Greece 1 Last edited: November 29, 2005

Transcript

1 Greece 1 Last edited: November 29, 2005 Summary and Analysis Greece signed the UN Convention on the Rights of the Child (CRC) on January 26, 1990 and ratified it about three years later, on May 11, The Convention forms part of national law and takes precedence over domestic legislation. 2 This means that Article 12 of the Convention, which provides that a child shall be provided an opportunity to be heard during judicial proceedings affecting the child, is authoritative. In addition, on September 11, 1997, Greece ratified the European Convention on the Exercise of Children s Rights (CECR). This convention, which went into force in Greece on July 1, 2000, aims to protect the best interests of children and provides that children have the right to express their views in judicial proceedings related to custody matters. Domestic law supplements the CRC and CECR provisions. Article 1511 of the Civil Code mandates that the court seek and consider the child s views before making any custody decisions with respect to the child. Children have a legal right to have an attorney represent his or her views. However, the Code of Civil Procedure provides that, depending on the maturity of the child, the judge may ascertain the child s wishes through direct, private communication with the child. Thus, in theory, the child may express his or her views directly to the court To be sure, some commentators have criticized the government s failure to take into account children s interests during judicial proceedings, particularly in those related to abuse and neglect and removal. A coalition of non-governmental organization stated that the child s opinion is rarely sought in placement proceedings; rather, [t]he decision of whether a child should be placed into a state institution, foster care or remain at home, usually under conditions, is made by professionals without the input of the child Yet it is clear that in Greece there is no scarcity of legislative enactments aimed at ensuring adequate representation of children s interests during protective proceedings. Sources of Law (In Order of Authority) Original Text International Treaties ΣΥΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΙ ΙΟΥ 4 Άρθρο Τα Συµβαλλόµενα Κράτη εγγυώνται στο παιδί που έχει ικανότητα διάκρισης το δικαίωµα ελεύθερης έκφρασης της γνώµης του σχετικά µε οποιοδήποτε θέµα που το αφορά, λαµβάνοντας υπόψη τις απόψεις του παιδιού ανάλογα µε την ηλικία του και µε το βαθµό ωριµότητας του. 2. Για τον σκοπό αυτό θα πρέπει ιδίως να δίνεται στο παιδί η δυνατότητα να

2 ακούγεται σε οποιαδήποτε διοικητική ή δικαστική διαδικασία που το αφορά, είτε άµεσα είτε µέσω ενός εκπροσώπου ή ενός αρµόδιου οργανισµού, κατά τρόπο συµβατό µε τους διαδικαστικούς κανόνες της εθνικής νοµοθεσίας. ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΆΣΚΗΣΗ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ 5 Προοίμιο Τα κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης και τα άλλα κράτη που υπογράφουν την παρούσα Σύμβαση, Θεωρώντας ότι ο σκοπός του Συμβουλίου της Ευρώπης είναι να πραγματοποιήσει μια στενότερη ένωση μεταξύ των μελών του, Λαμβάνοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών πάνω στα Δικαιώματα του Παιδιού και ειδικότερα το άρθρο 4 που απαιτεί από τα συμβαλλόμενα κράτη να λάβουν όλα τα νομοθετικά, διοικητικά και άλλα μέτρα που είναι αναγκαία για την εφαρμογή των δικαιωμάτων που αναγνωρίζονται στη Σύμβαση αυτή, Σημειώνοντας το περιεχόμενο της Σύστασης 1121 (1990) της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης, σχετικά με τα δικαιώματα των παιδιών, Έχοντας την πεποίθηση ότι τα ύψιστα δικαιώματα και συμφέροντα των παιδιών θα πρέπει να προωθούνται και ότι προς το σκοπό αυτόν τα παιδιά θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να ασκούν τα δικαιώματα αυτά, ειδικότερα στις οικογενειακές διαδικασίες που τα αφορούν, Αναγνωρίζοντας ότι τα παιδιά θα πρέπει να λαμβάνουν τις κατάλληλες πληροφορίες έτσι ώστε να μπορούν να προωθηθούν τα ύψιστα δικαιώματα και συμφέροντά τους, και ότι η γνώμη τους πρέπει να λαμβάνεται κανονικά υπόψη, Αναγνωρίζοντας τη σημασία του ρόλου των γονέων στην προστασία και την προώθηση των ύψιστων δικαιωμάτων και συμφερόντων των παιδιών τους και θεωρώντας ότι τα κράτη θα πρέπει, ενδεχομένως, να λαμβάνουν επίσης μέρος σ αυτές, Θεωρώντας πάντως ότι, σε περίπτωση σύγκρουσης, είναι σκόπιμο να προσπαθούν οι οικογένειες να επιτύχουν μια συμφωνία πριν να εισαγάγουν το ζήτημα ενώπιον μιας δικαστικής αρχής. Συμφώνησαν τα ακόλουθα: ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΚΑΙ ΟΡΙΣΜΟΙ Πεδίο εφαρμογής και αντικείμενο της Σύμβασης Άρθρο Η παρούσα Σύμβαση εφαρμόζεται στα παιδιά που δεν έχουν φθάσει την ηλικία των 18 ετών.

