. Οδηγίες ΑΓΓΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2014 ΤΑΞΗ Α ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟ 17/05/2014 Χρόνος: 1 ώρα Οδηγίες 1. Έλεγξε ότι το γραπτό που έχεις μπροστά σου αποτελείται από τις σελίδες 1-8. 2. Όλες τις

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτησε τις παρακάτω σημειώσεις για τις καταλήξεις των ρημάτων

Μελέτησε τις παρακάτω σημειώσεις για τις καταλήξεις των ρημάτων Συζυγίες ρημάτων ΚΑΤΑΛΗΞΕΙΣ Ενεστώτας ενεργητικής Α συζυγία -ω π.χ. λύνω Β συζυγία -ώ, -είς π.χ. αδικώ -ώ/-άς π.χ.αγαπώ Ενεστώτας παθητικής -ομαι π.χ. λύνομαι -ούμαι, π.χ. αδικούμαι, -ιέμαι π.χ. αγαπιέμαι

Διαβάστε περισσότερα

Αποστολή. Κρυμμένος Θησαυρός. Λίνα Σωτηροπούλου. Εικόνες: Ράνια Βαρβάκη

Αποστολή. Κρυμμένος Θησαυρός. Λίνα Σωτηροπούλου. Εικόνες: Ράνια Βαρβάκη διαβάζω ιστορίες Αποστολή Κρυμμένος Θησαυρός Λίνα Σωτηροπούλου Εικόνες: Ράνια Βαρβάκη 11 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Το δώρο της γιαγιάς Μόλις χτύπησε το ξυπνητήρι, με έπιασε πανικός. Δεν μπορούσα να καταλάβω για ποιον

Διαβάστε περισσότερα

Αμερικανική Ακαδημία Λευκωσίας

Αμερικανική Ακαδημία Λευκωσίας aan.ac.cy Αμερικανική Ακαδημία Λευκωσίας Εισαγωγικές Εξετάσεις 2014 Ελληνικά Α Γυμνασίου Διάρκεια Εξέτασης 1 ώρα Οδηγίες Να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις. Απαντήστε όσες περισσότερες ασκήσεις μπορείτε

Διαβάστε περισσότερα

1.Να υπογραμμίσεις τα υποκείμενα των παρακάτω προτάσεων:

1.Να υπογραμμίσεις τα υποκείμενα των παρακάτω προτάσεων: Το Υποκείμενο Το πρόσωπο, το ζώο ή το πράγμα που κάνει ή παθαίνει κάτι ή βρίσκεται σε μια κατάσταση λέγεται υποκείμενο. Για να βρούμε το υποκείμενο σε μία πρόταση κάνουμε την ερώτηση "ποιος; ποια; ποιο;".

Διαβάστε περισσότερα

The G C School of Careers

The G C School of Careers The G C School of Careers ΔΕΙΓΜΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ Στ ΤΑΞΗ Χρόνος: 1 ώρα και 30 λεπτά Αυτό το γραπτό αποτελείται από 8 σελίδες, συμπεριλαμβανομένης και αυτής. Να απαντήσεις σε

Διαβάστε περισσότερα

Ευθύς και πλάγιος λόγος

Ευθύς και πλάγιος λόγος Ευθύς και πλάγιος λόγος Ευθύ λόγο έχουμε όταν διαβάζουμε ή ακούμε τα λόγια κάποιου προσώπου, όπως ακριβώς τα είπε. Πλάγιος λέγεται ο λόγος σύμφωνα με τον οποίο πληροφορούμαστε τα λόγια κάποιου μέσω ενός

Διαβάστε περισσότερα

The G C School of Careers

The G C School of Careers The G C School of Careers ΔΕΙΓΜΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ Ε ΤΑΞΗ Χρόνος: 1 ώρα και 30 λεπτά Αυτό το γραπτό αποτελείται από 7 σελίδες, συμπεριλαμβανομένης και αυτής. Να απαντήσεις σε

Διαβάστε περισσότερα

Kangourou Greek Competition 2014

Kangourou Greek Competition 2014 Thales Foundation Cyprus P.O. Box 28959, CY2084 Acropolis, Nicosia, Cyprus Kangourou Greek Competition 2014 Level 7-8 A - B Γυμνασίου 15 Νοεμβρίου/November 2014 10:00 11:15 Ερωτήσεις 1 21 = 3 βαθμοί η

Διαβάστε περισσότερα

τα βιβλία των επιτυχιών

τα βιβλία των επιτυχιών Τα βιβλία των Εκδόσεων Πουκαμισάς συμπυκνώνουν την πολύχρονη διδακτική εμπειρία των συγγραφέων μας και αποτελούν το βασικό εκπαιδευτικό υλικό που χρησιμοποιούν οι μαθητές των φροντιστηρίων μας. Μέσα από

Διαβάστε περισσότερα

Τάξη: Γ. Τμήμα: 2ο. Υπεύθυνη τμήματος : ΑΝΕΣΤΗ ΑΣΗΜΙΝΑ. Εκθέσεις μαθητών.. ΜΑΘΗΤΗΣ: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ.

