ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗ ΚΤΗΡΙΩΝ

Transcript

1 ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ: ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗ ΚΤΗΡΙΩΝ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ (Τ.Ο.Τ.Ε.Ε.).) ΑΘΗΝΑ ΓΑΓΛΙΑ Μηχανολόγος Μηχανικός Ε.Μ.Π., M.Sc. Ομάδα Εξοικονόμησης Ενέργειας ΙΕΠΒΑ Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΑΝΤΑΣ - Μηχανολόγος Μηχανικός Ε.Μ.Π., M.Sc.

2 ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ EPBD 2002/91 : Ενεργειακή Απόδοση κτηρίων Ιανουάριος 2006 Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης κτηρίου (ΠΕΑ), Ελάχιστες ενεργειακές απαιτήσεις (Δείκτης Ενεργειακής Απόδοσης ΔΕΑ κτηρίου) και συστάσεις για οικονομικά αποδεκτές βελτιώσεις της ενεργειακής απόδοσης σε νέα και ριζικά ανακαινιζόμενα κτήρια, Τακτική επιθεώρηση λεβήτων & εγκαταστάσεων κλιματισμού. 2006/32 : Ενεργειακή απόδοση κατά την τελική χρήση: Στόχος: η μείωση της τελικής χρήσης ενέργειας στο 9% σε διάστημα 9 ετών από την ισχύ της σχετικής νομοθεσίας. Για την εφαρμογή της οδηγίας απαιτούνται: Μάιος 2008 «Μέτρα για την μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτηρίων και άλλες διατάξεις» του Υπουργείου Ανάπτυξης (ΦΕΚ 89/Α /5/2008) Αναθεώρηση EPBD 2010/31 : Ενεργειακή απόδοση κτηρίων Κτήρια με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας για τις βασικές χρήσεις, μέχρι το 2020 (2018 για τα δημόσια κτήρια). Ιούλιος 2012 Θέσπιση νομοθετικού πλαισίου για εξοικονόμηση ενέργειας κατά την τελική χρήση, Προώθηση τεχνολογιών εξοικονόμησης ενέργειας μέσω οικονομικών κινήτρων, Σύσταση φορέα ελέγχου εφαρμογής των μέτρων.

3 ΕΝΑΡΜΟΝΙΣΗ ΜΕ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΔΗΓΙΑ ΓΙΑ ΚΤΗΡΙΑ ΝΟΜΟΣ 3661 (ΦΕΚ 89/Α /5/2008) του ΥΠ.ΑΝ. «Μέτρα για την μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτηρίων και άλλες διατάξεις» Μεταξύ άλλων ο νόμος προβλέπει: Τον καθορισμό της γενικής δομής του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης των κτηρίων Κ.Εν.Α.Κ. Εκδόθηκε στις 9 Απριλίου 2010 (ΦΕΚ 407/ ) Όλα τα νέα και τα ριζικά ανακαινιζόμενα υφιστάμενα κτήρια (από 50m 2 και μεγαλύτερα βάσει του Ν.3851/6-2010), πρέπει να πληρούν τις Ελάχιστες Απαιτήσεις Ενεργειακής Απόδοσης. Για τα παραπάνω κτήρια υποβάλλεται Ενεργειακή Μελέτη και με το τέλος της κατασκευής τους, εκδίδεται Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης μέγιστης χρονικής ισχύος τα 10 χρόνια. ΠΕΑ εκδίδεται και για τα υπόλοιπα κτήρια αν προκύψει μίσθωση ή πώλησή τους, αλλά χωρίς την υποχρέωση υπαγωγής τους σε κάποια ενεργειακή κλάση. Την τακτική επιθεώρηση λεβήτων και εγκαταστάσεων θέρμανσης ψύξης και κλιματισμού. Τα έκδοση ΠΔ για τους Ενεργειακούς Επιθεωρητές. Δύο προεδρικά διατάγματα, ένα για την ειδική υπηρεσία επιθεωρητών (ΕΥΕΠΕΝ) και ένα για τους επιθεωρητές. Στον Νέο νόμο για ΑΠΕ προβλέπονται διορθωτικές διατάξεις και συμπληρώσεις, όπως η υποχρέωση κατασκευής νέων κτηρίων μηδενικής κατανάλωσης

4 Κ.Εν.Α.Κ.. (ΦΕΚ( 407/ ) ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΚΤΗΡΙΩΝ

5 Κ.Εν.Α.Κ. ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΕΙΣ Επιθεωρήσεις κτηρίων και λεβητοστασίων - εγκαταστάσεων ΘΨΚ. Ενεργειακή επιθεώρηση κτηρίων για την έκδοση του Π.Ε.Α. με μέγιστη ισχύ τα 10 έτη. Στόχος η Ενεργειακή Κατάταξη κτηρίου. Επιθεώρηση λεβήτων τουλάχιστον κάθε 5 χρόνια για συστήματα με συνολική ωφέλιμη ισχύ από 20 έως 100kW, ενώ για συστήματα ισχύος μεγαλύτερης των 100kW τουλάχιστον κάθε 2 χρόνια για πετρέλαιο και 4 χρόνια για αέριο καύσιμο. Στόχος η αξιολόγηση της κατάστασης των μονάδων λέβητα-καυστήρα. Επιθεώρηση εγκαταστάσεων θέρμανσης ηλικίας > 15 ετών και με ωφέλιμη ονομαστική ισχύ άνω των 20kW, τουλάχιστον για μια φορά. Στόχος η αξιολόγηση της κατάστασης της εγκατάστασης. Επιθεώρηση εγκαταστάσεων κλιματισμού τουλάχιστον κάθε 5 έτη για συστήματα με ωφέλιμη ισχύ άνω των 12kW. Στόχος η αξιολόγηση της κατάστασης των εγκαταστάσεων.

6 ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΚΤΗΡΙΟΥ

7 K.Eν.A.K. - ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΚΤΗΡΙΩΝ Ολα τα νέα και ριζικά ανακαινιζόμενα κτήρια απαιτείται να έχουν Ενεργειακή Απόδοση ίδια ή καλύτερη από την κατηγορία Β. ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΑΤΑΤΑΞΗ Οι κατηγορίες ενεργειακής κατάταξης (Α+, Α, Β+, Β, κ.α.) καθορίζονται προς το παρόν μόνο σε σύγκριση με το κτήριο αναφοράς. Μελλοντικά θα υπεισέλθουν μόνο/και απόλυτα όρια κατανάλωσης (kwh/m 2 ). ΚΤΗΡΙΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ Το κτήριο αναφοράς κατατάσσεται εξ ορισμού στην ενεργειακή κλάση Β, ενώ η κατάταξη του πραγματικού κτηρίου καθορίζεται ανάλογα με τον λόγο της κατανάλωσης ενέργειας του πραγματικού κτηρίου προς αυτήν του κτηρίου αναφοράς. Οι υπολογισμοί γίνονται στη βάση πρωτογενούς ενέργειας σε (kwh/m 2 ). Σε πρώτη φάση εφαρμογής του κανονισμού, η απόλυτη κατανάλωση δεν επηρρεάζει ούτε σχετίζεται με την ενεργειακή κλάση του κτηρίου αναφοράς αλλά και του πραγματικού κτηρίου. < 60 A Α Β Β Γ Δ Ε Ζ 265 < Η Ενεργειακή Κλάση Όρια κλάσης Α+ A+ < 0,33 RR Α 0,33 RR Α < 0,5 RR Β+ 0,5 RR Β+ < 0,75 RR Β 0,75 RR Β+ < 1,0 RR Γ 1,0 RR Γ < 1,41 RR Δ 1,41 RR Δ < 1,82 RR Ε 1,82 RR Ε < 2,27 RR Ζ 2,27 RR Ζ < 2,73 RR Η 2,73 RR Η

8 Κ.Εν.Α.Κ. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΩΝ Για τους υπολογισμούς της ενεργειακής απόδοσης και της ενεργειακής κατάταξης των κτηρίων εφαρμόζεται η μέθοδος ημι-σταθερής κατάστασης μηνιαίου βήματος βάσει του Ευρωπαϊκού Προτύπου ΕΛΟΤ ΕΝ ISO και των υπολοίπων εμπλεκομένων προτύπων. Τα λογισμικά αξιολογούνται από την Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Ενέργειας (ΕΥΕΠΕΝ), της Ειδικής Γραμματείας Επιθεώρησης Περιβάλλοντος & Ενέργειας του (ΥΠΕΚΑ). Ανάγκη για ένα ενιαίο «εθνικό» λογισμικό. Δεδομένα υπολογισμών: Αντλούνται από τις μελέτες του κτηρίου (αρχιτεκτονική, Η/Μ, σχέδια εφαρμογής, την ενεργειακή επιθεώρηση και σε συμφωνία με τις αναλυτικές προδιαγραφές παραμέτρων όπως καθορίζονται στην ΤΟΤΕΕ (οδηγός εφαρμογής υπολογισμών με στόχο τον περιορισμό λανθασμένων επιλογών στα δεδομένα). Πρότυπες εσωτερικές συνθήκες (θερμοκρασία, υγρασία, αερισμός εσωτερικών χώρων, φωτισμός κ.α.) κτηρίων όπως προσδιορίζονται στην σχετική ΤΟΤΕΕ. Τα κλιματικά δεδομένα λαμβάνονται από την σχετική ΤΟΤΕΕ. Ενεργειακή κατάταξη του κτηρίου σύμφωνα με την υπολογιζόμενη συνολική ανηγμένη κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας και σε σχέση με το κτήριο αναφοράς.

