Ησυμβιωτικήσχέσημε ενδομυκορριζικούς μύκητες ως στρατηγική αφομοίωσης ανοργάνων θρεπτικών από τα φυτά

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ησυμβιωτικήσχέσημε ενδομυκορριζικούς μύκητες ως στρατηγική αφομοίωσης ανοργάνων θρεπτικών από τα φυτά"

Transcript

1 Ησυμβιωτικήσχέσημε ενδομυκορριζικούς μύκητες ως στρατηγική αφομοίωσης ανοργάνων θρεπτικών από τα φυτά 1

2 Η ικανότητα των φυτών να προσλαμβάνουν νερό και ανόργανα θρεπτικά από το έδαφος σχετίζεται και με την ικανότητά τους να αναπτύσσουν εκτεταμένο ριζικό σύστημα Οι μυκορριζικοί μύκητες διευκολύνουν την πρόσληψη ανόργανων θρεπτικών από τις ρίζες 2

3 Οι συμβιωτικές σχέσεις φυτών και μυκορριζικών μυκήτων είναι ευρύτατα διαδεδομένες στη φύση: περίπου το 80% των αγγειόσπερμων, καθώς επίσης και όλα τα γυμνόσπερμα σχηματίζουν συστηματικά μυκορριζικές συμβιωτικές σχέσεις 3

4 Δύο είναι οι κύριες ομάδες μυκορριζικών μυκήτων: Εκτοτροφικοί μυκορριζικοί μύκητες Δενδριώδεις μυκορριζικοί ή ενδο-μυκορριζικοί μύκητες 4

5 5

6 Εκτοτροφικοί μυκορριζικοί μύκητες σχηματίζουν ένα παχύ κολεό (μανδύα) μυκηλίου γύρω από τις ρίζες των φυτών οι υφές εισχωρούν στους μεσοκυττάριους χώρους του φλοιώδους παρεγχύματος σχηματίζοντας ένα δίκτυο που περιβάλλει τα κύτταρα (δίκτυο Hartig) το μυκήλιο εκτείνεται στο έδαφος, μακρυά από τη ρίζα, όπου σχηματίζει μεμονωμένες υφές ή νήματα που περιέχουν καρποφόρα σώματα. 6

7 Δενδριώδεις μυκορριζικοί (ενδομυκορριζικοί) μύκητες εισέρχονται στη ρίζα είτε μέσω της επιδερμίδας είτε μέσω του ριζικού τριχιδίου οι υφές είτε εκτείνονται στους μεσοκυττάριους χώρους είτε εισέρχονται μέσα σε κύτταρα του φλοιώδους παρεγχύματος μέσα στα κύτταρα του παρεγχύματος μπορούν να σχηματίσουν δενδρία και κύστεις το μυκήλιο εκτείνεται στο έδαφος, μακρυά από τη ρίζα, και μπορεί να περιέχει δομές που φέρουν σπόρια 7

8 Πώς εγκαθίσταται η συμβιωτική σχέση μεταξύ του ενδο-μυκορριζικού μύκητα και των ριζών του φυτού; Δενδριώδης μυκορριζικός μύκητας ήενδο-μυκορριζικός μύκητας Arbuscular Mycorrhizal Fungus (AMF) 8

9 Οι AMF βελτιώνουν την ικανότητα πρόσληψης των ανοργάνων θρεπτικών από τα φυτά, ενώ οι ίδιοι λαμβάνουν σε αντάλλαγμα υδατάνθρακες για να καταφέρουν να ολοκληρώσουν τον βιολογικό τους κύκλο. Επιπλέον, οι AMF επηρεάζουν την μορφολογία και τις φυσιολογικές λειτουργίες των ριζών των φυτών, καθώς επίσης και τις εδαφικές ιδιότητες της μυκορριζόσφαιρας. 9

10 Όλοι οι AMF ανήκουν στο φύλο Glomeromycota, ένα αρχαίο φύλο το οποίο συνεξελίχθηκε με τα φυτά για τουλάχιστον 400 εκατομμύρια χρόνια και βοήθησε στην αποίκιση της ξηράς από τα ανώτερα φυτά. Είναι υποχρεωτικά συμβιωτικοί οργανισμοί, κι έτσι είναι αδύνατον να καλλιεργηθούν απουσία φυτών. 10

11 Οι υφές των AMF δεν έχουν σέπτα και τόσο αυτές όσο και τα σπόριά τους έχουν χιλιάδες πυρήνες. Η διαδικασία αποικισμού των ριζών είναι μησυγχρονισμένη. Έτσι μπορεί στην ίδια ρίζα να συνυπάρχουν δομές που παρατηρούνται στην έναρξη της συμβιωτικής σχέσης (όπως τα υφοπόδια) με όργανα που παρατηρούνται αργότερα, μετά την εγκατάσταση της συμβιωτικής σχέσης (όπως τα δενδρία). 11

12 12

13 13

14 14

15 15

16 16

17 17

18 Η διαδικασία αναγνώρισης του φυτού και του μύκητα αρχίζει στη ριζόσφαιρα, όπου και λαμβάνει χώρα η πρώτη απευθείας επαφή στην επιφάνεια της ρίζας του φυτού. Στη συνέχεια, ακολουθεί η διαδικασία αποικισμού των εσωτερικών ιστών της ρίζας καθώς και η εγκατάσταση μιας λειτουργικής συμβιωτικής σχέσης. 18

19 Εκλύονται και από τον μύκητα και από το φυτό χημικές ενώσεις που διαχέονται στη ριζόσφαιρα και οι οποίες γίνονται αντιληπτές από το άλλο μέλος της συμβιωτικής σχέσης. Αυτός ο μοριακός διάλογος λαμβάνει χώρα κατά την προσυμβιωτική φάση της αλληλεπίδρασης μεταξύ φυτού και μύκητα και κρατάει ενήμερα και τα δύο μέλη για την απόσταση μεταξύ τους. 19

20 Το φυτό εκκρίνει στριγκολακτόνη, η οποία έχει αποδειχθεί ότι διεγείρει τη διακλάδωση των υφών των AMF. Οι στριγκολακτόνες είναι πολύ ασταθή μόρια στο εδαφικό υδατικό διάλυμα. Αυτό τις καθιστά ιδανικές για τη δημιουργία μίας διαβάθμισης της συγκέντρωσής τους γύρω από τις ρίζες, η οποία διαβάθμιση καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την εξάπλωση των μυκορριζικών υφών (σε συγκεντρώσεις ακόμα και Μ). 20

21 Καθώς οι υφές του μύκητα αρχίζουν να διακλαδίζονται κοντά στη ρίζα του φυτού, τα φυτά λαμβάνουν σήματα που εκκρίνονται από τον μύκητα και διαχέονται στη ριζόσφαιρα, ακόμα και σε απουσία φυσικής επαφής. Ηχημικήφύσητηςουσίαςπουεκκρίνειτοφυτό, ηοποία συχνά αναφέρεται ως «Myc factor» (κατ αναλογία του «Nod factor» των αζωτοδεσμευτικών συμβιωτικών βακτηρίων) είναι ακόμα άγνωστη. 21