Τάξη: Γ. Τμήμα: 2ο. Υπεύθυνη τμήματος : ΑΝΕΣΤΗ ΑΣΗΜΙΝΑ. Εκθέσεις μαθητών.. ΜΑΘΗΤΗΣ: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ. Τάξη: Γ Τμήμα: 2ο Υπεύθυνη τμήματος : ΑΝΕΣΤΗ ΑΣΗΜΙΝΑ. Εκθέσεις μαθητών.. ΜΑΘΗΤΗΣ: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ. Θέμα :Τι θέλω να αλλάξει στον κόσμο το 2011. Το έτος 2010 έγιναν πολλές καταστροφές στον κόσμο.

Διαβάστε περισσότερα

Οι σύνθετες προτάσεις αποτελούνται από δύο ή περισσότερες απλές προτάσεις που συνδέονται μεταξύ τους με συνδετικά στοιχεία.

Οι σύνθετες προτάσεις αποτελούνται από δύο ή περισσότερες απλές προτάσεις που συνδέονται μεταξύ τους με συνδετικά στοιχεία. Οι σύνθετες προτάσεις Οι σύνθετες προτάσεις αποτελούνται από δύο ή περισσότερες απλές προτάσεις που συνδέονται μεταξύ τους με συνδετικά στοιχεία. Παράταξη και υπόταξη Υπάρχουν δύο ειδών συνδέσεις μεταξύ

Διαβάστε περισσότερα

Υπογράμμισε τα ρήματα στο παρακάτω κείμενο:

Υπογράμμισε τα ρήματα στο παρακάτω κείμενο: ONOMA. Γλώσσα Δ Τάξης ενότητα 1 O Σεπτέμβρης Γράψε με τη σειρά τους μήνες του χρόνου: Ιανουάριος,......... Βάλε σε αλφαβητική σειρά τις παρακάτω λέξεις: Βαρέλι, έντομα, ίσκιος, καράβι, αγάπη, γάλα, ήρωας,

Διαβάστε περισσότερα

Διαγνωστικό Δοκίμιο. Όνομα: Ημερομηνία: Η εβδομάδα του κυρίου Νικολάου

Διαγνωστικό Δοκίμιο. Όνομα: Ημερομηνία: Η εβδομάδα του κυρίου Νικολάου Διαγνωστικό Δοκίμιο Στ Τάξη Όνομα: Ημερομηνία: 1. Διάβασε το κείμενο και απάντησε στις ερωτήσεις. Η εβδομάδα του κυρίου Νικολάου Ο κύριος Νικολάου είναι δικηγόρος. Είναι πολύ δραστήριος. Κάθε πρωί ξυπνά

Διαβάστε περισσότερα

Τα λουλούδια που δεν είχαν όνομα ''ΜΥΘΟΣ''

Τα λουλούδια που δεν είχαν όνομα ''ΜΥΘΟΣ'' 1 2 Τα λουλούδια που δεν είχαν όνομα ''ΜΥΘΟΣ'' 3 Τα λουλούδια χωρίς όνομα, τα έχει ο καθένας από μας, αλλά δεν το ξέρουμε. Δεν μας μαθαίνουν τίποτα και ψάχνουμε μόνοι μας άσκοπα να βρούμε κάτι, για να

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΜΕΡΗ ΤΟΥ Βασίλης Αναστασίου

ΤΑ ΜΕΡΗ ΤΟΥ Βασίλης Αναστασίου ΤΑ ΜΕΡΗ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ Η γλώσσα μας αποτελείται από λέξεις. Λέξεις μικρές ή και μεγάλες, συνηθισμένες ή ασυνήθιστες. Ο αριθμός των λέξεων της γλώσσας μας είναι τεράστιος. Η ελληνική γλώσσα είναι η πλουσιότερη

Διαβάστε περισσότερα

Το βιβλίο της Μ. Autism Resource CD v Resource Code RC115

Το βιβλίο της Μ. Autism Resource CD v Resource Code RC115 Το βιβλίο της Μ Γεια σας με λένε Μ. Είμαι 9 χρονών και μένω στο με τους γονείς μου και τα 2 αδέρφια μου, τον Γιάννη που είναι 10 και τον Βασίλη που είναι 3. Έχω κι ένα σκυλάκι που το λένε Κάντι και είναι

Διαβάστε περισσότερα

Η ζωή είναι αλλού. < <Ηλέκτρα>> Το διαδίκτυο είναι γλυκό. Προκαλεί όμως εθισμό. Γι αυτό πρέπει τα παιδιά. Να το χρησιμοποιούν σωστά

Η ζωή είναι αλλού. < <Ηλέκτρα>> Το διαδίκτυο είναι γλυκό. Προκαλεί όμως εθισμό. Γι αυτό πρέπει τα παιδιά. Να το χρησιμοποιούν σωστά Δράση 2 Σκοπός: Η αποτελεσματικότερη ενημέρωση των μαθητών σχετικά με όλα τα είδη συμπεριφορικού εθισμού και τις επιπτώσεις στην καθημερινή ζωή! Οι μαθητές εντοπίζουν και παρακολουθούν εκπαιδευτικά βίντεο,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ Βασισμένο στην ύλη του σχολικού βιβλίου ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ Γρήγορα τεστ Γλώσσα Γ Δημοτικού Γ 3 ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ Ενότητα 9η Άνθρωποι και μηχανές Βασικό λεξιλόγιο σιδηρουργός,

