Transcript

1 Προς Αθήνα, Υπουργό Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Αρ.Πρωτ.: 154 Περιβάλλοντος και Ενέργειας κο Πάνο Σκουρλέτη 2. Αναπληρωτή Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης κο : Βαγγέλη Αποστόλου 3. Υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης κο Παναγιώτη Σγουρίδη Κύριε Υπουργέ, Θέµα: «Η Ελληνική Κτηνοτροφία Πτηνοτροφία Μέτρα για τη βιωσιµότητα και την αναπτυξή της» Η κτηνοτροφία - πτηνοτροφία, αποτελεί βασική κοινωνική και οικονοµική δραστηριότητα της χώρας µας και ραχοκοκαλιά της υπαίθρου. Παράγει εξαιρετικά ποιοτικά προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας µε κυριότερα το τυρί Φέτα (ΠΟΠ) και το Γιαούρτι, των οποίων η αξία εξαγωγών το 2014 ανήλθε περί τα 372 εκατ.. Περίπου άτοµα απασχολούνται µε την κτηνοτροφία στη χώρα µας και χιλιάδες επιχειρήσεις κύρια µικροµεσαίες, δραστηριοποιούνται στη µεταποίηση, το εµπόριο, τις µεταφορές και εξαρτώνται από την κτηνοτροφική παραγωγή. Επιπλέον πολύ µεγάλο βάρος της φυτικής παραγωγής εξαρτάται από την ύπαρξη και λειτουργία των κτηνοτροφικών εκµεταλλεύσεων. Ωστόσο, σήµερα ο κλάδος, βρίσκεται αντιµέτωπος µε τη µεγαλύτερη κρίση, αφού δέχτηκε αλλεπάλληλα χτυπήµατα από τις µνηµονιακές πολιτικές που εφαρµόστηκαν τα τελευταία χρόνια. Η παραγωγή αγελαδινού γάλακτος σήµερα βρίσκεται στους τόνους περίπου και βαίνει σηµαντικά µειούµενη τα τελευταία χρόνια, ενώ οι ανάγκες της χώρας µας σε γάλα και τυροκοµικά είναι τόνοι. Η παραγωγή αιγοπρόβειου γάλακτος µειώθηκε κατά τόνους περίπου τα τελευταία χρόνια γεγονός που επηρέασε και την εγχώρια παραγωγή τυριών και ιδιαίτερα της Φέτας. Η Ελλάδα παραµένει µαζικός εισαγωγέας στον τοµέα του κρέατος. Σήµερα η ελληνική αγορά εισάγει περίπου το 75 % του βόειου κρέατος, το 70% του χοίρειου κρέατος και το 15% του κρέατος ορνίθων. Χιλιάδες κτηνοτρόφοι έχουν εγκαταλείψει το επάγγελµά τους, ενώ πολλοί άλλοι βρίσκονται στα όρια της εγκατάλειψης. Αυτό συµπαρασύρει και χιλιάδες επιχειρήσεις άλλων τοµέων της οικονοµίας που εξαρτώνται από την παραγωγή ζωικών προϊόντων και φέρνει στην ανεργία χιλιάδες εργαζόµενους σε αυτές. 1

2 Είναι φανερό πως η κτηνοτροφία βρίσκεται αντιµέτωπη µε µια πολύ σοβαρή κρίση η οποία µε τα νέα µέτρα που ψηφίστηκαν απειλεί πλέον αυτή καθαυτή τη βιωσιµότητα των κτηνοτροφικών εκµεταλλεύσεων. Η αύξηση του ΦΠΑ στα ζώντα ζώα από 13% στο 23% αποτελεί την ταφόπλακα για τη ζωική παραγωγή και ευνοεί µόνο τους εισαγωγείς οι οποίοι δεν επιβαρύνονται µε ΦΠΑ κατά την εισαγωγή των προϊόντων