e-furniture: Έξυπνη Δικτύωση Επιχειρήσεων Κατασκευής και Εμπορίας Επίπλων και Ξυλοκατασκευών

Transcript

1 e-furniture: Έξυπνη Δικτύωση Επιχειρήσεων Κατασκευής και Εμπορίας Επίπλων και Ξυλοκατασκευών Καραγεώργος, Αντώνιος 1 ; Νταλός, Γεώργιος 1 ; Παπαδόπουλος, Ιωάννης 1 ; Γερογιάννης, Βασίλειος 2 ; Ράπτη, Έλλη 3 ; Τρίγκας, Μάριος 1,3 ; Βαλαή, Αγγελική 3 ; Σιδεράς, Αδαμάντιος 1,3 ; Βασιλοπούλου, Κωνσταντίνα 4 1 ΤΕΙ Θεσσαλίας, Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών, Τμήμα Σχεδιασμού και Τεχνολογίας Ξύλου και Επίπλου, Τ.Κ , Καρδίτσα, karageorgos@tetithessaly.gr, gntalos@teithessaly.gr, papad@teithessaly.gr, mtrigkas@for.auth.gr, asideras@for.auth.gr 2 ΤΕΙ Θεσσαλίας, Σχολή Διοίκησης και Οικονομίας, Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων, Τ.Κ , Λάρισα, gerogian@teithessaly.gr 3 Ινστιτούτο Έρευνας και Τεχνολογίας Θεσσαλίας (ΙΕΤΕΘ), Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ), Τ.Κ , Βόλος, erapti@ireteth.certh.gr, valai@teithessaly.gr 4 Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεματικής, Τ.Κ , Ταύρος, kv@hua.gr Περίληψη Ο διεθνής ανταγωνισμός και οι δυναμικά μεταβαλλόμενες ανάγκες των πελατών οδηγούν τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην ένταξή τους σε δυναμικά διαμορφωμένα έξυπνα δίκτυα επιχειρήσεων με στόχο την αύξηση της ανταγωνιστικότητάς τους και του μεριδίου τους στην αγορά. Στην παρούσα εργασία παρουσιάζουμε το e-furniture, ένα σύστημα που βασίζεται στην τεχνολογία των ευφυών πρακτόρων λογισμικού και αναπτύχθηκε για την έξυπνη συνεργασία ενός δικτύου επιχειρήσεων κατασκευής και εμπορίας επίπλων και ξυλοκατασκευών. Τα κύρια χαρακτηριστικά του συστήματος είναι τρία: α) η δημιουργία δεσμών προϊόντων με βάση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους, β) η δημιουργία δεσμών προϊόντων σύμφωνα με τους επιχειρηματικούς κανόνες των επιχειρήσεων και των περιορισμών των πελατών, και γ) η παροχή εξατομικευμένων προτάσεων με βάση τις ιδιαίτερες ανάγκες των πελατών. Λέξεις κλειδιά: δικτύωση επιχειρήσεων επίπλου, δεσμοί προϊόντων, εξατομικευμένες προτάσεις. Εισαγωγή Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) αντιμετωπίζουν σήμερα πολλές προκλήσεις για τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητάς τους στις αγορές στις οποίες δραστηριοποιούνται. Η διεθνοποίηση των αγορών, η άμβλυνση των διακρατικών εμποδίων και η παγκοσμιοποίηση της οικονομίας οδήγησαν σε δραστικές αλλαγές στη λειτουργία των επιχειρήσεων (Παπαδόπουλος κ.α. 2005). Η δημιουργία παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού έχουν αυξήσει την πίεση στις τοπικές επιχειρήσεις, όπως είναι οι κατασκευαστικές ΜΜΕ. Οι παραδοσιακές πρακτικές βελτίωσης της αποτελεσματικότητας και της απόδοσης αποδεικνύονται πλέον μη αποτελεσματικές έναντι σε ανταγωνιστές προερχόμενοι κυρίως από την ανατολική Ευρώπη, την Ινδία και την Κίνα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την εξωτερική ανάθεση εργασιών και/ή την έναρξη υπεράκτιων δραστηριοτήτων εκ μέρους των ΜΜΕ ως μια προσπάθεια διατήρησης της ανταγωνιστικότητάς τους. H ένταξη των ΜΜΕ σε κατάλληλα δίκτυα συνεργασίας αναδύθηκε ως μια απάντηση στον παγκόσμιο ανταγωνισμό που προέρχεται από τις πολυεθνικές εταιρίες. Σε αυτό το πλαίσιο, οι εικονικοί οργανισμοί (virtual organisations, VO) θα μπορούσαν να αποτελούν μια πρόσφορη λύση, αλλά χαρακτηρίζονται από προβλήματα εμπιστευτικότητας καθώς συνήθως τα μέλη ενός VO επιλέγονται από μια περιορισμένη δεξαμενή γνωστών συνεργατών (Blau κ.α. 2009, Carrascosa κ.α. 2009). Από την άλλη πλευρά, η ανάπτυξη των Έξυπνων Επιχειρηματικών Δικτύων ( Smart Business Network, SBN) (Vervest κ.