9 Κ.Εν.Α.Κ. - ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΩΝ Η μεθοδολογία (13790) υπολογισμών λαμβάνει υπ όψη τις ακόλουθες παραμέτρους: Τα κλιματικά δεδομένα της περιοχής του κτηρίου (θερμοκρασία, ηλιακή ακτινοβολία, υγρασία κ.α.). Τυπικές περιόδους θέρμανσης ψύξης ανάλογα με την κλιματική ζώνη όπου ανήκει το κτήριο. Τυπικές εσωτερικές συνθήκες ανά χρήση κτηρίου (θερμοκρασία, υγρασία, αερισμός, πληθυσμός, εσωτερικά κέρδη κλπ.). Γεωμετρικά χαρακτηριστικά των δομικών στοιχείων (διαφανείς και μη επιφάνειες, εσωτερικά χωρίσματα, κ.α.) του κτηριακού κελύφους. Αναλυτικά στοιχεία σκίασης τοίχων και ανοιγμάτων (ανά προσανατολισμό όψης και όροφο κτηρίου), λόγω σκιάστρων αλλά και δομημένου περιβάλλοντος. Θερμοφυσικά χαρακτηριστικά - ιδιότητες των δομικών στοιχείων του κτηριακού κελύφους (θερμοπερατότητα, απορροφητικότητα στην ηλιακή ακτινοβολία, ανακλαστικότητα κλπ.). Τεχνικά χαρακτηριστικά των συστημάτων του κτηρίου για τη θέρμανση των χώρων (τύπος συστημάτων, πηγή ενέργειας, αποδόσεις συσκευών, αυτοματισμοί ελέγχου, μονώσεις δικτύων κλπ.). Τεχνικά χαρακτηριστικά των συστημάτων του κτηρίου για τον κλιματισμό-δροσισμό των χώρων ή άλλων εγκαταστάσεων ψύξης (μονάδες παραγωγής, πηγή ενέργειας, κλιματιστικές μονάδες, αυτοματισμοί ελέγχου, μονώσεις δικτύων ψυκτικού μέσου-αέρα κλπ.). Τεχνικά χαρακτηριστικά του συστήματος μηχανικού αερισμού. Θα πρέπει να αναφέρονται στοιχεία για την απόδοση των συστημάτων, των μονώσεών του συστήματος διανομής, κλπ. Παθητικά ηλιακά συστήματα, κατά το άρθρο 1 παράγραφος 7α τουγοκ. Συστήματα ΑΠΕ όπως, φωτοβολταϊκά (για ιδιόχρηση μόνο), ηλιακοί συλλέκτες, ηλιακή και γεωθερμική ψύξη/θέρμανση, κ.α. Συστήματα Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας - ΣΗΘ. Συστήματα τηλεθέρμανσης όπου υπάρχουν. Συστήματα διαχείρισης ενέργειας όπως, αυτοματισμοί, καταγραφικά κ.α.

10 Κ.Εν.Α.Κ. ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΖΩΝΕΣ Οι περιοχές που βρίσκονται σε υψόμετρο > 500μ από την επιφάνεια της θάλασσας, υπάγονται στην αμέσως ψυχρότερη κλιματική ζώνη από εκείνη στην οποία ανήκει γενικότερα η περιοχή. Στις περιοχές της Δ ζώνης, δεν υπάρχει διάκριση για τις περιοχές με υψόμετρο > 500μ.

11 Κ.Εν.Α.Κ. - ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΚΤΗΡΙΩΝ 1._ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΤΗΡΙΩΝ (Γενικές Αρχές και Κατευθύνσεις) Στο σχεδιασμό του κτηρίου θα πρέπει να λαμβάνονται υπ όψη οι εξής παράμετροι: α) Κατάλληλη χωροθέτηση και προσανατολισμός του κτηρίου για τη μέγιστη αξιοποίηση των τοπικών κλιματικών συνθηκών. β) Διαμόρφωση περιβάλλοντα χώρου γιατηβελτίωσητουμικροκλίματος. γ) Κατάλληλος σχεδιασμός και χωροθέτηση ανοιγμάτων ανά προσανατολισμό ανάλογα με τις απαιτήσεις ηλιασμού, φυσικού φωτισμού και αερισμού. δ) Χωροθέτηση των λειτουργιών ανάλογα με τη χρήση και τις απαιτήσεις άνεσης (θερμικές, φυσικού αερισμού και φωτισμού). ε) Ενσωμάτωση τουλάχιστον ενός Παθητικού Ηλιακού Συστήματος (ΠΗΣ), όπως: στοιχεία άμεσου ηλιακού κέρδους (νότια ανοίγματα), τοίχος μάζας, τοίχος Trombe, ηλιακός χώρος (θερμοκήπιο) κ.α. στ) Ηλιοπροστασία κατά την θερινή περίοδο. ζ) Ένταξη τεχνικών φυσικού αερισμού. η) Εξασφάλιση οπτικής άνεσης με τεχνικές & συστήματα φυσικού φωτισμού. Αδυναμία εφαρμογής των ανωτέρω απαιτεί επαρκή τεχνική τεκμηρίωση.

12 Κ.Εν.Α.Κ. - ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΚΤΗΡΙΩΝ 2._ ΚΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΛΥΦΟΣ (Θερμομονωτική Επάρκεια Κελύφους) Τα κτήρια διαθέτουν θερμομονωμένα εξωτερικά δομικά στοιχεία, και θα πληρούν τις νέες τιμές του μέγιστου επιτρεπόμενου Συντελεστή Θερμοπερατότητας : U (το παλιό Κ). Οι τιμές αυτές έχουν αυστηροποιηθεί κατά ~10%. Συντελεστής θερμοπερατότητας [W/m 2.K] ΔΟΜΙΚΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΣΥΜΒΟΛΟ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΖΩΝΗ Α Β Γ Δ Εξωτερική οριζόντια ή κεκλιμένη επιφάνεια σε επαφή με τον εξωτερικό αέρα (οροφές) U V-D 0,50 0,45 0,40 0,35 Εξωτερικοί τοίχοι σε επαφή με τον εξωτερικό αέρα U V-W 0,60 0,50 0,45 0,40 Δάπεδα σε επαφή με τον εξωτερικό αέρα (pilotis) U V-DL 0,50 0,45 0,40 0,35 Δάπεδα σε επαφή με το έδαφος ή με κλειστούς μη θερμαινόμενους χώρους U V-G 1,20 0,90 0,75 0,70 Εξωτερικοί τοίχοι σε επαφή με μη θερμαινόμενους χώρους ή το έδαφος U V-WF 1,50 1,00 0,80 0,70 Ανοίγματα (παράθυρα, πόρτες μπαλκονιών κλπ) U V-F 3,20 3,00 2,80 2,60 Γυάλινες προσόψεις κτηρίων μη ανοιγόμενες και μερικώς ανοιγόμενες U V-GF 2,20 2,00 1,80 1,80

13 Κ.Εν.Α.Κ. - ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΚΤΗΡΙΩΝ 2._ ΚΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΛΥΦΟΣ Ο μέσος συντ. θερμοπερατότητας κτηρίου Um (W/m 2ο K) πρέπει να είναι μικρότερος του αντίστοιχου, για το συνδυασμό κλιματικής ζώνης F/V, Um-max. Βασικές αλλαγές σε σχέση με ΚΘΚ: - προσθήκη Δ κλιματικής ζώνης, - όρια Uδομ.στ. ~10% πιο αυστηρά, - αναλυτικός υπολογισμός και έλεγχος Uκουφ. και έλεγχος, - κατάργηση του ελέγχου ανά επίπεδο, - υπολογισμός θερμογεφυρών, (και φαινομενικά πιο μεγάλα όρια Um-max, - αναλυτικός υπολογισμός Uδομ. στοιχείων σε έδαφος, - υποστήριξη ενσωμάτωσης ΠΗΣ, με εξαίρεση του ελέγχου Uκουφ. και Um. Μέγιστος επιτρεπόμενος μέσος συντελεστής θερμοπερατότητας κτιρίου Um, max [W/(m 2 K)] F/V (m -1 ) Ο υπολογισμός όλων των συντελεστών θερμοπερατότητας (U) και όλη η διαδικασία εκπόνησης του «ελέγχου θερμομονωτικής επάρκειας κτηρίου» περιγράφονται στην σχετική Τ.Ο.Τ.Ε.Ε ΖΩΝΗ Α ΖΩΝΗ Β ΖΩΝΗ Γ ΖΩΝΗ Δ! Προσοχή : αυτό δεν ισχύει για τα «συστήματα άμεσου κέρδους με νότια ανοίγματα»

14 Κ.Εν.Α.Κ. - ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΚΤΗΡΙΩΝ 3._ ΗΛΕΚΤΡΟΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ α) Κάθε κεντρική κλιματιστική μονάδα (ΚΚΜ) με παροχή νωπού αέρα 60%, πρέπει να εφαρμόζει ανάκτηση θερμότητας σε ποσοστό τουλάχιστον 50%. β) Όλα τα δίκτυα διανομής θερμαντικού-ψυκτικού μέσου / ΖΝΧ πρέπει να είναι θερμομονωμένα με συγκεκριμένες προδιαγραφές: εξωτερικά δίκτυα με θερμομόνωση (λ=0,040 W/m ο K στους 20 ο C) 19mm για ΘΨΚ χώρων και 13mm για ΖΝΧ, γ) Οι αεραγωγοί διανομής που διέρχονται από εξωτερικούς χώρους θα διαθέτουν θερμομόνωση (λ=0,040 W/m ο K στους 20 ο C) με πάχος 40mm, ενώ για διέλευση σε εσωτερικούς χώρους το πάχος θα είναι 30mm. δ) Τα δίκτυα διανομής/ανακυκλοφορίας (μεταβλητών φορτίων) θα διαθέτουν : σύστημα αντιστάθμισης (κτηριοδομικός) για αντιμετώπιση των μερικών φορτίων, ή άλλο ισοδύναμο σύστημα. κυκλοφορητές μεταβλητής απόδοσης (Δv-p) με ρύθμιση στροφών από μετατροπέα συχνότητας (inverter).

15 Κ.Εν.Α.Κ. - ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΚΤΗΡΙΩΝ 3._ ΗΛΕΚΤΡΟΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ε) Σε όλα τα νέα ή ριζικά ανακαινιζόμενα κτήρια είναι υποχρεωτική ηκάλυψημέρους των αναγκών σε ΖΝΧ από ηλιοθερμικά συστήματα σε ποσοστό κατ ελάχιστο 60% (σε ετήσια βάση). Η υποχρέωση αυτή δεν ισχύει : για τις εξαιρέσεις του άρθρ.11 του ν.3661/08, όταν οι ανάγκες σε ΖΝΧ καλύπτονται από αποκεντρωμένα συστήματα παροχής ενέργειας που βασίζονται σε ΑΠΕ, ΣΗΘ, τηλεθέρμανση κλπ., όταν για την παραγωγή ΖΝΧ χρησιμοποιούνται αντλίες θερμότητας με εποχικό βαθμό απόδοσης (SPF) μεγαλύτερο από (1,15 Χ 1/n), όπου η είναι ο λόγος της συνολικής ακαθάριστης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας προς την κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας (σύμφωνα με την Κοινοτική Οδηγία 2009/28/ΕΚ.).! Μέχρι να καθορισθεί νομοθετικά η τιμή του (n), ο SPF πρέπει να είναι > 3,3. Αδυναμία εφαρμογής των ανωτέρω απαιτεί επαρκή τεχνική τεκμηρίωση.