3 2. Το αντικείμενο της παρούσας Σύμβασης στοχεύει στην προώθηση, προς το ύψιστο συμφέρον των παιδιών, τα δικαιώματαά τους, στα να τους παράσχει διαδικαστικά δικαιώματα και στο να διευκολύνει την άσκησή τους, φρντίζοντας ώστε να μπορούν, τα ίδια ή μέσω άλλων προσώπων ή οργάνωουν, να πληροφορούνται και να εχουν την άδεια να συμμετέχουν στις διαδικασίες που τους ενδιαφέρουν ενώπιον μιας δικαστικής αρχής. 3. Για τους σκοπούς της παρούσας Σύμβασης, οι διαδικασίες που αφορούν τα παιδιά ενώπιον μιας δικαστικής αρχής είναι οικογενειακές διαδικασίες, και ειδικότερα αυτές που σχετίζονται με την άσκηση των γονικών ευθυνών, όταν πρόκειται ιδιαίτερα για την κατοικία και το δικαίωμα επίσκεψης (επικοινωνίας) ως προς τα παιδιά. 4. Οποιοδήποτε κράτος οφείλει, τη στιγμή της υπογραφής ή τη στιγμή της κατάθεσης του εγγράφου του της επικύρωσης, της αποδοχής, της έγκρισης ή της προσχώρησης, να καθορίσει, με δήλωση που απευθύνεται προς το Γενικό Γραμματέα του Συμβουλίου της Ευρώπης, τουλα χιστον τρεις κατηγορίες οικογενειακών διαφορών ενώπιον μιας δικαστικής αρχής, στις οποίες η παρούσα Σύμβαση προορίζεται να εφαρμοσθεί. 5. Οποιοδήποτε συμβαλλόμενο μέρος μπορεί, με πρόσθετη δήλωση, να συμπληρώσει τον κατάλογο των κατηγοριών των οικογενειακών διαφορών στις οποίες η παρούσα Σύμβαση προορίζεται να εφαρμοσθεί ή να παράσχει οποιαδήποτε πληροφορία σχετικά με την εφαρμογή των άρθρων 5, 9 παράγραφος 2, 10 παράγραφος 2 και Η παρούσα Σύμβαση δεν εμποδίζει τα συμβαλλόμενα μέρη να εφαρμόζουν τους κανόνες που είναι ευνοϊκότεροι για την προώθηση και για την άσκηση των δικαιωμάτων των παιδιών. Ορισμοί Άρθρο 2.- Για τους σκοπούς της παρούσας Σύμβασης, ο όρος: α. «δικαστική αρχή», σημαίνει ένα δικαστήριο ή μια διοικητική αρχή που έχει αντίστοιχες αρμοδιότητες, β. «κάτοχοι γονικών ευθυνών» σημαίνει οι γονείς και τα άλλα πρόσωπα ή όργανα που έχουν το δικαίωμα να ασκούν το σύνολο ή μέρος των γονικών ευθυνών, γ. «αντιπρόσωπος» σημαίνει ένα πρόσωπο, όπως ένας δικηγόρος ή ένα όργανο που έχει διορισθεί να ενεργεί ενώπιον μιας δικαστικής αρχής στο όνομα ενός παιδιού, δ. «κατάλληλες πληροφορίες», σημαίνει οι πληροφορίες που είναι κατάλληλες, λαμβανομένων υπόψη της ηλικίας και της κρίσης του παιδιού, για να του παρασχεθούν έτσι ώστε να του επιτρέψουν να ασκήσει πλήρως τα δικαιώματά του, εκτός αν η κοινοποίηση τέτοιων πληροφοριών βλάπτει την ευτυχία του. ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙ ΜΕΤΡΑ ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΤΑΞΕΣΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ Α. ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ Δικαίωμα στην πληροφόρηση και στην έκφραση της γνώμης κατά τις διαδικασίες Άρθρο 3.- Σε ένα παιδί που θεωρείται από το εσωτερικό δίκαιο ότι έχει επαρκή κρίση, στις διαδικασίες που το αφορούν ενώπιον μιας δικαστικής αρχής, παρέχονται τα ακόλουθα δικαιώματα, την απόλαυση των οποίων μπορεί να ζητήσει και το ίδιο: α. να λάβει οποιαδήποτε κατάλληλη πληροφορία, β. να ερωτάται και να εκφράζει τη γνώμη του, γ. να πληροφορείται για τις ενδεχόμενες συνέπειες της θέσης σε εφαρμογή της γνώμης του και για τις ενδεχόμενες συνέπειες οποιασδήποτε απόφασης.

4 Δικαίωμα αίτηση του διορισμού ενός ειδικού αντιπροσώπου Άρθρο Υπό την επιφύλαξη του άρθρου 9, το παιδί έχει το δικαίωμα να ζητήσει, αυτοπροσώπως ή μέσω άλλων προσώπων ή οργάνων, το διορισμό ενός ειδικού αντιπροσώπου για τις διαδικασίες που το αφορούν ενώπιον μιας δικαστικής αρχής, όταν το εσωτερικό δίκαιο στερεί του κατόχους γονικών ευθυνών από τη δυνατότητα να εκπροσωπήσουν το παιδί εξαιτίας μιας σύγκρουσης συμφερόντων με αυτό 2. Τα κράτη είναι ελεύθερα να προβλέψουν ότι το δικαίωμα που αναφέρεται στην παράγραφο 1 δεν εφαρμόζεται παρά μόνο στα παιδιά που θεωρούνται από το εσωτερικό δίκαιο ότι έχουν επαρκή κρίση. Άλλα δυνατά διαδικαστικά δικαιώματα Άρθρο 5.