τους. Αν µάλιστα υπολογίσουµε και την αύξηση του ΦΠΑ στο 23 % των ζωοτροφών τότε η ελληνική ζωική παραγωγή θα πιεστεί ακόµη περισσότερο προς όφελος των φθηνών εισαγόµενων προϊόντων. Αύξηση του ΦΠΑ στις ζωοτροφές από 13% στο 23%: Oι ζωοτροφές αποτελούν 70% περίπου του λειτουργικού κόστους της κτηνοτροφικής εκµετάλλευσης. Η αύξηση κατά 10 ποσοστιαίες µονάδες στο ΦΠΑ είναι τεράστιο πλήγµα για τον κλάδο καθώς είναι αδύνατον να απορροφηθεί από τις κτηνοτροφικές εκµεταλλεύσεις υπό τις παρούσες συνθήκες. Ήδη η αύξηση του ΦΠΑ στα αγροτικά εφόδια και τις ζωοτροφές τα τελευταία χρόνια έχει αυξήσει το κόστος λειτουργίας των εκµεταλλεύσεων, στερώντας το ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα των Ελλήνων κτηνοτρόφων σε σχέση µε τους διεθνείς ανταγωνιστές. Η αύξηση του Φ.Π.Α στο βόειο κρέας στο 23% θα έχει καταστροφικές συνέπειες για την εγχώρια κρεοπαραγωγική βοοτροφία, λαµβάνοντας υπόψη ότι ήδη σήµερα η ελληνική αγορά εισάγει το 75% περίπου του βόειου κρέατος που καταναλώνει (είτε ως ζωντανά είτε ως σφάγια). Το µέτρο αυτό θα οδηγήσει σε περεταίρω συρρίκνωση την ελληνική βοοτροφία, µείωση της εγχώριας παραγωγής µοσχαρίσιου κρέατος και µείωση της κατανάλωσης, λόγω µειωµένης ανταγωνιστικότητας από την αύξηση του κόστους για τον καταναλωτή, η οποία θα υποκατασταθεί από φθηνά αµφιβόλου ποιότητας εισαγόµενα κρέατα. Προτάσεις του ΣΕΚ - µέτρα για την επίλυση των προβληµάτων του κλάδου. Α. Μέτρα άµεσης προτεραιότητας Τροποποίηση του Ν 4334/2015 προκειµένου: - Να επανέλθει σε καθεστώς ΦΠΑ 13%, το βόειο κρέας αποκαθιστώντας την ίση φορολογική µεταχείριση όλων των ειδών των κρεάτων και στηρίζοντας την ελληνική βοοτροφία. - Να επανέλθουν σε καθεστώς ΦΠΑ 13%, τα ζώντα ζώα όλων των κατηγοριών, οι ζωοτροφές και οι γεωργικές - κτηνιατρικές υπηρεσίες. Να βρεθούν ισοδύναµα µέτρα ώστε τουλάχιστον για τους κατά κύριο επάγγελµα αγρότες κτηνοτρόφους ο συντελεστής φορολογίας εισοδήµατος να παραµείνει στο 13%. Να διατηρηθούν οι εισφορές στον ΟΓΑ στα σηµερινά επίπεδα, να πραγµατοποιηθεί µελέτη βιωσιµότητας του ασφαλιστικού συστήµατος και µετά από διάλογο µε τους φορείς των αγροτών κτηνοτρόφων να παρθούν αποφάσεις για µετά το Να ληφθεί ειδική µέριµνα για τη στήριξη της νησιωτικής µας κτηνοτροφίας λαµβάνοντας υπόψη ότι οι κτηνοτρόφοι των νησιών παράγουν κάτω από δύσκολες συνθήκες. Ρύθµιση των κτηνοτροφικών χρεών και εξασφάλιση ρευστότητας, που στέρεψε τα τελευταία χρόνια. Συγκεκριµένα ζητάµε: 2

