EUROBANK ERGASIAS A.E.

Transcript

1 EUROBANK ERGASIAS A.E. ΓΗΜΟΙΟΠΟΙΗΗ ΣΟΙΥΔΙΩΝ ΠΤΛΩΝΑ 3 Δ ΔΝΟΠΟΙΗΜΔΝΗ ΒΑΗ ΓΙΑ ΣΗ ΥΡΗΗ ΠΟΤ ΔΛΗΞΔ ΣΗΝ 31 ΓΔΚΔΜΒΡΙΟΤ 2014 Όζσλνο 8, Αζήλα Τει.: Αξ. Γ.Δ.Μ.Η

2 EUROBANK ERGASIAS Α.Δ. Πεξηερόκελα ηεο Δλνπνηεκέλεο αλαθνξάο ηνπ Ππιώλα 3 Σκήκα ειίδα 1 Δηζαγσγή Γεληθέο πιεξνθνξίεο Δπνπηηθφ Πιαίζην 1.2 Δθαξκνγή ηνπ πιαηζίνπ Κεθαιαηαθήο Δπάξθεηαο ζηνλ Όκηιν Eurobank 1.3 θνπφο ηνπ Ππιψλα Δπνπηηθή πξνο ινγηζηηθήο ελνπνίεζεο 1.5 Δκπφδηα γηα ηελ άκεζε κεηαβίβαζε θεθαιαίσλ 1.6 πκκφξθσζε κε ηηο απαηηήζεηο δεκνζηνπνηήζεσλ ηνπ Βαζηιεία IIΗ Ππιψλα 3 2 Γηαρείξηζε Ηδίσλ Κεθαιαίσλ Δπνπηηθά θεθάιαηα νξηζκφο 2.2 Πξνλνκηνχρνη ηίηινη 2.3 Έθζεζε ζε ρξένο Διιεληθνχ Γεκνζίνπ 2.4 ρέδην αλαδηάξζξσζεο 2.5 πλνιηθή Αμηνιφγεζε ηεο Δπξσπατθήο Κεληξηθήο Σξάπεδαο 2.6 πκθσλία Ηζνινγηζκψλ 2.7 Δπνπηηθά Ίδηα Κεθάιαηα 2.8 Κεθαιαηαθέο απαηηήζεηο ζχκθσλα κε ηνλ Ππιψλα Γηαδηθαζία αμηνιφγεζεο ηεο επάξθεηαο εζσηεξηθνχ θεθαιαίνπ 3 Δπηζθόπεζε ηεο Γηαρείξηζεο Κηλδύλνπ ηφρνη θαη πνιηηηθέο Γηαρείξηζεο Κηλδχλνπ 3.2 Πιαίζην δηάζεζεο γηα αλάιεςε θηλδχλσλ 3.3 Σχπνη θηλδχλσλ 3.4 Οξγάλσζε 4 Πηζησηηθόο Κίλδπλνο Οξηζκφο ηνπ πηζησηηθνχ θηλδχλνπ 4.2 Οξγάλσζε θαη δηαδηθαζίεο δηαρείξηζεο πηζησηηθνχ θηλδχλνπ 4.3 Αλαθνξέο ζρεηηθά κε ηνλ πηζησηηθφ θίλδπλν 4.4 Υξεκαηνδνηηθά αλνίγκαηα 4.5 Γάλεηα ζε θαζπζηέξεζε θαη απνκεησκέλα δάλεηα 4.6 Πξνβιέςεηο γηα πηζησηηθνχο θηλδχλνπο 4.7 Σππνπνηεκέλε Πξνζέγγηζε 4.8 Πξνζέγγηζε Δζσηεξηθψλ Γηαβαζκίζεσλ (ΠΔΓ) 4.9 Σερληθέο κείσζεο πηζησηηθνχ θηλδχλνπ 4.10 Σηηινπνηήζεηο 5 Κίλδπλνο Αγνξάο Οξηζκφο θαη Πνιηηηθέο 5.2 Δζσηεξηθά Τπνδείγκαηα Αμίαο ζε Κίλδπλν (VaR) & Credit Risk (IRC) 5.3 Σππνπνηεκέλε Πξνζέγγηζε γηα ηνλ θίλδπλν ηεο αγνξάο 5.4 Αλνίγκαηα ζε αμίεο πνπ δελ πεξηιακβάλνληαη ζην ραξηνθπιάθην ζπλαιιαγψλ 5.5 Δπηηνθηαθφο Κίλδπλνο Δπελδπηηθνχ ραξηνθπιαθίνπ 5.6 Κίλδπλνο Αληηζπκβαιιφκελνπ 6 Λεηηνπξγηθόο θίλδπλνο Γηαθπβέξλεζε 6.2 Πιαίζην δηαρείξηζεο ιεηηνπξγηθνχ θηλδχλνπ 6.3 Μέζνδνο Τπνινγηζκνχ ηνπ Λεηηνπξγηθνχ θηλδχλνπ 7 Γεκνζηνπνίεζε βεβαξεκέλσλ ζηνηρείσλ ελεξγεηηθνύ Πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηε ζεκαληηθφηεηα ησλ βεβαξεκέλσλ ζηνηρείσλ ελεξγεηηθνχ 7.2 ηνηρεία Δλεξγεηηθνχ 7.3 Λεθζείζεο εμαζθαιίζεηο 7.4 Βεβαξεκέλα ζηνηρεία Δλεξγεηηθνχ/Λεθζείζεο εμαζθαιίζεηο θαη ζπλδεδεκέλεο ππνρξεψζεηο Παξάξηεκα 1: Τπόδεηγκα δεκνζηνπνίεζεο Ηδίσλ Κεθαιαίσλ 58 Παξάξηεκα 2: Τπόδεηγκα ησλ θύξησλ ραξαθηεξηζηηθώλ ησλ θεθαιαηαθώλ κέζσλ 60 ειίδα 2

3 1. Δηζαγωγή Γεληθέο Πιεξνθνξίεο Ζ EUROBANK EΡΓΑΗΑ Α.Δ. (ε Σξάπεδα ή ν Όκηινο ) είλαη έλα πηζησηηθφ ίδξπκα κε έδξα ηελ Διιάδα πνπ επνπηεχεηαη ζε αηνκηθή θαη ελνπνηεκέλε βάζε απφ ηελ Δπξσπατθή Κεληξηθή Σξάπεδα θαη ηελ Σξάπεδα ηεο Διιάδνο. Ο Όκηινο είλαη κηα απφ ηηο ηέζζεξηο ζπζηεκηθέο ηξάπεδεο ζηελ Διιάδα, κε δξαζηεξηφηεηα ζε ηξαπεδηθά πξντφληα θαη ππεξεζίεο. Ο Όκηινο πξνζθέξεη έλα επξχ θάζκα απφ νηθνλνκηθέο ππεξεζίεο ιηαληθήο θαη επηρεηξήζεσλ. ηξαηεγηθά έρεη επηθεληξσζεί ζηελ Διιάδα κε δξαζηεξηφηεηεο πνπ δεκηνπξγνχλ ακνηβέο απφ πξνκήζεηεο, φπσο δηαρείξηζε θεθαιαίσλ θαη ραξηνθπιαθίσλ, ιηαληθήο ηξαπεδηθήο, κεζηηηθέο ππεξεζίεο, πψιεζε επελδπηηθψλ ππεξεζηψλ, επελδπηηθή ηξαπεδηθή, κίζζσζε, πξαθηφξεπζε, αζθάιεηεο δσήο, δηαρείξηζε αθίλεηεο πεξηνπζίαο θαη εκπνξηθή ρξεκαηνδφηεζε. Ο Όκηινο έρεη εγεηηθή ζέζε ζηελ παξνρή ηξαπεδηθψλ ππεξεζηψλ θαη πηζηψζεσλ ζε ΜΜΔ επηρεηξήζεηο, ζηηο κηθξέο επηρεηξήζεηο θαη ειεχζεξνπο επαγγεικαηίεο, κεγάιεο επηρεηξήζεηο θαη λνηθνθπξηά. Ζ Σξάπεδα έρεη δηεζλή παξνπζία ζε έμη ρψξεο εθηφο Διιάδνο, κε δξαζηεξηφηεηεο ζε Ρνπκαλία, Βνπιγαξία, εξβία, Κχπξν, Λνπμεκβνχξγν θαη Ζλσκέλν Βαζίιεην. Σν 2013, ν Όκηινο επέθηεηλε ηηο δξαζηεξηφηεηεο απνθηψληαο ην Νέν Σαρπδξνκηθφ Σακηεπηήξην Διιάδνο Α.Σ.Δ. (ΝΣΣ) θαη ηελ Νέα Proton Σξάπεδα (NPB) (νη εμαγνξέο), νη νπνίεο έιαβαλ κέξνο ζηα πιαίζηα ηεο δηαξθνχο ελνπνίεζεο ηνπ Διιεληθνχ ηξαπεδηθνχ ηνκέα. Ο Όκηινο απέθηεζε πιήξε θπξηφηεηα ηνπ Νένπ Σαρπδξνκηθνχ Σακηεπηεξίνπ θαη ηεο Νέαο Proton Σξάπεδαο ζηηο 30 Απγνχζηνπ Οη απνθηήζεηο απηέο βειηίσζαλ ην κέγεζνο θαη ην πξνθίι ηνπ Οκίινπ θαη είραλ ζεηηθή επίδξαζε ζηελ ξεπζηφηεηα θαη ζηελ θεθαιαηαθή βάζε ηνπ Οκίινπ. Βάζεη ησλ εθηηκήζεσλ ηεο ΣηΔ γηα ηηο θεθαιαηαθέο αλάγθεο ηεο Σξάπεδαο θαη ηνπ λένπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ γηα ηελ αλαθεθαιαηνπνίεζε ησλ πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ, ε Έθηαθηε Γεληθή πλέιεπζε ησλ κεηφρσλ ηεο Σξάπεδαο ελέθξηλε ζηηο 12 Απξηιίνπ 2014 ηελ αχμεζε ηνπ κεηνρηθνχ ηεο θεθαιαίνπ κέρξη εθαη. κε ηελ θαηαβνιή κεηξεηψλ ή/θαη εηζθνξά ζε είδνο, ηελ θαηάξγεζε ησλ δηθαησκάησλ πξνηίκεζεο ησλ θνηλψλ κεηφρσλ, ζπκπεξηιακβαλνκέλνπ ηνπ ΣΥ, θαη ηνπ κνλαδηθνχ πξνλνκηνχρνπ κεηφρνπ, δει. ηνπ Διιεληθνχ Γεκνζίνπ, θαη ηελ έθδνζε κέρξη λέσλ θνηλψλ κεηνρψλ νλνκαζηηθήο αμίαο 0,30 αλά κεηνρή. ηηο 29 Απξηιίνπ 2014, ε Σξάπεδα αλαθνίλσζε φηη ηφζν ε δεκφζηα πξνζθνξά ησλ λέσλ θνηλψλ νλνκαζηηθψλ κεηνρψλ ζηελ Διιάδα, φζν θαη ε ηδησηηθή ηνπνζέηεζε ησλ λέσλ θνηλψλ νλνκαζηηθψλ κεηνρψλ ζε επελδπηέο εθηφο Διιάδαο, ππεξθαιχθζεθαλ θαη ε ηηκή δηάζεζήο ηνπο θαζνξίζηεθε ζε 0,31 αλά λέα θνηλή νλνκαζηηθή κεηνρή. Ωο απνηέιεζκα ην κεηνρηθφ θεθάιαην ηεο Σξάπεδαο απμήζεθε θαηά 2.771,6 εθαη. θαη εθδφζεθαλ λέεο θνηλέο νλνκαζηηθέο κεηνρέο, νη νπνίεο εηζήρζεζαλ ζηελ θχξηα αγνξά ηνπ Υξεκαηηζηεξίνπ Αζελψλ θαη ε δηαπξαγκάηεπζή ηνπο μεθίλεζε ζηηο 9 Μαΐνπ Σν πνζφ ηεο αχμεζεο ρξεζηκνπνηήζεθε γηα ηελ αχμεζε ησλ βαζηθψλ ηδίσλ θεθαιαίσλ (Tier I Capital) ζχκθσλα κε ηελ απφθαζε ηεο ΣηΔ ηεο 8 Απξηιίνπ Ζ επηηπρεκέλε νινθιήξσζε ηεο αχμεζεο ηνπ κεηνρηθνχ θεθαιαίνπ ηεο Σξάπεδαο απνηειεί έλα βήκα πξνο ηελ πεξαηηέξσ ελίζρπζε ηεο θεθαιαηαθήο ηεο ζέζεο θαη εληζρχεη ηελ ηθαλφηεηά ηεο λα ζηεξίμεη ηελ Διιεληθή νηθνλνκία. 1.1 Δπνπηηθό Πιαίζην Πιαίζην ηεο Βαζηιείαο ΗΗ Σν 1988, ε Δπηηξνπή ηεο Βαζηιείαο γηα ηελ επνπηεία ησλ ηξαπεδψλ αλέπηπμε κηα ζεηξά θαλφλσλ (ην ζχκθσλν ηεο Βαζηιείαο ή Βαζηιεία Η) αλαθνξηθά κε ηηο απαηήζεηο θεθαιαηαθήο επάξθεηαο ησλ ηξαπεδψλ. Ο θχξηνο ζηφρνο ηεο Βαζηιείαο Η ήηαλ ν πηζησηηθφο θίλδπλνο, κε ηηο ηξάπεδεο λα είλαη ππνρξεσκέλεο λα δηαηεξνχλ θεθάιαηα ίζα ηνπιάρηζηνλ κε ην 8% ησλ ζηαζκηζκέλσλ θαηά θίλδπλν ζηνηρείσλ ηνπ ελεξγεηηθνχ ηνπο θαη ησλ ζηνηρείσλ εθηφο ηζνινγηζκνχ. Πξφζζεηνη θαλφλεο αλαθνξηθά κε ηνλ θίλδπλν ζπλαιιαγψλ πξνζηέζεθαλ ην 1996, κε επξσπατθή νδεγία γηα ηνλ θίλδπλν αγνξάο. Ζ αλάγθε γηα κηα πην επαίζζεηε ζηνπο θηλδχλνπο πξνζέγγηζε ησλ θεθαιαηαθψλ απαηηήζεσλ, θαζψο θαη ε αλάγθε λα απμεζεί ε αμηνπηζηία θαη ε ζηαζεξφηεηα ηνπ δηεζλνχο ηξαπεδηθνχ ζπζηήκαηνο, νδήγεζε ηελ Δπηηξνπή ηεο Βαζηιείαο λα ζρεδηάζεη έλα λέν δηεζλέο ξπζκηζηηθφ πιαίζην γλσζηφ σο Βαζηιεία ΗΗ. Σν λέν ξπζκηζηηθφ πιαίζην παξνπζίαζε έλα ζρέδην ηξηψλ ππιψλσλ, νη νπνίνη έρνπλ σο πξνζαλαηνιηζκφ ηελ επζπγξάκκηζε ησλ θαλνληζηηθψλ απαηηήζεσλ κε ηηο νηθνλνκηθέο αξρέο ηεο δηαρείξηζεο θηλδχλνπ. Σν πιαίζην ηεο Βαζηιείαο ΗΗ βαζίδεηαη ζε ηξεηο αιιεινζπκπιεξνχκελνπο ππιψλεο: Ο Ππιψλαο 1 νξίδεη ηηο ειάρηζηεο επνπηηθέο θεθαιαηαθέο απαηηήζεηο, βαζηζκέλεο ζε αξρέο, θαλφλεο θαη κεζφδνπο, νη νπνίεο πξνζδηνξίδνπλ θαη κεηξνχλ ηνλ πηζησηηθφ θίλδπλν, ηνλ θίλδπλν αγνξάο θαη ηνλ ιεηηνπξγηθφ θίλδπλν. Οη απαηηήζεηο απηέο θαιχπηνληαη απφ ηα επνπηηθά ίδηα θεθάιαηα, ζχκθσλα κε ηνπο θαλφλεο θαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ Ππιψλα 1. Ο Ππιψλαο 2 πξνζδηνξίδεη ηηο εζσηεξηθέο δηαδηθαζίεο γηα ηελ εθηίκεζε ηεο ζπλνιηθήο θεθαιαηαθήο επάξθεηαο ζε ζρέζε κε ηνπο θηλδχλνπο (Γηαδηθαζία Αμηνιφγεζεο Δπάξθεηαο Δζσηεξηθνχ Κεθαιαίνπ ΓΑΔΔΚ). Ο Ππιψλαο 2 εηζάγεη επίζεο ηελ Γηαδηθαζία Δπνπηηθήο Αμηνιφγεζεο (ΓΔΑ), ε νπνία αμηνινγεί ηελ εζσηεξηθή θεθαιαηαθή επάξθεηα ησλ πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ. Ο Ππιψλαο 3 πξνζδηνξίδεη κηα ζεηξά απφ θαλφλεο δεκνζηνπνίεζεο ζηνηρείσλ, νη νπνίνη επηηξέπνπλ ζηνπο ζπκκεηέρνληεο ζηελ αγνξά λα εθηηκήζνπλ ζεκαληηθέο πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ην πεδίν εθαξκνγήο, ηα θεθάιαηα, ηνπο θηλδχλνπο, ηηο δηαδηθαζίεο αμηνιφγεζεο ησλ θηλδχλσλ θαη σο εθ ηνχηνπ ηελ θεθαιαηαθή επάξθεηα ησλ πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ. Σνλ Ηνχλην ηνπ 2006 ην Δπξσπατθφ Κνηλνβνχιην θαη ην πκβνχιην ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο, δεκνζίεπζαλ ζηελ Δθεκεξίδα ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο ηελ Οδεγία Κεθαιαηαθψλ Απαηηήζεσλ, ε νπνία απνηειείηαη απφ ηηο δχν αθφινπζεο νδεγίεο: Σελ Οδεγία 2006/48/ΔΚ ζρεηηθά κε ηελ αλάιεςε θαη άζθεζε δξαζηεξηφηεηαο ησλ πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ θαη Σελ Οδεγία 2006/49/ΔΚ ζρεηηθά κε ηελ επάξθεηα ησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ ησλ επελδπηηθψλ εηαηξεηψλ θαη ησλ πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ. Σνλ Αχγνπζην ηνπ 2007 θαη κεηά ηελ πηνζέηεζε ηνπο απφ ηνλ Σξαπεδηθφ Νφκν, ελζσκαηψζεθαλ νη παξαπάλσ νδεγίεο ζηελ ειιεληθή λνκνζεζία θαη ε Σξάπεδα ηεο Διιάδνο (ΣηΔ) εμέδσζε κηα ζεηξά πξάμεσλ νη νπνίεο πξνζδηνξίδνπλ ηε δηαδηθαζία εθαξκνγήο ηνπ παξαπάλσ λφκνπ θαη κεηαθέξνπλ ηηο δηαηάμεηο ησλ παξαπάλσ νδεγηψλ ζε έλα λέν λνκνζεηηθφ θαη επνπηηθφ πιαίζην. ειίδα 3

4 1. Δηζαγωγή Γεληθέο Πιεξνθνξίεο Σνλ Ννέκβξην ηνπ 2010 ην Δπξσπατθφ Κνηλνβνχιην θαη ην πκβνχιην ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο, δεκνζίεπζαλ ηελ Οδεγία 2010/76/ΔΔ, κε εκεξνκελία ηζρχνο απφ 31 Γεθεκβξίνπ 2011, ηξνπνπνηψληαο ηηο νδεγίεο 2006/48/ΔΔ θαη 2006/49/ΔΔ ζρεηηθά κε ηηο θεθαιαηαθέο απαηηήζεηο γηα ην ραξηνθπιάθην ζπλαιιαγψλ, ηηο επαλαηηηινπνηήζεηο, ηνλ επνπηηθφ έιεγρν θαη ηελ δεκνζηνπνίεζε ζηνηρείσλ αλαθνξηθά κε ηηο πνιηηηθέο ακνηβψλ. Βαζηζκέλε ζηηο αλσηέξσ νδεγίεο, ε ΣηΔ ην 2011 δεκνζίεπζε ηηο αθφινπζεο Πξάμεηο Γηνηθεηή: ΠΓΣΔ 2645/2011 ζρεηηθά κε ηηο θεθαιαηαθέο απαηηήζεηο απφ αλνίγκαηα ζε ηηηινπνηήζεηο, κε ηζρχ απφ ΠΓΣΔ 2646/2011 ζρεηηθά κε ηηο θεθαιαηαθέο απαηηήζεηο γηα ην ραξηνθπιάθην ζπλαιιαγψλ, κε ηζρχ απφ θαη ΠΓΣΔ 2650/2012 ζρεηηθά κε ηελ πνιηηηθή ακνηβψλ, κε ηζρχ απφ CRD IV Πιαίζην ηεο Βαζηιείαο ΗΗΗ Σνλ Ηνχλην 2013 ην Δπξσπατθφ Κνηλνβνχιην θαη ην Δπξσπατθφ πκβνχιην, δεκνζίεπζαλ ηελ Οδεγία 2013/36/ΔΔ (γλσζηή σο CRD IV), κε ηζρχεη απφ ηελ 1 Ηαλνπαξίνπ 2014, ζρεηηθά κε ηελ πξφζβαζε ζηε δξαζηεξηφηεηα ησλ πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ θαη ηελ πξνιεπηηθή επνπηεία ησλ πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ θαη ησλ επελδπηηθψλ εηαηξεηψλ, ηξνπνπνηψληαο ηελ Οδεγία 2002/87/ΔΔ θαη θαηαξγψληαο ηηο Οδεγίεο 2006/48/ΔΔ θαη 2006/49/ΔΔ. Δλζσκαηψζεθε ζηελ Διιεληθή λνκνζεζία κε ηνλ λφκν ππ. αξηζκ. 4261/2014 "Πξφζβαζε ζηε δξαζηεξηφηεηα ησλ πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ θαη πξνιεπηηθή επνπηεία πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ θαη επηρεηξήζεσλ", θαηαξγψληαο ηνλ λ. 3601/2007 θαη άιιεο δηαηάμεηο. Δπηπξφζζεηα, ηελ ίδηα εκέξα ην Δπξσπατθφ Κνηλνβνχιην θαη ην Δπξσπατθφ πκβνχιην, δεκνζίεπζαλ ηνλ θαλνληζκφ 2013/575/ΔΔ, ν νπνίνο ζεζπίδεη εληαίνπο θαλφλεο ζρεηηθά κε ηηο γεληθέο πξνιεπηηθέο απαηηήζεηο ηεο ηξαπεδηθήο επνπηείαο, πνπ ζχκθσλα κε ηελ Οδεγία 2013/36/ΔΔ ηα πηζησηηθά ηδξχκαηα ζα πξέπεη λα ζπκκνξθψλνληαη κε ηηο αθφινπζεο απαηηήζεηο: απαηηήζεηο ηδίσλ θεθαιαίσλ πνπ αθνξνχλ πιήξσο πνζνηηθνπνηεκέλα, εληαία θαη ηππνπνηεκέλα ζηνηρεία πηζησηηθνχ θηλδχλνπ, θηλδχλνπ αγνξάο, ιεηηνπξγηθνχ θηλδχλνπ θαη θηλδχλνπ δηαθαλνληζκνχ, απαηηήζεηο πεξηνξηζκνχ ησλ κεγάισλ αλνηγκάησλ, απαηηήζεηο ξεπζηφηεηαο πνπ αθνξνχλ πιήξσο πνζνηηθνπνηεκέλα, εληαία θαη ηππνπνηεκέλα ζηνηρεία θηλδχλνπ ξεπζηφηεηαο, απαηηήζεηο ππνβνιήο εθζέζεσλ ζρεηηθά κε ηα παξαπάλσ ζηνηρεία θαη κε ηε κφριεπζε απαηηήζεηο δεκνζηνπνίεζεο. χκθσλα κε ηηο λέεο δηαηάμεηο (κε ζηαδηαθή εθαξκνγή κέρξη ην 2019): ν ειάρηζηνο δείθηεο θεθαιαίνπ θνηλψλ κεηνρψλ ηεο θαηεγνξίαο Η (Common Equity Tier I) ζα απμεζεί ζηαδηαθά ζε 4,5% απφ ηελ 1 Ηαλνπαξίνπ 2015 ν ειάρηζηνο δείθηεο βαζηθψλ ηδίσλ θεθαιαίσλ ηεο θαηεγνξίαο Η (Tier I) ζα απμεζεί ζηαδηαθά ζε 6% απφ 1 Ηαλνπαξίνπ 2015 θαη νη ηξάπεδεο ζα απαηηεζεί λα δεκηνπξγήζνπλ ζηαδηαθά έλα θεθαιαηαθφ απφζεκα αζθαιείαο πνζνζηνχ 2,5% απφ ηελ 1 Ηαλνπαξίνπ 2019 (0,625% ηελ 1 Ηαλνπαξίνπ 2016, 1,25% ηελ 1 Ηαλνπαξίνπ ηνπ 2017 θαη 1,875% ηελ 1 Ηαλνπαξίνπ 2018) πιένλ ησλ πθηζηάκελσλ ειάρηζησλ θεθαιαίσλ. Σν θεθαιαηαθφ απφζεκα αζθαιείαο είλαη έλα πιεφλαζκα θεθαιαίσλ χςνπο 2,5% επί ηεο ζπλνιηθήο έθζεζεο κηαο ηξάπεδαο ζηνπο αλαιακβαλφκελνπο θηλδχλνπο, πνπ πξέπεη λα θαιχπηεηαη κε έλα επηπιένλ πνζφ θεθαιαίνπ θνηλψλ κεηνρψλ ηεο θαηεγνξίαο Η. αλ απνηέιεζκα, νη ειάρηζηνη δείθηεο πνπ πξέπεη λα ηεξνχληαη, πεξηιακβαλνκέλνπ ηνπ θεθαιαηαθνχ απνζέκαηνο αζθαιείαο δηαηήξεζεο θεθαιαίνπ θαη νη νπνίνη ζα εθαξκφδνληαη απφ 1 Ηαλνπαξίνπ 2019 είλαη: (α) ν ειάρηζηνο δείθηεο θεθαιαίνπ θνηλψλ κεηνρψλ ηεο θαηεγνξίαο Η ζην 7% θαη (β) ν ζπλνιηθφο δείθηεο θεθαιαηαθήο επάξθεηαο ζην 10,5%. Πξφζζεηα θεθαιαηαθά απνζέκαηα αζθαιείαο πνπ εηζάγεη ε CRD IV είλαη ηα παξαθάησ: (α) Αληηθπθιηθφ θεθαιαηαθφ απφζεκα αζθαιείαο. Ο ζθνπφο απηνχ ηνπ απνζέκαηνο είλαη λα αληηκεησπίζεη ηηο επηπηψζεηο ηνπ νηθνλνκηθνχ θχθινπ ζηε δαλεηαθή δξαζηεξηφηεηα ησλ ηξαπεδψλ, θαζηζηψληαο έηζη ηελ παξνρή πίζησζεο ιηγφηεξν επκεηάβιεηε θαη πηζαλφλ αθφκε θαη λα κεηψζεη ηηο πηζαλφηεηεο γηα πηζησηηθέο "θνχζθεο" ή θξίζεηο. (β) Απφζεκα αζθαιείαο παγθφζκησλ ζπζηεκηθά ηδξπκάησλ. Ζ CRD IV νδεγία, πεξηιακβάλεη έλα ππνρξεσηηθφ απφζεκα ζπζηεκηθνχ θηλδχλνπ θεθαιαίνπ θνηλψλ κεηνρψλ ηεο θαηεγνξίαο Η, γηα ηξάπεδεο πνπ έρνπλ αλαγλσξηζηεί απφ ηελ αξκφδηα αξρή σο παγθνζκίσο ζπζηεκηθά ζεκαληηθέο. (γ) Απφζεκα αζθαιείαο γηα άιια ζπζηεκηθά ζεκαληηθά ηδξχκαηα. Δπηπιένλ, ηνλ Ηνχλην ηνπ 2014, ε Δπξσπατθή Δπηηξνπή δεκνζίεπζε ηνλ θαλνληζκφ (ΔΔ) ππ. αξηζκ. 680/2014 ηεο 16εο Απξηιίνπ 2014 γηα ηνλ θαζνξηζκφ ησλ ηερληθψλ πξνηχπσλ φζνλ αθνξά ζηελ επνπηεία ησλ πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ, ζχκθσλα κε ηνλ θαλνληζκφ (ΔΔ) αξηζ 575/2013 ηνπ Δπξσπατθνχ Κνηλνβνπιίνπ θαη ην Δπξσπατθφ πκβνχιην. Ο θαλνληζκφο ζεζπίδεη εληαίεο απαηηήζεηο ζε ζρέζε κε ηελ επνπηηθή αλαθνξά ζηηο αξκφδηεο αξρέο, γηα ηηο απαηηήζεηο ηδίσλ θεθαιαίσλ, ηηο δεκίεο πνπ πξνέξρνληαη απφ δαλεηζκφ εμαζθαιηζκέλν κε αθίλεηα, ηα κεγάια ρξεκαηνδνηηθά αλνίγκαηα, ηνπο δείθηεο κφριεπζεο, ηελ θάιπςε ησλ αλαγθψλ Ρεπζηφηεηαο θαη ηεο Καζαξήο ηαζεξήο απαίηεζεο Υξεκαηνδφηεζεο. Δληαίνο Δπνπηηθόο Μεραληζκόο χκθσλα κε ηελ πξφηαζε ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο ηεο 12εο επηεκβξίνπ 2012, ζρεηηθά κε ηνλ Δληαίν Δπνπηηθφ Μεραληζκφ (SSM), εθδφζεθε ν Καλνληζκφο πκβνπιίνπ αξηζ. 1024/2013 ηεο 15 Οθησβξίνπ 2013, ν νπνίνο κεηέζεζε ζπγθεθξηκέλα θαζήθνληα ζηελ Δπξσπατθή Κεληξηθή Σξάπεδα ζρεηηθά κε ηηο πνιηηηθέο πνπ αθνξνχλ ζηελ πξνιεπηηθή επνπηεία ησλ πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ. Δπηπιένλ, ζηηο 22 Οθησβξίνπ 2013 εθδφζεθε ν θαλνληζκφο αξηζ. 1022/2013 ηνπ Δπξσπατθνχ Κνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ πκβνπιίνπ ηεο Δ.Δ., ηξνπνπνηψληαο ηνλ θαλνληζκφ αξηζ. 1093/2010 ζρεηηθά κε ηελ ίδξπζε ηεο Δπξσπατθήο Αξρήο Σξαπεδψλ (EBA) θαη ηελ αλάζεζε εηδηθψλ θαζεθφλησλ ζηελ Δπξσπατθή Κεληξηθή Σξάπεδα, ζχκθσλα θαη κε ηνλ θαλνληζκφ ππ. αξηζ. 1024/2013 ηνπ πκβνπιίνπ. ειίδα 4

5 1. Δηζαγωγή Γεληθέο Πιεξνθνξίεο Απφ ην Ννέκβξην ηνπ 2014, ε Δπξσπατθή Κεληξηθή Σξάπεδα επνπηεχεη άκεζα ηηο κεγαιχηεξεο ηξάπεδεο, ελψ νη εζληθέο επνπηηθέο αξρέο ζπλερίδνπλ λα παξαθνινπζνχλ ηηο ππφινηπεο ηξάπεδεο. Ζ θχξηα δξαζηεξηφηεηα ηεο ΔΚΣ θαη ησλ εζληθψλ επνπηηθψλ αξρψλ, νη νπνίνη ζπλεξγάδνληαη ζηελά ζην πιαίζην ελφο νινθιεξσκέλνπ ζπζηήκαηνο, είλαη λα επηβεβαηψλνπλ φηη νη ηξάπεδεο ζπκκνξθψλνληαη κε ηνπο θαλφλεο ηεο ΔΔ γηα ηηο ηξάπεδεο θαη ηελ έγθπξε αληηκεηψπηζε πξνβιεκάησλ. Δληαίν εγρεηξίδην θαλόλσλ Σν εληαίν εγρεηξίδην θαλφλσλ είλαη ζεκειηψδνπο ζεκαζίαο γηα ηελ ηξαπεδηθή έλσζε. Απνηειείηαη απφ έλα ζχλνιν λνκνζεηηθψλ θεηκέλσλ, κε ηα νπνία φια ηα ρξεκαηνπηζησηηθά ηδξχκαηα εληφο ηεο ΔΔ πξέπεη λα ζπκκνξθψλνληαη. Οη θαλφλεο απηνί, κεηαμχ άιισλ, θαζνξίδνπλ θεθαιαηαθέο απαηηήζεηο γηα ηηο ηξάπεδεο, δηαζθαιίδνπλ κεγαιχηεξε πξνζηαζία γηα ηνπο θαηαζέηεο θαη ξπζκίδνπλ ηελ πξφιεςε θαη ηε δηαρείξηζε ηεο πηψρεπζεο ηξαπεδψλ. 1.2 Δθαξκνγή ηνπ πιαηζίνπ Κεθαιαηαθήο Δπάξθεηαο ζηνλ Όκηιν Eurobank Πηζησηηθόο Κίλδπλνο Ο φκηινο Eurobank (ε «Σξάπεδα» ή ν «Όκηινο»), εθάξκνζε γηα πξψηε θνξά ην πιαίζην ηεο Βαζηιείαο ΗΗ ζχκθσλα κε ηελ Σππνπνηεκέλε κέζνδν ηνλ Ηαλνπάξην ηνπ 2007 θαη ζπκπεξηέιαβε ηνπο ζρεηηθνχο δείθηεο θηλδχλνπ ζηηο δεκνζηεπκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο. Μέρξη ηφηε ν Όκηινο εθάξκνδε ηνπο θαλφλεο ηεο Βαζηιείαο Η. Σνλ Ηνχλην ηνπ 2008, ν Όκηινο έιαβε ηελ έγθξηζε απφ ηελ Σξάπεδα ηεο Διιάδνο λα ρξεζηκνπνηεί ηελ Πξνζέγγηζε ησλ Δζσηεξηθψλ Γηαβαζκίζεσλ (ΠΔΓ) γηα ηνλ ππνινγηζκφ ησλ θεθαιαηαθψλ απαηηήζεσλ ηνπ πηζησηηθνχ θηλδχλνπ. Ωο εθ ηνχηνπ, κε ηζρχ απφ ηελ 1ε Ηαλνπαξίνπ 2008 ν Όκηινο εθαξκφδεη: Σελ Θεκειηψδε κέζνδν ησλ Δζσηεξηθψλ δηαβαζκίζεσλ γηα ηνλ ππνινγηζκφ ησλ ζηαζκηζκέλσλ ζηνηρείσλ ελεξγεηηθνχ γηα ηα επηρεηξεκαηηθά δάλεηα ηεο Eurobank Δξγαζίαο Α.Δ. ζηελ Διιάδα (ε «Σξάπεδα»), Σελ Δμειηγκέλε Πξνζέγγηζε ησλ Δζσηεξηθψλ δηαβαζκίζεσλ γηα ηελ πιεηνλφηεηα ηνπ δαλεηαθνχ ραξηνθπιαθίνπ ιηαληθήο ηξαπεδηθήο ηεο Σξάπεδαο, π.ρ. ζηεγαζηηθά δάλεηα, δάλεηα πξνο κηθξνκεζαίεο επηρεηξήζεηο, πηζησηηθέο θάξηεο θαη αλαθπθινχκελα δάλεηα θαηαλαισηηθήο πίζηεο, Απφ ηνλ επηέκβξην ηνπ 2009 ε Θεκειηψδεο κέζνδνο Δζσηεξηθψλ δηαβαζκίζεσλ εθαξκφζηεθε ζην ζχλνιν ηνπ επηρεηξεκαηηθνχ ραξηνθπιαθίνπ ηεο Eurobank Leasing Α.Δ. ζηελ Διιάδα, Απφ ηνλ Μάξηην ηνπ 2010 ε Δμειηγκέλε Μέζνδνο ησλ εζσηεξηθψλ δηαβαζκίζεσλ εθαξκφζηεθε ζην ραξηνθπιάθην ησλ πξνζσπηθψλ δαλείσλ θαη ησλ δαλείσλ γηα αγνξά απηνθηλήηνπ. Ζ εθαξκνγή ηεο Πξνζέγγηζεο ησλ Δζσηεξηθψλ Γηαβαζκίζεσλ (ΠΔΓ) θαιχπηεη ην 72,2% ηνπ δαλεηαθνχ ραξηνθπιαθίνπ ηνπ Οκίινπ, εμαηξψληαο ηκήκαηα ηνπ δαλεηαθνχ ραξηνθπιαθίνπ πνπ είλαη κε ζεκαληηθά ζε φξνπο κεγέζνπο θαη πξνθίι θηλδχλνπ. Δάλ ζπκπεξηιάβνπκε ηελ εθαξκνγή ηεο ΠΔΓ ηεο Βαζηιείαο ΗΗ ζην ζηεγαζηηθφ ραξηνθπιάθην ηνπ ΝΣΣ, ην νπνίν ηειεί ππφ έγθξηζε απφ ηελ ΔΚΣ, ν δείθηεο απμάλεηαη ζε 82,1%. Μφληκε εμαίξεζε απφ ηελ εθαξκνγή ηεο ΠΔΓ ππάξρεη γηα ηα ζηαζκηζκέλα ζηνηρεία ελεξγεηηθνχ κέρξη 10%, γηα ηα νπνία ρξεζηκνπνηείηαη ε ηππνπνηεκέλε κέζνδνο. Δπηπιένλ ηεο εμαίξεζεο ηνπ κέρξη 10% ηνπ ζηαζκηζκέλνπ ελεξγεηηθνχ, κφληκε εμαίξεζε έρεη ρνξεγεζεί θαη γηα ηηο αθφινπζεο θαηεγνξίεο αλνηγκάησλ, φπσο πεξηγξάθνληαη κε βάζε ηελ Οδεγία Κεθαιαηαθψλ Απαηηήζεσλ: αλνίγκαηα έλαληη/ή εγγπεκέλα απφ θεληξηθέο θπβεξλήζεηο θαη θεληξηθέο ηξάπεδεο, αλνίγκαηα έλαληη/ή εγγπεκέλα απφ πηζησηηθά θαη ρξεκαηνπηζησηηθά ηδξχκαηα θαη αλνίγκαηα έλαληη δηνηθεηηθψλ θνξέσλ θαη κε θεξδνζθνπηθψλ επηρεηξήζεσλ. Γηα ηα παξαπάλσ αλνίγκαηα ρξεζηκνπνηείηαη ε Σππνπνηεκέλε πξνζέγγηζε Κίλδπλνο Αγνξάο Ζ Σξάπεδα εθαξκφδεη δηθφ ηεο εζσηεξηθφ ππφδεηγκα δηαρείξηζεο θηλδχλσλ (Αμία ζε ΚίλδπλνVaR) γηα ηνλ ππνινγηζκφ ησλ θεθαιαηαθψλ απαηηήζεσλ έλαληη ηνπ θηλδχλνπ αγνξάο ζην ραξηνθπιάθην ζπλαιιαγψλ ηεο, γηα ηηο δξαζηεξηφηεηεο ηεο Σξάπεδαο ζηελ Διιάδα. Ζ Σξάπεδα έιαβε επίζεκε επηθχξσζε ρξήζεο ηνπ εζσηεξηθνχ ππνδείγκαηνο γηα ηνλ θίλδπλν αγνξάο απφ ηελ Σξάπεδα ηεο Διιάδνο, ηνλ Ηνχιην ηνπ Σν κνληέιν απηφ ππφθεηηαη ζε πεξηνδηθή αμηνιφγεζε απφ ηελ επνπηηθή αξρή. Σν 2011 ε Σξάπεδα επηθαηξνπνίεζε ηα ζπζηήκαηα θαη ηηο δηαδηθαζίεο ηεο ψζηε λα ζπκκνξθσζεί πιήξσο πξνο ηηο απαηηήζεηο ηεο λέαο ΠΓΣΔ 2646/2011 γηα ηνλ ππνινγηζκφ ησλ θεθαιαηαθψλ απαηηήζεσλ απφ ην ραξηνθπιάθην ζπλαιιαγψλ. Απφ ηηο ε Σξάπεδα ππνινγίδεη ηα θεθάιαηα ιακβάλνληαο ππφςε ηεο δπλεηηθή δεκηά ππφ αθξαίεο ζπλζήθεο (Stressed VaR) θαη ηνλ επηπξφζζεην θίλδπλν αζέηεζεο θαη κεηαβνιήο ηεο πηζηνιεπηηθήο αμηνπηζηίαο (ΗRC). Γηα ηελ κέηξεζε ηνπ αλνίγκαηνο ηνπ θηλδχλνπ αγνξάο θαη γηα ηνλ ππνινγηζκφ ησλ θεθαιαηαθψλ απαηηήζεσλ γηα ηηο ζπγαηξηθέο ηεο Σξάπεδαο ζηελ Διιάδα θαη ηηο δηεζλείο δξαζηεξηφηεηεο, εθαξκφδεηαη ε ηππνπνηεκέλε πξνζέγγηζε. Δπηπιένλ, ε Σξάπεδα ππνινγίδεη θαη παξαθνινπζεί ζε θαζεκεξηλή βάζε ηνλ θίλδπλν αγνξάο ηνπ επελδπηηθνχ ραξηνθπιαθίνπ γηα ηηο δξαζηεξηφηεηεο ηεο ζηελ Διιάδα, ρξεζηκνπνηψληαο ην εζσηεξηθφ ππφδεηγκα VaR. Γηα ηηο δξαζηεξηφηεηεο ηεο ζην εμσηεξηθφ ε Eurobank εθαξκφδεη ηελ αλάιπζε επαηζζεζίαο, ελψ ε κεζνδνινγία ηνπ VaR εθαξκφδεηαη ζε κεληαία βάζε. ειίδα 5

6 1. Δηζαγωγή Γεληθέο Πιεξνθνξίεο Λεηηνπξγηθόο Κίλδπλνο ην πιαίζην εθαξκνγήο ηεο νδεγίαο 2006/48/ΔΚ (Παξάξηεκα X, κέξνο 4.2), ν Όκηινο ρξεζηκνπνηεί γηα ηηο ελνπνηεκέλεο δξαζηεξηφηεηέο ηνπ, ηελ Σππνπνηεκέλε Πξνζέγγηζε γηα ηνλ ππνινγηζκφ ησλ θεθαιαηαθψλ απαηηήζεσλ έλαληη ηνπ ιεηηνπξγηθνχ θηλδχλνπ βάζεη ηνπ Ππιψλα θνπόο ηνπ Ππιώλα 3 Ο ζθνπφο ηεο δεκνζηνπνίεζεο ζηνηρείσλ ζηα πιαίζηα ηνπ Ππιψλα 3 είλαη λα παξέρεη επηθαηξνπνηεκέλεο πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηηο πξαθηηθέο δηαρείξηζεο θηλδχλσλ ηνπ Οκίινπ, ηηο δηαδηθαζίεο αμηνιφγεζεο ησλ θηλδχλσλ θαη ηνπο επνπηηθνχο δείθηεο θεθαιαηαθήο επάξθεηαο. Οη δεκνζηνπνηήζεηο ηνπ Ππιψλα 3 πεξηιακβάλνπλ ζε ελνπνηεκέλε βάζε πνηνηηθή θαη πνζνηηθή πιεξνθφξεζε, κε βάζε ηελ νδεγία 2013/575 ηεο ΔΔ θαη ζχκθσλα κε ην πιαίζην ηεο επνπηηθήο ελνπνίεζεο, ην νπνίν πεξηγξάθεηαη ζηελ επφκελε παξάγξαθν. 1.4 Δπνπηηθή πξνο ινγηζηηθήο ελνπνίεζεο Λνγηζηηθή Δλνπνίεζε Ζ ινγηζηηθή ελνπνίεζε ηνπ Οκίινπ βαζίδεηαη ζηα Γηεζλή Πξφηππα Υξεκαηννηθνλνκηθήο Πιεξνθφξεζεο (ΓΠΥΠ) θαη εηδηθφηεξα ην ΓΠΥΑ 10 Δλνπνηεκέλεο Οηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο, ΓΛΠ 28 Δπελδχζεηο ζε ζπγγελείο επηρεηξήζεηο θαη θνηλνπξαμίεο, θαη ΓΠΥΑ 11 Απφ θνηλνχ ζπκθσλίεο. Θπγαηξηθέο είλαη φιεο νη εηαηξείεο πνπ ειέγρνληαη απφ ηνλ Όκηιν. Ο Όκηινο ειέγρεη κηα εηαηξεία φηαλ έρεη έθζεζε, ή δηθαηψκαηα, ζε κεηαβιεηέο απνδφζεηο απφ ηελ αλάκεημε ηνπ κε ηελ εηαηξεία θαη έρεη ηε δπλαηφηεηα λα επεξεάζεη απηέο ηηο απνδφζεηο κέζσ ηεο εμνπζίαο ηνπ πάλσ ζηελ εηαηξεία. Ο Όκηινο ελνπνηεί κηα εηαηξεία κφλν φηαλ ζπλππάξρνπλ θαη ηα ηξία παξαπάλσ ζηνηρεία πνπ ζπληζηνχλ έιεγρν. Ζ εμνπζία ζεσξείηαη φηη ππάξρεη φηαλ ν Όκηινο έρεη πθηζηάκελα δηθαηψκαηα ηα νπνία ηνπ παξέρνπλ ηελ ηξέρνπζα δπλαηφηεηα λα δηεπζχλεη ηηο ζπλαθείο δξαζηεξηφηεηεο ηεο εηαηξείαο, δειαδή ηηο δξαζηεξηφηεηεο εθείλεο πνπ επεξεάδνπλ ζεκαληηθά ηηο απνδφζεηο ηεο εηαηξείαο, θαη ν Όκηινο έρεη ζηελ πξάμε ηελ δπλαηφηεηα λα αζθήζεη απηά ηα δηθαηψκαηα. Ζ εμνπζία πάλσ ζε κηα εηαηξεία κπνξεί λα πξνθχςεη κέζσ δηθαησκάησλ ςήθνπ απφ ζπκκεηνρηθνχο ηίηινπο φπσο νη κεηνρέο, ή ζε άιιεο πεξηπηψζεηο, κπνξεί λα πξνέξρεηαη απφ ζπκβαηηθέο ζπκθσλίεο. Όηαλ ππάξρνπλ δηθαηψκαηα ςήθνπ, ν Όκηινο ζεσξείηαη φηη έρεη έιεγρν κηαο εηαηξείαο φηαλ θαηέρεη, άκεζα ή έκκεζα, πεξηζζφηεξα απφ ηα κηζά δηθαηψκαηα ςήθνπ ηεο εηαηξείαο, εθηφο αλ ππάξρνπλ ελδείμεηο φηη θάπνηνο άιινο επελδπηήο έρεη ζηελ πξάμε ηελ δπλαηφηεηα λα δηεπζχλεη κνλνκεξψο ηηο ζπλαθείο δξαζηεξηφηεηεο. Ο Όκηινο κπνξεί λα έρεη εμνπζία αθφκα θαη φηαλ θαηέρεη ιηγφηεξα απφ ηελ πιεηνςεθία ησλ δηθαησκάησλ ςήθνπ ηεο εηαηξείαο κέζσ ζπκβαηηθήο ζπκθσλίαο κε άιινπο θαηφρνπο δηθαησκάησλ ςήθνπ, δηθαησκάησλ πνπ πξνθχπηνπλ απφ άιιεο ζπκβαηηθέο ζπκθσλίεο, νπζησδψλ δπλεηηθψλ δηθαησκάησλ ςήθνπ, θαηνρή ηνπ κεγαιχηεξνπ πνζνζηνχ ησλ δηθαησκάησλ ςήθνπ ζε κηα θαηάζηαζε φπνπ ηα ππφινηπα δηθαηψκαηα είλαη επξέσο δηαζθνξπηζκέλα («εθ ησλ πξαγκάησλ εμνπζία»), ή κέζσ ζπλδπαζκνχ ησλ παξαπάλσ. Καηά ηελ αμηνιφγεζε ηνπ θαηά πφζνλ ν Όκηινο δηαζέηεη εθ ησλ πξαγκάησλ εμνπζία, ιακβάλνληαη ππφςε φια ηα ζρεηηθά γεγνλφηα θαη ζπλζήθεο, πεξηιακβαλνκέλνπ ηνπ ζρεηηθνχ κεγέζνπο ησλ δηθαησκάησλ ςήθνπ πνπ θαηέρεη ν Όκηινο θαη ηεο δηαζπνξάο ησλ δηθαησκάησλ πνπ θαηέρνληαη απφ άιινπο θαηφρνπο δηθαησκάησλ ςήθνπ, πξνθεηκέλνπ λα θαζνξηζηεί αλ ν Όκηινο έρεη ζηελ πξάμε ηελ δπλαηφηεηα λα δηεπζχλεη ηηο ζπλαθείο δξαζηεξηφηεηεο. Ο Όκηινο έρεη έθζεζε ή δηθαηψκαηα ζε κεηαβιεηέο απνδφζεηο απφ ηελ αλάκεημε ηνπ κε κηα εηαηξεία φηαλ νη απνδφζεηο απηέο δχλαληαη λα κεηαβάιινληαη σο ζπλέπεηα ηεο επίδνζεο ηεο εηαηξείαο. Γηα λα αμηνινγεζεί ην θαηά πφζνλ ν Όκηινο έρεη ηελ δπλαηφηεηα λα επεξεάδεη ην χςνο ησλ απνδφζεσλ απφ ηελ αλάκεημε ηνπ κε ηελ εηαηξεία, ν Όκηινο θαζνξίδεη αλ θαηά ηελ άζθεζε ησλ δηθαησκάησλ ιήςεο απνθάζεσλ ελεξγεί σο εληνινδφρνο ή σο εληνιέαο. Ο Όκηινο ελεξγεί σο εληνινδφρνο φηαλ ελεξγεί γηα ινγαξηαζκφ θαη πξνο φθεινο ελφο άιινπ κέξνπο θαη σο εθ ηνχηνπ δελ ειέγρεη ηελ εηαηξεία. πλεπψο, ζε απηέο ηηο πεξηπηψζεηο, ν Όκηινο δελ ελνπνηεί ηελ εηαηξεία. Καηά ηελ παξαπάλσ αμηνιφγεζε, ν Όκηινο ιακβάλεη ππφςε ην εχξνο ηεο εμνπζίαο ιήςεο απνθάζεσλ επί ηεο εηαηξείαο, ηα δηθαηψκαηα πνπ θαηέρνληαη απφ άιια κέξε, ηελ ακνηβή πνπ δηθαηνχηαη ν Όκηινο απφ ηελ αλάκεημε ηνπ, θαη ηελ έθζεζε ηνπ ζηε κεηαβιεηφηεηα ησλ απνδφζεσλ απφ άιιεο ζπκκεηνρέο ηνπ ζε απηή ηελ εηαηξεία. Ο Όκηινο έρεη ζπκκεηνρέο ζε εηαηξείεο πνπ έρνπλ δνκεζεί θαηά ηέηνηνλ ηξφπν ψζηε ηα δηθαηψκαηα ςήθνπ δελ απνηεινχλ ηνλ θχξην παξάγνληα ζηελ απφθαζε πνηνο ειέγρεη ηελ εηαηξεία, φπσο φηαλ ηα δηθαηψκαηα ςήθνπ ζρεηίδνληαη κφλν κε ζέκαηα δηνηθεηηθήο θχζεσο θαη νη ζπλαθείο δξαζηεξηφηεηεο δηεπζχλνληαη κέζσ ζπκβαηηθψλ δηθαησκάησλ. Γηα λα αμηνινγεζεί ην θαηά πφζνλ ν Όκηινο έρεη έιεγρν πάλσ ζε ηέηνηνπ είδνπο δνκεκέλεο νηθνλνκηθέο νληφηεηεο, ιακβάλνληαη ππφςε νη αθφινπζνη παξάγνληεο: Ο ζθνπφο θαη ν ζρεδηαζκφο ηεο εηαηξείαο Αλ ν Όκηινο θαηέρεη ζπγθεθξηκέλα δηθαηψκαηα πνπ ηνπ παξέρνπλ ηελ δπλαηφηεηα λα δηεπζχλεη κνλνκεξψο ηηο δξαζηεξηφηεηεο ηεο εηαηξείαο Ζ χπαξμε εηδηθήο ζρέζεο κε ηελ εηαηξεία Ο βαζκφο έθζεζεο ηνπ Οκίινπ ζηελ κεηαβιεηφηεηα ησλ απνδφζεσλ απφ ηελ αλάκεημε ηνπ κε ηελ εηαηξεία Ο Όκηινο επαλαμηνινγεί ην θαηά πφζνλ ειέγρεη ή φρη κηα εηαηξεία αλ ηα γεγνλφηα θαη νη ζπλζήθεο ππνδεηθλχνπλ φηη ππάξρνπλ κεηαβνιέο ζε έλα ε πεξηζζφηεξα απφ ηα ζηνηρεία πνπ ζπληζηνχλ έιεγρν. Πεξηιακβάλνληαη θαη νη πεξηπηψζεηο εθείλεο φπνπ ηα δηθαηψκαηα πνπ θαηέρνληαλ απφ ηνλ Όκηιν, θαη ηα νπνία επξφθεηην λα είλαη πξνζηαηεπηηθήο θχζεσο, κεηαηξέπνληαη ζε νπζηψδε δηθαηψκαηα ιφγσ ηεο παξαβίαζεο ξεηξψλ ή ηεο αζέηεζεο πιεξσκψλ ζε κηα δαλεηαθή ζχκβαζε θαη έρνπλ σο απνηέιεζκα ν Όκηινο λα έρεη εμνπζία πάλσ ζηελ εηαηξεία. ειίδα 6