22 Εκτός από την διακλάδωση των μυκηλιακών υφών, διεγείρεται και η δημιουργία πλαγίων ριζών από το φυτό. Αυτό θα μπορούσε να ερμηνευθεί ως προσπάθεια και από τη μεριά του φυτού να αυξήσει τις πιθανότητες να έρθει σε άμεση επαφή με τον μύκητα. Οι οδοί παραλαβής και μεταγωγής αυτών των σημάτων από τα δύο μέλη της συμβιωτικής σχέσης δεν είναι πλήρως γνωστοί. 22

23 Το φυτό και ο μύκητας έρχονται για πρώτη φορά σε φυσική επαφή στην επιφάνεια της ρίζας. Οι υφές, που προέρχονται από ένα σπόριο ή μία άλλη αποικισμένη ρίζα, συνήθως αναπτύσσονται κατά μήκος της επιδερμίδας και σε χαλαρή επαφή με αυτή. Η δημιουργία ενός διογκωμένου υφοποδίου το οποίο προσκολλάται στα τοιχώματα των ριζοδερμικών κυττάρων είναι ένα από τα κυριότερα χαρακτηριστικά έναρξης της συμβιωτικής σχέσης. 23

24 Η πρώτη ορατή απόκριση του ριζοδερμικού κυττάρου στον σχηματισμό του υφοποδίου είναι η μετανάστευση του πυρήνα, ο οποίος λαμβάνει θέση ακριβώς κάτω από το σημείο επαφής. Αυτή η μετακίνηση διαρκεί συνολικά λιγότερο από 2 ώρες, αναλόγως με την αρχική θέση του πυρήνα μέσα στο κύτταρο. 24

25 Όταν ο πυρήνας λάβει θέση κάτω από το υφοπόδιο, το κυτταρόπλασμα υφίσταται περαιτέρω αναδιατάξεις, ώστε να διευκολυνθεί η δεύτερη φάση της κίνησης του πυρήνα, ο οποίος θα απομακρυνθεί από το υφοπόδιο. Η κίνηση αυτή συνοδεύεται από τη δημιουργία μιας φαρδιάς κυτταροπλασματικής λωρίδας, η οποία ενώνει τον πυρήνα με την αρχική του θέση κάτω από το υφοπόδιο. Αυτή η νέα υποκυτταρική δομή ονομάζεται συσκευή προδιείσδυσης (prepenetration apparatus, PPA). 25

26 Αυτή η συσκευή προ-διείσδυσης έχει επιπλέον ρόλο στην παραγωγή της περιμυκητιακής μεμβράνης (perifungal membrane). 26

27 Η πρόσληψη και η μεταφορά Ρ και Ν από έναν AMF προς το φυτό με το οποίο έχει εγκαταστήσει συμβιωτική σχέση έχει αποδειχθεί για ένα πλήθος συνδυασμών AMF-φυτό και υπό διάφορες περιβαλλοντικές συνθήκες. Επιπλέον, έχει επιβεβαιωθεί η απορρόφηση Zn, S και Fe μέσω AMF. Μόνο οι μηχανισμοί μεταφοράς Ρ, ΝκαιS είναι γνωστοί μέχρι σήμερα. 27

28 Οι μεταφορείς των ανοργάνων θρεπτικών εκφράζονται στην περιμυκητιακή μεμβράνη. Στα μυκορριζικά φυτά, οι λειτουργίες του συμβιωτικού και του μη-συμβιωτικού μονοπατιού απορρόφησης θρεπτικών είναι αλληλένδετες. 28

29 Η ανάπτυξη του μυκηλίου συχνά επηρεάζεται αρνητικά από την αυξανόμενη περιεκτικότητα του φυτού σε Ρ και Ν, ή από τις αυξημένες συγκεντρώσεις αυτών των θρεπτικών στο εδαφικό διάλυμα. 29

30 Τα μυκορριζικά φυτά κατανέμουν έως και 70% περισσότερα προϊόντα της φωτοσύνθεσης (σκελετούς άνθρακα) στις ρίζες τους συγκριτικά με τα μημυκορριζικά φυτά. Παρ ολ αυτά, η ανάπτυξη του μυκηλίου των μυκήτων δεν απαιτεί επένδυση ανοργάνων θρεπτικών από το φυτό. 30

Η ανόργανη θρέψη των φυτών

Η ανόργανη θρέψη των φυτών Η ανόργανη θρέψη των φυτών Φυσιολογία Φυτών 3 ου Εξαμήνου Δ. Μπουράνης, Σ. Χωριανοπούλου 1 Η μελέτη της πρόσληψης και αξιοποίησης των ανόργανων θρεπτικών από τα φυτά H αξιοποίηση περιλαμβάνει τη: διακίνηση

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΜΥΚΗΤΩΝ

ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΜΥΚΗΤΩΝ ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΜΥΚΗΤΩΝ Ευκαρυωτικοί οργανισμοί Ετερότροφοι οργανισμοί με υψηλή κυτταρική οργάνωση Μονοκύτταροι ή πολυκύτταροι οργανισμοί Διαθέτουν κυτταρικό τοίχωμα- άκαμπτο & ανθεκτικό Αυστηρά

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 11 ο ΜΥΚΟΡΡΙΖΕΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 11 ο ΜΥΚΟΡΡΙΖΕΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 11 ο ΜΥΚΟΡΡΙΖΕΣ 1 ΜΥΚΟΡΡΙΖΕΣ 2 ΜΥΚΟΡΡΙΖΕΣ Μυκορριζική συμβίωση: Η συμβιωτική σχέση μεταξύ ριζών μυκήτων / εκδηλώνεται με σχηματισμό ξεχωριστών οργάνων =μυκόρριζες Κατηγορίες μυκόρριζων ενδομυκόρριζες

Διαβάστε περισσότερα

Γενική Μικροβιολογία. Ενότητα 6 η ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΜΥΚΗΤΟΛΟΓΙΑ: ΧΥΤΡΙΔΙΟΜΥΚΗΤΕΣ, ΖΥΓΟΜΥΚΗΤΕΣ ΚΑΙ ΓΚΛΟΜΕΡΟΜΥΚΗΤΕΣ

Γενική Μικροβιολογία. Ενότητα 6 η ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΜΥΚΗΤΟΛΟΓΙΑ: ΧΥΤΡΙΔΙΟΜΥΚΗΤΕΣ, ΖΥΓΟΜΥΚΗΤΕΣ ΚΑΙ ΓΚΛΟΜΕΡΟΜΥΚΗΤΕΣ Γενική Μικροβιολογία Ενότητα 6 η ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΜΥΚΗΤΟΛΟΓΙΑ: ΧΥΤΡΙΔΙΟΜΥΚΗΤΕΣ, ΖΥΓΟΜΥΚΗΤΕΣ ΚΑΙ ΓΚΛΟΜΕΡΟΜΥΚΗΤΕΣ Όνομα καθηγητή: Δ. ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Όνομα καθηγητή: Γ. ΖΕΡΒΑΚΗΣ Όνομα καθηγητή: ΑΝ. ΤΑΜΠΑΚΑΚΗ Τμήμα:

Διαβάστε περισσότερα

υπέργειο στηρικτικό όργανο σύνδεσµος υπέργειων οργάνων µε ρίζα

υπέργειο στηρικτικό όργανο σύνδεσµος υπέργειων οργάνων µε ρίζα λειτουργικότητα βλαστού βλαστός υπέργειο στηρικτικό όργανο σύνδεσµος υπέργειων οργάνων µε ρίζα στηρίζει φύλλα, άνθη, καρπούς παράγει νέους ιστούς και όργανα (ιστογένεση/οργανογένεση) ο πράσινος βλαστός

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΔΑΣΙΚΩΝ

ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΔΑΣΙΚΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΔΑΣΙΚΩΝ ΕΔΑΦΩΝ Οργανική ουσία Αποτελείται από πολύπλοκες ενώσεις οι οποίες παράγονται από τα υπολείμματα των φυτικών και ζωικών οργανισμών, με την επίδραση βιολογικών, χημικών

Διαβάστε περισσότερα

Η λειτουργικότητα του νερού στο φυτό

Η λειτουργικότητα του νερού στο φυτό Η λειτουργικότητα του νερού στο φυτό Φυσιολογία Φυτών 3 ου Εξαμήνου Δ. Μπουράνης, Σ. Χωριανοπούλου 1 Το φυτό είναι αντλία νερού: παραλαμβάνει νερό από το εδαφικό διάλυμα σε υγρή μορφή και το μεταφέρει

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντικοί παράγοντες. και η επίδρασή τους στους ζωντανούς οργανισμούς

Περιβαλλοντικοί παράγοντες. και η επίδρασή τους στους ζωντανούς οργανισμούς Περιβαλλοντικοί παράγοντες και η επίδρασή τους στους ζωντανούς οργανισμούς Νερό Ολοι οι οργανισμοί αποτελούνται κατά μεγάλο ποσοστό από νερό ανεξάρτητα από το εάν ζουν σε χερσαία ή υδατικά περιβάλλοντα

Διαβάστε περισσότερα

Β. ΚΑΜΙΝΕΛΛΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ. Είναι η επιστήμη που μελετά τους ζωντανούς οργανισμούς. (Αποτελούνται από ένα ή περισσότερα κύτταρα).

Β. ΚΑΜΙΝΕΛΛΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ. Είναι η επιστήμη που μελετά τους ζωντανούς οργανισμούς. (Αποτελούνται από ένα ή περισσότερα κύτταρα). ΒΙΟΛΟΓΙΑ Είναι η επιστήμη που μελετά τους ζωντανούς οργανισμούς. (Αποτελούνται από ένα ή περισσότερα κύτταρα). Είδη οργανισμών Υπάρχουν δύο είδη οργανισμών: 1. Οι μονοκύτταροι, που ονομάζονται μικροοργανισμοί

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΔΟΜΕΣ - ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΔΟΜΕΣ - ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΤΕΙ ΠΑΤΡΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΑ I ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ : Γεράσιμος Π. Βανδώρος ΒΑΣΙΚΕΣ ΔΟΜΕΣ - ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ Οι βασικές δομές που εξετάζουμε στην ανατομία μπορούν ιεραρχικά να ταξινομηθούν ως εξής:

Διαβάστε περισσότερα

Ρίζα. νερού και θρεπτικών. Στήριξη και πρόσληψη

Ρίζα. νερού και θρεπτικών. Στήριξη και πρόσληψη Ρίζα νερού και θρεπτικών Στήριξη και πρόσληψη Η ρίζα Ρόλος 1. στήριξη 2. πρόσληψη νερού & αλάτων 3. παραγωγή ορμονών (κυτοκινίνη & γιβερελίνη) 4. αποταμίευση μερική αυτονομία στη διαχείριση των υδατανθράκων,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ

ΕΡΓΑΣΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΕΡΓΑΣΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ Οι οργανισμοί εξασφαλίζουν ενέργεια, για τις διάφορες λειτουργίες τους, διασπώντας θρεπτικές ουσίες που περιέχονται στην τροφή τους. Όμως οι φωτοσυνθετικοί

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Οργάνωση της ζωής βιολογικά συστήματα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Οργάνωση της ζωής βιολογικά συστήματα ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Οργάνωση της ζωής βιολογικά συστήματα 1.2 Κύτταρο: η μονάδα της ζωής Ιστορικά 1665: Ο Ρ.Χουκ μιλά για κύτταρα. Σύγχρονη κυτταρική θεωρία: Το κύτταρο είναι η θεμελιώδης δομική και λειτουργική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 4 ΟΙ ΜΥΚΗΤΕΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 4 ΟΙ ΜΥΚΗΤΕΣ 34 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 4 ΟΙ ΜΥΚΗΤΕΣ 35 ΟΙ ΜΥΚΗΤΕΣ Απαντώνται πάνω σε δέντρα, στο δάσος μετά τη βροχή, μέσα σε τρόφιμα αλλά και στα πόδια των αθλητών. Οι περισσότεροι από αυτούς μοιάζουν με φυτά, αλλά δεν

Διαβάστε περισσότερα

Γενική Μικροβιολογία. (Μύκητες)

Γενική Μικροβιολογία. (Μύκητες) Γενική Μικροβιολογία (Μύκητες) Χαρακτηριστικά των μυκήτων Ευκαρυωτικοί μικροοργανισμοί Δεν φωτοσυνθέτουν, είναι χημειοοργανότροφοι. Σημαντικοί αποικοδομητές! Μύκητες και τρόφιμα (Αλλοιώσεις τροφίμων) Μύκητες

Διαβάστε περισσότερα

Μετακίνηση. Απώλλεια 95-97% του νερού που απορροφάται ενώ ~2% υποστηρίζει την αύξηση ~1% συμμετέχει σε φωτοσύνθεση & άλλες μεταβολικές διεργασίες

Μετακίνηση. Απώλλεια 95-97% του νερού που απορροφάται ενώ ~2% υποστηρίζει την αύξηση ~1% συμμετέχει σε φωτοσύνθεση & άλλες μεταβολικές διεργασίες Το νερό στο φυτό Άριστος διαλύτης συμμετέχει στη διαμόρφωση της λειτουργικής στερεοδομής των μακρομορίων παίζει ενεργό ρόλο στο μεταβολισμό αποτελεί τον πρωταρχικό δότη e - κατά τη φωτοσυνθετική ροή e

Διαβάστε περισσότερα

Η διεργασία της αποσύνθεσης γίνεται με την βοήθεια των οργανισμών που ζουν στο έδαφος και σχηματίζεται ουσία με βαθύ φαιό χρώμα Οργανική ουσία

Η διεργασία της αποσύνθεσης γίνεται με την βοήθεια των οργανισμών που ζουν στο έδαφος και σχηματίζεται ουσία με βαθύ φαιό χρώμα Οργανική ουσία Δρ. Γεώργιος Ζαΐμης Αποτελείται από πολύπλοκες ενώσεις οι οποίες παράγονται από τα υπολείμματα των φυτικών και ζωικών οργανισμών, με την επίδραση βιολογικών, χημικών και φυσικών παραγόντων. Η οργανική