3 - να σταµατήσει η δίωξη των κτηνοτρόφων λόγω των ήδη βεβαιωµένων δανείων στη ΟΥ, να ανακληθούν τα χρέη από το ηµόσιο Ταµείο, αφού οι κτηνοτρόφοι δεν έχουν να πληρώσουν. - Ρύθµιση των εγγυηµένων από το Ελληνικό ηµόσιο δανείων της πρώην ΑΤΕ για 20 χρόνια µε χαµηλό επιτόκιο και 3ετή περίοδο χάριτος. - Για τα υπόλοιπα δάνεια ζητάµε κούρεµα του 50% του κεφαλαίου και διαγραφή του συνόλου των τόκων (υπερηµερίας και συµβατικών). Αποπληρωµή του υπολοίπου 50% σε τουλάχιστον 20 χρόνια µε χαµηλό επιτόκιο. Τα 3 πρώτα χρόνια πληρωµή µόνο των τόκων ηµιουργία εργαλείου χρηµατοδότησης των αγροτών και κτηνοτρόφων ή Τράπεζα ειδικού σκοπού (νέα Αγροτική Τράπεζα) για τη χρηµατοδότηση των κτηνοτροφικών εκµεταλλεύσεων µε χαµηλό επιτόκιο, όπως έχουν οι περισσότερες χώρες στην Ευρώπη. Μικρά σχέδια Βελτίωσης ως αντιστάθµισµα στα µέτρα που ήδη επιβαρύνουν τους αγρότες- κτηνοτρόφους. Άµεση ενεργοποίηση των Μικρών Σχεδίων Βελτίωσης προϋπολογισµού έως ευρώ, ιδιαίτερα για τους κτηνοτρόφους που ιδιοπαράγουν ζωοτροφές. Προτεινόµενες επιδοτούµενες δράσεις: Ιδιοπαραγωγή ζωοτροφών: Προετοιµασία των χωραφιών, εκσυγχρονισµός ή αγορά απαραίτητου µηχανολογικού εξοπλισµού, σύγχρονα αρδευτικά συστήµατα κ.α. - Παραγωγή ενέργειας µε εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στις στέγες των στάβλων ή µε µικρές ανεµογεννήτριες µε σκοπό την αυτοκατανάλωση, ώστε να µειωθεί το κόστος ενέργειας το οποίο, µετά τις ζωοτροφές έρχεται δεύτερο στην επιβάρυνση του λειτουργικού κόστους της κτηνοτροφικής εκµετάλλευσης. - Αµελκτήρια, κ.α Βοσκότοποι: Κατάρτιση των διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης για µια µόνιµη και ολοκληρωµένη λύση στο θέµα της επιλεξιµότητας των βοσκοτόπων που θα ανταποκρίνεται, στις ανάγκες των κτηνοτρόφων και της χώρας. Αντικατάσταση όλων των στρεµµάτων που απεντάχθηκαν µε άλλες επιλέξιµες εκτάσεις για την απρόσκοπτη και χωρίς προβλήµατα είσπραξη των ενισχύσεων. Πέραν των επιλέξιµων βοσκοτόπων που διασφαλίζουν τις επιδοτήσεις, να ληφθεί µέριµνα ώστε να δοθούν στους κτηνοτρόφους και επιπλέον βοσκότοποι µε στόχο την ανάπτυξη της κτηνοτροφίας. Απόδοση των βοσκοτόπων στους πραγµατικούς κτηνοτρόφους µε µακροχρόνια "µίσθωση" το τίµηµα της οποίας θα πρέπει να είναι ένα ελάχιστο και συµβολικό τέλος. Συνδεδεµένη ενίσχυση: Αναθεώρηση της πρότασης του ΥΠΑΑΤ προς την Κοµισιόν για τη Συνδεδεµένη ενίσχυση και την ενίσχυση για την καλλιέργεια πρωτεϊνούχων κτηνοτροφικών ψυχανθών διότι δεν εστιάζει κύρια στην κτηνοτροφία και δεν επαρκεί στην στόχευση, όπως πρότεινε ο ΣΕΚ, της βιωσιµότητας και της ανάπτυξης του κλάδου. Ισχυρός ρόλος στους συνεταιρισµούς - ηµιουργία Οµάδων Παραγωγών µέσα από Συνεταιρισµούς - Οι Οργανώσεις Παραγωγών και ιδίως οι Συνεταιρισµοί θα πρέπει να έχουν στρατηγικό ρόλο στην ανασυγκρότηση του κλάδου γιατί έτσι θα 3