α. 2005) τονίζουν τις δυναμικές λειτουργίες του δικτύου που καθίστανται δυνατές μέσω της χρήσης Τεχνολογιών Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών (ICT). Τα κύρια χαρακτηριστικά των SBN είναι η δυναμική τους φύση και η ευελιξία που προσφέρουν όσον αφορά τη συμμετοχή των μελών (van Heck και Vervest 2009). Τα μέλη ενός SBN ενεργούν αποκλειστικά ως προς την επίτευξη των προσωπικών τους στόχων και τη μεγιστοποίηση των ατομικών ωφελειών. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με άλλες μορφές δικτύων επιχειρήσεων και εικονικών οργανισμών όπου υπάρχει διαφορετική αντίληψη σχετικά με την ιδιότητα του κάθε μέλους και τα μέλη ενεργούν έτσι ώστε να μεγιστοποιήσουν το ατομικό τους όφελος στο γενικό πλαίσιο ωφέλειας ολόκληρου του οργανισμού. Για την επίτευξη της δυναμικής φύσης των SBN η χρήση ευφυών πρακτόρων λογισμικού θεωρείται επιτακτική στην ανάπτυξη λογισμικού που θα έχει τη δυνατότητα να υποστηρίζει τις λειτουργίες του (Karageorgos

2 κ.α. 2010a). Οι ευφυείς πράκτορες λογισμικού παρέχουν ευελιξία και διαλειτουργικότητα ενώ ταυτόχρονα έχουν τη δυνατότητα να υποστηρίξουν τόσο αποκεντρικοποιημένο όσο και προσαρμόσιμο συντονισμό και έλεγχο. Επιπλέον, για την καλύτερη υποστήριξη των συνεχώς μεταβαλλόμενων συνθηκών, είναι αναγκαία η υιοθέτηση μιας προσέγγισης που να βασίζεται στη χρήση υπηρεσιών διαδικτύου σε συνδυασμό με τους ευφυείς πράκτορες λογισμικού (Karageorgos κ.α. 2010b). Σε αυτή την εργασία παρουσιάζεται το e-furniture (e-furniture, ), ένα λογισμικό που αναπτύχθηκε για την υποστήριξη της έξυπνης δικτύωσης των επιχειρήσεων κατασκευής και εμπορίας επίπλων και ξυλοκατασκευών. Τοποθέτηση του Προβλήματος Αποτελεί μια πραγματικότητα ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις επίπλου βιώνουν τα τελευταία έτη μια πρωτόγνωρη αβεβαιότητα και σοβαρά προβλήματα, της βαθύτατης ύφεσης και της πρωτοφανούς κρίσης που διέρχεται η ελληνική, ευρωπαϊκή και παγκόσμια οικονομία, αλλά και λόγω συγκεκριμένων προβλημάτων και αγκυλώσεων που παρουσιάζει ο κλάδος γενικότερα στη χώρα μας (Papadopoulos κ.α. 2012, Παπαδόπουλος κ.α. 2012, Παπαδόπουλος κ.α. 2009). Η ελληνική παραγωγή επίπλων αλλά και το λιανικό εμπόριο επίπλων βρίσκονται σε μια διαρκή ύφεση, και η οικονομική κρίση έχει προκαλέσει μεγάλη στασιμότητα σε πολλές από τις επιχειρήσεις αυτού του κλάδου, ενώ αρκετές είναι αυτές που έχουν διακόψει και τη λειτουργία τους (Παπαδόπουλος κ.α. 2009). Εκτός από τους παραπάνω πολύ αρνητικούς δείκτες για τον κλάδο του επίπλου, υπάρχει και μια σειρά από ανασταλτικούς παράγοντες ανάπτυξης των επιχειρήσεων αυτών, όπως: το υψηλό εργατικό κόστος, η δυσκολία εξεύρεσης πρώτων υλών, η έλλειψη εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού, το μικρό μέγεθος των ελληνικών επιχειρήσεων, η μη ορθή οργάνωση της επιχείρησης, η απουσία νέων τεχνολογιών παραγωγής και οι ελλιπείς υποδομές (Παπαδόπουλος 2009). Ενώ οι μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις επίπλου προτιμούν να επενδύουν σε διαδικασίες μείωσης του κόστους παραγωγής ώστε να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τον υπάρχοντα ανταγωνισμό, οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις επιλέγουν τη στρατηγική διαφοροποίηση εφαρμόζοντας συγκεκριμένες πρωτοβουλίες αναφορικά με το επιχειρηματικό τους μοντέλο καθώς δεν μπορούν να είναι ανταγωνιστικές όσον αφορά το κόστος λειτουργίας τους (Παπαδόπουλος κ.α. 2009). Επιπλέον, οι ελληνικές επιχειρήσεις των κλάδων του ξύλου και του επίπλου, δεν έχουν καταφέρει ακόμη να αναπτύξουν σχέσεις εμπιστοσύνης μεταξύ τους αλλά και ευρύτερα με φορείς, ώστε να μπορέσουν πιο εύκολα να προχωρήσουν σε ανταλλαγή τεχνογνωσίας και καλών πρακτικών. Κατά συνέπεια, η βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ των επιχειρήσεων των κλάδων ξύλου και επίπλου είναι εξαιρετικά σημαντική, καθώς η ενίσχυση των δεσμών και η ανάπτυξη συνεργατικών δράσεων, ταυτόχρονα με διαρκείς επενδύσεις σε σύγχρονη τεχνολογία και η ανταλλαγή βέλτιστων επιχειρηματικών πρακτικών μπορεί να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα (Trigkas κ.