Κύριε αντιπρόεδρε της κυβέρνησης, Αξιότιμοι εισηγητές και προσκεκλημένοι, Κύριες και Κύριοι, Αγαπητοί Συνάδελφοι

Transcript

1 Κύριε αντιπρόεδρε της κυβέρνησης, Αξιότιμοι εισηγητές και προσκεκλημένοι, Κύριες και Κύριοι, Αγαπητοί Συνάδελφοι Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για τη συμμετοχή σας στη σημερινή εκδήλωση. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται έντονη δραστηριότητα στο χώρο των πρακτικών καλής διακυβέρνησης, διαφάνειας και λογοδοσίας. Ολοένα και περισσότερο τονίζεται η σημασία της προστασίας του δημοσίου συμφέροντος, του συμφέροντος της κοινωνίας των πολιτών, έναντι διαφόρων απειλών, αρχής γενομένης από τα κατεστημένα συμφέροντα και τις δυσλειτουργίες του κράτους. Το ελεγκτικό επάγγελμα βρίσκεται στην αιχμή των εξελίξεων αυτών, καθώς υπάρχει μια ταχύτατη ανάπτυξη του ρυθμιστικού και δεοντολογικού πλαισίου που διέπει

2 τις επιχειρήσεις γενικώς και τον χρηματοοικονομικό τομέα ειδικώς την τελευταία δεκαπενταετία. Από το 2012 και εντεύθεν, καταβάλλεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αλλά και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη, προσπάθεια ώστε αυτό το ρυθμιστικό και προστατευτικό του δημοσίου συμφέροντος πλαίσιο, να επεκταθεί και στη δημοσιονομική διαχείριση, μέσω της κατάρτισης κοινών, εναρμονισμένων Ευρωπαϊκών Λογιστικών Προτύπων Δημοσίου Τομέα. Στόχος των Προτύπων αυτών είναι η υιοθέτηση εκ μέρους των κρατών μελών, καλύτερων πρακτικών κατάρτισης και εκτέλεσης προϋπολογισμών. Το παρόν συνέδριο έρχεται σε μια κρίσιμη καμπή για την εξέλιξη της δημοσιονομικής διαχείρισης στην Ευρώπη αλλά και παγκοσμίως. Η οικονομική κρίση των τελευταίων ετών ήταν, τουλάχιστον στην Ευρώπη, εκτός από χρηματοοικονομική, και δημοσιονομική κρίση. Χώρες

3 όπως η Ελλάδα, η Ιρλανδία, η Κύπρος και η Πορτογαλία εισήλθαν σε προγράμματα προσαρμογής που είχαν ως κεντρικό πυλώνα την αναδιάρθρωση των δημοσιονομικών των χωρών αυτών, ώστε αυτές να μπορούν να καταγράφουν πρωτογενή πλεονάσματα. Στοιχείο αυτών των κρίσεων ήταν και η αμφισβήτηση των στοιχείων κατάρτισης και εκτέλεσης των προϋπολογισμών των κρατών-μελών. Πολλές φορές τα δημοσιονομικά στοιχεία θεωρήθηκαν προϊόν επεξεργασίας χάριν της επίτευξης πολιτικών στόχων. Στο πλαίσιο αυτό τα πρότυπα και οι οδηγίες της Eurostat αποδείχθηκαν πολύτιμα βοηθήματα μεν, αλλά ανεπαρκή ως προς την ολοένα αυξανόμενη πολυπλοκότητα της διαχείρισης των κρατικών προϋπολογισμών. Ήταν προφανής η ανάγκη για ένα καθολικό πλαίσιο που να διέπει την λογιστική καταγραφή και τον λογιστικό χειρισμό των δαπανών, τόσο του στενού όσο και του

4 ευρύτερου δημόσιου τομέα. Αυτήν την ανάγκη έρχονται να καλύψουν τα Ευρωπαϊκά Λογιστικά Πρότυπα Δημοσίου Τομέα (EPSAS). Τα EPSAS αποτελούν τομή καθώς βασίζονται στη λογιστική σε δεδουλευμένη και όχι σε ταμειακή βάση. Αυτό σημαίνει ότι οι δαπάνες θα καταγράφονται ως εκτελεσθείσες τη στιγμή κατά την οποία αποκτώνται αγαθά ή υπηρεσίες και όχι όταν γίνονται οι πληρωμές τους. Δεδομένου ότι ο κύριος τρόπος αλλοίωσης της δημοσιονομικής πραγματικότητας είναι ο ετεροχρονισμός των πληρωμών, τα EPSAS αποτελούν ένα μεγάλο βήμα προς την κατεύθυνση της ορθής αποτύπωσης των οικονομικών πεπραγμένων του κράτους-μέλους. Ακόμη μεγαλύτερη τομή όμως αποτελεί το γεγονός, ότι τα EPSAS θα διέπουν όχι μόνο την εκτέλεση αλλά και την κατάρτιση των προϋπολογισμών. Αυτό σημαίνει ότι θα ωφεληθεί τα μέγιστα η διαδικασία κατάρτισης και