- Τα συμβαλλόμενα μέρη εξετάζουν τη σκοπιμότητα να αναγνωρίσουν στα παιδιά πρόσθετα διαδικαστικά δικαιώματα στις διαδικασίες που αφορούν τα παιδιά ενώπιον μιας δικαστικής αρχής, και ειδικότερα: α. το δικαίωμα να ζητήσουν τη συνδρομή από ένα κατάλληλο πρόσωπο της επιλογής τους για να τα βοηθήσει να εκφράσουν τη γνώμη τους, β. το δικαίωμα να ζητήσουν τα ίδια ή μέσως άλλων προσώπων ή οργάνων το διορισμό ενός διακεκριμένου αντιπροσώπου, στις κατάλληλες περιπτώσεις, ενός δικηγόρου, γ. το δικαίωμα να διορίζουν το δικό τους αντιπρόσωπο, δ. το δικαίωμα να ασκούν εν όλω ή εν μέρει τα προνόμια ενός μέρους σε τέτοιες διαδικασίες. Άρθρο 6.- Στις διαδικασίες που αφορούν ένα παιδί, η δικαστική αρχή, πριν να λάβει οποιαδήποτε απόφαση, οφείλει: α. να εξετάσει αν διαθέτει επαρκείς πληροφορίες για να λάβει μια απόφαση προς το ύψιστο συμφέρον του και, ενδεχομένως, να λάβει συμπληρωμτικές πληροφορίες, ειδικότερα από την πλευρά των κατόχων γονικών ευθυνών, β. όταν το παιδί θεωρείται από το εσωτερικό δίκαιο ότι έχει μια επαρκή κρίση: - να εξασφαλίσει ότι το παιδί έχει λάβει οποιαδήποτε χρήσιμη πληροφορία, - να ρωτήσει στις κατάλληλες περιπτώσεις το παιδί προσωπικά, εν ανάγκη και ιδίαν, η ίδια ή μέσω άλλων προσώπων ή οργάνων, με μια μορφή κατάλληλη προς την κρίση του, εκτός αν αυτή είναι εμφανώς αντίθετη προς τα ύψιστα συμφέροντα του παιδιού, - να επιτρέψει στο παιδί να εκφράσει τη γνώμη του. γ. να λάβει νόμιμα υπόψη τη γνώμη που εκφράστηκε από αυτό. Διορισμός ενός αντιπροσώπου Άρθρο Στις διαδικασίες που αφορούν ένα παιδί, όταν δυνάμει του εσωτερικού δικαίου οι κάτοχοι των γονικών ευθυνών στερούνται της δυνατότητας να αντιπροσωπεύουν το παιδί λόγω μιας σύγκρουσης συμφερόντων με αυτό, η δικαστική αρχή έχει την εξουσία να διορίσει έναν ειδικό αντιπρόσωπο γι αυτό και για τις διαδικασίες αυτές. 2. Τα συμβαλλόμενα μέρη εξετάζουν τη δυνατότητα να προβλέψουν ότι, στις διαδικασίες που αφορούν ένα παιδί, η δικαστική αρχή θα έχει την εξουσία να διορίσει ένα διακεκριμένο αντιπρόσωπο, στις κατάλληλες περιπτώσεις, ένα δικηγόρο, για να αντιπροσωπεύει το παιδί. Γ. ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΩΝ

5 Άρθρο Στην περίπτωση των διαδικασιών που αφορούν ένα παιδί ενώπιον μιας δικαστικής αρχής, ο αντιπρόσωπος οφείλει, εκτός αν αυτό είναι εμφανώς αντίθετα προς τα ύψιστα συμφέροντα του παιδιού: α. να παρέχει οποιδήποτε κατάλληλη πληροφορία στο παιδί, αν το τελευταίο θεωρείται από το εσωτερικό δίκαιο ότι έχει επαρκή κρίση, β. να παρέχει εξηγήσεις στο παιδί, αν το τελευταίο θεωρείται από το εσωτερικό δίκαιο ότι έχει επαρκή κρίση, σχετικά με τις ενδεχόμενες συνέπειες της θέσης σε εφαρμογή της γνώμης του και με τις ενδεχόμενες συνέπειες οποιασδήποτε ενέργειας του αντιπροσώπου, γ. να προσδιορίζει τη γνώμη του παιδιού και να τη φέρει σε γνώση της δικαστικής αρχής. 2. Τα συμβαλλόμενα μέρη εξετάζουν τη δυνατότητα να επεκτείνουν τις διατάξεις της παραγράφου 1 προς τους κατόχους γονικών ευθυνών Statutes Αστικός Κώδικας Άρθρο Κάθε απόφαση των γονέων σχετικά με την άσκηση της γονικής μέριμνας πρέπει να αποβλέπει στο συμφέρον του τέκνου. Στο συμφέρον του τέκνου πρέπει να αποβλέπει και η απόφαση του δικαστηρίου, όταν, κατά τις διατάξεις του νόμου, το δικαστήριο αποφασίζει σχετικά με την ανάθεση της γονικής μέριμνας ή με τον τρόπο της άσκησής της. Η απόφαση του δικαστηρίου πρέπει επίσης να σέβεται την ισότητα μεταξύ των γονέων και να μην κάνει διακρίσεις εξαιτίας του φύλου, της φυλής, της γλώσσας, της θρησκείας, των πολιτικών ή όποιων άλλων πεποιθήσεων, της ιθαγένειας, της εθνικής ή κοινωνικής προέλευσης ή της περιουσίας. Ανάλογα με την ωριμότητα του τέκνου πρέπει να ζητείται και να συνεκτιμάται η γνώμη του πριν από κάθε απόφαση σχετική με τη γονική μέριμνα, εφόσον η απόφαση αφορά τα συμφέροντά του. Άρθρο 