Δράση 09: Εκπαιδευτικές διά βίου δράσεις για τη συντήρηση και επισκευή πνευστών

Transcript

1 Journal Odysseus Environmental & Cultural Sustainability of the Mediterranean Region: 1 (2012): δράσεις για τη συντήρηση Διονύσιος Θ. Γ. Κατερέλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήματος Τεχνολογίας Ήχου &, ΤΕΙ Ιονίων Νήσων, στο αντικείμενο: Ακουστική >19 1. Εισαγωγή Η ανάπτυξη προγράμματος εξ αποστάσεως εκπαίδευσης για την ενίσχυση απομακρυσμένων περιοχών, όπως τα νησιά, που όμως συνδέονται ισχυρά από κοινή πολιτιστική ταυτότητα στα πλαίσια της ανάδειξης της υλικής και άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, αποτελεί ερευνητικό πεδίο βασικής έρευνας στον τομέα της βελτίωσης της παροχής παιδείας και της εμβάπτισης στην πολιτιστική αυτή κληρονομιά, ώστε χρησιμοποιώντας τα μέσα που παρέχει η σύγχρονη τεχνολογία να ωφεληθούν οι τοπικές κοινωνίες.

2 >20 Τα Ιόνια Νησιά είναι συνδεδεμένα με τις Φιλαρμονικές τους. Από το 1816 που αναφέρεται η πρώτη, βραχύβια, προσπάθεια ίδρυσης Φιλαρμονικής στη Ζάκυνθο, τα μέσα του 19ου αι. όπου σε διάστημα 5 ετών ιδρύονται οι Φιλαρμονικές της Πάλλης (Ληξουρίου), της Κεφαλληνίας (Αργοστολίου) και της Κέρκυρας (Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας) μέχρι σήμερα οι τοπικές κοινωνίες αντιλαμβάνονται τη Φιλαρμονική ως απόλυτα συνυφασμένη με κάθε δραστηριότητα, θρησκευτική, κοινωνική, πολιτιστική εν γένει. Επομένως, μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι οι Φιλαρμονικές αποτελούν βασικό συστατικό της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς των Ιονίων. Στοιχεία της Eurostat [1] δείχνουν ότι η απασχόληση στον τομέα του πολιτισμού, σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, με τον τεράστιο πολιτιστικό πλούτο και την διαθέσιμη πολιτιστική κληρονομιά, αγγίζει μόλις και μετά βίας το 1.2% της συνολικής απασχόλησης καταλαμβάνοντας την 27η θέση μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρώπης των 27 συμπεριλαμβανομένων και της Κροατίας, της Τουρκίας, της Ισλανδίας (που είναι πρώτη), της Νορβηγίας (δεύτερη) και της Ελβετίας. Αυτό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό, αν ληφθεί υπόψη ότι η πολιτιστική κληρονομιά της Ελλάδος μπορεί να αποτελέσει το κύριο ανταγωνιστικό τουριστικό προϊόν της. Στην περίπτωση που μας ενδιαφέρει, το τουριστικό προϊόν «Φιλαρμονική Ιονίων» βρίσκεται σε δυναμική ανόδου, η οποία ενισχύεται αν αντιμετωπισθεί ως άυλη πολιτιστική κληρονομιά των Επτανήσων και υπαχθεί στις νομικά κατοχυρωμένες πολιτικές συντήρησης και ανάδειξης, όπως αυτές ορίζονται στο οικείο νομικό πλαίσιο (νόμος 3028/2002). Ο τομέας των στην Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σε αρνητικό ισοζύγιο εξαγωγών εισαγωγών [1] (στοιχεία για το 2009). Είναι ο μόνος τομέας εμπορίου πολιτιστικών αγαθών με αρνητικό ισοζύγιο. Μάλιστα η σύγκριση μεταξύ των ετών 2004 και 2009 δείχνει ότι το ισοζύγιο αυτό αυξήθηκε (μείωση εξαγωγών και αύξηση εισαγωγών). Ιδιαίτερα στην Ελλάδα τα στοιχεία είναι δραματικά: 0.8 εκατομμύρια από εξαγωγές, έναντι 18 εκατομμυρίων για εξαγωγές (2009). Αυτό σημαίνει ότι ένα Τμήμα Ανώτατης Εκπαίδευσης όπως το Τμήμα Τεχνολογίας Ήχου και του Τ.Ε.Ι. Ιονίων Νήσων, σχεδόν μοναδικό στο αντικείμενο των στην Ευρώπη (ο τομέας θεραπεύεται και σε άλλα Ιδρύματα του εξωτερικού, αλλά όχι ως αυτόνομος) μπορεί να αποτελέσει τον κινητήριο μοχλό για τη μείωση αυτού του αρνητικού ισοζυγίου τόσο σε Ελληνικό όσο και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο.