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ

ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ Στο φλοιό της Γης απαντώνται 92 χημικά στοιχεία, από τα οποία 27 μόνο είναι απαραίτητα για τη ζωή. ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 96% ο άνθρακας (C), το υδρογόνο (H), το οξυγόνο (O) και

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Μίτωση... 39 Μείωση... 42 ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΤΟΥ ΚΥΤΟΠΛΑΣΜΑΤΟΣ (ΚΥΤΟΚΙΝΗΣΗ)... 46

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Μίτωση... 39 Μείωση... 42 ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΤΟΥ ΚΥΤΟΠΛΑΣΜΑΤΟΣ (ΚΥΤΟΚΙΝΗΣΗ)... 46 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΟ ΦΥΤΙΚΟ ΚΥΤΤΑΡΟ... 15 ΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΜΕΜΒΡΑΝΕΣ... 17 ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΣ ΣΚΕΛΕΤΟΣ... 20 Μικροσωληνίσκοι... 21 Μικρονημάτια ακτίνης... 26 ΠΥΡΗΝΑΣ... 29 Πυρηνικός φάκελλος... 31 Πυρηνόπλασμα... 33 Χρωματίνη...

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΗ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ. Μαντώ Κυριακού 2015

ΓΕΝΙΚΗ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ. Μαντώ Κυριακού 2015 ΓΕΝΙΚΗ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ Μαντώ Κυριακού 2015 Ενεργειακό Στα βιολογικά συστήματα η διατήρηση της ενέργειας συμπεριλαμβάνει οξειδοαναγωγικές αντιδράσεις παραγωγή ATP Οξείδωση: απομάκρυνση e από ένα υπόστρωμα

Διαβάστε περισσότερα

ΦΩΤΟΣΥΝΘΕΣΗ. Αυτότροφοι και ετερότροφοι οργανισμοί. Καρβουντζή Ηλιάνα Βιολόγος

ΦΩΤΟΣΥΝΘΕΣΗ. Αυτότροφοι και ετερότροφοι οργανισμοί. Καρβουντζή Ηλιάνα Βιολόγος ΦΩΤΟΣΥΝΘΕΣΗ Αυτότροφοι και ετερότροφοι οργανισμοί Η ζωή στον πλανήτη μας στηρίζεται στην ενέργεια του ήλιου. Η ενέργεια αυτή εκπέμπεται με τη μορφή ακτινοβολίας. Ένα πολύ μικρό μέρος αυτής της ακτινοβολίας

Διαβάστε περισσότερα

Πέµπτη, 22 Μαΐου 2008 Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ

Πέµπτη, 22 Μαΐου 2008 Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Πέµπτη, 22 Μαΐου 2008 Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΜΑ 1ο Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό καθεµιάς από τις παρακάτω ηµιτελείς προτάσεις 1 έως 5 και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη λέξη

Διαβάστε περισσότερα

Mεταφορά βιομορίων στον ηθμό (φλοίωμα)

Mεταφορά βιομορίων στον ηθμό (φλοίωμα) Mεταφορά βιομορίων στον ηθμό (φλοίωμα) Ανατομία του φλοιώματος Ανατομία του φλοιώματος Ηθμώδη κύτταρα (γυμνόσπερμα, τραχεόφυτα) Ηθμώδη στοιχεία Ηθμώδη άρθρα- ηθμοσωλήνες (αγγειόσπερμα) Συνοδά κύτταρα (ή

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΦΕ ΑΓΙΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ. Εργαστηριακές Ασκήσεις Βιολογίας

ΕΚΦΕ ΑΓΙΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ. Εργαστηριακές Ασκήσεις Βιολογίας Εργαστηριακό Κέντρο Φυσικών Επιστηµών Αγίων Αναργύρων Υπεύθυνος: Ευάγγελος Κουντούρης, Φυσικός Εργαστηριακές Ασκήσεις Βιολογίας Α Γυµνασίου: Η µεταφορά ουσιών στα φυτά Επιµέλεια-Παρουσίαση: Λαµπρινή Σιαφάκα

Διαβάστε περισσότερα

Η επίδραση των βαρέων μετάλλων (Cd, Ni, Pb) στη δράση των μυκορριζών.

Η επίδραση των βαρέων μετάλλων (Cd, Ni, Pb) στη δράση των μυκορριζών. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΓΕΩΠΟΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΔΑΦΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Η επίδραση των βαρέων μετάλλων (Cd, Ni, Pb) στη δράση των μυκορριζών. ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Μέρη Δένδρου. Υπόγειο. Επίγειο

Μέρη Δένδρου. Υπόγειο. Επίγειο Μέρη Δένδρου Υπόγειο Επίγειο Μέρη Δένδρου Ακραίο μερίστωμα βλαστού Οφθαλμός Καταβολή φύλλου Φύλλο Λαιμός Ριζικά τριχίδια Ακραίο μερίστωμα ρίζας Καλύπτρα Ρίζα Ο ώριμος σπόρος (έμβρυο) έχει ριζικές καταβολές

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ Δ.ΑΡΕΘΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ Δ.ΑΡΕΘΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ Δ.ΑΡΕΘΑ ΚΥΤΤΑΡΟ 2 Κατά την Βιολογία, κύτταρο ονομάζεται η βασική δομική και λειτουργική μονάδα που εκδηλώνει το φαινόμενο της ζωής. Έτσι, ως κύτταρο νοείται

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΛΗΨΗ - ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΣΤΟ ΥΠΕΡΓΕΙΟ ΤΜΗΜΑ ΤΟΥ ΦΥΤΟΥ

ΠΡΟΣΛΗΨΗ - ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΣΤΟ ΥΠΕΡΓΕΙΟ ΤΜΗΜΑ ΤΟΥ ΦΥΤΟΥ ΠΡΟΣΛΗΨΗ - ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΣΤΟ ΥΠΕΡΓΕΙΟ ΤΜΗΜΑ ΤΟΥ ΦΥΤΟΥ Κίνηση στα αγγεία του ξύλου Κίνηση μέσω του φλοιού Τρόποι μετακίνησης των θρεπτικών στοιχείων στο εσωτερικό της ρίζας: Κίνηση με διάχυση

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΦΥΛΛΙΚΗ ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

ΔΙΑΦΥΛΛΙΚΗ ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΔΙΑΦΥΛΛΙΚΗ ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΔΙΑΦΥΛΛΙΚΗ ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Επειδή ο ρυθμός ανάπτυξης του φυτού μερικές φορές είναι μεγαλύτερος από την ικανότητα των ριζών να απορροφούν και να μεταφέρουν θρεπτικά στοιχεία

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Θέμα: ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΣΤΟΜΑΤΩΝ ΦΥΛΛΩΝ, ΚΑΤΑΦΡΑΚΤΙΚΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΚΑΙ ΧΛΩΡΟΠΛΑΣΤΩΝ (άσκηση 4 του εργαστηριακού οδηγού) Μέσος χρόνος

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΑΝΑΠΝΟΗ. Καρβουντζή Ηλιάνα Βιολόγος

ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΑΝΑΠΝΟΗ. Καρβουντζή Ηλιάνα Βιολόγος ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΑΝΑΠΝΟΗ Η τροφή αποτελείται και από ουσίες μεγάλου μοριακού βάρους (πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, λιπίδια, νουκλεϊνικά οξέα). Οι ουσίες αυτές διασπώνται (πέψη) σε απλούστερες (αμινοξέα, απλά σάκχαρα,

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Επιστήμη του Μηχανικού Περιβάλλοντος Δ Ι Δ Α Σ Κ Ο Υ Σ Α Κ Ρ Ε Σ Τ Ο Υ Α Θ Η Ν Α Δ Ρ. Χ Η Μ Ι Κ Ο Σ Μ Η Χ Α Ν Ι Κ Ο Σ

Εισαγωγή στην Επιστήμη του Μηχανικού Περιβάλλοντος Δ Ι Δ Α Σ Κ Ο Υ Σ Α Κ Ρ Ε Σ Τ Ο Υ Α Θ Η Ν Α Δ Ρ. Χ Η Μ Ι Κ Ο Σ Μ Η Χ Α Ν Ι Κ Ο Σ Εισαγωγή στην Επιστήμη του Μηχανικού Περιβάλλοντος Δ Ι Δ Α Σ Κ Ο Υ Σ Α Κ Ρ Ε Σ Τ Ο Υ Α Θ Η Ν Α Δ Ρ. Χ Η Μ Ι Κ Ο Σ Μ Η Χ Α Ν Ι Κ Ο Σ Εισαγωγή στην Επιστήμη του Μηχανικού Περιβάλλοντος 1 ΜΑΘΗΜΑ 2 Ο & 3 O

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΓΕΩΧΗΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ Βιογεωχημικός κύκλος

ΒΙΟΓΕΩΧΗΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ Βιογεωχημικός κύκλος ΒΙΟΓΕΩΧΗΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ Βιογεωχημικός κύκλος ενός στοιχείου είναι, η επαναλαμβανόμενη κυκλική πορεία του στοιχείου στο οικοσύστημα. Οι βιογεωχημικοί κύκλοι, πραγματοποιούνται με την βοήθεια, βιολογικών, γεωλογικών

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΝaCl ΣΤΗΝ ΑΥΞΗΣΗ, ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΣΤΟ ΦΩΤΟΣΥΝΘΕΤΙΚΟ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟ ΤΟΥ ΚΑΛΑΜΠΟΚΙΟΥ (Zea mays L.)

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΝaCl ΣΤΗΝ ΑΥΞΗΣΗ, ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΣΤΟ ΦΩΤΟΣΥΝΘΕΤΙΚΟ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟ ΤΟΥ ΚΑΛΑΜΠΟΚΙΟΥ (Zea mays L.) ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2009 Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΝaCl ΣΤΗΝ ΑΥΞΗΣΗ, ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΣΤΟ ΦΩΤΟΣΥΝΘΕΤΙΚΟ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟ ΤΟΥ ΚΑΛΑΜΠΟΚΙΟΥ (Zea mays L.) ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ ΓΙΑΝΝΑΚΟΥΛΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΣΠΟΥΔΑΣΤΡΙΑ ΔΟΥΝΑΒΗ ΔΕΣΠΟΙΝΑ Το καλαμπόκι είναι

Διαβάστε περισσότερα

Η κίνηση του νερού εντός των φυτών (Soil-Plant-Atmosphere Continuum) Δημήτρης Κύρκας

Η κίνηση του νερού εντός των φυτών (Soil-Plant-Atmosphere Continuum) Δημήτρης Κύρκας Η κίνηση του νερού εντός των φυτών (Soil-Plant-Atmosphere Continuum) Δημήτρης Κύρκας Η Σεκόγια (Sequoia) «Redwood» είναι το ψηλότερο δέντρο στο κόσμο και βρίσκεται στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ 130 μέτρα ύψος

Διαβάστε περισσότερα

Μέρος 2 ο : Μελέτη συμβιωτικών σχέσεων των φυτών

Μέρος 2 ο : Μελέτη συμβιωτικών σχέσεων των φυτών Μέρος 2 ο : Μελέτη συμβιωτικών σχέσεων των φυτών Η μελέτη των συμβιωτικών σχέσεων των φυτών περιλαμβανει συμβιωτικές σχέσεις τόσο με βακτήρια όσο και με μύκητες Συμβιωτικές σχέσεις με βακτήρια Αρχικά έγινε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Μίτωση... 41 Μείωση... 44 ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΤΟΥ ΚΥΤΟΠΛΑΣΜΑΤΟΣ (ΚΥΤΟΚΙΝΗΣΗ)... 48

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Μίτωση... 41 Μείωση... 44 ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΤΟΥ ΚΥΤΟΠΛΑΣΜΑΤΟΣ (ΚΥΤΟΚΙΝΗΣΗ)... 48 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΟ ΦΥΤΙΚΟ ΚΥΤΤΑΡΟ... 17 ΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΜΕΜΒΡΑΝΕΣ... 19 ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΣ ΣΚΕΛΕΤΟΣ... 22 Μικροσωληνίσκοι... 23 Μικρονηµάτια ακτίνης... 28 ΠΥΡΗΝΑΣ... 31 Πυρηνικός φάκελλος... 33 Πυρηνόπλασµα... 35 Χρωµατίνη...

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΕ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΕ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α 1 ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2018 2019 ΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΕ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ 2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ 1.1 Τα χαρακτηριστικά των οργανισμών... 3,4 1.2 Κύτταρο: Η μονάδα

Διαβάστε περισσότερα

ΓENIKA ΣTOIXEIA. Η φυσιολογία του ανθρώπου μελετά τα χαρακτηριστικά και τους λειτουργικούς μηχανισμούς που κάνουν το ανθρώπινο σώμα ζωντανό οργανισμό.

ΓENIKA ΣTOIXEIA. Η φυσιολογία του ανθρώπου μελετά τα χαρακτηριστικά και τους λειτουργικούς μηχανισμούς που κάνουν το ανθρώπινο σώμα ζωντανό οργανισμό. 1 ΓENIKA ΣTOIXEIA Η φυσιολογία του ανθρώπου μελετά τα χαρακτηριστικά και τους λειτουργικούς μηχανισμούς που κάνουν το ανθρώπινο σώμα ζωντανό οργανισμό. ΤΑ ΚΥΤΤΑΡΑ Η βασική ζώσα μονάδα του σώματος είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΠΛΑΣΜΑΤΙΚΗΣ ΜΕΜΒΡΑΝΗΣ. Πετρολιάγκης Σταμάτης Τμήμα Γ4

ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΠΛΑΣΜΑΤΙΚΗΣ ΜΕΜΒΡΑΝΗΣ. Πετρολιάγκης Σταμάτης Τμήμα Γ4 ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΠΛΑΣΜΑΤΙΚΗΣ ΜΕΜΒΡΑΝΗΣ Πετρολιάγκης Σταμάτης Τμήμα Γ4 ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΠΛΑΣΜΑΤΙΚΗΣ ΜΕΜΒΡΑΝΗΣ Η κυτταρική μεμβράνη ή πλασματική μεμβράνη είναι η εξωτερική μεμβράνη που περιβάλλει το κύτταρο