Διαβάστε περισσότερα

The G C School of Careers

The G C School of Careers The G C School of Careers ΔΕΙΓΜΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ Στ ΤΑΞΗ Χρόνος: 1 ώρα Αυτό το γραπτό αποτελείται από 8 σελίδες, συμπεριλαμβανομένης και αυτής. Να απαντήσεις σε ΟΛΕΣ τις ερωτήσεις,

Διαβάστε περισσότερα

The G C School of Careers

The G C School of Careers The G C School of Careers ΔΕΙΓΜΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ Ε ΤΑΞΗ Χρόνος: 1 ώρα Αυτό το γραπτό αποτελείται από 7 σελίδες, συμπεριλαμβανομένης και αυτής. Να απαντήσεις σε ΟΛΕΣ τις ερωτήσεις,

Διαβάστε περισσότερα

Η ιστορία του δάσους

Η ιστορία του δάσους 7 ο Δημοτικό Σχολείο Ευόσμου, Τμήμα Γ 1 Η ιστορία του δάσους Ήτανε μια φορά ένας γέρος και μια γριά που ζούσανε ειρηνικά και ευτυχισμένα μέσα σ ένα καταπράσινο δάσος με θεόρατα δέντρα.. Μέσα σ αυτό ζούσανε

Διαβάστε περισσότερα

Α τάξη. Βρες και κύκλωσε παρακάτω όλες αυτές τις λέξεις που είναι γραμμένες δίπλα:

Α τάξη. Βρες και κύκλωσε παρακάτω όλες αυτές τις λέξεις που είναι γραμμένες δίπλα: [ Στον τομέα των ερευνών, σ αυτή την ιστοσελίδα, μπορεί να δει κανείς μια μικρή μας έρευνα για τα ορθογραφικά λάθη στο δημοτικό σχολείο. Με βάση τη συχνότητα των λαθών που διαπράχτηκαν κατά τμήμα, καταρτίσαμε

Διαβάστε περισσότερα

Απόψε (ξανα)ονειρεύτηκα

Απόψε (ξανα)ονειρεύτηκα Απόψε (ξανα)ονειρεύτηκα της Εβελίνας Στο τέλος κάθε χρόνου, η παλιά μου γυμνάστρια, οργανώνει μια γιορτή με χορούς, παραδοσιακούς και μοντέρνους. Κάθε χρονιά, το θέμα της γιορτής είναι διαφορετικό. (π.χ.

Διαβάστε περισσότερα

Ουσιαστικά. Ενικός αριθµός Πληθυντικός αριθµός

Ουσιαστικά. Ενικός αριθµός Πληθυντικός αριθµός Ουσιαστικά Ανισοσύλλαβα ουσιαστικά λέµε τα ουσιαστικά που στον πληθυντικό έχουν µια παραπάνω συλλαβή, ενώ ισοσύλλαβα αυτά που έχουν στον ενικό και τον πληθυντικό τον ίδιο αριθµό συλλαβών. Τα ουδέτερα ανισοσύλλαβα

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΡΑΤΙΚΑ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΡΑΤΙΚΑ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΡΑΤΙΚΑ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΤΕΛΙΚΕΣ ΕΝΙΑΙΕΣ ΓΡΑΠΤΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2014-15 Μάθημα: Ελληνικά για ξενόγλωσσους Επίπεδο: Ε1 Διάρκεια:

Διαβάστε περισσότερα

3ο Νηπ/γείο Κορδελιού Τμήμα Ένταξης

3ο Νηπ/γείο Κορδελιού Τμήμα Ένταξης ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ Περιεχόμενα Α ΕΠΙΠΕΔΟ (λεξιλόγιο) 1 ο ΣΤΑΔΙΟ : Ονοματοποίηση αντικειμένων και προσώπων 2 Ο ΣΤΑΔΙΟ: Ονοματοποίηση πράξεων 3 ο ΣΤΑΔΙΟ : Καθημερινές εκφράσεις και χαιρετισμοί

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΜΥΘΙ #16. «Η κόρη η μονάχη» (Καστοριά - Μακεδονία) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr

ΠΑΡΑΜΥΘΙ #16. «Η κόρη η μονάχη» (Καστοριά - Μακεδονία) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr ΠΑΡΑΜΥΘΙ #16 «Η κόρη η μονάχη» (Καστοριά - Μακεδονία) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr ΠΑΡΑΜΥΘΙ #16 Ψηφίστε το παραμύθι που σας άρεσε περισσότερο εδώ μέχρι 30/09/2011 Δείτε όλα τα παραμύθια

Διαβάστε περισσότερα

«Η τροπικότητα στην Νέα Ελληνική» Ανάλυση βάσει του Επικοινωνιακού Δοµολειτουργικού Προτύπου

