Σόφια, 30/04/2010 Α.Π.: ΟΕΥ 2785/42/ΑΣ 1326 ΠΡΟΣ : ΠΙΝΑΚΑ ΑΠΟ ΕΚΤΩΝ

Transcript

1 ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑ ΟΣ ΣΤΗ ΣΟΦΙΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ EMBASSY OF GREECE IN SOFIA OFFICE FOR ECONOMIC & COMMERCIAL AFFAIRS Evlogi Georgiev 103, Sofia 1504, Bulgaria, tel.: (003592) , , fax: (003592) Ε-mail: Σόφια, 30/04/2010 Α.Π.: ΟΕΥ 2785/42/ΑΣ 1326 ΠΡΟΣ : ΠΙΝΑΚΑ ΑΠΟ ΕΚΤΩΝ ΘΕΜΑ : Α οστολή Ενηµερωτικού ελτίου Μαρτίου - A ριλίου 2010 Σας α οστέλλουµε ενηµερωτικό δελτίο του Γραφείου µας για τις οικονοµικές εξελίξεις στη Βουλγαρία και τις διµερείς οικονοµικές & εµ ορικές σχέσεις το διάστηµα Μαρτίου Α ριλίου Το σχετικό δελτίο α οστέλλεται ε ίσης µέσω ηλεκτρονικού ταχυδροµείου στις ελληνικές ε ιχειρήσεις ου είναι εγκατεστηµένες στη Βουλγαρία και στους ε αγγελµατικούς και ε ιµελητηριακούς φορείς στην Ελλάδα για χρήση των µελών τους. Η Προϊσταµένη Ιωάννα Σωτηράκου-Γιάνναρου Γενικός Σύµβουλος ΟΕΥ Β

2 ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑ ΟΣ ΣΤΗ ΣΟΦΙΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Evlogi Georgiev 103, Sofia 1504, Bulgaria, Τηλ.: (003592) , , Fax: (003592) Ε-mail: Web: Επιµέλεια: Θεολογία Βούλγαρη, Γραµ. ΟΕΥ Γ, Ιωάννης Μαρούτσος, Γραµ. ΟΕΥ Γ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΕΛΤΙΟ 2/2010 Για τις οικονοµικές εξελίξεις στη Βουλγαρία και τις διµερείς οικονοµικές & εµπορικές σχέσεις ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ

3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ I. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Έγκριση ρογράµµατος σύγκλισης Βουλγαρίας ιαδικασία υ ερβολικού ελλείµµατος κατά της Βουλγαρίας Ε ιδείνωση οικονοµικού κλίµατος Αναβολή αιτήµατος ένταξης στην ευρωζώνη.1 - Κυβερνητικό σχέδιο µέτρων κατά της κρίσης Προσ άθειες για µείωση της γραφειοκρατίας...4 II. ΕΞΕΛΙΞΗ ΒΑΣΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΜΕΓΕΘΩΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ - ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ Πτώση των άµεσων ξένων ε ενδύσεων στη Βουλγαρία Στοιχεία για αύξηση βουλγαρικών εισαγωγών και εξαγωγές στις αρχές Ανοδική ορεία ληθωρισµού Ενδείξεις υ οχώρησης της ανεργίας Μείωση εξωτερικού χρέους Παραγωγικότητα εργασίας Εκτιµήσεις ΝΤ για τη βουλγαρική οικονοµία Μελέτη Ernst & Young για την ελκυστικότητα της αγοράς της Βουλγαρίας στους ξένους ε ενδυτές Προβλέψεις Unicredit για τη βουλγαρική οικονοµία Πιθανή αναβάθµιση ιστολη τικής ικανότητας Βουλγαρίας α ό Μoody s...11 ΙΙΙ. ΙΜΕΡΕΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ Α οτελέσµατα ε ίσκεψης Βούλγαρου Πρωθυ ουργού στο Κατάρ...12 Α οτελέσµατα Ε ίσκεψης Βούλγαρου Πρωθυ ουργού στο Κουβέιτ...12 Α οτελέσµατα ε ίσκεψης Βούλγαρου Πρωθυ ουργού στη Συρία...13 ΙV. ΙΕΘΝΕΙΣ ΧΡΗΜΑΤΟ ΟΤΗΣΕΙΣ Παράταση χρηµατοδότησης για έργα στο ούναβη ζητούν Βουλγαρία Ρουµανία...14 Χρηµατοδοτήσεις της Ευρω αϊκής Τρά εζας Ανασυγκρότησης...14 Πιστωτική γραµµή της Τρά εζας Πειραιώς για ΜΜΕ...15 Χρηµατοδότηση Μικροµεσαίων Ε ιχειρήσεων µέσω ρογράµµατος JEREMIE...15 Πρακτικές Βουλγαρίας για ενίσχυση εξωστρέφειας ε ιχειρήσεων...16 V. ΚΛΑ ΙΚΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Αγωγοί φυσικού αερίου Βουλγαρίας µε Σερβία και Ελλάδα...18 Παραγωγή ανανεώσιµων ηγών ενέργειας α ό βιοµάζα και αιολικά άρκα...18 Περιβαλλοντική ολιτική Βουλγαρίας και ΑΠΕ

4 ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ Έκθεση Moody s για βουλγαρικό τρα εζικό σύστηµα Εκτιµήσεις για τρά εζες ελληνικών συµφερόντων στη Βουλγαρία...21 ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ Ανακοινώσεις Βούλγαρου Υ ουργού ηµοσίων Έργων...22 ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ Σύσταση Bulgarian Association of EU Programs Consultants (BAEUPC)...23 ΜΕΤΑΛΛΕΥΜΑΤΑ ΕΞΟΡΥΞΕΙΣ Α όκτηση άδειας για µεταλλευτικές εξορύξεις...23 VI. ΣΥΝΕ ΡΙΑ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ιεθνής Τουριστική Έκθεση Holiday and Spa Expo - Σόφια, ο Forum για την Καινοτοµία Σόφια, η Bulgarian Building Week, Έκθεση "FLORA BURGAS 2010", ιεθνής Έκθεση "Θράκη", Κοµοτηνή Παρακαλούµε σε περίπτωση αναδηµοσίευσης να αναφέρεται η πηγή Εάν δεν επιθυµείτε να λαµβάνετε σε µηνιαία βάση το ενηµερωτικό µας σηµείωµα, µπορείτε να µας ενηµερώσετε σχετικά, ώστε να σας αφαιρέσουµε από τη mailing list 3

5 I. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ - Έγκριση ρογράµµατος σύγκλισης Βουλγαρίας Το ρόγραµµα σύγκλισης της Βουλγαρίας εγκρίθηκε στη σύνοδο του Συµβουλίου Γενικών και Εξωτερικών Υ οθέσεων της Ευρω αϊκής Ένωσης στις Το βουλγαρικό ρόγραµµα σύγκλισης ροβλέ ει διαρθρωτικές µεταρρυθµίσεις µε στόχο την ενίσχυση της βιωσιµότητας των δηµοσίων οικονοµικών και την ροώθηση της οικονοµικής ανά τυξης. Πριν την έγκρισή του το ρόγραµµα αναθεωρήθηκε στη βάση νεότερων εκτιµήσεων της βουλγαρικής κυβέρνησης για µεγαλύτερο δηµοσιονοµικό έλλειµµα 3,7% του ΑΕΠ το 2010 αντί για το αρχικά ροβλε όµενο 1,9%. Στο ανωτέρω λαίσιο, η βουλκγακυβέρνηση ενηµέρωσε την Ευρω αϊκή Ε ιτρο ή, σχετικά µε τα ρόσθετα µέτρα για την αντιµετώ ιση των ε ι τώσεων της διεθνούς οικονοµικής κρίσης. Α ό λευράς δε Ευρω αϊκής Ε ιτρο ής εκτιµάται ως ε ιτακτική η ε ιβολή α ό λευράς βουλγαρικής κυβέρνησης αυστηρής δηµοσιονοµικής ολιτικής, καθώς ακόµη και η υλο οίηση των σχεδιαζόµενων διαρθρωτικών µεταρρυθµίσεων. - ιαδικασία υ ερβολικού ελλείµµατος κατά της Βουλγαρίας Η Ευρω αϊκή Ε ιτρο ή ανακοίνωσε στις ότι θα ξεκινήσει τη διαδικασία υ ερβολικού ελλείµµατος εναντίον της Βουλγαρίας. Η α όφαση αυτή ελήφθη α ό την Ε ιτρο ή µετά τις ανακοινώσεις της Eurostat, σύµφωνα µε τις ο οίες το δηµοσιονοµικό έλλειµµα της Βουλγαρίας διαµορφώνεται στο 3,9% του ΑΕΠ, δηλαδή 0,2% µεγαλύτερο των αναθεωρηµένων εκτιµήσεων του βουλγάρικου Υ ουργείου Οικονοµικών και αρκετά άνω α ό την τιµή αναφοράς του 3%, ου θέτει το Σύµφωνο Σταθερότητας και Ανά τυξης. Οι ε ικαιρο οιηµένες εκτιµήσεις της Eurostat έλαβαν υ όψη τα νέα στοιχεία ου δηµοσιο οίησε η βουλγαρική κυβέρνηση σχετικά µε τη δηµοσιονοµική κατάσταση της χώρας (αναθεώρηση ροβλέψεων για το δηµοσιονοµικό έλλειµµα του 2010 α ό 1,9% του ΑΕΠ σε 3,7%). Σύµφωνα µε τη βουλγαρική κυβέρνηση, το «κρυφό» έλλειµµα οφείλεται σε δα άνες κρατικών συµβάσεων, ου δεν κατεγράφησαν τα δύο τελευταία έτη α ό την ροηγούµενη κυβέρνηση. Η αναθεώρηση αυτή συµ αρασύρει το δηλωθέν κατά το 2008 δηµοσιονοµικό λεόνασµα και, αράλληλα, δηµιουργεί αβεβαιότητα ως ρος την ε άρκεια των µέτρων ου έχουν ανακοινωθεί για τη συγκράτηση του δηµοσιονοµικού ελλείµµατος κάτω α ό το 3%.