681Γ. Καθιέρωση υποχρεωτικής προδικασίας. Επικοινωνία δικαστή 7 2. Στις ίδιες διαφορές καθιερώνεται στάδιο υποχρεωτικής προδικασίας που περιλαμβάνει την έρευνα, από όργανα της αρμόδιας κοινωνικής υπηρεσίας, των συνθηκών διαβίωσης του ανηλίκου και την υποβολή στο δικαστήριο, έως την ημέρα της συζήτησης, σχετικής αναλυτικής έκθεσης η οποία, στις περιπτώσεις όπου φέρεται στο δικόγραφο της αγωγής ότι ο ένας από τους γονείς ή το ανήλικο τέκνο παρουσιάζει ψυχικά προβλήματα, θα πρέπει να συνοδεύεται και από ψυχιατρική έκθεση. Το μονομελές ή πολυμελές δικαστήριο είναι εξάλλου υποχρεωμένο, κατά τη συζήτηση* στο ακροατήριο της αγωγής και πριν από κάθε συζήτηση να προσπαθήσει, με την ποινή του απαραδέκτου, να επιλύσει συμβιβαστικά τη διαφορά ύστερα από ακρόαση των διαδίκων και των πληρεξουσίων τους. Ο συμβιβασμός πρέπει να αποβλέπει στο συμφέρον του τέκνου, αλλιώς δεν δεσμεύει το δικαστήριο. 3. δικαστήριο πριν από την έκδοση της απόφασής του, ανάλογα με την ωριμότητα του τέκνου λαμβάνει υπόψη τη γνώμη του. μπορεί αν αποφασίσει τη διενέργεια πραγματογνωμοσύνης, να ορίζει ελεύθερα το χρόνο διεξαγωγής της, χωρίς να δεσμεύεται από χρονικούς περιορισμούς.

6 4. Για την επικοινωνία με το τέκνο ορίζονται, στα πρακτικά του αρμόδιου δικαστηρίου, ο χρόνος και ο τόπος της συνάντησης, καθώς και στην περίπτωση του πολυμελούς δικαστηρίου, ο δικαστής που θα επικοινωνήσει με το τέκνο. Με τα ίδια πρακτικά καλείται επίσης να παρουσιάσει το τέκνο όποιος διαμένει μαζί του. Σε περίπτωση ερημοδικίας κάποιου διαδίκου, το δικαστήριο ορίζει χρόνο επιδόσεως αντιγράφου των πρακτικών στον απολειπόμενο διάδικο. Η επικοινωνία του δικαστή με το τέκνο γίνεται ιδιαιτέρως και δεν επιτρέπεται να είναι παρόν σ' αυτήν άλλο πρόσωπο, εκτός αν ο δικαστής κρίνει διαφορετικά. Για το περιεχόμενο της συνομιλίας δεν συντάσσεται έκθεση. Translation International Treaties United Nations Convention on the Rights of the Child 8 Article 12: 1. States Parties shall assure to the child who is capable of forming his or her own views the right to express those views freely in all matters affecting the child, the views of the child being given due weight in accordance with the age and maturity of the child. 2. For this purpose, the child shall in particular be provided the opportunity to be heard in any judicial and administrative proceedings affecting the child, either directly, or through a representative or an appropriate body, in a manner consistent with the procedural rules of national law. European Convention on the Exercise of Children s Rights 9 Preamble The member States of the Council of Europe and the other States signatory hereto, Considering that the aim of the Council of Europe is to achieve greater unity between its members; Having regard to the United Nations Convention on the rights of the child and in particular Article 4 which requires States Parties to undertake all appropriate legislative, administrative and other measures for the implementation of the rights recognised in the said Convention; Noting the contents of Recommendation 1121 (1990) of the Parliamentary Assembly on the rights of the child; Convinced that the rights and best interests of children should be promoted and to that end children should have the opportunity to exercise their rights, in particular in family proceedings affecting them;