«Η τροπικότητα στην Νέα Ελληνική» Ανάλυση βάσει του Επικοινωνιακού Δοµολειτουργικού Προτύπου Πώς τροποποιούµε το µήνυµα: 1. Έγκλιση (σελ. 1) 2. Άποψη - Ποιόν Ενεργείας (σελ. 7) 3. Άρνηση - Ερώτηση (σελ. ) 4. Τροπικά (σελ. 13). Επιτονισµός και τόνος (σελ. 13) 1 1. Έγκλιση: Οριστική (+/-) Απαρέµφατο

Διαβάστε περισσότερα

Πώς να διαβάζεις στο σπίτι γρήγορα και αποτελεσματικά για μαθητές τάξης Teens 2 & 3 (B & C Senior)

Πώς να διαβάζεις στο σπίτι γρήγορα και αποτελεσματικά για μαθητές τάξης Teens 2 & 3 (B & C Senior) Πώς να διαβάζεις στο σπίτι γρήγορα και αποτελεσματικά για μαθητές τάξης Teens 2 & 3 (B & C Senior) Να ξεκινάς πάντα απο το κείμενο μέσα στο οποίο βρίσκεται η ιστορία (coursebook), το λεξιλόγιο και η γραμματική

Διαβάστε περισσότερα

Μουσικά όργανα. Κουδουνίστρα. Υλικά κατασκευής: Περιγραφή κατασκευής: Λίγα λόγια γι αυτό:

Μουσικά όργανα. Κουδουνίστρα. Υλικά κατασκευής: Περιγραφή κατασκευής: Λίγα λόγια γι αυτό: Μουσικά όργανα Κουδουνίστρα Υλικά κατασκευής: 5 άδεια κουτιά από φωτογραφικό φιλμ ένα παλιό ξύλινο σκουπόξυλο 5 καρφάκια με κεφάλι σποράκια πετραδάκια, χάντρες σέγα σφυρί Περιγραφή κατασκευής: Με τη σέγα

Διαβάστε περισσότερα

Απλές ασκήσεις για αρχάριους μαθητές 3

Απλές ασκήσεις για αρχάριους μαθητές 3 Περιεχόμενα Το ελληνικό αλφάβητο... 9 Ενεστώτας (το βοηθητικό ρήμα είμαι) Γραμματική...10 Ενεστώτας (ενεργητική φωνή, α συζυγία) Γραμματική...10 Ενεστώτας (ενεργητική φωνή, α συζυγία και βοηθητικό ρήμα

Διαβάστε περισσότερα

Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο

Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο 4 Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο Σεβάχ. Για να δει τον κόσμο και να ζήσει περιπέτειες.

Διαβάστε περισσότερα

Τα παιδιά της Πρωτοβουλίας και η Δώρα Νιώπα γράφουν ένα παραμύθι - αντίδωρο

Τα παιδιά της Πρωτοβουλίας και η Δώρα Νιώπα γράφουν ένα παραμύθι - αντίδωρο Τα παιδιά της Πρωτοβουλίας και η Δώρα Νιώπα γράφουν ένα παραμύθι - αντίδωρο Ο Ηλίας ανεβαίνει Ψηλά Ψηλότερα Κάθε Μάρτιο, σε μια Χώρα Κοντινή, γινόταν μια Γιορτή! Η Γιορτή των Χαρταετών. Για πρώτη φορά,

Διαβάστε περισσότερα

«Πώς να ξέρει κανείς πού στέκει; Με αγγίζεις στο παρελθόν, σε νιώθω στο παρόν» Μυρσίνη-Νεφέλη Κ. Παπαδάκου «Νερό. Εγώ»

«Πώς να ξέρει κανείς πού στέκει; Με αγγίζεις στο παρελθόν, σε νιώθω στο παρόν» Μυρσίνη-Νεφέλη Κ. Παπαδάκου «Νερό. Εγώ» «Πώς να ξέρει κανείς πού στέκει; Με αγγίζεις στο παρελθόν, σε νιώθω στο παρόν» Μυρσίνη-Νεφέλη Κ. Παπαδάκου «Νερό. Εγώ» ΚΕΦΆΛΑΙΟ 1 ΘΑ ΣΟΥ ΠΩ τι πιστεύω για την εξαφάνιση, αλλά δώσε μου λίγο χρόνο. Όχι,

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 3 η - ΦΥΣΗ. Σήμερα (αρνητικά):

Ενότητα 3 η - ΦΥΣΗ. Σήμερα (αρνητικά): Ενότητα 3 η - ΦΥΣΗ Θετικά: μας ηρεμεί μας χαλαρώνει μας ψυχαγωγεί (ταξίδια, εκδρομές, συναντήσεις) μας παρέχει τα βασικά είδη διατροφής και επιβίωσης (αέρας, νερό, τροφή) Σήμερα (αρνητικά): Ο άνθρωπος:

Διαβάστε περισσότερα

Ι ΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ: Τι κάνεις στον ελεύθερο χρόνο σου;

Ι ΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ: Τι κάνεις στον ελεύθερο χρόνο σου; Ι ΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ: Τι κάνεις στον ελεύθερο χρόνο σου; Ενότητα: Ελεύθερος χρόνος διασκέδαση (2 Φύλλα εργασίας) Επίπεδο: Α1, Α2 Κοινό: αλλόγλωσσοι ενήλικες ιάρκεια: 4 ώρες (2 δίωρα) Υλικοτεχνική υποδομή:

Διαβάστε περισσότερα

THE G C SCHOOL OF CAREERS ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ Ε ΤΑΞΗ

THE G C SCHOOL OF CAREERS ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ Ε ΤΑΞΗ THE G C SCHOOL OF CAREERS ΔΕΙΓΜΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ 2 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ Ε ΤΑΞΗ Χρόνος: 1 ώρα Αυτό το γραπτό αποτελείται από 7 σελίδες, συμπεριλαμβανομένης και αυτής. Να απαντήσεις σε ΟΛΕΣ τις ερωτήσεις,

Διαβάστε περισσότερα

ΟΝΟΜΑ: 7 ο ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΓΛΩΣΣΑ

ΟΝΟΜΑ: 7 ο ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΓΛΩΣΣΑ 12 o Δημ. Σχ. Αθηνών Τάξη Δ 7/4/2014 ΟΝΟΜΑ: 7 ο ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΓΛΩΣΣΑ Α. ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ Β. ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ 1. 2. Συμπληρώνω τα κενά με Παρακείμενο ή Υπερσυντέλικο: Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι... (αναπτύσσω)

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΟ ΜΑΣ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ ΤΩΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ ΜΙΑ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ

ΤΟ ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΟ ΜΑΣ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ ΤΩΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ ΜΙΑ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ΤΟ ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΟ ΜΑΣ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ ΤΩΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ ΜΙΑ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ Με τους μαθητές τις μαθήτριες και τη δασκάλα της P2ELa 2013-2014 Η ΑΝΑΧΩΡΗΣΗ- ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Μια μέρα ξεκινήσαμε από τις Βρυξέλλες

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 7. πίνακας του Γιώργου Ιακωβίδη

Ενότητα 7. πίνακας του Γιώργου Ιακωβίδη Ενότητα 7 πίνακας του Γιώργου Ιακωβίδη Αφηγούμαστε πώς περάσαμε σε μια συναυλία Περιγράφουμε μουσικά όργανα και πώς κατασκευάζονται Απαγγέλλουμε και τραγουδάμε στίχους Περιγράφουμε έργα τέχνης Αναγνωρίζουμε

Διαβάστε περισσότερα

Διαγνωστικό Δοκίμιο GCSE1

Διαγνωστικό Δοκίμιο GCSE1 Διαγνωστικό Δοκίμιο GCSE 1 Όνομα:.... Ημερομηνία:... 1. Διάβασε το κείμενο και συμπλήρωσε τις εργασίες. (Στο τηλέφωνο) Παρακαλώ! Έλα Ελένη. Επιτέλους σε βρήκα! Τι κάνεις; Πώς είσαι; Πού ήσουν όλο το Σαββατοκυριάκο;

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ Αγαπητό μου ημερολόγιο

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ Αγαπητό μου ημερολόγιο ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ Αγαπητό μου ημερολόγιο Ήρθε ο Γενάρης και ο ήλιος κρύφτηκε αμέσως πίσω από τα σύννεφα. Οι φίλοι του οι συλλέκτες τον περιμένουν με αγωνία αλλά απ ότι φαίνετε θα συνεχίσουν να τον περιμένουν

Διαβάστε περισσότερα

THE ENGLISH SCHOOL ΑΓΓΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ

THE ENGLISH SCHOOL ΑΓΓΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ THE ENGLISH SCHOOL ΑΓΓΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Diagnostic exam 2018 ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Διάρκεια εξέτασης: 1 ώρα και 15 λεπτά ΟΔΗΓΙΕΣ Διάβασε προσεκτικά τις οδηγίες αυτής της σελίδας. Γράψε ΟΛΕΣ τις απαντήσεις στο γραπτό που

Διαβάστε περισσότερα

THE ENGLISH SCHOOL ΑΓΓΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ

THE ENGLISH SCHOOL ΑΓΓΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ THE ENGLISH SCHOOL ΑΓΓΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ Diagnostic exam 2016 ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Διάρκεια εξέτασης: 1 ώρα και 15 λεπτά ΟΔΗΓΙΕΣ Διάβασε προσεκτικά τις οδηγίες αυτής της σελίδας. Γράψε ΟΛΕΣ τις απαντήσεις στο

Διαβάστε περισσότερα

Χριστούγεννα. Ελάτε να ζήσουμε τα. όπως πραγματικά έγιναν όπως τα γιορτάζει η εκκλησία μας όπως τα νιώθουν τα μικρά παιδιά

Χριστούγεννα. Ελάτε να ζήσουμε τα. όπως πραγματικά έγιναν όπως τα γιορτάζει η εκκλησία μας όπως τα νιώθουν τα μικρά παιδιά Ελάτε να ζήσουμε τα όπως πραγματικά έγιναν όπως τα γιορτάζει η εκκλησία μας όπως τα νιώθουν τα μικρά παιδιά Χριστούγεννα (μέσα από ιστορίες και χριστουγεννιάτικα παιχνίδια) 1 Στόχοι: Μέσα από διάφορες

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 1. Ας γνωριστούμε λοιπόν!!! Σήμερα συναντιόμαστε για πρώτη φορά. Μαζί θα περάσουμε τους επόμενους