6 Μετά την ενεργο οίηση της διαδικασίας υ ερβολικού ελλείµµατος, η Ε ιτρο ή θα θέσει συγκεκριµένη ροθεσµία, εντός της ο οίας η Βουλγαρία οφείλει να εριορίσει το έλλειµµά της και, αράλληλα, θα ροτείνει συγκεκριµένα µέτρα ρος την κατεύθυνση αυτή. Α ό την λευρά του, ο Υ ουργός Οικονοµικών, κ. Συµεών Ντιάνκοφ, διαβεβαίωσε ότι η χώρα του είναι α οφασισµένη να µειώσει το έλλειµµα ακόµη και κάτω α ό 2% του ΑΕΠ αρά τα νέα δηµοσιονοµικά δεδοµένα, ώστε να µ ορέσει το ταχύτερο δυνατό να υ οβάλει αίτηση ένταξης στο µηχανισµό συναλλαγµατικών ισοτιµιών ERM II. Οικονοµικοί αναλυτές, όµως, εκφράζουν λέον σοβαρές ε ιφυλάξεις για το κατά όσο είναι υλο οιήσιµος ο σχετικός σχεδιασµός, ιδίως µετά τα νέα δεδοµένα για τη δηµοσιονοµική κατάσταση της χώρας. Η διαδικασία υ ερβολικού ελλείµµατος αναστέλλεται µόλις το κράτος- µέλος, στο ο οίο αφορά, καταφέρει να ελέγξει το έλλειµµά του και να το θέσει εντός των ροβλε όµενων στο Σύµφωνο Σταθερότητας ορίων. Σηµειώνεται, άντως, ότι λόγω της διεθνούς κρίσης, ου έχει δυσχεράνει τη δηµοσιονοµική κατάσταση των ερισσότερων χωρών, η εν λόγω διαδικασία έχει ενεργο οιηθεί όχι µόνο κατά της Βουλγαρία, αλλά κατά ενός σηµαντικού αριθµού κρατών- µελών. - Ε ιδείνωση οικονοµικού κλίµατος Αναβολή αιτήµατος ένταξης στην ευρωζώνη Το δηµοσιονοµικό εριβάλλον κατά το ρώτο δίµηνο του 2010 δεν εµφανίστηκε ως ιδιαίτερα ευνοϊκό µε τα φορολογικά έσοδα να αρουσιάζουν µείωση κατά 27% σε ετήσια βάση, µε α οτέλεσµα το έλλειµµα να έχει ανέλθει στα BGN 1,4 δισ., αντιστοιχώντας ήδη στο 2% του εκτιµώµενου για το 2010 συνολικού ΑΕΠ. Ο Υ ουργός Οικονοµικών, κ. Συµεών Ντιάνκοφ α ό την λευρά του αραδέχτηκε δηµοσίως ότι τα έσοδα υ ολεί ονται ήδη κατά BGN 1,2 δισ. ( ερί ου 600 εκ.) των ροβλέψεων του ροϋ ολογισµού για το Στις ροσ άθειες της κυβέρνησης για το µετριασµό της αρνητικής αυτής δηµοσιονοµικής ορείας και την αντιµετώ ιση άµεσων ταµειακών αναγκών, εριλαµβάνεται και η ένταξη ενός ευρέος ρογράµµατος ιδιωτικο οιήσεων στα εξαγγελθέντα µέτρα κατά της κρίσης. Συγκεκριµένα, ρογραµµατίζεται να ωληθούν κρατικά ακέτα µετοχών σε ερί ου 55 εταιρείες και ε ιδιώκεται η α οκρατικο οίηση µονο ωλιακών κρατικών οµίλων, ό ως η BULGARTABAC. Ε ισηµαίνεται, ε ι λέον, η ρόσφατη συµφωνία για τη λήψη αυξηµένου µερίσµατος α ό τις τρεις εταιρείες διανοµής ηλεκτρικού ρεύµατος, στις ο οίες το κράτος διατηρεί µειοψηφικά ακέτα (33%). Οι εταιρείες αυτές ιδιωτικο οιήθηκαν το 2005 και συµφωνήθηκε να καταβάλουν εφέτος αυξηµένο µέρισµα στο κράτος (BGN 1

7 εκ.) µε αντάλλαγµα να µην ενεργο οιηθούν διαδικασίες ε ανεξέτασης της τιµολογιακής ολιτικής τους, ου θα µ ορούσαν να οδηγήσουν ακόµη και σε ε ανεξέταση των συµβάσεων ιδιωτικο οίησης του Η βουλγαρική κυβέρνηση ελ ίζει ότι θα καλύψει µε το οσό του µερίσµατος ένα µέρος των BGN 550 εκ., ου χρωστάει το κράτος σε ιδιωτικές ε ιχειρήσεις, οφειλές τις ο οίες έχει δηµόσια δεσµευθεί ο κ. Μ. Μ ορίσοφ ότι θα τακτο οιήσει άµεσα. Πέρα α ό τις ως άνω δηµοσιονοµικές δυσκολίες, τα τελευταία στοιχεία του Στατιστικού Ινστιτούτου αναδεικνύουν την ευρύτερη ε ιδείνωση του οικονοµικού κλίµατος. Αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι το ΑΕΠ ανήλθε το τελευταίο τρίµηνο του 2009 στα BGN 17,9 δισ., µειωµένο κατά 6% σε σχέση µε την αντίστοιχη ερίοδο του Σε ό,τι αφορά την α ασχόληση, αρουσιάστηκε κάµψη της τάξης του 2,6%, ενώ η ανεργία κυµάνθηκε την ίδια ερίοδο στο 7,9% του εργατικού δυναµικού. Αντιθέτως, το εκέµβριο του 2009, ο µέσος µισθός στη χώρα ήταν BGN 625, αυξηµένος κατά 10% σε ετήσια βάση. Τα ως άνω δεδοµένα αναγκάζουν την κυβέρνηση να αραδεχθεί ότι ο αρχικός σχεδιασµός για ένταξη της χώρας στην Ευρωζώνη το 2013 ήταν υ εραισιόδοξος, µε α οτέλεσµα ο νέος ρογραµµατισµός να κάνει λόγο για υιοθέτηση του Ευρώ το 2014 στην καλύτερη ερί τωση. Αναφορικά µε τη σχέση Ευρώ lev, αξίζει να ε ισηµάνουµε ως τελευταία έχουν υκνώσει οι εκτιµήσεις οικονοµικών αναλυτών, οι ο οίοι ε ισηµαίνουν ότι, σε αντίθεση µε τα ρο δύο µηνών δεδοµένα, λέον θεωρείται ότι ο κίνδυνος υ οτίµησης είναι άµεσος και α αιτείται η λήψη α οφασιστικών µέτρων, ώστε να α οτρα εί µια νοµισµατική α οσταθερο οίηση. Α ό την λευρά τους, τόσο η Κεντρική Τρά εζα όσο και η κυβέρνηση α ορρί τουν το ενδεχόµενο υ οτίµησης και υ οστηρίζουν ότι δεν υφίστανται κίνδυνοι για το νόµισµα, διαβεβαιώσεις ου ε αναλήφθηκαν την ροηγούµενη εβδοµάδα κατά την ανακοίνωση του «κρυφού» ελλείµµατος. Σε κάθε ερί τωση, η χώρα διατηρεί δικαίωµα διακύµανσης 15% έριξ της σηµερινής ισοτιµίας, εφόσον κάτι τέτοιο κριθεί σκό ιµο. Σηµειώνεται, εν ροκειµένω, ότι η ο οιαδή οτε α όφαση υ οτίµησης ή κατάργησης της «κλειδωµένης» ισοτιµίας θα σηµαίνει και σηµαντικές ολιτικές αναταράξεις µέχρις ροσφυγής σε ρόωρες εκλογές. Ένα τέτοιο ενδεχόµενο δε θεωρείται ιθανό τη στιγµή αυτή, αλλά δεν α οκλείεται να ε ανέλθουν συζητήσεις για την ροσφυγή στο ΝΤ ή σε άλλο (ευρω αϊκό) µηχανισµό, κάτι ου α οτελούσε σχεδόν µονόδροµο έρυσι, εν µέσω έντονου ροεκλογικού κλίµατος. 2

8 Η σηµερινή ανασφάλεια αναφορικά µε το lev οφείλεται, κυρίως, στην αρνητική ορεία του ροϋ ολογισµού και, ιδίως, των εσόδων το ρώτο δίµηνο του 2010 και στον εριορισµό των συναλλαγµατικών α οθεµάτων. Ο εριορισµός του υψηλού εξωτερικού χρέους α οτελεί το µόνο θετικό στοιχείο. Συγκεκριµένα, τον Ιανουάριο του 2010 το έλλειµµα το ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών εριορίστηκε στα 242 εκ. (0,7% του εκτιµώµενου ΑΕΠ) α ό 552 εκ. την αντίστοιχη ερίοδο του Αντιστοίχως, το εµ ορικό έλλειµµα ανήλθε στα 174 εκ. (0,5% του ΑΕΠ) έναντι 344 εκ. (1% του ΑΕΠ) το Πάντως, είναι χαρακτηριστικό ως µία α ό τις ρώτες αρενέργειες των ανακοινώσεων για το «κρυφό» έλλειµµα ήταν να ε ηρεαστούν αρνητικά τα νοµίσµατα γειτονικών της Βουλγαρίας χωρών και, κυρίως, της Ρουµανίας και να αυξηθεί το κόστος ασφάλισης του δηµοσίου χρέους των δύο αυτών χωρών. Ε ι λέον, ό ως σηµειώνουν οι εδώ αναλυτές, η οικονοµία της χώρας δε φαίνεται να µ ορεί να ακολουθήσει ούτε σε ε ί εδο χρηµατιστηρίου τις θετικές εξελίξεις των τελευταίων ηµερών στην ελληνική οικονοµία, ενώ, αρά το «στέγνωµα» της αγοράς, ανακοινώθηκαν ε ι λέον ερικο ές 10% στο δηµόσιο τοµέα. - Κυβερνητικό σχέδιο µέτρων κατά της κρίσης Η βουλγαρική κυβέρνηση ροχώρησε στη λήψη µέτρων για την αντιµετώ ιση των συνε ειών της διεθνούς οικονοµικής κρίσης ροκειµένου η χώρα να α οφύγει δηµοσιονοµικό ρόβληµα εντός του Ύστερα α ό µαραθώνια συνεδρίαση του Εθνικού Συµβουλίου Τριµερούς Συνεργασίας (εργοδότες εργαζόµενοι κυβέρνηση), το τελικό ακέτο µέτρων εγκρίθηκε α ό το Υ ουργικό Συµβούλιο στις και υ ογράφηκε α ό τους κοινωνικούς εταίρους κατά τη διάρκεια ε ίσηµης τελετής αρουσία του Πρωθυ ουργού, κ. Boiko Borissov. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόµη και συνδικαλιστικές οργανώσεις εργαζοµένων και εργοδοτών αναγνωρίζοντας ως τα ροβλήµατα ου αντιµετω ίζει η βουλγαρική οικονοµία είναι σηµαντικά ρότειναν 50 µέτρα κατά της κρίσης, στα ο οία εριλαµβάνονταν, µεταξύ άλλων, ερικο ές των bonus στους δηµοσίους υ αλλήλους, θέσ ιση ελάχιστου εγγυηµένου µισθού και ελάχιστης εγγυηµένης σύνταξης καθώς και άγωµα αυξήσεων σε τιµολόγια θέρµανσης, νερού και ενέργειας Εν συνόψει, τα σηµαντικότερα µέτρα (59 συνολικά) ου τελικά υιοθετήθηκαν είναι τα ακόλουθα: Ε ιβολή φόρου «ολυτελείας»: Θα ε ιβληθεί σε ακίνητα αξίας άνω των BGN ( ερί ου ) και σε αυτοκίνητα αξίας άνω των BGN ( ερί ου ). 3