7 Recognising that children should be provided with relevant information to enable such rights and best interests to be promoted and that due weight should be given to the views of children; Recognising the importance of the parental role in protecting and promoting the rights and best interests of children and considering that, where necessary, States should also engage in such protection and promotion; Considering, however, that in the event of conflict it is desirable for families to try to reach agreement before bringing the matter before a judicial authority, Have agreed as follows: Chapter I Scope and object of the Convention and definitions Article 1 Scope and object of the Convention 1. This Convention shall apply to children who have not reached the age of 18 years. 2. The object of the present Convention is, in the best interests of children, to promote their rights, to grant them procedural rights and to facilitate the exercise of these rights by ensuring that children are, themselves or through other persons or bodies, informed and allowed to participate in proceedings affecting them before a judicial authority. 3. For the purposes of this Convention proceeding before a judicial authority affecting children are family proceedings, in particular those involving the exercise of parental responsibilities such as residence and access to children. 4. Every State shall, at the time of signature or when depositing its instrument of ratification, acceptance, approval or accession, by a declaration addressed to the Secretary General of the Council of Europe, specify at least three categories of family cases before a judicial authority to which this Convention is to apply. 5. Any Party may, by further declaration, specify additional categories of family cases to which this Convention is to apply or provide information concerning the application of Article 5, paragraph 2 of Article 9, paragraph 2 of Article 10 and Article Nothing in this Convention shall prevent Parties from applying rules more favourable to the promotion and the exercise of children's rights. Article 2 Definitions For the purposes of this Convention:

8 a the term judicial authority means a court or an administrative authority having equivalent powers; b c d the term holders of parental responsibilities means parents and other persons or bodies entitled to exercise some or all parental responsibilities; the term representative means a person, such as a lawyer, or a body appointed to act before a judicial authority on behalf of a child; the term relevant information means information which is appropriate to the age and understanding of the child, and which will be given to enable the child to exercise his or her rights fully unless the provision of such information were contrary to the welfare of the child. Chapter II Procedural measures to promote the exercise of children's rights A. Procedural rights of a child Article 3 Right to be informed and to express his or her views in proceedings A child considered by internal law as having sufficient understanding, in the case of proceedings before a judicial authority affecting him or her, shall be granted, and shall be entitled to request, the following rights: a. to receive all relevant information; b. to be consulted and express his or her views; c. to be informed of the possible consequences of compliance with these views and the possible consequences of any decision. Article 4 Right to apply for the appointment of a special representative 1. Subject to Article 9, the child shall have the right to apply, in person or through other persons or bodies, for a special representative in proceedings before a judicial authority affecting the child where internal law precludes the holders of parental responsibilities from representing the child as a result of a conflict of interest with the latter. 2. States are free to limit the right in paragraph 1 to children who are considered by internal law to have sufficient understanding. Article 5 Other possible procedural rights Parties shall consider granting children additional procedural rights in relation to proceedings before a judicial authority affecting them, in particular:

9 a. the right to apply to be assisted by an appropriate person of their choice in order to help them express their views; b. the right to apply themselves, or through other persons or bodies, for the appointment of a separate representative, in appropriate cases a lawyer; c. the right to appoint their own representative; d. the right to exercise some or all of the rights of parties to such proceedings. B. Role of judicial authorities Article 6 Decision-making process In proceedings affecting a child, the judicial authority, before taking a decision, shall: a. consider whether it has sufficient information at its disposal in order to take a decision in the best interests of the child and, where necessary, it shall obtain further information, in particular from the holders of parental responsibilities; b. in a case where the child is considered by internal law as having sufficient understanding: o o ensure that the child has received all relevant information; consult the child in person in appropriate cases, if necessary privately, itself or through other persons or bodies, in a manner appropriate to his or her understanding, unless this would be manifestly contrary to the best interests of the child; o allow the child to express his or her views; c. give due weight to the views expressed by the child. Article 9 Appointment of a representative 1. In proceedings affecting a child where, by internal law, the holders of parental responsibilities are precluded from representing the child as a result of a conflict of interest between them and the child, the judicial authority shall have the power to appoint a special representative for the child in those proceedings. 2. Parties shall consider providing that, in proceedings affecting a child, the judicial authority shall have the power to appoint a separate representative, in appropriate cases a lawyer, to represent the child. C. Role of representatives Article In the case of proceedings before a judicial authority affecting a child the representative shall, unless this would be manifestly contrary to the best interests of the child: a. provide all relevant information to the child, if the child is considered by internal law as having sufficient understanding;

10 b. provide explanations to the child if the child is considered by internal law as having sufficient understanding, concerning the possible consequences of compliance with his or her views and the possible consequences of any action by the representative; c. determine the views of the child and present these views to the judicial authority. 2. Parties shall consider extending the provisions of paragraph 1 to the holders of parental responsibilities. Statutes Civil Code Every decision of the parents regarding the exercise of parental care must seek the interests of the child. The decision of the court must seek the interest of the child when, according to the law, the court decides regarding the award of custody or the way it is exercised. The decision of the court must also respect the equality between the parents and not discriminate according to sex, race, language, religion, political or other beliefs, nationality, ethnic or social background or wealth. Depending on the maturity of the child, his/her opinion must be sought and taken jointly into consideration prior to any decision relevant to parental care, if the decision concerns the child's interests. Code of Civil Procedure Article 681c. Establishment of compulsory pre-judgment. Judge's Communication For the different cases a stage of compulsory pre-judgment is established, which involves the research from bodies of the relevant social protection service, of the living conditions of the child, and the submission to the court, until