α. 2012), χωρίς ωστόσο η επιλογή αυτής της στρατηγικής να έρχεται σε αντίθεση με την ανεξάρτητη επιχειρηματική λειτουργία. Σύμφωνα με έρευνα των Trigkas κ.α. (2014), η οποία έλαβε χώρα στα πλαίσια του έργου e-furniture, αναφορικά με τη δημιουργία δυναμικού δικτύου επιχειρήσεων των κλάδων ξύλου και επίπλου, τα αποτελέσματα επικεντρώνονται στο βαθμό ικανοποίησης των καταναλωτών από την ύπαρξη ενός τέτοιου δικτύου, στα αναμενόμενα οφέλη για τους ίδιους αλλά και σε τυχόν προβληματισμούς και εμπόδια που μπορεί να ανακύψουν στο πλαίσιο της λειτουργίας του δικτύου. Πολύ μεγάλης σημασίας είναι επίσης, η διερεύνηση των βασικών χαρακτηριστικών, λειτουργιών και παρεχόμενων υπηρεσιών που θα μπορούσε να παρέχει το εν λόγω δυναμικό δίκτυο στο πλαίσιο της άμεσης εξυπηρέτησης του καταναλωτή με βάση τις ανάγκες και προτιμήσεις του, αλλά και της στοχευμένης και γρήγορης πώλησης για τις επιχειρήσεις, παρέχοντας ένα υψηλό βαθμό παροχής υπηρεσιών προς τους πελάτες τους. Έτσι, το μεγαλύτερο ποσοστό (42,6%) των συμμετεχόντων δήλωσε ότι θα είχε μία θετική στάση και το 37% μία πολύ θετική στάση όσον αφορά την προοπτική η επιχείρηση από την οποία προμηθεύονται τα προϊόντα τους να συμμετέχει σε ένα δίκτυο συνεργασίας με άλλες επιχειρήσεις του κλάδου και να τους δινόταν η δυνατότητα αυτόματα και σε πραγματικό χρόνο από απόσταση να αγοράσουν τα προϊόντα της (Πίνακας 1). Τα αποτελέσματα κρίνονται άκρως ενθαρρυντικά, καθώς η προοπτική δημιουργίας ενός δυναμικού συνεργατικού δικτύου στο πλαίσιο του προγράμματος μπορεί να αποτελέσει μια καινοτόμο πρόταση που βρίσκει απήχηση στους καταναλωτές προϊόντων ξύλου και επίπλου, με βάση το χαρακτηριστικό της πραγματοποίησης αγορών σε πραγματικό χρόνο. Η παραπάνω άποψη στηρίζεται στα αναμενόμενα οφέλη που θα υπάρχουν για τους ίδιους τους καταναλωτές (Εικόνα 1), οι οποίοι σε ποσοστό 60,5% δήλωσαν ότι θα μπορούσαν να επιτύχουν εξοικονόμηση χρόνου, 39,5% ολοκληρωμένες λύσεις, 37,2% καλύτερες τιμές, 16,3% καλύτερο design και μεγαλύτερες εγγυήσεις και 11,3% λιγότερο άγχος κατά την επιλογή και αγορά των προϊόντων. Τα συγκεκριμένα αναμενόμενα οφέλη, σύμφωνα πάντα με τη γνώμη των συμμετεχόντων καταναλωτών της έρευνας, μπορούν να αποτελέσουν και ουσιαστικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα των επιχειρήσεων που συμμετέχουν στο δίκτυο. Το γεγονός αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό στην τρέχουσα οικονομική συγκυρία, ειδικά για τους κλάδους ξύλου και επίπλου που βιώνουν μια κάθετη πτώση στα οικονομικά και παραγωγικά τους μεγέθη,

3 ώστε να δώσουν ώθηση στις επιχειρήσεις μέσα από «έξυπνους» τρόπους πώλησης και παροχής ολοκληρωμένων λύσεων, προσιτών στους καταναλωτές. Τα τρία αυτά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα αποτελούν και τη βάση του ανταγωνισμού κυρίως από πολυεθνικές επιχειρήσεις των κλάδων που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Απάντηση Μέτρηση Ποσοστό Θετική 23 42,6% Πολύ θετική 20 37,0% Επιφυλακτική 7 13% Ουδέτερη 4 7,4% Πίνακας 1. Αρχική στάση καταναλωτών προς επιχειρήσεις μέλη δικτύου για την πραγματοποίηση αγορών σε πραγματικό χρόνο (Trigkas κ.α. 2014) Table 1. Initial consumer attitude towards the members of the enterprise network about making online purchases in real time (Trigkas et al. 2014) Εικόνα 1. Αναμενόμενα οφέλη καταναλωτών της έρευνας από πιθανή συμμετοχή των επιχειρήσεων σε ένα δυναμικό δίκτυο συνεργασίας (Trigkas κ.