3 >21 2. Η Δράση Γνωστικά Πεδία Στόχος της Δράσης 09 με τίτλο «και Επισκευή Πνευστών και Κρουστών» του Προγράμματος «Ανάδειξης του Τ.Ε.Ι. Ιονίων Νήσων σε Διεθνή Πόλο Εκπαίδευσης και Καινοτομίας» είναι η παροχή προς τους μαθητές των Φιλαρμονικών Σχολών των Ιονίων Νήσων αλλά και προς τους φοιτητές του Ιδρύματος και την κοινωνία γενικότερα, εξειδικευμένων γνώσεων πάνω στο γενικό τομέα «Φιλαρμονικές». Για την επίτευξη του σκοπού αυτού συνεργάστηκαν Επιστήμονες και Εμπειροτέχνες από όλο το φάσμα των Επιστημών και των Κλάδων που σχετίζονται με τη «Φιλαρμονική». Τα γενικά πεδία που αναπτύχθηκαν είναι τα ακόλουθα: 1. Μουσικολογία. Η ιστορία των Φιλαρμονικών, η είσοδος και η ανάπτυξή τους στα Επτάνησα, οι αιτίες που ώθησαν τις τοπικές κοινωνίες να αναδείξουν αυτό το ιδιαίτερο πολιτισμικό παράγοντα. 2. Οργανολογία. Τα όργανα της Μπάντας και η ιστορική τους εξέλιξη με έμφαση στις Επτανησιακές Μπάντες. 3. Εκπαίδευση. Η λαϊκή εκπαίδευση με μέσο τη φοίτηση του παιδιού σε μια Φιλαρμονική. 4. Ακουστική. Η αναγνώριση των παραμέτρων, των μεγεθών και των ιδιαιτεροτήτων των της Μπάντας από την πλευρά της Φυσικής. 5.. Αναγνώριση των τυχόν προβλημάτων που θα παρουσιάσουν τα όργανα κατά τη λειτουργία τους. Τρόποι πρωτοβάθμιας συντήρησης. 6. Επισκευή. Αναγνώριση της ανάγκης επισκευής των και μέθοδοι επισκευής πρώτου σταδίου. 7. Πολιτικές ανάδειξης της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς ως μοχλού ανάπτυξης.