Διαβάστε περισσότερα

Soil Fertility & Plant Nutrition

Soil Fertility & Plant Nutrition Soil Fertility & Plant Nutrition Basic Soil- Plant Relationships E. Katsalirou Spring 2013 Ταφυτάκαιτοριζικότουςσύστημα: Μεταφορά& πρόσληψη θρεπτικών στοιχείων Σκοποί: Ανάπτυξη& κατανόησητωντριώντρόπωνμετους

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος Διάλεξης: Ο ρόλος του ανταγωνισμού των θρεπτικών στοιχείωνστηνανάπτυξηκαιτην. Χ. Λύκας

Τίτλος Διάλεξης: Ο ρόλος του ανταγωνισμού των θρεπτικών στοιχείωνστηνανάπτυξηκαιτην. Χ. Λύκας ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ» Μάθημα: «Επίδραση του αβιοτικού και βιοτικού περιβάλλοντος στην παραγωγή των φυτών» Τίτλος

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΚΛΟΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ. Η ύλη που υπάρχει διαθέσιμη στη βιόσφαιρα είναι περιορισμένη. Ενώσεις και στοιχεία όπως:

ΚΥΚΛΟΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ. Η ύλη που υπάρχει διαθέσιμη στη βιόσφαιρα είναι περιορισμένη. Ενώσεις και στοιχεία όπως: ΚΥΚΛΟΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Η ύλη που υπάρχει διαθέσιμη στη βιόσφαιρα είναι περιορισμένη. Ενώσεις και στοιχεία όπως: Το νερό (Η 2 Ο) Το οξυγόνο (Ο 2 ) Ο άνθρακας (C) Το άζωτο (N 2 ) Το θείο (S) Οφώσφορος(P) κυκλοφορούν

Διαβάστε περισσότερα

4. ΛΕΜΦΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. περιλαμβάνονται ο σπλήνας και ο θύμος αδένας (εικ.4.1). Το λεμφικό σύστημα είναι πολύ σημαντικό γιατί:

4. ΛΕΜΦΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. περιλαμβάνονται ο σπλήνας και ο θύμος αδένας (εικ.4.1). Το λεμφικό σύστημα είναι πολύ σημαντικό γιατί: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 4. ΛΕΜΦΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Το λεμφικό σύστημα αποτελείται από τα λεμφαγγεία, τη λέμφο και τους λεμφαδένες. Οι λεμφαδένες είναι δομές που αποτελούνται από εξειδικευμένη μορφή συνδετικού ιστού, το λεμφικό

Διαβάστε περισσότερα

Φωτοσύνθεση: η διεργασία που τρέφει τη βιόσφαιρα. η τροφή

Φωτοσύνθεση: η διεργασία που τρέφει τη βιόσφαιρα. η τροφή Φυσιολογία Φυτών Φυσιολογία Φυτών Πως λειτουργεί ένα ακίνητος οργανισμός? Πως αντιμετωπίζει βιοτικούς και αβιοτικούς παράγοντες καταπόνησης? Πως σχετίζεται η ακινησία με το γεγονός ότι η τροφή των φυτών

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΓΕΩΧΗΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ. Το σύνολο των μετασχηματισμών βιολογικής ή χημικής φύσης που λαμβάνουν χώρα κατά την ανακύκλωση ορισμένων στοιχείων

ΒΙΟΓΕΩΧΗΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ. Το σύνολο των μετασχηματισμών βιολογικής ή χημικής φύσης που λαμβάνουν χώρα κατά την ανακύκλωση ορισμένων στοιχείων ΒΙΟΓΕΩΧΗΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ Το σύνολο των μετασχηματισμών βιολογικής ή χημικής φύσης που λαμβάνουν χώρα κατά την ανακύκλωση ορισμένων στοιχείων Επιβίωση οργανισμών Ύλη o Η ύλη που υπάρχει διαθέσιμη στη βιόσφαιρα

Διαβάστε περισσότερα

Η ανόργανη θρέψη των φυτών

Η ανόργανη θρέψη των φυτών Η ανόργανη θρέψη των φυτών Οργανικά θρεπτικά στοιχεία σάκχαρα που προέρχονται από τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης με τις επακόλουθες μετατροπές Ανόργανα θρεπτικά στοιχεία προέρχονται από το έδαφος, με τη

Διαβάστε περισσότερα

4. Ως αυτότροφοι οργανισμοί χαρακτηρίζονται α. οι καταναλωτές Α τάξης. β. οι παραγωγοί. γ. οι αποικοδομητές. δ. οι καταναλωτές Β τάξης.

4. Ως αυτότροφοι οργανισμοί χαρακτηρίζονται α. οι καταναλωτές Α τάξης. β. οι παραγωγοί. γ. οι αποικοδομητές. δ. οι καταναλωτές Β τάξης. ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΜΑ 1ο Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις 1 έως 5 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη λέξη ή στη φράση, η οποία

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ 2008 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ 2008 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ 2008 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1ο Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό καθεµιάς από τις παρακάτω ηµιτελείς προτάσεις 1 έως 5 και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη λέξη ή στη

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΜΑΚΡΟΘΡΕΠΤΙΚΑ (C, H, N, O) 96% ΜΙΚΡΟΘΡΕΠΤΙΚΑ (πχ. Na, K, P, Ca, Mg) 4% ΙΧΝΟΣΤΟΙΧΕΙΑ (Fe, I) 0,01%

ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΜΑΚΡΟΘΡΕΠΤΙΚΑ (C, H, N, O) 96% ΜΙΚΡΟΘΡΕΠΤΙΚΑ (πχ. Na, K, P, Ca, Mg) 4% ΙΧΝΟΣΤΟΙΧΕΙΑ (Fe, I) 0,01% ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΜΑΚΡΟΘΡΕΠΤΙΚΑ (C, H, N, O) 96% ΜΙΚΡΟΘΡΕΠΤΙΚΑ (πχ. Na, K, P, Ca, Mg) 4% ΙΧΝΟΣΤΟΙΧΕΙΑ (Fe, I) 0,01% Ο άνθρακας, το υδρογόνο, το οξυγόνο και το άζωτο συμμετέχουν, σε σημαντικό βαθμό, στη

Διαβάστε περισσότερα

Η αποβολή άνθρακα στη ριζόσφαιρα. 30 60% του καθαρού φωτοσυνθετικού άνθρακα κατανέµεται στη ρίζα

Η αποβολή άνθρακα στη ριζόσφαιρα. 30 60% του καθαρού φωτοσυνθετικού άνθρακα κατανέµεται στη ρίζα Ριζοαπόθεση Η αποβολή άνθρακα στη ριζόσφαιρα 30 60% του καθαρού φωτοσυνθετικού άνθρακα κατανέµεται στη ρίζα 5 70% τουκατανεµηθέντοςστηρίζα αποβάλλεται στη ριζόσφαιρα αποβολή γίνεται από τα αυξανόµενα µέρη

Διαβάστε περισσότερα

Το μονοπάτι της κίνησης του νερού

Το μονοπάτι της κίνησης του νερού Το μονοπάτι της κίνησης του νερού Κίνηση στο έδαφος πρόσληψη νερού από τις ρίζες τοπική ξήρανση εντονότερη προσκόλληση μορίων νερού στα σωματίδια του εδάφους μείωση Ψ κίνηση νερού από υγρότερες σε ξηρότερες

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΠΙΚΟΣ ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - EUSO 2016

ΤΟΠΙΚΟΣ ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - EUSO 2016 1ο και 2ο ΕΚΦΕ Ηρακλείου ΤΟΠΙΚΟΣ ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - EUSO 2016 Σάββατο 5 Δεκεµβρίου 2015 Διαγωνισµός στη Βιολογία (Διάρκεια 1 ώρα) ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΜΑΘΗΤΩΝ 1)... 2)...