16 Κ.Εν.Α.Κ. - ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΚΤΗΡΙΩΝ 3._ ΗΛΕΚΤΡΟΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ στ) Τα συστήματα γενικού φωτισμού στα κτήρια του τριτογενή τομέα θα έχουν ελάχιστη ενεργειακή απόδοση 55 lm/w. Προβλέπεται επίσης διαμερισματικός έλεγχος για επιφάνειες μεγαλύτερες από 15m 2. Όπου υπάρχουν ζώνες φυσικού φωτισμού (βάσει των προδιαγραφών του προτύπου) θα πρέπει να προβλέπεται η δυνατότητα σβέσης τουλάχιστον του 60% των φωτιστικών προκειμένου να «πιστωθεί» το σύστημα θετικά. ζ) Επιβάλλεται αυτονομία θέρμανσης-ψύξης, σε περιπτώσεις πολλών ιδιοκτησιών (κατανομή δαπανών) και εφαρμόζεται θερμιδομέτρηση για την κατανομή δαπανών για ΘΨΚ - ΖΝΧ η) Απαιτείται θερμοστατικός έλεγχος ανά θερμική ζώνη κτηρίου. θ) Σε όλα τα κτήρια του τριτογενή τομέα με σημαντική εγκατεστημένη ηλεκτρική ισχύ, απαιτείται η εγκατάσταση κατάλληλου εξοπλισμού αντιστάθμισης άεργου ισχύος των ηλεκτρικών καταναλώσεων, για την αύξηση του συντελεστή ισχύος τους κατ ελάχιστον στο 0,95.

17 Κ.Εν.Α.Κ. - ΚΤΗΡΙΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ Μεθοδολογία Κτηρίου Αναφοράς Ελάχιστες απαιτήσεις Ε.Α.Κ. (ενεργειακής απόδοσης κτηρίου) Κτήριο Αναφοράς = αντίγραφο του πραγματικού + ελάχιστες προδιαγραφές : - ίδια χρήση, προφίλ λειτουργίας (ωράριο, συνθήκες κλπ.), - ίδια γεωμετρία, προσανατολισμός, χώροι, - καθορισμένα τεχνικά χαρακτηριστικά για δομικά στοιχεία, - καθορισμένα τεχνικά χαρακτηριστικά για τις Η/Μ εγκαταστάσεις Θ.Ψ.Κ., Ζ.Ν.Χ. και φωτισμό (μόνο για τον τριτογενή τομέα). Όποια ΠΗΣ - εκτός άμεσου ηλιακού κέρδους ενσωματώνονται στο πραγματικό κτήριο, δεν λαμβάνονται υπ όψη στο κτήριο αναφοράς. Το κτήριο αναφοράς κατατάσσεται εξ ορισμού στην ενεργειακή κατηγορία Β, ανεξάρτητα από τα παραπάνω χαρακτηριστικά και την εκτιμώμενη κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας.

18 ΚΤΗΡΙΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΚΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΛΥΦΟΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΤΗΡΙΟΥ ΑΝΑΦΟΡΑΣ - ΚΕΛΥΦΟΣ Θερμομονωμένο κέλυφος σύμφωνα με τις ελάχιστες απαιτήσεις της Τ.Ο.Τ.Ε.Ε Απορροφητικότητα ηλιακής ακτινοβολίας δομικών στοιχείων 0,4 και για ειδικά για κεκλιμένες στέγες 0,6. Εκπομπή στην θερμική ακτινοβολία των δομικών στοιχείων 0,8. Σταθερά σκιάδια (πρόβολοι, πέργκολες, μπαλκόνια κ.α.) ανά προσανατολισμό, με συντελεστές σκίασης 0,7 για νότο, 0,75 για ανατολή & δύση, την θερινή περίοδο. Υαλοπίνακες με συντελεστή ηλιακών κερδών g=0,76. Αερισμός από χαραμάδες 5,5 m 3 /h ανά m 2 κουφώματος Ειδική θερμοχωρητικότητα 250 kj/( ο Km 2 ) θερμ. επιφ. Η διαμόρφωση του μοντέλου του κτηρίου αναφοράς, γίνεται με αυτόματη εσωτερική, άδηλη διαδικασία στο λογισμικό ΤΕΕ-ΚΕΝΑΚ.

19 ΚΤΗΡΙΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ Η/Μ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΒΑΣΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΤΗΡΙΟΥ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ Το Κ.Α. διαθέτει κεντρικό σύστημα θέρμανσης με λέβητα πετρελαίου και δίκτυο διανομής νερού υψηλής θερμοκρασίας, με τα εξής χαρακτηριστικά : θερμοστατικό έλεγχο ανά ελεγχόμενη θερμική ζώνη του, σύστημα αντιστάθμισης θερμοκρασίας προσαγωγής μέσου. λέβητα με πιστοποιημένο βαθμό ενεργειακής απόδοσης (***) Ειδ. Περίπτωση 1 : Όταν το πραγματικό κτήριο θερμαίνεται με αντλίες θερμότητας, τότε και το Κ.Α. έχει το ίδιο σύστημα με βαθμούς απόδοσης : - COP = 3,2, για κατοικίες ή αερόψυκτα συστήματα σε τριτογενή τομέα, - COP = 4,3 για συμβατικά υδρόψυκτα συστήματα σε τριτογενή τομέα, - COP = 3,5 για άλλα συστήματα Α/Θ (γεωθερμία, κλπ.). Ειδ. Περίπτωση 2 : Όταν το πραγματικό κτήριο θερμαίνεται από σύστημα τηλεθέρμανσης τότε και το Κ.Α. έχει το ίδιο σύστημα με τον ίδιο βαθμό απόδοσης (ουσιαστικά δεν γίνεται σύγκριση των συστήματος θέρμανσης Κ.Α. Και πραγματικού κτηρίου).! Όταν το πραγματικό κτήριο δεν διαθέτει σύστημα θέρμανσης, τότε θεωρείται ότι θερμαίνεται όπως ακριβώς και το κτήριο αναφοράς (το περιγράφει ο χρήστης στο πρόγραμμα).

20 ΚΤΗΡΙΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ Η/Μ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΒΑΣΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΤΗΡΙΟΥ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΡΟΣΙΣΜΟΥ (ΨΥΞΗΣ) Το Κ.Α. διαθέτει σύστημα δροσισμού (ψύξης) ως εξής : Κατοικίες : Τοπικά συστήματα Α/Θ με βαθμό απόδοσης EER = 3,0.! Η κατανάλωση για ψύξη υπολογίζεται επί του 50% της συνολικής επιφάνειας της κατοικίας. Τριτογενής τομέας : Τοπικά ή κεντρικά συστήματα Α/Θ με βαθμό απόδοσης : EER = 2,8 για αερόψυκτα συστήματα, EER = 3,8 για συμβατικά υδρόψυκτα συστήματα, EER = 3,0 για άλλες Α/Θ (γεωθερμία κλπ.)! Όταν το πραγματικό κτήριο δεν διαθέτει σύστημα ψύξης, τότε θεωρείται ότι ψύχεται όπως ακριβώς και το κτήριο αναφοράς (το περιγράφει ο χρήστης στο πρόγραμμα).

21 ΚΤΗΡΙΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ Η/Μ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΒΑΣΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΤΗΡΙΟΥ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΤΕΡΜΑΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ Στο Κ.Α. οι τερματικές μονάδες λαμβάνονται όπως στο εξεταζόμενο κτήριο, αλλά με τις εξής προδιαγραφές : - ΚΚΜ του Κ.Α. του τριτογενή τομέα με ισχύ ανεμιστήρων 1,5 kw/m 3 /s) (σε ειδικές περιπτώσεις, π.χ. χειρουργεία, ίση με 2,5 kw/m 3 /s). - ΚΚΜ του Κ.Α του τριτογενή τομέα με παροχή νωπού αέρα 60%, διαθέτουν σύστημα ανάκτησης θερμότητας με η R = 0,5 κατ ελάχιστο. - Το σύστημα ύγρανσης αέρα του Κ.Α. του τριτογενή τομέα είναι ίδιο με εκείνο του εξεταζόμενου κτηρίου (ουσιαστικά δεν εξετάζεται / συγκρίνεται), - Η ισχύς των ανεμιστήρων των μονάδων ανεμιστήρα στοιχείου (FCU) είναι ίδια στο Κ.Α. όπως και στο εξεταζόμενο κτήριο (ουσιαστικά δεν εξετάζεται / συγκρίνεται). - Οι αεραγωγοί κλιματισμού του Κ.Α. είναι θερμομονωμένοι σύμφωνα με τις ελάχιστες απαιτήσεις του κανονισμού (Τ.Ο.Τ.Ε.Ε ).

22 ΚΤΗΡΙΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ Η/Μ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΒΑΣΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΤΗΡΙΟΥ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΔΙΚΤΥΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ Για τα δίκτυα διανομής θερμού ή ψυχρού μέσου ισχύουν τα ακόλουθα: - Για το Κ.Α. οι κυκλοφορητές αντλίες διανομής (μεταβλητών φορτίων) είναι μεταβλητής απόδοσης (Δv-p / inverter). - Η ισχύς των κυκλοφορητών-αντλιών του Κ.Α. λαμβάνεται ίση με αυτή του εξεταζόμενου κτηρίου. - Τα δίκτυα διανομής του Κ.Α. διαθέτουν θερμομόνωση σύμφωνα με τις ελάχιστες απαιτήσεις του κανονισμού (Τ.Ο.Τ.Ε.Ε ).

23 ΚΤΗΡΙΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ Η/Μ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΒΑΣΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΤΗΡΙΟΥ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΕΡΙΣΜΟΥ Κατοικίες : Στο Κ.Α. εφαρμόζεται φυσικός αερισμός σύμφωνα με τις ελάχιστες απαιτήσεις του κανονισμού (Τ.Ο.Τ.Ε.Ε ). Τριτογενής τομέας : Στο Κ.Α. εφαρμόζεται σύστημα μηχανικού αερισμού με τα εξής χαρακτηριστικά: - Προσαγωγή και απαγωγή νωπού αέρα σύμφωνα με τις ελάχιστες απαιτήσεις του κανονισμού (Τ.Ο.Τ.Ε.Ε ). - Το σύστημα μηχανικού αερισμού διαθέτει εναλλάκτη ανάκτησης θερμότητας με συντελεστή ανάκτησης η R = 0,5 κατ ελάχιστο. - Η ειδική απορρόφηση ισχύος των ανεμιστήρων εξαερισμού λαμβάνεται ίση με 1,0 kw/(m³/s). - Αεραγωγοί προκλιματισμένου αέρα στο Κ.Α. θεωρείται πως έχουν θερμομόνωση σύμφωνα με τις ελάχιστες απαιτήσεις του κανονισμού (Τ.Ο.Τ.Ε.Ε ).