5 ψήφισης προϋπολογισμών καθώς ο καταμερισμός των δαπανών αλλά και η δομή των εσόδων του προϋπολογισμού θα είναι πλέον διαφανείς τόσο για τους νομοθέτες όσο και για τους πολίτες. Η εξέλιξη αυτή έχει βεβαίως πολύ ευρύτερες συνέπειες, συνέπειες που ξεπερνούν κατά πολύ τα στενά όρια του ελεγκτικού και λογιστικού επαγγέλματος. Η ύπαρξη αξιόπιστων λογιστικών προτύπων δημοσίου τομέα άπτεται άμεσα της δημοκρατίας και της χρηστής διακυβέρνησης. Χωρίς ένα εννοιολογικό πλαίσιο που να κάνει κατανοητά και ευκόλως συγκρίσιμα τα οικονομικά στοιχεία του δημόσιου τομέα οι πολίτες θα τελούν σε αγνοία ως προς το τι γίνεται με τους φόρους που αυτοί καταβάλουν. Θα αγνοούν αν αυτοί δαπανώνται σύμφωνα με το δημόσιο συμφέρον ή διασπαθίζονται, εάν χρησιμοποιούνται για την κάλυψη αναγκών ή για την ικανοποίηση συμφερόντων.

6 Διότι δεν πρέπει να εθελοτυφλούμε, δεν μπορεί να υπάρξει λογοδοσία χωρίς λογισμό, και λογισμός χωρίς κανόνες λογιστικής. Τρεις είναι οι σημαντικές λειτουργίες στο νέο σύστημα, καταγραφή, ανάλυση και επεξεργασία, λειτουργίες οι οποίες είναι αλληλένδετες, γιατί όταν πάσχει η μία ακυρώνονται οι άλλες. Με ένα τόσο κρίσιμο διακύβευμα η κατάρτιση Ευρωπαϊκών Λογιστικών Προτύπων Δημοσίου Τομέα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των ανά την Ευρώπη δημοσίων φορέων, αλλά και της ίδιας της κοινωνίας των πολιτών. Μόνο με αξιόπιστα λογιστικά πρότυπα δύναται να προαχθεί η διαφάνεια και η λογοδοσία και να διασφαλισθεί η ποιότητα της δημοκρατίας μας, όχι μόνο σε εθνικό αλλά και Ευρωπαϊκό επίπεδο. Όμως, για να είναι εφικτή η κατάρτιση και η από κοινού υιοθέτηση των προτύπων αυτών πρέπει να υπάρξει ο αναγκαίος χρόνος διαβούλευσης που θα επιτρέψει τη σύγκλιση των απόψεων ώστε να μην παραγκωνισθούν οι

7 καλώς εννοούμενες ανησυχίες των ενδιαφερομένων μερών. Δεδομένων των διαφωνιών που υπάρχουν για τη σκοπιμότητα ύπαρξης ενός ενιαίου εναρμονισμένου πλαισίου και το περιεχόμενο αυτού, η διαδικασία συγκερασμού των διισταμένων απόψεων θα είναι, ενδεχομένως, μακρά, αλλά έχουμε κάθε λόγο να πιστεύουμε ότι θα είναι και επιτυχής. Εάν η σημερινή γενιά επαγγελματιών του χρηματοοικονομικού τομέα και του προσωπικού των ρυθμιστικών αρχών θέλει να κληροδοτήσει κάτι στις γενεές που θα μας ακολουθήσουν, αυτό θα πρέπει να είναι ένα δεσμευτικό εννοιολογικό και μεθοδολογικό πλαίσιο που να διασφαλίζει τα συμφέροντα της κοινωνίας έναντι του κράτους, αλλά και να καταστήσει τις συχνά δυσνόητες, ακόμη και για τους ίδιους τους κρατικούς λειτουργούς, λειτουργίες του κράτους κατανοητές και διαχειρίσιμες.

8 Πιστεύω ότι χάριν στη συσσωρευμένη τεχνογνωσία του το ελεγκτικό και λογιστικό επάγγελμα έχει να προσφέρει πολλά στην προσπάθεια αυτή. Το ΣΟΕΛ ως θεσμική έκφραση του ελεγκτικού επαγγέλματος στην Ελλάδα πήρε την πρωτοβουλία για τη διοργάνωση αυτής της ημερίδας και είναι πρόθυμο να συνδράμει όπως και όπου κριθεί αναγκαίο για την ευόδωση της προσπάθειας αυτής. Σας Ευχαριστώ