Υποφύλο: Trilobitomorpha. Υποφύλο: Crustacea. Υποφύλο: Chelicerata. Υποφύλο: Uniramia

Transcript

1 Φύλο: Arthropoda

2 Υποφύλο: Trilobitomorpha Υποφύλο: Crustacea Υποφύλο: Chelicerata Υποφύλο: Uniramia

3 Εξέλιξη Αρθροπόδων

4 Adapted from Animal Evolution: Interrelationships of the Living Phyla C. Nielsen Porifera Placozoa Cnidaria Ctenophora Sipuncula Mollusca Annelida Onychophora Arthropoda Tardigrada Bryozoa Platyhelminthes Nemertea Rotifera Gnathostomulida Chaetognatha Gastrotricha Nematoda Nematomorpha Priapulida Kinorhyncha Loricifera Phoronida Brachiopoda Pterobranchia Echinodermata Enteropneusta Chordata

5 Adapted from Lesser Known Protostome Phyla. SICB J.R. Garey. Porifera Cnidaria Ctenophora Platyhelminthes Gastrotricha Gnathostomulida Cycliophora Rotifera Annelida Mollusca Sipuncula Nemertea Bryozoa Brachiopoda Phoronida Arthropoda Onychophora Tardigrada Nematomorpha Nematoda Priapulida Kinorhyncha Loricifera Echinodermata Hemichordata Chordata

6 Porifera Platyhelmithes Mollusca Arthropoda Echinodermata Hemichordata Cnidaria Nemertea Annelida Lophophores Chordata Pseudocoelomates Protozoans

7 Αριθμός ειδών Mollusca Chordata Arthropoda Platyhelminthes Nematoda Porifera Annelida Echinodermata Sarcomastigophora Apicomplex Ciliophora

8 Αριθμός ειδών Τα αρθρόποδα αποτελούν το 78 % των γνωστών ζωικών ειδών Υπάρχουν περίπου είδη Τα 3/4 αντιπροσωπεύονται από τα έντομα

9 Προσαρμοστική επιτυχία των αρθροπόδων Θεωρούνται τα πλέον επιτυχημένα ζώα στη γη, από άποψη δομικών και προσαρμοστικών χαρακτηριστικών. Κατανομή: Ζουν στη στεριά Στον αέρα στη θάλασσα στα εσωτερικά νερά Μέχρι m βάθος και 6000 ύψος Παράσιτα ζώων & φυτών Μερικά ζουν σε οργανωμένες κοινωνίες με καταμερισμό εργασίας (μυρμήγκια, μέλισσες)

10 Σε σχέση με τον άνθρωπο: Παρουσιάζουν υψηλό εμπορικό ενδιαφέρον Υπάρχουν είδη «ωφέλιμα» για τον άνθρωπο (π.χ. Krill oil) Eπικίνδυνα για την υγεία (παράσιτα) Eπικίνδυνα για την ζωική και φυτική παραγωγή

11 Μεταμέρεια - ετερώνυμη μεταμέρεια (tagmosis, tagma) Κατά την οντογένεση των αρθροπόδων ορισμένα διαδοχικά μεταμερή και τα εξαρτήματά τους εξειδικεύονται και πολλές φορές συγχωνεύονται για να επιτύχουν καλύτερη εκτέλεση ειδικών λειτουργιών (π.χ. θώρακας, κοιλιά)

12 Ετερώνυμη μεταμέρια (Tagmosis) Crustacea Πέρεον Πλέον Κεφαλοθώρακας Πλεοπόδια Περεοπόδια

13 Tagmosis (chelicerates) Πρόσωμα Οπισθόσωμα

14 Tagmosis - Chelicerata Πρόσωμα Μεσόσωμα Οπισθόσωμα Μετάσωμα

15 Uniramia - έντομα Κεφαλή Θώρακας Κοιλιά

16 Πρόγονος των καρκινοειδών Κεφαλή κορμός

17 Πρόγονος των αρθροπόδων κεφαλή θώρακας κοιλιά

18 Δομή εξωσκελετού Βασική μεμβράνη Επιδερμίδα Εφυμενίδα Ενδο-εφυμενίδα Έξω - εφυμενίδα

19 Δομή εξωσκελετού Επιεφυμενίδα Εξωεφυμενίδα (procuticle) Ενδοεφυμενίδα (procuticle) Επιδερμίδα Βασική μεμβράνη

20 Προεφυμενίδα Τσιμεντώδες στρώμα Κηρώδες στρώμα Άκανθες Επιεφυμενίδα Εξωεφυμενίδα Ενδοεφυμενίδα Βασική μεμβράνη αδενοκύτταρο Σμηριγγογόνα κύτταρα Φατνιακά κύτταρα Μυϊκές ίνες

21 Επιεφυμενίδα Τσιμεντώδες στρώμα Κηρώδες στρώμα Εξωεφυμενίδα Ενδοεφυμενίδα Κηρώδεις αγωγοί Εξωεφυμενίδα

22 Χιτίνη O=C-CH 3 O=C-CH 3 NH CH 2 OH NH OH O O OH O OH O O CH 2 OH NH CH 2 OH O=C-CH 3

23 Εξωσκελετός Εξυπηρετεί: πρόσφυση μυών προστασία του ζώου από μηχανικές και χημικές προσβολές και από την ακτινοβολία αφυδάτωση Σαν έκκριση (μη ζωντανή) περιορίζει την αύξηση μεγέθους Παρακάμπτεται με την έκδυση Η έκδυση σχετίζεται και με την αναπαραγωγή

24 Έκδυση (Molting apolysis) Η παλιά εφυμενίδα αρχίζει να ξεχωρίζει από την εφυμενίδα και εμφανίζονται καινούργιοι δερμικοί αδένες