24 ΚΤΗΡΙΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ Η/Μ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΒΑΣΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΤΗΡΙΟΥ ΑΝΑΦΟΡΑΣ Ζ.Ν.Χ. Στο Κ.Α. οι ανάγκες σε ΖΝΧ καλύπτονται μέσω κεντρικού λέβητα πετρελαίου (ή τηλεθέρμανσης όταν υπάρχει στο πραγματικό κτήριο), με παράλληλη χρήση ηλιακών συλλεκτών & ηλεκτρικής αντίστασης για εφεδρεία. - Το ποσοστό του ηλιακού μεριδίου σε ετήσια βάση είναι 15% επί των αναγκών σε ΖΝΧ. - Ο λέβητας ΖΝΧ είναι πιστοποιημένος με βαθμό ενεργειακής απόδοσης (***). - Τα δίκτυα διανομής ΖΝΧ διαθέτουν θερμομόνωση σύμφωνα με τις ελάχιστες απαιτήσεις του κανονισμού (Τ.Ο.Τ.Ε.Ε ) - Στο Κ.Α. γίνεται χρήση τοπικών συστημάτων (χωρίς απώλειες δικτύου), μόνο σε εμπορικά καταστήματα ή παρόμοιες χρήσεις με χαμηλή κατανάλωση ΖΝΧ.

25 ΚΤΗΡΙΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ Η/Μ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΒΑΣΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΤΗΡΙΟΥ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΟΦΩΤΙΣΜΟΥ Η στάθμη φωτισμού ανά χρήση και η εγκατεστημένη ισχύς γενικού φωτισμού ορίζονται στη σχετική ΤΟΤΕΕ. Εφαρμόζονται οι εξής ελάχιστες προδιαγραφές (τριτογενής τομέας) : - Η ενεργειακή απόδοση των φωτιστικών είναι 55 lm/w, - Για επιφάνεια > 15m 2 ο τεχνητός φωτισμός ελέγχεται από χωριστούς διακόπτες/δίκτυα, - Στους χώρους με ζώνες φυσικού φωτισμού (όπως αυτές καθορίζονται στην Τ.Ο.Τ.Ε.Ε ), εξασφαλίζεται η δυνατότητα σβέσης τουλάχιστον του 60% των φωτιστικών. - Ο γενικός φωτισμός παρέχεται από φωτιστικά με λαμπτήρες φθορισμού και με ηλεκτρονική στραγγαλιστική διάταξη. Εξαίρεση : χώροι με ειδικές απαιτήσεις λειτουργικού φωτισμού (όπως αυτοί προσδιορίζονται στη σχετική ΤΟΤΕΕ). Στις περιπτώσεις αυτές, ο φωτισμός του κτηρίου αναφοράς λαμβάνεται ίδιος με αυτόν του εξεταζόμενου κτηρίου.

26 ΚΤΗΡΙΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ Η/Μ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΒΑΣΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΤΗΡΙΟΥ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΛΕΓΧΟΥ & ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Τριτογενής τομέας : Το Κ.Α. με επιφάνεια > 3.500m 2, διαθέτει σύστημα ενεργειακής διαχείρισης κτηρίου (BΕMS), για τον κεντρικό έλεγχο της λειτουργίας των Η/Μ εγκαταστάσεων, επιτυγχάνοντας 10% εξοικονόμηση επί της υπολογιζόμενης τελικής κατανάλωσης ενέργειας για θέρμανση, ψύξη και φωτισμό. Ξενοδοχεία : Το Κ.Α. διαθέτει σύστημα ελέγχου ηλεκτροδότησης δωματίων μέσω ηλεκτρονικών καρτών, επιτυγχάνοντας 5% εξοικονόμηση επί της υπολογιζόμενης κατανάλωσης τελικής ενέργειας για θέρμανση, ψύξη και φωτισμό.

27 ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ Κ.Εν.Α.Κ. Έγκριση Τ.Ο.Τ.Ε.Ε.. (ΦΕΚ( ) 2010)

28 ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΤΕΕ Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. ΣΥΝΤΑΞΗ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΟΔΗΓΙΩΝ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ Κ.Εν.Α.Κ. Έγκριση Τ.Ο.Τ.Ε.Ε.. (ΦΕΚ( ) 2010) 1. ΤΟΤΕΕ /2010 «Αναλυτικές Εθνικές Προδιαγραφές Παραμέτρων για τον Υπολογισμό της Ενεργειακής Απόδοσης Κτηρίων και την Έκδοση του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης» 2. ΤΟΤΕΕ /2010 «Θερμοφυσικές Ιδιότητες Δομικών Υλικών & Έλεγχος της Θερμομονωτικής Επάρκειας των Κτηρίων» 3. ΤΟΤΕΕ /2010 «Κλιματολογικά Δεδομένα Ελληνικών Περιοχών» 4. ΤΟΤΕΕ /2010 «Έντυπα Ενεργειακών Επιθεωρήσεων Κτηρίων, Λεβήτων, Εγκαταστάσεων Θέρμανσης & Κλιματισμού & Ζεστού Νερού Χρήσης Οδηγίες Συμπλήρωσης»

29 Καθορίζονται οι εθνικές προδιαγραφές για όλες τις τυπικές παραμέτρους που απαιτούνται για τους υπολογισμούς της ενεργειακής απόδοσης των κτηρίων, όπως ορίζεται στον Κ.Εν.Α.Κ. Στόχος ο σαφής και κατά το δυνατόν μονοσήμαντος καθορισμός των δεδομένων εισόδου της ενεργειακής μελέτης, για περιορισμό των λανθασμένων υπολογισμών λόγω εσφαλμένης εκτίμησης του μελετητή/επιθεωρητή. Οι παράμετροι χρησιμοποιούνται για την ενεργειακή μελέτη και διευκολύνουν την ενεργειακή επιθεώρηση ενός κτηρίου. Κατά την ενεργειακή μελέτη, μελετώνται διάφορα σενάρια με συγκεκριμένες τεχνολογίες, προκειμένου να καθοριστεί η ενεργειακή απόδοση του κτηρίου σε κάθε περίπτωση. Οι παράμετροι καθορίστηκαν με κριτήρια: τις διαθέσιμες τεχνολογίες που εφαρμόζονται στα ελληνικά κτήρια (δομικά υλικά και Η/Μ συστήματα), το προφίλ λειτουργίας των κτηρίων, τις εσωτερικές συνθήκες λειτουργίας, και τις κλιματικές συνθήκες ανά ζώνη. Ορισμένες παράμετροι είναι σταθερές ανά χρήση κτηρίου και υποχρεωτικές για τους υπολογισμούς, ανεξαρτήτως των πραγματικών συνθηκών λειτουργίας του υπό μελέτη/επιθεώρηση κτηρίου. Άλλες καθορίζονται ανάλογα την χρονολογία κατασκευής, τον τρόπο δόμησης και τον τύπο των Η/Μ.

30 Στόχοι της τεχνικής οδηγίας είναι: Ο περιορισμός των λανθασμένων υπολογισμών λόγω εσφαλμένης / υποκειμενικής εκτίμησης του μελετητή/επιθεωρητή. Ο καθορισμός και η παραμετροποίηση (πινακοποίηση) των δεδομένων προς διευκόλυνση του επιθεωρητή και περιορισμό της διάρκειας διεξαγωγής της ενεργειακής επιθεώρησης. Ο καθορισμός των διαφόρων διαδικασιών εκτίμησης και προσδιορισμού της υφιστάμενης κατάστασης του προς επιθεώρηση κτηρίου, π.χ. κατάσταση κτηριακού κελύφους. Ο λεπτομερής καθορισμός του κτηρίου αναφοράς για κάθε χρήση κτηρίου. Ο καθορισμός ενδεικτικών τιμών για πιθανά σενάρια εξοικονόμησης ενέργειας.

31 Προβλήματα κατά την σύνταξη της Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. Τα Ευρωπαϊκά Πρότυπα (ΕΝ) παρουσιάζουν ελλείψεις και ασάφειες όπως: 1. Δεν καλύπτουν όλες τις τεχνολογίες: π.χ. παθητικά συστήματα, συστήματα ΘΨΚ μεγάλης κλίμακας κλπ. 2. Προβλήματα με αλγόριθμους. Απαιτείται περαιτέρω έλεγχος & σύγκριση με άλλες υφιστάμενες και δοκιμασμένες μεθοδολογίες. 3. Ο προσδιορισμός των παραμέτρων υπολογισμών, απαιτεί μια σειρά παραδοχών και υπολογισμών. Ανάγκη να γίνει σε εθνικό επίπεδο. Υπάρχουν πολλές ελλείψεις σε θέματα αποδόσεων συστημάτων παραγωγής, διανομής, εκπομπής, ηλεκτρικής κατανάλωση βοηθητικών συστημάτων κ.α. 4. Η πραγματική κατάσταση του κτηριακού κελύφους και των Η/Μ συστημάτων, δεν λαμβάνεται υπ όψη στους αλγόριθμους που προτείνονται. Καθορίστηκαν συντελεστές διόρθωσης (π.χ. απόδοση λέβητα ανάλογα με την ηλικία του κλπ.).