7 1. Δηζαγωγή Γεληθέο Πιεξνθνξίεο Οη ζπγαηξηθέο εηαηξείεο ελνπνηνχληαη πιήξσο απφ ηελ εκέξα θαηά ηελ νπνία ν Όκηινο απνθηά δηθαίσκα ειέγρνπ, θαη παχνπλ λα ελνπνηνχληαη ηελ εκέξα θαηά ηελ νπνία ν Όκηινο παχεη λα έρεη δηθαίσκα ειέγρνπ. Δπελδχζεηο ζε θνηλνπξαμίεο (ζπκβαηηθψο ζπκθσλεζείζα θνηλή άζθεζε ειέγρνπ, ε νπνία πθίζηαηαη κφλν φηαλ νη απνθάζεηο ζρεηηθά κε ηηο ζεκαληηθέο δξαζηεξηφηεηεο απαηηνχλ ηελ νκφθσλε ζπλαίλεζε θαη νη νπνίνη έρνπλ δηθαηψκαηα επί ησλ θαζαξψλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ηνπ ζρήκαηνο) θαη νη επελδχζεηο ζε ζπγγελείο επηρεηξήζεηο (επελδχζεηο ζηηο νπνίεο ν Όκηινο έρεη νπζηψδε επηξξνή, αιιά δελ έρεη έιεγρν, ζπκκεηνρή κεηαμχ 20% θαη 50% ησλ δηθαησκάησλ ςήθνπ) απνηεινχλ επίζεο κέξνο ηεο ινγηζηηθήο ελνπνίεζεο, αιιά ινγίδνληαη κε ηε κέζνδν ηεο θαζαξήο ζέζεο Δπνπηηθή Δλνπνίεζε Ζ επνπηηθή ελνπνίεζε πνπ ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηελ ππνβνιή ησλ αλαθνξψλ πξνο ηελ Σξάπεδα ηεο Διιάδνο αθνινπζεί ηηο αξρέο πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ γηα ηε ινγηζηηθή ελνπνίεζε κε νξηζκέλεο δηαθνξέο, νη νπνίεο πεξηγξάθνληαη παξαθάησ: Οη ζπκκεηνρέο ζε αζθαιηζηηθέο εηαηξείεο εμαηξνχληαη απφ ηελ επνπηηθή ελνπνίεζε θαη ινγίδνληαη ρξεζηκνπνηψληαο ηε κέζνδν ηεο θαζαξήο ζέζεο θαη ππφ νξηζκέλεο πξνυπνζέζεηο αθαηξνχληαη επί κέξνπο απφ ηα ίδηα θεθάιαηα (βιέπε παξάγξαθν 2.1). πκκεηνρέο ζε εηαηξείεο ηνπ ρξεκαηνπηζησηηθνχ ηνκέα, κε πνζνζηφ άλσ ηνπ 10% αιιά ιηγφηεξν απφ 20%, αθαηξνχληαη απφ ηα ίδηα θεθάιαηα γηα ηνλ ππνινγηζκφ ησλ επνπηηθψλ ηδίσλ θεθαιαίσλ ηεο Βαζηιείαο ΗΗΗ. Ο παξαθάησ πίλαθαο παξνπζηάδεη θαηάινγν ζπγαηξηθψλ θαη ζπγγελψλ επηρεηξήζεσλ ηνπ Οκίινπ ηελ 31 Γεθεκβξίνπ 2014, γηα ηηο νπνίεο ε επνπηηθή ελνπνίεζε είλαη δηαθνξεηηθή απφ ηελ ινγηζηηθή ελνπνίεζε: Δπνπηηθή Δλνπνίεζε Λνγηζηηθή Δλνπνίεζε Οιηθή Δλνπνίεζε Μέζνδνο Καζαξήο Θέζεο Αθαηξεηηθά από ηα ίδηα θεθάιαηα Οιηθή Δλνπνίεζε Μέζνδνο Καζαξήο Θέζεο Πεξηγξαθή δξαζηεξηόηεηαο πλδεδεκέλεο Δηαηξείεο Eurolife ERB Α.Δ.Γ.Α. (100%) x x x Ασυαλιστικές σπηρεσίες Eurolife ERB Α.Δ.Α.Ε. (100%) x x x Ασυαλιστικές σπηρεσίες ERB Αζθαιηζηηθέο Τπεξεζίεο Α.Δ.Μ.Α. (100%) Eurolife ERB Asigurari De Viata S.A (100%) Eurolife ERB Asigurari Generale S.A (100%) 1.5 Δκπόδηα γηα ηελ άκεζε κεηαβίβαζε θεθαιαίσλ x x x Μεσιτεία ασυαλίσεων x x x Ασυαλιστικές σπηρεσίες x x x Ασυαλιστικές σπηρεσίες χκθσλα κε ηελ Οδεγία CRDIV, ζπκκεηνρέο ζε αζθαιηζηηθέο εηαηξείεο θαη ρξεκαηνπηζησηηθνχ ηνκέα φπνπ ε Σξάπεδα έρεη κηα ζεκαληηθή επέλδπζε πξέπεη λα αθαηξνχληαη απφ ηηο θνηλέο κεηνρέο θαηεγνξίαο 1 (CET1), φηαλ ε ζπλνιηθή επέλδπζε ππεξβαίλεη ην 10% ηνπ ζπλνιηθνχ πνζνχ ησλ θνηλψλ κεηνρψλ θαηεγνξίαο 1 (CET1). Πνζφ πνπ δελ αθαηξείηαη ζηαζκίδεηαη ζην 250%. Γελ ππάξρνπλ αζθαιηζηηθέο εηαηξείεο φπνπ ην θεθάιαην είλαη θάησ απφ ην ειάρηζην απαηηνχκελν θεθάιαην. Ζ ERB Hellas Funding Ltd θαη ε ERB Hellas Plc πεξηιακβάλνληαη ζηνλ ππνινγηζκφ ησλ αηνκηθψλ θεθαιαηαθψλ απαηηήζεσλ θαη επνπηηθψλ ηδίσλ θεθαιαίσλ ηεο Σξάπεδαο (Μεξηθή ελνπνίεζε). Καηάινγνο φισλ ησλ ζπγαηξηθψλ επηρεηξήζεσλ εκθαλίδεηαη ζηελ ζεκείσζε 28 ησλ Δλνπνηεκέλσλ Οηθνλνκηθψλ Καηαζηάζεσλ. Γάλεηα κεησκέλεο εμαζθάιηζεο ηα νπνία έρνπλ δνζεί απφ ηελ Σξάπεδα ζηηο ζπγαηξηθέο ηεο θαη ζηα ρξεκαηνπηζησηηθά ηδξχκαηα πνπ ιεηηνπξγνχλ εθηφο ηεο Διιάδαο, ππφθεηληαη ζηνπο ηνπηθνχο θαλνληζκνχο θαη πεξηνξηζκνχο πνπ θαζνξίδνληαη απφ ηελ ηνπηθή λνκνζεζία θαη ηηο επνπηηθέο αξρέο. Ο πην θνηλφο πεξηνξηζκφο απ' φινπο, είλαη ε ειάρηζηε ρξνληθή πεξίνδνο (5 κε 7 έηε ζηηο πεξηζζφηεξεο πεξηπηψζεηο) θαηά ηελ νπνία δελ ππάξρεη ε δπλαηφηεηα πξφσξεο εμφθιεζεο ρσξίο ηελ πξνεγνχκελε έγθξηζε ηεο αξκφδηαο επνπηηθήο αξρήο. 1.6 πκκόξθσζε κε ηηο απαηηήζεηο δεκνζηνπνηήζεσλ ηεο Βαζηιείαο IIΗ Ππιώλα 3 Ζ Σξάπεδα έρεη ζέζεη ζε εθαξκνγή κηα εζσηεξηθή "Γηαδηθαζία πκκφξθσζεο κε Γεκνζηνπνηήζεηο Ππιψλα 3", πξνθεηκέλνπ λα δηαζθαιίζεη ηελ ζπλεπή θαη ζπλερή ζπκκφξθσζή ηεο κε ηηο απαηηνχκελεο δεκνζηνπνηήζεηο ηνπ Ππιψλα 3, φπσο απηέο πξνβιέπνληαη απφ ηo ππάξρνλ επνπηηθφ πιαίζην. Δληφο απηνχ ηνπ πιαηζίνπ ε Σξάπεδα ιεηηνπξγεί σο αθνινχζσο: Οη δεκνζηνπνηήζεηο ηνπ Ππιψλα 3 παξέρνληαη ζε ελνπνηεκέλε βάζε, ηηο δεκνζηνπνηήζεηο ηεο, ε Σξάπεδα πεξηιακβάλεη φιεο εθείλεο ηηο πιεξνθνξίεο πνπ ζεσξνχληαη απαξαίηεηεο πξνθεηκέλνπ νη ρξήζηεο λα έρνπλ ζαθή, πιήξε θαη αθξηβή εηθφλα ηεο δνκήο ηνπ Οκίινπ, ηεο δηαρείξηζεο ησλ θεθαιαίσλ, ηνπ ζπζηήκαηνο δηαρείξηζεο θηλδχλσλ θαη ηεο πνιηηηθήο ακνηβψλ, Σν ζχλνιν ησλ δεκνζηνπνηήζεσλ ηνπ Ππιψλα 3, ιακβάλεη ρψξα εηεζίσο, κέζσ ηεο ηζηνζειίδαο ηεο Σξάπεδαο ζην δηαδίθηπν, ζε δηαθεθξηκέλν αξρείν ππφ ηνλ ηίηιν «Γεκνζηνπνηήζεηο κε βάζε ηνλ Ππιψλα 3 ηεο Βαζηιείαο ΗΗ», ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ εκεξνκελία δεκνζίεπζεο ησλ νηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ ειίδα 7

8 1. Δηζαγωγή Γεληθέο Πιεξνθνξίεο Ζ Σξάπεδα επαλεμεηάδεη ηελ έθηαζε θαη ην είδνο ησλ πιεξνθνξηψλ πνπ παξέρνληα ζε θάζε εκεξνκελία δεκνζηνπνηήζεσο θαη πξνβαίλεη ζηηο αλαγθαίεο πξνζαξκνγέο ηεο πνιηηηθήο ηεο, Ζ Σξάπεδα αμηνινγεί ηελ αλάγθε δεκνζηνπνίεζεο κέξνπο ή ηνπ ζπλφινπ ησλ πιεξνθνξηψλ κε ζπρλφηεηα κεγαιχηεξε ηεο εηήζηαο, ιακβάλνληαο ππφςε παξάγνληεο φπσο ην κέγεζνο ησλ ζπλαιιαγψλ, ην εχξνο ησλ δξαζηεξηνηήησλ, ηελ παξνπζία ζε δηάθνξεο ρψξεο, ηελ δξαζηεξηνπνίεζε ζε δηαθφξνπο ρξεκαηνπηζησηηθνχο ηνκείο, ηελ ζπκκεηνρή ζε δηεζλείο ρξεκαηνπηζησηηθέο αγνξέο θαη δηεζλή ζπζηήκαηα πιεξσκψλ, δηαθαλνληζκνχ θαη εθθαζάξηζεο, δίλνληαο ηδηαίηεξε πξνζνρή ζε πιεξνθνξίεο γηα ηα ίδηα θεθάιαηα, ηηο θεθαιαηαθέο απαηηήζεηο, ηνπο αλαιακβαλφκελνπο θηλδχλνπο θαη άιια ζηνηρεία πνπ ππφθεηληαη ζε ηαρείεο κεηαβνιέο, Ζ Δπηηξνπή Διέγρνπ ηεο Σξάπεδαο είλαη ππεχζπλε γηα ηηο δηαδηθαζίεο πνπ αθνινπζνχληαη γηα ηε ζπιινγή ζηνηρείσλ, ηελ επεμεξγαζία ηνπο θαη ηελ παξνπζίαζε ησλ δεκνζηνπνηήζεσλ ηνπ Ππιψλα 3, ελψ ην Γηνηθεηηθφ πκβνχιην ηεο Σξάπεδαο είλαη ππεχζπλν γηα ηελ αθξίβεηα ησλ ζηνηρείσλ απηψλ. Οη αλσηέξσ ππνρξεψζεηο είλαη ηζνδχλακεο κε απηέο πνπ ιακβάλνληαη ππφςε ζηηο Δλνπνηεκέλεο Οηθνλνκηθέο Καηαζηάζεηο ηεο Σξάπεδαο. ειίδα 8

9 2. Γηαρείξηζε Ιδίωλ Κεθαιαίωλ Ζ πνζφηεηα θαη ε πνηφηεηα ησλ θεθαιαίσλ πνπ θαηέρεη ν Όκηινο, ππφθεηληαη ζε ζπγθεθξηκέλνπο θαλφλεο θαη νδεγίεο. Ζ ζχλζεζε ησλ δηαζέζηκσλ επνπηηθψλ θεθαιαίσλ ηνπ Οκίινπ ππφ ηνλ Ππιψλα 1 έρεη σο εμήο: 2.1 Δπνπηηθά θεθάιαηα νξηζκόο Σα επνπηηθά θεθάιαηα ηνπ Ππιψλα 1 ηνπ Οκίινπ ζε ελνπνηεκέλε βάζε ππνινγίδνληαη κε βάζε ηα ΓΠΥΑ ζηνηρεία θαη ζχκθσλα κε ηνπο θαλφλεο ηεο νδεγίαο CRD IV. Σα δηαζέζηκα επνπηηθά ίδηα θεθάιαηα είλαη θαηαλεκεκέλα ζε δχν θχξηεο θαηεγνξίεο: Κεθάιαην θαηεγνξίαο 1 (Tier I) θαη Κεθάιαην θαηεγνξίαο 2 (Tier II). Σν θεθάιαην ηεο θαηεγνξίαο 1 απνηειείηαη απφ ηηο θνηλέο κεηνρέο θαηεγνξίαο 1 (CET1) θαη ην πξφζζεην θεθάιαην θαηεγνξίαο 1. Σν θνηλφ θεθάιαην θαηεγνξίαο 1 (CET1) απνηειείηαη απφ ηα ίδηα θεθάιαηα θνηλψλ κεηνρψλ, ηηο πξνλνκηνχρεο κεηνρέο πνπ έρνπλ εθδνζεί ζχκθσλα κε ην Ν. 3723/2008 "Πξφγξακκα Δλίζρπζεο ηεο Ρεπζηφηεηαο ηεο Διιεληθήο Οηθνλνκίαο" θαη απφ ηα δηθαηψκαηα κεηνςεθίαο πνπ ελνπνηνχληαη ζην θεθάιαην θνηλψλ κεηνρψλ θαηεγνξίαο 1 (CET1) κεηά ηελ αθαίξεζε ησλ θάησζη: απνζεκαηηθψλ ηεο εχινγεο αμίαο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηα θέξδε ή δεκηέο σο κέζα αληηζηάζκηζεο ηακεηαθψλ ξνψλ, ησλ απνηειεζκάησλ θέξδε θαη δεκηέο, πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηελ αλαπξνζαξκνγή ησλ ππνρξεψζεσλ ζηελ εχινγε αμία κέζσ απνηειεζκάησλ, εθφζνλ ηα απνηειέζκαηα απηά πξνθχπηνπλ απφ αιιαγέο ηεο πηζηνιεπηηθήο δηαβάζκηζεο, 20% ζηαδηαθήο αθαίξεζεο ηεο ππεξαμίαο θαη ησλ άπισλ παγίσλ 20% ζηαδηαθήο αθαίξεζεο ησλ αλαβαιιφκελσλ θνξνινγηθψλ απαηηήζεσλ πνπ βαζίδνληαη ζε κειινληηθή θεξδνθνξία εμαηξψληαο απηέο πνπ πξνθχπηνπλ απφ πξνζσξηλέο δηαθνξέο ησλ ζπκκεηνρψλ θαη δαλείσλ κεησκέλεο εμαζθάιηζεο (θαη ινηπψλ ζηνηρείσλ ηδίσλ θεθαιαίσλ) πνπ ππεξβαίλνπλ ην 10% ησλ θεθαιαίσλ ησλ κε ελνπνηνχκελσλ πηζησηηθψλ θαη ρξεκαηνδνηηθψλ ηδξπκάησλ, ζπκπεξηιακβαλφκελσλ θαη ησλ αζθαιηζηηθψλ εηαηξεηψλ 20% ζηαδηαθήο αθαίξεζεο ηεο αξλεηηθήο δηαθνξάο κεηαμχ ησλ ινγηζηηθψλ πξνβιέςεσλ απνκείσζεο ηνπ δαλεηαθνχ ραξηνθπιαθίνπ θαη ηεο αλακελφκελεο δεκηάο ζχκθσλα κε ηελ κέηξεζε ηεο ΠΔΓ. αλαβαιιφκελεο θνξνινγηθέο απαηηήζεηο πνπ πξνθχπηνπλ απφ πξνζσξηλέο δηαθνξέο, νη νπνίεο ππεξβαίλνπλ ην φξην ηνπ 10% ηνπ θεθαιαίνπ θνηλψλ κεηνρψλ (CET1) θαη πνζφ πνπ ππεξβαίλεη ην φξην ηνπ 15%. Οη αλακελφκελεο δεκηέο (EL) πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηνπο θαλφλεο ηεο Βαζηιείαο ΗΗ, απεηθνλίδνπλ δεκηέο πνπ ζα αλακέλνληαλ ζε έλα ζελάξην χθεζεο θαηά ηε δηάξθεηα κηαο πεξηφδνπ 12 κελψλ. O νξηζκφο απηφο δηαθέξεη απφ ηελ ινγηζηηθή κέζνδν ππνινγηζκνχ ησλ πξνβιέςεσλ απνκείσζεο δαλείσλ, ζηηο νπνίεο παξνπζηάδνληαη κφλν δεκηέο πνπ έρνπλ πξνθχςεη απφ ην δαλεηαθφ ραξηνθπιάθην ηελ ζπγθεθξηκέλε εκεξνκελία ηζνινγηζκνχ θαη δελ επηηξέπεηαη ε αλαγλψξηζε κηαο πην ζπληεξεηηθήο πξνζέγγηζεο, πνπ απαηηεί ε επνπηηθή κέηξεζε κε ηελ πηνζέηεζε ησλ θαηά ηελ δηάξθεηα αξλεηηθψλ ζπλζεθψλ (throughthecycle) πνπ κπνξεί λα κελ ππάξρνπλ θαηά ηελ εκεξνκελία ηζνινγηζκνχ. Σν πξφζζεην θεθάιαην ηεο θαηεγνξίαο 1 απνηειείηαη απφ ηνπο πξνλνκηνχρνπο ηίηινπο, ην νπνίν ππφθεηηαη ζε ζηαδηαθή θαηάξγεζε, 80% αθαηξεηηθά ηεο ππεξαμίαο θαη ησλ άπισλ παγίσλ θαη 40% αξλεηηθήο δηαθνξάο κεηαμχ ησλ ινγηζηηθψλ πξνβιέςεσλ απνκείσζεο ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ, ηα νπνία ζα αθαηξεζνχλ απφ ην θεθάιαην θνηλψλ κεηνρψλ CET1, φηαλ εθαξκνζηεί πιήξσο ε Βαζηιεία ΗΗΗ. ε πεξίπησζε πνπ ηα αθαηξεηηθά ζηνηρεία ησλ θεθαιαίσλ θαηεγνξίαο II (Tier II) είλαη κεγαιχηεξα απφ ηα ζεηηθά ζηνηρεία ησλ Tier II θεθαιαίσλ, ηφηε ε δηαθνξά αθαηξείηαη απφ ηα θεθάιαηα θαηεγνξίαο Η (Tier I). Σν θεθάιαην θαηεγνξίαο II (Tier II) απνηειείηαη απφ ηα αθφινπζα ζηνηρεία: δάλεηα κεησκέλεο εμαζθάιηζεο πνπ πιεξνχλ ζπγθεθξηκέλα επνπηηθά θξηηήξηα, ηα νπνία ππφθεηληαη ζε ζηαδηαθή θαηάξγεζε θαη αθαηξέζεσλ ηνπ 40% αξλεηηθήο δηαθνξάο κεηαμχ ησλ ινγηζηηθψλ πξνβιέςεσλ απνκείσζεο ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ, πνπ ζα αθαηξεζνχλ απφ ην θεθάιαην θνηλψλ κεηνρψλ (CET1), φηαλ εθαξκνζηεί πιήξσο ε Βαζηιεία III. απνζεκαηηθά απφ αλαπξνζαξκνγή ζηελ εχινγε αμία ησλ ελζψκαησλ πάγησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ πνπ ζρεκαηίζηεθαλ κεηά ηηο 31 Γεθεκβξίνπ 2003 (κεηάβαζε ζε ΓΠΥΑ), ηα νπνία ππφθεηληαη ζε ζηαδηαθή θαηάξγεζε απφ ην θεθάιαην θαηεγνξίαο ΗΗ (Tier II) θαη ζηαδηαθή ελζσκάησζε ζην θεθάιαην θνηλψλ κεηνρψλ (CET1). 2.2 Πξνλνκηνύρνη ηίηινη Σελ 31 Γεθεκβξίνπ 2014 ε ζπλνιηθή αμία ησλ πξνλνκηνχρσλ ηίηισλ αλήιζε ζην πνζφ ησλ 77 εθ. εθ' ησλ νπνίσλ 80% πεξηιακβάλεηαη ζηα πξφζζεηα θεθάιαηα θαηεγνξίαο Η. Με βάζε ηνπο θαλφλεο ηεο Βαζηιείαο ΗΗΗ απηνί νη ηίηινη αλαγλσξίδνληαη σο ηίηινη παιαηάο έθδνζεο θαη ζα θαηαξγεζεί ζηαδηαθά έσο ην Μία ιίζηα κε ηα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ θεθαιαηαθψλ κέζσλ ηνπ εθηειεζηηθνχ θαλνληζκνχ (ΔΔ) αξηζκ. 1423/2013 βξίζθεηαη ζην παξάξηεκα 2. Αλαιπηηθέο πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηνπο Πξνλνκηνχρνπο Σίηινπο εκθαλίδνληαη ζηε ζεκείσζε 42 ησλ Δλνπνηεκέλσλ Οηθνλνκηθψλ Καηαζηάζεσλ. ειίδα 9

10 2. Ίδηα Κεθάιαηα 2.3 Έθζεζε ζε ρξένο Διιεληθνύ Γεκνζίνπ Σελ 31 Γεθεκβξίνπ 2014, ε ζπλνιηθή ινγηζηηθή αμία ησλ θπξηφηεξσλ απαηηήζεσλ ηνπ Οκίινπ απφ ην Διιεληθφ Γεκφζην αλεξρφηαλ ζε εθαη. (31 Γεθεκβξίνπ 2013: 6,473 εθαη.). ηηο αλσηέξσ απαηηήζεηο πεξηιακβάλνληαη: α) Έληνθα Γξακκάηηα Διιεληθνχ Γεκνζίνπ αμίαο εθαη. (31 Γεθεκβξίνπ 2013: εθαη.), β) ΟΔΓ αμίαο εθαη. (31 Γεθεκβξίνπ 2013: 868 εθαη.). γ) παξάγσγα ρξεκαηννηθνλνκηθά κέζα κε ην Διιεληθφ Γεκφζην αμίαο εθαη. (31 Γεθεκβξίνπ 2013: 634 εθαη. )δ)) ρξεκαηννηθνλνκηθή εγγχεζε πνπ ζρεηίδεηαη κε ηνλ πηζησηηθφ θίλδπλν ηνπ Διιεληθνχ Γεκνζίνπ αμίαο 204 εθαη. (31 Γεθεκβξίνπ 2013: 195 εθαη.), ε) δάλεηα κε εγγχεζε ηνπ Διιεληθνχ Γεκνζίνπ αμίαο 198 εθαη. (31 Γεθεκβξίνπ 2013: 238 εθαη.), ζη) δάλεηα πξνο ειιεληθέο ηνπηθέο αξρέο θαη δεκφζηνπο νξγαληζκνχο αμίαο 103 εθαη. (31 Γεθεκβξίνπ 2013: 137 εθαη.), δ) ινηπέο απαηηήζεηο 20 εθαη. (31 Γεθεκβξίνπ 2013: 40 εθαη.) θαη ε) ζπκθσλίεο επαλαπψιεζεο ηίηισλ αμίαο 107 εθαη. Σα ΟΔΓ πνπ είραλ εθδνζεί σο θάιπςε γηα ηηο πξνλνκηνχρεο κεηνρέο πνπ εθδφζεθαλ ζην πιαίζην ηνπ Νφκνπ 3723/2008 «Πξφγξακκα Δλίζρπζεο ηεο Ρεπζηφηεηαο ηεο Διιεληθήο Οηθνλνκίαο», σξίκαζαλ ηνλ Μάην ηνπ 2014 ( : εθαη.). 2.4 ρέδην αλαδηάξζξωζεο ηηο 29 Απξηιίνπ 2014, ε Δπξσπατθή Δπηηξνπή ελέθξηλε ην ζρέδην αλαδηάξζξσζεο ηεο Σξάπεδαο, ην νπνίν ππνβιήζεθε κέζσ ηνπ Τπνπξγείνπ Οηθνλνκηθψλ ζηηο 16 Απξηιίνπ Σν Διιεληθφ Γεκφζην έρεη δεζκεπηεί φηη ε Σξάπεδα ζα εθαξκφζεη ζπγθεθξηκέλα κέηξα θαη δξάζεηο θαη ζα επηηχρεη ηνπο ζηφρνπο πνπ απνηεινχλ αλαπφζπαζην κέξνο ηνπ ελ ιφγσ ζρεδίνπ αλαδηάξζξσζεο. Οη θχξηεο δεζκεχζεηο πνπ πξέπεη λα πινπνηεζνχλ έσο ην ηέινο ηνπ 2018 αθνξνχλ (α) ηε κείσζε ησλ ιεηηνπξγηθψλ εμφδσλ θαη ηνπ θαζαξνχ δείθηε δαλείσλ πξνο θαηαζέζεηο ησλ δξαζηεξηνηήησλ ηνπ Οκίινπ ζηελ Διιάδα, (β) ηε κείσζε ηνπ θφζηνπο θαηαζέζεσλ ηεο Σξάπεδαο, (γ) ηε κείσζε ησλ ζηνηρείσλ ελεξγεηηθνχ ηνπ Οκίινπ ζην εμσηεξηθφ, (δ) ηε κείσζε ηεο ζπκκεηνρήο ζε ζπγθεθξηκέλεο ζπγαηξηθέο εηαηξίεο εθηφο ηξαπεδψλ, (ε) ηελ απνκφριεπζε ηνπ ραξηνθπιαθίνπ ηίηισλ θαη (ζη) πεξηνξηζκφ ζηελ παξνρή θεθαιαίσλ ζηηο ζπγαηξηθέο εηαηξίεο ηνπ Οκίινπ ζην εμσηεξηθφ εθηφο εάλ πξνβιέπεηαη δηαθνξεηηθά απφ ην επνπηηθφ πιαίζην ηεο θάζε ρψξαο, ζηελ αγνξά ηίηισλ κε επελδπηηθήο δηαβάζκηζεο (non investment grade), ζηηο ακνηβέο ηνπ πξνζσπηθνχ, ζηελ πηζησηηθή πνιηηηθή πνπ πξέπεη λα αθνινπζεζεί θαη ζε άιιεο ζηξαηεγηθέο απνθάζεηο. 2.5 πλνιηθή Αμηνιόγεζε ηεο Δπξσπατθήο Κεληξηθήο Σξάπεδαο Σελ 26 Οθησβξίνπ 2014, ε Δπξσπατθή Κεληξηθή Σξάπεδα (ΔΚΣ) θαη ε Δπξσπατθή Σξαπεδηθή Αξρή (ΔΣΑ) αλαθνίλσζαλ ηα απνηειέζκαηα ηεο πλνιηθήο Αμηνιφγεζεο (Α) ησλ ζεκαληηθψλ ζπζηεκηθψλ ηξαπεδψλ ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο (ΔΔ), ε νπνία πξαγκαηνπνηήζεθε ζε ζπλεξγαζία κε ηηο εζληθέο επνπηηθέο αξρέο θαη ηελ ΔΣΑ. Ζ Α πξαγκαηνπνηήζεθε πξηλ ηε κεηαβίβαζε ηεο πιήξνπο αξκνδηφηεηαο γηα ηελ επνπηεία ησλ πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ απφ ηηο εζληθέο επνπηηθέο αξρέο ζηελ ΔΚΣ ην Ννέκβξην ηνπ 2014 ζην πιαίζην ηνπ Δληαίνπ Δπνπηηθνχ Μεραληζκνχ (ΔΔΜ). Ζ Α αμηνιφγεζε ηελ αλζεθηηθφηεηα ηεο θάζε ηξάπεδαο, ρξεζηκνπνηψληαο κηα θνηλή κεζνδνινγία θαη εθαξκφδνληάο ηελ κε ζπλέπεηα ζε φιεο ηηο ζπκκεηέρνπζεο ηξάπεδεο. Σα απνηειέζκαηα πξνέθπςαλ ιακβάλνληαο ππ φςηλ ηε ζπλδπαζηηθή επίδξαζε ησλ αθφινπζσλ δχν θχξησλ ππιψλσλ: (α) Σνπ Διέγρνπ ηεο Πνηφηεηαο ησλ ηνηρείσλ Δλεξγεηηθνχ (AQR) γηα λα εληζρπζεί ε δηαθάλεηα ησλ ηξαπεδηθψλ ηζνινγηζκψλ, αμηνινγψληαο ηελ πνηφηεηα ησλ ζηνηρείσλ ηνπ ελεξγεηηθνχ ησλ ηξαπεδψλ, πεξηιακβαλνκέλεο ηεο επάξθεηαο ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ, ηεο απνηίκεζεο ησλ εμαζθαιίζεσλ θαη ησλ ζρεηηθψλ πξνβιέςεσλ, (β) Σεο Άζθεζεο Πξνζνκνίσζεο Αθξαίσλ Καηαζηάζεσλ (ST) ε νπνία πξαγκαηνπνηήζεθε ζε ζπλεξγαζία κε ηελ ΔΣΑ γηα λα εμεηάζεη ηελ αλζεθηηθφηεηα ησλ ηζνινγηζκψλ ησλ ηξαπεδψλ ζε δχν ζελάξηα πξνζνκνίσζεο αθξαίσλ θαηαζηάζεσλ: ην βαζηθφ θαη ην δπζκελέο. Ζ θεθαιαηαθή επάξθεηα αμηνινγήζεθε ζε βάζνο κίαο ηξηεηνχο πεξηφδνπ ( ) κε ην ζπληειεζηή κέζσλ θεθαιαίνπ θνηλψλ κεηνρψλ ηεο θαηεγνξίαο 1 (Common Equity Tier I CET 1) λα έρεη νξηζηεί ζην 8,0% θαη ζην 5,5%, ζην βαζηθφ θαη ην δπζκελέο ζελάξην αληίζηνηρα. Δπηπιένλ, ε Α δηεμήρζε θαη ππφ ακθφηεξα ηα ζελάξηα ηνπ ηαηηθνχ θαη Γπλακηθνχ Ηζνινγηζκνχ. χκθσλα κε ην ζελάξην ηνπ ηαηηθνχ Ηζνινγηζκνχ, ν ηζνινγηζκφο ηεο 31 Γεθεκβξίνπ 2013 ρξεζηκνπνηήζεθε σο ζεκείν αλαθνξάο, κε ιακβάλνληαο θαηά ζπλέπεηα ππ φςηλ νπνηαδήπνηε άιιε κεηαγελέζηεξε ελέξγεηα θεθαιαηαθήο ελίζρπζεο ή/θαη πξαγκαηνπνηεζεηζψλ απμήζεσλ κεηνρηθνχ θεθαιαίνπ, θαζψο θαη δηαξζξσηηθψλ βειηηψζεσλ ησλ ιεηηνπξγηθψλ απνηειεζκάησλ. χκθσλα κε ην ζελάξην ηνπ Γπλακηθνχ Ηζνινγηζκνχ, έρεη ελζσκαησζεί ε επίδξαζε ησλ κέηξσλ πνπ έρνπλ αλαθνηλσζεί θαη αλαιεθζεί ζηα ρέδηα Αλαδηάξζξσζεο πνπ εγθξίζεθαλ απφ ηελ Δπξσπατθή Δπηηξνπή γηα ηελ πεξίνδν Σα δχν απηά ζελάξηα εμεηάζηεθαλ ζηελ άζθεζε πξνζνκνίσζεο αθξαίσλ θαηαζηάζεσλ ηφζν ππφ ην βαζηθφ, φζν θαη ππφ ην δπζκελέο ζελάξην. Ζ Α ζπληζηά κηα κνλαδηθή άζθεζε, κε δεδνκέλε ηελ επξεία, απζηεξή θαη ιεπηνκεξή αμηνιφγεζε 130 πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ, θαη απνηειεί βαζηθφ νξφζεκν γηα ηελ ελαξκφληζε θαη ηελ ελίζρπζε ηνπ Δπξσπατθνχ ρξεκαηνπηζησηηθνχ ζπζηήκαηνο. Απηή ε άζθεζε ζπκβάιεη επίζεο ζηε βειηίσζε ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο ζηαζεξφηεηαο ηνπ ηξαπεδηθνχ ζπζηήκαηνο ηεο ΔΔ θαη εληζρχεη ηελ εκπηζηνζχλε σο πξνο ηελ επάξθεηα φισλ ησλ πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ πνπ εμεηάζηεθαλ. Δηδηθφηεξα, ζηελ πεξίπησζε ηεο Eurobank, βάζεη ηνπ AQR, αμηνινγήζεθε ην 84% ηνπ ζπλνιηθνχ δαλεηαθνχ ηεο ραξηνθπιαθίνπ. Δηδηθά φζνλ αθνξά ην επηρεηξεκαηηθφ ραξηνθπιάθην δαλείσλ ζηελ Διιάδα, πξαγκαηνπνηήζεθαλ αμηνινγήζεηο πηζηνδνηήζεσλ αμίαο 9,9 δηο θαη ησλ αληίζηνηρσλ εμαζθαιίζεψλ ηνπο, πνπ αληηπξνζσπεχνπλ ην 64% ηνπ ζρεηηθνχ ραξηνθπιαθίνπ. ειίδα 10

11 2. Ίδηα Κεθάιαηα Απνηειέζκαηα Α γηα ηε Eurobank Οη θαησηέξσ πίλαθεο ζπλνςίδνπλ ηα απνηειέζκαηα ηεο Α γηα ηε Eurobank ζην ηαηηθφ θαη Γπλακηθφ βαζηθφ θαη δπζκελέο ζελάξην, εμαηξνπκέλεο ηεο επίπησζεο ηνπ λένπ λνκνζεηηθνχ πιαηζίνπ γηα ηηο αλαβαιιφκελεο θνξνινγηθέο απαηηήζεηο: Απνηειέζκαηα AQR εθαη. Γείθηεο % 2013 CET 1 4, Δπίπσζε AQR (1,070) (2.8) Πξνζαξκνζκέλνο CET 1 κε ηελ επίπησζε ηνπ AQR 2, Πξνζαξκνζκέλνο CET1 κε ηελ επίπησζε ηνπ AQR κεηά ηελ αύμεζε κεηνρηθνύ θεθαιαίνπ 2.9 δηο 5, Απνηειέζκαηα Α ηαηηθφ Βαζηθφ ζελάξην Γπζκελέο ζελάξην Γπλακηθό Βαζηθφ ζελάξην Γπζκελέο ζελάξην Πξνζαξκνζκέλνο CET 1 (%) βάζεη AQR & ST Πιεφλαζκα/(Έιιεηκκα), εθαη. Πιεφλαζκα/(Έιιεηκκα), κεηά ηελ αχμεζε κεηνρηθνχ θεθαιαίνπ 2.9 δηο, εθαη. 2.0 (6.4) (2,282) (4,628) 2,403 (18) 582 (1,764) 2,403 (18) Αμηνιόγεζε ησλ απνηειεζκάησλ ηεο Α από ηελ Eurobank Λακβάλνληαο ππ φςηλ ην πνζφ ησλ 2,9 δηο πνπ αληιήζεθε απφ ηελ αχμεζε ηνπ κεηνρηθνχ θεθαιαίνπ πνπ νινθιεξψζεθε ηνλ Μάην ηνπ 2014, ηα απνηειέζκαηα ηεο Α ππνδεηθλχνπλ φηη ε Eurobank, κε δείθηε CET 1 15,3% κεηά ηελ πξνζαξκνγή γηα ηελ επίπησζε ηνπ AQR ζε ζχγθξηζε κε ην φξην αλαθνξάο ηνπ 8%, θαιχπηεη ηα θεθαιαηαθά φξηα πνπ νξίζηεθαλ γηα ην ζθνπφ ηνπ AQR. εκεηψλεηαη φηη ην έιιεηκκα πνπ εκθαλίδεηαη επί ηε βάζεη ηνπ ηαηηθνχ δπζκελνχο ζελαξίνπ ζρεηίδεηαη κε ηε ρξήζε ηνπ 2013 σο ζεκείνπ αλαθνξάο, θαζψο πξφθεηηαη γηα έλα έηνο θαηά ην νπνίν νη ιεηηνπξγηθέο επηδφζεηο ηεο Eurobank επεξεάζηεθαλ αξλεηηθά εμαηηίαο ζπζηεκηθψλ ιφγσλ θαη ηδηαηηέξσλ γηα ηελ Σξάπεδα ζπλζεθψλ. Ζ ΔΚΣ δήισζε φηη ζα ρξεζηκνπνηήζεη ην Γπλακηθφ ζελάξην γηα ηελ αμηνιφγεζε ηεο θεθαιαηαθήο ζέζεο ηεο Σξάπεδαο θαη φηη ε Eurobank «νπζηαζηηθά δελ παξνπζηάδεη θεθαιαηαθφ έιιεηκκα». Ωο εθ ηνχηνπ, ν Όκηινο αληαπνθξίλεηαη ζηα θεθαιαηαθά φξηα ηεο Α ηφζν ζην βαζηθφ, φζν θαη ζην δπζκελέο ζελάξην, ρσξίο λα παξνπζηάδεη θεθαιαηαθφ έιιεηκκα. Πεξαηηέξσ, νη θαησηέξσ παξάγνληεο δεκηνπξγνχλ έλα πιεφλαζκα θεθαιαίσλ χςνπο 1,4 δηο, απμάλνληαο ηνλ δείθηε CET 1 ζην πιαίζην ηνπ Γπλακηθνχ δπζκελνχο ζελαξίνπ απφ 5,5% ζε 9,5%: (α) Ζ ζεηηθή επίπησζε 315 εθαη. πνπ πξνθχπηεη απφ ηε δηαθνξά κεηαμχ ησλ πξαγκαηηθψλ πξνπξνβιέςεσλ εζφδσλ γηα ην ελλεάκελν πνπ έιεμε ηελ 30 επηεκβξίνπ 2014 (Λεηηνπξγηθά θέξδε πξν απνκεηψζεσλ θαη έθηαθησλ απνηειεζκάησλ) ζε ζρέζε κε εθείλα πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ σο παξαδνρή ζην Γπλακηθφ δπζκελέο ζελάξην, νδεγνχλ ζε αχμεζε ηνπ θεθαιαηαθνχ δείθηε CET 1 θαηά 90 κνλάδεο βάζεο, (β) Δπηπξνζζέησο, ε επνπηηθή αληηκεηψπηζε ησλ αλαβαιιφκελσλ θνξνινγηθψλ απαηηήζεσλ ζχκθσλα κε ηελ πξφζθαηε λνκνζεηηθή ξχζκηζε, κεηά ηελ έγθξηζε ηεο έληαμεο ζηηο πξνβιέςεηο ηνπ λένπ λνκνζεηηθνχ πιαηζίνπ απφ ηελ Έθηαθηε Γεληθή πλέιεπζε ηεο Σξάπεδαο ζηηο 7 Ννεκβξίνπ 2014, έρεη ζεηηθφ αληίθηππν ζην Γπλακηθφ δπζκελέο ζελάξην θαηά 1,1 δηο ή 318 κνλάδεο βάζεο. Δπηπιένλ, ν Όκηινο έρεη ππνβάιεη πξνο έγθξηζε ηελ εθαξκνγή ηεο κεζφδνπ ησλ εζσηεξηθψλ ζπζηεκάησλ δηαβάζκηζεο (IRB) γηα ηνλ πηζησηηθφ θίλδπλν ηνπ ζηεγαζηηθνχ ραξηνθπιαθίνπ ηνπ Νένπ Σαρπδξνκηθνχ Σακηεπηεξίνπ ( 4,9 δηο), απφ ην νπνίν αλακέλεηαη πεξαηηέξσ ελίζρπζε ηεο θεθαιαηαθήο ηνπ ζέζεο. To ΑQR απνηειεί κία άζθεζε πξνιεπηηθήο επνπηείαο, ε νπνία βαζίζηεθε ζε κία εληαία ηππνπνηεκέλε δηαδηθαζία πνπ θαζνξίζηεθε απφ ηελ ΔΚΣ. Ζ επίδξαζε εθαη. κεηά απφ θφξν πνπ αλαθέξεηαη αλσηέξσ ζρεηίδεηαη θπξίσο κε ηελ πξνζαξκνγή ησλ πξνβιέςεσλ απνκείσζεο γηα πηζησηηθνχο θηλδχλνπο απφ δάλεηα θαη απαηηήζεηο πειαηψλ θαη πξνζδηνξίζηεθε βάζεη ηεο κεζνδνινγίαο ηεο ΔΚΣ. Ζ αλσηέξσ κεζνδνινγία αλαπηχρζεθε εηδηθά γηα ηελ άζθεζε ηεο Α κε ζθνπφ λα δηαζθαιηζηεί ε ζπλέπεηα ζε φιεο ηηο ηξάπεδεο, ρσξίο λα εηζάγνληαη πεξαηηέξσ νδεγίεο ζρεηηθά κε ηελ εθαξκνγή ησλ ινγηζηηθψλ θαλφλσλ εθηφο απφ εθείλεο πνπ εθαξκφζηεθαλ ζηα πιαίζηα ησλ επνπηηθψλ κεραληζκψλ. Σα απνηειέζκαηα ηνπ AQR δελ είραλ επίδξαζε ζηηο ινγηζηηθέο αξρέο, ζρεηηθά κε ηελ αλαγλψξηζε ησλ πξνβιέςεσλ γηα πηζησηηθνχο θηλδχλνπο απφ δάλεηα θαη απαηηήζεηο πειαηψλ, πνπ εθαξκφζηεθαλ απφ ηνλ Όκηιν γηα ην ελλεάκελν πνπ έιεμε ηελ 31 Γεθεκβξίνπ Δπηπιένλ, ε επίδξαζε ηνπ AQR έρεη ήδε ιεθζεί ππφςε ζην 2014 ζηνλ θαηάιιειν βαζκφ κέζσ ηεο εθαξκνγήο ησλ ππαξρφλησλ ινγηζηηθψλ πνιηηηθψλ απνκείσζεο ηνπ Οκίινπ, ελζσκαηψλνληαο ηε ζπλερή αμηνιφγεζε θαη πξνζαξκνγή ησλ εθηηκήζεσλ θαη παξαδνρψλ κε βάζε ηηο ηειεπηαίεο δηαζέζηκεο πιεξνθνξίεο. ειίδα 11

12 2. Ίδηα Κεθάιαηα Δπίηξνπνο (Monitoring Trustee) Τν Μλεκφλην Οηθνλνκηθψλ θαη Φξεκαηνπηζησηηθψλ Πνιηηηθψλ (ΜΟΦΠ) ηνπ Γεχηεξνπ Πξνγξάκκαηνο Πξνζαξκνγήο γηα ηελ Διιάδα, κεηαμχ ηνπ Διιεληθνχ Γεκνζίνπ, ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο, ηνπ Γηεζλνχο Ννκηζκαηηθνχ Τακείνπ (ΓΝΤ) θαη ηεο Δπξσπατθήο Κεληξηθήο Τξάπεδαο (ΔΚΤ), πξνβιέπεη ην δηνξηζκφ επηηξφπνπ (Monitoring Trustee) ζε φιεο ηηο ηξάπεδεο πνπ βξίζθνληαη ζε θαζεζηψο Κξαηηθήο Δλίζρπζεο. Τελ 22 Φεβξνπαξίνπ 2013, ε Τξάπεδα φξηζε ηελ Grant Thornton σο Monitoring Trustee. Ο Monitoring Trustee παξαθνινπζεί ηε ζπκκφξθσζε κε ηνπο θαλφλεο ηεο εηαηξηθήο δηαθπβέξλεζεο θαη ηηο πξαθηηθέο ιεηηνπξγίαο, θαζψο θαη ηελ εθαξκνγή ηνπ ζρεδίνπ αλαδηάξζξσζεο θαη αλαθέξεηαη ζηελ Δπξσπατθή Δπηηξνπή. 2.6 πκθωλία Ιζνινγηζκώλ Λνγηζηηθή ζε επνπηηθνύ ζθνπνύ ελνπνίεζε ΔΝΔΡΓΖΣΗΚΟ Σακείν θαη δηαζέζηκα ζε θεληξηθέο ηξάπεδεο Απαηηήζεηο απφ ρξεκαηνπηζησηηθά ηδξχκαηα Υξεκαηννηθνλνκηθά ζηνηρεία ελεξγεηηθνχ ζηελ εχινγε αμία κέζσ απνηειεζκάησλ απνηειεζκάησλ Παξάγσγα ρξεκαηννηθνλνκηθά κέζα Γάλεηα θαη απαηηήζεηο απφ πειάηεο Υαξηνθπιάθην επελδπηηθψλ ηίηισλ Δπελδχζεηο ζε ζπγγελείο επηρεηξήζεηο Ηδηνρξεζηκνπνηνχκελα ελζψκαηα πάγηα ζηνηρεία Δπελδχζεηο ζε αθίλεηα Άπια πάγηα ζηνηρεία Αλαβαιιφκελεο θνξνινγηθέο απαηηήζεηο αλαβαιιφκελεο θνξνινγηθέο απαηηήζεηο πνπ ζπλδένληαη κε κειινληηθή θεξδνθνξία αλαβαιιφκελεο θνξνινγηθέο απαηηήζεηο πνπ πξνθχπηνπλ απφ πξνζσξηλέο δηαθνξέο Λνηπά ζηνηρεία ελεξγεηηθνχ ηνηρεία ελεξγεηηθνχ πξνο πψιεζε ύλνιν ελεξγεηηθνύ ΤΠΟΥΡΔΩΔΗ Τπνρξεψζεηο πξνο θεληξηθέο ηξάπεδεο Τπνρξεψζεηο πξνο ινηπά ρξεκαηνπηζησηηθά ηδξχκαηα Παξάγσγα ρξεκαηννηθνλνκηθά κέζα Τπνρξεψζεηο πξνο πειάηεο Πηζησηηθνί ηίηινη θαη ινηπέο δαλεηαθέο ππνρξεψζεηο Λνηπέο ππνρξεψζεηο Τπνρξεψζεηο πνπ ζπλδένληαη κε ζηνηρεία ελεξγεηηθνχ πξνο πψιεζε ύλνιν ππνρξεώζεσλ εθ ησλ νπνίσλ: Κεθαιαηαθά κέζα Καηεγνξίαο 2 πνπ ππφθεηληαη ζε ζηαδηαθή θαηάξγεζε ΗΓΗΑ ΚΔΦΑΛΑΗΑ Μεηνρηθφ θεθάιαηνθνηλέο κεηνρέο Γηαθνξά απφ έθδνζε κεηνρψλ ππέξ ην άξηην Λνηπά απνζεκαηηθά θαη απνηειέζκαηα εηο λέν εθ ησλ νπνίσλ: απφ αληηζηαζκίζεηο ηακεηαθψλ ξνψλ εθ ησλ νπνίσλ: απφ αιιαγέο ζηελ πηζηνιεπηηθή δηαβάζκηζε ηνπ ηδίνπ ηνπ Ηδξχκαηνο Μεηνρηθφ θεθάιαηνπξνλνκηνχρεο κεηνρέο Ίδηα θεθάιαηα πνπ αλαινγνύλ ζηνπο κεηόρνπο ηεο Σξάπεδαο Πξνλνκηνχρνη ηίηινη Γηθαηψκαηα ηξίησλ ύλνιν ηδίσλ θεθαιαίσλ ύλνιν ηδίσλ θεθαιαίσλ θαη ππνρξεώζεσλ Σεκ. 31 Γεθέκβξηνο 2014 Γηαρσξηζκόο ησλ Ηζνδύγην αζθαιηζηηθώλ ζύκθσλα κε ηηο θαη ελνπνίεζε Ηζνδύγην γηα Γεκνζηεπκέλεο κε ηε κέζνδν επνπηηθνύο Οηθνλνκηθέο ηεο θαζαξήο ζθνπνύο Καηαζηάζεηο ζέζεο ελνπνίεζεο εθαη. εθαη. εθαη. 1,948 1,948 3,059 (1) 3, (275) 85 2,134 2,134 42,133 42,133 17,849 (1,510) 16, (1) (2) 874 α 150 (2) 148 3,894 (1) 3,893 β γ 3,541 (1) 3,540 2,137 (74) 2, ,518 (1,533) 73,985 12,610 12,610 10,256 10,256 2,475 2,475 40,878 (467) 40, ,070 2,020 (1,325) ,214 (1,533) 67,681 δ ,412 4,412 ε 6,682 6,682 (6,485) (6,485) δ (107) (107) ε 3 3 ζ ,559 5,559 η θ ,304 6,304 75,518 (1,533) 73,985 ειίδα 12

13 2. Ίδηα Κεθάιαηα 2.7 Δπνπηηθά Ίδηα Κεθάιαηα Ο παξαθάησ πίλαθαο παξνπζηάδεη ηα επνπηηθά ίδηα θεθάιαηα ηνπ Οκίινπ κε ζηνηρεία ηεο 31 Γεθεκβξίνπ 2014 θαη Σα επνπηηθά θεθάιαηα ηνπ 2014 ππνινγίδνληαη ζχκθσλα κε ηνπο κεηαβαηηθνχο θαλφλεο ηεο επνπηηθήο νδεγίαο CRD IV. Δπηπιένλ, ζην παξάξηεκα 1, έλα κεηαβαηηθφ ππφδεηγκα δεκνζηνπνίεζεο ηδίσλ θεθαιαίσλ, ην νπνίν παξνπζηάδεη ηα ζπζηαηηθά ησλ επνπηηθψλ θεθαιαίσλ γηα ην πξψην έηνο κεηαβαηηθήο βάζεο θαη ηνπ ηειηθνχ ζεκείνπ ηεο 31 Γεθεκβξίνπ Σν ππφδεηγκα έρεη πξνεηνηκαζηεί ρξεζηκνπνηψληαο ηελ θφξκα ηνπ Παξαξηήκαηνο VI ηνπ εθηειεζηηθνχ θαλνληζκνχ (ΔΔ) αξηζ. 1423/2013 ηεο Δπηηξνπήο ηεο 20 Γεθεκβξίνπ 2013 γηα ηε ζέζπηζε εθηειεζηηθψλ ηερληθψλ πξνηχπσλ φζνλ αθνξά ηηο απαηηήζεηο δεκνζηνπνίεζεο ηδίσλ θεθαιαίσλ γηα ηδξχκαηα ζχκθσλα κε ηνλ θαλνληζκφ (ΔΔ) αξηζ. 575/2013 ηνπ Δπξσπατθνχ Κνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ πκβνπιίνπ. Ίδηα θεθάιαηα πνπ αλαινγνχλ ζηνπο θαηφρνπο θνηλψλ κεηνρψλ ηεο Τξάπεδαο Μεηνρηθφ θεθάιαηνπξνλνκηνχρεο κεηνρέο Γηθαηψκαηα ηξίησλ Γηθαηψκαηα ηξίησλ πνπ δελ ελνπνηνχληαη ζην Κεθάιαην Κνηλψλ Μεηνρψλ θαηεγνξίαο 1 (CET1) Δπνπηηθέο αλαπξνζαξκνγέο Απνζεκαηηθά απφ αληηζηάζκηζε Τακεηαθψλ ξνψλ Πηζησηηθφο θίλδπλνο εθδφηε Απνζεκαηηθά απφ αλαπξνζαξκνγή ζηελ εχινγε αμία ησλ ελζψκαησλ παγίσλ 20% ησλ άπισλ παγίσλ/100% γηα % ηεο ππέξβαζεο ησλ αλακελφκελσλ δεκηψλ ιφγσ απνκείσζεο ρξεκαηννηθνλνκηθψλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ/50% γηα % αλαβαιιφκελεο θνξνινγηθήο απαίηεζεο πνπ βαζίδνληαη ζε κειινληηθή θεξδνθνξία (εμαηξψληαο πξνζσξηλέο δηαθνξέο) Αλαβαιιφκελε θνξνινγηθή απαίηεζε πνπ πξνθχπηνπλ απφ πξνζσξηλέο δηαθνξέο (πνζφ πνπ ππεξβαίλεη ην φξην 10%) Πνζφ πνπ ππεξβαίλεη ην φξην ηνπ 15% Λνηπέο επνπηηθέο αλαπξνζαξκνγέο Κεθάιαην Κνηλώλ Μεηνρώλ θαηεγνξίαο Ι/Κύξηα Βαζηθά Ίδηα Κεθάιαηα θαηά ηελ Δπξωπαϊθή Σξαπεδηθή Αξρή Core Tier I γηα 2013 Πξνλνκηνχρεο κεηνρέο πνπ ππφθεηληαη ζε ζηαδηαθή θαηάξγεζε Δπνπηηθέο αλαπξνζαξκνγέο 80% άπισλ παγίσλ 40% ηεο ππέξβαζεο ησλ αλακελφκελσλ δεκηψλ ιφγσ απνκείσζεο ρξεκαηννηθνλνκηθψλ πεξηνπζηαθψλ Λνηπέο επνπηηθέο αλαπξνζαξκνγέο πλνιηθά Βαζηθά Κεθάιαηα (Tier I) Tier II θεθάιαην δάλεηα κεησκέλεο εμαζθάιηζεο πνπ ππφθεηληαη ζε ζηαδηαθή θαηάξγεζε Απνζεκαηηθά απφ αλαπξνζαξκνγή ζηελ εχινγε αμία ησλ ελζψκαησλ παγίσλ 40% ηεο ππέξβαζεο ησλ αλακελφκελσλ δεκηψλ ιφγσ απνκείσζεο ρξεκαηννηθνλνκηθψλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ/50% γηα 2013 Λνηπέο επνπηηθέο αλαπξνζαξκνγέο πλνιηθά Δπνπηηθά Κεθάιαηα ηαζκηζκέλα ηνηρεία Δλεξγεηηθνύ Γείθηεο Κεθάιαην Κνηλψλ Μεηνρψλ θαηεγνξίαο Η/Κχξηα Βαζηθά Ίδηα Κεθάιαηα θαηά ηελ Δπξσπατθή Σξαπεδηθή Αξρή Core Tier I γηα 2013 Γείθηεο Βαζηθψλ Ιδίσλ Κεθαιαίσλ Σπλνιηθφο δείθηεο θεθαιαηαθήο επάξθεηαο 31 Γεθεκβξίνπ 2013 Proforma (1) Σεκ. εθαη. εθαη. εθαη. ε 4,609 4,609 3,215 ζ θ (136) (136) (67) δ ε (3) (3) (5) (52) (52) (66) α (30) (30) (264) (19) (19) (109) β (71) (71) γ η δ 31 Γεθεκβξίνπ 2014 (35) (94) (94) (56) 5,929 5,894 3, (118) (118) (37) (37) ,929 5,894 4, (37) (37) (109) (27) 6,085 6,050 4,250 39,062 36,430 38, % 16.2% 10.4% 15.2% 16.2% 10.6% 15.6% 16.6% 11.1% (1) proforma βάζεη ησλ επνπηηθώλ θαλνληζκώλ ησλ αλαβαιιόκελσλ θνξνινγηθώλ απαηηήζεσλ (DTAs) σο αλαβαιιόκελεο θνξνινγηθέο πηζηώζεηο (DTCs). ειίδα 13