4 µειώσουµε το κόστος παραγωγής και των επενδύσεων, θα εισάγουµε την καινοτοµία, θα διαπραγµατευόµαστε σε ευνοϊκότερους όρους και θα αποκοµίζουµε υψηλότερο εισόδηµα και υψηλότερες τιµές στα προϊόντα µας. Αξιοποίηση των ανανεώσιµων πηγών ενέργειας, (π.χ. ηλιακή, γεωθερµία, αιολική) µε την εφαρµογή Ειδικού Προγράµµατος και µε γενναία επιδότηση των κτηνοτροφικών εκµεταλλεύσεων για την παραγωγή ενέργειας µε σκοπό την κάλυψη των ενεργειακών της αναγκών (αυτοκατανάλωση) αλλά και τη διοχέτευση στο δίκτυο της ΕΗ προς πώληση της ενέργειας που περισσεύει. Έλεγχος και εκρίζωση ζωονόσων : Προτεραιότητα θα πρέπει να δοθεί στον καταρροϊκό πυρετό: Απαιτείται α) Τροποποίηση της ΚΥΑ έγκρισης προγραµµάτων οικονοµικών αποζηµιώσεων µε σκοπό την πλήρη αποζηµίωση των πληγέντων κτηνοτρόφων τόσο για τα θανόντα ζώα όσο και αυτά που πρέπει να θανατωθούν. Άλλα µέτρα: - Οικονοµική στήριξη των κτηνοτροφικών εκµεταλλεύσεων που τα κοπάδια τους επλήγησαν από καταρροϊκό πυρετό και ευλογιά µε ένταξη σε προγράµµατα του ΕΣΠΑ για την ανασύσταση του ζωικού κεφαλαίου και την αναπλήρωση του χαµένου εισοδήµατος. - Οριστική εκρίζωση του καταρροϊκού πυρετού, του µελιταίου πυρετού (βρουκέλλωση) των αιγοπροβάτων, της φυµατίωσης των βοοειδών κ.α. - Επιτάχυνση της υλοποίησης των προγραµµάτων ανίχνευσης και αύξησης της ανθεκτικότητας των αιγοπροβάτων στην τροµώδη νόσο (scrapie) - Ενίσχυση των αρµοδίων υπηρεσιών µε το απαραίτητο επιστηµονικό προσωπικό και έγκαιρη εξασφάλιση του απαραίτητου εργαστηριακού εξοπλισµού των αναλώσιµων. - Xρηµατοδότηση ερευνητικών προγραµµάτων Άδειες σταβλικών εγκαταστάσεων: Είναι απαραίτητο - Να ψηφιστεί νόµος για: α) παράταση της προθεσµίας έκδοσης αδειών σταβλικής εγκατάστασης, η οποία έληξε στις 12 Μαρτίου 2015, σύµφωνα µε το Νόµο 4056/2012 και β) απλοποίηση των διαδικασιών έκδοσης µε άρση των γραφειοκρατικών εµποδίων. Β) Άλλα µέτρα για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της κτηνοτροφίας Μέτρα για τον έλεγχο της αγοράς - Ελληνοποιήσεις Οι «ελληνοποιήσεις αγροτικών προϊόντων αποτελούν το κρισιµότερο ίσως ζήτηµα του αγροτικού µας τοµέα. Είναι πληγή για εµάς τους παραγωγούς, τους καταναλωτές, αλλά και για την οικονοµία της χώρας. Προς την κατεύθυνση αυτή ζητάµε: - Την υποχρεωτική αναγραφή της προέλευσης των κρεάτων στην ταµειακή µηχανή. - Την υποχρεωτική αναγραφή της χώρας προέλευσης της πρώτης ύλης στο γάλα και στα γαλακτοκοµικά προϊόντα. - Την πλήρη εξέλιξη του συστήµατος «Άρτεµις», η δοµή του οποίου αποτελεί πρωτοβουλία του ΣΕΚ. 4