9 Ε ιβολή φόρου κύκλου εργασιών στις ασφαλιστικές εταιρείες: Αναµένεται να α οφέρει ερί ου BGN 50 εκ. στον κρατικό ροϋ ολογισµό. Κατό ιν, όµως, έντονων αντιδράσεων των ασφαλιστικών εταιρειών, δεν έγινε δεκτή η αρχική ρόταση για ε ιβολή υψηλότερης κλίµακας, την ο οία είχαν υιοθετήσει και εκ ρόσω οι των εργαζοµένων. Πώληση ακινήτων του δηµοσίου: Η κυβέρνηση α οφάσισε να ροχωρήσει στην αξιο οίηση εκταρίων αχρησιµο οίητων κρατικών ακινήτων, ώστε να αντλήσει BGN 160 εκ. Το 10% των ως άνω εκτάσεων θα ωληθεί σε δηµόσια δηµο ρασία σε ιδιώτες, ενώ για το υ όλοι ο 90% θα συναφθούν συµβάσεις µακροχρόνιας µίσθωσης. Μειώσεις δα ανών και µισθών: Αφορούν στο δηµόσιο τοµέα και αναµένεται να α οφέρουν έσοδα της τάξης των BGN 450 εκ. Α ό τις µειώσεις των µισθών εξαιρούνται µόνο όσες υ ηρεσίες έχουν ήδη α ολύσει το 15% του ροσω ικού τους, καθώς και συγκεκριµένες κατηγορίες υ αλλήλων (εφοριακοί, τελωνειακοί και ε ιθεωρητές εργασίας). Πώληση µειοψηφικών ακέτων µετοχών σε εταιρείες ελεγχόµενες α ό το κράτος µέσω του χρηµατιστηρίου µε στόχο να εξασφαλιστούν BGN 200 εκ. Υ ενθυµίζουµε ότι, σύµφωνα µε σχετικά δηµοσιεύµατα στον τύ ο, η κυβέρνηση µελετά µέχρι και την ιδιωτικο οίηση του Εθνικού Πολιτιστικού Μεγάρου (NDK) και της Εταιρείας Θέρµανσης Σόφιας. Πώληση δικαιωµάτων εκ οµ ής αερίων του θερµοκη ίου: Εκτιµάται ότι α ό την ε ιτάχυνση των σχετικών διαδικασιών ώλησης µ ορούν να αντληθούν σηµαντικά έσοδα ( ερί ου BGN 350 εκ.). Στα µέτρα, µε τα ο οία ε ιδιώκεται η ανάταση του ε ιχειρηµατικού κλίµατος, εριλαµβάνεται, σύµφωνα µε το Βούλγαρο Πρωθυ ουργό κ. Μ όικο Μ ορίσοφ, η άµεση εξόφληση οφειλών ύψους 550 εκ. του κράτους ρος ιδιωτικές ε ιχειρήσεις. Ε ίσης, η κυβέρνηση συµφώνησε οι αυξήσεις των τιµών (α ό 1η Α ριλίου τ.έ.) στο φυσικό αέριο να εριοριστούν στο 5% έναντι 15%, ου είχε αρχικά ανακοινωθεί. Πάντως, δεν υιοθετήθηκε, ε ί του αρόντος τουλάχιστον, η αύξηση του ΦΠΑ, το ιο ολυσυζητηµένο και αµφιλεγόµενο α ό τα µέτρα ου ρότεινε η κυβέρνηση. Σύµφωνα µε δηλώσεις του Υ ουργού Οικονοµικών, κ.συµεών Ντιάνκοφ, α ό το ως άνω ακέτο µέτρων το κράτος θα καταφέρει να εξοικονοµήσει BGN 1,63 δισ., ενώ ο αρχικός στόχος ήταν BGN 1,5 δισ. - Προσ άθειες για µείωση της γραφειοκρατίας Η βουλγαρική κυβέρνηση θέσ ισε 136 νέα µέτρα για την α λο οίηση των γραφειοκρατικών διαδικασιών κατά τις συναλλαγές των ιδιωτικών ε ιχειρήσεων µε το κράτος. Ό ως δήλωσε στις , ο Υ ουργός Οικονοµίας, Ενέργειας και Τουρισµού κ. Τράικο Τράικοφ, οι ρυθµίσεις θα εφαρµοστούν σταδιακά έως 4

10 το Το 80% των µέτρων αυτών στοχεύει στην αναβάθµιση των διαδικτυακών υ ηρεσιών, ώστε οι εταιρείες να µ ορούν να α οστέλλουν ληροφορίες ου τους ζητούνται ηλεκτρονικά, δίχως να χρειάζεται να ροσέρχονται αυτο ροσώ ως εκ ρόσω οί τους στις κρατικές αρχές. Παράλληλα, ε ιχειρείται ο συντονισµός των δηµόσιων υ ηρεσιών, ώστε να µην α αιτείται οι εταιρείες να υ οβάλουν ε ανειληµµένως τα ίδια έγγραφα και δικαιολογητικά σε διαφορετικές αρχές, αλλά αυτά να αναζητούνται ενδοϋ ηρεσιακά. 5

11 II. ΕΞΕΛΙΞΗ ΒΑΣΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΜΕΓΕΘΩΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ - ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ - Πτώση των άµεσων ξένων ε ενδύσεων στη Βουλγαρία Σύµφωνα µε στοιχεία της βουλγαρικής Εθνικής Τρά εζας, οι άµεσες ξένες ε ενδύσεις (ΑΞΕ) στη χώρα σηµείωσαν σηµαντική τώση (95% σε ετήσια βάση) το ρώτο δίµηνο του Συγκεκριµένα, τη συγκεκριµένη ερίοδο οι ΑΞΕ ανήλθαν σε µόλις 28 εκ. (0,1% του ΑΕΠ) έναντι 555 εκ. (1,6% του ΑΕΠ) το αντίστοιχο διάστηµα του Οι έντε σηµαντικότερες χώρες-ε ενδυτές για την ερίοδο Ιανουαρίου Φεβρουαρίου 2010 ήταν η Ουγγαρία ( 19 εκ.), η Αυστρία ( 10,5 εκ.), η Ισ ανία ( 9,6 εκ.), η Γερµανία ( 9,5 εκ.) και το Ηνωµένο Βασίλειο ( 8,2 εκ.). Ό ως ε εξηγεί η βουλγαρική Εθνική Τρά εζα, λόγω ενδοεταιρικών ληρωµών, σε ό,τι αφορά τις υ όλοι ες χώρες-ε ενδυτές η καθαρή ε ενδυτική ροή στη Βουλγαρία ήταν αρνητική (- 28,9 εκ.). - Στοιχεία για αύξηση βουλγαρικών εισαγωγών και εξαγωγές στις αρχές 2010 Σύµφωνα µε στοιχεία του Στατιστικού Ινστιτούτου της Βουλγαρίας, οι εισαγωγές υ οχώρησαν κατά 5% τον Ιανουάριο του 2009 σε σχέση µε το αντίστοιχο διάστηµα του 2009 και διαµορφώθηκαν στα BGN 1,09 δισ. Το οσοστό µείωσης των εισαγωγών το εκέµβριο του 2009 ήταν αρκετά υψηλότερο (15,5%), ενώ ακόµη µεγαλύτερη ήταν η κάµψη των εισαγωγών για το σύνολο του 2009, καθώς άγγιξε το 33%. Η υ οχώρηση των εισαγωγών το δίµηνο Ιανουαρίου Φεβρουαρίου 2010, ου ροσέγγισε το 15% σε ετήσια βάση, οδήγησε σε τώση 12,7% τα έσοδα του βουλγαρικού κράτους α ό δασµούς, τέλη και ΦΠΑ. Σε α όλυτα µεγέθη, εισ ράχθηκαν 133 εκατ. ευρώ λιγότερα σε σχέση µε το αντίστοιχο διάστηµα του ροηγούµενου έτους. Η µεγαλύτερη τώση (47,9%) σηµειώθηκε στις εισαγωγές µηχανοκίνητων οχηµάτων, ενώ ακολούθησαν τα ροϊόντα κα νού (15,6%) και τα καύσιµα (10,9%). Αντιθέτως, αύξηση αρουσίασαν τα δασµολογικά έσοδα (6,2%) α ό εισαγωγές οτών. Σε ό,τι αφορά τις εξαγωγές, ενισχύθηκαν µεν κατά 13% τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους ( 917 εκ.), αλλά, αρόλα αυτά, κατεγράφη για ακόµη µια φορά εµ ορικό έλλειµµα ύψους 173,7 εκ., σηµαντικά, όµως, µειωµένο (57,4%) σε σχέση µε το έλλειµµα του αντίστοιχου µήνα του 2009 ( 408 εκ.). Σύµφωνα µε εκτιµήσεις του βουλγαρικού Εθνικού Στατιστικού Ινστιτούτου, αρά την άνοδο των εξαγωγών ου εν µέρει οφείλεται στην οικονοµική ανάκαµψη των 6