14 2. Ίδηα Κεθάιαηα Ο δείθηεο θνηλψλ κεηνρψλ θαηεγνξίαο Η νξίδεηαη σο ην θεθάιαην θνηλψλ κεηνρψλ θαηεγνξίαο Η σο πξνο ην ζηαζκηζκέλν ελεξγεηηθφ, ν δείθηεο Tier I νξίδεηαη σο ην θεθάιαην θαηεγνξίαο Η (Tier I) σο πξνο ην ζηαζκηζκέλν ελεξγεηηθφ θαη ν δείθηεο ζπλνιηθήο θεθαιαηαθήο επάξθεηαο νξίδνληαη σο ηα ζπλνιηθά επνπηηθά θεθάιαηα σο πξνο ην ζηαζκηζκέλν ελεξγεηηθφ. ην παξάξηεκα 1, απεηθνλίδεη ηα ζπζηαηηθά ησλ επνπηηθψλ θεθαιαίσλ γηα ην πξψην έηνο κεηαβαηηθήο βάζεο θαη ηνπ ηειηθνχ ζεκείνπ ηεο 31 Γεθεκβξίνπ Σν ππφδεηγκα έρεη πξνεηνηκαζηεί ρξεζηκνπνηψληαο ηελ θφξκα ηνπ Παξαξηήκαηνο VI ηνπ εθηειεζηηθνχ θαλνληζκνχ (ΔΔ) αξηζ. 1423/2013 ηεο Δπηηξνπήο ηεο 20 Γεθεκβξίνπ 2013 γηα ηε ζέζπηζε εθηειεζηηθψλ ηερληθψλ πξνηχπσλ φζνλ αθνξά ηηο απαηηήζεηο δεκνζηνπνίεζεο ηδίσλ θεθαιαίσλ γηα ηδξχκαηα ζχκθσλα κε ηνλ θαλνληζκφ (ΔΔ) αξηζ. 575/2013 ηνπ Δπξσπατθνχ Κνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ πκβνπιίνπ. χκθσλα κε ην άξζξν 5 ηνπ Ν.4303/2014, ην νπνίν αθνξά ηα ειιεληθά ρξεκαηνπηζησηηθά ηδξχκαηα, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ εηαηξεηψλ ρξεκαηνδνηηθήο κίζζσζεο θαη πξαθηνξείαο επηρεηξεκαηηθψλ απαηηήζεσλ, νη αλαβαιιφκελεο θνξνινγηθέο απαηηήζεηο πνπ έρνπλ αλαγλσξηζηεί ή πνπ ζα αλαγλσξηζηνχλ επί ησλ δεκηψλ απφ ηε ζπκκεηνρή ηνπ Οκίινπ ζην πξφγξακκα PSI+ θαη ζην πξφγξακκα επαλαγνξάο ησλ λέσλ ηίηισλ ηνπ Διιεληθνχ Γεκνζίνπ, ζηηο ζπζζσξεπκέλεο πξνβιέςεηο θαη ινηπέο ελ γέλεη δεκηέο ιφγσ πηζησηηθνχ θηλδχλνπ αλαθνξηθά κε πθηζηάκελεο απαηηήζεηο θαηά ηελ 31 Γεθεκβξίνπ 2014, κπνξνχλ λα κεηαηξαπνχλ ζε νξηζηηθέο θαη εθθαζαξηζκέλεο απαηηήζεηο έλαληη ηνπ Διιεληθνχ Γεκνζίνπ, αλ ην ινγηζηηθφ, κεηά απφ θφξνπο απνηέιεζκα ηεο ρξήζεο είλαη δεκία. ηηο 7 Ννεκβξίνπ ηνπ 2014, ε Έθηαθηε Γεληθή πλέιεπζε ησλ κεηφρσλ ηεο Σξάπεδαο ελέθξηλε ηελ ζπκκεηνρή ηεο Σξάπεδαο ζηνλ αλσηέξσ κεραληζκφ, ν νπνίνο ζα έρεη εθαξκνγή απφ ην θνξνινγηθφ έηνο 2015 θαη εθεμήο. χκθσλα κε ηνλ Καλνληζκφ (ΔΔ) αξηζ. 575/2013, άξζξν 39, νη αλαβαιιφκελεο θνξνινγηθέο απαηηήζεηο πνπ κπνξνχλ λα αληηθαηαζηαζνχλ κε κηα θνξνινγηθή πίζησζε δελ ζα πξέπεη λα αθαηξνχληαη απφ ηηο θνηλέο κεηνρέο θαηεγνξίαο Η (CET I) αιιά αληί απηνχ ζα πξέπεη λα ζηαζκηζηνχλ κε 100%. Σελ 31 Γεθεκβξίνπ ηνπ 2014, νη αλαβαιιφκελεο θνξνινγηθέο απαηηήζεηο πνπ είλαη επηιέμηκεο γηα θνξνινγηθή πίζησζε 3,204 εθαη. Ζ αξλεηηθή δηαθνξά κεηαμχ επνπηηθψλ θαη ινγηζηηθψλ πξνβιέςεσλ αλέξρεηαη ζε 94 εθαη. (2013: 217 εθαη.), ε νπνία ζχκθσλα κε ηελ Οδεγία CRD IV, 20% αθαηξείηαη απφ ην θεθάιαην θνηλψλ κεηνρψλ θαηεγνξίαο Η. Σν ππφινηπν 80% αθαηξείηαη απφ ηα θεθάιαηα Tier I θαη Tier II θαη ζα ελζσκαησζεί ζηαδηαθά ζην θεθάιαην θνηλψλ κεηνρψλ θαηεγνξίαο Η αλά έηνο απφ ην 2015 έσο ην Σν 2013 ζχκθσλα κε ηνπο θαλφλεο ηεο Βαζηιείαο ΗΗ, ην 50% αθαηξείηαη απφ ηα Βαζηθά Ίδηα Κεθάιαηα θαη 50% απφ ηα ζπκπιεξσκαηηθά ίδηα θεθάιαηα. O Όκηινο επηδηψθεη λα δηαηεξήζεη κηα ελεξγά δηαρσξίζηκε θεθαιαηαθή βάζε, ψζηε λα θαιχπηεη ηνπο θηλδχλνπο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηηο δξαζηεξηφηεηεο ηνπ. Ζ θεθαιαηαθή επάξθεηα ηνπ Οκίινπ ειέγρεηαη ρξεζηκνπνηψληαο, κεηαμχ άιισλ κεζφδσλ, ηνπο θαλφλεο θαη ηνπο δείθηεο πνπ ζεζπίζηεθαλ απφ ηελ Δπηηξνπή ηεο Βαζηιείαο («Καλφλεο/δείθηεο ηεο Σξάπεδαο Γηεζλψλ Γηαθαλνληζκψλ») θαη πηνζεηήζεθαλ απφ ηελ Δπξσπατθή Έλσζε θαη ηελ Σξάπεδα ηεο Διιάδνο γηα ηελ επνπηεία ηεο Σξάπεδαο. Καηά ηε δηάξθεηα ησλ ηειεπηαίσλ ηξηψλ εηψλ, ν Όκηινο εθηφο απφ ηελ αχμεζε κεηνρηθνχ θεθαιαίνπ 2.9 δηο. (βιέπε εκ. 6 Δλνπνηεκέλεο Οηθνλνκηθέο Καηαζηάζεηο 2014) επηθεληξψζεθε ζηελ ελίζρπζε ηεο θεθαιαηαθήο ηνπ ζέζεο κε ηελ ελεξγφ κείσζε ηνπ θηλδχλνπ πνπ απνξξέεη απφ ηα δαλεηαθά ραξηνθπιάθηα, κέζσ ηεο ζέζπηζεο απζηεξφηεξσλ πηζηνδνηηθψλ πνιηηηθψλ θαη ηεο αιιαγήο ηεο ζχλζεζεο ησλ δαλεηαθψλ ραξηνθπιαθίσλ κέζσ ηεο κεηαηφπηζήο ηνπο ζε πην εμαζθαιηζκέλα δάλεηα θαζψο θαη πξνβαίλνληαο ζε δηάθνξεο ζηξαηεγηθέο πξσηνβνπιίεο γηα ηελ δεκηνπξγία εζσηεξηθνχ θεθαιαίνπ. Σέινο, ν Όκηινο εμεηάδεη επηπξφζζεηεο ελέξγεηεο πξνθεηκέλνπ λα εληζρχζεη ηελ θεθαιαηαθή ηνπ βάζε, νη νπνίεο ζρεηίδνληαη κε ηελ αλαδηάξζξσζε, κεηαζρεκαηηζκφ ή βειηηζηνπνίεζε ησλ δξαζηεξηνηήησλ ζηελ Διιάδα θαη ην εμσηεξηθφ πνπ ζα δεκηνπξγήζνπλ ή ζα απνδεζκεχζνπλ θεθάιαηα ή/θαη ζα κεηψζνπλ ηα ζηαζκηζκέλα ζηνηρεία ελεξγεηηθνχ. ειίδα 14

15 2. Ίδηα Κεθάιαηα 2.8 Κεθαιαηαθέο απαηηήζεηο ζύκθσλα κε ηνλ Ππιώλα 1 Ο παξαθάησ πίλαθαο απεηθνλίδεη ηηο θεθαιαηαθέο απαηηήζεηο ηνπ Οκίινπ ηελ 31 Γεθεκβξίνπ 2014 θαη απαηηήζεηο ζχκθσλα κε ηνλ Ππιψλα 1 είλαη ην 8% ησλ ζηαζκηζκέλσλ ζηνηρείσλ ελεξγεηηθνχ. Οη θεθαιαηαθέο ησλ ζηαζκηζκέλσλ ζηνηρείσλ ελεξγεηηθνύ εθαη. εθαη. Πηζησηηθόο Κίλδπλνο (ζύκθσλα κε ηελ Σππνπνηεκέλε πξνζέγγηζε) Κεληξηθέο θπβεξλήζεηο θαη θεληξηθέο ηξάπεδεο Πεξηθεξεηαθέο Κπβεξλήζεηο θαη Σνπηθέο Αξρέο Δηαηξίεο δεκνζίνπ ηνκέα 4 5 Πνιπκεξείο ηξάπεδεο αλάπηπμεο Γηεζλείο Οξγαληζκνί Σξάπεδεο θαη ρξεκαηνδνηηθά Ηδξχκαηα Δπηρεηξήζεηο (εθηφο φζσλ είλαη ζε θαζπζηέξεζε θαη φζσλ έρνπλ εμαζθάιηζε αθηλήηνπ) Ηδηψηεο (εθηφο φζσλ είλαη ζε θαζπζηέξεζε θαη φζσλ έρνπλ εμαζθάιηζε αθηλήηνπ) Δμαζθαιηζκέλα κε αθίλεηε πεξηνπζία (εθηφο φζσλ είλαη ζε θαζπζηέξεζε) Αλνίγκαηα ζε αζέηεζε Αλνίγκαηα ππαγφκελα επνπηηθά ζε θαηεγνξίεο πςεινχ θηλδχλνπ Αλνίγκαηα κε κνξθή νκνιφγσλ πνπ θαιχπηνληαη κε εμαζθαιίζεηο 4 4 Αλνίγκαηα έλαληη ηηηινπνηήζεσλ απαηηήζεσλ Αλνίγκαηα ζε Οξγαληζκνχο θαη Δπηρεηξήζεηο κε βξαρππξφζεζκε πηζηνιεπηηθή αμηνιφγεζε Αλνίγκαηα ππφ κνξθή κεξηδίσλ ή κεηνρψλ ζε νξγαληζκνχο ζπιινγηθψλ επελδχζεσλ 4 7 Αλνίγκαηα ζε κεηνρέο 69 Λνηπά αλνίγκαηα. (*) ύλνιν Πηζησηηθνύ Κηλδύλνπ, Σππνπνηεκέλε πξνζέγγηζε 1,301 1,264 Πηζησηηθόο Κίλδπλνο (ζύκθσλα κε ηελ κέζνδν ΠΔΓ) Δπηρεηξήζεηο Αλνίγκαηα ζε Ηδηψηεο Αλνίγκαηα εμαζθαιηζκέλα κε αθίλεηε πεξηνπζία (εθηφο ΜΜΔ) Αλαθπθινχκελα αλνίγκαηα Ληαληθήο Σξαπεδηθήο Λνηπά αλνίγκαηα Ληαληθήο Σξαπεδηθήο Μεηνρέο (**) 8 12 Θέζεηο ζε ηηηινπνηήζεηο 5 7 ύλνιν Πηζησηηθνύ Κηλδύλνπ, κέζνδνο ΠΔΓ 1,249 1,390 πλνιηθόο Πηζησηηθόο Κίλδπλνο 2,550 2,654 Κίλδπλνο Αληηζπκβαιινκέλνπ Κίλδπλνο Αγνξάο (ζύκθσλα κε ηελ Σππνπνηεκέλε πξνζέγγηζε) Δπηηνθηαθφο θίλδπλνο 5 3 Μεηνρέο 2 5 πλάιιαγκα θαη ρξπζφο Δκπνξεχκαηα Μέζνδνο Δζσηεξηθώλ Τπνδεηγκάησλ (Value at Risk) ύλνιν Κηλδύλνπ Αγνξάο Λεηηνπξγηθόο Κίλδπλνο πλνιηθέο Κεθαιαηαθέο Απαηηήζεηο ηεο 31 Γεθεκβξίνπ 2,914 3,051 Δπνπηηθά Κεθάιαηα ηεο 31 Γεθεκβξίνπ 6,050 4,250 Proforma Δπνπηηθά Κεθάιαηα ηεο 31 Γεθεκβξίνπ (*) ηα ινηπά αλνίγκαηα πεξηιακβάλνληαη θπξίσο ηα ελζψκαηα πάγηα, νη κεηνρέο θαη νη ζπκκεηνρέο, ζηαζκηζκέλα ζχκθσλα κε ηελ Σππνπνηεκέλε πξνζέγγηζε, θαζψο θαη ηα ινηπά ζηνηρεία ελεξγεηηθνχ. (**) Ζ έθζεζε ζε κεηνρέο ππνινγίδεηαη κε ηελ Μέζνδν Απιήο ηάζκηζεο Κηλδχλνπ (Καλνληζκφο (ΔΔ) αξηζ. 575 άξζξν ,085 8% ειίδα 15

16 2. Ίδηα Κεθάιαηα 2.9 Γηαδηθαζία αμηνιόγεζεο ηεο επάξθεηαο εζσηεξηθνύ θεθαιαίνπ Ζ Γηαδηθαζία Αμηνιφγεζεο ηεο Δπάξθεηαο Δζσηεξηθνχ Κεθαιαίνπ (ΓΑΔΔΚ) ζηνρεχεη ζηελ αλαγλψξηζε θαη αμηνιφγεζε ησλ αλαιακβαλφκελσλ θηλδχλσλ, ζηνλ θαζνξηζκφ ηεο ζεκαληηθφηεηαο, ηνπο ηφζν ζε αηνκηθφ επίπεδν, φζν θαη ζε επίπεδν Οκίινπ, ζηελ αμηνιφγεζε ησλ δηαδηθαζηψλ παξαθνινχζεζεο θαη αληηκεηψπηζεο ησλ θηλδχλσλ απηψλ, θαζψο θαη ζηελ εθηίκεζε ηνπ απαηηνχκελνπ θεθαιαίνπ, ζε ζρέζε κε ην πξνθίι θηλδχλσλ ηνπ Οκίινπ, κε ηνλ ηξφπν απηφ δηαζθαιίδεηαη ε χπαξμε επαξθψλ νηθνλνκηθψλ πφξσλ (θεθαιαίνπ) γηα ηελ θάιπςε ηνπ Οκίινπ έλαληη ηεο ελδερφκελεο πξαγκαηνπνίεζεο ησλ νπζησδψλ θηλδχλσλ πνπ αληηκεησπίδεη. Γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ απηψλ, ε ΓΑΔΔΚ αμηνπνηεί θαη ελζσκαηψλεη πθηζηάκελεο δηαδηθαζίεο ηνπ Οκίινπ γηα ηελ δηαρείξηζε ησλ θηλδχλσλ, ηελ επάξθεηα ηνπ θεθαιαίνπ, θαζψο θαη ηεο απφδνζεο, νη νπνίεο επαλεμεηάδνληαη θαη επηθαηξνπνηνχληαη ζε δηαξθή βάζε, πξνθεηκέλνπ λα επηηεπρζεί ε ζέζπηζε θαη εθαξκνγή πςειψλ επηπέδσλ ζηελ δηαρείξηζε θηλδχλσλ θαη θεθαιαηαθήο επάξθεηαο. Σελ γεληθή επνπηεία, θαζψο θαη ηελ ηειηθή επζχλε ηεο ΓΑΔΔΚ, έρεη ην Γηνηθεηηθφ πκβνχιην, ην νπνίν κεξηκλά γηα ηελ αλάπηπμε θνπιηνχξαο νξγάλσζεο θαη δηαρείξηζεο θηλδχλσλ ζηνλ Όκηιν ζε πςειά επίπεδα. Ο πξνζδηνξηζκφο ηεο δηάζεζεο αλάιεςεο θηλδχλσλ θαζνξίδεηαη απφ ην Γηνηθεηηθφ πκβνχιην θαη πεξηγξάθεη ηα φξηα θηλδχλσλ ζηα νπνία πξνηίζεηαη λα ιεηηνπξγήζεη ν Όκηινο. Ζ δηάζεζε αλάιεςεο θηλδχλνπ: Δίλαη δηαηππσκέλε, βάζεη πνζνηηθψλ θαη πνηνηηθψλ δειψζεσλ, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ζπγθεθξηκέλσλ νξίσλ αλνρήο, ηφζν αλά είδνο θηλδχλνπ, φζν θαη ζε ζπλνιηθφ επίπεδν θηλδχλνπ, πξνθεηκέλνπ λα δηαζθαιηζηεί ε ζπκκφξθσζε κε ηηο επνπηηθέο απαηηήζεηο, ε δηαθχιαμε ηεο δπλαηφηεηαο ηνπ Οκίινπ λα ζπλερίζεη απξφζθνπηα ηηο δξαζηεξηφηεηέο ηνπ θαη ε δηαηήξεζε κηαο ηζρπξήο θεθαιαηαθήο επάξθεηαο, Δπαλεμεηάδεηαη θαη επηθαηξνπνηείηαη, ηνπιάρηζηνλ, ζε εηήζηα βάζε ή ζπρλφηεξα, εθφζνλ θξηζεί απαξαίηεην απφ ην Γηνηθεηηθφ πκβνχιην Απνηειεί κέζν επηθνηλσλίαο κεηαμχ ησλ κνλάδσλ θαη δηεπζχλζεσλ ηνπ νξγαληζκνχ. Δπηπξφζζεηα, ελεξγψληαο σο κεραληζκφο αμηνιφγεζεο νιφθιεξνπ ηνπ πιαηζίνπ δηαρείξηζεο θηλδχλσλ, αλαπφζπαζην ζηνηρείν ηεο ΓΑΔΔΚ είλαη ε αλαγλψξηζε ησλ πθηζηάκελσλ θαη κειινληηθψλ θηλδχλσλ, θαζψο θαη ε αμηνιφγεζε ηεο ζεκαληηθφηεηάο ηνπο, ζε επίπεδν Οκίινπ, επηηξέπνληαο έηζη ζηνλ Όκηιν λα θαηαλείκεη ηνπο δηαζέζηκνπο πφξνπο ηνπ θαη λα εζηηάζεη ηελ πξνζνρή ηεο Γηνίθεζεο ζηνπο θηλδχλνπο πνπ ζα κπνξνχζαλ δπλεηηθά λα απεηιήζνπλ ηνπο επηρεηξεκαηηθνχο ζηφρνπο ή ηελ θεθαιαηαθή επάξθεηά ηνπ. Οη ζεκαληηθνί θίλδπλνη αμηνινγνχληαη πνηνηηθά αιιά θαη πνζνηηθά θαηά πεξίπησζε. Οη ζπλνιηθέο εζσηεξηθέο θεθαιαηαθέο απαηηήζεηο ππνινγίδνληαη σο ην άζξνηζκα ησλ επηκέξνπο θεθαιαηαθψλ απαηηήζεσλ γηα ηελ αληηκεηψπηζε κε αλακελφκελσλ δεκηψλ, πνπ απνξξένπλ απφ ην πξνθίι θηλδχλσλ ηνπ Οκίινπ, Όιεο νη θαηεγνξίεο θηλδχλσλ εμεηάδνληαη θαη αμηνινγνχληαη ζε δηαξθή βάζε, κε ζθνπφ ηελ αλάπηπμε ηνπ πιαηζίνπ δηαρείξηζήο ηνπο, ηνλ εκπινπηηζκφ ησλ πθηζηάκελσλ πνιηηηθψλ θαη δηαδηθαζηψλ, ηε δεκηνπξγία λέσλ ηερληθψλ αληηκεηψπηζεο ηνπο θαη ηελ βειηίσζε ηνπ ππνινγηζκνχ ησλ εζσηεξηθψλ θεθαιαηαθψλ απαηηήζεσλ. Ζ Γηνίθεζε ηνπ Οκίινπ έρεη ηελ επζχλε δηαρείξηζεο ησλ θηλδχλσλ θαη ηνπ θεθαιαίνπ, ζπκπεξηιακβαλφκελεο θαη ηεο ζπκκφξθσζεο κε ηηο επνπηηθέο απαηηήζεηο θαη ηηο εζσηεξηθέο πνιηηηθέο. Ο Όκηινο ρξεζηκνπνηεί ηηο επνπηηθά θαζνξηδφκελεο πξνζεγγίζεηο ("Ππιψλαο Η") σο βάζε, γηα ηνλ θαζνξηζκφ ησλ εζσηεξηθά θεθαιαηαθψλ απαηηήζεσλ θαη αλαπξνζαξκνδφκελεο κε πξφζζεηα θεθάιαηα, φπνπ θξίλεηαη απαξαίηεην. Ζ κέζνδνο ππνινγηζκνχ ησλ εζσηεξηθψλ θεθαιαίσλ αληαπνθξίλεηαη θαιχηεξα ζην επίπεδν θαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ησλ θηλδχλσλ πνπ αλαιακβάλεη ν Όκηινο, ζε ζρέζε κε ηε κέζνδν ππνινγηζκνχ ησλ επνπηηθψλ θεθαιαίσλ, αθνχ θαιχπηεη έλα επξχηεξν θάζκα θηλδχλσλ. Ζ πξνζέγγηζε απηή επηηξέπεη ζηνλ Όκηιν λα εθκεηαιιεπηεί ηηο πθηζηάκελεο πξνεγκέλεο ππνδνκέο, θαιχπηνληαο ζπγρξφλσο επξχηεξν θάζκα θηλδχλσλ. Σα εθηηκψκελα εζσηεξηθά θεθάιαηα ζηνρεχνπλ ζηελ θάιπςε ησλ θηλδχλσλ πνπ έρεη αλαιάβεη ή πξφθεηηαη λα αλαιάβεη ν Όκηινο, ζε ρξνληθφ νξίδνληα 1 έηνπο. ε ηαθηηθή βάζε, ε ΓΑΔΔΚ ζπκπιεξψλεηαη απφ ηε δηελέξγεηα αζθήζεσλ πξνζνκνίσζεο αθξαίσλ θαηαζηάζεσλ πνπ κπνξνχλ λα ηαμηλνκεζνχλ σο εμήο: Αζθήζεηο πξνζνκνίσζεο αθξαίσλ θαηαζηάζεσλ, γηα ζπγθεθξηκέλν είδνο θηλδχλνπ, ησλ νπνίσλ νη ππνζέζεηο βαζίδνληαη ζε πξαγκαηηθά γεγνλφηα ηνπ παξειζφληνο, θαζψο θαη ζε ππνζεηηθά ζελάξηα πνπ επηιέγνληαη απφ ηε Γηνίθεζε ηνπ Οκίινπ. Αζθήζεηο πξνζνκνίσζεο αθξαίσλ θαηαζηάζεσλ, νη νπνίεο απαηηνχλ πεξηζζφηεξν πνιχπινθεο δηεξγαζίεο θαη ζηεξίδνληαη ζε ζπλδπαζκφ αθξαίσλ κεηαβνιψλ, νη νπνίεο αμηνινγνχλ ηελ θεθαιαηαθή επάξθεηα ηνπ Οκίινπ ζε πεξίπησζε επηδείλσζεο ηνπ καθξννηθνλνκηθνχ πεξηβάιινληνο. Ο Όκηινο επίζεο πξνβαίλεη ζε κειινληηθέο εθηηκήζεηο γηα ην επίπεδν θαη ηε ζηαζεξφηεηα ησλ θεθαιαίσλ ηνπ, ηηο νπνίεο ελζσκαηψλεη ζηε δηαδηθαζία ζηξαηεγηθνχ ζρεδηαζκνχ, έηζη ψζηε λα βειηηζηνπνηεί ηελ απφδνζε θαη ηελ θαηαλνκή ησλ θεθαιαίσλ ηνπ, κεξηκλψληαο ηαπηφρξνλα γηα ηελ δηαηήξεζε ηνπο ζε επαξθή επίπεδα. Σα απνηειέζκαηα ησλ αζθήζεσλ πξνζνκνίσζεο αθξαίσλ θαηαζηάζεσλ ρξεζηκνπνηνχληαη θαηά ηε δηάξθεηα ηεο δηαδηθαζίαο πξνγξακκαηηζκνχ ησλ θεθαιαηαθψλ απαηηήζεσλ, πξνθεηκέλνπ ηα ζρέδηα έθηαθηεο αλάγθεο λα είλαη επαξθή, αθφκε θαη ζε αθξαίεο ζπλζήθεο θαη λα παξαρζεί κηα ζεηξά απφ πηζαλέο δξάζεηο, γηα ηελ αληηκεηψπηζε ησλ επηπηψζεσλ ηνπο ζηελ θεθαιαηαθή επάξθεηα ηνπ Οκίινπ. ειίδα 16

17 2. Ίδηα Κεθάιαηα Σν ζπκπέξαζκα ηεο ΓΑΔΔΚ γηα ην έηνο 2014 είλαη φηη ν Όκηινο δηαηεξεί, ζε κεζνπξφζεζκν νξίδνληα, επαξθή πξνπξνβιέςεσλ θεξδνθνξία θαη εθαξκφδεη ηζρπξέο πξαθηηθέο δηαρείξηζεο θηλδχλσλ, ελψ νη ελέξγεηεο ελίζρπζεο ηεο θεθαιαηαθήο βάζεο ηνπ, πνπ έρνπλ ήδε πξαγκαηνπνηεζεί ή είλαη ζε εμέιημε, επηηξέπνπλ ζηνλ Όκηιν λα θαιχςεη, ηφζν ηηο επνπηηθέο, φζν θαη ηηο εζσηεξηθέο θεθαιαηαθέο απαηηήζεηο. Ωο απνηέιεζκα, ν Όκηινο είλαη ζε ζέζε λα θαιχςεη ηνπο θηλδχλνπο πνπ απνξξένπλ απφ ην ζχλνιν ησλ δξαζηεξηνηήησλ ηνπ, αθφκε θαη ζηελ πεξίπησζε πνπ πξαγκαηνπνηεζεί πεξαηηέξσ επηδείλσζε ζην καθξννηθνλνκηθφ πεξηβάιινλ ηνπ. Ζ Eurobank είλαη ζε δηαδηθαζία θαη ζα παξέρεη πξηλ απφ ην ηέινο ηνπ πξψηνπ ηξηκήλνπ ηνπ 2015 ζηηο αξκφδηεο αξρέο ηελ πξψηε δηαδηθαζία Δζσηεξηθήο Δπάξθεηαο Ρεπζηφηεηαο (ILAAP). Ζ ILAAP είλαη ε εζσηεξηθή δηαδηθαζία γηα ηνλ εληνπηζκφ, κέηξεζε, δηαρείξηζε θαη παξαθνινχζεζε ηεο ξεπζηφηεηαο θαη πινπνηείηαη απφ ηνλ νξγαληζκφ ζχκθσλα κε ην Άξζξν 86 ηεο Οδεγίαο 2013/36/ΔΔ. ειίδα 17

18 3. Δπηζθόπεζε ηεο Γηαρείξηζεο Κηλδύλνπ 3.1 ηόρνη θαη πνιηηηθέο Γηαρείξηζεο Κηλδύλνπ Ο Όκηινο αλαγλσξίδεη φηη ε αλάιεςε θηλδχλσλ είλαη έλα αλαπφζπαζην κέξνο ησλ δξαζηεξηνηήησλ ηνπ γηα ηελ επίηεπμε ησλ επηρεηξεκαηηθψλ ηνπ ζηφρσλ. Ωο εθ ηνχηνπ, ε Γηνίθεζε ηνπ Οκίινπ ζεζπίδεη επαξθείο κεραληζκνχο γηα ηελ έγθαηξε αλαγλψξηζε ησλ θηλδχλσλ θαη ηελ αμηνιφγεζε ησλ πηζαλψλ επηπηψζεσλ ηνπο ζηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ πνπ έρεη ζέζεη. Λφγσ ηνπ φηη ην νηθνλνκηθφ θαη ηξαπεδηθφ πεξηβάιινλ φπσο θαη νη επνπηηθέο απαηηήζεηο δηαξθψο εμειίζζνληαη θαη κεηαβάιινληαη, ν Όκηινο έρεη πηνζεηήζεη θαη δηαξθψο επηθαηξνπνηεί κεραληζκνχο δηαρείξηζεο θηλδχλσλ κε ζηφρν ηελ ζπλερή θαη βέιηηζηε πξνζαξκνγή ηνπο ζην πεξηβάιινλ απηφ. Ζ απνηειεζκαηηθή δηαρείξηζε θηλδχλσλ απνηειεί βαζηθή πξνηεξαηφηεηα ηεο Γηνίθεζεο, φπσο επίζεο θαη έλα ζεκαληηθφ αληαγσληζηηθφ πιενλέθηεκα, γηα ηνλ Όκηιν. Ο Όκηινο έρεη δηαζέζεη επαξθή κέζα γηα ηελ αλαβάζκηζε ησλ πνιηηηθψλ, κεζφδσλ θαη ππνδνκψλ, πξνθεηκέλνπ λα εμαζθαιηζηεί ε ζπκκφξθσζε κε ηηο βέιηηζηεο δηεζλείο πξαθηηθέο θαη ηηο θαηεπζπληήξηεο γξακκέο ηεο Δπηηξνπήο ηεο Βαζηιείαο θαη ησλ ΔΚΣ / ΔΣΑ γηα ηελ ηξαπεδηθή επνπηεία. Ο Όκηινο εθαξκφδεη κηα δηαθαλή θαη ζαθψο πξνζδηνξηζκέλε εγθξηηηθή δηαδηθαζία πηζηνδνηήζεσλ, κε αλεμάξηεηεο αμηνινγήζεηο ηεο πηζηνιεπηηθήο ηθαλφηεηαο ησλ πειαηψλ θαη ζπλνιηθά απνηειεζκαηηθέο πνιηηηθέο δηαρείξηζεο πηζησηηθνχ, αγνξάο, ξεπζηφηεηαο θαη ιεηηνπξγηθνχ θηλδχλνπ, ηφζν ζηελ Διιάδα φζν θαη ζε θάζε ρψξα φπνπ δηαηεξεί ζπγαηξηθέο Σξάπεδεο. Οη πνιηηηθέο δηαρείξηζεο θηλδχλνπ εθαξκφδνληαη απφ ηνλ Όκηιν θαη ηηο ζπγαηξηθέο ηνπ θαη αλαζεσξνχληαη ζε εηήζηα βάζε. Σν πιαίζην Γηαρείξηζεο Κηλδχλσλ ηνπ Οκίινπ είλαη πιήξσο ηεθκεξησκέλν θαη αλαιπηηθά πεξηγεγξακκέλν ζην εζσηεξηθφ έγγξαθν κε ηίηιν ηξαηεγηθή Κηλδχλσλ θαη Κεθαιαίνπ, ην νπνίν πεξηγξάθεη ηε ζηξαηεγηθή δηαρείξηζεο θηλδχλσλ θαη θεθαιαίσλ ηνπ Οκίινπ, ην νπνίν θαιχπηεη ηνλ ζθνπφ θαη ην πεδίν εθαξκνγήο ησλ ελ ιφγσ ζηξαηεγηθψλ, ηελ απνζηνιή θαη ηνπο ζηφρνπο ηεο δηαρείξηζε θηλδχλσλ, ηηο αξρέο, ην πιαίζην αλάιεςεο θαη δηαρείξηζεο ησλ θηλδχλσλ θαη ηηο βαζηθέο πξσηνβνπιίεο ηεο Γηνίθεζεο γηα ηελ δηαξθή βειηίσζε ηνπ πθηζηάκελνπ πιαηζίνπ. Σν έγγξαθν απηφ αμηνινγείηαη θαη εγθξίλεηαη απφ ηελ Δπηηξνπή Γηαρείξηζεο Κηλδχλσλ ηνπ Γηνηθεηηθνχ πκβνπιίνπ ζε εηήζηα βάζε. Ζ ζηξαηεγηθή δηαρείξηζεο θηλδχλνπ δηακνξθψλεηαη απφ ην πκβνχιην ηεο Δπηηξνπήο Γηαρείξηζεο Κηλδχλσλ θαη απφ ηνλ Δπηθεθαιήο Γηαρείξηζεο Κηλδχλσλ ηνπ Οκίινπ θαζψο επίζεο θαη απφ ηελ Δπηηξνπή ησλ Πξνβιεκαηηθψλ Γαλείσλ. Καη νη δχν απηέο Δπηηξνπέο αλαθέξνληαη ζην Γηνηθεηηθφ πκβνχιην ηεο Σξάπεδαο. Ζ δνκή ηεο Σξάπεδαο, νη εζσηεξηθέο δηαδηθαζίεο θαη νη ππάξρνληεο κεραληζκνί ειέγρνπ δηαζθαιίδνπλ καδί, ηελ αξρή ηεο αλεμαξηεζίαο θαη επαξθνχο επνπηείαο. Σν Γηνηθεηηθφ πκβνχιην έρεη παξαρσξήζεη αξκνδηφηεηεο ζηελ Δπηηξνπή Γηαρείξηζεο Κηλδχλσλ αλαθνξηθά κε ηε ζηξαηεγηθή δηαρείξηζεο θηλδχλνπ, ηελ θαηεγνξηνπνίεζε ησλ θηλδχλσλ, δηαρείξηζε ελεξγεηηθνχ/παζεηηθνχ θαη ηελ δεκηνπξγία κεραληζκψλ δηαρείξηζεο θηλδχλνπ. Ζ Δπηηξνπή Γηαρείξηζεο Κηλδχλσλ απαξηίδεηαη απφ πέληε κε εθηειεζηηθά κέιε. Ζ Δπηηξνπή Γηαρείξηζεο Κηλδχλσλ ζπλεδξηάδεη ηνπιάρηζηνλ ζε κεληαία βάζε θαη αλαθέξεηαη ζην Γ ζε ηξηκεληαία βάζε θαζψο θαη αλά πεξίπησζε. Ζ Δπηηξνπή Γηαρείξηζεο Κηλδχλσλ ζπλεδξίαζε ην 2014 έμε θνξέο. Ο Σνκέαο Γηαρείξηζεο Κηλδχλσλ ηνπ Οκίινπ, πνπ δηεπζχλεηαη απφ ηνλ Δπηθεθαιή Γηαρείξηζεο Κηλδχλσλ ηνπ Οκίινπ, ιεηηνπξγεί αλεμάξηεηα απφ ηηο επηρεηξεκαηηθέο κνλάδεο θαη είλαη πιήξσο ππεχζπλε γηα ηελ παξαθνινχζεζε ηνπ πηζησηηθνχ θηλδχλνπ, ιεηηνπξγηθνχ θηλδχλνπ, θίλδπλνπ αγνξάο θαη θηλδχλνπ ξεπζηφηεηαο. Απνηειείηαη απφ ηνλ Σνκέα Πίζηεο, ηνλ Σνκέα Πηζησηηθνχ Διέγρνπ ηνπ Οκίινπ, ηνλ Σνκέα ηνπ Δπνπηηθνχ Πιαηζίνπ θαη ηνπ Διέγρνπ ηεο Κεθαιαηαθήο Δπάξθεηαο, ηε Γηεχζπλζε Γηεζλνχο Πίζηεο θαη ηνλ Σνκέα Γηαρείξηζεο Κηλδχλνπ Αγνξάο & Αληηζπκβαιιφκελνπ ηνπ Οκίινπ θαη ηνλ Σνκέα Γηαρείξηζεο Λεηηνπξγηθψλ Κηλδχλσλ. 3.2 Πιαίζην δηάζεζεο γηα αλάιεςε θηλδύλσλ Σν κέγηζην χςνο ησλ θηλδχλσλ πνπ πξνηίζεηαη ν Όκηινο λα αλαιάβεη γηα ηελ επηδίσμε ησλ ζηξαηεγηθψλ ηνπ ζηφρσλ, θαζνξίδεηαη ζην εζσηεξηθφ έγγξαθν Πιαίζην δηάζεζεο γηα αλάιεςε θηλδχλσλ κέζσ πνζνηηθψλ θαη πνηνηηθψλ δηαηππψζεσλ, πνπ ζπκπεξηιακβάλνπλ θαη ζπγθεθξηκέλα φξηα αλνρήο, ηφζν αλά είδνο θηλδχλνπ, φζν θαη ζε ζπλνιηθφ επίπεδν. Οη βαζηθνί ζηφρνη ηνπ πξνζδηνξηζκνχ ηεο δηάζεζεο αλάιεςεο θηλδχλσλ είλαη ε ζπκκφξθσζε κε ηηο επνπηηθέο απαηηήζεηο, ε δηαθχιαμε ηεο δπλαηφηεηαο ηνπ Οκίινπ λα ζπλερίζεη απξφζθνπηα ηηο δξαζηεξηφηεηέο ηνπ θαη ε δηαηήξεζε κηαο ηζρπξήο θεθαιαηαθήο επάξθεηαο. Ζ δηάζεζε γηα αλάιεςε θηλδχλσλ επηθνηλσλείηαη ζην πξνζσπηθφ ηνπ Οκίινπ θαζψο δηακνξθψλεη ηελ θνπιηνχξα δηαρείξηζεο θηλδχλσλ ζηνλ νξγαληζκφ απνηειψληαο ην ζεκέιην ιίζν γηα ηελ δηακφξθσζε ησλ Πνιηηηθψλ θαη ησλ Οξίσλ θηλδχλνπ, ηφζν ζε επίπεδν Οκίινπ φζν θαη αλά επηρεηξεκαηηθή δξαζηεξηφηεηα. Σν πιαίζην γηα ηελ αλάιεςε θηλδχλσλ ( Πιαίζην δηάζεζεο γηα αλάιεςε θηλδχλσλ ) απνηειείηαη απφ ηηο παξαθάησ ζπληζηψζεο: Μέγηζηε αλνρή θηλδχλνπ αληηθαηνπηξίδεη ην κέγηζην επίπεδν θηλδχλνπ πνπ κπνξεί λα αλαιάβεη ν Όκηινο, δεδνκέλσλ ησλ επνπηηθψλ θαη ιεηηνπξγηθψλ πεξηνξηζκψλ, πεξηνξηζκνί θεθαιαηαθήο επάξθεηαο, πεξηνξηζκνί ξεπζηφηεηαο θαη άιιεο ππνρξεψζεηο. Γηάζεζε αλάιεςεο θηλδχλνπ αληηθαηνπηξίδεη ην κέγηζην επίπεδν θηλδχλνπ πνπ είλαη δηαηεζεηκέλνο λα αλαιάβεη ν Όκηινο πξνθεηκέλνπ λα επηηχρεη ηνπο ζηξαηεγηθνχο θαη επηρεηξεκαηηθνχο ηνπ ζηφρνπο. Ζ αλνρή θηλδχλνπ, αληηθαηνπηξίδεη ην βαζκφ απνδνρήο ηεο Γηνίθεζεο γηα ηα ηξέρνληα επίπεδα έθζεζεο ζπγθεθξηκέλσλ κε ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θηλδχλσλ (π.ρ. Λεηηνπξγηθφο θίλδπλνο) νη νπνίνη δελ αλαιακβάλνληαη ελεξγά, αιιά αμηνινγνχληαη σο αλεθηνί. Όξηα θηλδχλνπ Σηκέο θαζνξηζκέλεο κε ζαθήλεηα πνπ ηίζεληαη αλά είδνο θηλδχλνπ, απφ ηνλ Όκηιν, πξνθεηκέλνπ λα απνηειέζνπλ ηα κέγηζηα επίπεδα αλάιεςεο θηλδχλσλ. Σα φξηα παξαθνινπζνχληαη ζε ηαθηηθή βάζε. ειίδα 18

19 3. Δπηζθόπεζε ηεο Γηαρείξηζεο Κηλδύλνπ Οη δηαηππψζεηο γηα ηελ δηάζεζε αλάιεςεο θηλδχλσλ, θαιχπηνπλ ηηο παξαθάησ επξείεο θαηεγνξίεο: Κεθαιαηαθή επάξθεηα θαη κφριεπζε Πηζησηηθφο θίλδπλνο Κίλδπλνο αγνξάο Λεηηνπξγηθφο θίλδπλνο Κίλδπλνο ξεπζηφηεηαο Κίλδπλνο ρψξαο Δπηρεηξεκαηηθφο θίλδπλνο Κίλδπλνο θεξδνθνξίαο ηξαηεγηθφο θίλδπλνο Κίλδπλνο θήκεο Κίλδπλνο ρξεκαηννηθνλνκηθνχ κνληέινπ Σν πιαίζην γηα ηελ αλάιεςε θηλδχλσλ είλαη επαξθψο θαηαγεγξακκέλν. Σα ζρεηηθά φξηα αλάιεςεο θηλδχλσλ αμηνινγνχληαη θαη εγθξίλνληαη απφ ηελ Δπηηξνπή Γηαρείξηζεο Κηλδχλσλ θαη ην Γηνηθεηηθφ πκβνχιην ηεο Σξάπεδαο εμαζθαιίδνληαο ηε ζπκκφξθσζε κε ηελ ζηξαηεγηθή ηνπ Οκίινπ. Ο θαζνξηζκφο ηεο δηάζεζεο αλάιεςεο θηλδχλνπ έρεη σο ζηφρν λα δηαζθαιίζεη φηη ν αλαιακβαλφκελνο θίλδπλνο είλαη εληφο ησλ επηζπκεηψλ επηπέδσλ φπσο έρνπλ εγθξηζεί απφ ηελ Δπηηξνπή Γηαρείξηζεο Κηλδχλσλ θαη ην Γηνηθεηηθφ πκβνχιην. Σα επίπεδα αλνρήο αλάιεςεο θηλδχλνπ θαζνξίδνληαη ζε δηαθξηηά επίπεδα ελεξγνπνίεζεο, κε ζαθψο θαζνξηζκέλεο δηαδηθαζίεο θιηκάθσζεο δίλνληαο ηε δπλαηφηεηα λα ιακβάλνληαη νη θαηάιιειεο απνθάζεηο θαη δξάζεηο αλά πεξίπησζε. ηηο πεξηπηψζεηο θαηά ηηο νπνίεο ππάξρεη ππέξβαζε ησλ επηπέδσλ αλνρήο, νη αξκφδηεο κνλάδεο έρνπλ επζχλε λα ελεκεξψζνπλ εγθαίξσο ηελ Δπηηξνπή Γηαρείξηζεο Κηλδχλσλ ηνπ Γηνηθεηηθνχ πκβνπιίνπ. Σα ζηειέρε φισλ ησλ επηπέδσλ ηεο δηνηθεηηθήο ππξακίδαο ηνπ Οκίινπ, έρνπλ ηελ επζχλε ηεο παξαθνινχζεζεο θαη δηαρείξηζεο ησλ αλαιακβαλφκελσλ θηλδχλσλ ψζηε λα δηαζθαιίδεηαη φηη απηνί παξακέλνπλ εληφο ζεζπηζκέλσλ θαη εγθεθξηκέλσλ νξίσλ. 3.3 Σύπνη θηλδύλσλ Ο Όκηινο εθηίζεηαη ζε δηάθνξνπο ηχπνπο θηλδχλσλ ε δηαρείξηζε ησλ νπνίσλ γίλεηαη ζε δηάθνξα επίπεδα ηνπ νξγαληζκνχ. Οη πην ζεκαληηθνί ηχπνη θηλδχλσλ είλαη νη εμήο: ν πηζησηηθφο θίλδπλνο, ν θίλδπλνο αγνξάο θαη θίλδπλνο ξεπζηφηεηαο, ν ιεηηνπξγηθφο θίλδπλνο. Οη επηκέξνπο ηχπνη θηλδχλσλ νξίδνληαη ζηα αθφινπζα ηκήκαηα. 3.4 Οξγάλσζε Οη ιεηηνπξγίεο δηαρείξηζεο θηλδχλσλ ηεο Δπηηξνπήο Κηλδχλσλ εθηεινχληαη απφ ηνλ επηθεθαιή δηαρείξηζεο θηλδχλνπ ηνπ Οκίινπ θαη ηνπο ηνκείο δηαρείξηζεο θηλδχλσλ, νη νπνίεο θαιχπηνπλ ηα αθφινπζα πεδία: ηνλ Πηζησηηθφ Κίλδπλν, ηνλ θίλδπλν Αγνξάο, Αληηζπκβαιινκέλνπ θαη Ρεπζηφηεηαο, ηνλ Λεηηνπξγηθφ Κίλδπλν. Δπηθεθαιήο Γηαρείξηζεο Κηλδύλνπ ηνπ Οκίινπ (GCRO) Πηζησηηθόο Κίλδπλνο Κίλδπλνο Αγνξάο, Αληηζπκβαιινκέλνπ θαη Ρεπζηόηεηαο Λεηηνπξγηθόο Κίλδπλνο Δθαξκνγή ηεο κεζφδνπ ΠΔΓ γηα ζεκαληηθφ κέξνο ηνπ ραξηνθπιαθίνπ Ζ πξψηε Διιεληθή Σξάπεδα κε πιήξεο θαη πηζηνπνηεκέλν απφ ηελ επνπηηθή Σππνπνηεκέλε Πξνζέγγηζε ζχκθσλα κε ηε Βαζηιεία ΗΗΗ, ζε ελνπνηεκέλε βάζε. δαλείσλ ηνπ Οκίινπ γηα ηε δηαζθάιηζε αξρή (Σξάπεδα ηεο Διιάδνο) ζχζηεκα, Σεθκεξησκέλν πιαίζην δηαρείξηζεο ηεο ζπκκφξθσζεο κε ηε Βαζηιεία ΗΗΗ. ην νπνίν θαιχπηεη ην εκπνξηθφ θαη ην ιεηηνπξγηθψλ θηλδχλσλ ζε επίπεδν Δθαξκνγή ηεο Δμειηγκέλεο κεζφδνπ επελδπηηθφ ραξηνθπιάθην. Οκίινπ. εζσηεξηθψλ δηαβαζκίζεσλ γηα φια ηα πκκφξθσζε κε ηνπο λένπο θαλφλεο Πξφγξακκα απηναμηνιφγεζεο ραξηνθπιάθηα ιηαληθήο ηξαπεδηθήο ηεο Οδεγίαο CRD IV γηα ην Υαξηνθπιάθην ιεηηνπξγηθψλ θηλδχλσλ θαη ειέγρσλ (Risk (θαηαλαισηηθή, ζηεγαζηηθή, κηθξέο πλαιιαγψλ (stressed VaR and IRC). & Control Self Assessment RCSA). επηρεηξήζεηο) θαη ηεο ζεκειηψδεο Παξαθνινχζεζε φισλ ησλ θηλδχλσλ χζηεκα θαηαγξαθήο γεγνλφησλ πξνζέγγηζεο εζσηεξηθψλ αγνξάο θαζεκεξηλά έλαληη ησλ ιεηηνπξγηθνχ θηλδχλνπ. δηαβαζκίζεσλ γηα ην ραξηνθπιάθην εγθεθξηκέλσλ VaR νξίσλ. Γεκηνπξγία θαη παξαθνινχζεζε δεηθηψλ επηρεηξεκαηηθψλ δαλείσλ. Υξήζε ηεο κεζνδνινγίαο VaR γηα ιεηηνπξγηθψλ θηλδχλσλ (Key Risk Υξήζεο αλεμάξηεηνπ θαη επηρεηξεκαηηθέο απνθάζεηο. Indicators KRIs). θεληξνπνηεκέλνπ, ζπζηήκαηνο Αμηνζεκείσηε αλάπηπμε ππνδνκψλ γηα Αλάιπζε ζελαξίσλ ιεηηνπξγηθνχ θηλδχλνπ εγθξίζεσλ πηζηνδνηήζεσλ. ηελ πινπνίεζε ζελαξίσλ πξνζνκνίσζεο (stress testing). πζηεκαηηθή παξαθνινχζεζε θαη θαηαζηάζεσλ θξίζεο πνπ θαιχπηνπλ Παξαγσγή αλαθνξψλ ιεηηνπξγηθνχ αλαζεψξεζε ησλ πθηζηακέλσλ αζπλήζηζηεο ζπλζήθεο ζηελ αγνξά. θηλδχλνπ (Δζσηεξηθψλ θαη Δμσηεξηθψλ). πηζηψζεσλ. ειίδα 19

20 3. Δπηζθόπεζε ηεο Γηαρείξηζεο Κηλδύλνπ Πηζησηηθόο Κίλδπλνο Γηαθνξνπνηεκέλν ζχζηεκα πηζησηηθήο Γηαξθήο παξαθνινχζεζε ησλ δεηθηψλ Μεραληζκνί κεηαθνξάο ιεηηνπξγηθνχ βαζκνιφγεζεο γηα ηελ θαηαλαισηηθή ξεπζηφηεηαο θαη ησλ απνηειεζκάησλ θηλδχλνπ, ζε επίπεδν Οκίινπ. πίζηε θαη ηελ ηξαπεδηθή κηθξψλ ζελαξίσλ πξνζνκνίσζεο θαηαζηάζεσλ Κέληξν ηερλνγλσζίαο γηα ηελ επηρεηξήζεσλ, πιήξεο θξίζεο γηα ηελ ξεπζηφηεηα, ζε αληηκεηψπηζε ηνπ θηλδχλνπ απάηεο. ρξεκαηννηθνλνκηθή αλάιπζε αλά κεληαία βάζε. επηρεηξεκαηηθφ ηνκέα. Καζεκεξηλή παξαθνινχζεζε ηνπ Πεηζαξρεκέλε πνιηηηθή πξνβιέςεσλ πηζησηηθνχ θηλδχλνπ ζέζεσλ ζε βαζηζκέλε ζε αλεμάξηεην ζχζηεκα παξάγσγα κε ρξήζε ηεο κεζνδνινγίαο πηζηνιεπηηθήο δηαβάζκηζεο (κεγάιεο Δλδερνκέλνπ Μειινληηθνχ Αλνίγκαηνο επηρεηξήζεηο) θαη ζε ζηαηηζηηθή (PFE). αλάιπζε ηεο ζπκπεξηθνξάο ηνπ H ιεηηνπξγία θαη ε παξαθνινχζεζε ραξηνθπιαθίνπ (ιηαληθή ηξαπεδηθή). ησλ ζπκβάζεσλ πεξηνξηζκνχ ηνπ Σαθηηθέο θαη θαηφπηλ αηηήκαηνο πηζησηηθνχ θηλδχλνπ (ISDA/CSA, αλαθνξέο πξνο ηελ Γηνίθεζε GMRA) γίλεηαη ζε θαζεκεξηλή βάζε (Δθηειεζηηθή Δπηηξνπή Γηνηθεηηθνχ κέζσ θαηάιιεινπ ζπζηήκαηνο. πκβνπιίνπ, Γηνηθεηηθφ πκβνχιην, Καζεκεξηλή παξαθνινχζεζε θηλδχλνπ Δπηηξνπή Γηαρείξηζεο Κηλδχλνπ ηνπ Δθδφηε θαη Αληηζπκβαιινκέλνπ; Γηνηθεηηθνχ πκβνπιίνπ) ζρεηηθά κε κε ρξήζε θεληξνπνηεκέλνπ ζπζηήκαηνο. ηελ πξφνδν ησλ ραξηνθπιαθίσλ θαη ηελ εμέιημε ησλ πξνβιέςεσλ. Κίλδπλνο Αγνξάο, Αληηζπκβαιινκέλνπ θαη Ρεπζηόηεηαο πξνηππνπνίεζε CVA. Γηεζλείο δξαζηεξηφηεηεο: θεληξνπνηεκέλε δηαρείξηζε θηλδχλσλ αγνξάο γηα φιεο ηηο ζπγαηξηθέο εμσηεξηθνχ. Λεηηνπξγηθόο Κίλδπλνο ειίδα 20