α. 2014) Figure 1. Expected benefits according to consumers opinion regarding the participation of enterprises in dynamic collaboration networks (Trigkas et al. 2014) Τέλος, με βάση τα αποτελέσματα θα πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα παροχής ολοκληρωμένων υπηρεσιών προς τους καταναλωτές που να εξασφαλίζουν την ποιότητα των προϊόντων, τη χαμηλή τιμή, το design και τις παρεχόμενες εγγυήσεις σε ποσοστά 31,4%, 31,1%, 21,1% και 14% αντίστοιχα. Ταυτόχρονα, η παρουσίαση των προϊόντων επίπλου αλλά και η δυνατότητα συνδυασμού χαρακτηριστικών και πώλησης με βάση τις προτιμήσεις των καταναλωτών σε πραγματικό χρόνο, θα πρέπει να επικεντρωθεί σε χαρακτηριστικά όπως: η χαμηλή τιμή, το πρωτότυπο και λειτουργικό σχέδιο, οι παρεχόμενες εγγυήσεις καθώς και η εξυπηρέτηση μετά την ολοκλήρωση της αγοράς. Δημιουργία Εξατομικευμένων Προτάσεων Δεσμών Προϊόντων Βασική επιδίωξη του ευφυούς δικτύου επιχειρήσεων e-furniture είναι η μεγιστοποίηση της ικανοποίησης των πελατών ώστε να επιτυγχάνονται διαχρονικές πωλήσεις και διαμόρφωση πελατών, πιστών στα προϊόντα και τις υπηρεσίες της επιχείρησης. Ειδικότερα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ένας κλασικός τρόπος για αύξηση της ικανοποίησης των πελατών είναι η αύξηση της γκάμας των προσφερόμενων προϊόντων συνδυάζοντας ίδια και προϊόντα συνεργατών και προσφέροντας τα σε δέσμες προϊόντων με ελκυστικές τιμές (Lawless 1991). Στην περίπτωση της έξυπνης δικτύωσης επιχειρήσεων τέτοιες δέσμες προϊόντων μπορούν να δημιουργούνται δυναμικά ανάλογα με τις απαιτήσεις του εκάστοτε πελάτη και τις προσφερόμενες λύσεις από τα μέλη του δικτύου επιχειρήσεων (Batra κ.α. 2012). Στο πλαίσιο του έργου e-furniture μελετήθηκαν και αναπτύχθηκαν μέθοδοι δημιουργίας συστάσεων προϊόντων με βάση τις προτιμήσεις του χρήστη (Gerogiannis κ.α. 2013, Karageorgos και Rapti 2013). Για την υποστήριξη των προτεινόμενων λειτουργιών υλοποιήθηκαν δύο εργαλεία, το εργαλείο διαχείρισης περιεχομένου για την καταχώρηση, επεξεργασία και προβολή των προϊόντων και των επιχειρηματικών κανόνων από τις επιχειρήσεις, και το εργαλείο δημιουργίας ευφυών συστάσεων εξατομικευμένων δεσμών προϊόντων για την παροχή συστάσεων δεσμών προς τους πελάτες των επιχειρήσεων. Εργαλείο Διαχείρισης Περιεχομένου Το εργαλείο διαχείρισης περιεχομένου (Εικόνα 2) δίνει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις του δικτύου να καταχωρούν, να επεξεργάζονται και προβάλουν τα προϊόντα και τους επιχειρηματικούς κανόνες της επιχείρησής

4 τους. Η καταχώρηση των δεδομένων των προϊόντων ακολουθεί το πρότυπο ISO AP236 (ISO TC184/SC4 2006) (ISO, 2006), το οποίο προσδιορίζει μια τυποποιημένη δομή για τον κατάλογο και τα δεδομένα των προϊόντων βιομηχανιών που υπάγονται στον τομέα του επίπλου. Το AP236 εστιάζει στον ορισμό των προϊόντων κουζίνας και οικιακών επίπλων, επεκτάσιμο έτσι ώστε να περιλαμβάνει ολόκληρο τον τομέα των επίπλων, όπως για παράδειγμα τα έπιπλα μπάνιου και γραφείου. Αποτελεί το θεμέλιο για την ανταλλαγή δεδομένων στην βιομηχανία επίπλου έτσι ώστε το λογισμικό που εμπλέκεται στο σχεδιασμό, την παραγωγή και την πώληση ενός προϊόντος να διαθέτει ένα μοντέλο δεδομένων προϊόντος αναφοράς. Σύμφωνα με το πρότυπο AP236, η δομή των πληροφοριών καταλόγου έχει τη μορφή δέντρου όπου η ρίζα, ή αλλιώς η βάση, είναι το όνομα του καταλόγου ή και η ίδια η επιχείρηση αν διαθέτει περισσότερους από έναν καταλόγους, ενώ τα φύλλα τις δομής είναι τα τελικά προϊόντα (Εικόνα 3). Οι κατηγορίες χαρακτηριστικών είναι η αναγνώριση ομάδων χαρακτηριστικών που χρησιμεύουν για τον ίδιο σκοπό και χρησιμοποιούνται για το διαχωρισμό των προϊόντων μεταξύ τους. Τα χαρακτηριστικά είναι τα διάφορα γνωρίσματα των προϊόντων τα οποία προβάλλονται στους πελάτες. Ένα χαρακτηριστικό αναφέρεται σε μια κατηγορία χαρακτηριστικών που συμπληρώνει στη σημασιολογία του χαρακτηριστικού. Για παράδειγμα το μαύρο, κόκκινο και άσπρο είναι χαρακτηριστικά που ανήκουν στην κατηγορία χαρακτηριστικών χρώμα. Εικόνα 2. Φόρμα εισαγωγής νέου προϊόντος εργαλείου διαχείρισης περιεχομένου Figure 2. New product input form of the furniture editor tool Εικόνα 3. Μοντέλο δεδομένων σύμφωνα με το πρότυπο ISO AP236 Figure 3. Data model according to ISO AP236 standard Εργαλείο Δημιουργίας Ευφυών Συστάσεων Εξατομικευμένων Δεσμών Προϊόντων Το εργαλείο δημιουργίας ευφυών συστάσεων εξατομικευμένων δεσμών προϊόντων παρέχει προτάσεις δεσμών προϊόντων στους χρήστες του συστήματος σύμφωνα με τις προτιμήσεις τους, τα ιστορικά τους δεδομένα και το

5 ιστορικό πωλήσεων (Karageorgos και Rapti 2013). Έτσι, το εργαλείο έχει τη δυνατότητα να παρέχει προτάσεις δεσμών προϊόντων σύμφωνα με το προϊόν που προβάλλεται στον χρήστη, εξατομικευμένες στις ανάγκες και τις προτιμήσεις του χρήστη με τη χρήση έμμεσων (ιστορικό πλοήγησης) και άμεσων πληροφοριών (περιορισμοί και κανόνες) (Rapti κ.α. 2014). Το προτεινόμενο σύστημα δημιουργίας δεσμών προϊόντων πραγματοποιεί της εξής λειτουργίες: Δημιουργία δεσμών προϊόντων σύμφωνα με το προϊόν που έχει επιλέξει να προβάλει ο χρήστης/πελάτης Καταγραφή επιχειρηματικών κανόνων για τη δημιουργία δεσμών προϊόντων σύμφωνα με τις ανάγκες των επιχειρήσεων Εξατομίκευση των προτεινόμενων δεσμών σύμφωνα με τα δεδομένα του προφίλ του χρήστη/πελάτη Οι παραπάνω λειτουργίες πραγματοποιούνται από ευφυείς πράκτορες λογισμικού οι οποίοι αναλαμβάνουν την υλοποίηση εξειδικευμένων αλγορίθμων για τη δημιουργία εξατομικευμένων δεσμών προϊόντων. Το εργαλείο δημιουργίας ευφυών συστάσεων εξατομικευμένων δεσμών προϊόντων (Εικόνα 4) υιοθετεί μια υβριδική προσέγγιση που συνδυάζει αλγόριθμους αντιστοίχισης ομοιότητας και αλγόριθμους εξόρυξης δεδομένων για τον υπολογισμό των κατάλληλων συνδυασμών προϊόντων και την προβολή τους ως δέσμη στον αντίστοιχο χρήστη. Αυτό επιτρέπει τον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό ακρίβειας και ευελιξίας όσον αφορά το κάθε ανεξάρτητο προϊόν και χρήστη για τα οποία θα πρέπει να δημιουργηθεί μια προτεινόμενη δέσμη. Εικόνα 4. Φόρμα προβολής πληροφοριών επιλεγμένου προϊόντος και των προτεινόμενων δεσμών προϊόντων Figure 4. Product information and proposed product bundles view form Η προτεινόμενη μέθοδος δημιουργίας δεσμών προϊόντων αποτελείται από τέσσερα βήματα όπως περιγράφονται στη συνέχεια. Βήμα 1: Εύρεση Όμοιων Προϊόντων Η εύρεση όμοιων προϊόντων βασίζεται στη χρήση τεχνικών αντιστοίχισης ομοιότητας, όπως είναι η ομοιότητα συνημίτονου (Huang 2008). Με αυτόν τον τρόπο, το προϊόν που επιλέγει για προβολή ο χρήστης συγκρίνεται με όλα τα υπόλοιπα προϊόντα της βάσης με αποτέλεσμα την εύρεση κάποιων προϊόντων που είναι πιο όμοια, έχουν μεγαλύτερο βαθμό ομοιότητας ( ), και άλλα που δεν είναι τόσο όμοια, έχουν μικρότερο βαθμό ομοιότητας. Ο παίρνει τιμές στο διάστημα [ ]. Για τη δημιουργία προτάσεων πρέπει να βρεθούν προϊόντα που είναι όσο το δυνατόν πιο όμοια με το αντίστοιχο προϊόν που προβάλλεται στον χρήστη. Σαν αποτέλεσμα αυτού του βήματος προκύπτει μια λίστα όμοιων προϊόντων ταξινομημένη σε φθίνουσα σειρά με βάση τον βαθμό ομοιότητάς τους με το προϊόν που προβάλλεται στο χρήστη. Βήμα 2: Εύρεση Συμπληρωματικών Προϊόντων Ως συμπληρωματικά προϊόντα ορίζονται δύο προϊόντα που χρησιμοποιούνται μαζί και η χρήση του ενός ενισχύεται από τη χρήση του άλλου. Για παράδειγμα, ένας καναπές είναι συμπληρωματικό προϊόν μιας πολυθρόνας