32 Οι παράμετροι υπολογισμών διακρίνονται σε 4 κατηγορίες: Προδιαγραφές για τις τυπικές συνθήκες λειτουργίας ανά χρήση (κτήριο ή θερμική ζώνη κτηρίου), όπως: ωράριο λειτουργίας, εσωτερικές συνθήκες, εσωτερικά κέρδη, κατανάλωση Ζ.Ν.Χ. κ.α. Είναι σταθερές ανά χρήση κτηρίου. Προδιαγραφές παραμέτρων για τα στοιχεία κτηριακού κελύφους, όπως: τεχνικά χαρακτηριστικά και θερμοφυσικές ιδιότητες δομικών υλικών, τυπολογία τοιχοποιίας, τυπολογία ανοιγμάτων, θερμογέφυρες, σκίαση, αερισμός κ.α. Προδιαγραφές παραμέτρων για τις εγκαταστάσεις θέρμανσης, ψύξης, κλιματισμού (ΘΨΚ) και ζεστού νερού χρήσης (ΖΝΧ), όπως: τυπικές αποδόσεις συστημάτων παραγωγής θέρμανσης, ψύξης & ΖΝΧ, απώλειες δικτύων διανομής και εκπομπής, αποδόσεις τερματικών συσκευών κ.α. Προδιαγραφές παραμέτρων για φωτισμό, διατάξεις αυτομάτου ελέγχου, ΑΠΕ & ΣΗΘ όπως: αποδόσεις συστημάτων φωτισμού, τυπικά επίπεδα φωτισμού ανά χρήση, συστήματα αυτομάτου ελέγχου, απόδοση συστημάτων (ΣΗΘ), αποδόσεις συστημάτων (ΑΠΕ) για κτήρια, αποδόσεις συστημάτων BEMs, κ.α.

33 ΧΡΗΣΕΙΣ! Καθορισμός τελικών χρήσεων κτηρίων, σύμφωνα με τον κτηριοδομικό κανονισμό. Βασικές κατηγορίες κτηρίων Κατοικίας Προσωρινής διαμονής Συνάθροισης κοινού Εκπαίδευσης Υγείας και κοινωνικής πρόνοιας Σωφρονισμού Εμπορίου Γραφείων Βιομηχανίας και βιοτεχνίας Αποθήκευσης Στάθμευσης αυτοκινήτων & πρατήρια υγρών καυσίμων Χρήσεις κτηρίων που περιλαμβάνονται στις κατηγορίες Μονοκατοικία, πολυκατοικία (κτήριο με περισσότερα του ενός ανεξάρτητα διαμερίσματα). Ξενοδοχείο, ξενώνας, οικοτροφείο και κοιτώνας. Χώρος συνεδρίων, χώρος εκθέσεων, μουσείο, χώρος συναυλιών, θέατρο, κινηματογράφος, αίθουσα δικαστηρίων, κλειστό γυμναστήριο, κλειστό κολυμβητήριο, εστιατόριο, ζαχαροπλαστείο, καφενείο, τράπεζα, αίθουσα πολλαπλών χρήσεων. Νηπιαγωγείο, πρωτοβάθμια εκπαίδευση, δευτεροβάθμια εκπαίδευση, τριτοβάθμια εκπαίδευση, αίθουσα διδασκαλίας, φροντιστήριο. Νοσοκομείο, κλινική, αγροτικό ιατρείο, υγειονομικός σταθμός, κέντρο υγείας, ιατρείο, ψυχιατρείο, ίδρυμα ατόμων με ειδικές ανάγκες, ίδρυμα χρονίως πασχόντων, οίκος ευγηρίας, βρεφοκομείο, βρεφικός σταθμός, παιδικός σταθμός. Κρατητήριο, αναμορφωτήριο, φυλακή. Κατάστημα, εμπορικό κέντρο, αγοράς και υπεραγοράς, φαρμακείο, κουρείο και κομμωτήριο, ινστιτούτο γυμναστικής. Γραφείο, βιβλιοθήκη. Συνεργείο συντήρησης και επισκευής αυτοκινήτων, βαφείο, ξυλουργείο, παρασκευαστήριο τροφίμων, καθαριστήριο, σιδερωτήριο, οργανωμένο πλυντήριο ενδυμάτων, αυτοτελές κέντρο μηχανογράφησης. Γενική αποθήκη, αποθήκη καταστήματος, αποθήκη μουσείου. Στάθμευση αυτοκινήτων, δικύκλων ή τρικύκλων, πρατήριο υγρών καυσίμων, πλυντήριο αυτοκινήτων. 1. Σε περίπτωση κτηρίου ενιαίας χρήσης επιλέγεται μία από τις καθορισμένες χρήσεις. 2. Σε περίπτωση μεικτής χρήσης κτηρίου, (π.χ. πολυκατοικία με καταστήματα στο ισόγειο) εκδίδεται ένα πιστοποιητικό για κάθε χρήση. 3. Σε περίπτωση κτηρίου με χρήση που δεν συμπεριλαμβάνεται στις παρακάτω κατηγορίες, τότε αντιμετωπίζεται βάσει της λειτουργικά πλησιέστερης κατηγορίας.

34 ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Προδιαγραφέςτυπικώνσυνθηκώνλειτουργίας κτηρίου ή τμήματος αυτού, ανάλογα με τη τελική χρήση (ΕΝ ISO 13790:2008 και ΕΝ ISO 15251:2007): Καθορισμός θερμικών ζωνών κτηρίου, Ωράριο λειτουργίας κτηρίου ή/και θερμικών ζωνών, Τυπικές εσωτερικές συνθήκες κτηρίου ή θερμικών ζωνών: θερμοκρασία, υγρασία, νωπός αέρας, επίπεδα φωτισμού, Κατανάλωση ΖΝΧ, για κάθε χρήση κτηρίου ή θερμικής ζώνης, Εσωτερικά κέρδη από χρήστες και συσκευές.

35 ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Οι συνθήκες λειτουργίας κτηρίου είναι τυπικές και σταθερές για κάθε χρήση κτηρίου, ανεξάρτητα τις πραγματικές συνθήκες λειτουργίας του. - Ο παράγοντας χρήστης που διαφοροποιεί δραματικά την τελική πραγματική κατανάλωση, εδώ δεν λαμβάνεται υπ όψη. - Εδώ γίνεται - βάσει του προτύπου - μία εκτίμηση της κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας σε συγκεκριμένες προτυποποιημένες - συμβατικές συνθήκες, προκειμένου να είναι δόκιμη η σύγκριση των αποτελεσμάτων της μεθόδου, ώστε να μπορεί να γίνει αξιόπιστα η ενεργειακή κατάταξη του κτηρίου. - Μόνο έτσι είναι δυνατός και ο έλεγχος της διαδικασίας ενεργειακής πιστοποίησης του κτηρίου. - Η εκτιμώμενη κατανάλωση ενέργειας συχνότατα θα απέχει πολύ από την πραγματική.

36 ΘΕΡΜΙΚΕΣ ΖΩΝΕΣ ΚΤΗΡΙΟΥ Γενικοί βασικοί κανόνες καθορισμού θερμικών ζωνών κτηρίου: - Ο διαχωρισμός του κτηρίου να γίνεται στο μικρότερο δυνατό αριθμό ζωνών, προκειμένου να περιορίζεται η εισαγωγή δεδομένων. - Κατά τη μελέτη ή την επιθεώρηση ο προσδιορισμός των θερμικών ζωνών να γίνεται καταγράφοντας την πραγματική εικόνα λειτουργίας του κτηρίου. - Τμήματα του κτηρίου με όγκο μικρότερο από το 10% του συνολικού του κτηρίου να εξετάζονται ενταγμένα σε άλλες θερμικές ζώνες. Το ίδιο ισχύει και για τμήματα με ενεργειακή κατανάλωση < του 10% του κτηρίου. - Η ακρίβεια των υπολογισμών δεν επηρεάζεται σημαντικά από τον διαχωρισμό του κτηρίου σε περισσότερες θερμικές ζώνες.

37 ΘΕΡΜΙΚΕΣ ΖΩΝΕΣ ΚΤΗΡΙΟΥ Καθορισμός θερμικών ζωνών κτηρίου (ΕΝ ISO 13790:2008), επιβάλλεται όταν: 1. Η επιθυμητή θερμοκρασία των εσωτερικών χώρων διαφέρει πάνω από 4 ο K. 2. Υπάρχουν χώροι με διαφορετική χρήση / λειτουργία. Διαφορετικές εσωτερικές συνθήκες σχεδιασμού (θερμοκρασία, ανανέωση αέρα κ.ά.). 3. Υπάρχουν χώροι στο κτήριο, με εντελώς ανεξάρτητα συστήματα ΘΨΚ και γενικά αυτόνομη ενεργειακή διαχείριση. 4. Υπάρχουν χώροι στο κτήριο που παρουσιάζουν πολύ μεγάλες συναλλαγές ενέργειας (π.χ. εσωτερικά ή/και ηλιακά κέρδη, θερμικές απώλειες). 5. Υπάρχουν χώροι, στους οποίους το σύστημα του μηχανικού αερισμού καλύπτει λιγότερο από το 80% της επιφάνειας κάτοψης του χώρου. 6. Χώροι με συνολικό όγκο μικρότερο του 10% στο σύνολο του κτηρίου ή και κατανάλωση μικρότερη του 10% του συνόλου του κτηρίου δεν χρειάζεται να χαρακτηρίζονται ως αυτόνομες θερμικές ζώνες.! Προσοχή : Τμήματα κτηρίου που στην ενεργειακή επιθεώρηση θα εξετασθούν ανεξάρτητα (θα εκδοθούν ξεχωριστά Π.Ε.Α.), πρέπει αν εξετασθούν ανεξάρτητα και στην Ενεργειακή Μελέτη (όχι ως ξεχωριστές θερμικές ζώνες αλλά ως ανεξάρτητες χρήσεις σε ότι αφορά την ενεργειακή τους κατάταξη.

38 ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Τυπικό ωράριο λειτουργίας ανά χρήση :!!! Δεν υπεισέρχονται στους υπολογισμούς τοπικά δεδομένα που αφορούν το κτήριο και τη λειτουργία του ακόμη και αν είναι γνωστά και διαφορετικά από τα τυπικά.

39 ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Τυπικές εσωτερικές συνθήκες χώρων: θερμοκρασία, υγρασία, νωπός αέρας, επίπεδα φωτισμού, 1. Καθορίστηκαν για κάθε χρήση κτηρίου οι τυπικές εσωτερικές συνθήκες που θα λαμβάνονται υπ όψη στους υπολογισμούς ανεξάρτητα από τις πραγματικές συνθήκες. 2. Ο καθορισμός των παραμέτρων έγινε βάσει των ευρωπαϊκών προτύπων και των εν ισχύ τεχνικών οδηγιών για τη διαστασιολόγηση των Η-Μ : Θερμοκρασία, υγρασία, απαιτούμενος νωπός αέρας ΕΝ ISO Επίπεδα φωτισμού κτηρίου αναφοράς ΕΝ ISO 12464

40 ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Κατανάλωση ΖΝΧ

41 ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Εσωτερικά κέρδη από χρήστες και εξοπλισμό: ΕΝ ISO 13790:2008 ΕΝ ISO 13779:2008

42 ΚΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΛΥΦΟΣ Προδιαγραφές : Καθορισμός περιγραφής της γεωμετρίας κτηρίου: γραμμικές διαστάσεις δομικών στοιχείων κτηρίου, ύψος, όγκος, κ.τ.λ., προσανατολισμός κτηρίου. Χαρακτηριστικά-ιδιότητες δομικών στοιχείων κτηρίου: θερμοπερατότητα, θερμογέφυρες, θερμοχωρητικότητα, συντελεστές ανάκλασης και εκπομπής, συντελεστής διαπερατότητας, κ.α. (Γίνεται εκτίμηση των στοιχείων αυτών για παλιές κατασκευές, προκειμένου να διευκολυνθεί η διαδικασία της επιθεώρησης). Συντελεστές Σκίασης: για δομημένο περιβάλλον, για οριζόντια και πλευρικά σκίαστρα. Αερισμός: φυσικός αερισμός, διείσδυση αέρα.

43 Γεωμετρία κτηρίου: γραμμικές διαστάσεις δομικών στοιχείων κτηρίου (τοιχοποιίες, κουφώματα, ύψος, όγκος, κ.α.) προσανατολισμός κτηρίου. Διαδικασία αποτύπωσης: Τ.Ο.Τ.Ε.Ε /2010 1/2010 : ΑΝΑΛΥΤΙΚΕΣ ΕΘΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΚΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΛΥΦΟΣ 1. Παράδοση αρχιτεκτονικών σχεδίων στον επιθεωρητή. 2. Εποπτικός δειγματοληπτικός έλεγχος γεωμετρίας από επιθεωρητή. 3. Καταγραφή σημαντικών αποκλίσεων γεωμετρίας κτηρίου (π.χ. ημιυπαίθριοι). Αν υπάρχει μεγάλη απόκλιση σχεδίων κτηρίου, ο ιδιοκτήτης υποχρεούται να προσκομίσει με δική του φροντίδα και δαπάνη, σχέδια υφιστάμενης κατάστασης (as built).!!! Σημεία Προσοχής Χρήση εξωτερικών διαστάσεων, Η διαχωριστική επιφάνεια δύο θερμικών ζωνών δεν περιγράφεται (αδιαβατική), Η διαχωριστική επιφάνεια μεταξύ μιας θερμικής ζώνης και ενός ΜΘΧ περιγράφεται (λογισμικό), μη θερμαινόμενοι χώροι περιγράφονται με όλα τα δομικά στοιχεία τους (υπολογίζεται η θερμοκρασία τους δεν θεωρείται σταθερό το Δt όπως στον ΚΘΚ), μεσοτοιχίες με όμορα κτήρια: εξωτερικές επιφάνειες για έλεγχο θερμικής επάρκειας, αλλά αδιαβατικές ή διαχωριστικές για ενεργειακή κατάταξη - επιθεώρηση.

44 ΚΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΛΥΦΟΣ Επιθεώρηση : Για κτήρια πριν το 1999, καθορίζεται το ποσοστό φέροντος οργανισμού ανάλογα με το ύψος και τον τύπο κτηρίου. Προσανατολισμός κτηρίου (σύμβαση).

45 ΚΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΛΥΦΟΣ Χαρακτηριστικά δομικών στοιχείων κτηρίου, που καθορίζονται : Θερμοπερατότητα, Θερμογέφυρες, Θερμοχωρητικότητα, Συντελεστές ανάκλασης και εκπομπής, Συντελεστής ηλιακών κερδών υαλοπινάκων, Εκτίμηση για παλιές κτηριακές κατασκευές (επιθεώρηση).

46 ΚΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΛΥΦΟΣ Χαρακτηριστικά δομικών στοιχείων: θερμοπερατότητα, θερμογέφυρες. Νέα κτήρια Ελέγχεται η εφαρμογή της μελέτης και λαμβάνονται οι συντελεστές θερμοπερατότητας που καθορίζονται στην ενεργειακή μελέτη. Διαφορετικά πρέπει να γίνει επανεκτίμηση των στοιχείων αυτών. Υφιστάμενα κτήρια Διάκριση σε δύο κατηγορίες : πριν το 1980 (εφαρμογή ΚΘΚ) και από το 1980 μέχρι σήμερα (ισχύς ΚΘΚ). Γενικά, διακρίνονται 3 κατηγορίες κτηρίων σε σχέση με την θερμομονωτική τους επάρκεια. 1 η : σε κτήρια χωρίς καμία θερμομονωτική προστασία, 2 η : σε κτήρια με μερική ή πλημμελή θερμομονωτική προστασία, 3 η : σε κτήρια με πλήρη θερμομονωτική προστασία σύμφωνα με τον Κ.Θ.Κ. ή τον Κ.Εν.Α.Κ.

47 ΚΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΛΥΦΟΣ Υφιστάμενα κτήρια (Επιθεώρηση) Χαρακτηριστικά αδιαφανών δομικών στοιχείων: θερμοπερατότητα, θερμογέφυρες Ανάλογα την κατηγορία που ανήκει το κτήριο, καθορίζεται ο τρόπος υπολογισμού της θερμοπερατότητας και των θερμογεφυρών των αδιαφανών δομικών στοιχείων, τόσο του υπό μελέτη/επιθεώρηση κτηρίου, όσο και του κτηρίου αναφοράς.

48 ΚΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΛΥΦΟΣ Υφιστάμενα κτήρια (Επιθεώρηση) Χαρακτηριστικά αδιαφανών δομικών στοιχείων: θερμοπερατότητα, θερμογέφυρες Για τα υφιστάμενα κτήρια, όπου δεν υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία, ορίζονται τυπικές τιμές οι οποίες λαμβάνονται υπόψη ανά περίπτωση.

49 Χαρακτηριστικά δομικών στοιχείων: θερμοπερατότητα, θερμογέφυρες αδιαφανών δομικών στοιχείων. Ως αποδεικτικά στοιχεία θεωρούνται: ΚΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΛΥΦΟΣ Τα πιστοποιητικά προϊόντων η εφαρμογή των οποίων αποδεικνύεται με τιμολόγια αγοράς η/και δελτία αποστολής, σύγχρονα της κατασκευής. Αντιθέτως, δεν θεωρούνται ως αποδεικτικά στοιχεία οι βεβαιώσεις ή άλλα πιστοποιητικά που εκδίδονται εκ των υστέρων. Συμβολαιογραφική πράξη, συγγραφή υποχρεώσεων, ιδιωτικό συμφωνητικό ή οποιοδήποτε άλλο επίσημο έγγραφο μεταξύ πωλητή και αγοραστή του κτηρίου, από το οποίο προκύπτουν σαφώς και χωρίς περιθώρια αμφισβήτησης η ποιότητα και τα θερμοτεχνικά χαρακτηριστικά των χρησιμοποιημένων υλικών. Το αποτέλεσμα διερευνητικής τομής που μπορεί να γίνει σε επί μέρους δομικά στοιχεία, εφόσον το απαιτήσει ο ιδιοκτήτης. Κάτι τέτοιο μπορεί να γίνει μόνο με τη φροντίδα και με δαπάνη του ιδιοκτήτη. Η θερμοφωτογραφική αποτύπωση των δομικών στοιχείων με την προϋπόθεση ότι θα γίνει σύμφωνα με όλες τις σχετικές επιστημονικές προδιαγραφές. Το οικονομικό κόστος αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου ο ιδιοκτήτης.

50 ΚΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΛΥΦΟΣ Χαρακτηριστικά δομικών στοιχείων: θερμοπερατότητα, θερμογέφυρες αδιαφανών δομικών στοιχείων σε επαφήμετοέδαφος. Ιδιαίτερα για τα δομικά στοιχεία που έρχονται σε επαφή με το έδαφος (τοίχοι, δάπεδα), προβλέπεται η χρήση διορθωτικών συντελεστών σύμφωναμεταευρωπαϊκάπρότυπα. Ο συντελεστής εκτιμάται ανάλογα την θερμοπερατότητα του δομικού στοιχείου και το βάθος του μέσα στο έδαφος.

51 ΚΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΛΥΦΟΣ Χαρακτηριστικά δομικών στοιχείων: θερμοπερατότητα, θερμογέφυρες αδιαφανών δομικών στοιχείων σεεπαφήμετοέδαφος (Τ.Ο.Τ.Ε.Ε ).

52 Χαρακτηριστικά δομικών στοιχείων: θερμοπερατότητα, θερμογέφυρες αδιαφανών δομικών στοιχείων σε επαφή: 1. Με μη θερμαινόμενους χώρους (διαχωριστική επιφάνεια) : περιγράφονται. 2. Με άλλη θερμική ζώνη : δεν περιγράφονται - θεωρούνται αδιαβατικά. 3. Με όμορα κτήρια: Τ.Ο.Τ.Ε.Ε /2010 1/2010 : ΑΝΑΛΥΤΙΚΕΣ ΕΘΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΚΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΛΥΦΟΣ Για τον έλεγχο θερμομονωτικής επάρκειας (ενεργειακή μελέτη) : θεωρούνται ως εξωτερικοί τοίχοι (σα να μην υπάρχουν τα όμορα κτήρια), όπως και στον παλιό ΚΘΚ. Για την ενεργειακή κατάταξη (ενεργειακή μελέτη και επιθεώρηση) : - αν τα όμορα κτήρια θερμαίνονται, δεν περιγράφονται (αδιαβατικά). - αν τα όμορα κτήρια δεν θερμαίνονται, περιγράφονται ως εξωτερικές επιφάνειες (γιατί δεν μπορεί να περιγραφεί ο ΜΘΧ).