21 4. Πηζησηηθόο Κίλδπλνο 4.1 Οξηζκόο ηνπ πηζησηηθνύ θηλδύλνπ Πηζησηηθφο θίλδπλνο είλαη ν θίλδπλνο αδπλακίαο ελφο αληηζπκβαιιφκελνπ λα αληαπνθξηζεί πιήξσο ζηηο ζπκβαηηθέο δαλεηαθέο ππνρξεψζεηο ηνπ θαηά ηελ εκεξνκελία απαίηεζεο ηεο νθεηιήο. Πεξηιακβάλεη δε θαη θηλδχλνπο φπσο ηεο ρψξαο θαηνηθίαο / έδξαο / δξαζηεξηνπνίεζεο ηνπ αληηζπκβαιιφκελνπ, θαζψο θαη θηλδχλνπο πνπ απνξξένπλ απφ απνκείσζε (dilution) δηθαησκάησλ θαη απφ ηνλ δηαθαλνληζκφ ζπλαιιαγψλ. Ο θίλδπλνο ρψξαο είλαη ν θίλδπλνο λα πξνθχςνπλ δεκηέο ιφγν νηθνλνκηθψλ δπζρεξεηψλ ή πνιηηηθήο αζηάζεηαο ζε κηα ρψξα θαη αλαθέξεηαη, κεηαμχ άιισλ, ζηε ζηάζε πιεξσκψλ, ζηελ αλαδηάξζξσζε δεκνζίνπ ρξένπο, θαη ζε εζληθνπνηήζεηο επηρεηξήζεσλ. Κίλδπλνο δηαθαλνληζκνχ, είλαη θαη ν θίλδπλνο πξνεξρφκελνο απφ ηε δηαδηθαζία δηαθαλνληζκνχ πξάμεσλ ζε ρξεκαηννηθνλνκηθά πξντφληα, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ παξαγψγσλ θαη πξάμεσλ ζπλαιιάγκαηνο. Ο θίλδπλνο πξνθχπηεη φηαλ ν Όκηινο πξνβαίλεη ζε πιεξσκέο πξνηνχ επηβεβαηψζεη φηη έρνπλ γίλεη νη αληίζηνηρεο εηζπξάμεηο απφ ηνλ αληηζπκβαιιφκελν. Ο πηζησηηθφο θίλδπλνο πξνέξρεηαη θπξίσο απφ ην επηρεηξεκαηηθφ θαη ην ραξηνθπιάθην ιηαληθήο ηξαπεδηθήο ηνπ Οκίινπ, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ πηζησηηθψλ δηεπθνιχλζεσλ, φπσο νη ρξεκαηννηθνλνκηθέο εγγπήζεηο θαη νη ελέγγπεο πηζηψζεηο. Ο Όκηινο εθηίζεηαη επίζεο ζε πηζησηηθφ θίλδπλν πνπ απνξξέεη απφ άιιεο δξαζηεξηφηεηεο φπσο νη επελδχζεηο ζε ρξεφγξαθα, νη πξάμεηο δηαπξαγκάηεπζεο (trading), νη δηαθπκάλζεηο ζηηο αγνξέο θεθαιαίσλ θαη νη δξαζηεξηφηεηεο δηαθαλνληζκνχ ζπλαιιαγψλ. Ο πηζησηηθφο θίλδπλνο είλαη ν κεγαιχηεξνο θίλδπλνο πνπ αληηκεησπίδεη ν Όκηινο, ν νπνίνο ειέγρεηαη απζηεξά θαη παξαθνινπζείηαη απφ θεληξνπνηεκέλεο εμεηδηθεπκέλεο κνλάδεο δηαρείξηζεο θηλδχλνπ πνπ αλαθέξνληαη ζηνλ Δπηθεθαιήο Γηαρείξηζεο Κηλδχλνπ ηνπ Οκίινπ (GCRO). 4.2 Οξγάλσζε θαη δηαδηθαζίεο δηαρείξηζεο πηζησηηθνύ θηλδύλνπ Οξγάλσζε δηαρείξηζεο πηζησηηθνύ θηλδύλνπ Δπηθεθαιήο Γηαρείξηζεο Κηλδύλνπ ηνπ Οκίινπ (GCRO) Έγθξηζε Παξαθνινχζεζε/Έιεγρνο Σνκέαο Πίζηεο Σνκέαο Πίζηεο Δμσηεξηθφ Σνκέαο Πηζησηηθνχ Διέγρνπ Σνκέαο Διέγρνπ Κεθαιαηαθήο Δπάξθεηαο θαη Ννκνζεηηθνχ Πιαηζίνπ (Πηζησηηθφο Έιεγρνο) Σν παξαπάλσ δηάγξακκα απεηθνλίδεη ηελ νξγάλσζε ηεο δηαρείξηζεο ηνπ πηζησηηθνχ θηλδχλνπ ζηελ Σξάπεδα. Οη αξκνδηφηεηεο θάζε Σνκέα / Γηεχζπλζεο πεξηγξάθνληαη παξαθάησ. Αλάινγε νξγάλσζε ηεο δηαρείξηζεο ηνπ πηζησηηθνχ θηλδχλνπ ππάξρεη ζηηο ζπγαηξηθέο Σξάπεδεο ησλ δηεζλψλ δξαζηεξηνηήησλ (Βνπιγαξία, Ρνπκαλία, εξβία, Κχπξν, Λνπμεκβνχξγν θαη Οπθξαλία). Ο Risk Executive ηεο θάζε ζπγαηξηθήο ηξάπεδαο αλαθέξεηαη απεπζείαο ζηνλ Δπηθεθαιήο Γηαρείξηζεο Κηλδχλνπ ηνπ Οκίινπ (GCRO) Δγθξηηηθή δηαδηθαζία πηζηνδνηήζεσλ Οη εγθξίζεηο πηζηνδνηήζεσλ θαη ε πεξηνδηθή επαλεμέηαζε είλαη θεληξνπνηεκέλεο δηαδηθαζίεο γηα ηελ Σξάπεδα, θαη ηηο ζπγαηξηθέο ηεο. Τπάξρεη δηαρσξηζκφο θαζεθφλησλ κεηαμχ απηψλ πνπ είλαη ππεχζπλνη γηα ηηο ζρέζεηο κε ηνπο πειάηεο, απηψλ πνπ κεηέρνπλ ζηελ εγθξηηηθή δηαδηθαζία, απηψλ πνπ πξαγκαηνπνηνχλ ηηο εθηακηεχζεηο βάζεη ησλ εγθξίζεσλ θαη ησλ ππεπζχλσλ γηα ηελ παξαθνινχζεζε ηεο πνηφηεηαο ησλ πηζηνδνηήζεσλ. Οη δηαδηθαζίεο έγθξηζεο ησλ πηζηνδνηήζεσλ επηρεηξεκαηηθψλ δαλείσλ είλαη θεληξνπνηεκέλεο θαη πξαγκαηνπνηείηαη κέζσ Δπηηξνπψλ Πηζηνδνηήζεσλ κε θιηκαθνχκελα εγθξηηηθά επίπεδα, κε ζθνπφ ηε δηαρείξηζε ηνπ πηζησηηθνχ θηλδχλνπ. Δλδεηθηηθά, νξηζκέλεο απφ απηέο ηηο επηηξνπέο είλαη νη εμήο: Δπηηξνπέο Πηζηνδνηήζεσλ εμνπζηνδνηεκέλεο λα εγθξίλνπλ λέα φξηα, λα αλαλεψλνπλ ή λα ηξνπνπνηνχλ ππάξρνληα φξηα ζχκθσλα κε ηα επίπεδα εγθξίζεψλ ηνπο, αλάινγα κε ηε ζπλνιηθή έθζεζε ζηνλ πηζηνχρν, ηελ θαηεγνξία θηλδχλνπ ηνπ (πςειή, κεζαία, ρακειή), ηελ αμία θαη ην είδνο ησλ παξερφκελσλ εμαζθαιίζεσλ. Πεξηθεξεηαθέο Δπηηξνπέο Πηζηνδνηήζεσλ: Οη νπνίεο απνηεινχλ επηηξνπέο κφλν ηεο Σξάπεδαο θαη είλαη εμνπζηνδνηεκέλεο λα εγθξίλνπλ ηα πηζηνδνηηθά φξηα ησλ Γηεζλψλ Γξαζηεξηνηήησλ, αλάινγα κε ηελ θαηεγνξία θηλδχλνπ ηνπ πηζηνχρνπ, φηαλ απηά μεπεξλνχλ ηα πηζηνδνηηθά φξηα. Δπηηξνπέο Πηζησηηθψλ Υεηξηζκψλ (ΔΠΗΥ 1 θαη ΔΠΗΥ 2) νη νπνίεο ιακβάλνπλ απνθάζεηο γηα ζέκαηα πηζηνδνηήζεσλ θαη ελεξγεηψλ πνπ πξέπεη λα πξαγκαηνπνηεζνχλ ζε εηδηθέο πεξηπηψζεηο πξνβιεκαηηθψλ δαλείσλ. ειίδα 21

22 4. Πηζησηηθόο Κίλδπλνο Σν Γεθέκβξην ηνπ 2013, κεηά ηελ έθζεζε ηεο Black Rock (γηα ηελ επηζθφπεζε ησλ Πξνβιεκαηηθψλ Γαλείσλ) θαη ηηο νδεγίεο ηεο Σξάπεδαο ηεο Διιάδνο, ζπζηήζεθε κηα επηηξνπή Πξνβιεκαηηθψλ Γαλείσλ ζε αλψηαην δηνηθεηηθφ επίπεδν, ππφ ηελ πξνεδξία ησλ Γεληθψλ Γηεπζπληψλ ηεο επηηξνπήο ησλ Πξνβιεκαηηθψλ Γαλείσλ θαη αλαθέξνληαη ζην πκβνχιην ηεο Δπηηξνπήο Γηαρείξηζεο Κηλδχλσλ. Κχξηεο αξκνδηφηεηεο ηεο επηηξνπήο Πξνβιεκαηηθψλ ηνηρείσλ Δλεξγεηηθνχ είλαη: λα θαζνξίζνπλ ηελ ζηξαηεγηθή γηα δηνξζσηηθή δηαρείξηζε ησλ πξνβιεκαηηθψλ δαλείσλ ζηνλ ηνκέα ησλ επηρεηξήζεσλ θαη ηεο ιηαληθήο ηξαπεδηθήο, λα παξέρεη θαζνδήγεζε ζηηο κνλάδεο Καζπζηεξήζεσλ/Δπηζθαιψλ Πειαηψλ, λα παξαθνινπζεί ηελ επίδνζε θαη ηελ πξφνδν ζε φιεο ηηο θαηεγνξίεο ηνπ ελεξγεηηθνχ ζε κεληαία βάζε, λα επαλεμεηάδεη ηαθηηθά ηηο ζηξαηεγηθέο πξσηνβνπιίεο. Οη Δπηηξνπέο Πηζηνδνηήζεσλ ζπλεδξηάδνπλ ζε εβδνκαδηαία βάζε ή ζπρλφηεξα, αλ απαηηείηαη. Ο Πηζησηηθφο Σνκέαο ηεο Γεληθήο Γηεχζπλζεο Γηαρείξηζεο Κηλδχλνπ, θάλεη αλεμάξηεηα αλαζθφπεζε ζε πηζησηηθέο πξνηάζεηο γηα κεγάινπ θαη κεζαίνπ κεγέζνπο επηρεηξεκαηηθέο νληφηεηεο θαη πξνεηνηκάδεη κηα αμηνιφγεζε, πξηλ απφ ηελ ππνβνιή ηνπο ζηελ αξκφδηα Πηζησηηθή Δπηηξνπή, ζηελ νπνία ζπκκεηέρεη κε δηθαίσκα ςήθνπ. Δπίζεο, εγθξίλεη πηζηψζεηο γηα ηδηψηεο πειάηεο (δαλεηζκφ κηθξψλ επηρεηξήζεσλ θαη ζηεγαζηηθψλ δαλείσλ) ζε πεξίπησζε πνπ ε ζπλνιηθή έθζεζε ηνπ πειάηε ππεξβαίλεη έλα πξνθαζνξηζκέλν φξην. Πιήξεο ζπκκφξθσζε κε ηηο δηαδηθαζίεο πηζηνδνηήζεσλ ηεο κεηξηθήο Σξάπεδαο έρνπλ θαη νη ζπγαηξηθέο ηξάπεδεο ζηελ Δπξψπε. Πξνθεηκέλνπ δε λα δηαζθαιηζζεί ν πιήξεο ελαξκνληζκφο κε ηα ηζρχνληα ζηνλ Όκηιν θαη ιφγσ ησλ απμεκέλσλ θηλδχλσλ, ηδηαίηεξα ζηα επηρεηξεκαηηθά δάλεηα ζηηο ρψξεο ηεο Νέαο Δπξψπεο δεκηνπξγήζεθε ηνλ Απξίιην ηνπ 2008 ε Γηεχζπλζε Πίζηεο γηα ηηο ζπγαηξηθέο εμσηεξηθνχ. Οη βαζηθέο αξκνδηφηεηεο ηεο Γηεχζπλζεο είλαη: αμηνιφγεζε ησλ πξνηάζεσλ γηα επηρεηξεκαηηθέο πηζηνδνηήζεηο πνπ μεπεξλνχλ ην εγθξηηηθφ φξην πνπ έρεη ε ζπγαηξηθή Σξάπεδα θαη ππνβνιή ηνπο πξνο έγθξηζε ζηελ αξκφδηα επηηξνπή ηεο κεηξηθήο Σξάπεδαο (Regional Credit Committee) κε ζπλνδεπηηθή, θαηά πεξίπησζε, εηζήγεζε, ζχληαμε θαη αλαζεψξεζε φηαλ απαηηείηαη ησλ Πξάμεσλ Γηνίθεζεο αλαθνξηθά κε ηηο εγθξηηηθέο δηαδηθαζίεο θαη ηα εγθξηηηθά θιηκάθηα, ηήξεζε εληαίαο πνιηηηθήο πηζηνδνηήζεσλ ζηηο ζπγαηξηθέο εμσηεξηθνχ, ζχκθσλα κε ηα πξφηππα ηεο πνιηηηθήο πηζηνδνηήζεσλ ηνπ Οκίινπ, παξαθνινχζεζε πηζηνδνηήζεσλ πξνο επηρεηξήζεηο πςεινχ θηλδχλνπ. Ζ εγθξηηηθή δηαδηθαζία γηα πηζηνδνηήζεηο πξνο κηθξέο επηρεηξήζεηο (κε θχθιν εξγαζηψλ κέρξη 2,5 εθαη.) γίλεηαη θεληξνπνηεκέλα, βάζεη ζπγθεθξηκέλσλ νδεγηψλ ζρεηηθά κε ηηο απνδεθηέο εμαζθαιίζεηο θαζψο θαη βάζεη ηεο αξρήο ηνπ δηηηνχ ειέγρνπ ( foureyes principle). Ζ αμηνιφγεζε ζηεξίδεηαη ζηελ αλάιπζε ηεο νηθνλνκηθήο θαηάζηαζεο ηνπ πηζηνχρνπ θαη ζε ζηαηηζηηθά ππνδείγκαηα (statistical scorecards). Ζ εγθξηηηθή δηαδηθαζία πηζηνδνηήζεσλ είλαη θεληξνπνηεκέλε θαη ζηελ κνλάδα Καηαλαισηηθήο θαη ηεγαζηηθήο Πίζηεο. Τπνζηεξίδεηαη κε ηελ ρξήζε εμεηδηθεπκέλσλ ππνδεηγκάησλ (credit scoring models), θαζψο θαη ηελ εθαξκνγή πηζηνδνηηθψλ θξηηεξίσλ κε βάζε ηελ ζπλαιιαθηηθή ζπκπεξηθνξά ησλ πηζηνχρσλ, ην είδνο θαη ηελ πνηφηεηα ησλ εμαζθαιίζεσλ, ηελ χπαξμε αθίλεηεο πεξηνπζίαο θαη άιινπο παξάγνληεο. Ζ ζπλερήο παξαθνινχζεζε ηεο πνηφηεηαο ηνπ δαλεηαθνχ ραξηνθπιαθίνπ θαη ησλ απνθιίζεσλ πνπ παξαηεξνχληαη, νδεγεί ζε άκεζε πξνζαξκνγή ηεο πηζηνδνηηθήο πνιηηηθήο θαη ησλ δηαδηθαζηψλ φηαλ θξίλεηαη απαξαίηεην. ειίδα 22

23 4. Πηζησηηθόο Κίλδπλνο Παξαθνινύζεζε πηζησηηθνύ θηλδύλνπ Ζ πνηφηεηα ησλ δαλεηαθψλ ραξηνθπιαθίσλ ηνπ Οκίινπ (επηρεηξεκαηηθά, θαηαλαισηηθά θαη ζηεγαζηηθά δάλεηα ζηελ Διιάδα θαη ζην εμσηεξηθφ), παξαθνινπζείηαη θαη αμηνινγείηαη απφ ηνλ Σνκέα Πηζησηηθνχ Διέγρνπ. Ο Σνκέαο Πηζησηηθνχ Διέγρνπ ιεηηνπξγεί αλεμάξηεηα απφ ηηο άιιεο κνλάδεο ηεο Σξάπεδαο θαη αλαθέξεηαη απεπζείαο ζηνλ Δπηθεθαιήο Γηαρείξηζεο Κηλδχλνπ ηνπ Οκίινπ (GCRO). Οη θχξηεο δξαζηεξηφηεηεο ηνπ Σνκέα Πηζησηηθνχ Διέγρνπ πεξηιακβάλνπλ: παξαθνινχζεζε θαη επηζθφπεζε ησλ δαλεηαθψλ ραξηνθπιαθίσλ ηεο κεηξηθήο Σξάπεδαο θαη ησλ ζπγαηξηθψλ ηεο πξαγκαηνπνίεζε επηηφπησλ ειέγρσλ θαη ζχληαμε γξαπηψλ αλαθνξψλ πξνο ηελ Γηνίθεζε γηα ηελ πνηφηεηα ησλ δαλείσλ φισλ ησλ κνλάδσλ πηζηνδνηήζεσλ ηνπ Οκίινπ, επίβιεςε θαη έιεγρν ησλ κνλάδσλ δηαρείξηζεο πηζησηηθνχ θηλδχλνπ ζηηο ζπγαηξηθέο εμσηεξηθνχ, επαλεμέηαζε πηζηνδνηηθήο πνιηηηθήο, πξνθεηκέλνπ λα ππνβιεζεί ζηελ Οκάδα CRO γηα ηελ ηειηθή έγθξηζε, επίβιεςε, ππνζηήξημε θαη ζπληήξεζε ηεο εθαξκνγήο Moody s Risk Advisor (MRA), πνπ ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηελ δηαβάζκηζε ησλ πειαηψλ ηνπ επηρεηξεκαηηθνχ ραξηνθπιαθίνπ, δεκηνπξγία, επίβιεςε θαη ππνζηήξημε ηεο εθαξκνγήο Transactional Rating (TR), ε νπνία ππνινγίδεη, γηα ην επηρεηξεκαηηθφ ραξηνθπιάθην, ην ζπλνιηθφ θίλδπλν κηαο δαλεηαθήο ζρέζεο ιακβάλνληαο ππφςε ηελ πηζηνιεπηηθή ηθαλφηεηα ηνπ πηζηνχρνπ θαη ηηο πξνβιεπφκελεο εμαζθαιίζεηο, ηαθηηθή παξαθνινχζεζε θαη παξνπζίαζε αλά ηξίκελν ηεο ζπλνιηθήο εηθφλαο ησλ πηζηνδνηηθψλ αλνηγκάησλ ζην Γηνηθεηηθφ πκβνχιην θαη ζηελ Δπηηξνπή Γηαρείξηζεο Κηλδχλσλ ηεο Σξάπεδαο, καδί κε ζπλνδεπηηθέο αλαιχζεηο, θαζνξηζκφ ηεο πνιηηηθήο πξνβιέςεσλ θαη ηαθηηθφ έιεγρν ηεο επάξθεηαο ησλ πξνβιέςεσλ ζε φια ηα δαλεηαθά ραξηνθπιάθηα ηνπ Οκίινπ, ζπκκεηνρή ζηελ έγθξηζε λέσλ πηζησηηθψλ πνιηηηθψλ θαη δεκηνπξγίαο λέσλ δαλεηαθψλ πξντφλησλ, παξνπζία ζηηο ζπλεδξηάζεηο ησλ εγθξηηηθψλ Δπηηξνπψλ Πηζηνδνηήζεσλ, θαζψο επίζεο θαη ησλ Δπηηξνπψλ Γηαρείξηζεο Δηδηθψλ Πηζηνδνηήζεσλ ρσξίο δηθαίσκα ςήθνπ θαη πκκεηνρή ζηελ επηηξνπή πξνβιεκαηηθψλ δαλείσλ θαη επηηξνπή λέσλ πξντφλησλ. Οη θχξηεο αξκνδηφηεηεο ηνπ Σνκέα Διέγρνπ Κεθαιαηαθήο Δπάξθεηαο θαη Θεκάησλ Δπνπηηθνχ Πιαηζίνπ, είλαη ε αλάπηπμε θαη ε εθαξκνγή ηεο κεζφδνπ Δζσηεξηθψλ Γηαβαζκίζεσλ (IRB) ζχκθσλα κε ην πιαίζην ηεο Βαζηιείαο θαη ηελ νδεγία θεθαιαηαθήο επάξθεηαο (CRD) γηα ηα δαλεηαθά ραξηνθπιάθηα ηνπ Οκίινπ, ε κέηξεζε θαη ε παξαθνινχζεζε ησλ θεθαιαηαθψλ απαηηήζεσλ ησλ δαλεηαθψλ ραξηνθπιαθίσλ θαη ε δηαρείξηζε επνπηηθψλ ζεκάησλ πνπ αθνξνχλ ζηνλ πηζησηηθφ θίλδπλν, φπσο ν Έιεγρνο Πνηφηεηαο ζηνηρείσλ ελεξγεηηθνχ (ΑQR) θαη αζθήζεσλ πξνζνκνίσζεο αθξαίσλ θαηαζηάζεσλ (stress tests). Ο Σνκέαο αλαθέξεηαη ζηνλ Chief Risk Officer ηνπ Οκίινπ (Group CRO). Δηδηθφηεξα νη αξκνδηφηεηεο ηνπ Σνκέα Διέγρνπ Κεθαιαηαθήο Δπάξθεηαο θαη Θεκάησλ Δπνπηηθνχ Πιαηζίνπ αθνξνχλ ζηα αθφινπζα: Γηαρείξηζε ησλ αζθήζεσλ ειέγρνπ πνηφηεηαο ελεξγεηηθνχ, πνπ δηελεξγνχληαη απφ ηηο επνπηηθέο αξρέο (ΣηΔ, ΔΚΣ), γηα ηνλ Όκηιν. Αλάπηπμε, εθαξκνγή θαη επηθχξσζε ησλ IRB κνληέισλ γηα ηελ κέηξεζε ηεο πηζαλφηεηαο αζέηεζεο ππνρξέσζεο (Probability of Default PD), ηεο δεκηάο δεδνκέλεο ηεο αζέηεζεο ππνρξέσζεο (Loss Given Default LGD) θαη ηεο έθζεζεο θαηά ηελ αζέηεζε ηεο ππνρξέσζεο (Exposure at Default EAD) γηα ηελ εθηίκεζε ηνπ πηζησηηθνχ θηλδχλνπ. Μέηξεζε θαη παξαθνινχζεζε ησλ παξακέηξσλ θηλδχλνπ θαη ηνπ ππνινγηζκνχ ηεο θεθαιαηαθήο επάξθεηαο (Ππιψλαο Η) θαη πξνεηνηκαζία ησλ ζρεηηθψλ αλαθνξψλ πξνο ηηο επνπηηθέο αξρέο (φπσο COREPs, SREP) θαη ηε δηνίθεζε. Γηελέξγεηα αζθήζεσλ πξνζνκνίσζεο αθξαίσλ θαηαζηάζεσλ. Αλάπηπμε θαη επηθχξσζε καθξννηθνλνκηθψλ κνληέισλ γηα ηα δαλεηαθά ραξηνθπιάθηα ηνπ Οκίινπ. Πξνεηνηκαζία αλαιχζεσλ πηζησηηθνχ θηλδχλνπ γηα ηελ αμηνιφγεζε ηεο επάξθεηαο ηνπ εζσηεξηθνχ θεθαιαίνπ (ICAAP) κε βάζε ηνλ Ππιψλα ΗΗ. Πξνεηνηκαζία ησλ δεκνζηνπνηήζεσλ ηνπ Ππιψλα ΗΗΗ ηεο Βαζηιείαο. πκκεηνρή ζηελ πξνεηνηκαζία ηνπ πιάλνπ αλαδηάξζξσζεο (restructuring plan) θαη ηνπ πιάλνπ αλαθεθαιαηνπνίεζεο ηνπ Οκίινπ ζε ζρέζε κε ηελ εμέιημε ηεο πνηφηεηαο θαη ησλ θεθαιαηαθψλ απαηηήζεσλ ησλ δαλεηαθψλ ραξηνθπιαθίσλ. Τπνζηήξημε ησλ επηρεηξεκαηηθψλ κνλάδσλ ζηε ρξήζε ησλ IRB κνληέισλ ζηε ιήςε επηρεηξεκαηηθψλ απνθάζεσλ θαη ζηελ αλάπηπμε θαη ρξήζε ησλ ζρεηηθψλ κεηξηθψλ θηλδχλνπ φπσο ηνλ δείθηε RAROC (Risk Adjusted Return on Capital) θιπ. Τπνζηήξημε ηνπ Σνκέα ηξαηεγηθήο ηνπ Οκίινπ φζνλ αθνξά ζηελ θεθαιαηαθή επίπησζε ησλ ζηξαηεγηθψλ έξγσλ πνπ αθνξνχλ ζηα δαλεηαθά ραξηνθπιάθηα ηνπ Οκίινπ. Παξαθνινχζεζε ηνπ ξπζκηζηηθνχ πιαηζίνπ ζε ζρέζε κε ηα παξαπάλσ, κέηξεζε ησλ επηπηψζεσλ θαη δηαρείξηζε ζρεηηθψλ έξγσλ πξνζαξκνγήο ζε λέεο επνπηηθέο απαηηήζεηο. Όιεο νη ζπγαηξηθέο ηξάπεδεο εμσηεξηθνχ (ζε Βνπιγαξία, Ρνπκαλία, εξβία, Κχπξν θαη Οπθξαλία) αθνινπζνχλ ηελ ίδηα δνκή δηαρείξηζεο πηζησηηθνχ θηλδχλνπ θαη ηηο ίδηεο δηαδηθαζίεο ειέγρνπ κε ηε κεηξηθή ηξάπεδα, κε απεπζείαο γξακκή αλαθνξάο ζηνλ Δπηθεθαιήο Γηαρείξηζεο Κηλδχλνπ ηνπ Οκίινπ. Οη πνιηηηθέο θαη δηαδηθαζίεο δηαρείξηζεο θηλδχλνπ εγθξίλνληαη θαη παξαθνινπζνχληαη απφ ηηο Γηεπζχλζεηο Γηαρείξηζεο Πηζησηηθνχ θηλδχλνπ ηεο κεηξηθήο, εμαζθαιίδνληαο κε απηφ ηνλ ηξφπν φηη νη νδεγίεο ηεο κεηξηθήο ηξάπεδαο εθαξκφδνληαη θαη ε ζηξαηεγηθή δηαρείξηζεο θηλδχλνπ είλαη εληαία ζε φιν ηνλ Όκηιν. ειίδα 23

24 4. Πηζησηηθόο Κίλδπλνο Ο Όκηινο ηαμηλνκεί ηα επίπεδα πηζησηηθνχ θηλδχλνπ πνπ αλαιακβάλεη, θαζνξίδνληαο φξηα ηνπ απνδεθηνχ θηλδχλνπ ζε ζρέζε κε θάζε πηζηνχρν ή κε νκάδεο πηζηνχρσλ, θαζψο θαη γηα ζπγθεθξηκέλνπο θιάδνπο. Ζ έθζεζε ζε θάζε πηζηνχρν, πεξηιακβαλνκέλσλ ηξαπεδψλ θαη ρξεκαηννηθνλνκηθψλ κεζαδφλησλ, πεξηνξίδεηαη πεξαηηέξσ απφ ππφφξηα πνπ αθνξνχλ ηα εληφο θαη εθηφο ηζνινγηζκνχ ππφινηπα θαη εκεξήζηα φξηα αλάιεςεο θηλδχλνπ ζρεηηθά κε ζπλαιιαγέο δηαπξαγκάηεπζεο φπσο ηα ζπκβφιαηα κειινληηθήο εθπιήξσζεο ζπλαιιάγκαηνο. Οη θίλδπλνη απηνχ ηνπ είδνπο ειέγρνληαη ζε ηαθηή βάζε, εηήζηα ή ζπρλφηεξε. Σα επίπεδα ζπγθέληξσζεο θηλδχλνπ παξαθνινπζνχληαη ηαθηηθά θαη γλσζηνπνηνχληαη ζηελ Δπηηξνπή Γηαρείξηζεο Κηλδχλνπ ηνπ Γηνηθεηηθνχ πκβνπιίνπ Γηαρείξηζε ιεμηπξνζέζκσλ νθεηιώλ Κάζε ρνξεγεηηθή κνλάδα δηαζέηεη εμεηδηθεπκέλν ηκήκα πνπ αζρνιείηαη κε ηελ παξαθνινχζεζε ηεο απνπιεξσκήο δαλείσλ πνπ παξνπζηάδνπλ θαζπζηέξεζε ζηελ απνπιεξσκή αιιά δελ έρνπλ κεηαθεξζεί αθφκε ζε νξηζηηθή θαζπζηέξεζε. ηφρνο ηνπο είλαη λα βνεζήζνπλ έλαλ πξνβιεκαηηθφ πειάηε λα αληαπνθξηζεί ζηηο ππνρξεψζεηο ηνπ, λα βειηηψζνπλ ηελ ζπλνιηθή απνδνηηθφηεηα ησλ δαλεηαθψλ ραξηνθπιαθίσλ δηαηεξψληαο ηνλ δείθηε θαζπζηεξήζεσλ ζε ρακειά επίπεδα θαη λα δηεπθνιχλνπλ ηελ επαλαδηαπξαγκάηεπζε κε ηνπο πξνβιεκαηηθνχο πειάηεο. Ζ ιεηηνπξγία ησλ ηκεκάησλ απηψλ ππνζηεξίδεηαη απφ έκπεηξν πξνζσπηθφ θαζψο θαη απφ ζηαηηζηηθέο αλαιχζεηο πνπ δείρλνπλ ηελ δηαρξνληθή εμέιημε θαη ηάζε θαζψο θαη ηα ηκήκαηα ηνπ ραξηνθπιαθίνπ πνπ εκθαλίδνπλ πςειφ θίλδπλν. ηελ κνλάδα Καηαλαισηηθήο Πίζηεο ε ιεηηνπξγία απηή είλαη εμαηξεηηθά ζεκαληηθή ηα ηειεπηαία ρξφληα θαη έρνπλ γίλεη κεγάιεο επελδχζεηο γηα ηελ αλάπηπμε ζρεηηθήο ηερλνγλσζίαο θαη γηα ηελ ρξήζε πξνεγκέλσλ ηερλνινγηθά ζπζηεκάησλ πξνθεηκέλνπ λα επηηεπρζεί ν παξαπάλσ ζηφρνο. Σν 2006 δεκηνπξγήζεθε ε ζπγαηξηθή εηαηξία Eurobank Τπεξεζίεο Γηαρείξηζεο Απαηηήζεσλ Α.Δ., ε νπνία έρεη ηελ επζχλε γηα ηελ δηαρείξηζε ιεμηπξνζέζκσλ θαηαλαισηηθψλ δαλεηαθψλ πξντφλησλ. Ζ εηαηξεία ρξεζηκνπνηεί θαη εμσηεξηθνχο ζπλεξγάηεο γηα λα βειηηψζεη ηελ απνηειεζκαηηθφηεηά ηεο ζηελ είζπξαμε ησλ θαζπζηεξεκέλσλ νθεηιψλ. Ζ δηαρείξηζε ησλ δαλείσλ ζε νξηζηηθή θαζπζηέξεζε γίλεηαη απφ ηνλ ηνκέα Δπηζθαιψλ Πειαηψλ Οκίινπ, πνπ αλαθέξεηαη ζηνλ Γηεπζχλνληα χκβνπιν ηεο Δπηηξνπήο Γηαρείξηζεο Πξνβιεκαηηθψλ Γαλείσλ. Ζ δηαρείξηζε αθνξά φια ηα δαλεηαθά ραξηνθπιάθηα, ιηαληθήο ηξαπεδηθήο, ΜΜΔ θαη επηρεηξεκαηηθά πνπ έρνπλ κεηαθεξζεί ζηα θαηαγγεικέλα δάλεηα θαη γηα ηα νπνία έρεη δεκηνπξγεζεί κηα λνκηθή ζηξαηεγηθή θαη δηαρείξηζε εμαζθαιίζεσλ. Απφ ηελ αξρή ηεο ρξεκαηνπηζησηηθήο θξίζεο, ε Σξάπεδα πήξε κηα ζεηξά απφ ζηξαηεγηθέο πξσηνβνπιίεο πνπ αθνξνχλ ηελ δηαρείξηζε ιεμηπξνζέζκσλ νθεηιψλ. Οη ζηξαηεγηθέο απηέο πεξηιακβάλνπλ: Ίδξπζε ηεο επηηξνπήο πξνβιεκαηηθψλ δαλείσλ ζε αλψηαην δηνηθεηηθφ επίπεδν αλαθέξεηαη ζηελ Δπηηξνπή Γηαρείξηζεο Κηλδχλσλ, ε νπνία ζέηεη ηελ ζηξαηεγηθή δηαρείξηζεο ηνπ πξνβιεκαηηθνχ ελεξγεηηθνχ θαη παξαθνινπζεί ηα απνηειέζκαηα ησλ κνλάδσλ δηαρείξηζεο θαζπζηεξήζεσλ θαη επηζθαιψλ πειαηψλ. αθήο δηαρσξηζκφο αλάκεζα ζηελ επηρεηξεκαηηθή κνλάδα θαη ηελ νκάδα δηαρείξηζεο Καζπζηεξήζεσλ, κέζα απφ αλεμάξηεηεο θαη δηαθξηηέο κνλάδεο, ψζηε λα επηηξέπεηε ε εζηίαζε θαη ε απνηειεζκαηηθή Γηαρείξηζε Πξνβιεκαηηθψλ δαλείσλ. Γεκηνπξγία θαη/ή ελίζρπζε μερσξηζηψλ θεληξνπνηεκέλσλ ππεξεζηψλ γηα θάζε θαηεγνξία ραξηνθπιαθίνπ, ππεχζπλεο γηα ηνλ ζπληνληζκφ ησλ πξνζπαζεηψλ είζπξαμεο/ξχζκηζεο ιεμηπξνζέζκσλ απαηηήζεσλ. Παξαθνινχζεζε θαη ρεηξηζκφο ησλ εηδηθήο αλαθνξάο θαη ησλ πξνβιεκαηηθψλ πηζηνχρσλ Δηαηξηθήο Σξαπεδηθήο απφ εμεηδηθεπκέλε θεληξηθή ππεξεζία δηαρείξηζεο θαζπζηεξήζεσλ. Δλίζρπζε ηεο εηαηξίαο Eurobank Τπεξεζίεο Γηαρείξηζεο Απαηηήζεσλ Α.Δ. θαη εθαξκνγή πνιηηηθψλ είζπξαμεο βάζεη πηζησηηθνχ θηλδχλνπ ζε επίπεδν πειάηε γηα ηελ ιηαληθή ηξαπεδηθή. Έγθαηξε πξνιεπηηθή παξέκβαζε κέζσ ηεο απμεκέλεο ζπκκεηνρήο ηνπ δηθηχνπ ζηελ Ληαληθή Σξαπεδηθή θαη ησλ ζηειερψλ πνπ έρνπλ ηελ επηθνηλσλία κε ηνπο πειάηεο ηεο Δηαηξηθήο Σξαπεδηθήο, γηα ηελ παξαθνινχζεζε θαη κείσζε ησλ θαζπζηεξήζεσλ είζπξαμεο απαηηήζεσλ ζην αξρηθφ ηνπο ζηάδην. Άκεζε θαη ελδειερήο έξεπλα γηα χπαξμε αθίλεηεο πεξηνπζίαο θαη δηαδηθαζία κεηαηξνπήο κηαο αλνηθηήο ρξεκαηνδφηεζεο ζε θαιπκκέλε. Αλάπηπμε πνιηηηθψλ γηα ξπζκίζεηο/ αλαδηαξζξψζεηο δαλείσλ θαη ελεξγεηψλ γηα ηελ δηαρείξηζε πξνβιεκαηηθψλ πηζηνχρσλ πνπ θξίλνληαη βηψζηκνη κε ηππνπνηεκέλα πξντφληα ξχζκηζεο ζηελ ιηαληθή ηξαπεδηθή θαη εμεηδηθεπκέλα πξντφληα ξχζκηζεο γηα ηελ επηρεηξεκαηηθή ηξαπεδηθή. Αλαδηνξγάλσζε θαη ελίζρπζε ηεο Γεληθήο Γηεχζπλζεο Δπηζθαιψλ Πειαηψλ Οκίινπ πεξηιακβαλνκέλσλ θαη βειηηψζεσλ, ζηηο επηρεηξεζηαθέο πνιηηηθέο, δηαδηθαζίεο θαη ζηα ρξεζηκνπνηνχκελα ζπζηήκαηα παξαθνινχζεζεο ησλ εηζπξάμεσλ θαη ησλ λνκηθψλ δηαδηθαζηψλ, θαζψο επίζεο θαη βειηίσζε ηνπ πιαηζίνπ ζπλεξγαζίαο κε ηηο επηκέξνπο κνλάδεο Γηαρείξηζεο Καζπζηεξήζεσλ, κε ηε λνκηθή ππεξεζία ηεο Σξάπεδαο θαη εμσηεξηθνχο δηθεγφξνπο. Ίδξπζε αλεμάξηεηνπ Σνκέα Διέγρνπ, Πνιηηηθψλ θαη Γηαρείξηζεο Κηλδχλσλ Οκίινπ ππφ ηελ Γεληθή Γηεχζπλζε Δπηζθαιψλ Πειαηψλ Οκίινπ κε ζθνπφ ηνλ θαζνξηζκφ ελφο απνηειεζκαηηθνχ πιαηζίνπ πξφιεςεο, δηαρείξηζεο θαη παξαθνινχζεζεο ησλ θηλδχλσλ, θαζψο θαη ηελ δηακφξθσζε θαη ηελ πινπνίεζε ηνπ δηεπξπκέλνπ κεραληζκνχ πνηνηηθψλ ειέγρσλ θαη κεζνδνινγηψλ απηναμηνιφγεζεο. ειίδα 24

25 4. Πηζησηηθόο Κίλδπλνο Πξόζθαηεο εμειίμεηο Ζ νηθνλνκηθή θξίζε ζηελ Διιάδα θαη ηα πςειά πνζνζηά αλεξγίαο, είραλ σο απνηέιεζκα ηελ ζεκαληηθή κείσζε ηνπ δηαζεζίκνπ εηζνδήκαηνο ησλ θαηαλαισηψλ. Δπίζεο, επηδεηλψζεθαλ ηα νηθνλνκηθά απνηειέζκαηα ησλ επηρεηξήζεσλ, θπξίσο ησλ κηθξψλ θαη κεζαίσλ. Καηά ηελ δηάξθεηα ηεο πεξηφδνπ έρνπλ επηδεηλσζεί ηα νηθνλνκηθά απνηειέζκαηα φισλ ησλ ηχπσλ ησλ εηαηξηψλ (κηθξέο, κεζαίεο θαη κεγάιεο) δεκηνπξγψληαο έηζη δπζρέξεηεο ζηελ ηαθηηθή εμππεξέηεζε ησλ νηθνλνκηθψλ ππνρξεψζεσλ ηνπο. Σν 2014 ππήξρε κηα ζηαζεξνπνίεζε, αθφκε θαη κηα κηθξή αχμεζε ηνπ ξπζκνχ αχμεζεο ηνπ ΑΔΠ, θπξίσο ιφγσ ηεο ζεκαληηθήο βειηίσζεο ησλ εζφδσλ απφ ηνλ ηνπξηζηηθφ ηνκέα. Πξνθεηκέλνπ λα αληηκεησπίζεη απηέο ηηο αξλεηηθέο εμειίμεηο θαη λα ζσξαθίζεη ηελ πνηφηεηα ησλ ραξηνθπιαθίσλ ηεο, ε Σξάπεδα έρεη πξνβεί ζε κηα ζεηξά ελεξγεηψλ: Τηνζέηεζε απζηεξφηεξσλ θξηηεξίσλ θαηά ηελ έγθξηζε λέσλ ρνξεγήζεσλ, Πιήξεο εθαξκνγή ηηκνιφγεζεο βάζεη πηζησηηθνχ θηλδχλνπ (Risk adjusted pricing) ζε φια ηα δαλεηαθά ραξηνθπιάθηα, Αχμεζε ησλ θαιχςεσλ ζηα δαλεηαθά ραξηνθπιάθηα θαη κείσζε ηνπ δαλείσλ θαηαλαισηηθήο πίζηεο, Δθηεηακέλε ρξήζε "πζηεκάησλ Έγθαηξεο Πξνεηδνπνίεζεο" (Early Warning Systems) σο κεραληζκψλ εληνπηζκνχ θαη πξφιεςεο θηλδχλνπ, Γεκηνπξγία πξφζζεησλ επηηξνπψλ γηα ηελ πην ζπρλή παξαθνινχζεζε πηζηνχρσλ, ππφ παξαθνινχζεζε θαη πςεινχ θηλδχλνπ, ηεο Δηαηξηθήο Σξαπεδηθήο, Γηελέξγεηα αλαιχζεσλ θαη αμηνιφγεζεο ζπγθεθξηκέλσλ θιάδσλ ζηελ Δηαηξηθή Σξαπεδηθή θαη εζηηαζκέλε ζε πεξηνρέο πςεινχ θηλδχλνπ ζηελ Ληαληθή Σξαπεδηθή, πρλφηεξε επαλεθηίκεζε ηεο αμίαο ησλ εμαζθαιίζεσλ, Δλεξγή δηαρείξηζε πηζηνδνηηθψλ νξίσλ θαη έγθαηξε κείσζε / θαηάξγεζή ηνπο βάζεη θηλδχλνπ, πρλφο έιεγρνο θαη πξνζαξκνγή ησλ ζπζηεκάησλ δηαβάζκηζεο θαη ησλ ζρεηηδνκέλσλ παξακέηξσλ θηλδχλνπ (PD, LGD θαη EAD), φπνπ απαηηείηαη, Δληαηηθή δηαρείξηζε είζπξαμεο απαηηήζεσλ φπσο πεξηγξάθεηαη ζηελ παξάγξαθν παξαπάλσ. 4.3 Αλαθνξέο ζρεηηθά κε ηνλ πηζησηηθό θίλδπλν Ο Σνκέαο Πηζησηηθνχ Διέγρνπ θαη Διέγρνπ Κεθαιαηαθήο Δπάξθεηαο, εηνηκάδεη ζε ηαθηηθή βάζε ιεπηνκεξείο αλαθνξέο κε αλαιχζεηο, κεηξήζεηο θαη αμηνιφγεζε ησλ αλαιεθζέλησλ θηλδχλσλ αλά δαλεηαθφ ραξηνθπιάθην, παξέρνληαο ππνζηήξημε ζηελ Δπηηξνπή Γηαρείξηζεο Κηλδχλσλ πξνθεηκέλνπ λα ιάβεη ζρεηηθέο απνθάζεηο. Οη αλαθνξέο απηέο, πνπ γίλνληαη ζε ηαθηά ρξνληθά δηαζηήκαηα, έρνπλ ζθνπφ επίζεο λα ελεκεξψλνπλ φια ηα αξκφδηα φξγαλα ηεο Γηνίθεζεο (Γηνηθεηηθφ πκβνχιην, Δπηηξνπέο Γηαρείξηζεο Κηλδχλσλ) γηα ηηο εμειίμεηο ζηα δαλεηαθά ραξηνθπιάθηα ηνπ Οκίινπ. Οη βαζηθέο αλαθνξέο θηλδχλσλ πνπ ππνβάιινληαη αλά ηξίκελν ζηηο ζρεηηθέο επηηξνπέο, αλαθέξνληαη ζηα παξαθάησ ζέκαηα: Πνηφηεηα ραξηνθπιαθίνπ δαλείσλ: Αλάιπζε ησλ πξνβιέςεσλ γηα απνκεηψζεηο θαη δεκίεο θαηά ρνξεγεηηθή κνλάδα. Αλαιχζεηο ραξηνθπιαθίσλ θαη δηαρξνληθή εμέιημε αλά δηαβάζκηζε πηζηνιεπηηθήο ηθαλφηεηαο, κέγεζνο, εκέξεο θαζπζηέξεζεο, θιάδν νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο, δηάξθεηα θαη ρξφλν ρνξήγεζεο ηνπ δαλείνπ, θαζψο επίζεο θαη ηηο ππάξρνπζεο εμαζθαιίζεηο (π.ρ. ηελ ζρέζε ζηεγαζηηθνχ δαλείνπ πξνο ηελ αμία ηνπ αθηλήηνπ: LTV ratio). Μεγάια ρξεκαηνδνηηθά αλνίγκαηα: Δπηζθφπεζε ησλ είθνζη κεγαιπηέξσλ ρξεκαηνδνηηθψλ αλνηγκάησλ ηνπ Οκίινπ (γηα ηελ Διιάδα θαη ηηο ζπγαηξηθέο εμσηεξηθνχ), θαζψο επίζεο θαη ησλ πηζηνδνηηθψλ νξίσλ άλσ ησλ 60 εθαη. Σα κεγαιχηεξα πξνβιεκαηηθά θαη κε εμππεξεηνχκελα αλνίγκαηα(πθηζηάκελα ππφινηπα, εμαζθαιίζεηο, πξνβιέςεηο) Δπαλαπξνγξακκαηηζκφο θαη αλαδηάξζξσζε εμέιημεο δαλείσλ Αλάιπζε αλά ραξηνθπιάθην, ηελ θαηάζηαζε θαζπζηεξήζεσλ, επίπεδα απνκείσζεο θαη δηαρξνληθή εμέιημε Τπνδείγκαηα αμηνιφγεζεο θηλδχλνπ θαη παξάκεηξνη πνπ ιακβάλνληαη ππφςε: Δλεκέξσζε γηα ηα απνηειέζκαηα απφ ηελ ρξήζε ησλ ππνδεηγκάησλ αμηνιφγεζεο, πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηηο παξακέηξνπο θηλδχλνπ θαη ησλ απνηειεζκάησλ ηεο επηθχξσζεο ησλ ππνδεηγκάησλ. Δλεκέξσζε γηα ηελ εμέιημε ησλ θεθαιαηαθψλ απαηηήζεσλ ησλ δαλεηαθψλ ραξηνθπιαθίσλ. ελάξηα αληνρήο ζε αληίμνεο ζπλζήθεο (stress testing). Δπηπιένλ, εηνηκάδεη θαη ζε κεληαία βάζε, κία ζεηξά απφ αλαθνξέο γηα ηελ ελεκέξσζε ησλ αξκνδίσλ νξγάλσλ ζρεηηθά κε ηηο ηξέρνπζεο εμειίμεηο ζηα δάλεηα (ππφινηπα, θαζπζηεξήζεηο, απαηηνχκελεο πξνβιέςεηο). ειίδα 25

26 4. Πηζησηηθόο Κίλδπλνο 4.4 Υξεκαηνδνηηθά αλνίγκαηα Σα ρξεκαηνδνηηθά αλνίγκαηα γηα επνπηηθνχο ζθνπνχο, πξηλ ηελ ρξήζε ηερληθψλ κείσζεο πηζησηηθνχ θηλδχλνπ, δηαθέξνπλ ζεκαληηθά απφ ηα αληίζηνηρα κεγέζε πνπ εκθαλίδνληαη ζηηο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο βάζεη ησλ ΓΠΥΑ, ιφγσ ηεο δηαθνξεηηθήο βάζεο ελνπνίεζεο (βι. παξ ), ιφγσ ηνπ ζπλππνινγηζκνχ ησλ εθηφο ηζνινγηζκνχ αλνηγκάησλ θαη ησλ πηζαλψλ κειινληηθψλ αλνηγκάησλ απφ ζπκβάζεηο ζε παξάγσγα ρξεκαηννηθνλνκηθά κέζα, θαζψο επίζεο θαη ηίηισλ ζηηο ζπλαιιαγέο επαλαγνξάο (repos). Ο παξαθάησ πίλαθαο παξνπζηάδεη ηα ρξεκαηνδνηηθά αλνίγκαηα ηνπ Οκίινπ (πξηλ ηελ ρξήζε ηερληθψλ κείσζεο πηζησηηθνχ θηλδχλνπ) γηα επνπηηθνχο ζθνπνχο, θαηά ηελ θαη Πηζησηηθόο Κίλδπλνο (ζύκθσλα κε ηελ Σππνπνηεκέλε πξνζέγγηζε) Κεληξηθέο θπβεξλήζεηο θαη θεληξηθέο ηξάπεδεο Πεξηθεξεηαθέο Κπβεξλήζεηο θαη Σνπηθέο Αξρέο Δηαηξείεο Γεκνζίνπ Σνκέα Πνιπκεξείο ηξάπεδεο αλάπηπμεο Γηεζλείο Οξγαληζκνί Σξάπεδεο θαη ρξεκαηνδνηηθά Ηδξχκαηα Μέζν πνζό Μέζν πνζφ εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. 26,177 26,902 26,994 26, , ,129 1, ,101 10,061 7,465 10,187 13,968 14,400 9,591 12,881 Δπηρεηξήζεηο (εθηφο φζσλ είλαη ζε θαζπζηέξεζε θαη φζσλ έρνπλ εμαζθάιηζε αθηλ.) 3,350 3,065 4,074 3,644 Ληαληθή Σξαπεδηθή (εθηφο φζσλ είλαη ζε θαζπζηέξεζε θαη φζσλ έρνπλ εμαζθ. αθηλ.) 4,046 4,098 3,242 3,923 Δμαζθαιηζκέλα κε αθίλεηε πεξηνπζία (εθηφο φζσλ είλαη ζε θαζπζηέξεζε) 4,917 4,409 3,432 5,520 Αλνίγκαηα ζε αζέηεζε 1,718 1,581 1,310 1,774 Αλνίγκαηα ππαγφκελα επνπηηθά ζε θαηεγνξίεο πςεινχ θηλδχλνπ 965 1, Αλνίγκαηα κε κνξθή νκνιφγσλ πνπ θαιχπηνληαη κε εμαζθαιίζεηο Αλνίγκαηα ζε Οξγαληζκνχο θαη Δπηρεηξήζεηο κε βξαρππξφζεζκε πηζηνιεπηηθή αμηνιφγεζε Αλνίγκαηα ππφ κνξθή κεξηδίσλ ή κεηνρψλ ζε νξγαληζκνχο ζπιινγηθψλ επελδχζεσλ (ΟΔ) Αλνίγκαηα ζε κεηνρέο Λνηπά αλνίγκαηα (*) 4,668 3,991 6,616 7,344 Αλνίγκαηα απφ εθηφο ηζνινγηζκνχ ζηνηρεία ύλνιν Πηζησηηθνύ Κηλδύλνπ, Σππνπνηεκέλε πξνζέγγηζε 72,818 71,816 66,395 75,977 Βι. παξ. 4.7 γηα αλνίγκαηα κεηά ηελ εθαξκνγή ηερληθώλ κείσζεο πηζησηηθνύ θηλδύλνπ Πηζησηηθόο Κίλδπλνο (ζύκθσλα κε ηελ κέζνδν ΠΔΓ) Αλνίγκαηα πξνο επηρεηξήζεηο Δπηρεηξήζεηο (Θεκειηψδεο ΠΔΓ) 14,505 14,494 14,354 14,695 Αλνίγκαηα Ληαληθήο άλσ ηνπ 1 εθαη. (Δμειηγκέλε ΠΔΓ) Αλνίγκαηα Ληαληθήο Σξαπεδηθήο Αλνίγκαηα εμαζθαιηζκέλα κε αθίλεηε πεξηνπζία (εθηφο ΜΜΔ) 10,304 10,254 10,500 10,388 Αλαθπθινχκελα αλνίγκαηα ιηαληθήο ηξαπεδηθήο 2,089 2,005 2,266 2,201 Λνηπά αλνίγκαηα ιηαληθήο ηξαπεδηθήο 7,712 7,673 7,833 7,745 Μεηνρέο Θέζεηο ζε ηηηινπνηήζεηο Αλνίγκαηα πηζησηηθνχ θηλδχλνπ ζρεηηθά κε εθηφο Ηζνινγηζκνχ ζηνηρεία 1,530 1,566 1,468 1,463 πλνιηθόο πηζησηηθόο θίλδπλνο ζύκθσλα κε ηελ ΠΔΓ 36,919 36,730 37,306 37,304 πλνιηθόο πηζησηηθόο θίλδπλνο 109, , , ,281 Σα εθηφο ηζνινγηζκνχ ζηνηρεία πνπ αλαθέξνληαη παξαπάλσ πεξηιακβάλνπλ ην δαλεηαθφ ηζνδχλακν ησλ: Δγγπεηηθψλ Δπηζηνιψλ, Δλέγγπσλ Πηζηψζεσλ θαη Δλ ηζρχ κε ρξεζηκνπνηεζέλησλ πηζηνδνηηθψλ νξίσλ, κεηά ηελ εθαξκνγή ζηα ζηνηρεία απηά ησλ ζπληειεζηψλ κεηαηξνπήο (βι. παξ ) ηα παξαπάλσ αλνίγκαηα πξνο θεληξηθέο θπβεξλήζεηο θαη θεληξηθέο ηξάπεδεο πεξηιακβάλνληαη νκφινγα έθδνζεο Σξάπεδαο αμίαο 13,717εθαη. (2013: 13,932 εθαη.) ζηα πιαίζηα ηνπ δεχηεξνπ ππιψλα ηνπ Πξνγξάκκαηνο Δλίζρπζεο ηεο Ρεπζηφηεηαο ηεο Διιεληθήο Οηθνλνκίαο θαη θαιπκκέλεο νκνινγίεο αμίαο 3,150 εθαη. (2013: 3,800 εθαη.). Οη εθδφζεηο απηέο θαηέρνληαη πιήξσο απφ ηελ Σξάπεδα θαη ρξεζηκνπνηνχληαη σο εμαζθαιίζεηο ζε ζπκθσλίεο επαλαγνξάο ρξενγξάθσλ ή ελέρπξα ζηηο Κεληξηθέο Σξάπεδεο θαη Γηεζλείο ρξεκαηννηθνλνκηθνχο Οξγαληζκνχο, κε εμαίξεζε 50 εθαη. ηα νπνία πνπιήζεθαλ ζε ηξίηνπο. (*) Σα ινηπά αλνίγκαηα πεξηιακβάλνπλ θπξίσο κεηξεηά, πάγηα θαη ινηπά ζηνηρεία ελεξγεηηθνχ. ειίδα 26