Διαβάστε περισσότερα

Τύποι Φυτών. Ετήσια Διετή Πολυετή. Ποώδη. Ξυλώδη

Τύποι Φυτών. Ετήσια Διετή Πολυετή. Ποώδη. Ξυλώδη Τύποι Φυτών Ετήσια Διετή Πολυετή Ποώδη Ξυλώδη Δένδρα Θάμνοι Ανατομική των αγγειωδών φυτών Κύτταρο Ιστός Όργανο Φυτό Υπόγειο μέρος Υπέργειο μέρος Ρίζα Βλαστοί ή στελέχη Ιστοί του βλαστού Εφυμενίδα Επιδερμίδα

Διαβάστε περισσότερα

Θρέψη Φυτών. Ενότητα 1 η Εισαγωγή (μέρος α) Όνομα καθηγητή: Δ. Μπουράνης Όνομα καθηγητή: Σ. Χωριανοπούλου Τμήμα: Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής

Θρέψη Φυτών. Ενότητα 1 η Εισαγωγή (μέρος α) Όνομα καθηγητή: Δ. Μπουράνης Όνομα καθηγητή: Σ. Χωριανοπούλου Τμήμα: Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής Θρέψη Φυτών Ενότητα 1 η Εισαγωγή (μέρος α) Όνομα καθηγητή: Δ. Μπουράνης Όνομα καθηγητή: Σ. Χωριανοπούλου Τμήμα: Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής Στόχοι ενότητας 1. Περιγραφή της ύλης του μαθήματος. 2. Κατανόηση

Διαβάστε περισσότερα

CAMPBELL REECE, ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΜΟΣ Ι, ΠΕΚ 2010

CAMPBELL REECE, ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΜΟΣ Ι, ΠΕΚ 2010 CAMPBELL REECE, ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΜΟΣ Ι, ΠΕΚ 2010 CAMPBELL REECE, ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΜΟΣ Ι, ΠΕΚ 2010 CAMPBELL REECE, ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΜΟΣ Ι, ΠΕΚ 2010 Μεγεθυντική ικανότητα και διακριτική ικανότητα ή ανάλυση Μέγιστη ανάλυση

Διαβάστε περισσότερα

Ο μικρόκοσμος του εδάφους συμβολή του στη γεωργία και παραγωγή τροφίμων

Ο μικρόκοσμος του εδάφους συμβολή του στη γεωργία και παραγωγή τροφίμων Ο μικρόκοσμος του εδάφους συμβολή του στη γεωργία και παραγωγή τροφίμων Δρ. Αθανάσιος Γκέρτσης Καθηγητής - Επικεφαλής Τμήματος ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΓΡΟ-ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ [Agro-environmental Systems Management]

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Α. Εισαγωγικές έννοιες ΜΕΣΑ ΣΤΑ ΚΥΤΤΑΡΑ Μπορούμε να διακρίνουμε δύο περιβάλλοντα ΥΔΡΟΦΙΛΟ υδατικό κυτταρόπλασμα ΥΔΡΟΦΟΒΟ λιπιδικο-μεμβρανικό Δηλαδή τα μόρια χαρακτηρίζονται έτσι λόγω της υδρόφοβης φύσης

Διαβάστε περισσότερα

Ιδιαίτερη φυσιολογική σηµασία έχει το κλάσµα σιδήρου που υφίσταται αντιστρεπτή οξειδοαναγωγή

Ιδιαίτερη φυσιολογική σηµασία έχει το κλάσµα σιδήρου που υφίσταται αντιστρεπτή οξειδοαναγωγή Σίδηρος Fe βρίσκεταισε2 µορφέςµέσαστοφυτό oξειδωµένηµορφήfe 3+ ανηγµένηµορφήfe 2+ Η ανηγµένη µορφή είναι ο ενεργός σίδηρος Ο περισσότερος σίδηρος µέσα στο φυτό είναι οξειδωµένος σίδηρος Ιδιαίτερη φυσιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Τύποι Φυτών. Ετήσια Διετή Πολυετή. Ποώδη. Ξυλώδη

Τύποι Φυτών. Ετήσια Διετή Πολυετή. Ποώδη. Ξυλώδη Τύποι Φυτών Ετήσια Διετή Πολυετή Ποώδη Ξυλώδη Δένδρα Θάμνοι Ανατομική των αγγειωδών φυτών Κύτταρο Ιστός Όργανο Φυτό Υπόγειο μέρος Υπέργειο μέρος Ρίζα Βλαστοί ή στελέχη Ιστοί του βλαστού Εφυμενίδα Επιδερμίδα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9. Άμυνα: Φροντίδα για την επιβίωση. openeclass

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9. Άμυνα: Φροντίδα για την επιβίωση. openeclass ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 Άμυνα: Φροντίδα για την επιβίωση openeclass gliak@aua.gr Η μελέτη της Βιολογίας των Φυτών είναι αδιανόητη χωρίς τη μελέτη των αλληλεπιδράσεών τους με τους άλλους οργανισμούς Οι αλληλεπιδράσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΣΤΑ ΛΙΒΑΔΙΚΑ ΦΥΤΑ

ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΣΤΑ ΛΙΒΑΔΙΚΑ ΦΥΤΑ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΣΤΑ ΛΙΒΑΔΙΚΑ ΦΥΤΑ Βόσκηση είναι η αποκοπή τμημάτων ή ολόκληρων φυτών από τα ζώα, με σκοπό την κάλυψη των αναγκών τους σε τροφή. Με τον όρο ένταση νοείται ο βαθμός ή η ποσότητα της

Διαβάστε περισσότερα

Γενική Μικροβιολογία. Ενότητα 4 η ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΜΥΚΗΤΟΛΟΓΙΑ: ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΜΥΚΗΤΩΝ (ΙΙ)

Γενική Μικροβιολογία. Ενότητα 4 η ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΜΥΚΗΤΟΛΟΓΙΑ: ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΜΥΚΗΤΩΝ (ΙΙ) Γενική Μικροβιολογία Ενότητα 4 η ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΜΥΚΗΤΟΛΟΓΙΑ: ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΜΥΚΗΤΩΝ (ΙΙ) Όνομα καθηγητή: Δ. ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Όνομα καθηγητή: Γ. ΖΕΡΒΑΚΗΣ Όνομα καθηγητή: ΑΝ. ΤΑΜΠΑΚΑΚΗ Τμήμα: ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα: ΕΥΚΑΡΥΩΤΙΚΑ ΚΑΙ ΠΡΟΚΑΡΥΩΤΙΚΑ ΚΥΤΤΑΡΑ