53 Χαρακτηριστικά δομικών στοιχείων: θερμοπερατότητα, θερμογέφυρες διαφανών επιφανειών κουφώματα Νέα κτήρια ελέγχεται η εφαρμογή της μελέτης και λαμβάνονται οι συντελεστές θερμοπερατότητας της ενεργειακής μελέτης (πρέπει να υπάρχουν πιστοποιητικά από τον κατασκευαστή). Υφιστάμενα κτήρια εφ όσον δεν υπάρχουν πιστοποιητικά, λαμβάνουμε τις τιμές που ορίζονται στην Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. (πίνακες). Τ.Ο.Τ.Ε.Ε /2010 1/2010 : ΑΝΑΛΥΤΙΚΕΣ ΕΘΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΚΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΛΥΦΟΣ

54 ΚΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΛΥΦΟΣ Χαρακτηριστικά δομικών στοιχείων: θερμοπερατότητα, θερμογέφυρες διαφανών επιφανειών - κουφώματα Ο συντελεστής γραμμικής θερμοπερατότητας στην συναρμογή υαλοπίνακα - πλαισίου λαμβάνεται (ΕΝ ISO :2006) ανάλογα με τον τύπο του πλαισίου και του υαλοπίνακα. Το μήκος της θερμογέφυρας αντιστοιχεί στο μήκος της περιμέτρου της συναρμογής του υαλοπίνακα με το πλαίσιο. Οι θερμογέφυρες μπορούν να θεωρηθούν αμελητέες για τα παλιά κουφώματα, με μεταλλικά πλαίσια χωρίς θερμοδιακοπή.

55 ΚΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΛΥΦΟΣ Χαρακτηριστικά δομικών στοιχείων: θερμοπερατότητα, θερμογέφυρες διαφανών επιφανειών - κουφώματα Δίνονται συνολικές τιμές συντελεστή θερμοπερατότητας ανά τύπο κουφώματος

56 ΚΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΛΥΦΟΣ Χαρακτηριστικά δομικών στοιχείων : Θερμοχωρητικότητα Ανηγμένη θερμοχωρητικότητα κτηρίου: (kj/(m² ο K)): Εσωτερική θερμοχωρητικότητα ανά μικτή επιφάνεια ζώνης

57 ΚΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΛΥΦΟΣ Χαρακτηριστικά δομικών στοιχείων: Συντελεστές ανάκλασης και εκπομπής θερμικής ακτινοβολίας

58 ΚΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΛΥΦΟΣ Χαρακτηριστικά δομικών στοιχείων: Συντελεστές διαπερατότητας στην ηλιακή ακτινοβολία.

59 α α Συντελεστές Σκίασης: για δομημένο περιβάλλον (0=πλήρης σκίαση).!!! Σημείωση : οι συντελεστές αντιστοιχούν στο σύνολο άμεσης και διάχυτης ακτινοβολία.! Τα αδιαφανή στοιχεία σκιάζονται! Ειδικά όταν U < 0,6W/m 2 / o K οσυντελεστής σκίασης = 0,9. Τ.Ο.Τ.Ε.Ε /2010 1/2010 : ΑΝΑΛΥΤΙΚΕΣ ΕΘΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΚΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΛΥΦΟΣ H H/2 Hw Hw/2

60 ΚΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΛΥΦΟΣ Συντελεστές Σκίασης: για οριζόντια σκίαστρα (0=πλήρης σκίαση).!!! Σημείωση : οι συντελεστές αντιστοιχούν στο σύνολο άμεσης και διάχυτης ακτινοβολίας. L 1 L 1 L 2! Τα αδιαφανή στοιχεία σκιάζονται! Ειδικά όταν U < 0,6W/m 2 / o K ο συντελεστής σκίασης = 0,9. β β H H w H/2 H w/2 L 1 Πρόβολοι β H H/2 Τέντες

61 Τ.Ο.ΤΕΕΤΕΕ /2010 1/2010 ΑΝΑΛΥΤΙΚΕΣ ΕΘΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΚΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΛΥΦΟΣ Συντελεστές Σκίασης: για πλευρικά (κατακόρυφα) σκίαστρα (0=πλήρης σκίαση).!!! Σημείωση : οι συντελεστές αντιστοιχούν στο σύνολο άμεσης και διάχυτης ακτινοβολίας και δίνονται ξεχωριστοί πίνακες για αριστερά και δεξιά σκίαστρα (όπως κοιτάμε απ έξω το κτήριο). W 1! Τα αδιαφανή στοιχεία σκιάζονται! Ειδικά όταν U < 0,7W/m 2 / o K ο συντελεστής σκίασης = 0,9. γ W W/2 W 1 W 2 γ Ww Ww/2

62 ΚΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΛΥΦΟΣ Συντελεστές Σκίασης: για εξωτερικές περσίδες (0=πλήρης σκίαση).!!! Σημείωση : οι συντελεστές αντιστοιχούν στο σύνολο άμεσης και διάχυτης ακτινοβολίας. δ H w

63 ΚΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΛΥΦΟΣ Αερισμός: διείσδυση αέρα, φυσικός αερισμός. Για τον υπολογισμό του αερισμού του κτηρίου λαμβάνονται υπ όψη ξεχωριστά: ο αερισμός από τις διαφυγές αέρα λόγω αεροστεγανότητας του κτηρίου (διείσδυση αέρα από χαραμάδες κουφωμάτων κ.ά.), από τη χρήση φυσικού αερισμού για την επίτευξη άνετων και υγιεινών συνθηκών διαβίωσης σύμφωνα με τον κανονισμό, και από τη χρήση μηχανικού αερισμού στην περίπτωση που υπάρχει ανάλογη διάταξη.

64 ΚΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΛΥΦΟΣ Αερισμός: διείσδυση αέρα, φυσικός αερισμός. Για όλα τα κτήρια λαμβάνεται υπ όψη η διείσδυση του αέρα από τα κουφώματα, ανάλογα τον τύπο κουφωμάτων. Λαμβάνονται οι τιμές του πίνακα για κανονική ανεμόπτωση και σταθερό ποσοστό εξωτερικών προς εσωτερικά ανοίγματα.

65 ΚΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΛΥΦΟΣ Αερισμός: διείσδυση αέρα, φυσικός αερισμός. Ο φυσικός αερισμός εφαρμόζεται μόνο στις κατοικίες, Στα κτήρια του τριτογενούς τομέα οι απαιτήσεις σε νωπό αέρα σύμφωνα με τον κανονισμό, καλύπτονται από σύστημα μηχανικού αερισμού.! Ακόμη δηλαδή κι αν υπάρχει σχεδιασμός για φυσικό αερισμό, αυτός δεν λαμβάνεται υπ όψη στην ενεργειακή κατάταξη (ενεργειακή μελέτη) του κτηρίου.

66 Προδιαγραφές Ηλεκτρομηχανολογικών Συστημάτων (Η/Μ) 1. Συστήματα Θέρμανσης κτηρίου 2. Συστήματα Ψύξης κτηρίου 3. Συστήματα Μηχανικού Αερισμού κτηρίου 4. Συστήματα Ζεστού Νερού Χρήσης ΖΝΧ 5. Συστήματα Φωτισμού του κτηρίου 6. Διατάξεις Αυτομάτου Ελέγχου (BEMS) 7. Συστήματα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) 8. Συστήματα Συμπαραγωγής (ΣΗΘ)

67 Η/Μ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Σύστημα θέρμανσης κτηρίου: Κτήριο αναφοράς. Γενικά, το Κ.Α. θεωρείται πως διαθέτει κεντρικό σύστημα θέρμανσης με λέβητα πετρελαίου σε λειτουργία υψηλής θερμοκρασίας (t m =70 o C) Ειδικά για την περίπτωση που το πραγματικό κτήριο θερμαίνεται από Α/Θ, τότε θεωρείταιπωςκαιτοκ.α. έχει το ίδιο σύστημα με τις εξής αποδόσεις : - σε κατοικίες COP = 3,2 (ανεξαρτήτως τύπου μονάδας), - σε τριτογενή τομέα :COP = 3,2 για αερόψυκτες μονάδες, COP = 4,3 για συμβατικές υδρόψυκτες μονάδες και COP = 3,5 για άλλα συστήματα (γεωθερμία κλπ.).! Υποστηρίζεται δηλαδή η εφαρμογή τέτοιων συστημάτων. Ειδική περίπτωση αποτελεί επίσης η θέρμανση του κτηρίου από δίκτυο τηλεθέρμανσης. Στην περίπτωση αυτή θεωρείται πως και το Κ.Α. έχειτοίδιοσύστημαμεταίδιατεχνικά χαρακτηριστικά (εναλλάκτης τηλεθέρμανσης) όπως και το εξεταζόμενο κτήριο δηλαδή.

68 Η/Μ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Σύστημα θέρμανσης κτηρίου: στοιχεία που πρέπει να καθοριστούν. Απόδοση μονάδας παραγωγής θερμότητας, Δίκτυα διανομής, θερμομόνωση απώλειες, Τερματικές μονάδες εκπομπής (απόδοσης) θερμότητας, Βοηθητικά συστήματα κεντρικών εγκαταστάσεων.!!! Σημείωση : Όταν το εξεταζόμενο κτήριο δεν διαθέτει κανένα σύστημα θέρμανσης, τότε θεωρείται ότι θερμαίνεται όπως ακριβώς και το Κ.Α., δηλαδή με σύστημα λέβητα θερμού νερού με καυστήρα πετρελαίου σε λειτουργία υψηλής θερμοκρασίας και απόδοση 93,5%. Αντίστοιχα, όταν το εξεταζόμενο κτήριο διαθέτει συστήματα θέρμανσης, τα οποία καλύπτουν τμήμα μόνο του κτηρίου (ή της θερμικής ζώνης), τότε θεωρείται ότι και τα υπόλοιπα τμήμα του κτηρίου, καλύπτονται με τα ίδια συστήματα και με την ίδια απόδοση.

69 Σύστημα θέρμανσης κτηρίου: Μονάδες παραγωγής θερμικής ενέργειας. 1. Κεντρικήθέρμανσημελέβητα καυστήρα. 2. Αντλίες θερμότητας κεντρικές ή τοπικές, αερόψυκτες ή υδρόψυκτες. 3. Ηλεκτρικές μονάδες (ηλεκτρικά σώματα άμεσης απόδοσης όπως θερμοπομποί και κονβέκτορες, καθώς και συσκευές συσσώρευσης όπως ηλεκτρικοί θερμοσυσσωρευτές δαπέδου, ενδοδαπέδια και ενδοτοίχια συστήματα.) 1. Τοπικές μονάδες αερίων καυσίμων (θερμάστρες υγραερίου, φυσικού αερίου κ.ά.). 2. Μονάδες τηλεθέρμανσης. Τ.Ο.Τ.Ε.Ε /2010 1/2010 : ΑΝΑΛΥΤΙΚΕΣ ΕΘΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ 3. Μονάδες συμπαραγωγής ηλεκτρισμού & θερμότητας. 4. Εστίες ανοιχτής καύσης (τζάκια). Η/Μ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

70 Η/Μ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Σύστημα θέρμανσης κτηρίου: Απόδοση μονάδας παραγωγής θερμότητας. 1. Κεντρική θέρμανση με λέβητα - καυστήρα Νέα κτήρια σύμφωνα με ενεργειακή μελέτη και τεχνικές προδιαγραφές κατασκευαστή (υπό την προϋπόθεση πως αποδεικνύεται η εφαρμογή της μελέτης στην πράξη χωρίς σημαντικές αποκλίσεις). Υφιστάμενα κτήρια βάσει του συνολικού συντελεστή απόδοσης : n gen =n gm x n g1 x n g2, όπου : -n gm : θερμική απόδοση λέβητα (από ανάλυση καυσαερίων που προσκομίζεται υποχρεωτικά), - n g1 : συντελεστής μείωσης απόδοσης λόγω υπερδιαστασιολόγησης, - n g2 : συντελεστής μείωσης απόδοσης λόγω κακής κατάστασης / συντήρησης συσκευών.