12 εµ ορικών εταίρων της Βουλγαρίας, οι βουλγαρικές εξαγωγές εξακολουθούν να βρίσκονται σε ιστορικά χαµηλά ε ί εδα, ενώ η άνοδος ου αρατηρείται οφείλεται στην κατάρρευση των εξαγωγών το Τέλος, το εµ ορικό ισοζύγιο εξακολουθεί να είναι αρνητικό σε βάρος της Βουλγαρίας, αν και συρρικνώθηκε σηµαντικά λόγω της σηµαντικής µείωσης των εισαγωγών. - Ανοδική ορεία ληθωρισµού Κατά 0,9% ενισχύθηκε ο ληθωρισµός το Φεβρουάριο του 2010 σε σύγκριση µε το αντίστοιχο διάστηµα του Τον Ιανουάριο του 2010 ο ληθωρισµός είχε κυµανθεί στο 0,5%. Για το σύνολο του 2009, οι τιµές καταναλωτή ενισχύθηκαν µόνο κατά 0,6% λόγω και του α ο ληθωρισµού της εριόδου Οκτωβρίου Νοεµβρίου. Οι οικονοµικοί αναλυτές α οδίδουν τα ως άνω α οτελέσµατα του ρώτου διµήνου του 2010 στους αυξηµένους φόρους κατανάλωσης. Εκτιµάται δε ότι οι ανοδικές τάσεις των τιµών θα είναι ιο έντονες το 2010, ο ότε εκτιµάται ότι θα έχουν εξαντληθεί και τα τελευταία α οθέµατα φθηνών τσιγάρων. Πάντως, το Φεβρουάριο οι σηµαντικότερες αυξήσεις αρατηρήθηκαν στα τρόφιµα και τα οινο νευµατώδη οτά (1,5%) και, ακολούθως, στα τσιγάρα (1,2%). Περαιτέρω άνοδο σε ετήσια βάση αρουσίασε ο ληθωρισµός στη Βουλγαρία το Μάρτιο. Συγκεκριµένα, στοιχεία του Εθνικού Στατιστικού Ινστιτούτου δείχνουν ότι οι τιµές καταναλωτή κινήθηκαν αυξητικά σε οσοστό 1.3% σε σχέση µε το Μάρτιο του Πρόκειται για τον τρίτο διαδοχικό µήνα, ου αρατηρούνται ανοδικές τάσεις του ληθωρισµού (0,5% τον Ιανουάριο και 0,9% το Φεβρουάριο). Οι αυξητικές τάσεις του Μαρτίου οφείλονται, κυρίως, στα µη εδώδιµα ροϊόντα. Ε ισηµαίνεται ότι για το σύνολο του ροηγούµενου έτους (2009) ο ληθωρισµός κυµάνθηκε στο 0,6%. Σε ό,τι αφορά το 2010, η κυβέρνηση ροβλέ ει ληθωρισµό της τάξης του 2,2%, καθώς εκτιµάται ότι, λόγω της ανάκαµψης της οικονοµίας, θα ενισχυθεί η εγχώρια ζήτηση και θα υ άρξουν υψηλότερες τιµές στα καταναλωτικά αγαθά - Ενδείξεις υ οχώρησης της ανεργίας Τα ρώτα στοιχεία υ οχώρησης εδώ και 15 µήνες αρουσίασε η ανεργία στη Βουλγαρία, στις αρχές του Μαρτίου, ό ως δήλωσε ο Υ ουργός Εργασίας και Κοινωνικής Πολιτικής κ. Τότιου Μλαντένοφ κατά την έναρξη του διεθνούς forum European Job Days 2010 στη Σόφια. Σύµφωνα µε τις εκτιµήσεις του κ. Μλαντένοφ, η µέση ανεργία το ρώτο τετράµηνο του 2010 αναµένεται να υ ερβεί το 10% ήδη το Φεβρουάριο ανήλθε στο 10,27% ενώ σε ετήσια βάση 7

13 εκτιµάται ότι θα κυµανθεί στο 11,4%. Σύµφωνα µε τη βουλγαρική Υ ηρεσία Α ασχόλησης, το Μάρτιο το οσοστό ανεργίας µειώθηκε κατά 0,12% σε σχέση µε ροηγούµενο µήνα διαµορφούµενο στο 10,14%. Σε σύγκριση ωστόσο, µε τον αντίστοιχο µήνα του 2009 ου το οσοστό ανεργίας αντιστοιχούσε στο 6,88% σηµειώθηκε µεγάλη αύξηση. Ο συνολικός αριθµός των α ασχολούµενων το Μάρτιο ροσέγγισε τους , ενώ ερί ου Βούλγαροι α ώλεσαν τη θέση εργασίας τους. - Μείωση εξωτερικού χρέους Μείωση αρουσίασε το ακαθάριστο εξωτερικό χρέος της Βουλγαρίας (0,8% σε µηνιαία βάση και 0,3% σε ετήσια βάση), σύµφωνα µε τη βουλγαρική Κεντρική Τρά εζα. Συγκεκριµένα, το Φεβρουάριο ανερχόταν σε 38 δισ., αντιστοιχώντας στο 107,3% του ΑΕΠ. Σε ετήσια βάση, το ακαθάριστο εγχώριο ροϊόν της χώρας εριορίστηκε κατά 14,5 εκ. Σε ό,τι αφορά το εξωτερικό χρέος των τρα εζών, το τελευταίο σηµείωσε µείωση κατά 186,4 εκ. σε µηνιαία βάση το Φεβρουάριο και κατά 1.1 δισ. σε ετήσια βάση. Η χώρα χρειάστηκε να καταβάλει 1,112 δισ. (3,2% του ΑΕΠ) για την εξυ ηρέτηση του εξωτερικού της χρέους το Φεβρουάριο έναντι 1,4 δισ. την αντίστοιχη ερίοδο του ροηγουµένου έτους. - Παραγωγικότητα εργασίας Σύµφωνα µε σχετική µελέτη του Στατιστικού Ινστιτούτου της Βουλγαρίας, η µέση αραγωγικότητα εργασίας στη Βουλγαρία εκτιµάται στα 12 λέβα ανά ώρα. Ε ισηµαίνεται ότι, λόγω της αγκόσµιας οικονοµικής κρίσης, Βούλγαροι α ώλεσαν την εργασία τους σε διάρκεια ενός έτους. Οι ερισσότερες ερικο ές θέσεων εργασίας αρατηρήθηκαν στο βιοµηχανικό κλάδο. Ως α οτέλεσµα των ερικο ών αυτών, οι α ασχολούµενοι Βούλγαροι ανέρχονταν το τελευταίο τρίµηνο του 2009 σε 3,5 εκατ., οι ο οίοι εργάστηκαν συνολικά 1,484 δις ώρες. Η α οτελεσµατικότητα της αραγόµενης εργασίας είναι µεγαλύτερη στην κλάδο των υ ηρεσιών (10,9 λέβα ανά ώρα), ενώ στο βιοµηχανικό κλάδο ανέρχεται σε 10,2 λέβα ανά ώρα. Αντιθέτως, το χαµηλότερο οσοστό αραγωγικότητας εντο ίζεται στον αγροτικό κλάδο (2,3 λέβα ανά ώρα). - Εκτιµήσεις ΝΤ για τη βουλγαρική οικονοµία Ολοκληρώθηκε στις , η ε ίσκεψη κλιµακίου του ιεθνούς Νοµισµατικού Γραφείου ( ΝΤ) στη Βουλγαρία. Στόχος της α οστολής ήταν να 8

14 εξετάσει την ετοιµότητα της Βουλγαρίας να ενταχθεί στο Μηχανισµό Συναλλαγµατικών Ισοτιµιών (ERM II), ου α οτελεί το ρώτο βήµα για την ένταξή της χώρας στην Ευρωζώνη. Σηµειώνεται ότι αυτή είναι η δεύτερη φορά ου η κυβέρνηση του κ. Borissov ροσκαλεί το ΝΤ στη Βουλγαρία, για να εκτιµήσει τη δηµοσιονοµική κατάσταση της χώρας. Το συλλεκτικό lev που εξέδωσε η βουλγαρική Εθνική Τράπεζα το 2005 µε ονοµαστική αξία 1 Η δηµοσιονοµική κρίση, ου έ ληξε την Ελλάδα και δηµιούργησε αµφιβολίες για τη σταθερότητα της Ευρωζώνης, ανησυχεί ιδιαίτερα Βούλγαρους αναλυτές, ου φοβούνται ότι ο στόχος της υιοθέτησης του Ευρώ α ό τη χώρα τους το 2013 µ ορεί να υ ονοµευθεί, αν η ως άνω δηµοσιονοµική κρίση ε ηρεάσει εραιτέρω τις ελληνικές τρά εζες. Στην ερί τωση αυτή, εκφράζονται φόβοι διάχυσης της κρίσης (spillover) και στη βουλγαρική τρα εζικά αγορά, η ο οία ελέγχεται κατά οσοστό 28% α ό ελληνικές τρά εζες. Πάντως, ό ως διαβεβαίωσε το κλιµάκιο του ΝΤ, το 2009, το βουλγαρικό τρα εζικό σύστηµα αρουσίασε σταθερότητα, ε αρκή κεφαλαιο οίηση και ικανο οιητική κερδοφορία. Συγκεκριµένα, το οσοστό κεφαλαιακής ε άρκειας ανήλθε στο 17%, όταν οι διεθνείς κανόνες ου ισχύουν, εν ροκειµένω, α αιτούν ένα minimum οσοστό κεφαλαιακής ε άρκειας της τάξης του 12%. Σε κάθε ερί τωση, η Βουλγαρία ροσδοκά σε θετική αξιολόγηση της οικονοµίας της α ό το ΝΤ, ώστε να δοθεί εραιτέρω ώθηση στην υ οψηφιότητα συµµετοχής της χώρας στο EMR II. Οι ρώτες, άντως, ροβλέψεις του ε ικεφαλής του κλιµακίου του ΝΤ, κ.μ ας Μ άκερ, εριείχαν και θετικά και αρνητικά στοιχεία. Συγκεκριµένα, ο κ. Μ άκερ εκτίµησε ότι το 2010 ο ληθωρισµός θα κυµανθεί στο 2,2%, η ανά τυξη στο 0,2% του ΑΕΠ (έναντι αρχικής ρόβλεψης του ΝΤ τον Οκτώβριο 2009 για ληθωρισµό 1,6% και ανά τυξη -2,5% το 2010, ενώ το έλλειµµα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών θα εριοριστεί στο 5,5% (α ό 8,5% το 2009), λόγω της ώθησης ου ροσφέρει η διεθνής ανάκαµψη στις βουλγαρικές εξαγωγές. Α ό την άλλη, όµως, αναµένεται κάµψη της εγχώριας ζήτησης και των ε ενδύσεων, ενώ η κατανάλωση θα ληγεί α ό την ανεργία. Το κλιµάκιο του ΝΤ διατύ ωσε σειρά εισηγήσεων ρος την κυβέρνηση ρος την κατεύθυνση της βελτίωσης του ε ιχειρηµατικού κλίµατος, συστήνοντας, µεταξύ άλλων, την αντιµετώ ιση της γραφειοκρατίας, τη µείωση των λειτουργικών εξόδων των ε ιχειρήσεων, τον εριορισµό της διαφθοράς και της άδηλης οικονοµίας, τη συγκράτηση του µισθολογικού κόστους στο δηµόσιο τοµέα και την υλο οίησης µεταρρυθµίσεων στους τοµείς της υγείας και της κοινωνικής ασφάλισης. Έκθεση του ΝΤ σχετικά µε την ορεία της 9