6 και αντίστροφα. Η εύρεση συμπληρωματικών προϊόντων βασίζεται στη χρήση τεχνικών εξόρυξης κανόνων συσχέτισης, όπως είναι ο αλγόριθμος Apriori (Tan και Kumar 2005). Με αυτόν τον τρόπο για κάθε προϊόν της λίστας υποκατάστατων προϊόντων μπορούν να βρεθούν συμπληρωματικά προϊόντα με τα οποία έχει πωληθεί μαζί. Όσο πιο συχνά κάποια προϊόντα πωλούνται μαζί, τόσο μεγαλύτερος ο βαθμός συμπληρωματικότητάς ( ) τους. Ο παίρνει τιμές στο διάστημα [ ]. Σαν αποτέλεσμα αυτού του βήματος προκύπτει μια λίστα συμπληρωματικών προϊόντων για κάθε υποκατάστατο προϊόν ταξινομημένη σε φθίνουσα σειρά με βάση το βαθμό συμπληρωματικότητάς τους. Βήμα 3: Δημιουργία Λίστας Δεσμών Προϊόντων Έχοντας τη λίστα υποκατάστατων προϊόντων και τις αντίστοιχες λίστες συμπληρωματικών προϊόντων, οι δέσμες προϊόντων δημιουργούνται μέσω του συνδυασμού των υποκατάστατων προϊόντων με τα αντίστοιχα συμπληρωματικά τους προϊόντα. Κάθε δέσμη προϊόντων έχει ένα συνολικό βαθμό ( ) που υπολογίζεται ως το αλγεβρικό άθροισμα του βαθμού ομοιότητας ( ) του όμοιου προϊόντος και του βαθμού συμπληρωματικότητας ( ) του αντίστοιχου συμπληρωματικού ως εξής: ( ) όπου το είναι ένας συντελεστής βαρύτητας με τιμές στο διάστημα [ ]. Ο παίρνει τιμές στο διάστημα [ ]. Σαν αποτέλεσμα αυτού του βήματος προκύπτει μια λίστα δεσμών προϊόντων ταξινομημένη σε φθίνουσα σειρά με βάση το συνολικό βαθμό τους. Βήμα 4: Εξατομίκευση Λίστας Προτεινόμενων Δεσμών Η εξατομίκευση της προτεινόμενης λίστα δεσμών προς τον χρήστη, δηλαδή η ταξινόμηση των παραγόμενων δεσμών με βάση τις προτιμήσεις του, χρησιμοποιείται η μέθοδος υπολογισμού του βαθμού προτίμησης ( ) και ο οποίος υπολογίζεται σύμφωνα με τα δεδομένα πλοήγησης του χρήστη (Batra κ.α. 2012). Έτσι, όσο πιο συχνά εμφανίζεται ένας δεσμός στο ιστορικό πλοήγησης του χρήστη, τόσο μεγαλύτερος ο. Ο παίρνει τιμές στο διάστημα [ ], όπου είναι ο αριθμός επισκέψεων του χρήστη στο σύστημα. Σαν αποτέλεσμα αυτού του βήματος προκύπτει μια λίστα δεσμών προϊόντων ταξινομημένη σε φθίνουσα σειρά με βάση το βαθμό προτίμησής τους. Η διαδικασία που ακολουθείται για τη δημιουργία συστάσεων δεσμών προϊόντων παρουσιάζεται στο διάγραμμα της Εικόνας 5 παρακάτω: Εικόνα 5. Διαδικασία δημιουργίας εξατομικευμένων δεσμών προϊόντων Figure 5. Generation of personalized product bundles process Αξιολόγηση Συστήματος Βασική επιδίωξη του ευφυούς δικτύου επιχειρήσεων e-furniture είναι η δημιουργία εξατομικευμένων δεσμών προϊόντων που μπορούν να δημιουργούνται δυναμικά ανάλογα με τις απαιτήσεις του εκάστοτε πελάτη και τις προσφερόμενες λύσεις από τα μέλη του δικτύου επιχειρήσεων. Το εργαλείο δημιουργίας ευφυών συστάσεων εξατομικευμένων δεσμών προϊόντων παρέχει προτάσεις δεσμών προϊόντων στους χρήστες του συστήματος σύμφωνα με τις προτιμήσεις τους, τα ιστορικά τους δεδομένα και το ιστορικό πωλήσεων. Η μέθοδος δημιουργίας εξατομικευμένων δεσμών προϊόντων βασίζεται στην εξαγωγή σχέσεων συσχέτισης μεταξύ των προϊόντων και στην ταξινόμηση των δεσμών με βάση το ιστορικό πλοήγησης του κάθε χρήστη. Επιπλέον, με την ενσωμάτωση κανόνων και περιορισμών μπορούν να λαμβάνονται υπόψη και προτιμήσεις, τόσο των πελατών όσο και των διαχειριστών του συστήματος, οι οποίες δηλώνονται ρητά. Σε αντίθεση με αντίστοιχα εργαλεία πώλησης προϊόντων της αγοράς (ebay.com, amazon.com, houzz.com), όπως παρουσιάζεται στον Πίνακα 2, τα οποία δεν λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες των επιχειρήσεων επίπλου, το εργαλείο ευφυών συστάσεων έχει τη δυνατότητα να παρέχει προτάσεις δεσμών προϊόντων σύμφωνα με το προϊόν που προβάλλεται στον χρήστη, εξατομικευμένες στις ανάγκες και τις προτιμήσεις του χρήστη με τη χρήση έμμεσων (ιστορικό πλοήγησης) και άμεσων πληροφοριών (περιορισμοί).