Μάθημα 1. Ας γνωριστούμε λοιπόν!!! Σήμερα συναντιόμαστε για πρώτη φορά. Μαζί θα περάσουμε τους επόμενους Μάθημα 1 Ας γνωριστούμε λοιπόν!!! Σήμερα συναντιόμαστε για πρώτη φορά. Μαζί θα περάσουμε τους επόμενους μήνες και θα μοιραστούμε πολλά! Ας γνωριστούμε λοιπόν. Ο καθένας από εμάς ας πει λίγα λόγια για τον

Διαβάστε περισσότερα

Πώς γράφεις αυτές τις φράσεις;

Πώς γράφεις αυτές τις φράσεις; Πρόλογος Όταν ήμουν μικρός, ούτε που γνώριζα πως ήμουν παιδί με ειδικές ανάγκες. Πώς το ανακάλυψα; Από τους άλλους ανθρώπους που μου έλεγαν ότι ήμουν διαφορετικός, και ότι αυτό ήταν πρόβλημα. Δεν είναι

Διαβάστε περισσότερα

5 Ο Δ. Σ ΜΟΣΧΑΤΟΥ ΣΤ ΤΑΞΗ 26-04- 2013

5 Ο Δ. Σ ΜΟΣΧΑΤΟΥ ΣΤ ΤΑΞΗ 26-04- 2013 ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΣΧΑ ΓΛΩΣΣΑ 1. Στις παρακάτω προτάσεις να υπογραμμίσεις το αντικείμενο και να γράψεις μέσα στις παρενθέσεις σε ποια πτώση βρίσκεται, σε ποιον αριθμό και ποιο γένος Ο Βασίλης

Διαβάστε περισσότερα

Εικόνες: Δήμητρα Ψυχογυιού. Μετάφραση από το πρωτότυπο Μάνος Κοντολέων Κώστια Κοντολέων

Εικόνες: Δήμητρα Ψυχογυιού. Μετάφραση από το πρωτότυπο Μάνος Κοντολέων Κώστια Κοντολέων Εικόνες: Δήμητρα Ψυχογυιού Μετάφραση από το πρωτότυπο Μάνος Κοντολέων Κώστια Κοντολέων Το τελευταίο όνειρο της γέρικης βελανιδιάς Κάπου σε κάποιο δάσος, εκεί στον λόφο που βρίσκονταν κοντά σε μια πλατιά

Διαβάστε περισσότερα

Τράντα Βασιλική Β εξάμηνο Ειδικής Αγωγής

Τράντα Βασιλική Β εξάμηνο Ειδικής Αγωγής Τράντα Βασιλική Β εξάμηνο Ειδικής Αγωγής Ο Μικρός Πρίγκιπας έφτασε στη γη. Εκεί είδε μπροστά του την αλεπού. - Καλημέρα, - Καλημέρα, απάντησε ο μικρός πρίγκιπας, ενώ έψαχνε να βρει από πού ακουγόταν η

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ Βασισμένο στην ύλη του σχολικού βιβλίου ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ Γρήγορα τεστ Γλώσσα Γ Δημοτικού Γ 2 ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ Ενότητα 4η Ο κόσμος γύρω μας Βασικό λεξιλόγιο σκουπίζω, σκουπιδότοπος,

Διαβάστε περισσότερα

Μια φορά κι έναν καιρό

Μια φορά κι έναν καιρό Χριστουγεννιάτικο παραμύθι; Μια φορά κι έναν καιρό Αλλά μήπως δεν ήταν μια φορά κι έναν καιρό, μα μόλις χτες; Ή μήπως όλα αυτά που θα σας αφηγηθώ γίνανε πριν από λίγα μόνο χρόνια; Τι να σας πω κι εγώ;

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ Βασισμένο στην ύλη του σχολικού βιβλίου ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ Γρήγορα τεστ Γλώσσα Γ Δημοτικού Γ 1 ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ Ενότητα 1η Πάλι μαζί Γραμματική Συντακτικό Οικογένειες λέξεων

Διαβάστε περισσότερα

Ένα παραμύθι φτιαγμένο από τα παιδιά της Δ, Ε και Στ τάξης του Ζ Δημοτικού Σχολείου Πάφου κατά τη διάρκεια της συνάντησής τους με τη συγγραφέα Αμαλία

Ένα παραμύθι φτιαγμένο από τα παιδιά της Δ, Ε και Στ τάξης του Ζ Δημοτικού Σχολείου Πάφου κατά τη διάρκεια της συνάντησής τους με τη συγγραφέα Αμαλία Ένα παραμύθι φτιαγμένο από τα παιδιά της Δ, Ε και Στ τάξης του Ζ Δημοτικού Σχολείου Πάφου κατά τη διάρκεια της συνάντησής τους με τη συγγραφέα Αμαλία Πικρίδου-Λούκα. 2014 Μια φορά κι έναν καιρό υπήρχε

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑ ΧΕΙΡΙΣΗ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ

ΙΑ ΧΕΙΡΙΣΗ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ 1η Σελίδα Η Γιώτα θα πάει για πρώτη φορά κατασκήνωση. Φαντάζεται πως θα περάσει πολύ άσχημα μακριά από τους γονείς και τα παιχνίδια της για μια ολόκληρη εβδομάδα. Αγχώνεσαι ή νοιώθεις άβολα όταν είσαι

Διαβάστε περισσότερα

[Ο Τομ Σόγιερ και οι δύο φίλοι του έχουν φύγει κρυφά από τα σπίτια τους και έχουν κατασκηνώσει δίπλα στο ποτάμι. Ο Τομ ξυπνά πρώτος το πρωί.