5 Να επανεξεταστεί η αυτονοµία του ΕΛΟΓΑΚ καθώς, µετά από τέσσερα σχεδόν χρόνια λειτουργίας του ΕΛΓΟ- ΗΜΗΤΡΑ διαπιστώνουµε έλλειψη δράσεων ανταποδοτικότητας των εισφορών των κτηνοτρόφων για την προστασία του κλάδου. Γάλα και γαλακτοκοµικά προϊόντα: - Επαναφορά της διάρκειας ζωής του φρέσκου γάλακτος στις 5 ηµέρες. - ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ αναγραφή της χώρας προέλευσης της πρώτης ύλης στα γάλατα και στα γαλακτοκοµικά προϊόντα. για την προστασία των καταναλωτών και της ελληνικής παραγωγής. Εθνικό σχέδιο γενετικής βελτίωσης µε σκοπό την αξιοποίηση των φυλών των αγροτικών ζώων της χώρας, την ενίσχυση των Κέντρων Γενετικής Βελτίωσης, έτσι ώστε και να διατηρήσουµε τις ελληνικές φυλές ζώων που χάνονται αλλά και να τις βελτιώσουµε. ηµιουργία κτηνοτροφικών ζωνών κατάλληλης έκτασης και εξασφάλιση υποδοµών, όπως οδική πρόσβαση, δίκτυο ηλεκτρισµού και ύδρευσης που θα συµβάλλει στην αναζωογόνηση των ορεινών ή µειονεκτικών περιοχών και στη µετατροπή τους σε περιοχές µε συγκριτικά πλεονεκτήµατα, στη δηµιουργία βιώσιµης και ανταγωνιστικής κτηνοτροφία και στην αποκατάσταση της ισορροπίας του οικοσυστήµατος µε την ορθολογικότερη διαχείρισή του. Κίνητρα για σύνδεση κτηνοτροφικής παραγωγής µε τουρισµό: Αυτό µπορεί να γίνει µε τη δηµιουργία πρότυπων επισκέψιµων κτηνοτροφικών µονάδων, µε επιχειρηµατικές συνεργασίες µε τις επιχειρήσεις του τουριστικού κλάδου, µε προώθηση τοπικών προϊόντων σε ξενοδοχεία και τουριστικά καταλύµατα, ανάπτυξη δράσεων γαστρονοµικού τουρισµού και πολλά άλλα. Απάλειψη της γραφειοκρατίας που ταλανίζει τους αγρότες και κτηνοτρόφους (αδειοδοτήσεις σταβλων, συµµετοχή σε επενδυτικά προγράµµατα κ.α.). Συµπερασµατικά, η στήριξη των κτηνοτρόφων είναι ουσιαστικά στήριξη της εθνικής οικονοµίας και της ελληνικής περιφέρειας, αφού οι κτηνοτρόφοι αποτελούν βασικούς συντελεστές βιωσιµότητας της υπαίθρου. Ταυτόχρονα µπορούµε να εξασφαλίσουµε την αυτάρκεια της χώρας σε γάλα και κρέας, ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης, όπως αυτή που διανύουµε. Είµαστε έτοιµοι να συζητήσουµε για τη διαµόρφωση ενός εθνικού σχεδίου παραγωγικής ανασυγκρότησης για την ανάπτυξη της κτηνοτροφίας µας, που µπορεί να συµβάλλει σε µεγάλο βαθµό στην έξοδο της χώρας από την κρίση. 5