25 Σχηματισμός νέας επιεφυμενίδας

26 Πέψη της παλιάς επιεφυμενίδας

27 Παραμονή μέρους της παλιάς εφυμενίδας

28 Έκδυση

29 Έκκριση του εξωτερικού κηρώδους στρώματος

30 Διαδικασία έκδυσης στο είδος Callinectes sapidus

31

32

33

34

35 Το σώμα του οργανισμού μετά την έκδυση είναι περίπου 33% μεγαλύτερο

36 Τα βράγχια έχουν παραμείνει στο παλιό κέλυφος. Ο οργανισμός έχει ήδη δημιουργήσει μια πλήρη σειρά νέων βραγχίων

37 Ο οργανισμός μετά την έκδυση εμφανίζει μαλακό περίβλημα

38 Οργάνωση μυϊκού συστήματος μηρός Εκτείνοντας μυς της κνήμης τροχαντήρας Εκτείνοντας μυς του ταρσού Ταρσός Νύχι Ισχίο Καμπτήρας μυς της κνήμης Καμπτήρας μυς του ταρσού

39 Αισθητήριες σμήριγγες Σμήριγγα (Seta) Νευρώνας (Neurone) «Τριχογόνα» κύτταρα (Trichogen cell) Φατνιακά κύτταρα (Tormogen cell)

40 Σύνθετος οφθαλμός οματίδια Κερατοειδή κύτταρα Αμφιβληστροειδή κύτταρα Νευρικές ίνες και οπτικό νεύρο Κρυσταλλικός κώνος

41 Ομματίδιο κερατοειδής Κρυσταλλικός κώνος Χρωστικοφόρα κύτταρα Αμφιβληστροειδή κύτταρα Ραβδίο

42

43

44

45

46

47 Γενικά χαρακτηριστικά των αρθροπόδων Εξαρτήματα. άκρα. Ένα τμήμα στα έντομα, δυο στα καρκινοειδή Εφυμενίδα- εξωσκελετός κοίλωμα : περιορισμένο πεπτικό σύστημα πλήρες, φέρει γνάθους, μασητικές ή μυζητικές συσκευές κυκλοφορικό σύστημα: πλήρες, καρδιά απεκκριτικό σύστημα πράσινοι ή κεραικοί αδένες ή ισχιακοί αδένες ή μαλπιγγειανά σωληνάρια (χερσαία)

48 Γενικά χαρακτηριστικά των αρθροπόδων Αναπνευστικό σύστημα βράγχια, τραχείες, τραχειακοί πνεύμονες, μέσω επιδερμίδας Νευρικό σύστημα γάγγλια συγκεντρωμένα στο κεφάλι, υπεροισοφαγικό γάγγλιο στο κεφάλι Αισθητήρια όργανα: σύνθετοι οφθαλμοί, κεραίες Αναπαραγωγή γονοχωριστικά παρθενογένεση (σε κάποια καρκινοειδή και έντομα) ανάπτυξη άμεση ή έμμεση ή παρεμβολή ενδιάμεσων προνυμφικών σταδίων Μεταμόρφωση

49 Άκρα και λειτουργίες που εξυπηρετούν Κίνηση Τροφοληψία - διατροφή Αναπνοή Αισθήσεις - αντίληψη του περιβάλλοντος

50 Παρουσίαση Φύλων

51 Φύλα συγγενικά ή/και προγονικά των Αρθροπόδων Φύλο: Onychophora (velvet worms)

52 Πιθανοί πρόγονοι των μονοεξαρτηματικών Αρθροπόδων Χερσαίοι οργανισμοί Επιμηκυσμένο κυλινδρικό σώμα, cm σωματικό μήκος

53 Καφέ, γκρι χρωματισμός με κόκκινες ή γαλαζοπράσινες κηλίδες IUCN Red list απειλούμενα είδη

54 Ασυνεχή, διάσπαρτη γεωγραφική κατανομή Oliveira et al., A world checklist of Onychophora (velvet worms), with notes on nomenclature and status of names. ZooKeys, 211: 1 70.

55 Κεραία Στοματικές θηλές Σιαγώνες Νύχι Στοματικές θηλές: σιελογόνοι αδένες (Κολλώδες έκκριμα για σύλληψη λείας) Πεπτικό και νευρικό σύστημα παρόμοιο με των Annelida Απέκκριση με μετανεφρίδια Αναπνοή με τραχειακό σύστημα

56 Φύλο: Pentastomida ή Linguatulida

57 Τα πιο αρχέγονα παράσιτα του αναπνευστικού συστήματος των σπονδυλωτών Σε τροπικές και υποτροπικές περιοχές Σκωληκόμορφο σώμα με μήκος 2mm έως 16cm Πρόσθιο άκρο με 5 προεκβολές Στόμα στην 5 η προεκβολή Περιορισμένο νευρικό σύστημα Απουσία αναπνευστικού, κυκλοφορικού και απεκκριτικού συστήματος Γονοχωριστικά ζώα

58 Φύλο: Tardigrada (water bears)

59 Μικροσκοπικά ζώα έως 1 mm Θαλάσσια μεσοδιαστηματικά της μεσοπαραλιακής ζώνης και βαθύβια (5.000 m) Υδρόβια των εσωρερικών υδάτων Ημι-υδρόβια πάνω σε βρύα και λειχήνες Αμφίπλευρη συμμετρία, μεταμέρεια σε 4 πόδια Αντέχουν σε συνθήκες ανοξίας Γονοχωριστικά ζώα

60 Η λιγότερο μελετημένη ταξινομική ομάδα Για πολλούς επιστήμονες η συλλογή των βραδυβαμόνων έχει γίνει έμμονη ιδέα...