[Ο Τομ Σόγιερ και οι δύο φίλοι του έχουν φύγει κρυφά από τα σπίτια τους και έχουν κατασκηνώσει δίπλα στο ποτάμι. Ο Τομ ξυπνά πρώτος το πρωί. Α. ΚΕΙΜΕΝΟ [Ο Τομ Σόγιερ και οι δύο φίλοι του έχουν φύγει κρυφά από τα σπίτια τους και έχουν κατασκηνώσει δίπλα στο ποτάμι. Ο Τομ ξυπνά πρώτος το πρωί.] Μια καφεκόκκινη πασχαλίτσα σκαρφάλωνε στα ιλιγγιώδη

Διαβάστε περισσότερα

Φωνή: Θανούλη! Φανούλη! Μαριάννα! Φανούλης: Μας φωνάζει η μαμά! Ερχόμαστε!

Φωνή: Θανούλη! Φανούλη! Μαριάννα! Φανούλης: Μας φωνάζει η μαμά! Ερχόμαστε! 20 Χειμώνας σε μια πλατεία. Χιονίζει σιωπηλά. Την ησυχία του τοπίου διαταράσσουν φωνές και γέλια παιδιών. Μπαίνουν στη σκηνή τρία παιδιά: τα δίδυμα, ο Θανούλης και ο Φανούλης, και η αδελφή τους η Μαριάννα.

Διαβάστε περισσότερα

Φύλλα εργασίας για τη Γλώσσα

Φύλλα εργασίας για τη Γλώσσα ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΜΑΡΚΟΥ Φύλλα εργασίας για τη Γλώσσα Δ Δημοτικού ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ Τα εκπαιδευτικά μου βιβλία / Δημοτικό / Γλώσσα Γιάννης Ζαχαρόπουλος Κωνσταντίνα Μάρκου, Φύλλα εργασίας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΣΧΑ: 1) Μετατρέπω τις παρακάτω ονοματικές φράσεις σε ρηματικές και το. α) Ψήσιμο οβελία από το μπαμπά.

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΣΧΑ: 1) Μετατρέπω τις παρακάτω ονοματικές φράσεις σε ρηματικές και το. α) Ψήσιμο οβελία από το μπαμπά. Ε ΤΑΞΗ 05-06 ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΣΧΑ: ) Μετατρέπω τις παρακάτω ονοματικές φράσεις σε ρηματικές και το αντίστροφο: α) Ψήσιμο οβελία από το μπαμπά. β) Η μαμά βάφει αβγά. γ) Πλάσιμο κουλουριών

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΠΡΟΤΑΣΗ. Η οργανωμένη ομάδα λέξεων που εκφράζει μόνο ένα νόημα, με σύντομη συνήθως διατύπωση, λέγεται πρόταση.

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΠΡΟΤΑΣΗ. Η οργανωμένη ομάδα λέξεων που εκφράζει μόνο ένα νόημα, με σύντομη συνήθως διατύπωση, λέγεται πρόταση. ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΠΡΟΤΑΣΗ Η οργανωμένη ομάδα λέξεων που εκφράζει μόνο ένα νόημα, με σύντομη συνήθως διατύπωση, λέγεται πρόταση. Ως προς το περιεχόμενό τους 1) κρίσεως ο ομιλητής θέλει να πληροφορήσει, να δηλώσει

Διαβάστε περισσότερα

τα βιβλία των επιτυχιών

τα βιβλία των επιτυχιών Τα βιβλία των Εκδόσεων Πουκαμισάς συμπυκνώνουν την πολύχρονη διδακτική εμπειρία των συγγραφέων μας και αποτελούν το βασικό εκπαιδευτικό υλικό που χρησιμοποιούν οι μαθητές των φροντιστηρίων μας. Μέσα από

Διαβάστε περισσότερα

ΧΑΡΤΙΝΗ ΑΓΚΑΛΙΑ ΟΜΑΔΑ Β. Ερώτηση 1 α

ΧΑΡΤΙΝΗ ΑΓΚΑΛΙΑ ΟΜΑΔΑ Β. Ερώτηση 1 α ΧΑΡΤΙΝΗ ΑΓΚΑΛΙΑ ΟΜΑΔΑ Β Ερώτηση 1 α Το βιβλίο με τίτλο «Χάρτινη Αγκαλιά», της Ιφιγένειας Μαστρογιάννη, περιγράφει την ιστορία ενός κοριτσιού, της Θάλειας, η οποία αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας. Φεύγει

Διαβάστε περισσότερα

Η πρόταση. Πρόταση λέγεται ένα σύντομο κομμάτι του λόγου, που περιλαμβάνει μια σειρά από λέξεις με ένα τουλάχιστον ρήμα και έχει ολοκληρωμένο νόημα.