15 βουλγαρικής οικονοµίας αναµένεται να δοθεί ε ισήµως στη δηµοσιότητα στα µέσα Μαΐου. - Μελέτη Ernst & Young για την ελκυστικότητα της αγοράς της Βουλγαρίας στους ξένους ε ενδυτές Σύµφωνα µε έκθεση της εταιρείας Ernst & Young, η Βουλγαρία κατατάσσεται δεύτερη σε ροσέλκυση ξένων ε ενδύσεων µεταξύ των χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώ ης. Συγκεκριµένα, την ερίοδο υλο οιήθηκαν 287 ξένα ε ενδυτικά σχέδια στη χώρα, γεγονός ου κατατάσσει τη Βουλγαρία δεύτερο ε ενδυτικό ροορισµό στην εριοχή µετά τη Ρουµανία (612 σχέδια) µε τρίτη τη Σερβία (164 σχέδια). Βάσει ερωτηµατολογίων ου συµ λήρωσαν 203 εκ ρόσω οι υ ερεθνικών εταιρειών στα τέλη του 2009, η Βουλγαρία γίνεται διαρκώς ιο ελκυστική για τους ξένους ε ενδυτές, αν και το 54% ιστεύει ότι υ άρχουν σηµαντικά ακόµη εριθώρια βελτίωσης την ε όµενη τριετία. Πιο ελκυστικοί τοµείς για ΑΞΕ θεωρούνται οι κατασκευές, η µηχανολογία και η αραγωγή και διανοµή ηλεκτρικής ενέργειας. Συνολικά, σύµφωνα µε τα στοιχεία της Ernst & Young, η Νοτιοανατολική Ευρώ η ροσελκύει το 25% όλων των ΑΞΕ στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώ η. Τα κυριότερα σχέδια στην εριοχή, στα ο οία συµµετέχουν και ξένοι ε ενδυτές, αφορούν λέον στις κατασκευές, καθώς, µετά το 2006, αρατηρήθηκε εριορισµός των ξένων ε ενδύσεων στον τοµέα των υ ηρεσιών. Σε ό,τι αφορά την ροέλευση των εν λόγω ΑΞΕ, οι ερισσότεροι ξένοι ε ενδυτές είναι Ευρω αίοι και ροέρχονται, κυρίως, α ό τη Γερµανία, την Αυστρία και την Ελλάδα. - Προβλέψεις Unicredit για τη βουλγαρική οικονοµία Σύµφωνα µε ροβλέψεις της UniCredit Group, η βουλγαρική οικονοµία θα αρουσιάσει ουσιαστική ανάκαµψη το 2011, ο ότε και θα ε ιτευχθούν ρυθµοί ανά τυξης αντίστοιχοι των ραγµατικών δυνατοτήτων της οικονοµίας. Συγκεκριµένα, οι αναλυτές της UniCredit ροβλέ ουν ότι το ΑΕΠ θα υ οχωρήσει κατά 1% το 2010, για να ε ανέλθει σε θετικούς ρυθµούς ανά τυξης το 2011 (2,2%). Ε ισηµαίνεται ότι για το 2010, ο Βούλγαρος υ ουργός Οικονοµικών κ. Simeon Djankov είχε αρχικά ροβλέψει ανά τυξη 1% του ΑΕΠ, δηλώνοντας, µάλιστα, εν συνεχεία, ότι η σχετική ρόβλεψη µ ορεί να ήταν και µετριο αθής. Η UniCredit, α ό την λευρά της, υ οστηρίζει ότι µια ραγµατικά βιώσιµη ανά τυξη α αιτεί ολύ ερισσότερα α ό την αύξηση του 10

16 ΑΕΠ, ό ως την εξυγίανση των οικονοµικών των τρα εζών και των ε ιχειρήσεων και τη δηµιουργία θέσεων εργασίας. - Πιθανή αναβάθµιση ιστολη τικής ικανότητας Βουλγαρίας α ό Μoody s Σύµφωνα µε το διεθνή οίκο Μoody s αναµένεται αναβάθµιση της αξιολόγησης της ιστολη τικής ικανότητας της Βουλγαρίας εντός των ροσεχών µηνών, αρά το γεγονός ότι το έλλειµµα του ροϋ ολογισµού του 2009 ήταν µεγαλύτερο α ό τις αρχικές εκτιµήσεις. Η αναβάθµιση της αξιολόγησης θα εξαρτηθεί α ό την τήρηση αυστηρής δηµοσιoνοµικής ολιτικής και της ε ίτευξης βιώσιµης οικονοµικής ανά τυξης. Τον Ιανουάριο 2010 η Μoody s είχε αναβαθµίσει την αξιολόγηση Baa3 της Βουλγαρίας α ό σταθερή σε θετική, χάρη στις δηµοσιονοµικές ε ιδόσεις της βουλγαρικής κυβέρνησης εν µέσω διεθνούς οικονοµικής κρίσης. 11

17 ΙΙΙ. ΙΜΕΡΕΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ Α οτελέσµατα ε ίσκεψης Βούλγαρου Πρωθυ ουργού στο Κατάρ Σηµαντικές συµφωνίες στον ε ενδυτικό και ενεργειακό τοµέα υ εγράφησαν κατά τη διήµερη ε ίσηµη ε ίσκεψη στις Μαρτίου 2010 βουλγαρικής αντι ροσω είας υ ό τον ρωθυ ουργό, κ. Μ όικο Μ ορίσοφ, στο Κατάρ. Αναλυτικότερα: Ο Υ ουργός Οικονοµίας, Ενέργειας και Τουρισµού της Βουλγαρίας, κ. Τράικο Τράικοφ και ο Υ ουργός Ε ιχειρήσεων και Εµ ορίου του Κατάρ, κ. Φαντ Μ ιν Γιασίµ Μ ιν Μουχαµάντ Αλ-Θανί, υ έγραψαν µνηµόνιο για τη δηµιουργία ε ενδυτικής κοινο ραξίας µεταξύ των δύο χωρών. Η εν λόγω εταιρεία θα εστιάσει σε σχέδια ου αφορούν στους τοµείς της γεωργίας, του τουρισµού και των κατασκευών και υ ολογίζεται ότι θα διαθέσει ερί ου $500 εκ. για ε ενδύσεις. Παράλληλα, τρο ο οιήθηκε η διµερής Συµφωνία Αερο ορικών Μεταφορών του 2006 και ροβλέφθηκε η έναρξη τακτικών τήσεων της Qatar Airways α ό και ρος το αεροδρόµιο της Σόφιας. Ε ισηµαίνεται ότι ο καταρινός αεροµεταφορέας θα έχει λέον τη δυνατότητα να χρησιµο οιεί το αεροδρόµιο της Σόφιας και για την ραγµατο οίηση τήσεων ρος άλλους ροορισµούς της Ευρώ ης και της Αµερικής, µέσω Βουλγαρίας. Στον τοµέα της ενέργειας, υ εγράφη µνηµόνιο συνεργασίας, ενώ, σύµφωνα µε σχετικές αναφορές στο βουλγαρικό τύ ο, η καταρινή λευρά µελετά την ροο τική δηµιουργίας τερµατικού σταθµού στη Βουλγαρία για την α οθήκευση υγρο οιηµένου φυσικού αερίου (LNG). Ε ισηµαίνεται ότι το Κατάρ α οτελεί το µεγαλύτερο αγκοσµίως αραγωγό LNG. Πάντως, τα σχετικά σχέδια βρίσκονται ακόµη σε ρώιµο στάδιο και θα χρειαστεί να εράσει τουλάχιστον µια διετία για την ιθανή έναρξη υλο οίησής τους. Τέλος, µεταξύ των δύο χωρών υ εγράφη και Συµφωνία για την Α οφυγή ι λής Φορολογίας Εισοδήµατος. Α οτελέσµατα Ε ίσκεψης Βούλγαρου Πρωθυ ουργού στο Κουβέιτ Ύστερα α ό το Κατάρ, ο κ. Μ όικο Μ ορίσοφ µετέβη και στο Κουβέιτ για ε ίσηµη ε ίσκεψη µε τον οµόλογό του, σεΐχη Νάσερ Αλ-Μοχάµεντ Αλ- Αχµέντ Αλ-Τζαµ έρ Αλ-Σαµ άχ αλλά και µε τον εµίρη της χώρας, σεΐχη Σαµ ά Αλ Αχµάντ Αλ-Τζαµ έρ Αλ-Σαµ άχ. Κατά την ε ίσκεψη, υ εγράφησαν: Μνηµόνιο Αερο ορικής Συνεργασίας, ου ροβλέ ει την έναρξη α ευθείας τήσεων των αερογραµµών του Κουβέιτ για Σόφια. Ε ικαιρο οιηµένη Συµφωνία Οικονοµικής και Τεχνικής Συνεργασίας, η ο οία αντικαθιστά αυτή ου ίσχυε µέχρι την ένταξη της Βουλγαρίας στην ΕΕ. 12