27 4. Πηζησηηθόο Κίλδπλνο Γεσγξαθηθή θαη θιαδηθή αλάιπζε Ο παξαθάησ πίλαθαο απεηθνλίδεη ηνλ πηζησηηθφ θίλδπλν ηνπ Οκίινπ αλά γεσγξαθηθή πεξηνρή ηελ 31 Γεθεκβξίνπ 2014 θαη 2013, φπσο παξνπζηάδνληαη γηα ζθνπνχο ΓΠΥA θαη ηελ ρψξα εγθαηάζηαζεο ησλ αληηζπκβαιινκέλσλ εθαη. εθαη. Διιάδα Λνηπέο Δπξσπατθέο Υψξεο 2,537 2,229 Λνηπέο Υψξεο ύλνιν αλνηγκάησλ 3,059 2,567 Ο παξαθάησ πίλαθαο απεηθνλίδεη ηνλ πηζησηηθφ θίλδπλν ησλ παξαγψγσλ ηνπ Οκίινπ αλά γεσγξαθηθή πεξηνρή θαη θιαδηθή αλάιπζε ηελ 31 Γεθεκβξίνπ 2014 θαη 2013, φπσο παξνπζηάδνληαη γηα ζθνπνχο ΓΠΥA θαη ηελ ρψξα εγθαηάζηαζεο ησλ αληηζπκβαιινκέλσλ. 31 Γεθεκβξίνπ 2014 Λνηπέο Διιάδα Δπξσπαηθέο Υώξεο Λνηπέο Υώξεο ύλνιν εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. Κεληξηθέο Κπβεξλήζεηο 1, ,198 Σξάπεδεο Δπηρεηξήζεηο , , Γεθεκβξίνπ 2013 Λνηπέο Διιάδα Δπξσπαηθέο Υψξεο Λνηπέο Υψξεο χλνιν εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. Κεληξηθέο Κπβεξλήζεηο Σξάπεδεο Δπηρεηξήζεηο ,264 Οη παξαθάησ πίλαθεο παξνπζηάδνπλ ηα ζπλνιηθά δάλεηα θαη απαηηήζεηο απφ πειάηεο ηνπ Οκίινπ αλά γεσγξαθηθή θαηαλνκή θαη αλά θιάδν δξαζηεξηφηεηαο, θαηά ηελ 31 Γεθεκβξίνπ 2014 θαη 2013, φπσο δεκνζηνπνηήζεθαλ γηα ζθνπνχο ΓΠΥΑ, ζχκθσλα κε ηελ γεσγξαθηθή ζέζε ή δξαζηεξηφηεηα ηεο νκάδαο ησλ δαλεηνιεπηψλ πνπ ζα κπνξνχζαλ λα πιήηηνληαη επίζεο απφ ηηο αιιαγέο ζηηο νηθνλνκηθέο θαη ινηπέο ζπλζήθεο, κε ζθνπφ ηελ αληηκεηψπηζε ηνπ θηλδχλνπ. Γηα ηελ γεσγξαθηθή θαηαλνκή, ηα αλνίγκαηα δηαηίζεληαη γηα ηνπο θιάδνπο δξαζηεξηφηεηαο, κε βάζε ηε ρψξα ηεο έδξαο ηνπ αληηζπκβαιινκέλνπ. 31 Γεθεκβξίνπ 2014 Διιάδα Λνηπέο Δπξσπατθέο Υώξεο Λνηπέο Υώξεο Δθ ησλ πζζσξεπκέλε πζζσξεπκέλε ύλνιν δαλείσλ νπνίσλ: απνκεησκέλα δάλεηα πξόβιεςε απνκείσζεο ύλνιν δαλείσλ Δθ ησλ νπνίσλ: απνκεησκέλα δάλεηα πξόβιεςε απνκείσζεο ύλνιν δαλείσλ Δθ ησλ νπνίσλ: απνκεησκέλα δάλεηα πζζσξεπκέλε πξόβιεςε απνκείσζεο εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. Ληαληθή ηεγαζηηθά δάλεηα Καηαλαισηηθά δάλεηα Πηζησηηθέο θάξηεο Μηθξέο επηρεηξήζεηο Δπηρεηξεκαηηθά Δκπφξην θαη Τπεξεζίεο Βηνκεραλία Ναπηηιία Καηαζθεπέο Σνπξηζκφο Δλέξγεηα Λνηπέο Γεκόζηνο ηνκέαο ύλνιν ειίδα 27 28,667 11,026 (5,177) 3,733 1,008 (508) 6 16,591 4,184 (1,363) 1, (114) 5 4,055 2,289 (1,761) (148) 1 1, (493) (63) 6,491 3,846 (1,560) (183) 13,618 6,347 (3,090) 4,134 1,480 (849) 1, (117) 5,836 2,759 (1,424) 1, (220) (53) 3,249 1,129 (501) (118) (3) (30) (18) 2,153 1,180 (484) (222) 11 4 (0) 1, (122) (11) (13) 63 6 (0) (543) 1, (248) (46) 600 (0) (7) 1 42,885 17,373 (8,274) 7,868 2,488 (1,357) 1, (117)

28 4. Πηζησηηθόο Κίλδπλνο Ληαληθή Σξαπεδηθή ηεγαζηηθά δάλεηα Καηαλαισηηθά δάλεηα Πηζησηηθέο θάξηεο Μηθξέο επηρεηξήζεηο Δπηρεηξεκαηηθά Δκπφξην θαη Τπεξεζίεο Βηνκεραλία Ναπηηιία Καηαζθεπέο Σνπξηζκφο Δλέξγεηα Λνηπέο Γεκφζηνο ηνκέαο χλνιν πλνιηθή αμία πξν απνκείσζεο 31 Γεθεκβξίνπ 2013 Διιάδα Λνηπέο Δπξσπατθέο Υψξεο Λνηπέο Υψξεο Δθ ησλ νπνίσλ: απνκεησκέλα δάλεηα πζζσξεπκέλε πξφβιεςε απνκείσζεο πλνιηθή αμία πξν απνκείσζεο Δθ ησλ νπνίσλ: απνκεησκέλα δάλεηα πζζσξεπκέλε πξφβιεςε απνκείσζεο πλνιηθή αμία πξν απνκείσζεο Δθ ησλ νπνίσλ: απνκεησκέλα δάλεηα πζζσξεπκέλε πξφβιεςε απνκείσζεο εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. 29,401 9,217 (4,442) 4, (519) 16 16,899 3,057 (952) 2, (128) 16 4,400 2,125 (1,680) (119) 1, (500) (69) 6,472 3,326 (1,310) (203) 13,714 4,843 (2,181) 5,196 1,272 (666) (70) 5,293 2,029 (919) 2, (317) (45) 3,498 1,192 (573) (78) (16) (43) (24) 2,155 1,001 (310) (168) (1) 1, (74) 36 2 (0) 1 1 (0) (4) 58 4 (4) (285) 1, (56) (10) 90 43,735 14,073 (6,633) 9,619 2,254 (1,185) (70) Οη παξαθάησ πίλαθεο παξνπζηάδνπλ ηα αλνίγκαηα ηνπ Οκίινπ ζε ρξεσζηηθνχο ηίηινπο θαηά ηελ 31 Γεθεκβξίνπ 2014 θαη 2013, φπσο δεκνζηνπνηήζεθαλ γηα ζθνπνχο ΓΠΥΑ θαη θαηεγνξηνπνηνχληαη αλά γεσγξαθηθή θαηαλνκή αληηζπκβαιινκέλνπ θαη αλά θιάδν δξαζηεξηφηεηαο. Κεληξηθέο Κπβεξλήζεηο Σξάπεδεο Δπηρεηξήζεηο ύλνιν 31 Γεθεκβξίνπ 2014 Λνηπέο Διιάδα Δπξσπαηθέο Υώξεο Λνηπέο Υώξεο ύλνιν εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. 3,994 12, , ,236 13, ,653 Κεληξηθέο Κπβεξλήζεηο Σξάπεδεο Δπηρεηξήζεηο χλνιν 31 Γεθεκβξίνπ 2013 Λνηπέο Διιάδα Δπξσπαηθέο Υψξεο Λνηπέο Υψξεο χλνιν εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. 5,229 12, , ,580 12, , Χξνλναλάιπζε Ο παξαθάησ πίλαθαο παξνπζηάδεη αλάιπζε ηελ ιεθηφηεηα ησλ ρξεκαηνδνηηθψλ αλνηγκάησλ (πξν πξνβιέςεσλ γηα απνκείσζε δαλείσλ ή ζπλαιιαγέο επί OTC παξαγψγσλ) ηνπ Οκίινπ γηα επνπηηθνχο ζθνπνχο, ζηηο 31 Γεθεκβξίνπ 2014 θαη Σα ζηνηρεία ρσξίο ζπκβαηηθή ιήμε (π.ρ. αιιειφρξενη ινγαξηαζκνί) εκθαλίδνληαη ζηε ρξνληθή δψλε ''Μέρξη 1 κήλα''. 31 Γεθεκβξίνπ 2014 Μέρξη 1 κήλα 13 κήλεο 3 κήλεο 1 ρξόλν > 1 ρξόλν ύλνιν εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. Απαηηήζεηο απφ θεληξηθέο ηξάπεδεο Απαηηήζεηο απφ ρξεκαηνπηζησηηθά ηδξχκαηα Γάλεηα θαη απαηηήζεηο απφ πειάηεο 1,977 1, ,051 10, ,999 38,968 52,336 ειίδα 28

29 4. Πηζησηηθόο Κίλδπλνο Οκφινγα Άιια ζηνηρεία ηνπ ελεξγεηηθνχ Υξεκαηνδνηηθά αλνίγκαηα εληόο ηζνινγηζκνύ 31 Γεθεκβξίνπ 2014 Μέρξη 1 κήλα 13 κήλεο 3 κήλεο 1 ρξόλν > 1 ρξόλν ύλνιν εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη ,697 16, ,083 1,234 14,208 1,581 3,059 54,085 72,933 πκβάζεηο ISDA θαη CSA (παξάγσγα) θαη ζπκβάζεηο GMRA (ζπκθσλίεο επαλαγνξάο, ζπκθσλίεο επαλ. θαη επαλαπψι.) 629 2, ,013 Άιιεο ζπκβάζεηο (παξάγσγα θαη ζπκθσλίεο επαλαγνξάο εθηφο ISDA, CSA,GMRA) Υξεκαηνδνηηθά αλνίγκαηα ζρεηηδόκελα κε ζηνηρεία εθηόο ηζνινγηζκνύ , ,216 ύλνιν ρξεκαηνδνηηθώλ αλνηγκάησλ 14,948 3,678 3,077 54,446 76,149 Απαηηήζεηο απφ θεληξηθέο ηξάπεδεο Απαηηήζεηο απφ ρξεκαηνπηζησηηθά ηδξχκαηα Γάλεηα θαη απαηηήζεηο απφ πειάηεο Οκφινγα Άιια ζηνηρεία ηνπ ελεξγεηηθνχ Υξεκαηνδνηηθά αλνίγκαηα εληόο ηζνινγηζκνύ πκβάζεηο ISDA θαη CSA (παξάγσγα) θαη ζπκβάζεηο GMRA (ζπκθσλίεο επαλαγνξάο, ζπκθσλίεο επαλαγνξάο θαη επαλαπψιεζεο) Άιιεο ζπκβάζεηο (παξάγσγα θαη ζπκθσλίεο επαλαγνξάο εθηφο ISDA, CSA,GMRA) Υξεκαηνδνηηθά αλνίγκαηα ζρεηηδφκελα κε ζηνηρεία εθηφο ηζνινγηζκνχ 31 Γεθεκβξίνπ 2013 Μέρξη 1 κήλα 13 κήλεο 3 κήλεο 1 ρξφλν > 1 ρξφλν χλνιν εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. 1,986 1, ,201 11,191 1,662 2,886 37,759 53,498 1, ,372 13,384 17, ,172 1,293 14,900 2,679 5,330 52,770 75, , ,854 ύλνιν ρξεκαηνδνηηθώλ αλνηγκάησλ 16,709 2,680 5,334 52,810 77, Γάλεηα ζε θαζπζηέξεζε θαη απνκεησκέλα δάλεηα Γάλεηα ζε θαζπζηέξεζε 1,769 1,769 ηα πηζησηηθά αλνίγκαηα πνπ παξνπζηάδνληαη παξαπάλσ πεξηιακβάλεηαη ε επηπιένλ εμαζθάιηζε ηελ νπνία έρεη θαηαζέζεη ε Σξάπεδα ζε ζπκθσλίεο ζπκςεθηζκνχ (αξρηθά πεξηζψξηα, αλεμάξηεηα πνζά, επηπιένλ θαιχκκαηα πνπ επηβάιινληαη απφ ηνπο αληηζπκβαιιφκελνπο ζηα πιαίζηα ησλ ζπκβάζεσλ CSAs, GMRAs, GMSLAs) θαζψο θαη ηα πηζησηηθά αλνίγκαηα απφ ζπλαιιαγέο παξαγψγσλ θαη ζπκθσληψλ επαλαγνξάο/επαλαπψιεζεο γηα ηα νπνία δελ αληαιιάζζνληαη εμαζθαιίζεηο. ηα αλσηέξσ αλνίγκαηα δελ έρνπλ ιεθζεί ππφςε αλαβαιιφκελνη θφξνη, ελζψκαηα πάγηα ζηνηρεία θαη άπια πάγηα ζηνηρεία ελεξγεηηθνχ. Γελ πεξηιακβάλνληαη επίζεο νη κεηνρηθνί ηίηινη ηνπ δηαζεζίκνπ πξνο πψιεζε ραξηνθπιαθίνπ, θαζψο παξνπζηάδνληαη ζηελ παξ Έλα ρξεκαηννηθνλνκηθφ πεξηνπζηαθφ ζηνηρείν βξίζθεηαη ζε θαζπζηέξεζε εάλ ν αληηζπκβαιιφκελνο δελ έρεη πξαγκαηνπνηήζεη ηηο ζπκβαηηθά πξνβιεπφκελεο πιεξσκέο ζηηο θαζνξηζκέλεο εκεξνκελίεο. Σα αλνίγκαηα ζε θαζπζηέξεζε πέξαλ ησλ 90 εκεξψλ πνπ εκθαλίδνληαη ζηνλ πίλαθα ηεο παξ είλαη απηά ζηα νπνία ν αληηζπκβαιιφκελνο δελ έρεη πξαγκαηνπνηήζεη ζπκβαηηθά πξνβιεπφκελεο πιεξσκέο γηα ρξνληθφ δηάζηεκα πέξαλ ησλ 90 εκεξψλ, αλεμάξηεηα απφ ην εάλ ην πεξηνπζηαθφ ζηνηρείν είλαη απνκεησκέλν ή φρη Απνκείσζε ρξεκαηννηθνλνκηθώλ ζηνηρείσλ ελεξγεηηθνύ Γηα ηα ρξεκαηννηθνλνκηθά ζηνηρεία ελεξγεηηθνχ πνπ δελ επηκεηξψληαη κε ηε κέζνδν ηεο εχινγεο αμίαο κέζσ απνηειεζκάησλ ν Όκηινο, ζε θάζε εκεξνκελία ηζνινγηζκνχ, εμεηάδεη θαηά πφζν ππάξρεη αληηθεηκεληθή έλδεημε απνκείσζεο ελφο ρξεκαηννηθνλνκηθνχ ζηνηρείνπ ή κηαο νκάδαο ρξεκαηννηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ ελεξγεηηθνχ. Έλα ρξεκαηννηθνλνκηθφ ζηνηρείν ελεξγεηηθνχ ή κηαο νκάδαο ρξεκαηννηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ ελεξγεηηθνχ ζεσξείηαη απνκεησκέλν θαη αλαγλσξίδεηαη ζρεηηθή δεκηά απνκείσζεο, φηαλ ππάξρεη αληηθεηκεληθή έλδεημε, σο απνηέιεζκα ελφο ε πεξηζζνηέξσλ γεγνλφησλ πνπ ζπλέβεζαλ κεηά ηελ αξρηθή αλαγλψξηζε ηνπ ρξεκαηννηθνλνκηθνχ πεξηνπζηαθνχ ζηνηρείνπ («δεκηνγφλν γεγνλφο»), θαη ην δεκηνγφλν γεγνλφο (ή γεγνλφηα) έρεη επίδξαζε ζηηο εθηηκψκελεο κειινληηθέο ηακεηαθέο ξνέο ηνπ ρξεκαηννηθνλνκηθνχ ζηνηρείνπ ελεξγεηηθνχ ή νκάδαο ρξεκαηννηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ ελεξγεηηθνχ, θαη κπνξεί λα ππνινγηζηεί αμηφπηζηα. ειίδα 29

30 4. Πηζησηηθόο Κίλδπλνο Δλδείμεηο απνκείσζεο Γηα ηελ έθζεζε ηνπ Οκίινπ ζε δάλεηα ιηαληθήο ηξαπεδηθήο, ε αληηθεηκεληθή έλδεημε φηη έλα δάλεην ή νκάδα δαλείσλ είλαη απνκεησκέλν, αλαθέξεηαη ζε παξαηεξήζηκα δεδνκέλα πνπ πεξηέξρνληαη ζε γλψζε ηνπ Οκίινπ ζρεηηθά κε ηα αθφινπζα δεκηνγφλα γεγνλφηα: (α) ζεκαληηθή νηθνλνκηθή δπζρέξεηα ηνπ πηζηνχρνπ, ζεκαληηθή κείσζε ηνπ αηνκηθνχ θαη/ή ηνπ νηθνγελεηαθνχ εηζνδήκαηνο ή απψιεηα εξγαζίαο, (β) αζέηεζε ή παξαβίαζε ζπκβνιαίνπ, (γ) ζεκαληηθέο αιιαγέο ζηελ ρξεκαηννηθνλνκηθή ζέζε θαη ζπκπεξηθνξά ηνπ πηζηνχρνπ (γηα παξάδεηγκα θαζπζηεξήζεηο ζηελ απνπιεξσκή ησλ ζπκβαηηθψλ ηνπ ππνρξεψζεσλ), (δ) κεηξήζηκε κείσζε ζηηο εθηηκψκελεο κειινληηθέο ηακεηαθέο ξνέο απφ νκάδα ρξεκαηννηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ ελεξγεηηθνχ κέζσ ελφο αξλεηηθνχ κνληέινπ απνπιεξσκήο φπσο κε πξαγκαηνπνηεζείζεο πιεξσκέο, ή κείσζε ζηε ηηκή ησλ αθηλήησλ (ε) ν Όκηινο παξαρσξεί ζηνλ πηζηνχρν, γηα νηθνλνκηθνχο ή λνκηθνχο ιφγνπο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ νηθνλνκηθή ηνπ δπζρέξεηα, δηεπθνιχλζεηο πνπ ν δαλεηζηήο δελ ζα εμέηαδε ζε δηαθνξεηηθή πεξίπησζε, φπσο κείσζε ηεο κεληαίαο δφζεο γηα ζπγθεθξηκέλν ρξνληθφ δηάζηεκα ή πξνζσξηλή ή κφληκε κείσζε επηηνθίνπ, (ζη) είλαη πηζαλφ ν πηζηνχρνο λα πεξηέιζεη ζε δηαδηθαζία πηψρεπζεο ή άιιεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο αλαδηνξγάλσζεο, θαη (δ) δεκηνγφλα γεγνλφηα πνπ ζα κπνξνχζαλ λα επεξεάζνπλ ηελ ηθαλφηεηα ηνπ πηζηνχρνπ λα απνπιεξψζεη ηηο ζπκβαηηθέο ηνπ ππνρξεψζεηο εληφο ηνπ ζπκθσλεζέληνο ρξφλνπ φπσο: ζνβαξή αζζέλεηα ή αδπλακία ηνπ νθεηιέηε ή κέινπο ηεο νηθνγέλεηαο, ζάλαηνο ηνπ πηζηνχρνπ. Γηα φια ηα άιια ρξεκαηννηθνλνκηθά ζηνηρεία ελεξγεηηθνχ, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ επηρεηξεκαηηθψλ δαλείσλ, ν Όκηινο αμηνινγεί αλά πεξίπησζε θαη ζε θάζε εκεξνκελία αλαθνξάο, εάλ ππάξρεη αληηθεηκεληθή έλδεημε απνκείσζεο κε βάζε ηα παξαθάησ θξηηήξηα: (α) ζεκαληηθή νηθνλνκηθή δπζρέξεηα ηνπ εθδφηε ή πηζηνχρνπ, (β) αζέηεζε ή παξαβίαζε ηεο ζχκβαζεο, (γ) ζεκαληηθέο αιιαγέο ζηελ ρξεκαηννηθνλνκηθή ζέζε ηνπ πηζηνχρνπ, νη νπνίεο επεξεάδνπλ ηελ ηθαλφηεηά ηνπ λα εθπιεξψζεη ηηο ζπκβαηηθέο ηνπ ππνρξεψζεηο φπσο: ιεηηνπξγηθέο δεκηέο αλεπάξθεηα θεθαιαίνπ θίλεζεο αξλεηηθή θαζαξή ζέζε ηνπ πηζηνχρνπ (δ) άιια γεγνλφηα πνπ ππνδειψλνπλ ηελ επηδείλσζε ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο ζέζεο ηνπ πηζηνχρνπ, φπσο παξαβίαζε ξεηξψλ ή άιισλ φξσλ ηνπ δαλείνπ ή κεξηθή δηαγξαθή ησλ ππνρξεψζεσλ ηνπ πηζηνχρνπ εμαηηίαο νηθνλνκηθψλ ή λνκηθψλ ιφγσλ ζρεηηθψλ κε ηελ νηθνλνκηθή ηνπ θαηάζηαζε, (ε) ζεκαληηθή κεηαβνιή ζηελ αμία ησλ εμαζθαιίζεσλ, (ζη) ν Όκηινο παξαρσξεί ζηνλ πηζηνχρν, γηα νηθνλνκηθνχο ή λνκηθνχο ιφγνπο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ νηθνλνκηθή ηνπ δπζρέξεηα, δηεπθνιχλζεηο πνπ ν δαλεηζηήο δελ ζα εμέηαδε ζε δηαθνξεηηθή πεξίπησζε φπσο κείσζε ηεο κεληαίαο δφζεο γηα νξηζκέλν ρξνληθφ δηάζηεκα ή πξνζσξηλή ή κφληκε κείσζε ηνπ επηηνθίνπ, (δ) είλαη πηζαλφ ν πηζηνχρνο λα πεξηέιζεη ζε δηαδηθαζία πηψρεπζεο ή άιιεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο αλαδηνξγάλσζεο, (ε) ζεκαληηθέο δπζκελείο κεηαβνιέο ζηνλ θιάδν δξαζηεξηφηεηαο ή ζηελ γεσγξαθηθή πεξηνρή πνπ δξαζηεξηνπνηείηαη ν νθεηιέηεο, νη νπνίεο ζα κπνξνχζαλ λα επεξεάζνπλ ηελ ηθαλφηεηά ηνπ λα εθπιεξψζεη ηηο ζπκβαηηθέο ηνπ ππνρξεψζεηο, (ζ) πιεξνθνξίεο ζε ζρέζε κε ηηο ηξέρνπζεο ζπλζήθεο ηεο αγνξάο πνπ πεξηιακβάλνπλ ηελ θαηάζηαζε άιισλ δαλεηαθψλ ππνρξεψζεσλ ηνπ πηζηνχρνπ θαη (η) ζεκαληηθή ππνβάζκηζε ηεο πηζηνιεπηηθήο δηαβάζκηζεο ηνπ νθεηιέηε, είηε εζσηεξηθήο είηε πξνεξρφκελεο απφ εμσηεξηθέο πεγέο, ζε ζπλδπαζκφ κε άιιεο πιεξνθνξίεο. Αμηνιόγεζε πξόβιεςεο απνκείσζεο Ο Όκηινο αξρηθά αμηνινγεί θαηά πφζν ππάξρεη αληηθεηκεληθή έλδεημε απνκείσζεο μερσξηζηά ζηα ρξεκαηννηθνλνκηθά ζηνηρεία ελεξγεηηθνχ, πνπ είλαη απφ κφλα ηνπο ζεκαληηθά. Σα ρξεκαηννηθνλνκηθά ζηνηρεία ελεξγεηηθνχ πνπ δελ είλαη απφ κφλα ηνπο ζεκαληηθά, αμηνινγνχληαη είηε μερσξηζηά είηε νκαδηθά. Αλ ν Όκηινο απνθαζίζεη φηη δελ ππάξρεη αληηθεηκεληθή έλδεημε απνκείσζεο γηα θάπνην ρξεκαηννηθνλνκηθφ ζηνηρείν ελεξγεηηθνχ πνπ αμηνινγήζεθε μερσξηζηά, είηε είλαη ζεκαληηθφ είηε φρη, ην ζπκπεξηιακβάλεη ζε νκάδα ρξεκαηννηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ ελεξγεηηθνχ κε παξφκνηα ραξαθηεξηζηηθά πηζησηηθνχ θηλδχλνπ, θαη ηα αμηνινγεί νκαδηθά γηα απνκείσζε. ηνηρεία ελεξγεηηθνχ πνπ αμηνινγνχληαη γηα απνκείσζε μερσξηζηά θαη γηα ηα νπνία ππάξρεη θαη ζπλερίδεη λα αλαγλσξίδεηαη δεκηά απνκείσζεο, δελ πεξηιακβάλνληαη ζηελ νκαδηθή αμηνιφγεζε γηα απνκείσζε. Γηα λα νξηζηεί εάλ έλα δάλεην είλαη απφ κφλν ηνπ ζεκαληηθφ γηα ζθνπνχο αμηνιφγεζεο απνκείσζεο, ν Όκηινο ιακβάλεη ππφςε δηάθνξνπο παξάγνληεο, φπσο ηε ζεκαζία ηεο επηκέξνπο δαλεηαθήο ζρέζεο θαη πσο γίλεηαη ε δηαρείξηζε απηήο, ην κέγεζνο ηνπ δαλείνπ θαη ηελ θαηεγνξία ηνπ πξντφληνο. πλεπψο, δάλεηα ζε επηρεηξήζεηο θαη δάλεηα ζε ρξεκαηνπηζησηηθά ηδξχκαηα φπσο επίζεο θαη νη επελδπηηθνί ηίηινη ζεσξνχληαη γεληθψο απφ κφλα ηνπο ζεκαληηθά. Σα ραξηνθπιάθηα δαλείσλ ιηαληθήο ηξαπεδηθήο γεληθψο αμηνινγνχληαη γηα απνκείσζε ζε ζπιινγηθή βάζε θαζψο απνηεινχληαη απφ κεγάια νκνηνγελή ραξηνθπιάθηα. Σα αλνίγκαηα γηα ηα νπνία γίλεηαη εμαηνκηθεπκέλε δηαρείξηζε αμηνινγνχληαη γηα απνκείσζε ζε αηνκηθή βάζε. Ο Όκηινο αμηνινγεί ζε θάζε εκεξνκελία αλαθνξάο θαηά πφζν ππάξρεη αληηθεηκεληθή έλδεημε απνκείσζεο δαλείσλ. ειίδα 30

31 4. Πηζησηηθόο Κίλδπλνο Ο παξαθάησ πίλαθαο παξνπζηάδεη ηελ αλάιπζε θαηά είδνο δαλείνπ, ζχκθσλα κε ηα ΓΠΥΑ, ζηηο 31 Γεθεκβξίνπ 2014 θαη 2013: 31 Γεθεκβξίνπ Γεθεκβξίνπ 2013 Υξεκαηνδνηηθό άλνηγκα Υξεκαηνδνηηθφ άλνηγκα ύλνιν δαλείσλ θαη απαηηήζεσλ από πειάηεο ε θαζπζηέξεζε πέξαλ ησλ 90 εκεξώλ Απνκεησκέλα χλνιν δαλείσλ θαη απαηηήζεσλ απφ πειάηεο ε θαζπζηέξεζε πέξαλ ησλ 90 εκεξψλ Απνκεησκέλα εθαη. εθαη. εθαη., εθαη. εθαη. εθαη., Δπηρεηξεκαηηθά δάλεηα 19,475 6,397 7,986 19,748 5,483 6,245 ηεγαζηηθά δάλεηα 18,355 4,099 4,502 18,980 3,643 3,343 Καηαλαισηηθά δάλεηα 6,768 3,108 3,279 7,341 3,059 3,095 Γάλεηα ζε κηθξέο επηρεηξήζεηο 7,283 3,698 4,253 7,429 3,568 3,761 ύλνιν 51,881 17,302 20,020 53,498 15,753 16,444 Ο πίλαθαο πνπ αθνινπζεί παξνπζηάδεη ηελ γεσγξαθηθή αλάιπζε ησλ δαλείσλ ζε θαζπζηέξεζε θαη ησλ απνκεησκέλσλ δαλείσλ ζηηο 31 Γεθεκβξίνπ 2014 θαη 2013: ύλνιν δαλείσλ ε θαζπζηέξεζε πέξαλ ησλ 90 εκεξώλ Απνκεησκέλα χλνιν δαλείσλ θαη απαηηήζεσλ απφ πειάηεο ε θαζπζηέξεζε πέξαλ ησλ 90 εκεξψλ Απνκεησκέλα εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. θαη απαηηήζεσλ από πειάηεο Διιάδα 44,326 15,680 17,905 44,952 13,974 14,510 Γηεζλείο δξαζηεξηφηεηεο 7,555 1,622 2,115 8,546 1,779 1,934 ύλνιν 51,881 17,302 20,020 53,498 15,753 16, Γάλεηα ζε θαζπζηέξεζε αιιά κε απνκεησκέλα 31 Γεθεκβξίνπ Γεθεκβξίνπ 2013 Ζ θαηεγνξία «δάλεηα ζε θαζπζηέξεζε θαη κε απνκεησκέλα» πεξηιακβάλεη ηα δάλεηα γηα ηα νπνία ππάξρνπλ εθπξφζεζκεο θαηαβνιέο, βάζεη ζχκβαζεο, ηνπιάρηζηνλ γηα κία εκέξα, ρσξίο σζηφζν λα έρεη απνκεησζεί ε αμία ηνπο εθηφο εάλ ππάξρνπλ ζπγθεθξηκέλεο πιεξνθνξίεο πνπ λα ππνδεηθλχνπλ ην αληίζεην. Απηφ ζπλήζσο ζπκβαίλεη γηα θαηαλαισηηθά θαη δάλεηα ζε κηθξέο επηρεηξήζεηο, ηα νπνία είλαη ζε θαζπζηέξεζε ιηγφηεξν απφ 90 εκέξεο, θαη γηα ζηεγαζηηθά θαη επηρεηξεκαηηθά δάλεηα, ηα νπνία είλαη ζε θαζπζηέξεζε ιηγφηεξν απφ 180 εκέξεο. Γηα ηα δάλεηα ζε απηή ηε θαηεγνξία, παξφιν πνπ δελ ζεσξνχληαη απνκεησκέλα, ν Όκηινο κπνξεί λα αλαγλσξίζεη πξφβιεςε απνκείσζεο. 4.6 Πξνβιέςεηο γηα πηζησηηθνύο θηλδύλνπο Ο Όκηινο επηζθνπεί ην δαλεηαθφ ηνπ ραξηνθπιάθην ζε δηαξθή βάζε πξνθεηκέλνπ λα αμηνινγήζεη εάλ ππάξρεη αληηθεηκεληθή έλδεημε απνκείσζεο. Ζ αμηνιφγεζε απηή πξαγκαηνπνηείηαη ζε αηνκηθή βάζε γηα ηα δάλεηα θαη απαηηήζεηο πνπ είλαη απφ κφλα ηνπο ζεκαληηθά θαη ζε ζπιινγηθή βάζε γηα ηα δάλεηα θαη απαηηήζεηο πνπ δελ είλαη κεκνλσκέλα ζεκαληηθά. Ζ Γηνίθεζε ρξεζηκνπνηεί ηελ θξίζε ηεο θαηά ηε πηνζέηεζε ησλ παξαδνρψλ θαη εθηηκήζεσλ γηα ηνλ ππνινγηζκφ ηεο παξνχζαο αμίαο ησλ ηακεηαθψλ ξνψλ, νη νπνίεο αλακέλνληαη λα εηζπξαρζνχλ απφ ηα δάλεηα θαη απαηηήζεηο πνπ αμηνινγνχληαη ηφζν ζε αηνκηθή φζν θαη ζε ζπιινγηθή βάζε. ειίδα 31

32 4. Πηζησηηθόο Κίλδπλνο Αμηνιόγεζε ηεο πξόβιεςεο απνκείσζεο ζε αηνκηθή βάζε Γηα ηα δάλεηα πνπ αμηνινγνχληαη ζε αηνκηθή βάζε, θπξίσο γηα ην επηρεηξεκαηηθφ δαλεηαθφ ραξηνθπιάθην, ε Γηνίθεζε ρξεζηκνπνηεί ηελ θαιχηεξε δπλαηή εθηίκεζε γηα λα πξνζδηνξίζεη ηελ παξνχζα αμία ησλ ηακεηαθψλ ξνψλ πνπ αλακέλνληαη λα εηζπξαρζνχλ. Γηα ηνλ ππνινγηζκφ απηψλ ησλ ηακεηαθψλ ξνψλ, ε Γηνίθεζε θάλεη εθηηκήζεηο ζρεηηθά κε ηελ νηθνλνκηθή θαηάζηαζε ηνπ πηζηνχρνπ θαη ηελ θαζαξή ξεπζηνπνηήζηκε αμία ησλ πθηζηάκελσλ εμαζθαιίζεσλ. Οη πξνζδνθψκελεο αλαθηήζεηο απφ ηα αθίλεηα πνπ ιακβάλνληαη σο εμαζθαιίζεηο, επεξεάδνληαη απφ ηελ πησηηθή ηάζε πνπ παξαηεξείηαη ζηηο εκπνξηθέο ηνπο αμίεο. Τπνινγίδεηαη φηη κηα πηψζε ηεο ηάμεσο ηνπ 10% ζηνπο εθηηκψκελνπο δείθηεο αλάθηεζεο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ επηκέηξεζε ηεο πξφβιεςεο απνκείσζεο ηνπ επηρεηξεκαηηθνχ δαλεηαθνχ ραξηνθπιαθίνπ ηνπ Οκίινπ, ζα είρε σο απνηέιεζκα ηελ αλαγλψξηζε πξφζζεηεο πξφβιεςεο απνκείσζεο ην 2014 πνζνχ 115 εθαη. πεξίπνπ. Κάζε δάλεην πνπ αμηνινγείηαη γηα απνκείσζε ζε αηνκηθή βάζε, αμηνινγείηαη θαηά πεξίπησζε (ζε ζπλεξγαζία ηεο κνλάδαο δηαρείξηζεο πηζησηηθνχ θηλδχλνπ θαη ησλ επηρεηξεζηαθψλ κνλάδσλ) θαη ζηε ζπλέρεηα εγθξίλεηαη αλεμάξηεηα απφ ηελ Γηεχζπλζε Γηαρείξηζεο Πηζησηηθνχ Κηλδχλνπ. Αμηνιόγεζε ηεο πξόβιεςεο απνκείσζεο ζε ζπιινγηθή βάζε Ζ πξφβιεςε απνκείσζεο ζε ζπιινγηθή βάζε ζρεκαηίδεηαη (α) γηα νκαδνπνηεκέλα κε απνκεησκέλα ή νκαδνπνηεκέλα απνκεησκέλα δάλεηα ιηαληθήο ηξαπεδηθήο πνπ δε ζεσξνχληαη κεκνλσκέλα ζεκαληηθά θαη (β) γηα νκαδνπνηεκέλα επηρεηξεκαηηθά ή δάλεηα ιηαληθήο ηξαπεδηθήο πνπ ζεσξνχληαη κεκνλσκέλα ζεκαληηθά αιιά δελ είλαη απνκεησκέλα ζε αηνκηθή βάζε. Πξνθεηκέλνπ λα θαζνξίζεη εάλ ππάξρνπλ δεκηέο απνκείσζεο πνπ ζα πξέπεη λα αλαγλσξηζηνχλ ζηελ θαηάζηαζε απνηειεζκάησλ, ε Γηνίθεζε εμεηάδεη θαηά πφζν ππάξρνπλ αληηθεηκεληθέο ελδείμεηο πνπ λα νδεγνχλ ζε κεηξήζηκε κείσζε ησλ αλακελφκελσλ κειινληηθψλ ηακεηαθψλ ξνψλ ελφο ραξηνθπιαθίνπ δαλείσλ, πξηλ ηελ αλαγλψξηζε ηεο κείσζεο απηήο ζε κεκνλσκέλα δάλεηα ηνπ ραξηνθπιαθίνπ. Σέηνηα έλδεημε είλαη δπλαηφλ λα πεξηιακβάλεη παξαηεξήζηκα δεδνκέλα πνπ ππνδειψλνπλ φηη ππάξρεη κηα δπζκελήο κεηαβνιή ζηε δπλαηφηεηα απνπιεξσκήο απφ ηελ νκάδα ησλ πηζηνχρσλ, ή ζηηο εζληθέο ή ηνπηθέο νηθνλνκηθέο ζπλζήθεο πνπ ζπζρεηίδνληαη κε ηελ νκαιή εμππεξέηεζε ησλ δαλείσλ ηνπ ραξηνθπιαθίνπ. Αμηνινγψληαο ηελ αλάγθε γηα ζπιινγηθή πξφβιεςε απνκείσζεο, ε Γηνίθεζε ιακβάλεη ππφςε παξάγνληεο φπσο ηελ πηζηνιεπηηθή δηαβάζκηζε, ην κέγεζνο ηνπ ραξηνθπιαθίνπ, ηηο ζπγθεληξψζεηο θηλδχλνπ θαη νηθνλνκηθνχο παξάγνληεο. Ζ Γηνίθεζε ρξεζηκνπνηεί εθηηκήζεηο γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ ησλ κειινληηθψλ ηακηαθψλ ξνψλ νη νπνίεο βαζίδνληαη ζε ηζηνξηθά δεδνκέλα δεκηψλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ κε ραξαθηεξηζηηθά πηζησηηθνχ θηλδχλνπ παξφκνηα κε απηά ηνπ δαλεηαθνχ ραξηνθπιαθίνπ ππφ αμηνιφγεζε. Ζ Γηνίθεζε αζθεί ζεκαληηθή θξίζε πξνθεηκέλνπ λα εθηηκήζεη εάλ νη ηξέρνπζεο νηθνλνκηθέο θαη πηζησηηθέο ζπλζήθεο είλαη ηέηνηεο ψζηε ην πξαγκαηηθφ επίπεδν ηεο δεκηάο απνκείσζεο λα είλαη πηζαλφλ πςειφηεξν ή ρακειφηεξν απφ απηφ ην νπνίν πξνθχπηεη κε βάζε ηα ηζηνξηθά δεδνκέλα. Τπφ θαλνληθέο ζπλζήθεο, ηα ηζηνξηθά δεδνκέλα παξέρνπλ αληηθεηκεληθή θαη ζπλαθή πιεξνθφξεζε γηα ηελ αμηνιφγεζε ηεο δεκηάο ηνπ θάζε ραξηνθπιαθίνπ. Τπφ άιιεο ζπλζήθεο, ηα ηζηνξηθά δεδνκέλα παξέρνπλ ιηγφηεξν ζπλαθή πιεξνθφξεζε, γηα παξάδεηγκα φηαλ νη πξφζθαηεο ηάζεηο θηλδχλνπ δελ αληηθαηνπηξίδνληαη επαξθψο ζηελ ηζηνξηθή πιεξνθφξεζε. Δηδηθφηεξα, φηαλ νη αιιαγέο ζηηο νηθνλνκηθέο, επνπηηθέο θαη ζπλαιιαθηηθέο ζπλζήθεο ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ λέσλ ηάζεσλ πνπ δεκηνπξγνχλ ζηνπο παξάγνληεο θηλδχλνπ ηνπ ραξηνθπιαθίνπ, δελ αληηθαηνπηξίδνληαη ζην κνληέιν ππνινγηζκνχ απνκείσζεο πνπ ρξεζηκνπνηείηαη ηφηε ν Όκηινο αλαπξνζαξκφδεη αλάινγα ηελ πξφβιεςε απνκείσζεο πνπ πξνθχπηεη κε βάζε ηα ηζηνξηθά δεδνκέλα. Ζ εθηίκεζε ηεο δεκηάο απνκείσζεο ππφθεηηαη ζε αβεβαηφηεηα, ε νπνία έρεη απμεζεί ιφγσ ηεο ηξέρνπζαο νηθνλνκηθήο θαηάζηαζεο θαη είλαη επαίζζεηε ζε παξάγνληεο φπσο ην επίπεδν ηεο νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο, ηνπο δείθηεο ρξενθνπίαο, ηε γεσγξαθηθή ζπγθέληξσζε, ηηο αιιαγέο ζε λφκνπο θαη θαλνληζκνχο, ηηο ηηκέο αθίλεηεο πεξηνπζίαο θαη ην χςνο ησλ επηηνθίσλ. Γηα ην ζηεγαζηηθφ ραξηνθπιάθην ηνπ Οκίινπ, νη δείθηεο αλάθηεζεο ππνινγίδνληαη βάζεη ηεο θαιχηεξεο δπλαηήο εθηίκεζεο ηεο Γηνίθεζεο ζρεηηθά κε ηελ θαζαξή ξεπζηνπνηήζηκε αμία ησλ νηθηζηηθψλ αθηλήησλ νη νπνίεο θξαηνχληαη σο εμαζθάιηζε φπσο επίζεο ν ρξφλνο θαηά ηνλ νπνίν ζα ιάβεη ρψξα ε θαηάζρεζε, ν νπνίνο κε ηε ζεηξά ηνπ επεξεάδεηαη απφ ην ηνπηθφ λνκηθφ πιαίζην. Σφζν ην πνζφ φζν θαη ν ρξφλνο ησλ πξνζδνθψκελσλ ηακεηαθψλ ξνψλ έρνπλ επεξεαζηεί απφ ηελ κείσζε ηνπ επηπέδνπ δξαζηεξηφηεηαο ζηελ αγνξά αθηλήησλ θαη ζηηο αιιαγέο ηνπ εγρψξηνπ θνξνινγηθνχ θαη λνκηθνχ πεξηβάιινληνο φπσο ε πξνζσξηλή αλαβνιή ησλ θαηαζρέζεσλ ζηελ Διιάδα. Μία κείσζε 3% ζηνπο εθηηκψκελνπο δείθηεο αλάθηεζεο πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ ζηνλ ππνινγηζκφ ηεο πξφβιεςεο ζπιινγηθήο απνκείσζεο γηα ην ραξηνθπιάθην ησλ ζηεγαζηηθψλ δαλείσλ ηνπ Οκίινπ, ζπλεπάγεηαη επηπξφζζεηε πξφβιεςε απνκείσζεο ην 2014 θαηά πξνζέγγηζε 108 εθαη.(2013: 70 εθαη.) ην ραξηνθπιάθην ιηαληθήο ηξαπεδηθήο, ε ζηαηηζηηθή αλάιπζε ηεο ηζηνξηθήο εκπεηξίαο δεκηψλ είλαη ην θχξην εξγαιείν κε ην νπνίν κπνξεί λα πξνζδηνξηζηεί ε κειινληηθή ζπκπεξηθνξά ηνπ πειάηε θαη ην ζρέδην πιεξσκψλ. Δμαηηίαο ηνπ δπζκελνχο καθξννηθνλνκηθνχ πεξηβάιινληνο θαηά ηε δηάξθεηα ησλ ηειεπηαίσλ ρξφλσλ, αλάινγα θαη κε ην ραξηνθπιάθην ππφ εμέηαζε, ππάξρεη έλαο βαζκφο αβεβαηφηεηαο φζνλ αθνξά ην επίπεδν ησλ κειινληηθψλ ηακεηαθψλ ξνψλ φπσο επίζεο θαη ηνπ ρξνληθνχ δηαζηήκαηνο πνπ απηέο ζα εηζπξαρζνχλ. Όζνλ αθνξά ηελ έθζεζε ζε θαηαλαισηηθά θαη δάλεηα ζε κηθξέο επηρεηξήζεηο ρσξίο εμαζθάιηζε, ε Γηνίθεζε αζθεί ζεκαληηθή θξίζε γηα λα θαζνξίζεη ηνπο θαηάιιεινπο δείθηεο αλάθηεζεο νη νπνίνη επεξεάδνληαη απφ ηηο ηξέρνπζεο νηθνλνκηθέο ζπλζήθεο. Τπνινγίδεηαη φηη κία πηψζε ζηνπο εθηηκψκελνπο δείθηεο αλάθηεζεο πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ γηα ηελ επηκέηξεζε ηεο πξφβιεςεο απνκείσζεο ηνπ ραξηνθπιαθίνπ θαηαλαισηηθψλ δαλείσλ ρσξίο εμαζθάιηζε θαηά 5%, ζα είρε σο απνηέιεζκα ηελ αλαγλψξηζε πξφζζεηεο πξφβιεςεο απνκείσζεο ην 2014 πνζνχ 42 εθαη. πεξίπνπ (2013: 40 εθαη.), ελψ ε ίδηα κείσζε ζηνπο εθηηκψκελνπο δείθηεο αλάθηεζεο ηνπ ραξηνθπιαθίνπ δαλείσλ κηθξψλ επηρεηξήζεσλ, ζα είρε σο απνηέιεζκα ηελ αλαγλψξηζε πξφζζεηεο πξφβιεςεο πνζνχ 42 εθαη. πεξίπνπ (2013: 50 εθαη.). ειίδα 32

33 4. Πηζησηηθόο Κίλδπλνο Ο παξαθάησ πίλαθαο παξνπζηάδεη ηελ αλάιπζε ησλ πξνβιέςεσλ γηα πηζησηηθνχο θηλδχλνπο απφ δάλεηα θαη απαηηήζεηο πειαηψλ ζχκθσλα κε ηα ΓΠΥΑ, αλά θαηεγνξία δαλείσλ, ζηηο 31 Γεθεκβξίνπ 2014 θαη 2013: 31 Γεθεκβξίνπ Γεθεκβξίνπ 2013 Πξνβιέςεηο γηα δεκίεο απνκείσζεο Πξνβιέςεηο γηα δεκίεο απνκείσζεο Αλάιπζε ππνινίπνπ Εεκηέο πνπ ρξεώζεθαλ ζηε ρξήζε Αλάιπζε ππνινίπνπ Εεκηέο πνπ ρξεψζεθαλ ζηε ρξήζε εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. Δπηρεηξεκαηηθά δάλεηα 4, , ηεγαζηηθά δάλεηα 1, , Καηαλαισηηθά δάλεηα 2, , Γάλεηα ζε κηθξέο επηρεηξήζεηο 1, , ύλνιν 9,748 2,264 7,888 1,920 Ο πίλαθαο πνπ αθνινπζεί παξνπζηάδεη ηελ θίλεζε ηεο πξφβιεςεο γηα πηζησηηθνχο θηλδχλνπο απφ δάλεηα θαη απαηηήζεηο πειαηψλ ζηα δσδεθάκελα πνπ έιεμαλ ζηηο 31 Γεθεκβξίνπ 2014 θαη Γεθεκβξίνπ 2014 Τπόινηπν ηελ 1ε Ηαλνπαξίνπ ,846 4,042 7,888 Πξνβιέςεηο ρξήζεο 1, ,264 Αλαθηήζεηο πξνβιέςεσλ απνκείσζεο απφ δηαγξαθέο Γηαγξαθέο δαλείσλ θαη απαηηήζεσλ (202) (180) (382) Μεηαβνιή ζηελ παξνχζα αμία ησλ δεκηψλ απνκείσζεο (206) (80) (286) πλαιιαγκαηηθέο δηαθνξέο θαη ινηπέο θηλήζεηο 2 (67) (65) Πψιεζε δξαζηεξηνηήησλ ζην εμσηεξηθφ (79) (48) (127) Πξνζαξκνγή γηα αλαηαμηλφκεζε δαλείσλ Τπόινηπν ηελ 31ε Γεθεκβξίνπ ,215 4,533 9, Γεθεκβξίνπ 2013 Δμαηνκηθεπκέλεο πξνβιέςεηο Γεληθέο πξνβιέςεηο πλνιηθέο πξνβιέςεηο εθαη. εθαη. εθαη. Δμαηνκηθεπκέλεο πξνβιέςεηο Γεληθέο πξνβιέςεηο πλνιηθέο πξνβιέςεηο εθαη. εθαη. εθαη. Τπόινηπν ηελ 1ε Ηαλνπαξίνπ ,987 2,683 4,670 Πξνβιέςεηο ρξήζεο 1, ,920 Αλαθηήζεηο πξνβιέςεσλ απνκείσζεο απφ δηαγξαθέο Γηαγξαθέο δαλείσλ θαη απαηηήζεσλ (69) (32) (101) Μεηαβνιή ζηελ παξνχζα αμία ησλ δεκηψλ απνκείσζεο (184) (65) (249) πλαιιαγκαηηθέο δηαθνξέο θαη ινηπέο θηλήζεηο (10) (85) (95) Τπφινηπν απφ απφθηεζε επηρεηξήζεσλ Τπόινηπν ηελ 31ε Γεθεκβξίνπ ,846 4,042 7,888 Ο πίλαθαο πνπ αθνινπζεί παξνπζηάδεη ηε γεσγξαθηθή θαηαλνκή ησλ πξνβιέςεσλ γηα δεκίεο απνκείσζεο απφ δάλεηα γηα ηα έηε πνπ έθιεηζαλ ηελ 31 Γεθεκβξίνπ 2014 θαη 2013: εθαη. εθαη. Διιάδα 8,687 6,940 Γηεζλείο δξαζηεξηφηεηεο 1, ύλνιν 9,748 7,888 ειίδα 33

34 4. Πηζησηηθόο Κίλδπλνο 4.7 Σππνπνηεκέλε Πξνζέγγηζε Ο Όκηινο εθαξκφδεη ηελ Σππνπνηεκέλε Πξνζέγγηζε ζε φια ηα αλνίγκαηα ησλ ζπγαηξηθψλ θαη ζε έλα ηκήκα ησλ δαλείσλ ηεο Σξάπεδαο πνπ αθνξά ηελ ιηαληθή ηξαπεδηθή. Δπηπιένλ, ε Σππνπνηεκέλε Πξνζέγγηζε εθαξκφδεηαη ζηα αλνίγκαηα πξνο θεληξηθέο θπβεξλήζεηο θαη ηδξχκαηα ηνπ ρξεκαηνπηζησηηθνχ ηνκέα, θαζψο επίζεο θαη πξνο εθδφηεο εηαηξηθψλ νκνιφγσλ, γηα ηα νπνία έρεη ρνξεγεζεί κφληκε εμαίξεζε απφ ηελ Σξάπεδα ηεο Διιάδνο. Οη Δμσηεξηθνί Οξγαληζκνί Πηζηνιεπηηθήο Αμηνιφγεζεο (ΔΟΠΑ), ησλ νπνίσλ νη πηζηνιεπηηθέο αμηνινγήζεηο ρξεζηκνπνηνχληαη απφ ηνλ Όκηιν, είλαη νη: Moody s, Standard & Poor s and Fitch. ε πεξίπησζε πνπ γηα έλαλ αληηζπκβαιιφκελν ππάξρνπλ δηαθνξεηηθέο πηζηνιεπηηθέο αμηνινγήζεηο, ρξεζηκνπνηείηαη ε δεχηεξε πςειφηεξε. Οη πηζηνιεπηηθέο αμηνινγήζεηο ησλ ΔΟΠΑ δελ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ απεπζείαο θαηεγνξηνπνίεζε ηνπ δαλεηαθνχ ραξηνθπιαθίνπ, αιιά κφλνλ ζε πεξηπηψζεηο δαλείσλ εγγπεκέλσλ απφ θεληξηθέο θπβεξλήζεηο ή ηδξχκαηα ηνπ ρξεκαηνπηζησηηθνχ ηνκέα (ππνθαηάζηαζε θηλδχλνπ). ηελ πεξίπησζε απηή ρξεζηκνπνηνχληαη νη ΔΟΠΑ πνπ αλαθέξζεθαλ παξαπάλσ. Οη ΔΟΠΑ ρξεζηκνπνηνχληαη επίζεο ζηηο εθδφζεηο εηαηξηθψλ νκνιφγσλ. ε πεξίπησζε πνπ δελ ππάξρεη πηζηνιεπηηθή αμηνιφγεζε ζπγθεθξηκέλεο έθδνζεο, ρξεζηκνπνηείηαη ε αμηνιφγεζε άιισλ εθδφζεσλ ηνπ ίδηνπ εθδφηε εθφζνλ α) ην άλνηγκα έρεη ηελ ίδηα ή πςειφηεξε εμνθιεηηθή πξνηεξαηφηεηα απφ εθείλε ηεο πηζησηηθήο δηεπθφιπλζεο γηα ηελ νπνία ππάξρεη πηζηνιεπηηθή αμηνιφγεζε ή β) ε ζηάζκηζε πνπ πξνθχπηεη είλαη ρακειφηεξε απφ ηε ζηάζκηζε κίαο αθάιππηεο έθδνζεο ηνπ ηδίνπ. Ο πίλαθαο πνπ αθνινπζεί παξνπζηάδεη ηα ρξεκαηνδνηηθά αλνίγκαηα (πξηλ ηε ρξήζε ηερληθψλ κείσζεο πηζησηηθνχ θηλδχλνπ) ζηα νπνία εθαξκφδεηαη ε Σππνπνηεκέλε Πξνζέγγηζε, ζηηο 31 Γεθεκβξίνπ 2014 θαη 2013 θαη αλαιχνληαη αλάινγα κε ηνλ επνπηηθφ ζπληειεζηή ζηάζκηζεο θηλδχλνπ: Πηζησηηθόο θίλδπλνο (Σππνπνηεκέλε Πξνζέγγηζε) Δπνπηηθνί ζπληειεζηέο ζηάζκηζεο θηλδύλνπ 31 Γεθεκβξίνπ % 10% 20% 35% 50% 75% 100% 150% 250% ύλνιν εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. Κεληξηθέο θπβεξλήζεηο θαη θεληξηθέο ηξάπεδεο Πεξηθεξεηαθέο Κπβεξλήζεηο θαη Σνπηθέο Αξρέο Δηαηξείεο Γεκνζίνπ Σνκέα 25, , Πνιπκεξείο ηξάπεδεο αλάπηπμεο Γηεζλείο Οξγαληζκνί 10,061 10,061 Σξάπεδεο θαη ρξεκαηνδνηηθά Ηδξχκαηα 1,898 11, ,447 Δπηρεηξήζεηο , ,288 Ληαληθή Σξαπεδηθή ,201 4,277 Aλνίγκαηα πνπ εμαζθαιίδνληαη κε αθίλεηε πεξηνπζία 0 3, ,416 Αλνίγκαηα ζε αζέηεζε 7 1 1, ,581 Αλνίγκαηα ππαγφκελα επνπηηθά ζε θαηεγνξίεο πςεινχ θηλδχλνπ Αλνίγκαηα κε κνξθή νκνιφγσλ πνπ θαιχπηνληαη κε εμαζθαιίζεηο Αλνίγκαηα ππφ κνξθή κεξηδίσλ ή κεηνρψλ ζε νξγαληζκνχο ζπιινγηθψλ επελδχζεσλ (ΟΔ) Αλνίγκαηα ζε κεηνρέο , Λνηπά αλνίγκαηα ,053 3,991 ύλνιν 40,224 12,594 3,885 1,428 4,201 7,806 1,678 71,816 ειίδα 34