71 Σύστημα θέρμανσης κτηρίου: Απόδοση μονάδας παραγωγής θερμότητας. 1. Κεντρική θέρμανση με λέβητα καυστήρα. P m, η πραγματικήθερμικήισχύςλέβητα: - σε παλιά κτήρια από ανάλυση καυσαερίων, - σε νέα κτήρια από προδιαγραφές κατασκευαστή. P gen, η υπολογιζόμενη θερμική ισχύς για έλεγχο υπερδιαστασιολόγησης (συντ. n g1 ) : P gen =Α x Um x ΔΤ x 1,8 Η/Μ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

72 Η/Μ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Σύστημα θέρμανσης κτηρίου: Απόδοση μονάδας παραγωγής θερμότητας. 2. Αντλίες θερμότητας (τοπικές ή κεντρικές). Λόγω αδυναμίας αξιόπιστης εκτίμησης του μέσου εποχικού συντελεστή επίδοσης SCOP, στους υπολογισμούς λαμβάνεται ο ονομαστικός συντελεστής επίδοσης COP για ονομαστικές συνθήκες (tdb,εξ.= 7οC, tμέσου = 45 ο C ή tdb,εσ.= 20 ο C). Για γεωθερμικές αντλίες θερμότητας, λαμβάνεται η τιμή COP του συστήματος που αναφέρεται στη μελέτη (αν υπάρχει) ή αυτή που αντιστοιχεί σε συνθήκες μέσης ετήσιας θερμοκρασίας εδάφους και για θερμοκρασία μέσου 45 ο C. Για τοπικές αντλίες θερμότητας χωρίς προδιαγραφές, λαμβάνεται COP ως εξής : 1,7 για συστήματα 20-ετίας και 2,2 για συστήματα 10-ετίας. Για κεντρικές αντλίες θερμότητας χωρίς προδιαγραφές, λαμβάνεται COP ως εξής : 2,2 για συστήματα 20-ετίας και 2,7 για συστήματα 10-ετίας.

73 Η/Μ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Σύστημα θέρμανσης κτηρίου: Απόδοση μονάδας παραγωγής θερμότητας. 3. Ηλεκτρικές μονάδες. - Άμεσης απόδοσης (θερμοπομποί, κονβέκτορες, αερόθερμα κλπ.), - Συσσώρευσης (θερμοσυσσωρευτές, ενδοδαπέδια-ενδοτοίχια συστήματα) Θερμική απόδοση 100%. Μείωση 5% σε περίπτωση φθοράς ή κακοσυντήρησης.

74 Η/Μ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Σύστημα θέρμανσης κτηρίου: 4. Τοπικές μονάδες αερίων καυσίμων. Θερμάστρες υγραερίου, φυσικούαερίουκ.ά. Θερμική ισχύς ίση με την ονομαστική θερμική ισχύ (W) του κατασκευαστή. Σε περίπτωση έλλειψης στοιχείων κατασκευαστή, η θερμική απόδοσή τους λαμβάνεται 100%, αν δεν υπάρχει καπνοδόχος, και 70%, αν οι συσκευές συνδέονται σε καπνοδόχο.

75 Η/Μ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Σύστημα θέρμανσης κτηρίου: 5. Μονάδες τηλεθέρμανσης. Για τις κεντρικές μονάδες τηλεθέρμανσης, η θερμική απόδοση τόσο του υπό μελέτηήπροςεπιθεώρησηκτηρίου, όσο και του Κ.Α. λαμβάνεται ίση με την ονομαστική απόδοση των εναλλακτών θερμότητας που χρησιμοποιούνται. Εφαρμόζεται μείωση 10% για εμφανή κακοσυντήρηση του εναλλάκτη θερμότητας (π.χ. ύπαρξης διαρροών κ.ά.). Οι απώλειες του παροχικού δικτύου τηλεθέρμανσης δεν λαμβάνονται υπ όψη στους υπολογισμούς, καθώς δεν αφορούν τις κτηριακές εγκαταστάσεις.

76 Η/Μ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Σύστημα θέρμανσης κτηρίου: 6. Μονάδες συμπαραγωγής ηλεκτρισμού & θερμότητας ΣΗΘ. Για τις μονάδες Σ.Η.Θ. η θερμική απόδοση των εναλλακτών θερμότητας, λαμβάνεται ίση με την ονομαστική απόδοση τους. Μείωση 10% σε περίπτωση σημαντικής και εμφανούς κακοσυντήρησης (π.χ. ύπαρξη διαρροών κ.τ.λ.) του εναλλάκτη θερμότητας. Οι απώλειες του δικτύου από το σημείο παραγωγής μέχρι και τον εναλλάκτη δεν λαμβάνονται υπόψη στους υπολογισμούς, καθώς δεν αφορούν στις κτηριακές εγκαταστάσεις.

77 Σύστημα θέρμανσης κτηρίου: 7. Εστίες ανοιχτής καύσης (τζάκια). Η/Μ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Οι ανοικτές εστίες καύσης (τζάκια κ.ά.) έχουν πολύ χαμηλό βαθμό απόδοσης και η ισχύς τους είναι ανάλογη με την εστία καύσης. Συνήθως μια εστία καύσης έχει τη δυνατότητα κάλυψης του θερμικού φορτίου ενός χώρου 30 m 2 (συνήθους ύψους). Στους υπολογισμούς της ενεργειακής κατανάλωσης για θέρμανση, ο μέσος θερμικός βαθμός απόδοσης για τα παραδοσιακά τζάκια λαμβάνεται για τους υπολογισμούς 25%, ενώ για τα ενεργειακά τζάκια 50%. Όταν δεν θερμαίνεται το κτήριο (ή η θερμική ζώνη) στοσύνολότουαπότην εστία τζακιού, στους υπολογισμούς της ενεργειακής επιθεώρησης θεωρείται ότι θερμαίνεται όλο το κτήριο με το ίδιο σύστημα.

78 Η/Μ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Σύστημα ψύξης κτηρίου: Απόδοση μονάδας παραγωγής ψύξης. Δίκτυα διανομής, θερμομόνωση, απώλειες. Τερματικές μονάδες εκπομπής (απόδοσης) ψύξης, Βοηθητικά συστήματα κεντρικών εγκαταστάσεων.! Σε περίπτωση που το εξεταζόμενο κτήριο δεν διαθέτει σύστημα ψύξης / κλιματισμού ή διαθέτει για ένα μόνο τμήμα του κτηρίου, τότε θεωρείται ότικλιματίζεταιόπωςακριβώςκαιτοκ.α.

79 Η/Μ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Σύστημα ψύξης κτηρίου: Κτήριο αναφοράς. Κατοικίες : Το Κ.Α. διαθέτει τοπικές μονάδες άμεσης εξάτμισης (DX ενιαίου ή διαιρούμενου τύπου, μίας ή πολλών εσωτερικών συσκευών). Ο βαθμός ενεργειακής απόδοσης είναι EER = 3,0.! Η ενεργειακή κατανάλωση συστήματος ψύξης για το Κ.Α. υπολογίζεται στο 50% της συνολικής επιφάνειας του κτηρίου. Για το λόγο αυτό αν το πραγματικό κτήριο δεν έχει σύστημα κλιματισμού, οπότε και υιοθετεί το σύστημα του Κ.Α., στολογισμικόθαπρέπειοχρήστηςναεισάγει βαθμό απορρόφησης της ισχύος του θεωρητικού συστήματος 50%.

80 Η/Μ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Σύστημα ψύξης κτηρίου: Κτήριο αναφοράς. Τριτογενής τομέας : Το Κ.Α. διαθέτει τοπικές ή/και κεντρικές μονάδες ψύξης που καλύπτουν όλους τους εσωτερικούς χώρους. Χαρακτηριστικά του συστήματος ψύξης για Κ.Α.: - Βαθμός ενεργειακής απόδοσης EER = 2,8 για αερόψυκτες μονάδες. - Βαθμός ενεργειακής απόδοσης EER = 3,8 για συμβατικές υδρόψυκτες μονάδες. - Βαθμός ενεργειακής απόδοσης EER = 3,0 για όλες τις άλλες μονάδες (γεωθερμία κλπ.).! Υποστηρίζεται δηλαδή η χρήση τέτοιων συστημάτων.

81 Η/Μ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Σύστημα ψύξης κτηρίου: Απόδοση μονάδας παραγωγής ψύξης. 2. Αντλίες θερμότητας (τοπικές ή κεντρικές). Λόγω αδυναμίας αξιόπιστης εκτίμησης του μέσου εποχικού δείκτη αποδοτικότητας SEER, στους υπολογισμούς λαμβάνεται ο ονομαστικός δείκτης αποδοτικότητας EER για ονομαστικές συνθήκες (tdb,εξ.= 35οC, tμέσου = 7 ο C ή tdb,εσ.= 27 ο C). Για γεωθερμικές αντλίες θερμότητας, λαμβάνεται η τιμή EER του συστήματος που αναφέρεται στη μελέτη (αν υπάρχει) ή αυτή που αντιστοιχεί σε συνθήκες μέσης ετήσιας θερμοκρασίας εδάφους και για θερμοκρασία μέσου 7 ο C. Για τοπικές αντλίες θερμότητας χωρίς προδιαγραφές, λαμβάνεται EER ως εξής : 1,5 για συστήματα 20-ετίας και 2,0 για συστήματα 10-ετίας. Για κεντρικές αντλίες θερμότητας χωρίς προδιαγραφές, λαμβάνεται EER ως εξής : 2,0 για συστήματα 20-ετίας και 2,5 για συστήματα 10-ετίας.