7 e-furniture amazon.com ebay.com Houzz.com Επικέντρωση στα προϊόντα ξύλου και επίπλου Προτάσεις δεσμών προϊόντων Δημιουργία δεσμών προϊόντων λαμβάνοντας υπόψη επιχειρηματικούς κανόνες και περιορισμούς Εξατομίκευση προτάσεων δεσμών προϊόντων Προτάσεις σχετικών προϊόντων Εισαγωγή επιχειρηματικών κανόνων Πίνακας 2. Σύγκριση συστήματος e-furniture με παρόμοιο λογισμικό της αγοράς Table 2. Comparison of the e-furniture software with similar software on the market Μελλοντικές Επεκτάσεις Λογισμικού e-furniture Για την επιπλέον επέκταση των παρεχόμενων υπηρεσιών του λογισμικού τόσο προς τους πελάτες όσο και προς τις ίδιες τις επιχειρήσεις το λογισμικό θα πρέπει να εμπλουτισθεί με επιπλέον λειτουργίες. Οι λειτουργίες αυτές περιλαμβάνουν την παροχή προτάσεων μεμονωμένων σχετικών προϊόντων προς τους πελάτες, τη δυνατότητα αξιολόγησης των προτάσεων εκ μέρους των πελατών καθώς και τη δυνατότητα τροποποίησης των προτεινόμενων δεσμών από τους πελάτες με στόχο την αύξηση της ικανοποίησης των πελατών. Χρειάζεται επιπρόσθετη ερευνητική ανάλυση και υλοποίηση επιπλέον αλγορίθμων συστάσεων δεσμών προϊόντων καθώς και υλοποίηση επιπλέον μεθόδων για τη δημιουργία εξατομικευμένων προτάσεων μεμονωμένων προϊόντων προς τους πελάτες. Επιπλέον θα ήταν σκόπιμο να προστεθούν περισσότερες δυνατότητες υπολογισμού κόστους παραμετροποποιημένων προϊόντων (όπως ντουλάπες κουζίνας). Τέλος θα ήταν χρήσιμο να επεκταθούν οι δυνατότητες τρισδιάστατης απεικόνισης προϊόντων. Οι επιπρόσθετες λειτουργίες θα ενισχύσουν την εισαγωγή και τελικά την αποδοχή του λογισμικού στην αγορά το οποίο θα οδηγήσει σε πολλαπλά οφέλη τόσο για τους πελάτες (εξοικονόμηση χρόνου, εξοικονόμηση χρημάτων) όσο και για τις ίδιες τις επιχειρήσεις (αύξηση πωλήσεων, αύξηση γκάμας προσφερόμενων προϊόντων). Για την μελέτη των ωφελειών που προκύπτουν από τη χρήση του λογισμικού στην παραγωγική λειτουργία των επιχειρήσεων επίπλου και ξυλοκατασκευών θα πραγματοποιηθούν εκτεταμένες πιλοτικές δοκιμές του συστήματος ενώ θα αξιολογηθούν οι οικονομικοί δείκτες των επιχειρήσεων μέσω εκτεταμένων πειραματικών μετρήσεων. Συζήτηση Συμπεράσματα Στην παρούσα εργασία παρουσιάστηκε το e-furniture, ένα λογισμικό για την έξυπνη δικτύωση επιχειρήσεων επίπλου και ξυλοκατασκευών το οποίο βασίζεται στην τεχνολογία των ευφυών πρακτόρων λογισμικού οι οποίοι εκτελούν εξειδικευμένους αλγόριθμους για την δημιουργία εξατομικευμένων προτάσεων δεσμών προϊόντων. Το λογισμικό αναπτύχθηκε λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες του κλάδου των επιχειρήσεων επίπλου και ξυλοκατασκευών με στόχο την ενίσχυσή τους για την αντιμετώπιση του διεθνούς ανταγωνισμού. Στις μελλοντικές επεκτάσεις περιλαμβάνεται η ενίσχυση των υπηρεσιών που προσφέρει το λογισμικό με την ερευνητική ανάλυση και υλοποίηση επιπρόσθετων αλγορίθμων συστάσεων δεσμών προϊόντων, τη δυνατότητα τροποποίησης των προτεινόμενων δεσμών και την αξιολόγηση των προτάσεων εκ μέρους των πελατών. Τέλος, τα οφέλη του λογισμικού θα αξιολογηθούν μέσω εκτεταμένων πειραματικών μετρήσεων και πιλοτικών δοκιμών καθώς και μέσω της μελέτης της εφαρμογής του λογισμικού στην παραγωγική λειτουργία των επιχειρήσεων επίπλου και ξυλοκατασκευών σχετικά με την επίδρασή τους στους οικονομικούς τους δείκτες. Ευχαριστίες H παρούσα έρευνα έχει συγχρηματοδοτηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο - ΕΚΤ) και από εθνικούς πόρους μέσω του «Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς » στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος «e-furniture: Δυναμική Δικτύωση Επιχειρήσεων Κατασκευής Επίπλου και Ξυλοκατασκευών με χρήση Ευφυών Πρακτόρων Λογισμικού», κωδικός έργου: 28SMEs2010, πράξη: «Υποστήριξη Ομάδων Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων για Δραστηριότητες Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης». Abstract International competition and the dynamically changing customer needs lead small and medium sized enterprises to join dynamically formed smart enterprise networks to increase their competitiveness and their market share. In this paper, we present e-furniture, a software system based on the intelligent software agent technology developed for the smart cooperation in a network of furniture and woodwork manufacturing enterprises. We outline three main features of the proposed system: a) the generation of product bundles based on