18 Για την εφαρµογή της συµφωνίας θα συσταθεί µικτή ε ιτρο ή ου θα ροεδρεύεται α ό το βουλγαρικό Υ ουργείο Οικονοµίας και το Υ ουργείο Οικονοµικών του Κουβέιτ. Η ε ιτρο ή θα ραγµατο οιήσει την ρώτη της συνάντηση εντός δυο µηνών. Α ό τις ε αφές ου είχε ο κ. Μ. Μ ορίσοφ, ροκύ τει ενδιαφέρον ε ενδυτών α ό το Κουβέιτ για την κατασκευή του αυτοκινητόδροµου «Cherno More», ου θα συνδέει τη Βάρνα µε το Μ ουργκάς, καθώς και για τους τοµείς γεωργίας και τουρισµού. Τέλος, συµφωνήθηκε η διεξαγωγή ε ιχειρηµατικού φόρουµ µε τη συµµετοχή εκ ροσώ ων του Εµ ορικού και Βιοµηχανικού Ε ιµελητηρίου του Κουβέιτ. Α οτελέσµατα ε ίσκεψης Βούλγαρου Πρωθυ ουργού στη Συρία Ο Βούλγαρος Πρωθυ ουργός κ. Μ όικο Μ ορίσοφ ραγµατο οίησε ε ίσηµη ε ίσκεψη στη Συρία στις Α ριλίου 2010, συνοδευόµενος α ό τους Υ ουργούς Οικονοµικών, κ. Συµεών Ντιάνκοφ, Εξωτερικών κ. Νικολάι Μλαντένοφ και Οικονοµίας κ. Τράικο Τράικοφ. Κατά τη διάρκεια της ε ίσκεψης ο Βούλγαρος Πρωθυ ουργός συναντήθηκε µε το Σύριο Πρόεδρο κ. Μ ασάρ Αλ Ασάντ και το Σύριο Πρωθυ ουργό κ. Μουχάµαντ Νατζι Αλ Οτάρι. Παραβρέθηκε ακόµη στην υ ογραφή, α ό τους αρµόδιους Υ ουργούς, διµερών συµφωνιών οικονοµικής συνεργασίας, διεθνών οδικών µεταφορών ε ιβατών και εµ ορευµάτων και συνεργασίας στους τοµείς της φυσικής αγωγής και του αθλητισµού. Ε ίσης υ ογράφηκε διακυβερνητική συµφωνία διευθέτησης του χρέους Συρίας ρος τη Βουλγαρία, βάσει της ο οίας η Συρία θα καταβάλει το Μάιο στη Βουλγαρία 17 εκατ. δολ. ΗΠΑ, ήτοι το 24% του συνολικού της χρέους. Το ρόγραµµα της ε ίσκεψης εριλάµβανε ε ι λέον διµερές ε ιχειρηµατικό φόρουµ µε τη συµµετοχή εκ ροσώ ων του συριοβουλγαρικού ε ιχειρηµατικού συµβουλίου και βουλγαρικών εταιρειών, κατά το ο οίο συζητήθηκαν δυνατότητες συνεργασίας σε projects υ οδοµών, ανανεώσιµων ηγών ενέργειας, real estate και τουρισµού. Η Συρία α οτελεί έναν α ό τους σηµαντικότερους οικονοµικούς εταίρους της Βουλγαρίας στον αραβικό κόσµο µε οικονοµικές σχέσεις ου η έναρξή τους χρονολογείται α ό το Το 2009 το διµερές εµ όριο µε τη Συρία ανήλθε σε 150 εκατ. δολ. ΗΠΑ, αντιστοιχώντας στο 19,5% των εµ ορικών συναλλαγών της Βουλγαρίας µε τις αραβικές χώρες, ενώ το 2008 αντιστοιχούσε σε 349,7 εκατ. δολ. ΗΠΑ. Τα ορυκτά καύσιµα α οτελούν το βασικό εξαγωγικό ροϊόν της Βουλγαρίας στη Συρία (καταλαµβάνοντας οσοστό 55,49% ε ί του συνόλου των βουλγαρικών εξαγωγών), ενώ ακολουθούν το καλαµ όκι (14,68%) και τα τρακτέρ (8,66%). Η Βουλγαρία εισάγει α ό τη Συρία κυρίως φωσφορικά άλατα ασβεστίου, λαχανικά, υφάσµατα, λι άσµατα κ.α. Το 2009 οι συριακές ε ενδύσεις στη Βουλγαρία ανήλθαν σε 1,1 εκατ. δολ. ΗΠΑ, ενώ Σύριοι ολίτες ε ισκέφτηκαν τη χώρα. 13

19 ΙV. ΙΕΘΝΕΙΣ ΧΡΗΜΑΤΟ ΟΤΗΣΕΙΣ Παράταση χρηµατοδότησης για έργα στο ούναβη ζητούν Βουλγαρία Ρουµανία Την αράταση κατά ένα χρόνο της ροθεσµίας για την αξιο οίηση ροενταξιακών κονδυλίων για την κατασκευή της δεύτερης γέφυρας στο ούναβη, ου ενώνει τη Βουλγαρία µε τη Ρουµανία, ζητούν οι δύο χώρες. Ο αρχικός σχεδιασµός ροέβλε ε ολοκλήρωση της Γέφυρας 2, ου συνδέει το Βίντιν της Βουλγαρίας µε το Καλαφάτ της Ρουµανίας, µέχρι το τέλος του Κατά την ε ίσκεψή τους στα εργοτάξια µε σκο ό τον έλεγχο της ροόδου της κατασκευής, οι ρωθυ ουργοί των δύο χωρών, κ. Μ. Μ ορίσοφ και κ. Εµ. Μ οκ, δήλωσαν ότι έχουν ήδη στείλει ε ιστολή στον ρόεδρο της Ευρω αϊκής Ε ιτρο ής, κ. Χ. Μ αρόζο, ζητώντας της αράταση της ροθεσµίας αξιο οίησης 70 εκ. του ροενταξιακού ρογράµµατος βοήθειας ISPA µέχρι τις 31 εκεµβρίου Χρηµατοδοτήσεις της Ευρω αϊκής Τρά εζας Ανασυγκρότησης Σύµφωνα µε ανακοίνωσή της, η Ευρω αϊκή Τρά εζα Ανασυγκρότησης και Ανά τυξης (ΕΤΑΑ - European Bank for Reconstruction & Development) χορήγησε ρος την Allianz Bank Bulgaria (ABB) δύο ιστωτικές γραµµές συνολικού ύψους ευρώ 27,5 εκ. µε στόχο την αύξηση των διαθέσιµων ιστώσεων στη ραγµατική βουλγαρική οικονοµία. Η АBB ελέγχεται κατά λειοψηφία α ό το γερµανικό όµιλο Allianz και διαθέτει στη Βουλγαρία δίκτυο 110 υ οκαταστηµάτων. Η ρώτη α ό τις ανωτέρω ιστωτικές γραµµές, ύψους 20 εκ., θα χρησιµο οιηθεί για τη χρηµατοδότηση ε ενδύσεων και κεφαλαίων κίνησης µικρών και µεσαίου µεγέθους ε ιχειρήσεων (ΜΜΕ) ου δραστηριο οιούνται στη Βουλγαρία. Η δεύτερη ιστωτική γραµµή, ύψους 7,5 εκατ. ευρώ, θα διατεθεί για τη χρηµατοδότηση σχεδίων ενεργειακής α όδοσης και ανανεώσιµων ηγών ενέργειας ου θα συµβάλουν στην εξοικονόµηση ενέργειας και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των βουλγαρικών ΜΜΕ. Η τελευταία ιστωτική γραµµή εντάσσεται στο «Πλαίσιο γραµµής ιστώσεων για την ενεργειακή α όδοση και τις ανανεώσιµες ηγές ενέργειας» (Energy Efficiency and Renewable Energy Credit Line Framework - EERECL). Το εν λόγω λαίσιο συµ ληρώνεται α ό το ιεθνές ταµείο υ οστήριξης για τον αρο λισµό του Κοζλοντούι (Kozloduy International Decommissioning Support Fund) ου χρησιµο οιείται για τη χορήγηση τεχνικής βοήθειας και τη δηµιουργία κίνητρων, τόσο για τρά εζες όσο και για ε ιχειρήσεις στη Βουλγαρία. Σηµειωτέον, α ό την έναρξη της δραστηριο οίησής της στη 14

20 Βουλγαρία, η ΕΤΑΑ έχει χρηµατοδοτήσει µε 2 δις ευρώ ερισσότερα α ό 120 έργα σε βασικούς τοµείς της βουλγαρικής οικονοµίας της χώρας, κινητο οιώντας αράλληλα ε ι ρόσθετες ιδιωτικές ε ενδύσεις ύψους άνω των 7 δις ευρώ. Πιστωτική γραµµή της Τρά εζας Πειραιώς για ΜΜΕ Η Piraeus Bank Bulgaria AD ανακοίνωσε νέα ιστωτική γραµµή για την υ οστήριξη µικροµεσαίων ε ιχειρήσεων στη Βουλγαρία. Η ελληνικών συµφερόντων τρά εζα δραστηριο οιείται α ό το 1993 στη Βουλγαρία και διαθέτει σήµερα δίκτυο 101 υ οκαταστηµάτων. Η νέα ιστωτική γραµµή ύψους 40 εκ. είναι α οτέλεσµα συµφωνίας µε την Ευρω αϊκή Τρά εζα Ε ενδύσεων (ΕΤΕ -European Investment Bank), βάσει της ο οίας η τελευταία θα χορηγήσει στην Τρά εζα Πειραιώς χρηµατοδότηση συνολικού ύψους 120 εκ για την αροχή ιστώσεων ρος ΜΜΕ στην Αλβανία, στη Βουλγαρία, στη Ρουµανία και στη Σερβία. Το ανώτατο οσό της χορηγούµενης ίστωσης ρος τις βουλγαρικές ΜΜΕ θα δύναται να ανέρχεται στα 12,5 εκ, ενώ η ερίοδος α ο ληρωµής θα κυµαίνεται µεταξύ 2-10 ετών. Τα σχέδια ου θα χρηµατοδοτηθούν, στο λαίσιο της ανωτέρω ιστωτικής γραµµής, θα εντάσσονται στους τοµείς της βιοµηχανίας, του τουρισµού, της γεωργίας, της υγειονοµικής ερίθαλψης, της εκ αίδευσης και της ροστασίας του εριβαλλοντος και θα αφορούν στην αγορά µηχανολογικού εξο λισµού, στην ανά τυξη νέων ροϊόντων, στην ενίσχυση δικτύων διανοµής, στην κατοχύρωση ατέντων κ.ο.κ. Χρηµατοδότηση Μικροµεσαίων Ε ιχειρήσεων µέσω ρογράµµατος JEREMIE Σύµφωνα µε δηλώσεις του Υφυ ουργού Οικονοµίας, Ενέργειας και Τουρισµού, κ. Εβγκένι Ανγκέλοφ, σύντοµα θα είναι δυνατή η χρηµατοδότηση των µικροµεσαίων ε ιχειρήσεων στα λαίσια του ρογράµµατος JEREMIE, ενώ BGN200 εκ. θα διατεθούν για τον ίδιο σκο ό α ό το Ευρω αϊκό Ταµείο Ε ενδύσεων. Ε ι λέον, όσες ε ιχειρήσεις δε δύνανται να εξυ ηρετήσουν τα τρα εζικά τους δάνεια θα έχουν ρόσβαση σε κονδύλια διατιθέµενα στα λαίσια του Ε ιχειρησιακού Προγράµµατος Ανταγωνιστικότητα. Η τελευταία χρηµατοδότηση α οσκο εί στην κάλυψη οσοστού 20 µε 40% των οικονοµικών αναγκών των ε ιχειρήσεων. Ό ως ανέφερε ο κ. Ανγκέλοφ, εκτιµάται ότι το ε ί εδο α ορροφητικότητας των ρογραµµάτων του Ε ιχειρησιακού Σχεδίου Ανταγωνιστικότητα θα βελτιωθεί, όταν καταστεί δυνατή η υλο οίηση της 15