35 4. Πηζησηηθόο Κίλδπλνο Πηζησηηθόο θίλδπλνο (Σππνπνηεκέλε Πξνζέγγηζε) Δπνπηηθνί ζπληειεζηέο ζηάζκηζεο θηλδχλνπ 31 Γεθεκβξίνπ % 10% 20% 35% 50% 75% 100% 150% Total εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. Κεληξηθέο θπβεξλήζεηο θαη θεληξηθέο ηξάπεδεο Πεξηθεξεηαθέο Κπβεξλήζεηο θαη Σνπηθέο Αξρέο Δηαηξείεο Γεκνζίνπ Σνκέα 25, , , ,511 Πνιπκεξείο ηξάπεδεο αλάπηπμεο Γηεζλείο νξγαληζκνί 10,187 10,187 Σξάπεδεο θαη Υξεκαηνδνηηθά Ηδξχκαηα 1,492 10, ,962 Δπηρεηξήζεηο , ,987 Ληαληθή Σξαπεδηθή 4,098 4,098 Αλνίγκαηα πνπ εμαζθαιίδνληαη κε αθίλεηε πεξηνπζία 4, ,542 Αλνίγκαηα ζε αζέηεζε 284 1, ,774 Αλνίγκαηα ππαγφκελα επνπηηθά ζε θαηεγνξίεο πςεινχ θηλδχλνπ Αλνίγκαηα κε κνξθή νκνιφγσλ πνπ θαιχπηνληαη κε εμαζθαιίζεηο Αλνίγκαηα ππφ κνξθή κεξηδίσλ ή κεηνρψλ ζε νξγαληζκνχο ζπιινγηθψλ επελδχζεσλ (ΟΔ) Αλνίγκαηα ζε κεηνρέο Λνηπά αλνίγκαηα 4, ,085 7,344 ύλνιν 42,239 12,506 4,950 1,561 4,098 9, ,977 Σα παξαπάλσ ρξεκαηνδνηηθά αλνίγκαηα δελ πεξηιακβάλνπλ ππεξαμία, άπια πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ελεξγεηηθνχ θαη ζπκκεηνρέο ζε αζθαιηζηηθέο εηαηξείεο, ηα νπνία αθαηξνχληαη απφ ηα επνπηηθά ίδηα θεθάιαηα. Ο πίλαθαο πνπ αθνινπζεί παξνπζηάδεη ηα ρξεκαηνδνηηθά αλνίγκαηα (κεηά ηε ρξήζε ηερληθψλ κείσζεο πηζησηηθνχ θηλδχλνπ) ζηα νπνία εθαξκφδεηαη ε Σππνπνηεκέλε Πξνζέγγηζε, ζηηο 31 Γεθεκβξίνπ 2014 θαη 2013 θαη αλαιχνληαη αλάινγα κε ηνλ επνπηηθφ ζπληειεζηή ζηάζκηζεο θηλδχλνπ: Δπνπηηθνί ζπληειεζηέο ζηάζκηζεο θηλδύλνπ 31 Γεθεκβξίνπ % 10% 20% 35% 50% 75% 100% 150% 250% ύλνιν εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. Πηζησηηθόο θίλδπλνο (Σππνπνηεκέλε Πξνζέγγηζε) Κεληξηθέο θπβεξλήζεηο θαη θεληξηθέο ηξάπεδεο 13, ,470 Πεξηθεξεηαθέο Κπβεξλήζεηο θαη Σνπηθέο Αξρέο 0 Δηαηξείεο Γεκνζίνπ Σνκέα Πνιπκεξείο ηξάπεδεο αλάπηπμεο Γηεζλείο νξγαληζκνί 10,061 10,061 Σξάπεδεο θαη Υξεκαηνδνηηθά Ηδξχκαηα 1,948 3, ,860 Δπηρεηξήζεηο 17 2, ,191 Ληαληθή Σξαπεδηθή 4,136 4,136 Αλνίγκαηα πνπ εμαζθαιίδνληαη κε αθίλεηε πεξηνπζία 3, ,413 Αλνίγκαηα ζε αζέηεζε 1, ,572 Αλνίγκαηα ππαγφκελα επνπηηθά ζε θαηεγνξίεο πςεινχ θηλδχλνπ Αλνίγκαηα κε κνξθή νκνιφγσλ πνπ θαιχπηνληαη κε εμαζθαιίζεηο Αλνίγκαηα ππφ κνξθή κεξηδίσλ ή κεηνρψλ ζε νξγαληζκνχο ζπιινγηθψλ επελδχζεσλ (ΟΔ) , Αλνίγκαηα ζε κεηνρέο Λνηπά αλνίγκαηα , ,991 ύλνιν 26,674 3,418 3,882 1,392 4,136 7,715 1,705 48,922 ειίδα 35

36 4. Πηζησηηθόο Κίλδπλνο Πηζησηηθόο θίλδπλνο (Σππνπνηεκέλε Πξνζέγγηζε) Δπνπηηθνί ζπληειεζηέο ζηάζκηζεο θηλδχλνπ 31 Γεθεκβξίνπ % 10% 20% 35% 50% 75% 100% 150% χλνιν εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. Κεληξηθέο θπβεξλήζεηο θαη θεληξηθέο ηξάπεδεο 14, ,425 Πεξηθεξεηαθέο Κπβεξλήζεηο θαη Σνπηθέο Αξρέο 2 2 Δηαηξείεο Γεκνζίνπ Σνκέα Πνιπκεξείο ηξάπεδεο αλάπηπμεο Γηεζλείο νξγαληζκνί 10,187 10,187 Σξάπεδεο θαη Υξεκαηνδνηηθά Ηδξχκαηα 1,525 2, ,090 Δπηρεηξήζεηο , ,223 Ληαληθή Σξαπεδηθή 3,923 3,923 Aλνίγκαηα πνπ εμαζθαιίδνληαη κε αθίλεηε πεξηνπζία 4, ,542 Αλνίγκαηα ζε αζέηεζε 284 1, ,770 Αλνίγκαηα ππαγφκελα επνπηηθά ζε θαηεγνξίεο πςεινχ θηλδχλνπ Αλνίγκαηα κε κνξθή νκνιφγσλ πνπ θαιχπηνληαη κε εμαζθαιίζεηο Αλνίγκαηα ππφ κνξθή κεξηδίσλ ή κεηνρψλ ζε νξγαληζκνχο ζπιινγηθψλ επελδχζεσλ (ΟΔ) Αλνίγκαηα ζε κεηνρέο Λνηπά αλνίγκαηα 4, ,085 7,344 ύλνιν 30,951 2,542 4,950 1,536 3,923 9, ,747 Σα παξαπάλσ ρξεκαηνδνηηθά αλνίγκαηα δελ πεξηιακβάλνπλ ππεξαμία, άπια πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ελεξγεηηθνχ θαη ζπκκεηνρέο ζε αζθαιηζηηθέο εηαηξείεο, ηα νπνία αθαηξνχληαη απφ ηα επνπηηθά ίδηα θεθάιαηα. 4.8 Πξνζέγγηζε Δζσηεξηθώλ Γηαβαζκίζεσλ (ΠΔΓ) Σπζηήκαηα δηαβάζκηζεο πηζησηηθνύ θηλδύλνπ Σα ζπζηήκαηα δηαβάζκηζεο πηζησηηθνχ θηλδχλνπ ηεο Σξάπεδαο δηαρσξίδνληαη ζε δχν θχξηεο θαηεγνξίεο: ζπζηήκαηα δηαβάζκηζεο πηζηνιεπηηθήο ηθαλφηεηαο κεγάισλ θαη κεζαίσλ επηρεηξήζεσλ θαη ζπζηήκαηα δηαβάζκηζεο ιηαληθήο ηξαπεδηθήο (α) Σπζηήκαηα δηαβάζκηζεο πηζηνιεπηηθήο ηθαλόηεηαο κεγάισλ θαη κεζαίσλ επηρεηξήζεσλ Ζ Σξάπεδα ρξεζηκνπνηεί δηαθνξεηηθά ππνδείγκαηα αμηνιφγεζεο επηρεηξήζεσλ, πξνθεηκέλνπ λα αμηνινγνχληαη νξζφηεξα ηα επί κέξνπο ραξαθηεξηζηηθά θηλδχλνπ ηνπ ραξηνθπιαθίνπ. Καηά ζπλέπεηα, ππάξρνπλ δηαθνξεηηθά ππνδείγκαηα αμηνιφγεζεο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ζε γεληθά, θαζψο επίζεο θαη ζε εηδηθά ηκήκαηα, ηνπ επηρεηξεκαηηθνχ ραξηνθπιαθίνπ. Παξαδνζηαθφο δαλεηζκφο επηρεηξήζεσλ: Moody s Risk Advisor (MRA). Δζσηεξηθά αλαπηπγκέλν ζχζηεκα δηαβάζκηζεο γηα πειάηεο πνπ δελ είλαη δπλαηφλ λα αμηνινγεζνχλ κε ην MRA. Σν MRA είλαη ζχζηεκα αμηνιφγεζεο ην νπνίν ζπγθεληξψλεη πνζνηηθέο θαη πνηνηηθέο πιεξνθνξίεο γηα επηρεηξήζεηο ζε αηνκηθή βάζε, πξνθεηκέλνπ λα αμηνινγήζεη ηελ θεξεγγπφηεηά ηνπο θαη λα δηαβαζκίζεη ηελ πηζηνιεπηηθή ηνπο ηθαλφηεηα. Λακβάλεη ππφςε ηα νηθνλνκηθά απνηειέζκαηα θαη ηελ δηάξζξσζε ηνπ ηζνινγηζκνχ ηεο θάζε επηρείξεζεο, ηηο ηακεηαθέο ξνέο ηεο, ηηο ηάζεηο πνπ ππάξρνπλ ζηνλ θιάδν δξαζηεξηνπνίεζήο ηεο, ηελ θαηάζηαζε ησλ αληαγσληζηψλ ηεο, θαζψο επίζεο θαη πνηνηηθή αμηνιφγεζε ηεο δηνίθεζήο ηεο, ηεο ελ γέλεη θαηάζηαζήο ηεο θαη άιισλ παξαγφλησλ ζρεηηθά κε ηελ αγνξά θαη ηε δνκή ηνπ θιάδνπ δξαζηεξηφηεηάο ηεο. ειίδα 36

37 4. Πηζησηηθόο Κίλδπλνο ηνλ πίλαθα πνπ αθνινπζεί ππάξρεη ε αληηζηνίρηζε ησλ βαζκίδσλ πηζηνιεπηηθήο ηθαλφηεηαο κεηαμχ MRA θαη ICAP (ΔΟΠΑ): Αληηζηνίρηζε βαζκίδσλ MRA θαη ΔΟΠΑ ICAP AA, A BB, B C, D E F G, H MRA 1 2,3 2,4 3,1 3,2 4,4 4,5 6,5 6,6 8,8 8,9 9,9 Τπάξρνπλ νξηζκέλεο θαηεγνξίεο επηρεηξήζεσλ πνπ δελ κπνξεί λα αμηνινγεζνχλ κε ην MRA ιφγσ εηδηθψλ ραξαθηεξηζηηθψλ ησλ νηθνλνκηθψλ ηνπο θαηαζηάζεσλ, φπσο νη αζθαιηζηηθέο εηαηξείεο, νη δεκφζηνη νξγαληζκνί, νη ρξεκαηηζηεξηαθέο εηαηξείεο, θαη νη λενζχζηαηεο επηρεηξήζεηο. ηηο πεξηπηψζεηο απηέο εθαξκφδεηαη ην εζσηεξηθά αλεπηπγκέλν ζχζηεκα δηαβάζκηζεο. Απνηειεί πξντφλ επεμεξγαζίαο ππαξρφλησλ δεδνκέλσλ θαη, φπσο ην MRA, ζπλδπάδεη πνζνηηθά θαη πνηνηηθά θξηηήξηα αμηνιφγεζεο (κέγεζνο επηρείξεζεο, ρξφληα δξαζηεξηφηεηαο, ηζηνξηθφ ζπλαιιαθηηθήο ζπκπεξηθνξάο, θιάδνο δξαζηεξηφηεηαο θιπ). Οη πηζηνχρνη ηαμηλνκνχληαη σο πξνο ηελ πηζηνιεπηηθή ηνπο ηθαλφηεηα ζε 11 βαζκίδεο. Οη βαζκίδεο 1 έσο 3 αληηζηνηρνχλ ζε ρακειφ πηζησηηθφ θίλδπλν, ελψ απφ 4 έσο 6 ζε κέζν πηζησηηθφ θίλδπλν. Οη βαζκίδεο 7 έσο 9 αθνξνχλ πεξηπηψζεηο πςεινχ θηλδχλνπ πνπ βξίζθνληαη ππφ ζηελή παξαθνινχζεζε. Οη βαζκίδεο 10 θαη 11 αθνξνχλ δάλεηα ζε νξηζηηθή θαζπζηέξεζε θαη ππφ δηαγξαθή (write off) αληίζηνηρα. Δπηπιένλ, ε Σξάπεδα πξνβαίλεη ζε ζπλνιηθή αμηνιφγεζε ησλ επηρεηξεκαηηθψλ πειαηψλ, κε βάζε ην rating (MRA ή ICR) θαη ηηο εμαζθαιίζεηο πνπ απαηηνχληαη ζχκθσλα κε ηελ έγθξηζε ηνπ νξίνπ ηνπ, θαηαηάζζνληαο ηνπο ζε θιίκαθα αμηνιφγεζεο 14 βαζκψλ. Σα ρξεκαηνδνηηθά αλνίγκαηα αμηνινγνχληαη θαη παξαθνινπζνχληαη απφ ην αξκφδην εγθξηηηθφ θιηκάθην ηεο ηξάπεδαο κε βάζε ην αληίζηνηρν ζπλνιηθφ ηνπο rating (TR). Οη ρακεινχ θηλδχλνπ πηζηνχρνη αμηνινγνχληαη ηνπιάρηζηνλ ζε εηήζηα βάζε, ελψ νη πςειφηεξνπ θηλδχλνπ ζε εμακεληαία (watchlist) ή ηξηκεληαία (substandard, distressed) βάζε. Όινη νη πςεινχ θηλδχλνπ πειάηεο κε ππφινηπα άλσ ησλ 5εθ. παξαθνινπζνχληαη απφ ηηο Δπηηξνπέο Πηζησηηθψλ Υεηξηζκψλ (ΔΠΗΥ 1 θαη ΔΠΗΥ 2) ζε εβδνκαδηαία βάζε. Δηδηθέο ρξεκαηνδνηήζεηο (λαπηηιία, ρξεκαηνδφηεζε έξγσλ θαη ρξεκαηνδφηεζε αθηλήησλ πνπ απνθέξνπλ εηζφδεκα ): εηδηθή δηαβάζκηζε (slotting methodology). Γηα ηελ ρξήζε ηεο εηδηθήο δηαβάζκηζεο ζε κία ρξεκαηνδφηεζε, αλαγθαία πξνυπφζεζε είλαη φηη ε απνθιεηζηηθή πεγή απνπιεξσκήο είλαη ηα έζνδα πνπ παξάγνληαη απφ ηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία πνπ ρξεκαηνδνηνχληαη. Οη παξάκεηξνη θαη ηα θξηηήξηα αμηνιφγεζεο, γηα ηελ έληαμε κηαο ρξεκαηνδφηεζεο ζε κία απφ ηηο 5 βαζκίδεο ηεο εηδηθήο δηαβάζκηζεο (StrongΗζρπξή, GoodΚαιή, SatisfactoryΗθαλνπνηεηηθή, Weak Αζζελήο θαη DefaultΑζέηεζε), απνηεινχλ κία πξνζαξκνγή ησλ πξνβιεπνκέλσλ ζηελ νδεγία γηα ηελ ΠΔΓ ζηα δεδνκέλα ηεο Σξάπεδαο. Οη πειάηεο πνπ εληάζζνληαη ζε εηδηθέο θαηεγνξίεο (λαπηηιία, δηαρείξηζε αθίλεηεο πεξηνπζίαο, ρξεκαηνδφηεζε έξγνπ), θαηαηάζζνληαη ζε κία απφ ηηο 5 βαζκίδεο. Γηα θάζε κία απφ απηέο ηηο 5 βαζκίδεο αληηζηνηρεί επνπηηθά πξνθαζνξηζκέλνο ζπληειεζηήο ζηάζκηζεο θηλδχλνπ θαη αλακελφκελε δεκία. Οη βαζηθέο αξρέο πνπ δηέπνπλ ηηο θεληξνπνηεκέλεο δηαδηθαζίεο έγθξηζεο θαη αμηνιφγεζεο ησλ πηζηνδνηήζεσλ ηνπ Οκίινπ, είλαη ε εμέηαζε ηνπ ζπλνιηθνχ ρξεκαηνδνηηθνχ αλνίγκαηνο ζε έλαλ πηζηνχρν θαη απηφ κε βάζε ηελ αξρή ηνπ δηηηνχ ειέγρνπ, ε νπνία απαηηεί θάζε πξφηαζε πηζηνδνηηθνχ νξίνπ θαη δηαβάζκηζεο λα αμηνινγείηαη θαη λα εγθξίλεηαη απφ πεξηζζφηεξα ηνπ ελφο εμνπζηνδνηεκέλα άηνκα. Οη δηαβαζκίζεηο πηζηνιεπηηθήο ηθαλφηεηαο ησλ δαλεηνιεπηψλ εγθξίλνληαη απφ ηηο Δπηηξνπέο Πηζηνδνηήζεσλ αλάινγα κε ην εγθξηηηθφ ηνπο φξην. Δθφζνλ ην πηζηνδνηηθφ φξην ελφο πηζηνχρνπ μεπεξλά έλα θαζνξηζκέλν επίπεδν, ε δηαβάζκηζή ηνπ εγθξίλεηαη απφ ηελ Κεληξηθή Δπηηξνπή Πηζηνδνηήζεσλ. Οη επηηξνπέο απνηεινχληαη απφ αλψηαηα δηεπζπληηθά ζηειέρε πξνεξρφκελα απφ δηάθνξεο ρνξεγεηηθέο κνλάδεο, θαζψο επίζεο θαη κνλάδεο δηαρείξηζεο θηλδχλνπ. Κάζε επηηξνπή έρεη δηθφ ηεο αλεμάξηεην πξφεδξν. Καηά θαλφλα, ε δηαβάζκηζε γίλεηαη γηα θάζε επηρείξεζε μερσξηζηά. ε κεγάινπο Οκίινπο, ρξεζηκνπνηείηαη ε δηαβάζκηζε ηεο κεηξηθήο ή βαζηθήο εηαηξείαο εθφζνλ ζεσξείηαη ζίγνπξν φηη ε κεηξηθή κπνξεί θαη ζα εγγπεζεί ηελ εθπιήξσζε ησλ ππνρξεψζεσλ ησλ ζπγαηξηθψλ ηεο. Σα ζπζηήκαηα δηαβάζκηζεο πνπ αλαθέξζεθαλ παξαπάλσ απνηεινχλ αλαπφζπαζην κέξνο ζηηο δηαδηθαζίεο ιήςεο απνθάζεσλ θαη δηαρείξηζεο θηλδχλσλ: ζηελ εγθξηηηθή δηαδηθαζία, ηφζν ζηελ αξρηθή έγθξηζε φζν θαη ζηελ αλαλέσζε πηζηνδνηηθψλ νξίσλ, ζηνλ ππνινγηζκφ ηεο πξνζηηζέκελεο αμίαο απφ κηα δαλεηαθή ζρέζε (Economic Value Added EVA) θαη ηελ ηηκνιφγεζε βάζεη πηζησηηθνχ θηλδχλνπ (Risk Adjusted Pricing) θαη ζηελ αμηνιφγεζε εθδνηψλ επηηαγψλ πνπ ιακβάλνληαη σο ελέρπξν γηα ηελ θάιπςε πηζηνδνηήζεσλ. (β) Αμηνιόγεζε πειαηώλ ιηαληθήο ηξαπεδηθήο (credit scores) Ζ Σξάπεδα αμηνινγεί ηα αλνίγκαηα ιηαληθήο ηξαπεδηθήο κε ηε ρξήζε ζηαηηζηηθψλ ππνδεηγκάησλ, θαηά ηελ έλαξμε ηεο ζρέζεο αιιά θαη ζε ζπλερή βάζε, κέζσ ζπζηεκάησλ αμηνιφγεζεο ηεο ζπλαιιαθηηθήο ζπκπεξηθνξάο. Σα ππνδείγκαηα απηά έρνπλ αλαπηπρζεί γηα λα πξνβιέπνπλ, κε βάζε ηηο δηαζέζηκεο πιεξνθνξίεο, ηελ πηζαλφηεηα αζέηεζεο ππνρξέσζεο (PD), ηελ δεκία εθφζνλ ππάξμεη αζέηεζε (Loss Given Default LGD) θαη λα ππνινγίδνπλ ην χςνο ηνπ ζπλνιηθνχ ρξεκαηνδνηηθνχ αλνίγκαηνο θαηά ηε ζηηγκή ηεο αζέηεζεο (Exposure at default EAD), θαιχπηνληαο φιν ην θάζκα ησλ πξντφλησλ ιηαληθήο ηξαπεδηθήο (Πηζησηηθέο Κάξηεο, Αλαθπθινχκελα Αλνίγκαηα ιηαληθήο ηξαπεδηθήο ρσξίο εμαζθαιίζεηο, Γάλεηα Αγνξάο Απηνθηλήηνπ, Πξνζσπηθά Γάλεηα, ηεγαζηηθά θαη Γάλεηα Μηθξψλ Δπηρεηξήζεσλ). ειίδα 37

38 4. Πηζησηηθόο Κίλδπλνο Σα ππνδείγκαηα απηά αλαπηχρζεθαλ κε βάζε ηζηνξηθά ζηνηρεία ηεο Σξάπεδαο θαη ηεο αγνξάο (Σεηξεζίαο). Οη ζρεηηθέο κεηξήζεηο γίλνληαη απηφκαηα ζε κεληαία βάζε, ψζηε λα εμαζθαιίδεηαη ε ζπλερήο επηθαηξνπνίεζε ησλ αμηνινγήζεσλ ηνπ πηζησηηθνχ θηλδχλνπ κε βάζε ηα πην πξφζθαηα ζηνηρεία. Σα ππνδείγκαηα ρξεζηκνπνηνχληαη ζηελ εγθξηηηθή δηαδηθαζία, ζηελ δηαρείξηζε ησλ πηζηνδνηηθψλ νξίσλ, θαζψο θαη ζηελ δηαρείξηζε ησλ ιεμηπξνζέζκσλ απαηηήζεσλ γηα ηελ πξνηεξαηνπνίεζε ησλ ινγαξηαζκψλ πξνο άκεζε ελέξγεηα. Δπίζεο, έρνπλ ζπρλά ρξεζηκνπνηεζεί ζηελ θαηεγνξηνπνίεζε ησλ πειαηψλ θαηά πηζησηηθφ θίλδπλν (risk based segmentation). Υξεζηκνπνηνχληαη επίζεο ζηελ ηηκνιφγεζε πξντφλησλ θαη ππεξεζηψλ (risk based pricing) ζπγθεθξηκέλσλ θαηεγνξηψλ πειαηψλ ή λέσλ πξντφλησλ. Όιεο νη παξαπάλσ δηαδηθαζίεο είλαη θεληξνπνηεκέλεο θαη βαζίδνληαη ζηελ αξρή ηνπ δηηηνχ ειέγρνπ ('foureyes' principle). Σα ρξεκαηνδνηηθά αλνίγκαηα ηεο ιηαληθήο ηξαπεδηθήο νκαδνπνηνχληαη ζε νκάδεο κε νκνηνγελή ραξαθηεξηζηηθά (pools) (βι. παξ (ε)) Γηαδηθαζία δηαβάζκηζεο θαη έιεγρνο ππνδεηγκάησλ Ζ εθαξκνγή θαη, ε θαηά πεξηφδνπο αλαζεψξεζε ηεο πηζησηηθήο πνιηηηθήο ζεσξνχληαη απφ ηελ Σξάπεδα θξίζηκεο ζεκαζίαο, θαζψο εληάζζνπλ ηηο ηειεπηαίεο πιεξνθνξίεο θαη αλαιχζεηο ηεο αγνξάο ζηηο δηαδηθαζίεο ιήςεο απνθάζεσλ θαη δηαζθαιίδνπλ ηελ απαξαίηεηε νκνηφκνξθε αληηκεηψπηζε ηνπ πηζηνχρνπ. Υξεζηκνπνηνχληαη ιεπηνκεξή εγρεηξίδηα πηζησηηθήο πνιηηηθήο γηα ηελ έγθξηζε θαη παξαθνινχζεζε ησλ πηζηνδνηήζεσλ, ηα νπνία θαζνξίδνπλ ηηο βαζηθέο αξρέο θαζψο θαη ηηο ζπγθεθξηκέλεο νδεγίεο θαη θαλφλεο πηζηνδνηηθήο πνιηηηθήο. Ζ δηαδηθαζία πηζηνιεπηηθήο δηαβάζκηζεο ειέγρεηαη επίζεο απφ ηνλ Σνκέα Πηζησηηθνχ Διέγρνπ σο εμήο: κε ην δηθαίσκα ςήθνπ ζηηο πεξηπηψζεηο ππνβάζκηζεο ή αλαβάζκηζεο ησλ πηζηνχρσλ ζηηο ζπλεδξηάζεηο ησλ Δπηηξνπψλ Πηζηνδνηήζεσλ (επηβεβαηψλνληαο έηζη ηελ αθξίβεηα ηεο δηαβάζκηζεο) θαη κέζσ ηεο εθ ησλ πζηέξσλ αμηνιφγεζεο ησλ εγθεθξηκέλσλ δηαβαζκίζεσλ. Δπηπιένλ, ν Σνκέαο Πηζησηηθνχ Διέγρνπ αμηνινγεί ηελ πνηφηεηα ηνπ ραξηνθπιαθίνπ κέζσ επηηφπησλ ειέγρσλ ησλ δηαθφξσλ ρνξεγεηηθψλ κνλάδσλ ηεο ηξαπεδηθήο επηρεηξήζεσλ θαζψο θαη κε ζηαηηζηηθέο αλαιχζεηο θαη επηηφπηνπο ειέγρνπο ζηελ ιηαληθή ηξαπεδηθή. Ο Σνκέαο Πηζησηηθνχ Διέγρνπ Κεθαιαηαθήο Δπάξθεηαο ειέγρεη επίζεο αλεμάξηεηα ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ησλ ππνδεηγκάησλ δηαβάζκηζεο φζνλ αθνξά ζηελ νξζή ηαμηλφκεζε ησλ πηζηνχρσλ βάζεη θηλδχλνπ, θαζψο θαη ηελ πξνβιεπηηθή ηνπο ηθαλφηεηα φζνλ αθνξά ζηελ πηζαλφηεηα αζέηεζεο, ηελ εθηίκεζε ηεο δεκίαο θαη ηνπ χςνπο ησλ ρξεκαηνδνηηθψλ αλνηγκάησλ. Ζ πνιηηηθή επηθχξσζεο ησλ ππνδεηγκάησλ είλαη ζπκβαηή κε ηηο ηε δηεζλή πξαθηηθή (international best practice) θαη ηηο επνπηηθέο απαηηήζεηο. Ζ επηθχξσζε ησλ ππνδεηγκάησλ θαη ησλ ζπζηεκάησλ αμηνιφγεζεο γίλεηαη ζε εηήζηα βάζε θαη πεξηιακβάλεη ηφζν ηα πνζνηηθά φζν θαη ηα πνηνηηθά θξηηήξηα. Ζ πνζνηηθή επηθχξσζε πεξηιακβάλεη ζηαηηζηηθνχο ειέγρνπο ζρεηηθά κε ηα αθφινπζα: ηαζεξφηεηα ηνπ ζπζηήκαηνο αμηνιφγεζεο, φπσο ζηαζεξφηεηα ηνπ πιεζπζκνχ, ζχγθξηζε αλακελφκελσλ θαη πξαγκαηηθψλ θαηαλνκψλ, Γηαθξηηηθή δπλαηφηεηα ηνπ ππνδείγκαηνο, δειαδή ηελ ηθαλφηεηα λα δηαθξίλεη θίλδπλν αζέηεζεο ζε ζρεηηθή βάζε, Αθξίβεηα / επαλέιεγρνο (backtesting), δειαδή ζχγθξηζε ex ante πηζαλνηήησλ αζέηεζεο θαη άιισλ παξακέηξσλ θηλδχλνπ κε ex post παξαηεξήζεηο γηα αζεηήζεηο / δεκίεο / χςνο ρξεκαηνδνηηθψλ αλνηγκάησλ γηα επνπηηθνχο ζθνπνχο. Ζ επηθχξσζε ησλ παξακέηξσλ θηλδχλνπ βαζίδεηαη ζε ηζηνξηθά ζηνηρεία ηεο Σξάπεδαο κε ηελ ρξήζε δηαζηεκάησλ εκπηζηνζχλεο ή/θαη κε δεδνκέλα αλαθνξάο ηεο αγνξάο, φπνπ είλαη δηαζέζηκα. Ζ πνηνηηθή επηθχξσζε πεξηιακβάλεη ηελ ρξήζε ησλ ππνδεηγκάησλ, ηελ πιεξφηεηα θαη αθξίβεηα ησλ δεδνκέλσλ, ηνλ ζρεδηαζκφ, θαζψο θαη ησλ δηαδηθαζηψλ πνπ ππνζηεξίδνπλ ηα ζπζηήκαηα αμηνιφγεζεο. Πέξαλ ησλ εηήζησλ επηθπξψζεσλ ππάξρεη θαη κία ηξηκεληαία δηαδηθαζία επηζθφπεζεο γηα λα αμηνινγεζνχλ ηπρφλ ζεκαληηθέο κεηαβνιέο. Οη ελέξγεηεο απηέο είλαη θαηαγεγξακκέλεο, επηθαηξνπνηνχληαη ζε ηαθηηθή βάζε θαη γλσζηνπνηνχληαη ζηελ Δπηηξνπή Γηαρείξηζεο Κηλδχλσλ. Ο ηνκέαο Δζσηεξηθνχ Διέγρνπ ειέγρεη επίζεο ηελ δηαδηθαζία επηθχξσζεο ησλ ππνδεηγκάησλ θαη ησλ ζπζηεκάησλ αμηνιφγεζεο ζε εηήζηα βάζε Μέηξεζε πηζησηηθνύ θηλδύλνπ Ο πηζησηηθφο θίλδπλνο δηαρσξίδεηαη, ελ πξνθεηκέλσ ζε δχν κεγέζε: ηελ αλακελφκελε δεκία (Expected Loss EL) θαη ηελ κε αλακελφκελε δεκία (Unexpected Loss UL). Σν EL είλαη ε αλακελφκελε εηήζηα δεκία θαζφιε ηελ δηάξθεηα ελφο νηθνλνκηθνχ θχθινπ. Σν UL νξίδεηαη σο ε κεηαβιεηφηεηα (ή κία ηππηθή απφθιηζε) ησλ εηήζησλ δεκηψλ. Δάλ νη δεκίεο ήηαλ πάληα ίζεο κε ηηο αλακελφκελεο, ηφηε δελ ζα ππήξρε αβεβαηφηεηα. Σν UL ππνδειψλεη ηνλ θίλδπλν πνπ ππάξρεη ιφγσ ηεο κεηαβιεηφηεηαο ησλ δεκηψλ θαη επνκέλσο ησλ απνηειεζκάησλ. Οη θχξηεο παξάκεηξνη πνπ ιακβάλνληαη ππφςε θαηά ηελ εθηίκεζε ηνπ EL, ηνπ UL θαη ησλ ζηαζκηζκέλσλ ζηνηρείσλ ηνπ ελεξγεηηθνχ είλαη: ε πηζαλφηεηα αζέηεζεο ππνρξέσζεο (Probability of Default PD), ε δεκία ιφγσ αζέηεζεο (Loss Given Default LGD), ην ρξεκαηνδνηηθφ άλνηγκα φπσο νξίδεηαη γηα επνπηηθνχο ζθνπνχο (Exposure At Default EAD) θαη ε πξαγκαηηθή ιεθηφηεηα (effective Maturity M). (α) Πηζαλόηεηα αζέηεζεο ππνρξέσζεο (Probability of DefaultPD) Σν PD αληηπξνζσπεχεη ηελ πηζαλφηεηα ν αληηζπκβαιιφκελνο λα αζεηήζεη ηηο δαλεηαθέο ηνπ ππνρξεψζεηο εληφο ησλ επφκελσλ 12 κελψλ. Ο νξηζκφο πνπ ρξεζηκνπνηείηαη απφ ηελ Σξάπεδα είλαη ζπλεπήο πξνο ηηο απαηηήζεηο ηεο Σξάπεδαο ηεο Διιάδνο θαη ηνπ CRD. ειίδα 38

39 4. Πηζησηηθόο Κίλδπλνο Γηα ηελ εθηίκεζε ησλ PDs ρξεζηκνπνηήζεθαλ ηζηνξηθά ζηνηρεία αζέηεζεο ηεο Σξάπεδαο. Γηα θάζε βαζκίδα πηζησηηθνχ θηλδχλνπ ή νκάδα νκνηνγελψλ πξντφλησλ ιήθζεθαλ ππφςε ζηνηρεία 67 εηψλ, πξνθεηκέλνπ λα ππνινγηζζεί ε εθηίκεζε γηα ην PD. χκθσλα κε ην πιαίζην επηθχξσζεο ηεο Σξάπεδαο, ηα ππνδείγκαηα επηθπξψλνληαη ηνπιάρηζηνλ κηα θνξά ην ρξφλν. Ο επαλέιεγρνο γίλεηαη γηα λα εληνπηζζνχλ εγθαίξσο πηζαλέο αδπλακίεο ηνπ ζπζηήκαηνο ή αληηζηξνθή ηάζεσλ ησλ PDs. Καη' απηφλ ηνλ ηξφπν εμαζθαιίδεηαη ε αμηνπηζηία ησλ PDs πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη θαη ε αληηπξνζσπεπηηθφηεηά ηνπο. (β) Εεκία ιόγσ αζέηεζεο ππνρξέσζεο (Loss Given DefaultLGD) Σν LGD αληηπξνζσπεχεη ηελ δεκία πνπ ζα πξνθχςεη εθφζνλ ν αληηζπκβαιιφκελνο αζεηήζεη ηηο δαλεηαθέο ηνπ ππνρξεψζεηο. Δθθξάδεηαη σο πνζνζηφ επί ηνπ ρξεκαηνδνηηθνχ αλνίγκαηνο, ην νπνίν πνιιαπιαζηαδφκελν επί ην άλνηγκα δίλεη ην πνζφλ ηεο δεκίαο ηεο Σξάπεδαο θαηά ηελ ζηηγκή ηεο αζέηεζεο. Σν πξψην βήκα ζηελ δηαδηθαζία αλάπηπμεο ππνδεηγκάησλ LGD γηα ηα ραξηνθπιάθηα ιηαληθήο ηξαπεδηθήο ήηαλ ν ππνινγηζκφο ησλ πξαγκαηνπνηεζεηζψλ δεκηψλ ιφγσ αζέηεζεο (ηζηνξηθά LGDs). Ζ ζπιινγή ησλ ζηνηρείσλ μεθίλεζε απφ ην 1997 θαη νη πξαγκαηνπνηεζείζεο δεκίεο ππνινγίζζεθαλ βάζεη ηεο έλλνηαο ηεο νηθνλνκηθήο δεκίαο. Γηα ηνλ ππνινγηζκφ ησλ ηζηνξηθψλ LGDs ζηελ ιηαληθή ηξαπεδηθή ρξεζηκνπνηήζεθε ε κέζνδνο ηεο αλάθηεζεο απαηηήζεσλ (work out LGD) κε πξνεμφθιεζε ησλ ηακηαθψλ ξνψλ. ηα θαηαλαισηηθά δάλεηα, έρνπλ αλαπηπρζεί κνληέια ζπκπεξηθνξάο γηα ηελ εθηίκεζε δεκίαο. Ζ ζηαηηζηηθή ηερληθή πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε ήηαλ ε Γξακκηθή Παιηλδξφκεζε κε ζηαδηαθή πξνζζήθε κεηαβιεηψλ. Με ηελ ηερληθή απηή ζπιιέγνληαη θαηαξρήλ ζηνηρεία γηα ηηο κεηαβιεηέο κε ηελ πςειφηεξε πξνβιεπηηθή ηθαλφηεηα θαη ελ ζπλερεία θαζνξίδνληαη νη ζηαζκίζεηο ησλ κεηαβιεηψλ. Γηα ηα ππφινηπα ραξηνθπιάθηα ρξεζηκνπνηήζεθε ε ηκεκαηηθή πξνζέγγηζε (segmentation approach) ρξεζηκνπνηψληαο σο θξηηήξηα θαηάηκεζεο, βαζηθέο παξακέηξνπο δεκίαο. Καηά ηνλ θαζνξηζκφ ησλ ηειηθψλ παξακέηξσλ ιακβάλεηαη ππφςε ε αβεβαηφηεηα ηεο αθξίβεηαο ησλ δεδνκέλσλ θαη ηίζεηαη έλα πξφζζεην πεξηζψξην γηα νηθνλνκηθή χθεζε, ιακβάλνληαο ππφςε δεδνκέλα απφ εμσηεξηθέο πεγέο. ηα επηρεηξεκαηηθά δάλεηα, φπνπ εθαξκφδεηαη ε Θεκειηψδεο κέζνδνο ΠΔΓ (Foundation IRB), γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ ηνπ LGD ρξεζηκνπνηνχληαη νη επνπηηθέο παξάκεηξνη. (γ) Χξεκαηνδνηηθό άλνηγκα όπσο νξίδεηαη γηα επνπηηθνύο ζθνπνύο (EAD) Ζ εθηίκεζε ηνπ χςνπο ηνπ ρξεκαηνδνηηθνχ αλνίγκαηνο γηα επνπηηθνχο ιφγνπο ιακβάλεη ππφςε ηηο κειινληηθέο εθηακηεχζεηο κε ηελ ρξήζε ζπληειεζηψλ κεηαηξνπήο πηζησηηθνχ ηζνδχλακνπ (credit conversion factorsccfs). Ο ππνινγηζκφο απηφο έρεη λφεκα κφλν γηα πξντφληα κε θίλδπλν κειινληηθψλ εθηακηεχζεσλ, φπσο ζπγθεθξηκέλα δάλεηα, πηζησηηθέο θάξηεο θαη ζπλαθή πξντφληα, θαζψο ηα ζπλήζε δάλεηα δελ ελέρνπλ ηέηνην θίλδπλν. Οη ζπληειεζηέο κεηαηξνπήο επεξεάδνληαη απφ ηελ ηθαλφηεηα ηεο Σξάπεδαο λα εληνπίζεη έγθαηξα πειάηεο ηεο πνπ θαζπζηεξνχλ ζηηο πιεξσκέο ηνπο θαη λα πεξηνξίζεη ηελ δπλαηφηεηα πνπ έρνπλ γηα πεξαηηέξσ ρξεκαηνδφηεζε. Οη εθηηκήζεηο ησλ ζπληειεζηψλ κεηαηξνπήο γηα ηα ραξηνθπιάθηα ιηαληθήο ηξαπεδηθήο βαζίδνληαη ζε ηζηνξηθά ζηνηρεία ηεο Σξάπεδαο. Όπσο θαη ζηελ εθηίκεζε ηνπ LGD, ζηα πξντφληα Καηαλαισηηθήο Πίζηεο (πηζησηηθέο θάξηεο θαη αλνηρηέο γξακκέο) εθαξκφδνληαη ζηαηηζηηθέο ηερληθέο, ελψ ζηνπο αλαθπθινχκελνπο ινγαξηαζκνχο θαη ζηνπο αιιειφρξενπο κηθξψλ επηρεηξήζεσλ ρξεζηκνπνηνχληαη ηκεκαηηθέο αλαιχζεηο (segmentation analysis). εκεηψλεηαη φηη ζε θάπνηεο πεξηπηψζεηο ηα πηζησηηθά αλνίγκαηα, φπσο πεξηγξάθνληαη γηα επνπηηθνχο ζθνπνχο, είλαη ρακειφηεξα απφ ηα αληίζηνηρα ινγηζηηθά ππφινηπα. ε απηέο ηηο πεξηπηψζεηο έρεη νξηζζεί αλψηαην φξην θαηά ηνλ ζρεδηαζκφ ηεο νκαδνπνίεζεο θαη ηα πηζησηηθά αλνίγκαηα, φπσο πεξηγξάθνληαη γηα επνπηηθνχο ζθνπνχο, έρνπλ εμηζσζεί κε ηα ινγηζηηθά ππφινηπα, φπσο νξίδεηαη απφ ην πιαίζην ηεο Βαζηιείαο 2, ψζηε νη ππνινγηζκνί λα είλαη αθφκα πην ζπληεξεηηθνί. ηα επηρεηξεκαηηθά δάλεηα, φπνπ εθαξκφδεηαη ε Θεκειηψδεο ΠΔΓ (Foundation IRB), ρξεζηκνπνηνχληαη νη επνπηηθέο παξάκεηξνη γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ ησλ CCFs. (δ) Πξαγκαηηθή Λεθηόηεηα (M) Γηα ηα επηρεηξεκαηηθά δάλεηα φπνπ εθαξκφδεηαη ε Θεκειηψδεο ΠΔΓ (Foundation IRB), ρξεζηκνπνηείηαη ε επνπηηθή παξάκεηξνο (δει. 2,5 ρξφληα). (ε) Οκάδεο δαλείσλ κε νκνεηδή ραξαθηεξηζηηθά (pools) (δάλεηα ιηαληθήο ηξαπεδηθήο) ηα ραξηνθπιάθηα ιηαληθήο ηξαπεδηθήο, κεηά ηελ δεκηνπξγία ησλ ππνδεηγκάησλ θαζνξίζζεθαλ βαζκίδεο ηαμηλφκεζεο γηα νκάδεο δαλείσλ κε νκνεηδή ραξαθηεξηζηηθά ψζηε λα ππάξρεη ζπλεπήο θαη αμηφπηζηε εθηίκεζε παξακέηξσλ θηλδχλνπ (PD, LGD θαη CCF) αλά βαζκίδα ή νκάδα. Γηα ηελ δεκηνπξγία εληαίαο θιίκαθαο δηαβάζκηζεο ησλ PDs, LGDs θαη CCFs ζε φια ηα ραξηνθπιάθηα ηεο ιηαληθήο ηξαπεδηθήο, ρξεζηκνπνηήζεθε ε ιεηηνπξγηθή ζρέζε κεηαμχ ηεο δηαβάζκηζεο κέζσ score θαη ηεο παξακέηξνπ θηλδχλνπ. Γηα παξάδεηγκα, ε βαζκίδα 1 ηνπ PD αληηζηνηρεί ζην ίδην εχξνο πηζαλνηήησλ αζέηεζεο αλεμάξηεηα απφ ηελ ρνξεγεηηθή κνλάδα, ην πξντφλ ή ηελ ζθνξνθάξηα πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε. Σα δηαβαζκηζκέλα δάλεηα έρνπλ πεξηιεθζεί ζε ζπγθεθξηκέλεο νκάδεο, νη νπνίεο παξνπζηάδνπλ νκνηνγέλεηα, ψζηε λα είλαη δπλαηή ε αθξηβήο θαη ζπλεπήο εθηίκεζε ησλ ελδερφκελσλ δεκηψλ θάζε νκάδαο. Ο θαζνξηζκφο ησλ νκνεηδψλ νκάδσλ πηζησηηθνχ θηλδχλνπ ζηα ραξηνθπιάθηα ιηαληθήο ηξαπεδηθήο έγηλε ιακβάλνληαο ππφςε δηάθνξνπο παξάγνληεο θηλδχλνπ (δαλεηαθφ πξντφλ, νηθνλνκηθή θαηάζηαζε ηνπ πηζηνχρνπ, ρξφλνο απφ ηελ αξρηθή εθηακίεπζε, ελεκεξφηεηα ινγ/ζκνχ, θιπ), θαζψο επίζεο θαη ηε κέηξεζε (score). Ζ ρξήζε φισλ απηψλ ησλ παξακέηξσλ θηλδχλνπ (ραξαθηεξηζηηθά δαλεηνιήπηε θαη δαλείνπ), έρεη σο απνηέιεζκα ηε δεκηνπξγία βαζκίδσλ ηαμηλφκεζεο κε νπζηαζηηθή δηαθνξνπνίεζε ηνπ πηζησηηθνχ θηλδχλνπ. ειίδα 39

40 4. Πηζησηηθόο Κίλδπλνο Ο εθ ησλ πζηέξσλ έιεγρνο θαη ε ζπγθξηηηθή αλάιπζε κε δεδνκέλα απφ εμσηεξηθέο πεγέο, φπνπ είλαη δηαζέζηκα, γίλνληαη ηνπιάρηζηνλ κία θνξά ην ρξφλν γηα ηελ επηθχξσζε ησλ εθηηκήζεσλ παξακέηξσλ θηλδχλνπ αλά νκάδα/βαζκίδα δηαβάζκηζεο, φπσο έρεη αλαθεξζεί ζηελ παξ παξαπάλσ. Ο Όκηινο έρεη ιάβεη έγθξηζε γηα ηελ ρξήζε ππνδεηγκάησλ εζσηεξηθήο δηαβάζκηζεο θαη φιεο νη επηθπξψζεηο παξακέηξσλ ππνβιήζεθαλ θαη εμεηάζηεθαλ ιεπηνκεξψο απφ ηηο επνπηηθέο αξρέο ηφζν θαηά ηελ εγθξηηηθή δηαδηθαζία γηα ηελ πηνζέηεζε ηεο ΠΔΓ φζν θαη ζηα πιαίζηα ηεο ζπλερνχο επνπηείαο. Σα απνηειέζκαηα ηεο εηήζηαο επηθχξσζεο θαη νη ελέξγεηεο πνπ πξαγκαηνπνηήζεθαλ βάζεη ησλ απνηειεζκάησλ απηψλ (πξνζαξκνγέο ππνδεηγκάησλ θαη παξακέηξσλ θηλδχλνπ) ειέγζεζαλ αλεμάξηεηα απφ ηνλ Σνκέα Δζσηεξηθνχ Διέγρνπ ζηα πιαίζηα ηνπ εηήζηνπ ειέγρνπ ηεο εθαξκνγήο ηεο ΠΔΓ ηεο Βαζηιείαο ΗΗ, ζχκθσλα θαη κε φζα νξίδνληαη ζηελ ζρεηηθή Πξάμε Γηνηθεηή ηεο Σξαπέδεο ηεο Διιάδνο. Καηά ηελ δηάξθεηα ηνπ 2013, ε Σξάπεδα πξαγκαηνπνίεζε φιεο ηηο απαηηνχκελεο πξνζαξκνγέο θαη θαηά ηνλ ππνινγηζκφ ησλ θεθαιαηαθψλ απαηηήζεσλ ησλ δαλεηαθψλ ραξηνθπιαθίσλ έιαβε ππφςε απμεκέλεο παξακέηξνπο θηλδχλνπ ελφο νηθνλνκηθνχ θχθινπ (through the cycle) πξνθεηκέλνπ λα αληηθαηνπηξίδεηαη ε επίπησζε ηεο ζπλερηδφκελεο νηθνλνκηθήο χθεζεο θαη ησλ νηθνλνκηθψλ δεκηψλ πνπ επεξεάδνπλ ηα δαλεηαθά ραξηνθπιάθηα, ιακβάλνληαο ππφςε θαη ηε ρξνληθή πζηέξεζε (time lag) Χξεκαηνδνηηθά αλνίγκαηα βάζεη ηεο ΠΔΓ Ο πίλαθαο πνπ αθνινπζεί παξνπζηάδεη ηα ρξεκαηνδνηηθά αλνίγκαηα φπσο νξίδνληαη γηα επνπηηθνχο ζθνπνχο, κεηά ηελ αθαίξεζε ησλ εγγπήζεσλ, βάζεη ηεο ΠΔΓ, κε αλάιπζε θαηά επνπηηθή θαηεγνξία ζηηο 31 Γεθεκβξίνπ 2014 θαη 2013: εθαη. εθαη. Πηζησηηθόο θίλδπλνο (βάζεη ΠΔΓ) Αλνίγκαηα πξνο επηρεηξήζεηο Αλνίγκαηα πξνο Δπηρεηξήζεηο (Θεκειηψδεο ΠΔΓ) θαη εηδηθέο ρξεκαηνδνηήζεηο (εηδηθή δηαβάζκηζε) 14,806 14,931 Αλνίγκαηα ιηαληθήο ηξαπεδηθήο άλσ ηνπ 1 εθαη. (Δμειηγκέλε ΠΔΓ) Αλνίγκαηα ιηαληθήο ηξαπεδηθήο Αλνίγκαηα εμαζθαιηζκέλα κε αθίλεηε πεξηνπζία (εθηφο ΜΜΔ) 10,250 10,384 Αλαθπθινχκελα αλνίγκαηα ιηαληθήο 2,945 3,120 Λνηπά αλνίγκαηα ιηαληθήο 7,644 7,712 Μεηνρέο Θέζεηο ζε ηηηινπνηήζεηο πλνιηθόο πηζησηηθόο θίλδπλνο, (βάζεη ΠΔΓ) 36,381 36,957 Οη αθφινπζνη πίλαθεο παξνπζηάδνπλ ηα αλνίγκαηα πξνο επηρεηξήζεηο φπσο νξίδνληαη γηα επνπηηθνχο ζθνπνχο, κεηά ηελ αθαίξεζε ησλ εγγπήζεσλ θαζψο θαη ηνλ αληίζηνηρν ζηαζκηζκέλν κέζν ζπληειεζηή ζηάζκηζεο θηλδχλνπ, ηελ ζηαζκηζκέλε κέζε πηζαλφηεηα αζέηεζεο (PD) θαη ηελ ζηαζκηζκέλε κέζε δεκία ιφγσ αζέηεζεο (LGD) ή ηελ ζηαζκηζκέλε κέζε αλακελφκελε δεκία (EL), κε αλάιπζε θαηά θιίκαθα PD ζηηο 31 Γεθεκβξίνπ 2014 θαη 2013: Κιίκαθεο PD ηαζκηζκέλν κέζν PD 31 Γεθέκβξηνο Γεθέκβξηνο 2014 Αλνίγκαηα πξνο επηρεηξήζεηο (Θεκειηώδεο ΠΔΓ) ηαζκηζκέλνο κέζνο ζπληειεζηήο ζηάζκηζεο θηλδύλνπ ηαζκηζκέλν κέζν LGD Αλνίγκαηα ιηαληθήο ηξαπεδηθήο άλσ ηνπ 1 εθαη. (Δμειηγκέλε ΠΔΓ) ηαζκηζκέλνο κέζνο ζπληειεζηήο ζηάζκηζεο θηλδύλνπ ηαζκηζκέλν κέζν EL % εθαη. % % εθαη. % % 0.00% 0.03% 0.03% 27 14% 45% 0.03% 0.10% 0.04% % 43% 0.10% 0.50% 0.21% % 41% 0 21% 0% 0.50% 1.00% 0.73% % 40% 3 32% 0% 1.00% 2.00% 1.17% 1,580 98% 44% 0 24% 0% 2.00% 3.00% 2.32% % 34% 16 44% 1% 3.00% 4.00% 3.41% % 40% 7 56% 1% 4.00% 5.00% 4.40% % 41% 17 52% 1% 5.00% 10.00% 6.71% 1, % 41% 25 62% 2% 10.00% 20.00% 15.24% 1, % 40% 33 83% 3% 20.00% 30.00% 26.76% % 40% % 6% 30.00% 50.00% 0% 0% 4 65% 6% 50.00% 99.99% 0% 0% 32 84% 14% Τπνζύλνιν δάλεηα ρσξίο αζέηεζε 6.15% 7, % 41% % 5% % 5,556 42% % ύλνιν 12, ειίδα 40

41 4. Πηζησηηθόο Κίλδπλνο Κιίκαθεο PD 31 Γεθέκβξηνο Γεθέκβξηνο 2013 Αλνίγκαηα πξνο επηρεηξήζεηο Αλνίγκαηα ιηαληθήο ηξαπεδηθήο άλσ ησλ 1 (Θεκειηψδεο ΠΔΓ) εθαη. (Δμειηγκέλε ΠΔΓ) ηαζκηζκέλν ηαζκηζκέλνο κέζνο ζπληειεζηήο ηαζκηζκέλνο κέζνο ζπληειεζηήο κέζν PD ζηάζκηζεο θηλδχλνπ ηαζκηζκέλν κέζν LGD ζηάζκηζεο θηλδχλνπ ηαζκηζκέλν κέζν EL % εθαη. % % εθαη. % % 0.00% 0.03% 0.03% 45 15% 45% 0.03% 0.10% 0.04% % 43% 0.10% 0.50% 0.24% % 43% 0 21% 0% 0.50% 1.00% 0.68% % 42% 4 36% 0% 1.00% 2.00% 1.14% 1,052 97% 43% 0 45% 0% 2.00% 3.00% 2.34% % 35% 15 41% 0% 3.00% 4.00% 3.23% % 41% 9 56% 1% 4.00% 5.00% 0% 0% 16 51% 1% 5.00% 10.00% 6.27% 1, % 42% 25 62% 1% 10.00% 20.00% 14.53% 1, % 41% 60 78% 3% 20.00% 30.00% 22.85% % 39% 87 92% 5% 30.00% 50.00% 0 0% 5 77% 6% 50.00% 99.99% 0 0% 21 70% 12% Τπνζχλνιν δάλεηα ρσξίο αζέηεζε 6.86% 8, % 41% % 4% % 4,517 42% % χλνιν 12, Ο παξαθάησ πίλαθαο παξνπζηάδεη ηηο εηδηθέο ρξεκαηνδνηήζεηο (λαπηηιία, ρξεκαηνδνηήζεηο έξγσλ θαη ρξεκαηνδνηήζεηο αθηλήησλ πνπ απνθέξνπλ εηζφδεκα) φπσο αλαιχνληαη θαηά επνπηηθφ ζπληειεζηή ζηάζκηζεο θηλδχλνπ: Δπνπηηθφο ζπληειεζηήο ζηάζκηζεο εθαη. εθαη. 0% % % % % % ύλνιν 2,220 2,130 Οη αθφινπζνη πίλαθεο παξνπζηάδνπλ ηα αλνίγκαηα ιηαληθήο ηξαπεδηθήο φπσο νξίδνληαη γηα επνπηηθνχο ζθνπνχο θαζψο θαη ηνλ αληίζηνηρν ζηαζκηζκέλν κέζν ζπληειεζηή ζηάζκηζεο θηλδχλνπ θαη ηελ ζηαζκηζκέλε κέζε αλακελφκελε δεκία (EL), κε αλάιπζε θαηά θιίκαθα PD ζηηο 31 Γεθεκβξίνπ 2014 θαη 2013: 31 Γεθέκβξηνο Γεθέκβξηνο Γεθέκβξηνο 2014 Αλνίγκαηα εμαζθαιηζκέλα κε αθίλεηε πεξηνπζία εθηόο ΜΜΔ αλνίγκαηα Ληαληθήο Σξαπεδηθήο Αλαθπθινύκελα αλνίγκαηα Ληαληθήο Σξαπεδηθήο Λνηπά αλνίγκαηα Ληαληθήο Σξαπεδηθήο ηαζκηζκέλνο κέζνο ζπληειεζηήο ηαζκηζκέλε κέζε ηαζκηζκέλνο κέζνο ζπληειεζηήο ηαζκηζκέλε κέζε ηαζκηζκέλνο κέζνο ζπληειεζηήο ηαζκηζκέλε κέζε ζηάζκηζεο αλακελόκελε ζηάζκηζεο αλακελό ζηάζκηζεο αλακελόκελε θηλδύλνπ δεκία θηλδύλνπ κελε δεκία θηλδύλνπ δεκία Κιίκαθεο PD εθαη. % % εθαη. % % εθαη. % % 0.00% 0.03% 140 1% 0.0% 257 2% 0.0% 8 2% 0% 0.03% 0.10% 22 1% 0.0% 72 0% 0.0% 9 2% 0% 0.10% 0.50% 3,080 8% 0.0% 755 7% 0.1% 509 9% 0% 0.50% 1.00% 1,069 18% 0.1% % 0.5% % 0% 1.00% 2.00% % 1.0% % 0% 2.00% 3.00% % 0.4% % 1.9% % 1% 3.00% 4.00% 3 57% 0.7% 52 74% 2.6% 96 40% 1% 4.00% 5.00% % 0.8% 47 83% 3.1% % 1% 5.00% 10.00% % 1.3% % 4.4% % 2% 10.00% 20.00% % 3.1% % 9.0% % 4% ειίδα 41