4 >22 Ο στόχος του έργου ήταν να διεκπεραιωθεί και στα τρία νησιά έδρες του Τ.Ε.Ι. Ιονίων Νήσων καθώς και στην Κέρκυρα, μέσω διαδικτυακής διδασκαλίας. Παρότι στο στάδιο αυτό δεν κατέστη εφικτός ο ως άνω στόχος, το υλικό έχει συγκεντρωθεί και θα ικανοποιηθεί όταν αυτό καταστεί δυνατό. Στη δράση συμμετείχαν οι κάτωθι μέλη ΔΕΠ ΕΠ και Επαγγελματίες: Δρ. Διονύσιος Θ. Γ. Κατερέλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήματος Τεχνολογίας Ήχου &, Τ.Ε.Ι. Ιονίων Νήσων, στο αντικείμενο: Ακουστική Δρ. Νικόλαος Μπούκας, Επίκουρος Καθηγητής Τμήματος Τεχνολογίας Ήχου &, Τ.Ε.Ι. Ιονίων Νήσων, στο αντικείμενο: Μουσικολογία Οργανολογία Δρ. Γεώργιος Παναγιάρης, Καθηγητής Τμήματος ς Αρχαιοτήτων & Έργων Τέχνης, Τ.Ε.Ι. Αθήνας, στο αντικείμενο:. Δρ. Κωνσταντίνος Καρδάμης, Λέκτορας Τμήματος Μουσικών Σπουδών, Ιόνιο Πανεπιστήμιο, στο αντικείμενο: Μουσικολογία. Μαρία Μπακάλη, Τεχνολόγος Ήχου &, στο αντικείμενο: Επισκευή Νικόλαος Διπλάρης, Συντηρητής, στο αντικείμενο: Επισκευή 2.2 Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Η προτεινόμενη δράση αποτελεί ολοκληρωμένο πρόγραμμα κατάρτισης για την απόκτηση ειδικών γνώσεων και την ανάδειξη δεξιοτήτων. Απευθύνεται προς τους μαθητές των Φιλαρμονικών Σχολών των Ιονίων Νήσων, επειδή ο τόπος αυτός ανάδειξε τις Φιλαρμονικές ως φορέα παροχής παιδείας και πολιτισμού για πάνω από 150 χρόνια. Επιπλέον, απευθύνεται στους φοιτητές του Τμήματος Τεχνολογίας Ήχου και, ως μελλοντικούς επαγγελματίες του χώρου, μοναδικούς κατέχοντες πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στο σχετικό αντικείμενο και, επομένως, ως τους μελλοντικούς συνεργάτες των Φιλαρμονικών στα συγκεκριμένα ζητήματα. Κατά τη διάρκεια του σχεδιασμού του προγράμματος εκπαίδευσης ελήφθησαν υπόψη παράμετροι, οι οποίες δεν υπήρχαν κατά την υποβολή της πρότασης. Αυτές επικεντρώνονται στο χρόνο διεξαγωγής της δράσης. Ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε τη διεξαγωγή της δράσης κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, όταν οι μαθητές των Φιλαρμονικών Σχολών θα διαθέτουν περισσότερο χρόνο, χωρίς να είναι απασχολημένοι από τις σχολικές τους υποχρεώσεις. Η πρώτη, επομένως, απόφαση κατά τη διαδικασία σχεδιασμού του προγράμματος εκπαίδευσης ήταν η χρονική προσαρμογή των διαλέξεων ώστε να διευκολύνονται οι μαθητές:

5 Βήμα 1. Οργάνωση διαλέξεων κατά τη διάρκεια αργιών (Σάββατο Κυριακή). Η δεύτερη παράμετρος αφορά τη διαθεσιμότητα των εκπαιδευτών, ιδιαίτερα αυτών που θα πρέπει να μετακινηθούν από τις έδρες τους στο Ληξούρι. Κατόπιν σχετικών διαβουλεύσεων καταρτήθηκε το ακόλουθο πρόγραμμα διαλέξεων: Βήμα 2. Πρόγραμμα Διαλέξεων Διάλεξη 1η Σάββατο 12/11/2011 >23 16:30 17:30 Ακουστική Ακουστική 17:30 18:30 Μουσικολογία Περί Φιλαρμονικών και των που χρησιμοποιούν 18:30 19:30 Οργανολογία Ιστορικά στοιχεία περί των Διάλεξη 2η Σάββατο 26/11/ :00 10:00 Ακουστική Ακουστική 10:00 12:00 Ξύλινων Πνευστών 12:00 14:00 Χάλκινων Πνευστών 15:00 17:00 Κατασκευή Επισκευή Ξύλινων Πνευστών 17:00 19:00 Κατασκευή Επισκευή Χάλκινων Πνευστών 19:00 21:00 Επισκευή Κατασκευή Επισκευή Κρουστών

6 >24 Διάλεξη 3η Σάββατο 03/12/ :00 10:00 Ακουστική Ακουστική 10:00 12:00 και Προστασία Ξύλινων Πνευστών Μουσικών 12:00 14:00 και Προστασία Χάλκινων Πνευστών Μουσικών 15:00 17:00 Επισκευή Ξύλινων Πνευστών 17:00 19:00 Επισκευή Χάλκινων Πνευστών 19:00 21:00 Προστασία Επισκευή Κρουστών Μουσικών Διάλεξη 4η Σάββατο 14/01/ :30 17:30 Ακουστική Ακουστική 17:30 19:30 Μουσικολογία Η Μπάντα στα Επτάνησα. Μια Μακρά Ιστορία Διάλεξη 5η Κυριακή 15/01/ :30 17:30 Ακουστική Ακουστική 17:30 19:30 Αρχές ς Λαϊκού Πολιτισμού λαμβάνοντας υπόψη το Υλικό και το Άυλο