21 ρωτοβουλίας για την ενεργειακή ε άρκεια, στα λαίσια της ο οίας θα αξιο οιηθούν 200 εκ. της EBRD (European Bank for Reconstruction and Development). Ε ισηµαίνεται ότι στο JEREMIE και στην ρωτοβουλία για την ενεργειακή ε άρκεια θα διατεθεί συνολικά το ήµισυ των κονδυλίων του Ε ιχειρησιακού Προγράµµατος Ανταγωνιστικότητα. Τέλος, σύµφωνα µε τον κ. Ανγκέλοφ το Υ ουργείο Οικονοµίας ραγµατο οιεί έρευνα για τη βουλγαρική οικονοµία µε στόχο να εντο ιστούν οιοι κλάδοι είναι ιο δραστήριοι, κερδοφόροι και δυναµικοί, ώστε να α οτελέσουν την κινητήρια δύναµη της βουλγαρικής οικονοµίας την ε όµενη 15ετία. Σε αυτές τις εταιρείες σκο εύει να διοχετεύσει η βουλγαρική κυβέρνηση το µεγαλύτερο µέρος της χρηµατοδότησης. Για την ολοκλήρωση της εν λόγω έρευνας συγκροτήθηκε η «υ ερ-µονάδα» (mega-unit) Οικονοµικής Πολιτικής. Πρακτικές Βουλγαρίας για ενίσχυση εξωστρέφειας ε ιχειρήσεων Α αντώντας σε σχετικό αίτηµα του ΣΕΒΕ, το Γραφείο µας συνέταξε µελέτη για τις ρακτικές ου εφαρµόζει η Βουλγαρία, ώστε να ενισχύσει την εξωστρέφεια των ε ιχειρήσεών της. Τα συµ εράσµατα της µελέτης µας αυτής, εκτίθενται εν συνόψει κατωτέρω: Α. Σε ό,τι αφορά την ασφάλιση εξαγωγών, υφίσταται στη Βουλγαρία κρατικός οργανισµός (Bulgarian Export Insurance Agency, BAEZ, µετοχικό κεφάλαιο: BGN 10 εκ.) αντίστοιχος του ελληνικού ΟΑΕΠ. Τα ασφαλιστικά ροϊόντα ου ροσφέρει ο BAEZ είναι τα ακόλουθα: 1. Ασφάλιση εξαγωγικών ιστώσεων κατά i) βραχυ ρόθεσµων εµ ορικών κινδύνων, ii) βραχυ ρόθεσµων µη εµ ορικών ( ολιτικών) κινδύνων, iii) µεσο ρόθεσµων εµ ορικών και µη εµ ορικών κινδύνων. 2. Ασφάλιση εγχώριων ιστώσεων. 3. Ασφάλιση σειράς τρα εζικών ιστώσεων για χρηµατοδότηση ριν α ό την αράδοση. 4. Ασφάλιση βουλγαρικών ε ενδύσεων στην αλλοδα ή (ασφαλιζόµενοι κίνδυνοι: µη µετατρεψιµότητα το ικού νοµίσµατος σε µετατρέψιµο νόµισµα, αδυναµία µεταφοράς ληρωµών α ό τη χώρα ε ένδυσης στη Βουλγαρία, α αλλοτρίωση, εθνικο οίηση ή κατάσχεση και ολιτικά υ οκινούµενες ράξεις βίας). 5. Ασφάλιση εγγυητικών ε ιστολών. 6. Ασφάλιση τρα εζικών εγγυήσεων. Περαιτέρω ληροφορίες εριέχονται στον ηλεκτρονική διεύθυνση του BAEZ ( 16

22 Β. Αναφορικά µε τη χρηµατοδότηση των εξαγωγών, χρηµατοδοτούµενες δράσεις µέσω του Ε.Π. «Ανταγωνιστικότητα» ραγµατο οιεί η Βουλγαρική Αρχή για την Προώθηση των Μικροµεσαίων Ε ιχειρήσεων (Bulgarian Small and Medium Enterprises Promotion Agency), η ο οία είναι αρµόδια για την υλο οίηση του Προγράµµατος για τη ιεθνο οίηση των Βουλγαρικών Ε ιχειρήσεων. Οι βουλγαρικοί οργανισµοί, οι ο οίοι αναλαµβάνουν δράσεις µε εξαγωγικό (ενίοτε διµερούς χαρακτήρα) ροσανατολισµό είναι οι εξής: Βουλγαρική Ανα τυξιακή Τρά εζα (BDB): Προχωρεί σε ρο-εξαγωγική άµεση και έµµεση χρηµατοδότηση µικρών και µικροµεσαίων ε ιχειρήσεων µε εξαγωγικό ροσανατολισµό. Παράλληλα, συνά τει διµερείς συµφωνίες µε αντίστοιχου χαρακτήρα τρά εζες άλλων χωρών. Web: Εθνικό Ταµείο Εγγυοδοσίας (NGF): Παρέχει εγγυήσεις για τρα εζικά δάνεια έως BGN , ου στοχεύουν σε χρηµατοδότηση εξαγωγών και συγκεκριµένα: α) αγορά ρώτων υλών (εγχώριων ή εισαγόµενων) για αραγωγή εξαγώγιµών αγαθών, β) αγορά αγαθών ροερχόµενων α ό τη Βουλγαρία ρος εξαγωγή. Web: Bulgarian Association of Regional Development Agencies and Business Centres (BARDA): Προσφέρει συµβουλευτικές υ ηρεσίες και οργανωτική υ οστήριξη σε φορείς και εταιρείες, ου ε ιθυµούν να δραστηριο οιηθούν στον εξαγωγικό τοµέα. Web: ράσεις, ου ε ιδιώκουν να ανα τύξουν την καινοτοµία και την ε ιχειρηµατικότητα και εµµέσως ενισχύουν τον εξαγωγικό τοµέα είναι οι εξής: α) Οι ρωτοβουλίες του Ινστιτούτου µε την ε ωνυµία Applied Research and Communications Fund (ARC Fund, web: το ο οίο, µεταξύ άλλων, υ οστηρίζει τη διασυνοριακή δικτύωση των βουλγαρικών ε ιχειρήσεων, β) Το Πρόγραµµα 100 (Project 100, org/en/index.php?page=1), ου χρηµατοδότησε 100 αρχικά (εν συνεχεία ο αριθµός τους διευρύνθηκε) νέους ε ιχειρηµατίες µε ρωτότυ ες ιδέες, γ) Το Εθνικό Ταµείο για την Καινοτοµία ( το ο οίο θεσ ίστηκε στα λαίσια της Εθνικής Στρατηγικής για την Καινοτοµία και, µεταξύ άλλων, χρηµατοδοτεί και δράσεις µε εξαγωγικό ροσανατολισµό. 17

23 V. ΚΛΑ ΙΚΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Αγωγοί φυσικού αερίου Βουλγαρίας µε Σερβία και Ελλάδα Οι υ ουργοί ενέργειας Βουλγαρίας και Σερβίας υ έγραψαν στις , στις Βρυξέλλες συµφωνία για την υλο οίηση της διασύνδεσης φυσικού αερίου µεταξύ των δύο χωρών. Το κόστος του 180 χλµ. αγωγού, του ρώτου ου θα ενώσει τα συστήµατα µεταφορά φυσικού αερίου των δύο χωρών, θα ανέλθει µεταξύ 100 και 200 εκατ. ευρώ. Η χωρητικότητα του εν λόγω αγωγού ανέρχεται στα 2 δισ. κ.µ. Παράλληλα, Ελλάδα και Βουλγαρία ραγµατο οίησαν το ρώτο α οφασιστικό βήµα για την κατασκευή αγωγού φυσικού αερίου, ου θα συνδέει τις δύο χώρες. Υ ογράφοντας σχετικό ρωτόκολλο στη Θεσσαλονίκη, η Βουλγαρία ε ιβεβαίωσε τη συµµετοχή της στο χρηµατοδοτούµενο α ό την ΕΕ σχέδιο για την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου, ου θα ενώνει Τουρκία, Ελλάδα και Ιταλία. Σε ό,τι αφορά τη µετοχική σύνθεση της κοινο ραξίας ου θα αναλάβει την κατασκευή του έργου, το 50% θα ανήκει στην Bulgarian Energy Holding και το υ όλοι ο 50% θα ανήκει στο consortium IGI Posseidon, το ο οίο α οτελείται α ό τη ΕΠΑ και την ιταλική Edison. Παραγωγή ανανεώσιµων ηγών ενέργειας α ό βιοµάζα και αιολικά άρκα Σύµφωνα µε δηλώσεις της κας Βεσελίνα Γκριγκόροβα, στελέχους της Βουλγαρικής Ακαδηµίας Ε ιστηµών (BAS), κατά τη διάρκεια συνεδρίου στη Σόφια για τις ΑΠΕ ( ), η αραγωγή ανανεώσιµων ηγών ενέργειας α ό βιοµάζα και αιολικά άρκα αναµένεται να υ ερβεί την αντίστοιχη αραγωγή ενέργειας α ό υδροηλεκτρικές εγκαταστάσεις. Αυτό οφείλεται σε σηµαντικό βαθµό και στην εξάντληση των υδάτινων διαθεσίµων. Εκεί, άντως, ου φαίνεται να υ άρχει υστέρηση είναι ο τοµέας της ηλιακής ενέργειας. Υ ενθυµίζεται ότι στόχος της Βουλγαρίας είναι το 2020 να καλύ τει το 16% των αναγκών της α ό ανανεώσιµες ηγές ενέργειας. 18