Η πρόταση. Πρόταση λέγεται ένα σύντομο κομμάτι του λόγου, που περιλαμβάνει μια σειρά από λέξεις με ένα τουλάχιστον ρήμα και έχει ολοκληρωμένο νόημα. Η πρόταση Πρόταση λέγεται ένα σύντομο κομμάτι του λόγου, που περιλαμβάνει μια σειρά από λέξεις με ένα τουλάχιστον ρήμα και έχει ολοκληρωμένο νόημα. Ορθογραφικές παρατηρήσεις 1. Το πρώτο γράμμα κάθε πρότασης

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΓΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2013. Χρόνος: 1 ώρα. Οδηγίες

ΑΓΓΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2013. Χρόνος: 1 ώρα. Οδηγίες ΑΓΓΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2013 ΤΑΞΗ Α ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟ 19/05/2013 Χρόνος: 1 ώρα Οδηγίες 1. Έλεγξε ότι το γραπτό που έχεις μπροστά σου αποτελείται από τις σελίδες 1-11. 2. Όλες τις

Διαβάστε περισσότερα

Ε ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ. Άννα Μιχίδη Νικόλαος Δ. Παπαδόπουλος. Γλώσσα. NEA ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΕΝΗ ΕΚΔΟΣΗ Σύμφωνα με τις διδακτικές οδηγίες και τη νέα σχολική γραμματική

Ε ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ. Άννα Μιχίδη Νικόλαος Δ. Παπαδόπουλος. Γλώσσα. NEA ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΕΝΗ ΕΚΔΟΣΗ Σύμφωνα με τις διδακτικές οδηγίες και τη νέα σχολική γραμματική Άννα Μιχίδη Νικόλαος Δ. Παπαδόπουλος Γλώσσα Ε ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ NEA ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΕΝΗ ΕΚΔΟΣΗ Σύμφωνα με τις διδακτικές οδηγίες και τη νέα σχολική γραμματική ΜΕ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ CD-ROM Περιεχόμενα ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣHMEIΩMA....

Διαβάστε περισσότερα

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES.

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΓΡΑΦΩ ΕΙΚΟΝΕΣ ΜΕ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΥΣ. Μια ολοκληρωμένη περιγραφή της εικόνας: Βρέχει. Σήμερα βρέχει. Σήμερα βρέχει όλη την ημέρα και κάνει κρύο.

ΠΕΡΙΓΡΑΦΩ ΕΙΚΟΝΕΣ ΜΕ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΥΣ. Μια ολοκληρωμένη περιγραφή της εικόνας: Βρέχει. Σήμερα βρέχει. Σήμερα βρέχει όλη την ημέρα και κάνει κρύο. ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ (Γ ΤΑΞΗ) ΟΝΟΜΑ; ΠΕΡΙΓΡΑΦΩ ΕΙΚΟΝΕΣ ΜΕ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΥΣ ΜΕ ΜΙΑ ΛΕΞΗ (ρήμα) Μια ολοκληρωμένη περιγραφή της εικόνας: ΜΕ ΔΥΟ ΛΕΞΕΙΣ ΜΕ ΟΣΕΣ ΛΕΞΕΙΣ ΘΕΛΕΙΣ Βρέχει.

Διαβάστε περισσότερα

Ο δάσκαλος που με εμπνέει

Ο δάσκαλος που με εμπνέει Είναι πολύ σημαντικό για μένα η δασκάλα που μου κάνει μάθημα να με εμπνέει, γιατί έτσι θα ενδιαφέρομαι περισσότερο για τα μαθήματά μου και θα προσπαθώ να γίνομαι κάθε φορά καλύτερη. Θα προτιμούσα η δασκάλα

Διαβάστε περισσότερα

www.synodoiporos.weebly.com Page 1

www.synodoiporos.weebly.com Page 1 3 Η ΕΝΟΤΗΤΑ ΟΙ ΦΩΝΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΖΥΓΙΕΣ ΤΩΝ ΡΗΜΑΤΩΝ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ Κατάληξη -ω : τρέχω, φροντίζω, αμείβω, τιμώ Κάποια ρήματα έχουν μόνο ενεργητική φωνή : κρυώνω, τρέχω ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ Κατάληξη -μαι : αμείβομαι,

Διαβάστε περισσότερα

Το ένα στα δέκα Ελληνόπουλα είναι παχύσαρκο! Το ένα στα δύο δε συνηθίζει να τρώει πρωινό

Το ένα στα δέκα Ελληνόπουλα είναι παχύσαρκο! Το ένα στα δύο δε συνηθίζει να τρώει πρωινό ΚΕΙΜΕΝΟ: Eίμαστε ό,τι τρώμε Το ένα στα δέκα Ελληνόπουλα είναι παχύσαρκο! Το ένα στα δύο δε συνηθίζει να τρώει πρωινό και όλα σχεδόν έμαθαν να τρώνε σαν τα Αμερικανάκια. Και όλα αυτά όταν στη νότια Ασία

Διαβάστε περισσότερα