7 >25 Το ως άνω πρόγραμμα λειτούργησε για τις πέντε (5) πρώτες διαλέξεις. Κατά τη δεύτερη φάση της δράσης επιτεύχθηκε ο αρχικός σχεδιασμός, ο οποίος προέβλεπε τη διεξαγωγή της δράσης κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, όταν οι μαθητές των Φιλαρμονικών Σχολών διαθέτουν περισσότερο χρόνο, χωρίς να είναι απασχολημένοι από τις σχολικές τους υποχρεώσεις. Λόγω της θερινής δραστηριότητας των Φιλαρμονικών, σε συνεργασία με τα άλλα μέλη της Ομάδας Υλοποίησης Έργου και τους Αρχιμουσικούς και τα Διοικητικά Συμβούλια των Φιλαρμονικών της Κεφαλονιάς, αποφασίστηκε η δράση να διεξαχθεί εργάσιμες μέρες της εβδομάδας. Με βάση το παραπάνω ενδεικτικό πρόγραμμα και λαμβάνοντας υπόψη τις ως άνω αναφερθείσες νέες παραμέτρους το πρόγραμμα τροποποιήθηκε εμπλουτιζόμενο στην παρακάτω μορφή: Διάλεξη 1η Παρασκευή 06/07/ :00 10:00 Ακουστική Ακουστική 10:00 12:00 και Προστασία Ξύλινων Πνευστών Μουσικών 12:00 14:00 και Προστασία Χάλκινων Πνευστών Μουσικών

8 >26 15:00-17:00 Επισκευή Ξύλινων Πνευστών 17:00-19:00 19:00-21:00 Επισκευή Χάλκινων Πνευστών Προστασία Επισκευή Κρουστών Μουσικών Διάλεξη 2η Δευτέρα 09/07/ :00 10:00 Ακουστική Ακουστική 10:00 12:00 Ξύλινων Πνευστών 12:00 14:00 Χάλκινων Πνευστών 15:00 17:00 Κατασκευή Επισκευή Ξύλινων Πνευστών 17:00 19:00 Κατασκευή Επισκευή Χάλκινων Πνευστών 19:00 21:00 Επισκευή Κατασκευή Επισκευή Κρουστών Διάλεξη 3η Τετάρτη 18/07/ :00 10:00 Ακουστική Ακουστική 10:00 12:00 Μουσικολογία Μπάντα στα Επτάνησα. Μια Μακρά Ιστορία

9 >27 16:30 19:30 Οργανολογία Διάλεξη 4η Τετάρτη 25/07/2012 Τα χάλκινα πνευστά της μπάντας. Ιστορική πορεία 09:00 10:00 Ακουστική Ακουστική 10:00 12:00 Μουσικολογία Περί Φιλαρμονικών και των που χρησιμοποιούν 17:30 18:30 Οργανολογία Ιστορικά στοιχεία περί των Διάλεξη 5η Παρασκευή 27/07/ :30 10:30 Ακουστική Ακουστική 10:30 12:30 Αρχές ς Λαϊκού Πολιτισμού λαμβάνοντας υπόψη το Υλικό και το Άυλο 17:30 19:30 Πολιτιστική κληρονομιά και τοπικές κοινωνίες 2.3 Ψηφιακό Υλικό για περαιτέρω αξιοποίηση Οι διαλέξεις των μαθημάτων είναι όλες σε ψηφιακή μορφή (power point presentations, pdf καθώς και σε video μια από τις διαλέξεις), οι δε σημειώσεις και το γενικό εκπαιδευτικό υλικό σε pdf αρχεία. Τα αρχεία αυτά θα αναρτηθούν σε συγκεκριμένο πεδίο πλατφόρμας ψηφιακής τάξης και η πρόσβαση σε αυτά θα επιτρέπεται με χρήση κωδικού που θα παραχωρεί ο ΥΦ. Η επανάληψη της διαδικασίας ανέδειξε σημεία διαφορετικότητας, τα οποία προέκυψαν λόγω βελτιώσεων στο παρεχόμενο εκπαιδευτικό υλικό. Η ψηφιακή συγκέντρωση και καταγραφή του κατ έτος υλικού αποτελεί πρωτογενές υλικό για τα παραδοτέα των ερευνητικών δράσεων (Γ1 και Γ2).