42 4. Πηζησηηθόο Κίλδπλνο ηαζκηζκέλνο κέζνο ζπληειεζηήο ηαζκηζκέλε κέζε ηαζκηζκέλνο κέζνο ζπληειεζηήο ηαζκηζκέλε κέζε ηαζκηζκέλνο κέζνο ζπληειεζηήο ηαζκηζκέλε κέζε ζηάζκηζεο αλακελόκελε ζηάζκηζεο αλακελό ζηάζκηζεο αλακελόκελε θηλδύλνπ δεκία θηλδύλνπ κελε δεκία θηλδύλνπ δεκία Κιίκαθεο PD εθαη. % % εθαη. % % εθαη. % % 20.00% 30.00% % 5.8% % 14.8% % 6% 30.00% 50.00% % 9.8% % 24.1% % 10% 50.00% 99.99% % 19.8% % 38.3% % 16% Τπνζύλνιν Γάλεηα ρσξίο 7,940 49% 2.1% 1,897 36% 2.0% 4,137 34% 5% αζέηεζε 100% 2, % 1, % 3,507 44% ύλνιν 10,250 2,945 7, Γεθέκβξηνο Γεθέκβξηνο Γεθέκβξηνο 2013 Αλνίγκαηα εμαζθαιηζκέλα κε αθίλεηε πεξηνπζία εθηφο ΜΜΔ αλνίγκαηα Ληαληθήο ηαζκηζκέλνο Σξαπεδηθήο κέζνο ηαζκηζκέλε κέζε ζπληειεζηήο αλακελφκελε ζηάζκηζεο δεκία ηαζκηζκέλνο κέζνο ζπληειεζηήο ζηάζκηζεο θηλδχλνπ ηαζκηζκέλε κέζε αλακελφκελε δεκία ηαζκηζκέλνο κέζνο ζπληειεζηήο ζηάζκηζεο θηλδχλνπ ηαζκηζκέλε κέζε αλακελφκελε δεκία Κιίκαθεο PD εθαη. % % εθαη. % % εθαη. % % 0.00% 0.03% 170 2% 0.0% 20 1% 0.0% 9 2% 0% 0.03% 0.10% 782 2% 0.0% 495 2% 0.0% 102 2% 0% 0.10% 0.50% 4,033 9% 0.0% 392 9% 0.2% % 0% 0.50% 1.00% 12 23% 0.2% % 0.5% % 0% 1.00% 2.00% % 0.2% % 0.9% % 0% 2.00% 3.00% % 0.5% % 1.5% % 1% 3.00% 4.00% 0 45% 0.5% % 2.2% % 1% 4.00% 5.00% % 0.8% 41 68% 2.5% % 1% 5.00% 10.00% % 1.4% % 4.2% % 2% 10.00% 20.00% 1, % 2.9% % 8.4% % 3% 20.00% 30.00% % 5.4% % 14.5% % 5% 30.00% 50.00% % 6.8% % 23.4% % 8% 50.00% 99.99% % 14.8% % 39.1% % 14% Τπνζύλνιν Γάλεηα ρσξίο αζέηεζε 31 Γεθέκβξηνο Γεθέκβξηνο Γεθέκβξηνο 2014 Αλνίγκαηα εμαζθαιηζκέλα κε αθίλεηε πεξηνπζία εθηόο ΜΜΔ αλνίγκαηα Ληαληθήο Σξαπεδηθήο Αλαθπθινύκελα αλνίγκαηα Ληαληθήο Σξαπεδηθήο Λνηπά αλνίγκαηα Ληαληθήο Σξαπεδηθήο Αλαθπθινχκελα αλνίγκαηα Ληαληθήο Σξαπεδηθήο 8,635 35% 1.1% 2,010 37% 2.1% 4,427 36% 4% 100% 1, % 1, % 3,285 0% 40% ύλνιν 10,384 3,120 7,712 Λνηπά αλνίγκαηα Ληαληθήο Σξαπεδηθήο Ο αθφινπζνο πίλαθαο παξνπζηάδεη ηα αρξεζηκνπνίεηα πηζηνδνηηθά φξηα πξηλ ηελ εθαξκνγή ζπληειεζηψλ κεηαηξνπήο, θαζψο επίζεο θαη ηνπο ζπληειεζηέο κεηαηξνπήο πνπ αληηζηνηρνχλ (CCFs). Αλαθπθινχκελα αλνίγκαηα ιηαληθήο Λνηπά αλνίγκαηα ιηαληθήο Αλνίγκαηα ιηαληθήο άλσ ηνπ 1 εθαη. 31 Γεθεκβξίνπ Γεθεκβξίνπ 2013 Δθηόο ηζνινγηζκνύ πξν κεηαηξνπήο Δθηφο ηζνινγηζκνχ πξν κεηαηξνπήο πληειεζηήο κεηαηξνπήο εθαη. (CCF) % εθαη. πληειεζηήο κεηαηξνπήο (CCF) % 10,476 9% 10,401 9% % 760 7% 5 14% 8 11% ειίδα 42

43 4. Πηζησηηθόο Κίλδπλνο Ο πίλαθαο πνπ αθνινπζεί παξνπζηάδεη ηηο δεκίεο απνκείσζεο θαηά είδνο αλνίγκαηνο βάζεη ηεο ΠΔΓ, γηα ηηο ρξήζεηο πνπ έθιεηζαλ ζηηο 31 ηεγαζηηθά δάλεηα Αλαθπθινύ κελα αλνίγκαηα Λνηπά δάλεηα ιηαληθήο Δπηρεηξεκαηηθά/ Αλνίγκαηα ιηαληθήο άλσ ησλ 1 εθαη. ύλνιν εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. 31 Γεθεκβξίνπ Γεθεκβξίνπ , ,479 Ο αθφινπζνο πίλαθαο παξνπζηάδεη ηα αλνίγκαηα ζε κεηνρέο κε αλάιπζε θαηά ζπληειεζηή ζηάζκηζεο θηλδχλνπ ζηηο 31 Γεθεκβξίνπ 2014 θαη 2013: Δπνπηηθφο ζπληειεζηήο ηάζκηζεο θηλδχλνπ εθαη. εθαη. 190% % % ύλνιν Σερληθέο κείσζεο πηζησηηθνύ θηλδύλνπ ηελ ζηξαηεγηθή ηνπ Οκίινπ πεξηιακβάλεηαη θαη ε κείσζε ηνπ αλαιακβαλφκελνπ πηζησηηθνχ θηλδχλνπ κέζσ ηεο ρξήζεο ηερληθψλ κείσζεο θηλδχλσλ. Σα θπξηφηεξα κέζα πεξηνξηζκνχ θηλδχλσλ είλαη νη ππνζεθεχζεηο / ελερπξηάζεηο εμαζθαιίζεσλ, νη εγγπήζεηο θαη νη ζπκθσλίεο ζπκςεθηζκνχ ζηα παξάγσγα Δίδε θαιύςεσλ πνπ γίλνληαη ζπλήζσο δεθηά από ηελ Τξάπεδα Οη εζσηεξηθέο εγθχθιηνη πεξηιακβάλνπλ ζπγθεθξηκέλεο νδεγίεο γηα ηα είδε ησλ θαιχςεσλ πνπ γίλνληαη δεθηά. Οη θαιχςεηο απηέο είλαη: αζηηθά θαη εκπνξηθά αθίλεηα θαη νηθφπεδα, εκπνξηθέο απαηηήζεηο, κεηαρξνλνινγεκέλεο επηηαγέο, ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαιχςεηο, εηζεγκέλεο κεηνρέο θαη νκνινγίεο θαη άιινη ζπγθεθξηκέλνη ηίηινη, θαηαζέζεηο, εγγπήζεηο θαη επηζηνιέο ππνζηήξημεο, αζθαιηζηήξηα ζπκβφιαηα θαη κεραλήκαηα θαη εμνπιηζκφο, απηνθίλεηα θαη πινία. Γηα θάζε είδνο εμαζθάιηζεο πξνβιέπεηαη έλα ζπγθεθξηκέλν πνζνζηφ θάιπςεο, ηφζν θαηά ηελ έγθξηζε φζν θαη ζε ζπλερή βάζε, ην νπνίν νξίδεηαη ζην εγρεηξίδην πηζησηηθήο πνιηηηθήο. Γηα αλνίγκαηα ηεο δηαρείξηζεο δηαζεζίκσλ (π.ρ. ζπκθσλίεο επαλαγνξάο, ζπκθσλίεο επαλαγνξάο θαη επαλαπψιεζεο, παξάγσγα, θιπ), ν Όκηινο δέρεηαη κφλν κεηξεηά ή άκεζα ξεπζηνπνηήζηκα νκφινγα σο εγγχεζε Αξρέο απνηίκεζεο ησλ απνδεθηώλ εμαζθαιίζεσλ Ζ απνηίκεζε ησλ εμαζθαιίζεσλ αθνινπζεί ζπληεξεηηθή πξνζέγγηζε, ιακβάλνληαο ππφςε ηηο καθξνπξφζεζκεο κεηαβνιέο ζηηο αγνξαίεο αμίεο πξνθεηκέλνπ λα πξνζδηνξηζηεί ν κέγηζηνο δείθηεο εμαζθάιηζεο. Ζ απνηίκεζε θαη νη πξνδηαγξαθέο ησλ απνδεθηψλ θαιχςεσλ ζηεξίδνληαη ζηηο αθφινπζεο αξρέο: Δθηίκεζε αγνξαίαο αμίαο: χπαξμε ελεξγήο αγνξάο, δηαζεζηκφηεηα ηηκψλ θαη δπλαηφηεηα ξεπζηνπνίεζεο ζε εχινγν ρξνληθφ δηάζηεκα. Μείσζε ηεο αμίαο ηεο θάιπςεο φηαλ ππάξρεη αβεβαηφηεηα ζρεηηθά κε ηελ ζηαζεξφηεηα ηεο αγνξαίαο αμίαο ιφγσ ηδηαίηεξσλ ραξαθηεξηζηηθψλ (π.ρ. ηαρχηεηα απαμίσζεο παγίνπ). Αλαγθαζηηθή εθπνίεζε: εθηίκεζε ηνπ πξντφληνο ηεο πψιεζεο ηεο θάιπςεο ζε θαζεζηψο έθηαθηεο αλάγθεο. Γελ ιακβάλεηαη ππφςε αμία θάιπςεο εάλ ην βάξνο ζην αληηθείκελν πνπ απνηειεί ηελ θάιπςε δελ κπνξεί λα εθηειεζηεί λφκηκα. ειίδα 43

44 4. Πηζησηηθόο Κίλδπλνο Οη εθηηκήζεηο ησλ αθηλήησλ πνπ εμαζθαιίδνπλ δάλεηα γίλνληαη απφ ηελ Grivalia Properties R.E.I.C. (πξψελ Eurobank Property Services S.A.), ζπγαηξηθή ηεο Σξάπεδαο πνπ αλαθέξεηαη ζηνλ Δπηθεθαιήο Γηαρείξηζεο Κηλδχλσλ ηνπ Οκίινπ. Ζ Grivalia Properties επνπηεχεηαη απφ ηε RICS θαη ρξεζηκνπνηεί εζσηεξηθνχο ή εμσηεξηθνχο πηζηνπνηεκέλνπο εθηηκεηέο κε βάζε πξνθαζνξηζκέλα θξηηήξηα (πηζηνπνηήζεηο θαη εμεηδηθεπκέλεο γλψζεηο). Όιεο νη εθηηκήζεηο, εθηφο ησλ άιισλ, ιακβάλνπλ ππφςε ηελ πεξηνρή πνπ βξίζθεηαη ην αθίλεην, ηελ ειηθία ηνπ θαη ηελ εκπνξεπζηκφηεηά ηνπ, ειέγρνληαη δε επηπξφζζεηα θαη πξνζππνγξάθνληαη απφ έκπεηξν πξνζσπηθφ. Ζ κέζνδνο εθηίκεζεο πνπ ρξεζηκνπνηείηαη βαζίδεηαη ζε IVS θαη πνηνηηθνχο ειέγρνπο, φπσο κεραληζκνχο αμηνιφγεζεο, αλεμάξηεην έιεγρν δείγκαηνο απφ αλεμάξηεηεο γλσζηέο εηαηξείεο εθηηκήζεσλ. Σν 2006 ηα νηθηζηηθά αθίλεηα επαλεθηηκψληαη εηεζίσο βάζεη ηνπ δείθηεο κεηαβνιψλ αμηψλ νηθηζηηθψλ αθηλήησλ (PropIndex). Ζ κεζνδνινγία επαλεθηίκεζεο ηνπ PropIndex, ε νπνία αλαπηχρζεθε απφ αλεμάξηεηε εμεηδηθεπκέλε εηαηξεία ζηαηηζηηθψλ εξεπλψλ, έρεη εγθξηζεί απφ ηελ Σξάπεδα ηεο Διιάδνο, ε δε ρξήζε ηνπ επηηξέπεη ηελ ζπλερή παξαθνινχζεζε ησλ ηηκψλ θαη ησλ ηάζεσλ ηεο αγνξάο. Γηα ηα εκπνξηθά αθίλεηα, δηελεξγνχληαη επαλεθηηκήζεηο ηνπιάρηζηνλ θάζε δχν κε ηξία ρξφληα απφ πηζηνπνηεκέλνπο εθηηκεηέο. Γηα ηηο αθφινπζεο πεξηπηψζεηο νη επαλεθηηκήζεηο γίλνληαη αθφκα ζπρλφηεξα είηε κε θπζηθή απηνςία είηε κε επηζθφπεζε (desktop) ησλ εγγξάθσλ θαη ηεο βάζεο δεδνκέλσλ: δάλεηα εμαζθαιηζκέλα κε αθίλεην κε ζεκαληηθά ππφινηπα, πηζηνχρνη ζε επηηήξεζε/ πςεινχ θηλδχλνπ θαζψο θαη γηα πηζηνχρνπο πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηνλ θιάδν εθκεηάιιεπζεο αθηλήησλ (real estate sector). Γηα ηελ δηαζθάιηζε ηεο πνηφηεηαο ησλ κεηαρξνλνινγεκέλσλ επηηαγψλ πνπ γίλνληαη δεθηέο σο εμαζθάιηζε, ε Σξάπεδα έρεη αλαπηχμεη έλα ζχζηεκα πξνειέγρνπ ην νπνίν ιακβάλεη ππφςε έλαλ αξηζκφ θξηηεξίσλ θαη παξακέηξσλ θηλδχλνπ, κε ζθνπφ ηελ αμηνιφγεζε ηεο θαηαιιειφηεηαο ηνπο. Δπίζεο, παξαθνινχζεζε ησλ κεηαρξνλνινγεκέλσλ επηηαγψλ πξαγκαηνπνηείηαη ζε εβδνκαδηαία βάζε κε ηε ρξήζε εμειηγκέλσλ ζηαηηζηηθψλ κεζφδσλ κε ιεπηνκεξή πιεξνθφξεζε γηα εηζπξαμηκφηεηα, αληηθαηάζηαζε θαη ζθξάγηζή ηνπο θαηά εθδφηε θαη ρνξεγεηηθή κνλάδα (κεγάιεο/κεζαίεο θαη κηθξέο επηρεηξήζεηο). ηηο ζπκθσλίεο επαλαπψιεζεο, ε αμία ησλ ελερπξηαζκέλσλ ηίηισλ ππνινγίδεηαη θαζεκεξηλά απφ ην επίζεκν ζχζηεκα απνηίκεζεο. Διέγρεηαη δε απφ ην ζχζηεκα κέηξεζεο ρξεκαηννηθνλνκηθψλ αλνηγκάησλ, ην νπνίν ιακβάλεη ππφςε ηα ηδηαίηεξα ραξαθηεξηζηηθά θάζε ζχκβαζεο Πνιηηηθή εμαζθαιίζεσλ θαη λνκηθά έγγξαθα Γηα ηα δαλεηαθά πξντφληα, νη νδεγίεο πνπ ππάξρνπλ ζηνλ Όκηιν δίλνπλ έκθαζε ζηηο πξαθηηθέο θαη ηηο ζπλήζεηο δηαδηθαζίεο πνπ πξέπεη λα είλαη έγθαηξεο θαη λα δηεθπεξαηψλνληαη κε ζχλεζε πξνθεηκέλνπ λα εμαζθαιίδνπλ φηη νη θαιχςεηο είλαη ππφ ηνλ έιεγρν ησλ εηαηξεηψλ ηνπ Οκίινπ θαη ηα ζρεηηθά ζπκβαηηθά έγγξαθα κπνξνχλ λνκίκσο λα εθηειεζζνχλ. πλεπψο, νη εηαηξείεο ηνπ Οκίινπ δηαηεξνχλ ην δηθαίσκα λα ξεπζηνπνηήζνπλ ηηο εμαζθαιίζεηο ζε πεξίπησζε πνπ ν νθεηιέηεο αδπλαηεί λα αληαπνθξηζεί ζηηο ππνρξεψζεηο ηνπ θαη κπνξνχλ λα δηεθδηθήζνπλ απνδεκίσζε απφ ην πξντφλ ηεο δηαδηθαζίαο ξεπζηνπνίεζεο. Ο Όκηινο ρξεζηκνπνηεί ζπλήζσο ηππνπνηεκέλεο ζπκβάζεηο δαλείσλ θαη ελερχξσλ, δηαζθαιίδνληαο ηε λνκηθή εθαξκνζηκφηεηα ηνπο. Με ηελ ρξήζε ησλ ζπκβάζεσλ CSA (Credit Support Annex) θαη GMRA (Global Master Repurchase Agreements) θαζνξίδεηαη ην πνζφλ πνπ πξέπεη λα εηζπξαρζεί απφ ηνλ αληηζπκβαιιφκελν ή λα θαηαβιεζεί ζ' απηφλ ζηα παξάγσγα πξντφληα θαη ηηο ζπκθσλίεο επαλαγνξάο Δγγπήζεηο θαη παξάγσγα πξντόληα Οη ζπλήζσο ιακβαλφκελεο εγγπήζεηο πξνο εμαζθάιηζε δαλείσλ θαη κείσζε ηνπ πηζησηηθνχ θηλδχλνπ πξνέξρνληαη απφ θεληξηθέο θπβεξλήζεηο ησλ ρσξψλ δξαζηεξηνπνίεζεο ηνπ Οκίινπ. Λακβάλνληαη επίζεο εγγπήζεηο απφ ην ΣΔΜΠΜΔ θαη άιια ζπλαθή ηακεία, άιιεο ηξάπεδεο θαη αζθαιηζηηθέο εηαηξείεο. Οη ζπλαιιαγέο ηεο Σξάπεδαο γηα παξάγσγα πξντφληα γίλνληαη κε εκπνξηθέο θαη επελδπηηθέο ηξάπεδεο. Ζ ρακειφηεξε πηζηνιεπηηθή δηαβάζκηζε αληηζπκβαιιφκελεο Σξάπεδαο είλαη A, ελψ ε ζπλήζεο, ζηηο κέρξη ηψξα πξάμεηο, είλαη AA (θιίκαθα Standard & Poor s). ηελ Σππνπνηεκέλε Πξνζέγγηζε θαη ζηελ Θεκειηψδε ΠΔΓ αλαγλσξίδνληαη κφλνλ νη απνδεθηνί πάξνρνη εγγπήζεσλ θαη παξαγψγσλ. Απνδεθηέο είλαη νη θεληξηθέο θαη πεξηθεξεηαθέο θπβεξλήζεηο θαη νη ειεγρφκελνη απφ απηέο θνξείο. Απνδεθηέο εγγπήζεηο απφ επηρεηξήζεηο είλαη φζεο έρνπλ πηζηνιεπηηθή δηαβάζκηζε ηζνδχλακε κε A ή θαιχηεξε (θιίκαθα Standard & Poor s). Ο παξαθάησ πίλαθαο παξνπζηάδεη ηηο εγγπήζεηο πνπ έρνπλ ιεθζεί θαηά είδνο ζηηο 31 Γεθεκβξίνπ 2014 θαη 2013: εθαη. εθαη. Δγγπήζεηο θεληξηθψλ ηξαπεδψλ θαη θπβεξλήζεσλ Δγγπήζεηο ηξαπεδψλ ειίδα 44

45 4. Πηζησηηθόο Κίλδπλνο Σπκθσλίεο ζπκςεθηζκνύ Ο Όκηινο πεξηνξίδεη πεξαηηέξσ ηελ έθζεζή ηνπ ζε πηζησηηθέο δεκίεο κέζσ ηεο ζχλαςεο ζπκθσληψλ ζπκςεθηζκνχ κε αληηζπκβαιιφκελνπο πνπ αλαιακβάλνπλ έλα ζεκαληηθφ φγθν ζπλαιιαγψλ. Οη θχξηνη δηαθαλνληζκνί ζπκςεθηζκνχ δελ θαηαιήγνπλ γεληθά ζην ζπκςεθηζκφ ησλ ζηνηρείσλ ελεξγεηηθνχ θαη παζεηηθνχ ηνπ ηζνινγηζκνχ, θαζψο νη ζπλαιιαγέο ζπλήζσο εμνθινχληαη ζε κηθηή βάζε. Ωζηφζν, ν πηζησηηθφο θίλδπλνο κεηψλεηαη κέζσ ησλ θχξησλ δηαθαλνληζκψλ ζπκςεθηζκνχ ζην βαζκφ πνπ, αλ χπαξμε κηα πεξίπησζε αζέηεζεο ππνρξέσζεο, φια ηα πνζά κε ηνλ αληηζπκβαιιφκελν ιήγνπλ θαη δηαθαλνλίδνληαη ζε θαζαξή βάζε. Ζ ζπλνιηθή έθζεζε ηνπ Οκίινπ ζε πηζησηηθφ θίλδπλν απφ παξάγσγα κέζα πνπ ππφθεηληαη ζε θχξηνπο δηαθαλνληζκνχο ζπκςεθηζκνχ κπνξεί λα αιιάμεη ζεκαληηθά κέζα ζε ζχληνκν ρξνληθφ δηάζηεκα, θαζψο επεξεάδεηαη απφ ηελ θάζε ζπλαιιαγή πνπ ππφθεηηαη ζε δηαθαλνληζκφ. ηα ρξεκαηννηθνλνκηθά αλνίγκαηα (πξντφληα treasury) ν Όκηινο ρξεζηκνπνηεί ηππνπνηεκέλεο ζπκβάζεηο ISDA (International Swaps and Derivatives Association) θαη GMRA πξνθεηκέλνπ λα κπνξεί λα εθαξκφζεη ζπκθσλίεο ζπκςεθηζκνχ. Ζ παξαθνινχζεζε ηνπ θαζαξνχ αλνίγκαηνο αλά πειάηε γίλεηαη θαζεκεξηλά κέζσ ζρεηηθνχ εηδηθνχ ζπζηήκαηνο κέηξεζεο Σπγθέληξσζε θηλδύλνπ ζηηο θαιύςεηο ηα δαλεηαθά πξντφληα νη πιένλ ζπλήζεηο απνδεθηέο θαιχςεηο κε ζθνπφ ηελ κείσζε ηνπ πηζησηηθνχ θηλδχλνπ είλαη ηα αθίλεηα θαη νη κεηαρξνλνινγεκέλεο επηηαγέο. Σα θαηαλαισηηθά δάλεηα δελ έρνπλ θάιπςε εθηφο εθείλσλ γηα αγνξά απηνθηλήηνπ, φπνπ παξαθξαηείηαη ε θπξηφηεηα ηνπ νρήκαηνο κέρξη ηελ απνπιεξσκή ηνπ δαλείνπ. Σα ζηεγαζηηθά δάλεηα έρνπλ πιήξε θάιπςε. Ζ Σξάπεδα δελ αλαιακβάλεη ζεκαληηθνχο θηλδχλνπο ζηηο ζπλαιιαγέο ηεο γηα ρξεκαηννηθνλνκηθά πξντφληα. ε απηέο πνπ είλαη ζε μέλν λφκηζκα δηαρεηξίδεηαη αλάινγα ηελ ζρεηηθή ζέζε ηεο ζην ζπγθεθξηκέλν λφκηζκα. Δπηπιένλ, θαζψο ρξεζηκνπνηνχληαη ζπκβάζεηο GMRA γηα ηελ κείσζε θηλδχλνπ ησλ ζπκθσληψλ επαλαγνξάο θαη επαλαπψιεζεο ηίηισλ, ν θίλδπλνο αγνξάο είλαη ακειεηένο. ηηο ζπκθσλίεο επαλαπψιεζεο ηίηισλ νη απνδεθηνί ηίηινη είλαη πςειήο πνηφηεηαο θξαηηθά νκφινγα. Σν ζπλνιηθφ πνζφλ πνπ πξνέξρεηαη απφ εηαηξηθνχο ηίηινπο είλαη κε ζεκαληηθφ Αλάιπζε θαιύςεσλ ηνλ πίλαθα πνπ αθνινπζεί παξνπζηάδνληαη νη ιεθζείζεο θαιχςεηο θαηά είδνο ζηηο 31 Γεθεκβξίνπ 2014 θαη 2013: 31 Γεθεκβξίνπ 2014 Υξεκαηννηθνλνκηθέο εμαζθαιίζεηο Αθίλεηα Δγγπήζεηο Λνηπέο εμαζθαιίζεηο Παξάγσγα ύλνιν εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. Πηζησηηθόο θίλδπλνο (Σππνπνηεκέλε Πξνζέγγηζε) Κεληξηθέο θπβεξλήζεηο θαη θεληξηθέο ηξάπεδεο 12,650 12,650 Πεξηθεξεηαθέο Κπβεξλήζεηο θαη Σνπηθέο Αξρέο 0 Δηαηξείεο Γεκνζίνπ Σνκέα Πνιπκεξείο ηξάπεδεο αλάπηπμεο Γηεζλείο νξγαληζκνί 0 Σξάπεδεο θαη Υξεκαηνδνηηθά Ηδξχκαηα 9,592 9,592 Δπηρεηξήζεηο (εθηφο φζσλ είλαη ζε θαζπζηέξεζε θαη έρνπλ εμαζθάιηζε αθηλήηνπ) Ληαληθή Σξαπεδηθή (εθηφο φζσλ είλαη ζε θαζπζηέξεζε θαη έρνπλ εμαζθάιηζε αθηλήηνπ) , Aλνίγκαηα πνπ εμαζθαιίδνληαη κε αθίλεηε πεξηνπζία 5, ,931 Αλνίγκαηα ζε θαζπζηέξεζε 5 1, ,129 Αλνίγκαηα ππαγφκελα επνπηηθά ζε θαη. πςεινχ θηλδχλνπ ύλ. Πηζησηηθνύ Κηλδύλνπ, Σππνπνηεκέλε πξνζέγγ. 23,952 7, ,730 Πηζησηηθόο Κίλδπλνο (ζύκθσλα κε ηελ κέζνδν ΠΔΓ) Αλνίγκαηα πξνο επηρεηξήζεηο Αλνίγκαηα πξνο Δπηρεηξήζεηο 407 4, ,594 6,623 Αλνίγκαηα ιηαληθήο ηξαπεδηθήο άλσ ηνπ 1 εθαη Αλνίγκαηα ιηαληθήο ηξαπεδηθήο Αλνίγκαηα εμαζθαι. κε αθίλεηε πεξ. (εθηφο ΜΜΔ) 22 10, ,253 Λνηπά αλνίγκαηα ιηαληθήο 229 5, ,430 Τπνζύλνιν ΠΔΓ , ,683 22,646 ύλνιν 24,618 27, ,683 54,376 ειίδα 45

46 4. Πηζησηηθόο Κίλδπλνο 31 Γεθεκβξίνπ 2013 Υξεκαηννηθνλνκηθέο εμαζθαιίζεηο Αθίλεηα Δγγπήζεηο Λνηπέο εμαζθαιίζεηο Παξάγσγα χλνιν εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. Πηζησηηθόο θίλδπλνο (Σππνπνηεκέλε Πξνζέγγηζε) Κεληξηθέο θπβεξλήζεηο θαη θεληξηθέο ηξάπεδεο 11,400 11,400 Πεξηθεξεηαθέο Κπβεξλήζεηο θαη Σνπηθέο Αξρέο 0 0 Δηαηξείεο Γεκνζίνπ Σνκέα 1, ,339 Πνιπκεξείο ηξάπεδεο αλάπηπμεο 9,255 9,255 Γηεζλείο νξγαληζκνί Σξάπεδεο θαη Υξεκαηνδνηηθά Ηδξχκαηα 0 Δπηρεηξήζεηο (εθηφο φζσλ είλαη ζε θαζπζηέξεζε θαη έρνπλ εμαζθάιηζε αθηλήηνπ) Ληαληθή Σξαπεδηθή (εθηφο φζσλ είλαη ζε θαζπζηέξεζε θαη έρνπλ εμαζθάιηζε αθηλήηνπ) 180 Aλνίγκαηα πνπ εμαζθαιίδνληαη κε αθίλεηε πεξηνπζία (εθηφο φζσλ είλαη ζε θαζπζηέξεζε) 7, ,806 Αλνίγκαηα ζε θαζπζηέξεζε Αλνίγκαηα ππαγφκελα επνπηηθά ζε θαη. πςεινχ θηλδ ύλ. Πηζησηηθνύ Κηλδύλνπ, Σππνπνηεκέλε πξνζέγγ. 23,092 8, ,816 Πηζησηηθόο Κίλδπλνο (ζύκθσλα κε ηελ κέζνδν ΠΔΓ) Αλνίγκαηα πξνο επηρεηξήζεηο Αλνίγκαηα πξνο Δπηρεηξήζεηο 404 4, ,452 6,215 Αλνίγκαηα ιηαληθήο ηξαπεδηθήο άλσ ηνπ 1 εθαη Αλνίγκαηα ιηαληθήο ηξαπεδηθήο Αλνίγκαηα εμαζθάι. κε αθίλεηε πεξ. (εθηφο ΜΜΔ) 26 10, ,388 Αλαθπθινχκελα αλνίγκαηα ιηαληθήο Λνηπά αλνίγκαηα ιηαληθήο 259 4, , , ,535 22,287 ύλνιν Πηζησηηθνύ Κηλδύλνπ 23,792 28, ,535 54,103 εκεηψζεηο: 1.Ζ αμία ησλ θαιχςεσλ πνπ εκθαλίδεηαη παξαπάλσ πξνθχπηεη απφ ηνλ επηκεξηζκφ ησλ θαιχςεσλ κέρξη ην πνζφ ηνπ αλνίγκαηνο πνπ εμαζθαιίδνπλ. 2. Οη ρξεκαηννηθνλνκηθέο εμαζθαιίζεηο παξνπζηάδνληαη κεηά απφ ηηο επνπηηθέο απνκεηψζεηο. 3. Γηα ηα αθίλεηα έρεη ρξεζηκνπνηεζεί ε ρακειφηεξε ηηκή κεηαμχ αγνξαίαο αμίαο θαη πνζνχ πξνζεκείσζεο ππνζήθεο. 4.ηνλ αλσηέξσ πίλαθα ζηελ θαηεγνξία "Λνηπέο εμαζθαιίζεηο" ζπκπεξηιακβάλνληαη θαιχςεηο κε πινία αμίαο 701 εθαη. (2013: 578 εθαη.) γηα εηδηθέο ρξεκαηνδνηήζεηο λαπηηιίαο. ειίδα 46

47 4. Πηζησηηθόο Κίλδπλνο 4.10 Σηηινπνηήζεηο Σθνπόο θαη ξόινο ηεο Τξάπεδαο Ζ Σξάπεδα έρεη ηηηινπνηήζεη δηάθνξα ρξεκαηννηθνλνκηθά ζηνηρεία ηνπ ελεξγεηηθνχ. Μέρξη ηνλ Αχγνπζην ηνπ 2007 ζθνπφο θάζε ηηηινπνίεζεο ήηαλ ε δεκηνπξγία εκπνξεχζηκσλ ηίηισλ γηα ηελ άληιεζε καθξνπξφζεζκεο ρξεκαηνδφηεζεο απφ ηελ αγνξά. Έθηνηε νη ηηηινπνηήζεηο έρνπλ ζαλ απνθιεηζηηθφ ζθνπφ ηελ άληιεζε ξεπζηφηεηαο απφ εκπνξεχζηκεο απαηηήζεηο πνπ είλαη επηιέμεκεο γηα ρξεκαηνδφηεζε. ε φιεο ηηο ηηηινπνηήζεηο ε Σξάπεδα ελεξγεί, κεηαμχ άιισλ, σο Γεκηνπξγφο, Γηαρεηξηζηήο θαη Αλάδνρνο. Παξέρεη επίζεο ζηνλ εθδφηε δαλεηαθέο δηεπθνιχλζεηο πξνθεηκέλνπ λα θαιπθζεί ην πνζφλ ηνπ απνζεκαηηθνχ ινγαξηαζκνχ πνπ απαηηείηαη. Ζ Σξάπεδα δελ έρεη πξνβεί ζε έθδνζε νπνηαζδήπνηε ζχλζεηεο ηηηινπνίεζεο ή επαλαηηηινπνίεζεο Μεζνδνινγία ζηάζκηζεο θηλδύλνπ Γηα ηνπο ηίηινπο πνπ έρεη αγνξάζεη ε Σξάπεδα εθαξκφδεη γηα ηελ ζηάζκηζε θηλδχλνπ ηελ κέζνδν Ratings Based Approach (RBA). χκθσλα κε απηήλ ν ζπληειεζηήο ζηάζκηζεο είλαη ζπλάξηεζε ηεο δηαβάζκηζεο θαη ηεο εμνθιεηηθήο πξνηεξαηφηεηαο ηνπ ηίηινπ Λνγηζηηθέο αξρέο Ο Όκηινο γηα ιφγνπο ηηηινπνίεζεο πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ, πξνσζεί ηε δεκηνπξγία εηαηξεηψλ εηδηθνχ ζθνπνχ νη νπνίεο κπνξεί λα απνηεινχλ ή φρη ζπγαηξηθέο. Απηέο νη εηαηξείεο κπνξεί λα απνθηήζνπλ ζηνηρεία ελεξγεηηθνχ απεπζείαο απφ ηελ Σξάπεδα, έρνπλ πεξηνξηζκέλε πηζαλφηεηα πηψρεπζεο θαη ελνπνηνχληαη ζηηο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηνπ Οκίινπ, φηαλ ε ζρέζε κεηαμχ ηνπο ππνδειψλεη πσο ε εηαηξεία ειέγρεηαη απφ ηνλ Όκηιν. Ο Όκηινο ηηηινπνηεί ρξεκαηννηθνλνκηθά ζηνηρεία ελεξγεηηθνχ, γεγνλφο πνπ ζπλήζσο ζπλεπάγεηαη ηελ πψιεζε ησλ ζηνηρείσλ απηψλ ζε εηαηξείεο εηδηθνχ ζθνπνχ, νη νπνίεο κε ηε ζεηξά ηνπο εθδίδνπλ νκφινγα ζε επελδπηέο θαη ζε νξηζκέλεο πεξηπηψζεηο ζε εηαηξείεο ηνπ Οκίινπ. Ζ Σξάπεδα ζχκθσλα κε ην ηζρχνλ πιαίζην ηηηινπνίεζεο δηαηεξεί φινπο ηνπο θηλδχλνπο θαη ηα νθέιε ησλ ηηηινπνηήζεσλ. Γηα ην κέξνο ησλ δαλεηαθψλ ραξηνθπιαθίσλ πνπ έρεη ηηηινπνηεζεί αθνινπζείηαη ε ίδηα ινγηζηηθή αληηκεηψπηζε φπσο θαη γηα ην ππφινηπν δαλεηαθφ ραξηνθπιάθην, θαζψο δελ ππάξρεη νπζηαζηηθή κεηαθνξά πηζησηηθνχ θηλδχλνπ. Πεξηζζφηεξεο πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηηο ηηηινπνηήζεηο ζηνηρείσλ ηνπ ελεξγεηηθνχ ππάξρνπλ ζηηο ελνπνηεκέλεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο, ζεκείσζε Αλνίγκαηα ζε ηίηινπο Ο πίλαθαο πνπ αθνινπζεί παξνπζηάδεη ηνπο ζπληειεζηέο ζηάζκηζεο θηλδχλνπ ησλ αγνξαζζέλησλ ηίηισλ ζχκθσλα κε ηελ ΠΔΓ, ζηηο 31 Γεθεκβξίνπ 2014 θαη 2013: εθαη. εθαη. ηάζκηζε θηλδχλνπ: έσο 10% ηάζκηζε θηλδχλνπ: απφ 12% έσο 18% ηάζκηζε θηλδχλνπ: απφ 20% έσο 35% ηάζκηζε θηλδχλνπ: απφ 40% έσο 75% 19 ηάζκηζε θηλδχλνπ: απφ 75% έσο 250% 6 11 ηάζκηζε θηλδχλνπ: 250% έσο 625% 5 1 ύλνιν Γηα ηηο ζέζεηο ζε ηηηινπνίεζε ν Όκηινο ρξεζηκνπνηεί σο εμσηεξηθνχο ΔΟΠΑ ηηο εηαηξείεο: Moody's, Standard & Poor's θαη Fitch (βι. παξ. 4.7). ειίδα 47

48 5. Κίλδπλνο Αγνξάο 5.1 Οξηζκνί θαη Πνιηηηθέο Ο θίλδπλνο αγνξάο είλαη ε δπλεηηθή δεκηά πνπ πξνέξρεηαη απφ κεηαβνιέο ζηα επηηφθηα, ζηηο ζπλαιιαγκαηηθέο ηζνηηκίεο, ζηηο ηηκέο ησλ κεηνρψλ θαη ησλ εκπνξεπκάησλ, θαζψο θαη απφ ηε κεηαβιεηφηεηα αγνξάο. Γηα λα εμαζθαιηζηεί ν απνηειεζκαηηθφο έιεγρνο ησλ θηλδχλσλ αγνξάο πνπ πξνέξρνληαη απφ ην ζχλνιν ησλ δξαζηεξηνηήησλ ηνπ, ν Όκηινο ηεξεί ζπγθεθξηκέλεο αξρέο θαη πνιηηηθέο. Οη ζηφρνη ησλ πνιηηηθψλ θηλδχλνπ αγνξάο πνπ εθαξκφδνληαη απφ ηνλ Όκηιν, έρνπλ ζθνπφ λα: Καζηεξψζνπλ έλα απνηειεζκαηηθφ πιαίζην ειέγρνπ θαη δηαρείξηζεο ηνπ θηλδχλνπ αγνξάο ζε επίπεδν Οκίινπ Γηαζθαιίζνπλ ηελ θαλνληζηηθή ζπκκφξθσζε Γεκηνπξγήζνπλ έλα αληαγσληζηηθφ πιενλέθηεκα έλαληη ηνπ αληαγσληζκνχ κέζσ ηεο πην αθξηβήο εθηίκεζεο ησλ ππνηηζέκελσλ θηλδχλσλ. 5.2 Δζσηεξηθά Τπνδείγκαηα Αμίαο ζε Κίλδπλν (VaR) & Credit Risk (IRC) Ζ Σξάπεδα ρξεζηκνπνηεί ην δηθφ ηεο εζσηεξηθφ ππφδεηγκα δηαρείξηζε θηλδχλσλ (VaR), επηθπξσκέλν απφ ηελ Σξάπεδα ηεο Διιάδνο απφ ην 2005, γηα ηνλ ππνινγηζκφ ησλ θεθαιαηαθψλ απαηηήζεσλ έλαληη ηνπ θηλδχλνπ αγνξάο ζην ραξηνθπιάθην ζπλαιιαγψλ ηεο, γηα ηηο δξαζηεξηφηεηέο ηεο Σξάπεδαο ζηελ Διιάδα. Σν VaR είλαη έλα ζηαηηζηηθφ κέηξν θηλδχλνπ ηεο κέγηζηεο δεκίαο πνπ κπνξεί λα ππνζηεί ε Σξάπεδα, ππφ θαλνληθέο ζπλζήθεο αγνξάο, θαηά ηε δηάξθεηα κηαο νξηζκέλεο ρξνληθήο πεξηφδνπ ζε έλα ζπγθεθξηκέλν επίπεδν εκπηζηνζχλεο. Γηα παξάδεηγκα, VaR κίαο εκέξαο ζε ε.ε. 99% ίζν κε 1 εθ. επξψ, ζεκαίλεη πσο κε πηζαλφηεηα 99% ε Σξάπεδα δε ζα ππνζηεί δεκία πνπ λα ππεξβαίλεη ην 1 εθ. επξψ κέζα ζηελ επφκελε εκέξα. Σν εζσηεξηθφ ππφδεηγκα πνπ πεξηγξάθεθε πξνεγνπκέλσο θαιχπηεη ηνπο αθφινπζνπο θηλδχλνπο: Κίλδπλνο Δπηηνθίνπ: ν θίλδπλνο πξαγκαηνπνίεζεο δεκηψλ ιφγσ κεηαβνιήο ησλ επηηνθίσλ, Κίλδπλνο πλαιιαγκαηηθήο Ηζνηηκίαο: ν θίλδπλνο πξαγκαηνπνίεζεο δεκηψλ ζε ζέζεηο ζε μέλα λνκίζκαηα ιφγσ ησλ κεηαβνιψλ ησλ ζπλαιιαγκαηηθψλ ηζνηηκηψλ, Κίλδπλνο Μεηνρψλ: ν θίλδπλνο πξαγκαηνπνίεζεο δεκηψλ ιφγσ ησλ κεηαβνιψλ ησλ ηηκψλ ησλ κεηνρψλ, ησλ κεηνρηθψλ δεηθηψλ θαη ησλ ακνηβαίσλ θεθαιαίσλ, Κίλδπλνο Δκπνξεπκάησλ: ν θίλδπλνο πξαγκαηνπνίεζεο δεκηψλ ιφγσ ησλ κεηαβνιψλ ησλ ηηκψλ ησλ εκπνξεπκάησλ, Κίλδπλνο Μεηαβιεηφηεηαο: ν θίλδπλνο πξαγκαηνπνίεζεο δεκηψλ ζε ζέζεηο δηθαησκάησλ ιφγσ ησλ κεηαβνιψλ ηεο ηεθκαξηήο κεηαβιεηφηεηαο, Ο θίλδπλνο αγνξάο ηνπ Οκίινπ, κε εμαίξεζε ησλ ιεηηνπξγηψλ ζηηο δηεζλείο δξαζηεξηφηεηεο, δηαρεηξίδεηαη θαη παξαθνινπζείηαη ρξεζηκνπνηψληαο ηε κέζνδν Value at Risk (VaR). Ο θίλδπλνο αγνξάο δηεζλψλ δξαζηεξηνηήησλ δηαρεηξίδεηαη θαη παξαθνινπζείηαη ρξεζηκνπνηψληαο θπξίσο αλαιχζεηο επαηζζεζίαο. Σα ζηνηρεία ησλ δηεζλψλ δξαζηεξηνηήησλ παξνπζηάδνληαη μερσξηζηά θαζψο πξνέξρνληαη απφ ζεκαληηθά δηαθνξεηηθά νηθνλνκηθά πεξηβάιινληα κε μερσξηζηά ραξαθηεξηζηηθά θηλδχλνπ. Σν εζσηεξηθφ ππφδεηγκα VaR βαζίδεηαη ζηελ πξνζνκνίσζε Monte Carlo. Σν VaR ππνινγίδεηαη ζε επίπεδν εκπηζηνζχλεο 99% θαη γηα πεξίνδν δηαθξάηεζεο 1 εκέξαο. ε θάζε ζέζε ηνπ ραξηνθπιαθίνπ εθαξκφδεηαη πιήξεο επαλαηηκνιφγεζε. Απηφ ζεκαίλεη φηη ην ππφδεηγκα θαιχπηεη φινπο ηνπο ηχπνπο κε γξακκηθψλ πξντφλησλ (π.ρ. δηθαηψκαηα πξναίξεζεο). Σα ππνδείγκαηα VaR είλαη ζρεδηαζκέλα λα κεηξνχλ ηνλ θίλδπλν αγνξάο ππφ θαλνληθέο ζπλζήθεο αγνξάο. Θεσξείηαη φηη νπνηεζδήπνηε αιιαγέο ζηνπο παξάγνληεο θηλδχλνπ αθνινπζνχλ ηελ θαλνληθή θαηαλνκή. Δθ' φζνλ ην VaR απνηειεί έλα νινθιεξσκέλν κέξνο ηνπ ζπζηήκαηνο ειέγρνπ ηνπ θηλδχλνπ αγνξάο ηνπ Οκίινπ, έρνπλ ζπζηαζεί VaR φξηα γηα φιεο ηηο ζέζεηο ηεο Σξάπεδαο (εκπνξηθφ θαη επελδπηηθφ ραξηνθπιάθην) θαη ε πξαγκαηηθή έθζεζε παξαθνινπζείηαη θαζεκεξηλά απφ ηε δηνίθεζε. Απφ ηηο ε Σξάπεδα εθάξκνζε ην Stressed VaR (Γπλεηηθή δεκηά ππφ αθξαίεο ζπλζήθεο) θαη ην Incremental Risk Charge (IRC Δπηπξφζζεηνο θίλδπλνο αζέηεζεο θαη κεηαβνιήο ηεο πηζηνιεπηηθήο αμηνπηζηίαο) ρξεζηκνπνηψληαο ην εζσηεξηθφ ηεο ππφδεηγκα, φπσο απηφ απαηηείηαη απφ ην πιαίζην ηεο Βαζηιείαο 2.5. Σν IRC ππνινγίδεηαη γηα φιεο ηηο ζέζεηο ζηαζεξνχ εηζνδήκαηνο (fixed income) ζην εκπνξηθφ ραξηνθπιάθην ηεο Σξάπεδαο ζηελ Διιάδα. Τπνινγίδεη ηνλ επηπξφζζεην θίλδπλν αζέηεζεο θαη κεηαβνιήο ηεο πηζηνιεπηηθήο αμηνπηζηίαο ηνπ εθδφηε, ρξεζηκνπνηψληαο ηελ πξνζνκνίσζε Monte Carlo ζε επίπεδν εκπηζηνζχλεο 99.9% θαη γηα πεξίνδν δηαθξάηεζεο 1 έηνπο. Σν ππφδεηγκα εγθξίζεθε απφ ηελ Σξάπεδα ηεο Διιάδαο ζηηο Ζ έθζεζε ηεο Σξάπεδαο ζηα εκπνξεχκαηα θαη ηε κεηαβιεηφηεηα είλαη κε ζεκαληηθή. Ο αθφινπζνο πίλαθαο παξνπζηάδεη ηα ζηνηρεία VaR, ζε επίπεδν εκπηζηνζχλεο 99% γηα πεξίνδν δηαθξάηεζεο 1 εκέξαο, αλά ηχπν θηλδχλνπ, γηα ην εκπνξηθφ θαη επελδπηηθφ ραξηνθπιάθην ηεο Σξάπεδαο ζηελ Διιάδα, ηελ Κχπξν θαη ην Λνπμεκβνχξγν γηα ην 2014 θαη ην 2013: VaR Δπελδπηηθνύ ραξηνθπιαθίνπ θαη Υαξηνθπιαθίνπ πλαιιαγώλ Μέζνο Μέζνο όξνο Διάρ. 2 Μέγηζην Γεθ. φξνο Διάρ. 2 Μέγηζην Γεθ. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. Κίλδπλνο Δπηηνθίσλ Κίλδπλνο πλαιιαγκαηηθψλ Ηζνηηκηψλ Κίλδπλνο Μεηνρψλ πλνιηθφ VaR Σν ζπλνιηθφ VaR επσθειείηαη απφ ηελ επίδξαζε δηαθνξνπνίεζεο (diversification effect) ηνπ επηηνθηαθνχ, ζπλαιιαγκαηηθνχ θαη κεηνρηθνχ θηλδχλνπ. ειίδα 48

49 5. Κίλδπλνο Αγνξάο Παξαθάησ παξνπζηάδνληαη ηα ζηνηρεία VaR θαη Stressed VaR, ζε επίπεδν εκπηζηνζχλεο 99% θαη γηα πεξίνδν δηαθξάηεζεο 1 εκέξαο, αλά ηχπν θηλδχλνπ, γηα ην εκπνξηθφ ραξηνθπιάθην (Trading Book) ζηελ Διιάδα γηα ην 2014 θαη ην 2013, ηα νπνία ιήθζεθαλ ππφςε ζηνλ ππνινγηζκφ ησλ θεθαιαηαθψλ απαηηήζεσλ κε ρξήζε ηνπ εζσηεξηθνχ ππνδείγκαηνο: VaR Υαξηνθπιαθίνπ πλαιιαγώλ Μέζνο Μέζνο όξνο Διάρ. 2 Μέγηζην Γεθ. φξνο Διάρ. 2 Μέγηζην Γεθ. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. Κίλδπλνο Δπηηνθίσλ Κίλδπλνο πλαιιαγκαηηθψλ Ηζνηηκηψλ Κίλδπλνο Μεηνρψλ πλνιηθφ VaR STRESSED VaR Υαξηνθπιαθίνπ πλαιιαγώλ Μέζνο όξνο Διάρ. 2 Μέγηζην Γεθ. Μέζνο φξνο Διάρ. 2 Μέγηζην Γεθ. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. Κίλδπλνο Δπηηνθίσλ Κίλδπλνο πλαιιαγκαηηθψλ Ηζνηηκηψλ Κίλδπλνο Μεηνρψλ πλνιηθφ VaR ηνλ παξαθάησ πίλαθα παξνπζηάδνληαη νη θεθαιαηαθέο απαηηήζεηο γηα ην ραξηνθπιάθην ζπλαιιαγψλ ηεο Σξάπεδαο αλά παξάγνληα θηλδχλνπ, ζε ζρέζε κε ην VaR & Stressed VaR θαη κεηά ηελ εθαξκνγή ηνπ ζρεηηθνχ πνιιαπιαζηαζηή θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ 2014 θαη ηνπ 2013 θαη ηελ πξνζαχμεζε ηνπ IRC. χκθσλα κε ηηο ξπζκηζηηθέο απαηηήζεηο, ν ππνινγηζκφο ηνπ VaR θαη ηνπ Stressed VaR παξνπζηάδεηαη ζε επίπεδν εκπηζηνζχλεο 99%,γηα πεξίνδν δηαθξάηεζεο 1 εκέξαο. Σν IRC πξνζηίζεηαη ζηνλ επηηνθηαθφ θίλδπλν. Κεθαιαηαθέο Απαηηήζεηο Μέζνο όξνο Διάρ. 3 Μέγηζην Γεθ. Μέζνο φξνο Διάρ. 3 Μέγηζην Γεθ. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. Κίλδπλνο Δπηηνθίσλ Κίλδπλνο πλαιιαγκαηηθψλ Ηζνηηκηψλ Κίλδπλνο Μεηνρψλ Κίλδπλνο Μεηαβιεηφηεηαο πλνιηθέο Κεθαιαηαθέο Απαηηήζεηο επί ηεο ζπλνιηθήο δηαθνξνπνηεκέλεο ζέζεο εθ ησλ νπνίσλ Incremental Risk Charge (IRC Σεκεηώζεηο: Ζ κεηαβιεηόηεηα ησλ επηηνθίσλ εθαξκόζηεθε ζε όια ηα ραξηνθπιάθηα. Ζ κεηαβιεηόηεηα ηνπ credit spread εθαξκόζηεθε ζηηο ζέζεηο ηνπ ραξηνθπιαθίνπ ζπλαιιαγώλ θαη ζηνπ δηαζεζίκνππξνοπώιεζε ραξηνθπιαθίνπ. 2 Τν Διάρηζην θαη ην Μέγηζην αλαθέξεηαη ζε θάζε παξάγνληα θηλδύλνπ μερσξηζηά 3 Τν Διάρηζην θαη ην Μέγηζην ησλ παξαγόλησλ θηλδύλνπ βαζίδνληαη ζηα ζηαηηζηηθά ζηνηρεία ησλ αληίζηνηρσλ ζπλνιηθώλ Σν ζπλνιηθφ πνζφ ησλ Κεθαιαηαθψλ Απαηηήζεσλ είλαη κηθξφηεξν απφ ην άζξνηζκα ησλ επί κέξνπο πνζψλ γηα ηε πλαιιαγκαηηθή Ηζνηηκία, ηα Δπηηφθηα, ηηο Μεηνρέο θαη ηε Μεηαβιεηφηεηα, ιφγσ δηαθνξνπνίεζεο Πξόγξακκα Πξνζνκείσζεο Καηαζηάζεσλ Κξίζεο Γεδνκέλνπ φηη ε πξνζέγγηζε VaR δελ θαιχπηεη αθξαίεο ζπλζήθεο αγνξάο, ν Όκηινο έρεη εθαξκφζεη ην Πξφγξακκα Πξνζνκείσζεο Καηαζηάζεσλ Κξίζεο, γηα λα πξνζνκνηψζεη ηελ επίδξαζε πνιιψλ θηλήζεσλ ηεο ηππηθήο απφθιηζεο ησλ παξαγφλησλ θηλδχλνπ θαη ηελ αλάιπζε ησλ ηζηνξηθψλ ζπζρεηίζεσλ. Οη θχξηνη ηχπνη ησλ Πξνγξακκάησλ Πξνζνκείσζεο Καηαζηάζεσλ Κξίζεο πνπ εθαξκφδνληαη είλαη ππνθεηκεληθνί, φπνπ ηα ραξηνθπιάθηα εθηίζεληαη ζε ζελάξηα παξαγφλησλ θηλδχλνπ πνπ ζεσξνχληαη ηδηαίηεξα ζεκαληηθνί (ππνηίκεζε μέλσλ λνκηζκάησλ, παξάιιειεο κεηαηνπίζεηο θακππιψλ απφδνζεο, καθξνπξφζεζκε αχμεζε ηεο θιίζεο, καθξνπξφζεζκε κείσζε ηεο θιίζεο, αλνδηθή κεηαθίλεζε θαηά 10 ηππηθέο απνθιίζεηο, αχμεζε ηνπ πηζησηηθνχ πεξηζσξίνπ, κείσζε ησλ κεηνρηθψλ ηηκψλ, δπζκελήο κεηαθίλεζε ηεο ηεθκαξηήο κεηαβιεηφηεηαο). ειίδα 49