the day of discussion, of a relevant analytical report, which, in the cases where it is said in the order that one of the parents or the child exhibit psychological problems, must be accompanied by a psychiatric report. The one-member or multi-member court is after all obliged, during the discussion of the order and before every discussion to try to solve the disagreement in a compromising manner, after the hearing of the participants and those empowered to represent them. The compromise must result in the interest of the child; otherwise it does not bind the court. 3. The court before the publication of its decision, depending on the maturity of the child, takes into account the child s opinion. The Court can freely decide the time frame for the process by which the child s opinion is taken into account, without any specific deadlines. 4. For the communication with the child the time and place of the meeting are named in the minutes of the relevant court, as well as in the case of a multi-member court, the

11 judge who will contact the child. In the same minutes, whoever lives with the child is also invited to present the child. If one of the participants in the discussion is absent, the court names the time during which a copy of the minutes is given to the absent participant. The communication of the judge with the child is done in private and no other person is allowed to be present during this, unless the judge thinks otherwise. There is no report produced for the content of this discussion. Local Contact Information Office of the Ombudsman for Children s Rights 5 Hadjiyanni Mexi St., Athens, Greece, 3rd floor cr@synigoros.gr Phone: Additional Resources and Links Institute of Child Health (a Greece-based non-governmental organization that focuses on research, service provision and training in a wide area of fields covering children, families' health and well being). The Child s Smile. (a Greece-based non-governmental aimed at protecting and promoting children s rights and interests and at improving and enriching their lives). Endnotes 1 This page is also available as a.pdf Document, and Word Document. 2 Consideration of Reports Submitted by States Parties Under Article 44 of the Convention, Concluding Observations of the Committee on the Rights of the Child: Greece (Apr. 2, 2002), available as.pdf Document. 3 Greek Helsinki Monitor & Minority Rights Group-Greece, Parallel Report on Greece s Compliance with the UN Convention on the Rights of the Child, August 2001 at 17, available as.pdf Document. 4 Convention on the Rights of the Child, art. XII, G.A. res. 44/25, annex, 44 U.N. GAOR Supp. (No. 49) at 167, U.N. Doc A/44/49 (1989) (signed by Greece Jan. 25, 1996, ratified September 11, 1997), available at and also as.pdf Document. 5 European Convention on the Exercise of Children s Right, Council of Europ. T.S. No. 160 (signed by Greece Jan. 26, 1990, ratified May 11, 1993). This Greek language version is available at 6 Astikos Kodikas [A.K.] [Civil Code] 1511 (Greece), available at 7 Kodikas Politikes Dikonomias [KPol.D.] [Code of Civil Procedure] 681C (Greece), available at 8 Convention on the Rights of the Child, art. XII, G.A. res. 44/25, annex, 44 U.N. GAOR Supp. (No. 49) at 167, U.N. Doc A/44/49 (1989) (signed by Greece Jan. 25, 1996, ratified September 11, 1997). This is an official UN translation, available at 9 European Convention on the Exercise of Children s Right, Council of Europ. T.S. No. 160 (signed by Greece Jan. 26, 1990, ratified May 11, 1993). This is an official UN translation, available at 10 Astikos Kodikas [A.K.] [Civil Code] 1511 (Greece). This is an unofficial translation. Translated by Constantine Tailadoros Athens Sakkoula (2000). 11 This translation is not official.