10 >28 Προϋποθέσεις ηλεκτρονικής πλατφόρμας Η διαδικασία αποτελεί σύστημα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, στην οποία βασικό ρόλο παίζει η ηλεκτρονική πλατφόρμα ψηφιακής τάξης (digital class). Δεν απαιτούνται ιδιαίτερες προϋποθέσεις από την ηλεκτρονική πλατφόρμα, πέραν της δυνατότητας διαρκούς στήριξης της πρόσβασης στο υλικό των μαθημάτων, με χρήση κωδικού. Επιθυμητή είναι η δυνατότητα τηλεδιάσκεψης για την συμμετοχή στη δράση ενδιαφερομένων από τα άλλα νησιά στα οποία εδρεύει ο ΥΦ καθώς και από την Κέρκυρα. Υλικό που θα ανεβεί στο διαδίκτυο: Το υλικό που θα ανέβει στο διαδίκτυο αποτελείται από: α. Παρουσιάσεις: α1. Ακουστική α2. Διαχείριση Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς α3. Μουσικολογία Οργανολογία α4. Κρουστών α5. Πνευστών β. Σημειώσεις: (i) Η Μπάντα στα Επτάνησα - Μια Μακρά Ιστορία (ii) Η Μπάντα στα Επτάνησα II α) Ιστορική Επισκόπηση β) Τα Χάλκινα Πνευστά (iii) Διάλεξη Κρουστά γ. Video: (i) Buffet Clarinet Factory Tour

11 >29 (ii) How It s Made - Rico Reeds (iii) How It s Made Drum Shells (iv) How It s Made Trumpets (v) In The Factory: Making Besson Instruments (vi) Making Trumpets: Factory Tour (vii) Selmer Paris Saxophone Manufacturing (viii) The Making Of A Buffet Crampon Clarinet 2.4 Οργάνωση Επωφελούμενοι Η δράση οργανώθηκε στην Κεφαλονιά, στο Παράρτημα του Τ.Ε.Ι. Ιονίων Νήσων στο Ληξούρι, όπου και το Τμήμα Τεχνολογίας Ήχου και Μουσικών. Δόθηκαν δέκα (10) διαλέξεις (5 διαλέξεις επαναλαμβανόμενες) στα πιο πάνω αντικείμενα. Συνολικά παρακολούθησαν τη δράση εκατόν σαράντα (140) άτομα, μέσος όρος παρακολούθησης 24.2 άτομα/διάλεξη με μέσο όρο παρακολούθησης 1.74 διαλέξεις/άτομο. Στο παρακάτω διάγραμμα (εικόνα 1) παρουσιάζεται η κατανομή των ατόμων που παρακολούθησαν τις διαλέξεις ανάλογα με την ιδιότητα με την οποία προσήλθαν. Παρατηρείται ότι η πλειοψηφία, σχεδόν το 50%, των ατόμων που παρακολούθησαν τη δράση είναι μέλη της κύριας κοινωνικής ομάδας στόχου του έργου, δηλαδή είναι Μαθητές των Φιλαρμονικών Σχολών της Κεφαλονιάς. Το αποτέλεσμα κρίνεται ικανοποιητικό αν ληφθούν υπόψη ανασταλτικοί παράγοντες, όπως η απόσταση και η δυσκολία μετακίνησης μεταξύ του Ληξουρίου και των άλλων οικισμών εδρών των Φιλαρμονικών, το ηλικιακό εύρος των Μαθητών (5 18 ετών κατά πλειοψηφία) οι σχολικές δραστηριότητες και απαιτήσεις των Μαθητών καθώς