24 Περιβαλλοντική ολιτική Βουλγαρίας και ΑΠΕ Σε αρουσίαση της εριβαλλοντικής ολιτικής στη Βουλγαρία ου ραγµατο οίησε η Υ ουργός Περιβάλλοντος της Βουλγαρίας στις στο Κέντρο ΟΟΣΑ στη Σόφια, κα Νόνα Καρατζόβα, δίνοντας έµφαση σε οικονοµικές τυχές του ζητήµατος, αναφέρθηκε στα ακόλουθα βασικά σηµεία: Αντιµετώ ιση γραφειοκρατίας Πάταξη διαφθοράς: ύο είναι, εν ροκειµένω οι βασικές ε ιδιώξεις: (i) να καταργηθούν εριττές διαδικασίες και να µειωθεί η γραφειοκρατία σε όσες διαδικασίες κριθεί α αραίτητο να διατηρηθούν, (ii) να αταχθεί η διαφθορά των δηµοσίων υ αλλήλων, ου εκµεταλλεύονται συγκεκριµένες διοικητικές διαδικασίες για την α οκόµιση αράνοµου οικονοµικού οφέλους. Ταχεία ροετοιµασία Ε ιχειρησιακού Προγράµµατος «Περιβάλλον»: Το εν λόγω Ε ιχειρησιακό Πρόγραµµα (Operational Program Environment) αφορά, κυρίως, στη χρηµατοδότηση ρογραµµάτων για τη διαχείριση υδάτων και α οβλήτων (κυρίως οικιακών). ικαιούχοι είναι οι κατά ερί τωση αρµόδιοι δήµοι, οι ο οίοι και ροκηρύσσουν τους διαγωνισµούς για την ανάδειξη αναδόχων συµβουλευτικών και κατασκευαστικών εταιρειών. Στόχος της κυβέρνησης είναι να ελέγχεται αυστηρά ο τρό ος, µε τον ο οίο οι ΟΤΑ αξιο οιούν τα χρήµατα του ρογράµµατος, ώστε να ε ιτευχθούν διαφανείς διαδικασίες και φιλικά ρος το εριβάλλον α οτελέσµατα. Κλιµατική αλλαγή «ράσινες» ε ενδύσεις: Σύµφωνα µε την κα Καρατζόβα, η κυβέρνηση κατάφερε να συντάξει ταχύτατα το Εθνικό Σχέδιο για τη ιανοµή των Εκ οµ ών Αερίων του Θερµοκη ίου (National Plan for the Distribution of Greenhouse Gas Emissions), ώστε οι βουλγάρικες εταιρείες να µ ορέσουν να γίνουν µέλη του συστήµατος εµ ορίας δικαιωµάτων εκ οµ ής αερίων θερµοκη ίου της ΕΕ (EU ETS). Εκφράζεται δε η αισιοδοξία ότι το Εθνικό Σχέδιο θα εγκριθεί α ό την Ευρω αϊκή Ε ιτρο ή έως τα µέσα Α ριλίου. Παράλληλα, η Βουλγαρία έχει καταρτίσει Εθνικό Σύστηµα για Πράσινες Ε ενδύσεις (National Green Investment Scheme), µε την ρόθεση να αρχίσει να υλο οιείται α ό τα τέλη Α ριλίου. Το εν λόγω Εθνικό Σύστηµα ροβλέ ει τη δηµιουργία Ταµείου «Πράσινων Ε ενδύσεων» και ορίζει ότι τα ροβλε όµενα κονδύλια θα αξιο οιούνται για τη µείωση των εκ οµ ών αερίων. Τρεις είναι οι βασικοί στόχοι του Εθνικού Συστήµατος: 1) Η µείωση των εκ οµ ών αερίων του θερµοκη ίου και ενίσχυση της χαµηλής ενεργειακής ε άρκειας της Βουλγαρίας, 2) η δηµιουργία νέων θέσεων εργασίας και 3) η ροσέλκυση ξένων ε ενδυτών, ιδίως στους τοµείς των ΑΠΕ αλλά και της εµ ορίας δικαιωµάτων εκ οµ ών αερίων, ό ου οι εν λόγω ε ενδυτές θα 19

25 µ ορούν να αξιο οιούν τα κονδύλια του Εθνικου Συστήµατος µε ευνοϊκούς όρους. ιαχείριση α οβλήτων: Η κα Καρατζόβα εκτίµησε ότι η διαχείριση α οβλήτων α οτελεί έναν α ό τους κλάδους µε τις σηµαντικότερες ροο τικές για ε ενδύσεις στη χώρα. Οι αρούσες εγκαταστάσεις διαχείρισης α οβλήτων αναµένεται να κορεστούν µέσα στα ε όµενα 4 6 χρόνια, ο ότε και το ερώτηµα της τύχης των αστικών λυµάτων θα τεθεί ιεστικότερο αρά οτέ. Μόνη λύση, σύµφωνα µε την κα Καρατζόβα, θα είναι η κατασκευή νέων εγκαταστάσεων. Παράλληλα, όµως, συζητείται αυτή την ερίοδο στο Κοινοβούλιο το νέο νοµοσχέδιο για τη διαχείριση α οβλήτων, το ο οίο αναµένεται να ε ιφέρει σηµαντικές αλλαγές στο θεσµικό και χρηµατοδοτικό λαίσιο. Χαρακτηριστικά, το κράτος εκτιµάται ότι σύντοµα θα αύσει να χρηµατοδοτεί τη διαχείριση α οβλήτων και οι ΟΤΑ θα ρέ ει να αναζητήσουν νέες ηγές χρηµατοδότησης και νέους τρό ους, για να ροσελκύσουν ιθανούς ε ενδυτές. Οι τελευταίοι, α ό την λευρά τους, εφόσον ε ιθυµούν να δραστηριο οιηθούν στο συγκεκριµένο τοµέα, θα ρέ ει να ανοίξουν διαύλους ε ικοινωνίας µε τις κατά τό ους δηµοτικές αρχές, στις ο οίες εριέρχεται η αρµοδιότητα και ο σχεδιασµός για τη διαχείριση των α οβλήτων. Natura 2000: Ό ως σηµείωσε η κα Καρατζόβα, το 35% της βουλγαρικής ε ικράτειας α οτελείται α ό εριοχές ενταγµένες στο δίκτυο Natura Αυτό συνιστά µια τεράστια ρόκληση για τη χώρα, η ο οία οφείλει να εξασφαλίσει την αειφόρο ανά τυξή τους. Ε ί αραδείγµατι, οι εν λόγω εριοχές θα µ ορούσαν να α οτελέσουν την ατµοµηχανή για την ανά τυξη εναλλακτικών µορφών τουρισµού. Η κα Καρατζόβα ανέφερε ότι σε κά οιες α ό τις εριοχές Natura είχαν δοθεί άδειες για τη λειτουργία µονάδων ΑΠΕ (φωτοβολταϊκά ή αιολικά άρκα), οι ο οίες, όµως, α οδείχθηκε ότι, εντέλει, δεν ληρούσαν τις α αιτήσεις της εθνικής και κοινοτικής νοµοθεσίας. Αυτό είχε ως α οτέλεσµα η νέα κυβέρνηση να δώσει οδηγίες για την έγκαιρη αντιµετώ ιση των εν λόγω καταστάσεων. Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ): Η κα Καρατζόβα εξέφρασε την αισιοδοξία της ότι το Εθνικό Σχέδιο για τις Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας (National Renewable Plan) θα υιοθετηθεί µέχρι τον Αύγουστο α ό το Υ ουργικό Συµβούλιο και, ακολούθως, θα α οσταλεί ρος έγκριση α ό την Ευρω αϊκή Ε ιτρο ή. Σε σχέση και µε τις Αιολικό πάρκο στο ροαναφερθείσες εριοχές Natura, η κα Ακρωτήρι Kaliakra Καρατζόβα διαβεβαίωσε ότι το Εθνικό Σχέδιο θα α οσαφηνίζει ού και ώς µ ορούν να ανα τυχθούν ε ενδύσεις ΑΠΕ. 20

26 Παράλληλα, οι ε ενδυτές θα γνωρίζουν οιες είναι οι ιο συµφέρουσες µορφές ΑΠΕ. Εθνικός στόχος της Βουλγαρίας είναι το 2020 να καλύ τεται το 16% των ενεργειακών αναγκών της χώρας α ό ΑΠΕ. Η κα Καρατζόβα διευκρίνισε ότι, µέχρι την τελική έγκριση του Εθνικού Σχεδίου, δε θα αύσουν οι εγκρίσεις Μελετών Περιβαλλοντικών Ε ι τώσεων (ΜΠΕ) για ΑΠΕ. Είχε µεν ροταθεί α ό την Ευρω αϊκή Ε ιτρο ή να τεθεί ένα σχετικό moratorium, αλλά η βουλγαρική κυβέρνηση έκρινε ότι δεν είναι ρεαλιστική µια τέτοια ρόταση. Συνε ώς, οι ΜΠΕ θα συνεχίσουν να εγκρίνονται κανονικά, αλλά οι σχετικές διαδικασίες θα είναι ολύ αυστηρότερες. Ε ισηµαίνεται, άντως, ότι, αρά τις διαβεβαιώσεις της κας Καρατζόβα, γίνεται λόγος στον τύ ο για «σιω ηρό», δηλαδή ανε ίσηµο moratorium στην αρούσα φάση, λόγω του ότι η κατάσταση τείνει να καταστεί ανεξέλεγκτη. Συγκεκριµένα, έρα α ό το ζήτηµα της κατα άτησης ροστατευόµενων εριοχών, αρατηρείται αδυναµία του δικτύου να υ οστηρίξει τις µε εκθετικό ρυθµό ανα τυσσόµενες νέες ε ενδύσεις ΑΠΕ. ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ Έκθεση Moody s για βουλγαρικό τρα εζικό σύστηµα Εκτιµήσεις για τρά εζες ελληνικών συµφερόντων στη Βουλγαρία Σύµφωνα µε έκθεση του οίκου Moody s, η εικόνα των βουλγαρικών τρα εζών σε ό,τι αφορά την ιστωτική τους ικανότητα είναι αρνητική,. Οι αναλυτές της Moody s θεωρούν ότι η οικονοµική ύφεση στη χώρα έχει αρνητικά α οτελέσµατα τόσο στην ιστωτική οιότητα όσο και στα κέρδη των τρα εζών της Βουλγαρίας. Η ιστωτική δραστηριότητα είχε ε ιβραδυνθεί ήδη α ό τα τέλη του 2008 ως α οτέλεσµα της υ οτονικής ζήτησης και των ιο αυστηρών κανόνων δανειοδότησης ου υιοθέτησαν τόσο η εγχώρια όσο και οι διεθνείς αγορές. Η Moody s αναγνωρίζει ότι το βουλγαρικό τρα εζικό σύστηµα αραµένει κερδοφόρο και µε υψηλή κεφαλαιακή ε άρκεια, αλλά, αρόλα αυτά, αρατηρήθηκε το 2009 ραγδαία αύξηση στα µη εξυ ηρετήσιµα δάνεια, κάτι το ο οίο θα ε ηρεάσει ανα όφευκτα την κερδοφορία των τρα εζών. Τέλος, ο οίκος αξιολόγησης εκτιµά ότι η έντονη ξένη αρουσία στο βουλγαρικό τρα εζικό σύστηµα έ αιξε σηµαντικό ρόλο στην ενδυνάµωση και ανά τυξή του, αλλά, στην αρούσα φάση, η χρηµατοδοτική υ οστήριξη ου αρέχουν οι ξένες µητρικές τρά εζες ροβλέ εται εριορισµένη, δεδοµένων των δυσκολιών ου αντιµετω ίζουν στις δικές τους αγορές. Η έκθεση της Moody s ροκάλεσε οικίλες αντιδράσεις µεταξύ των Βούλγαρων αναλυτών και ειδικών του τρα εζικού κλάδου. Άλλοι αξιολόγησαν 21