8 the specific characteristics of their individual products, b) the generation of product bundles considering business rules and customer constraints, and c) the provision of personalized product bundle recommendations based on each customer s specific needs. Βιβλιογραφία Batra, V. S., Deshpande, P. M., Mohania, M. K., Nambiar, U. B., Negi, S., Dynamic product and service bundling. Google Patents. Blau, B., Krämer, J., Conte, T., Van Dinther, C., Service value networks. IEEE Conference on Commerce and Enterprise Computing (CEC'09). IEEE, Carrascosa, C., Giret, A., Julian, V., Rebollo, M., Argente, E., Botti, V., Service oriented MAS: an open architecture. Proceedings of The 8th International Conference on Autonomous Agents and Multiagent Systems, Volume 2. International Foundation for Autonomous Agents and Multiagent Systems, e-furniture, e-furniture: Δυναμική Δικτύωση Επιχειρήσεων Κατασκευής Επίπλου και Ξυλοκατασκευών με χρήση Ευφυών Πρακτόρων Λογισμικού. Gerogiannis, V. C., Karageorgos, A., Liu, L., Tjortjis, C., Personalised fuzzy recommendation for high involvement products. IEEE International Conference on Systems, Man, and Cybernetics (SMC). IEEE, Huang, A., Similarity measures for text document clustering. Proceedings of the Sixth New Zealand Computer Science Research Student Conference (NZCSRSC2008), Christchurch, New Zealand. IEEE, ISO :2006. Industrial automation systems and integration, Product data representation and exchange, Part 236: Application protocol: Furniture catalog and interior design. Karageorgos, A., Avramouli, D., Ntalos, G., Tjortjis, C., Vasilopoulou, K., 2010a. Towards Agent-based Smart Collaboration in Enterprise Networks. IEEE 19th International Workshop on Enabling Technologies: Infrastructures for Collaborative Enterprises (WETICE), IEEE, Karageorgos, A., Avramouli, D., Tjortjis, C., Ntalos, G., 2010b. Agent-based digital networking in furniture manufacturing enterprises. Networked Digital Technologies. Springer. Karageorgos, A., Rapti, E., Dynamic Generation of Personalized Product Bundles in Enterprise Networks. On the Move to Meaningful Internet Systems: OTM 2013 Workshops. Springer, Lawless, M. W., Commodity bundling for competitive advantage: Strategic implications. Journal of Management Studies, 28, Papadopoulos, I., Efthimiou, I., Trigkas, M., Papadopoulou, A., Marketing strategies of furniture enterprises during economic crisis. PRIME Journal (Practical Issues in Management & Economics), 5, Rapti, E., Karageorgos, A., Ntalos, G., Adaptive constraint and rule-based product bundling in enterprise networks. IEEE 23rd International Workshop on Enabling Technologies: Infrastructures for Collaborative Enterprises (WETICE). IEEE, Tan, P.-N., Kumar, V., Chapter 6. Association Analysis: Basic Concepts and Algorithms. Introduction to Data Mining. Addison-Wesley. ISBN, Trigkas, M., Papadopoulos, I., Karageorgos, A., Rapti, E., Sideras, A., Consumers' Research for an Innovative Business Networking Model in Greek Wood & Furniture Sectors. 7th Annual Conference of the EuroMed Academy of Business. Trigkas, M., Papadopoulos, I., Karagouni, G., Economic efficiency of wood and furniture innovation system. European Journal of Innovation Management, 15, Van Heck, E., Vervest, P., Smart business networks: Concepts and empirical evidence. Decision Support Systems, 47, Vervest, P., Van Heck, E., Preiss, K., Pau, L.-F., Smart business networks, Springer. Παπαδόπουλος, Ι., Χρηματοοικονομική Ανάλυση των Μεγαλύτερων Ελληνικών Επιχειρήσεων Επίπλου. Γεωτεχνικά Επιστημονικά Θέματα, 17, Παπαδόπουλος, Ι., Ευθυμίου, Η., Τρίγκας, Μ., Παπαδοπούλου, Α., Στρατηγικές Μάρκετινγκ Επιχειρήσεων Επίπλου την Περίοδο της Οικονομικής Κρίσης. Practical Issues In Management and Economics (Prime) International Journal, 5, Παπαδόπουλος, Ι., Καραγκούνη, Γ., Τρίγκας, Μ., Σχεδιασμός Στρατηγικών Μάρκετινγκ των Ελληνικών Επιχειρήσεων Επίπλου. Practical Issues In Management And Economics (Prime) International Journal, 2, Παπαδόπουλος, Ι., Νταλός, Γ., Σούτσας, Κ., Έρευνα ανταγωνιστικότητας και ανταπόκρισης στις μεταβολές του εξωτερικού περιβάλλοντος των Θεσσαλικών επιχειρήσεων επίπλων, ως στοιχεία ενός δυναμικού μάρκετινγκ. Γεωτεχνικά Επιστημονικά Θέματα, 16,