12 >30 και το γενικότερο κλίμα απέναντι στο πολιτιστικό προϊόν [1]. Εντυπωσιακή είναι η απόλυτη συμμετοχή των Αρχιμουσικών και των Εκπαιδευτών των Φιλαρμονικών του νησιού. Παρά το ότι σε ποσοστό αποτελούν μόλις το 4% των συμμετεχόντων, προσήλθαν και οι έξι (6) Αρχιμουσικοί και Εκπαιδευτές που δραστηριοποιούνται στις Φιλαρμονικές της Κεφαλονιάς (Δημοτική Φιλαρμονική Σάμης Δημοτική Φιλαρμονική Πυλάρου, Φιλαρμονική Σχολή Κεφαλληνίας, Δημοτική Φιλαρμονική Αργοστολίου, Δημοτική Φιλαρμονική Λειβαθούς και Φιλαρμονική Σχολή Ληξουρίου) Δεύτερη μεγάλη κατηγορία συμμετεχόντων αποτελούν με 34% οι Φοιτητές του Τμήματος Τεχνολογίας Ήχου και του Τ.Ε.Ι. Ιονίων Νήσων. Ακολουθούν με 11.5% εκπρόσωποι από διάφορους φορείς, όπως την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων, την Κοινωφελή Επιχείρηση του Δήμου Κεφαλονιάς, την Α Βάθμια και τη Β Βάθμια Εκπαίδευση, τοπικά ΜΜΕ, κ.α. Οι φορείς αυτοί ωφελήθηκαν ιδιαίτερα από τις διαλέξεις των προαναφερθέντων πεδίων 1 και 7. Τέλος, στις εκδηλώσεις της δράσης συμμετείχε και ένα μέλος Δ.Σ. Φιλαρμονικής. Κατά τη διάρκεια των διαλέξεων χρησιμοποιήθηκαν και διανεμήθηκαν στους συμμετέχοντες αναλώσιμα υλικά των οποίων η προμήθεια έγινε μέσα από το «Πρόγραμμα Ανάδειξης του Τ.Ε.Ι. Ιονίων Νήσων σε Διεθνή Πόλο Εκπαίδευσης και Καινοτομίας». Η οργάνωση της δράσης με βάση την προσέλκυση κοινού που παρουσίασε κρίνεται ικανοποιητική τόσο ως προς το πρόγραμμα εκπαίδευσης, όσο και ως προς την κάλυψη των επιμέρους αντικειμένων. Στο αποτέλεσμα αυτό συνετέλεσαν οι συμμετέχοντες εκπαιδευτικοί, μέσω του ζήλου και της προθυμίας με την οποία ανέλαβαν το έργο τους. Επιπλέον, η συνεργασία μεταξύ του ΕΥ του έργου και των μελών της Ομάδας Υλοποίησης ήταν σε όλα τα στάδια άψογη και απρόσκοπτη. Αυτό καταδεικνύεται από Κατανομή Συμμετεχόντων Αρχιμουσικοί - Εκπαιδευτές Μαθητές Μέλη Δ.Σ. Φιλαρμονικών Φοιτητές Εκπρόσωποι Φορέων -Ιδιώτες 1 Εικόνα 1. Κατανομή παρακολουθησάντων τις διαλέξεις της δράσης ανά ιδιότητα

13 >31 το απτό αποτέλεσμα της ενεργού συμμετοχής στη δράση ατόμων από όλη την Κεφαλονιά, τα οποία δεν εφείσθησαν του χρόνου, του κόπου και των εξόδων ώστε να παρευρεθούν. Ο τελικός στόχος της δράσης, η ανάπτυξη διαδικτυακών μαθημάτων και η δι αυτής μετατροπή της πολυνησιωτικότητας από μειονέκτημα σε πλεονέκτημα βρίσκεται στο τελικό στάδιο, υπολειπομένων μόνον τεχνικών λεπτομερειών. 3. Συμπέρασμα Η άυλη πολιτιστική κληρονομιά των Ιονίων Νήσων και ιδιαιτέρως το στοιχείο αυτής που περιλαμβάνει τις Φιλαρμονικές, εμφανίζει ιδιαίτερη δυναμική στην τοπική κοινωνία. Επομένως, με την παρουσία του Τμήματος Τεχνολογίας Ήχου και, μέσα από την καθαυτό λειτουργία του, ως μοναδικού στην Ελλάδα στο συγκεκριμένο αντικείμενο και ενός από τα πολύ λίγα της Ευρώπης αλλά και από τη διοργάνωση δράσεων, όπως η προκείμενη, το ιδιαίτερο αυτό κοινό πολιτιστικό προϊόν του πολυνησιωτικού χώρου του Ιονίου, μπορεί να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης των τοπικών κοινωνιών. Ιδιαιτέρως δε, η θεραπεία του συγκεκριμένου αντικειμένου (Τεχνολογία ) στο Τ.Ε.Ι. Ιονίων Νήσων το καθιστά όντως Διεθνή Πόλο και στην Εκπαίδευση και στην Καινοτομία. 4. Αναφορές [1] Cultural Statistics, 2011 edition, Eurostat, European Commission