50 5. Κίλδπλνο Αγνξάο Αλαδξνκηθνί έιεγρνη Ζ Σξάπεδα εθηειεί αλαδξνκηθνχο ειέγρνπο έηζη ψζηε λα ειεγζεί ε πξνβιεπηηθή ηθαλφηεηα ηνπ ππνδείγκαηνο εζσηεξηθήο αμηνιφγεζεο ηνπ θηλδχλνπ ηεο. Οη αλαδξνκηθνί έιεγρνη εθαξκφδνληαη κέζσ ζχγθξηζεο ησλ εκεξήζησλ απνηηκήζεσλ ηνπ VaR κε ηηο κεηαβνιέο ηεο αμίαο ηνπ ραξηνθπιαθίνπ. ηνλ αλαδξνκηθφ έιεγρν γηα ην 2014 πξνέθπςαλ δχν (2) ππεξβάζεηο ζε ζχλνιν 249 εξγάζηκσλ εκεξψλ, κία απφ ηηο νπνίεο ήηαλ ζηαηηζηηθή, ελψ νη άιιεο νθείινληαλ ζηελ ζπλαιιαγκαηηθή κεηαβιεηφηεηα. χκθσλα κε ην ξπζκηζηηθφ πιαίζην απηφο ν αξηζκφο ησλ ππεξβάζεσλ αληηζηνηρεί ζε πνιιαπιαζηαζηή ίζν κε ηξία (3) γηα ηνλ ππνινγηζκφ ησλ θεθαιαηαθψλ απαηηήζεσλ γηα ηνλ θίλδπλν αγνξάο. ηνλ αλαδξνκηθφ έιεγρν ηνπ 2013 πξνέθπςαλ ηέζζεξηο (4) ζηαηηζηηθέο ππεξβάζεηο πνπ ζχκθσλα κε ην θαλνληζηηθφ πιαίζην νδήγεζαλ γηα ην 2013, ζε πνιιαπιαζηαζηή ίζν κε ηξία (3) γηα ηνλ ππνινγηζκφ ηεο θεθαιαηαθήο απαίηεζεο γηα ηνλ θίλδπλν αγνξάο. 5.3 Σππνπνηεκέλε Πξνζέγγηζε γηα ηνλ θίλδπλν ηεο αγνξάο Ζ Σξάπεδα ρξεζηκνπνηεί ηελ Σππνπνηεκέλε κέζνδν γηα ηε κέηξεζε ηνπ θηλδχλνπ αγνξάο γηα ηνλ ππνινγηζκφ ησλ θεθαιαηαθψλ απαηηήζεσλ ησλ ζπγαηξηθψλ ηεο ζηελ Διιάδα θαη ηηο δηεζλείο δξαζηεξηφηεηεο. Ο αθφινπζνο πίλαθαο ζπλνςίδεη ηηο θεθαιαηαθέο απαηηήζεηο γηα ηνλ θίλδπλν αγνξάο αλά παξάγνληα θηλδχλνπ, βαζηζκέλεο ζηελ Σππνπνηεκέλε κεζνδνινγία ζηηο 31 Γεθεκβξίνπ ηνπ 2014 θαη ηνπ 2013: εθαη. εθαη. Γεληθφο θίλδπλνο δηαπξαγκαηεχζηκσλ ρξεσζηηθψλ ηίηισλ 3 1 Δηδηθφο θίλδπλνο δηαπξαγκαηεχζηκσλ ρξεσζηηθψλ ηίηισλ 2 2 Γεληθφο θαη εηδηθφο θίλδπλνο κεηνρψλ 2 5 Κίλδπλνο πλαιιαγκαηηθψλ Ηζνηηκηψλ ύλνιν Δπηπιένλ, ε Σξάπεδα δελ θαηέρεη ζεκαληηθή ζέζε ζε ABS/RMBS ζην Υαξηνθπιάθην πλαιιαγψλ, γηα ηελ νπνία εθαξκφδεη ηελ πξνζέγγηζε VaR θαη φρη ηελ ηππνπνηεκέλε πξνζέγγηζε. 5.4 Αλνίγκαηα ζε αμίεο πνπ δελ πεξηιακβάλνληαη ζην ραξηνθπιάθην ζπλαιιαγώλ Μεηνρέο ηνπ ραξηνθπιαθίνπ Γηαζεζίκσλπξνοπψιεζε ζεσξνχληαη εθείλεο πνπ πξφθεηηαη λα δηαθξαηεζνχλ γηα απξνζδηφξηζηε ρξνληθή πεξίνδν, νη νπνίεο κπνξνχλ λα πσιεζνχλ πξνθεηκέλνπ λα θαιχςνπλ αλάγθεο ξεπζηφηεηαο ή εμαηηίαο κεηαβνιψλ ζηηο ηηκέο κεηνρψλ. Αγνξέο θαη πσιήζεηο κεηνρψλ δηαζέζηκσλπξνοπψιεζε αλαγλσξίδνληαη ζηελ εκεξνκελία ηεο ζπλαιιαγήο, δειαδή ηελ εκεξνκελία θαηά ηελ νπνία ν Όκηινο δεζκεχεηαη λα αγνξάζεη ή λα πσιήζεη ηελ επέλδπζε. Ζ αξρηθή εγγξαθή είλαη ζηελ εχινγε αμία ζπλ ην θφζηνο ζπλαιιαγήο. Γηαγξαθή πξνθχπηεη φηαλ ηα δηθαηψκαηα ηνπ λα εηζπξαρζνχλ ρξεκαηηθέο ξνέο απφ ηηο ελ ιφγσ επελδχζεηο έρνπλ ιήμεη ή φηαλ ν Όκηινο έρεη ζηελ νπζία κεηαβηβάζεη φινπο ηνπο θηλδχλνπο θαη ηα νθέιε ηεο ηδηνθηεζίαο απηψλ ησλ ζέζεσλ. Οη δηαζέζηκεο πξνο πψιεζε κεηνρέο εκθαλίδνληαη ζηε ζπλέρεηα ζε εχινγε αμία. Κέξδε θαη δεκηέο πνπ πξνθχπηνπλ απφ κεηαβνιέο ζηελ εχινγε αμία αλαγλσξίδνληαη απεπζείαο ζηα ίδηα θεθάιαηα έσο φηνπ ην πεξηνπζηαθφ ζηνηρείν δηαγξαθεί ή απνκεησζεί ζηα απνηειέζκαηα. Ζ εχινγε αμία επελδχζεσλ δηαπξαγκαηεχζηκσλ ζε νξγαλσκέλεο αγνξέο βαζίδεηαη ζηηο ηξέρνπζεο ηηκέο αγνξάο (bid prices). Αλ ε αγνξά ζηελ νπνία δηαπξαγκαηεχεηαη κία κεηνρή έρεη αλεπαξθή εκπνξεπζηκφηεηα, ν Όκηινο ππνινγίδεη ηελ εχινγε αμία ρξεζηκνπνηψληαο ηερληθέο απνηίκεζεο. Οη ηερληθέο απηέο πεξηιακβάλνπλ πξφζθαηεο παξφκνηεο αλεμάξηεηεο ζπλαιιαγέο, ηε δίθαηε αμία νπζηαζηηθά παξφκνηνπ ηίηινπ, αλάιπζε ρξεκαηνξνψλ, κνληέια απνηίκεζεο δηθαησκάησλ πξναίξεζεο θαη άιιεο κεζφδνπο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ζπρλά ζηελ αγνξά. ε πεξίπησζε αμηψλ ηαμηλνκεκέλσλ σο δηαζέζηκεοπξνοπψιεζε, κηα ζεκαληηθή ή παξαηεηακέλε πηψζε ζηελ εχινγε αμία ηνπ ηίηινπ θάησ απφ ην θφζηνο ηνπ, ιακβάλεηαη ππφςηλ ζην λα θαζνξηζηεί αλ ε αμία απηνχ ηνπ ζηνηρείνπ έρεη απνκεησζεί. Δάλ ππάξρεη ηέηνηα έλδεημε γηα ηίηιν ηνπ ραξηνθπιαθίνπ δηαζέζηκσλπξνοπψιεζε, ε ζπζζσξεπκέλε δεκία ππνινγηζκέλε σο ε δηαθνξά κεηαμχ ηνπ θφζηνπο απφθηεζεο θαη ηεο ηξέρνπζαο εχινγεο αμίαο, κεησκέλε θαηά νπνηαδήπνηε δεκία απνκείσζεο ζε απηή ηε κεηνρή πνπ έρεη πξνεγνπκέλσο αλαγλσξηζηεί ζηα θέξδε ή ηηο δεκίεο αθαηξείηαη απφ ην ραξηνθπιάθην θαη αλαγλσξίδεηαη ζηελ θαηάζηαζε απνηειεζκάησλ. Οη δεκίεο απνκείσζεο απφ κεηνρέο, πνπ έρνπλ αλαγλσξηζηεί ζηελ θαηάζηαζε απνηειεζκάησλ, είλαη κε αλαζηξέςηκεο. ηηο 31 Γεθεκβξίνπ 2014, ν Όκηινο αλαγλψξηζε πνζφ 23 εθαη. σο δεκίεο απνκείσζεο απφ κεηνρέο (πεξηιακβαλνκέλσλ Ακνηβαίσλ Κεθαιαίσλ, εηζεγκέλεο θαη κε εηζεγκέλεο κεηνρέο) γηα ηηο νπνίεο ε πηψζε ζηελ εχινγε αμία θάησ ηνπ θφζηνπο ζεσξείηαη ζεκαληηθή ή/θαη παξαηεηακέλε, σο απνηέιεζκα ηεο ζπλερηδφκελεο πηψζεο ζηηο ρξεκαηηζηεξηαθέο αγνξέο. Σελ 31 Γεθεκβξίνπ 2013, ν Όκηινο αλαγλψξηζε πνζφ 18 εθαη. σο δεκηά απνκείσζεο απφ κεηνρέο. ειίδα 50

51 5. Κίλδπλνο Αγνξάο Ο αθφινπζνο πίλαθαο παξνπζηάδεη δηαθξαηήζεηο κεηνρψλ πνπ αλήθνπλ ζην ραξηνθπιάθην δηαζέζηκσλπξνοπψιεζε θαη πεξηιακβάλνληαη ζηα επνπηηθά αλνίγκαηα ηεο 31 Γεθεκβξίνπ ηνπ 2014 θαη 2013: εθαη. εθαη. Γηαθξαηνχκελα γηα: ηξαηεγηθέο Δπελδχζεηο Δπελδχζεηο κε ζθνπφ ηελ θεθαιαηαθή αλαηίκεζε ύλνιν Μεηνρέο εηζεγκέλσλ εηαηξεηψλ Μεηνρέο κεεηζεγκέλσλ εηαηξεηψλ Λνηπά (Ακνηβαία θεθάιαηα & ινηπέο ζπιινγηθέο επελδχζεηο) ύλνιν Ο παξαθάησ πίλαθαο παξνπζηάδεη ηα πξαγκαηνπνηεζέληα θέξδε/(δεκίεο), κεηά θφξσλ, απφ ηελ πψιεζε κεηνρψλ ηνπ ραξηνθπιαθίνπ δηαζεζίκσλ πξνο πψιεζε, θαζψο επίζεο θαη ηα κεπξαγκαηνπνηεζέληα θέξδε/(δεκίεο) απφ ηελ απνηίκεζε ηζρχνλησλ ζέζεσλ ηνπ ηδίνπ ραξηνθπιαθίνπ, ηελ 31 Γεθεκβξίνπ 2014 θαη 2013: εθαη. εθαη. Πξαγκαηνπνηεζέληα θέξδε/(δεκίεο) Μεπξαγκαηνπνηεζέληα θέξδε/(δεκίεο) Σν πνζφ ησλ κεπξαγκαηνπνηεζνπζψλ δεκηψλ απφ κεηνρέο ηνπ ραξηνθπιαθίνπ δηαζεζίκσλ πξνο πψιεζε, αλαγλσξίδεηαη ζηα απνζεκαηηθά ηεο 31 Γεθεκβξίνπ 2014 θαη πεξηιακβάλεηαη ζηα βαζηθά ίδηα θεθάιαηα. 5.5 Δπηηνθηαθόο Κίλδπλνο Δπελδπηηθνύ ραξηνθπιαθίνπ Ζ Σξάπεδα ππνινγίδεη θαη ειέγρεη ηνλ θίλδπλν ησλ επηηνθίσλ ηνπ επελδπηηθνχ ραξηνθπιαθίνπ γηα ηηο δξαζηεξηφηεηεο ηεο Σξάπεδαο ζε θαζεκεξηλή βάζε, ρξεζηκνπνηψληαο ην εζσηεξηθφ ππφδεηγκα δηαρείξηζεο θηλδχλσλ (VaR). Γηα ηηο δηεζλείο δξαζηεξηφηεηεο (Ρνπκαλία, Βνπιγαξία, εξβία, Οπθξαλία) ν Όκηινο εθαξκφδεη αλάιπζε επαηζζεζίαο θαη πξνεηνηκάδεηαη λα εθαξκφζεη ηε κεζνδνινγία VaR. Σν ζχζηεκα ιακβάλεη ππφςε φια ηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία, ηηο ππνρξεψζεηο θαη ηα εθηφο ηζνινγηζκνχ ζηνηρεία, ηα νπνία είλαη επαίζζεηα ζηα επηηφθηα. Ζ επηηνθηαθή έθζεζε ππνινγίδεηαη ρξεζηκνπνηψληαο ηηο εκεξνκελίεο ιήμεο ή ηηο εκεξνκελίεο επφκελεο αλαηίκεζεο ζε πεξίπησζε θπκαηλφκελσλ επηηνθίσλ. Ζ ίδηα κεζνδνινγία εθαξκφδεηαη επίζεο θαη ζηα δαλεηνδνηηθά κέζα, φπνπ θακία πξνζαξκνγή πξνπιεξσκήο δε γίλεηαη εθ' φζνλ απηφο ν ηχπνο θηλδχλνπ είλαη επνπζηψδεο. Σν θχξην κέξνο ησλ ινγαξηαζκψλ ρσξίο ιήμε έρεη κηα δνκή βξαρππξφζεζκεο αλαηίκεζεο θαη επνκέλσο αληηκεησπίδεηαη αληίζηνηρα. ην ηέινο ηνπ 2014 θαη 2013 ην κέζν επηηνθηαθφ VaR ζε δηάζηεκα εκπηζηνζχλεο 99% θαη γηα πεξίνδν δηαθξάηεζεο 1 εκέξα γηα ηηο δξαζηεξηφηεηεο ηεο Σξάπεδαο ζηελ Διιάδα, ηελ Κχπξν θαη ην Λνπμεκβνχξγν ήηαλ σο εμήο: εθαη. εθαη. Δπηηνθηαθφ VaR ηνπ επελδπηηθνχ ραξηνθπιαθίνπ πλνιηθφ επηηνθηαθφ VaR (ραξηνθπιάθην ζπλαιιαγψλ θαη επελδπηηθφ 1 ) ¹Ζ κεηαβιεηόηεηα ησλ επηηνθίσλ εθαξκόζηεθε ζε όια ηα ραξηνθπιάθηα. Ζ κεηαβιεηόηεηα ηνπ credit spread εθαξκόζηεθε ζην ραξηνθπιάθην ζπλαιιαγώλ θαη ζην δηαζέζηκνπξνοπώιεζε ραξηνθπιάθην. Δπηπένλ, ε Σξάπεδα ππνινγίδεη ηελ επαηζζεζία ζηα επηηφθηα εθαξκφδνληαο παξάιιειεο κεηαηνπίζεηο θαηά +100 bps ζηα επηηφθηα. Ο αθφινπζνο πίλαθαο παξνπζηάδεη ηελ αλάιπζε επαηζζεζίαο αλά λφκηζκα, γηα ηελ Σξάπεδα ζηηο 31 Γεθεκβξίνπ ηνπ 2014 θαη ηνπ 2013: 2014 ΤΝΟΛΟ EUR CHF JPY PLN RON TRY USD ΛΟΗΠΑ εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. Κίλδπλνο επηηνθίσλ (Δπελδπηηθφ ραξη.): +100 bps παξάιιειε κεηαηφπηζε Κίλδπλνο επηηνθίσλ (ραξη. πλαιιαγψλ θαη Δπελδπηηθφ ραξηνθπιάθην): (1) (1) bps παξάιιειε κεηαηφπηζε ειίδα 51

52 5. Κίλδπλνο Αγνξάο 2013 ΤΝΟΛΟ EUR CHF JPY PLN RON TRY USD ΛΟΗΠΑ εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. Κίλδπλνο επηηνθίσλ (Δπελδπηηθφ ραξη.): +100 bps παξάιιειε κεηαηφπηζε Κίλδπλνο επηηνθίσλ (ραξη. πλαιιαγψλ θαη Δπελδπηηθφ ραξηνθπιάθην): (2) (0) 0 (0) (2) (0) 0 (0) bps παξάιιειε κεηαηφπηζε Ο αθφινπζνο πίλαθαο παξνπζηάδεη ηελ αλάιπζε επαηζζεζίαο γηα ηελ επαίζζεηε ζηα επηηφθηα ζέζε ηνπ εκπνξηθνχ θαη επελδπηηθνχ ραξηνθπιαθίνπ ζηηο θχξηεο ζπγαηξηθέο ησλ δηεζλψλ δξαζηεξηνηήησλ (Ρνπκαλία, Βνπιγαξία, εξβία, Οπθξαλία), ζηηο 31 Γεθεκβξίνπ ηνπ 2014 θαη ηνπ 2013, εθαξκφδνληαο παξάιιειεο κεηαηνπίζεηο θαηά +100 bps ζηα επηηφθηα: 31 Γεθεκβξίνπ 2014 Δπαηζζεζία ραξη. πλαιιαγώλ Δπαηζζεζία Δπελδπηηθνύ ραξη. Ρνπκαλία Βνπιγαξία εξβία Οπθξαλία Ρνπκαλία Βνπιγαξία εξβία Οπθξαλία (1) (15) (16) (1) 3 2 (1) (1) (0) (4) (4) 31 Γεθεκβξίνπ 2013 πλνιηθή Δπαηζζεζία εθαη. εθαη. εθαη. Δπαηζζεζία ραξη. πλαιιαγψλ Δπαηζζεζία Δπελδπηηθνχ ραξη. πλνιηθή Δπαηζζεζία εθαη. εθαη. εθαη. (1) (7) (8) 2 2 (3) (3) (1) (5) (6) 5.6 Κίλδπλνο Αληηζπκβαιιόκελνπ Οξηζκόο Ο θίλδπλνο αληηζπκβαιιφκελνπ αλαθέξεηαη ζηνλ θίλδπλν ζηνλ νπνίν ν αληηζπκβαιιφκελνο, ζε κηα ζπλαιιαγή εθηφο ηζνινγηζκνχ (π.ρ. ζπλαιιαγή παξαγψγσλ) ρξενθνπήζεη πξηλ ηε ιήμε ηεο ζπλαιιαγήο θαη ε Σξάπεδα έρεη αμίσζε απφ απηφλ (ε ηξέρνπζα αμία ηεο ζπλαιιαγήο είλαη ζεηηθή γηα ηελ Σξάπεδα) Τερληθέο κείσζεο θηλδύλνπ αληηζπκβαιιόκελνπ Γηα λα κεησζεί ην άλνηγκα πξνο ηνπο αληηζπκβαιιφκελνπο, ρξεζηκνπνηνχληαη ηερληθέο κείσζεο θηλδχλνπ. Ζ πην θνηλή είλαη ε ρξήζε ζπκθσληψλ ζπκςεθηζκνχ (ζπλήζσο βάζεη ησλ ηππνπνηεκέλσλ ISDA ζπκβάζεσλ) νη νπνίεο επηηξέπνπλ ζηελ Σξάπεδα λα ζπκςεθίδεη θαζαξέο ζεηηθέο θαη αξλεηηθέο αμίεο ζπλαιιαγψλ ζε πεξίπησζε ρξενθνπίαο ηνπ αληηζπκβαιιφκελνπ. Δπηπιένλ, ε Σξάπεδα εθαξκφδεη ηππνπνηεκέλεο ζπκθσλίεο αληαιιαγήο ελερχξνπ (CSAs) κε ηνπο πεξηζζφηεξνπο αληηζπκβαιιφκελνπο. Έηζη, ελέρπξν αληαιιάζζεηαη ζε θαζεκεξηλή βάζε ψζηε λα θαιπθζεί ην ηξέρνλ άλνηγκα. ηελ πεξίπησζε ησλ ζπκθσληψλ επαλαγνξάο/επαλαπψιεζεο ε Σξάπεδα εθαξκφδεη ζπκθσλίεο ζπκςεθηζκνχ θαη αληαιιάζεη ελέρπξν ζε θαζεκεξηλή βάζε ρξεζηκνπνηψληαο ηηο ηππνπνηεκέλεο GMRA ζπκθσλίεο. ειίδα 52

53 5. Κίλδπλνο Αγνξάο Παξαθνινύζεζε θηλδύλνπ Αληηζπκβαιιόκελνπ Σν ηξέρνλ άλνηγκα ζηηο 31 Γεθεκβξίνπ ηνπ 2014 θαη ηνπ 2013 παξνπζηάδεηαη ζηνλ παξαθάησ πίλαθα: Σξέρνλ Άλνηγκα πξν ζπκςεθηζκνύ 31 Γεθεκβξίνπ 2014 Σξέρνλ Άλνηγκα κεηά ζπκςεθηζκνύ Απνηέιεζκα ζπκςεθηζκνύ Δλέρπξν πνπ αληαιιάρζεθε πλνιηθό άλνηγκα κεηά ηελ εθαξκνγή ζπκςεθηζκνύ θαη αληαιιαγήο ελερύξνπ εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. πλαιιαγέο βάζεη ISDA θαη CSA (παξάγσγα) 2,158 1, (1,808) 1,528 πλαιιαγέο βάζεη GMRA (repos θαη reverse repos) 1,303 1,296 7 (206) 1,486 Άιιεο ζπλαιιαγέο (παξάγσγα θαη repos ρσξίο ζπκβάζεηο ISDA, CSA, GMRA) ύλνιν 3,664 2, (2,014) 3, Γεθεκβξίνπ 2013 Σξέρνλ Άλνηγκα πξν ζπκςεθηζκνχ Σξέρνλ Άλνηγκα κεηά ζπκςεθηζκνχ Απνηέιεζκα ζπκςεθηζκνχ Δλέρπξν πνπ αληαιιάρζεθε πλνιηθφ άλνηγκα κεηά ηελ εθαξκνγή ζπκςεθηζκνχ θαη αληαιιαγήο ελερχξνπ εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. εθαη. πλαιιαγέο βάζεη ISDA θαη CSA (παξάγσγα) 1, (1,262) 1,038 πλαιιαγέο βάζεη GMRA (repos θαη reverse repos) (55) 731 Άιιεο ζπλαιιαγέο (παξάγσγα θαη repos ρσξίο ζπκβάζεηο ISDA, CSA, GMRA) ύλνιν 2,075 1, (1,317) 1,855 εκεηψζεηο: 1.πκςεθηζκφο θαη αληαιιαγή ελερχξνπ εθαξκφδεηαη ζε αληηζπκβαιιφκελνπο κφλν γηα ζπκβφιαηα ISDA, CSA θαη GMRA. 2. Σα Repos θαη reverse repos κε θεληξηθέο ηξάπεδεο (Σξάπεδα ηεο Διιάδνο, Δπξσπατθή Κεληξηθή Σξάπεδα θ.ιπ.) εμαηξνχληαη. 3. ηνλ ππνινγηζκφ αλνηγκάησλ ζπλαιιαγψλ θάησ απφ GMRA, ηα haircuts ιακβάλνληαη ππφςηλ θαη απμάλνπλ ηo άλνηγκα. 4. ηνλ ππνινγηζκφ αλνηγκάησλ ζπλαιιαγψλ θάησ απφ CSA ηα threshold & independent amounts ιακβάλνληαη ππφςηλ θαη απμάλνπλ ην άλνηγκα Wrong way risk Ζ Σξάπεδα απνθεχγεη λα ηνπνζεηείηαη ζε ζπλαιιαγέο παξαγψγσλ φπνπ ε αμία ηνπ ππνθείκελνπ κέζνπ είλαη ζεηηθά ζπζρεηηζκέλε κε ηελ πηζηνιεπηηθή ηθαλφηεηα ηνπ αληηζπκβαιιφκελνπ Δπηπηώζεηο από ηελ ππνβάζκηζε ηεο πηζηνιεπηηθήο ηθαλόηεηαο Οη ζπκβάζεηο αληαιιαγήο ελερχξνπ ηεο Σξάπεδαο (CSAs ηα νπνία θαιχπηνπλ ζπλαιιαγέο παξαγψγσλ) κε άιιεο ηξάπεδεο πεξηέρνπλ ζε θάπνηεο πεξηπηψζεηο rating triggers. Γηα απηέο ηηο ζπκθσλίεο, πεξαηηέξσ ππνβάζκηζε ηεο πηζηνιεπηηθήο ηθαλφηεηαο ηεο Σξάπεδαο κπνξεί λα νδεγήζεη ζε πεξαηηέξσ θαηάζεζε ελερχξνπ. Γεδνκέλεο ηεο ηξέρνπζαο πηζηνιεπηηθήο αμηνιφγεζεο ηεο Σξάπεδαο, ην επηπξφζζεην απνηέιεζκα είλαη ακειεηέν Πηζησηηθά Παξάγσγα Ο Όκηινο έρεη πεξηνξηζκέλν ραξηνθπιάθην πηζησηηθψλ παξαγψγσλ (CDSs), ηα νπνία ρξεζηκνπνηνχληαη θπξίσο γηα εκπνξηθνχο ζθνπνχο. Ζ Σξάπεδα δελ έρεη δξαζηεξηφηεηα δηακεζνιαβεηή ζε απηή ηελ αγνξά. Δπηπιένλ, ε Σξάπεδα δελ αληηζηαζκίδεη ην δαλεηαθφ ηεο ραξηνθπιάθην κε CDSs θαζψο απηή ε αγνξά δελ είλαη αλεπηπγκέλε ζηελ Διιάδα. Ο αθφινπζνο πίλαθαο ζπλνςίδεη ην νλνκαζηηθφ πνζφ αλά ηχπν πξνζηαζίαο: Αγνξαζηήο Πξνζηαζίαο : 200 εθ. (2013: 12,25 εθ ) Πσιεηήο Πξνζηαζίαο : 100 εθ. (2013: 7,25 εθ. ) Σν ηξέρνλ άλνηγκα ζε ζέζεηο πηζησηηθψλ παξαγψγσλ CDS θαη δηθαησκάησλ πξναίξεζεο παξαγψγσλ πηζησηηθνχ θηλδχλνπ ήηαλ 0,48 εθ ζηηο 31 Γεθεκβξίνπ ηνπ 2014 (2013: 0,12 εθ. ). ειίδα 53

54 6. Λεηηνπξγηθόο Κίλδπλνο 6.1 Γηαθπβέξλεζε Αλαγλσξίδνληαο ην γεγνλφο φηη ν ιεηηνπξγηθφο θίλδπλνο εκπεξηέρεηαη ζε θάζε επηρεηξεκαηηθή δξαζηεξηφηεηα, ε νξγαλσηηθή δηαθπβέξλεζή ηνπ πεγάδεη απφ ην Γηνηθεηηθφ πκβνχιην, ηελ Δθηειεζηηθή Δπηηξνπή θαη ηα Αλψηεξα Γηεπζπληηθά ζηειέρε θαη θαηαιήγεη ζηνπο επηθεθαιήο θαη ηα ζηειέρε θάζε επηρεηξεκαηηθήο κνλάδαο. Σν πιαίζην νξγαλσηηθήο δηαθπβέξλεζεο εθαξκφδεηαη ζε φιεο ηηο ρψξεο δξαζηεξηνπνίεζεο ηνπ Οκίινπ αληίζηνηρα. Κάζε ζπγαηξηθή ηξάπεδα ηνπ Οκίινπ έρεη ζπζηήζεη κηα Μνλάδα Λεηηνπξγηθνχ Κηλδχλνπ ε νπνία είλαη αξκφδηα γηα ηελ εθαξκνγή ηεο ζηξαηεγηθήο θαη ηνπ πιαηζίνπ δηαρείξηζεο ιεηηνπξγηθψλ θηλδχλσλ ηνπ Οκίινπ, ζηηο πεξηνρέο δξαζηεξηνπνίεζήο ηεο. Σν Γηνηθεηηθφ πκβνχιην παξαθνινπζεί, κέζσ ηεο Δπηηξνπήο Γηαρείξηζεο Κηλδχλσλ ηνπ Γηνηθεηηθνχ πκβνπιίνπ, ην επίπεδν θαη ην πξνθίι ιεηηνπξγηθνχ θηλδχλνπ, ζπκπεξηιακβαλνκέλνπ ηνπ χςνπο ησλ ιεηηνπξγηθψλ δεκηψλ, ηεο ζπρλφηεηαο θαη ηεο επίπησζήο ηνπο, θαη κέζσ ηεο Δπηηξνπήο Διέγρνπ, ηα ζέκαηα ιεηηνπξγηθνχ θηλδχλνπ πνπ ζρεηίδνληαη κε κεραληζκνχο ειέγρσλ. Ζ Δπηηξνπή Γηαρείξηζεο Λεηηνπξγηθψλ Κηλδχλσλ ηνπ Οκίινπ, αμηνινγεί ην ιεηηνπξγηθφ θίλδπλν πνπ πξνθχπηεη απφ ηηο δξαζηεξηφηεηεο ηεο Eurobank, δηαζθαιίδεη φηη θάζε επηρεηξεκαηηθή κνλάδα δηαζέηεη ηηο θαηάιιειεο πνιηηηθέο θαη δηαδηθαζίεο γηα ηε δηαρείξηζε ηνπ ιεηηνπξγηθνχ ηεο θηλδχλνπ θαη πξνβαίλεη ζηελ άκεζε ιήςε δηνξζσηηθψλ κέηξσλ, φηαλ εληνπίδεηαη κηα πεξηνρή πςεινχ θηλδχλνπ. Ο Δπηθεθαιήο Γηαρείξηζεο Κηλδχλσλ ηνπ Οκίινπ είλαη αξκφδηνο γηα θάζε πξσηνβνπιία πνπ ζρεηίδεηαη κε ηε δηαρείξηζε ηνπ ιεηηνπξγηθνχ θηλδχλνπ θαη δηαζθαιίδεη ηελ εθαξκνγή ηεο πνιηηηθήο ιεηηνπξγηθνχ θηλδχλνπ. Ο Γεληθφο Γηεπζπληήο Δπηθεθαιήο Γηαρείξηζεο Κηλδχλσλ ηνπ Οκίινπ έρεη ηε ζπλνιηθή επζχλε θαη ηελ επνπηεία ησλ επηρεηξεκαηηθψλ κνλάδσλ ιεηηνπξγηθνχ θηλδχλνπ ζε θάζε ρψξα φπνπ δξαζηεξηνπνηείηαη ε Eurobank. Ζ θχξηα επζχλε γηα ηε δηαρείξηζε ηνπ ιεηηνπξγηθνχ θηλδχλνπ βξίζθεηαη ζηνπο αληίζηνηρνπο επηθεθαιήο θάζε επηρεηξεκαηηθήο κνλάδαο. Γηα ην ζθνπφ απηφ, θάζε επηρεηξεκαηηθή κνλάδα: αλαγλσξίδεη, αμηνινγεί θαη παξαθνινπζεί ηνπο ιεηηνπξγηθνχο ηεο θηλδχλνπο θαη εθαξκφδεη ηερληθέο κείσζεο ησλ θηλδχλσλ απηψλ, αμηνινγεί ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ησλ ειέγρσλ, αλαθέξεη φια ηα ζρεηηθά ζέκαηα θαη έρεη πξφζβαζε θαη ρξεζηκνπνηεί ηηο κεζφδνπο θαη ηα εξγαιεία πνπ δεκηνπξγήζεθαλ απφ ηνλ Σνκέα Λεηηνπξγηθψλ Κηλδχλσλ, πξνθεηκέλνπ λα δηεπθνιχλεηαη ε αλαγλψξηζε, ε αμηνιφγεζε θαη ε παξαθνινχζεζε ησλ ιεηηνπξγηθψλ θηλδχλσλ. Ο Σνκέαο Λεηηνπξγηθψλ Κηλδχλσλ είλαη ππεχζπλνο γηα ηνλ θαζνξηζκφ θαη ηελ εθαξκνγή ηεο κεζνδνινγίαο γηα ηελ αλαγλψξηζε, ηελ αμηνιφγεζε θαη ηε δεκηνπξγία αλαθνξψλ ιεηηνπξγηθνχ θηλδχλνπ ζην πιαίζην ησλ απνθάζεσλ ηνπ Γηνηθεηηθνχ πκβνπιίνπ θαη ηεο Δπηηξνπήο Γηαρείξηζεο Κηλδχλσλ, θαη ηελ εθαξκνγή ξπζκηζηηθψλ απαηηήζεσλ θαη θαηεπζπληήξησλ γξακκψλ ηνπ Οκίινπ. Δπίζεο είλαη ππεχζπλνο γηα ηελ παξαθνινχζεζε ηνπ επηπέδνπ θαη ηνπ πξνθίι ιεηηνπξγηθνχ θηλδχλνπ θαη ηελ ππνβνιή ζρεηηθψλ αλαθνξψλ ζην πκβνχιην ηεο Δπηηξνπήο Γηαρείξηζεο Κηλδχλσλ, θαζψο θαη γηα ηνλ θαζνξηζκφ θαη ηελ εθαξκνγή ηεο κεζνδνινγίαο γηα ηνλ ππνινγηζκφ ησλ θεθαιαηαθψλ απαηηήζεσλ γηα ην ιεηηνπξγηθφ θίλδπλν. 6.2 Πιαίζην δηαρείξηζεο ιεηηνπξγηθνύ θηλδύλνπ Σν πιαίζην δηαρείξηζεο ιεηηνπξγηθψλ θηλδχλσλ ηνπ Οκίινπ βαζίδεηαη ζε ηέζζεξα ζηνηρεία: Αξρέο Γηαθπβέξλεζε & Οξγάλσζε Γηαδηθαζίεο Τπνδνκή Σν πιαίζην δηαρείξηζεο ιεηηνπξγηθνχ θηλδχλνπ θαη νη ζρεηηθέο πνιηηηθέο έρνπλ σο ζηφρν: ηε δεκηνπξγία ελφο πιαηζίνπ ιεηηνπξγηθνχ θηλδχλνπ θαη ηεο δηαθπβέξλεζήο ηνπ, επζπγξακκίδνληαο ηε δνκή θαη ηηο δηαδηθαζίεο κε ηηο βέιηηζηεο δηεζλείο ηξαπεδηθέο πξαθηηθέο, ηελ εηζαγσγή δηαδηθαζηψλ αλαγλψξηζεο θηλδχλσλ, φπσο ε απηναμηνιφγεζε θηλδχλσλ απφ ηηο κνλάδεο, νη δείθηεο ιεηηνπξγηθψλ θηλδχλσλ φπνπ απαηηείηαη, θαζψο θαη ε ζπιινγή γεγνλφησλ ιεηηνπξγηθνχ θηλδχλνπ, ηε δεκηνπξγία θνηλνχ νξηζκνχ θαη ζπλεπνχο πξνζέγγηζεο σο πξνο ην ιεηηνπξγηθφ θίλδπλν ψζηε λα θαηαζηεί δπλαηή ε θνηλή αλαγλψξηζε θαη ε νκαδνπνίεζε ηνπ ιεηηνπξγηθνχ θηλδχλνπ ζε επίπεδν Οκίινπ, ηελ θαζηέξσζε κηαο δπλακηθήο θνπιηνχξαο δηαρείξηζεο ιεηηνπξγηθνχ θηλδχλνπ ζηνλ Όκηιν, ζπλδένληαο ηηο επηρεηξεκαηηθέο δξαζηεξηφηεηεο κε ηνλ έιεγρν ηνπ θηλδχλνπ, ηε δεκηνπξγία νινθιεξσκέλσλ αλαθνξψλ ιεηηνπξγηθνχ θηλδχλνπ, ηελ ηήξεζε ησλ θαηεπζπληήξησλ γξακκψλ ηνπ Οκίινπ θαη ηε ζπκκφξθσζε κε ηηο ηνπηθέο ξπζκηζηηθέο απαηηήζεηο θαη πξαθηηθέο πνπ ζρεηίδνληαη κε ην ιεηηνπξγηθφ θίλδπλν ζηηο ρψξεο ζηηο νπνίεο δξαζηεξηνπνηείηαη ε Eurobank, ηελ επίηεπμε αληαγσληζηηθνχ πιενλεθηήκαηνο φζνλ αθνξά ηε δηαρείξηζε ιεηηνπξγηθψλ θηλδχλσλ κέζσ ηεο ιήςεο απνθάζεσλ κε βάζε ηνλ θίλδπλν (riskbased approach), θαη ηελ αμηνπνίεζε ηεο δηεζλνχο γλψζεο θαη ησλ θαιψλ πξαθηηθψλ δηαρείξηζεο ιεηηνπξγηθνχ θηλδχλνπ. Οη δηαδηθαζίεο δηαρείξηζεο ιεηηνπξγηθνχ θηλδχλνπ απνηεινχληαη απφ ηνλ εληνπηζκφ, ηελ αμηνιφγεζε (ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο κέηξεζεο θαη ηεο απνηίκεζεο), ηε δηαρείξηζε ησλ ειεγθηηθψλ κεραληζκψλ θαη ηνπο κεραληζκνχο κεηαθνξάο θηλδχλνπ, ηελ πξνεηνηκαζία αλαθνξψλ θαζψο θαη ηε βειηίσζε ηεο απφδνζεο. Απηέο νη δηαδηθαζίεο ππνζηεξίδνληαη απφ θαη εθαξκφδνληαη κε ηα εξγαιεία / κεζφδνπο ιεηηνπξγηθνχ θηλδχλνπ, πνπ είλαη ηα εμήο: ειίδα 54

55 6. Λεηηνπξγηθόο Κίλδπλνο Απηναμηνιφγεζε Λεηηνπξγηθψλ Κηλδχλσλ & Διέγρσλ (Risk & Control Self Assessment RCSA), είλαη κηα κέζνδνο πνπ έρεη ζθνπφ λα εληνπίζεη, λα αμηνινγήζεη θαη ηειηθά λα πεξηνξίζεη ην ιεηηνπξγηθφ θίλδπλν. Οη θίλδπλνη αμηνινγνχληαη ρξεζηκνπνηψληαο ζπγθεθξηκέλε κεζνδνινγία θαη επεμεξγάδνληαη έηζη ψζηε λα ηεξαξρεζνχλ νη εληνπηζζέληεο ιεηηνπξγηθνί θίλδπλνη, λα πξνζδηνξηζηνχλ νη πεξηνρέο/ δξαζηεξηφηεηεο/ δηαδηθαζίεο πςεινχ ιεηηνπξγηθνχ θηλδχλνπ θαη λα δεκηνπξγεζνχλ πξνθίι ιεηηνπξγηθνχ θηλδχλνπ. Ο Όκηινο έρεη πηνζεηήζεη κία πξνζέγγηζε πνπ βαζίδεηαη ζηνλ θίλδπλν (riskoriented) νη κεραληζκνί ειέγρνπ αμηνινγνχληαη σο ζπκπιεξσκαηηθά ζηνηρεία ησλ ιεηηνπξγηθψλ θηλδχλσλ. Σν RCSA πξαγκαηνπνηείηαη αλά 1218 κήλεο, ζε πεξίπησζε φκσο πνπ πξαγκαηνπνηεζνχλ ζεκαληηθέο αιιαγέο, ε άζθεζε πξαγκαηνπνηείηαη ζπρλφηεξα. Γείθηεο Λεηηνπξγηθψλ Κηλδχλσλ (Key Risk Indicators KRIs), είλαη ελδείμεηο πνπ βαζίδνληαη ζε ηζηνξηθά δεδνκέλα θαη ζηεξίδνληαη ζε ζπγθεθξηκέλεο θαη κεηξήζηκεο δξαζηεξηφηεηεο νη νπνίεο θαηαδεηθλχνπλ έθζεζε ζε ιεηηνπξγηθφ θίλδπλν. Οη δείθηεο αλαπηχζζνληαη γηα θάζε πεξηνρή πνπ θξίλεηαη αλαγθαία, αλάινγα κε ηα εηδηθά ραξαθηεξηζηηθά ηεο. Οη δείθηεο ιεηηνπξγηθψλ θηλδχλσλ είλαη κεηξήζηκνη θαη εθθξάδνληαη σο πνζφ, πνζνζηφ ή αλαινγία, θαζνξίδνληαη βάζεη ζπγθεθξηκέλσλ ιεηηνπξγηθψλ θηλδχλσλ θαη ζπλδένληαη κε ηελ αλεθηηθφηεηα ζηνλ θίλδπλν (risk tolerance). Γεγνλφηα ιεηηνπξγηθνχ θηλδχλνπ, εληνπίδνληαη θαη θαηαγξάθνληαη κε ζθνπφ ηελ ελεκέξσζε ηεο εζσηεξηθήο βάζεο δεδνκέλσλ θαη ηε δεκηνπξγία αλαθνξψλ. Σα γεγνλφηα ιεηηνπξγηθνχ θηλδχλνπ ηαμηλνκνχληαη αλάινγα κε ηελ αξκφδηα κνλάδα, ηελ αηηία, ηελ θαηεγνξία θηλδχλνπ, ηηο επηπηψζεηο, ηηο ζρεηηθέο επηρεηξεκαηηθέο δξαζηεξηφηεηεο, θηι. Αλάιπζε ελαξίσλ Λεηηνπξγηθνχ Κηλδχλνπ (Scenario Analysis) φπνπ αμηνινγείηαη ε έθζεζε ζε ζεκαληηθνχο ιεηηνπξγηθνχο θηλδχλνπο κέζα απφ ηελ εμέηαζε αθξαίσλ/ θαηαζηξνθηθψλ κειινληηθψλ γεγνλφησλ, φπνπ πξνζδηνξίδεηαη ε πηζαλφηεηα απηά λα ζπκβνχλ. Σα ζελάξηα ιακβάλνπλ ππφςε ην πθηζηάκελν θαη πξνβιεπφκελν επηρεηξεκαηηθφ πεξηβάιινλ, φπσο επίζεο θαη ην νηθνλνκηθφ, θνηλσληθφ θαη γεσπνιηηηθφ πεξηβάιινλ. Γεκηνπξγία αλαθνξψλ ιεηηνπξγηθνχ θηλδχλνπ, γηα εζσηεξηθή ρξήζε θαη γηα επνπηηθνχο ζθνπνχο. Τπνινγηζκφο θεθαιαηαθψλ απαηηήζεσλ γηα ην ιεηηνπξγηθφ θίλδπλν, ρξεζηκνπνηψληαο θαηάιιειε κεζνδνινγία θαη παξαδνρέο. Γηαρείξηζε θηλδχλνπ απάηεο, απνηειεί κηα ζεκαληηθή δέζκεπζε ηνπ Οκίινπ ε νπνία σο ζηφρν έρεη λα κεηξηάζεη ηνλ θίλδπλν απάηεο θαη λα κεηψζεη ηηο ζρεηηθέο δεκηέο. Ζ ζηξαηεγηθή ηνπ Οκίινπ γηα ηελ θαηαπνιέκεζε ηεο απάηεο βαζίδεηαη ζε ηξεηο θχξηεο θαηεπζχλζεηο: 1) Οξγαλσηηθέο πξσηνβνπιίεο γηα επηθέληξσζε ζηελ θαηαπνιέκεζε ηεο απάηεο θαη ηε βειηίσζε ηνπ ζπληνληζκνχ, 2) Πξσηνβνπιίεο ζρεηηθέο κε ην πξνζσπηθφ, κε ζηφρν ηελ επαηζζεηνπνίεζε ζε ζέκαηα απάηεο θαη ηε δεκηνπξγία θνπιηνχξαο θαηά ηεο απάηεο, θαη 3) Πξσηνβνπιίεο γηα πεξηβάιινλ πξφιεςεο θαη αλίρλεπζεο ηεο απάηεο κε ζθνπφ ηελ ελίζρπζε ησλ κεραληζκψλ ειέγρνπ ηνπ Οκίινπ θαηά ηεο απάηεο. Ζ Eurobank θαιχπηεηαη απφ αζθαιηζηηθά ζπκβφιαηα Δγθιήκαηνο & Δπαγγεικαηηθήο Δπζχλεο απφ ηελ αγνξά ηνπ Λνλδίλνπ θαη θαιχπηεη ην ζχλνιν ησλ δξαζηεξηνηήησλ ηεο ζε επίπεδν Οκίινπ. 6.3 Μέζνδνο Τπνινγηζκνύ ηνπ Λεηηνπξγηθνύ θηλδύλνπ χκθσλα κε ηηο απαηηήζεηο ηηο Βαζηιείαο ΗΗΗ γηα ηελ εθαξκνγή ηεο ηππνπνηεκέλεο κεζφδνπ, νη επηρεηξεκαηηθέο δξαζηεξηφηεηεο ηνπ Οκίινπ έρνπλ ρσξηζηεί ζε νθηψ ηνκείο θαη ηα αθαζάξηζηα ιεηηνπξγηθά έζνδα ππνινγίδνληαη γηα θάζε έλα απφ ηα έηε 2012, 2013 θαη Σα εηήζηα αθαζάξηζηα ιεηηνπξγηθά έζνδα ζηαζκίδνληαη κε θαζνξηζκέλνπο ζπληειεζηέο, ψζηε λα ππνινγηζζνχλ ηα απαηηνχκελα επνπηηθά θεθάιαηα αλά επηρεηξεκαηηθή δξαζηεξηφηεηα. Σν άζξνηζκα ησλ πνζψλ απηψλ ζρεκαηίδεη ηηο ζπλνιηθέο επνπηηθέο θεθαιαηαθέο απαηηήζεηο ηνπ Ππιψλα 1 γηα ην ιεηηνπξγηθφ θίλδπλν. Ο ππνινγηζκφο ηνπ ιεηηνπξγηθνχ θηλδχλνπ αληηπξνζσπεχεη κηα πξνζέγγηζε κε βάζε ηα έζνδα ηνπ Οκίινπ. ειίδα 55

56 7. Βεβαξεκέλα ζηνηρεία ελεξγεηηθνύ. 7.1 Πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηε ζεκαληηθόηεηα ησλ βεβαξεκέλσλ ζηνηρείσλ ελεξγεηηθνύ Η Τξάπεδα ρξεζηκνπνηεί ηνπο παξαθάησ θχξηνπο ηχπνπο δέζκεπζεο ελερχξσλ γηα ρξεκαηνδφηεζε: i) Φξεκαηνδφηεζε κε ρξήζε ελέρπξνπ απφ ην Δπξσζχζηεκα (ECB s MRO/LTRO), γηα απηνχ ηνπ ηχπνπ ηελ ρξεκαηνδφηεζε ε Τξάπεδα ρξεζηκνπνηεί θπξίσο ηνπο αθφινπζνπο ηχπνπο εμαζθάιηζεο : Γηαθξαηνχκελνπο νκνινγηαθνχο ηίηινπο Pillar 2 Οκφινγα Διιεληθνχ Γεκνζίνπ Έληνθα Γξακκάηηα Διιεληθνχ Γεκνζίνπ Γάλεηα πνπ είλαη απνδεθηά γηα εμαζθάιηζε απφ ην Δπξσζχζηεκα Aιινπο απνδεθηνχο νκνινγηαθνχο ηίηινπο ii) Xξεκαηνδφηεζε θάλνληαο ρξήζε ελερχξνπ κε δηαηξαπεδηθνχο αληηζπκβαιιφκελνπο θαη κε ρξήζε πςειήο πνηφηεηαο ηίηισλ (θπξίσο EFSF νκφινγα). iii) Xξεκαηνδφηεζε θάλνληαο ρξήζε ελερχξνπ κε δηαηξαπεδηθνχο αληηζπκβαιιφκελνπο θαη κε ρξήζε δηαθξαηνχκελσλ ηδίσλ νκνινγηαθψλ ηίηισλ, ηδίσλ ηηηινπνηήζεσλ, θαη δηαθξαηνχκελσλ νκνινγηαθψλ ηίηισλ Pillar 2. iv) Δθδφζεηο Καιπκκέλσλ ηίηισλ θαη ηηηινπνηήζεηο πνπ έρνπλ ελέρπξν δάλεηα, νη πιεηνςεθία απηψλ ησλ ηίηισλ δηαθξαηνχληαη θαη κέξνο απηψλ (ηα αλψηεξα tranches ζηελ πεξίπησζε ησλ ηηηινπνήζεσλ) ρξεζηκνπνηνχληαη γηα δηαηξαπεδηθέο ζπκθσλίεο επαλαγνξάο φπσο αλαθέξεηαη ζην παξαπάλσ ζεκείν (iii). Καηά ην πξνεγνχκελν έηνο 2014 ε ζπλνιηθή ρξεκαηνδφηεζε κε ρξήζε ελέρπξνπ απφ ην Δπξσζχζηεκα (ECB s MRO/LTRO) γηα φιν ηνλ Όκηιν κεηψζεθε θαηά πξνζέγγηζε 4.4δηο., σο απνηέιεζκα ηεο νινθιήξσζεο ηεο αχμεζεο θεθαιαίνπ ηεο Τξάπεδαο θαη ηεο απνκφριεπζεο ηνπ ελεξγεηηθνχ. Σηελ ίδηα πεξίνδν νη δηαηξαπεδηθέο θαζψο θαη νη πειαηεηαθέο ρξεκαηνδνηήζεηο κε ρξήζε ελέρπξνπ κεηψζεθαλ θαηά 0.5δηο. Καηά ηε δηάξθεηα ηνπ 2014, ε Τξάπεδα εμάιεηςε ηε ρξεκαηνδφηεζε κε ρξήζε ελέρπξνπ απφ ηνλ έθηαθην κεραληζκφ ξεπζηφηεηαο ELA ηεο Κεληξηθήο Τξάπεδαο ηεο Διιάδνο (2013: 5.6δηο). Η δέζκεπζε ησλ ζηνηρείσλ ελεξγεηηθνχ ηεο Τξάπεδαο θαζψο ε δέζκεπζε ησλ ζηνηρείσλ ελεξγεηηθνχ ηα νπνία ιακβάλνληαη απφ κνλάδεο ηνπ νκίινπ σο εμαζθάιηζε πξνθεηκέλνπ λα ρξεκαηνδνηεζεί ν Όκηινο, απνηειεί κηα θεληξνπνηεκέλε ιεηηνπξγία θαη εθαξκφδεηαη απφ ηελ Eurobank, Διιάδνο. Τν επίπεδν ηεο εμαζθαιηζκέλεο ρξεκαηνδφηεζεο (Repos κε μέλνπο αληηζπκβαιινκέλνπο) απεπζείαο απφ ηηο ζπγαηξηθέο ηνπ νκίινπ είλαη κε ζεκαληηθφ. Με ζηνηρεία ηέινπο ρξφλνπ 2014, ηα πξφζζεηα ελέρπξα (ππέξ ησλ απαηηνχκελσλ overcollateralisation) πνπ δεζκεχηεθαλ ζηελ πεξίπησζε ηεο εμαζθαιηζκέλεο ρξεκαηνδφηεζεο δηα κέζνπ ησλ ζπκθσληψλ επαλαγνξάο (repos) θαη ηνπ Δπξσζπζηήκαηνο ήηαλ θαηά κέζν νξφ 15% επί ηεο ηξέρνπζαο αμίαο ηνπο. Η Τξάπεδα ρξεζηκνπνηεί ζπκβάζεηο GMRA (Global Master Repurchase Agreement) γηα ηηο ζπλαιιαγέο ρξεκαηνδφηεζεο κέζσ ελερχξνπ ζηελ δηαηξαπεδηθή αγνξά (repos). Σχκθσλα κε ηηο ζπκβάζεηο απηέο, ην άλνηγκα αλάκεζα ζηελ Τξάπεδα θαη ηνλ αληηζπκβαιιφκελν ππνινγίδεηαη ζε θαζεκεξηλή βάζε θαη ελέρπξν ιακβάλεηαη ή απνζηέιιεηαη ζηνλ αληηζπκβαιιφκελν θαζεκεξηλά έηζη ψζηε ην άλνηγκα λα παξακέλεη ζρεδφλ κεδέλ. 7.2 ηνηρεία Δλεξγεηηθνύ Μεηνρηθφ Φαξηνθπιάθην Φξεφγξαθα Λνηπά ζηνηρεία ελεξγεηηθνχ 31 Γεθεκβξίνπ 2014 Λνγηζηηθή αμία Δύινγε αμία Λνγηζηηθή αμία κε Δύινγε αμία κε βεβαξεκέλσλ βεβαξεκέλσλ βεβαξεκέλσλ βεβαξεκέλσλ ζηνηρείσλ ζηνηρείσλ ζηνηρείσλ ζηνηρείσλ ελεξγεηηθνύ ελεξγεηηθνύ ελεξγεηηθνύ ελεξγεηηθνύ εθαη. εθαη. εθαη. εθαη ,637 10,882 4,531 4,271 13,653 43,907 ειίδα 56

57 7. Βεβαξεκέλα ζηνηρεία ελεξγεηηθνύ. 7.3 Λεθζήζεο εμαζθαιίζεηο Μεηνρηθφ Φαξηνθπιάθην Φξεφγξαθα Λνηπά ζηνηρεία ελεξγεηηθνχ Ίδηεο εθδόζεηο ρξεωγξάθωλ εθηόο από θαιπκκέλεο νκνινγίεο ή ηηηινπνηήζεηο απαηηήζεωλ. 31 Γεθεκβξίνπ 2014 Δύινγε αμία Δύινγε αμία ιεθζέλησλ βεβαξεκέλσλ εμαζθαιίζεσλ ή ιεθζέλησλ εθδόζεσο ηδίσλ εμαζθαιίζεσλ ή ρξενγξάθσλ εθδόζεσο ηδίσλ δηαζέζηκσλ πξνο ρξενγξάθσλ εμαζθάιηζε εθαη. εθαη. 4,833 1,718 11,322 2, Βεβαξεκέλα ζηνηρεία Δλεξγεηηθνύ/ Λεθζείζεο εμαζθαιίζεηο θαη Αληίζηνηρεο ππνρξεώζεηο 31 Γεθεκβξίνπ 2014 ηνηρεία ελεξγεηηθνύ, ιεθζείζεο εμαζθ. θαη Ίδηεο εθδόζεηο ηίηισλ εθηόο από θαιπκκέλεο Αληηζηνίρηζεο νκνινγίεο θαη ππνρξεώζεηο, ηηηινπνηήζεηο ελδερόκελεο βεβαξεκέλσλ ππνρξεώζεηο ή ζηνηρείσλ δαλεηζκόο ηίηισλ ελεξγεηηθνύ εθαη. εθαη. Λνγηζηηθή αμία επηιεγκέλωλ 23,236 38,463 ειίδα 57