Ενότητα: ΕΥΚΑΡΥΩΤΙΚΑ ΚΑΙ ΠΡΟΚΑΡΥΩΤΙΚΑ ΚΥΤΤΑΡΑ Τίτλος Μαθήματος: Γενική Μικροβιολογία Ενότητα: ΕΥΚΑΡΥΩΤΙΚΑ ΚΑΙ ΠΡΟΚΑΡΥΩΤΙΚΑ ΚΥΤΤΑΡΑ Διδάσκων: Καθηγητής Ιωάννης Σαββαΐδης Τμήμα: Χημείας ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Ευκαρυωτικά και Προκαρυωτικά Κύτταρα Οι διάφορες βιοχημικές

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστηριακές Ασκήσεις Περιβαλλοντικής Βιοτεχνολογίας. Εργαστηριακή Άσκηση 6. Μελέτη των δενδροειδών μυκορριζικών μυκήτων

Εργαστηριακές Ασκήσεις Περιβαλλοντικής Βιοτεχνολογίας. Εργαστηριακή Άσκηση 6. Μελέτη των δενδροειδών μυκορριζικών μυκήτων Εργαστηριακές Ασκήσεις Περιβαλλοντικής Βιοτεχνολογίας Εργαστηριακή Άσκηση 6 Μελέτη των δενδροειδών μυκορριζικών μυκήτων Γιάννης Υψηλάντης Δημήτριος Καρπούζας Λάρισα 2010 1 Μυκορριζικές Συμβιώσεις Ως μυκόρριζα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ ΕΔΑΦΩΝ/ΘΡΕΨΗ ΦΥΤΩΝ ΘΕΩΡΙΑ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΗΣ ΕΞΕΤΑΣΤΕΑΣ ΥΛΗΣ

ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ ΕΔΑΦΩΝ/ΘΡΕΨΗ ΦΥΤΩΝ ΘΕΩΡΙΑ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΗΣ ΕΞΕΤΑΣΤΕΑΣ ΥΛΗΣ ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ ΕΔΑΦΩΝ/ΘΡΕΨΗ ΦΥΤΩΝ ΘΕΩΡΙΑ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΗΣ ΕΞΕΤΑΣΤΕΑΣ ΥΛΗΣ 1. Ποιές πληροφορίες σχετικά µε τη θρέψη των φυτών βρίσκουµε στους

Διαβάστε περισσότερα

Ε ΑΦΟΣ. Έδαφος: ανόργανα οργανικά συστατικά

Ε ΑΦΟΣ. Έδαφος: ανόργανα οργανικά συστατικά Ε ΑΦΟΣ Έδαφος: ανόργανα οργανικά συστατικά ρ. Ε. Λυκούδη Αθήνα 2005 Έδαφος Το έδαφος σχηµατίζεται από τα προϊόντα της αποσάθρωσης των πετρωµάτων του υποβάθρου (µητρικό πέτρωµα) ή των πετρωµάτων τω γειτονικών

Διαβάστε περισσότερα

τα βιβλία των επιτυχιών

τα βιβλία των επιτυχιών Τα βιβλία των Εκδόσεων Πουκαμισάς συμπυκνώνουν την πολύχρονη διδακτική εμπειρία των συγγραφέων μας και αποτελούν το βασικό εκπαιδευτικό υλικό που χρησιμοποιούν οι μαθητές των φροντιστηρίων μας. Μέσα από

Διαβάστε περισσότερα

Κυτταρικό τοίχωμα. Το φυτικό κύτταρο. Χλωροπλάστης Χυμοτόπιο

Κυτταρικό τοίχωμα. Το φυτικό κύτταρο. Χλωροπλάστης Χυμοτόπιο Κυτταρικό τοίχωμα Το φυτικό κύτταρο Χλωροπλάστης Χυμοτόπιο Κυτταρικό τοίχωμα Στέρεα και ελαστική στοιβάδα που περιβάλλει το φυτικό κύτταρο Καθορίζει και διατηρεί το σχήμα και το μέγεθος του κυττάρου Προστατευτική

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 3 ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ

Κεφάλαιο 3 ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Κεφάλαιο 3 ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ 3.1 Ενέργεια και οργανισμοί Όλοι οι οργανισμοί, εκτός από αυτούς από αυτούς που έχουν την ικανότητα να φωτοσυνθέτουν, εξασφαλίζουν ενέργεια διασπώντας τις θρεπτικές ουσιές που περιέχονται

Διαβάστε περισσότερα

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Κατεύθυνση Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος. ΜΑΘΗΜΑ: Γενική Οικολογία

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Κατεύθυνση Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος. ΜΑΘΗΜΑ: Γενική Οικολογία Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Κατεύθυνση Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος ΜΑΘΗΜΑ: Γενική Οικολογία 11 η Ενότητα Επίδραση περιβαλλοντικών παραγόντων στη

Διαβάστε περισσότερα

Τα ορμονικά μόρια και η διαχείριση τους μέσα στο φυτό

Τα ορμονικά μόρια και η διαχείριση τους μέσα στο φυτό Φυσιολογία Φυτών Διαχείριση ορμονικών μορίων Τα ορμονικά μόρια και η διαχείριση τους μέσα στο φυτό Φυσιολογία Φυτών 3 ου Εξαμήνου Δ. Μπουράνης, Σ. Χωριανοπούλου 1 Φυσιολογία Φυτών Διαχείριση ορμονικών

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 05/02/1017 ΘΕΜΑ 1 ο Επιλέξτε τη σωστή απάντηση: 1. Σε ένα οικοσύστημα θα τοποθετήσουμε τις ύαινες και τα λιοντάρια στο ίδιο τροφικό επίπεδο

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΦΥΤΑ. Πολυκύτταροι ευκαρυωτικοί οργανισμοί, με λειτουργικά εξειδικευμένους ιστούς. Φωτοσυνθετικοί, αυτότροφοι οργανισμοί

ΤΑ ΦΥΤΑ. Πολυκύτταροι ευκαρυωτικοί οργανισμοί, με λειτουργικά εξειδικευμένους ιστούς. Φωτοσυνθετικοί, αυτότροφοι οργανισμοί ΤΑ ΦΥΤΑ Πολυκύτταροι ευκαρυωτικοί οργανισμοί, με λειτουργικά εξειδικευμένους ιστούς. Φωτοσυνθετικοί, αυτότροφοι οργανισμοί Περιέχουν χλωροφύλλες α και β και καροτενοειδή. Το άμυλο είναι η κύρια αποθήκη

Διαβάστε περισσότερα

Η ανόργανη θρέψη των φυτών

Η ανόργανη θρέψη των φυτών Η ανόργανη θρέψη των φυτών Οργανικά θρεπτικά στοιχεία σάκχαρα που προέρχονται από τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης με τις επακόλουθες μετατροπές Ανόργανα θρεπτικά στοιχεία προέρχονται από το έδαφος, με τη

Διαβάστε περισσότερα

Κωνσταντίνος Π. (Β 2 ) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ

Κωνσταντίνος Π. (Β 2 ) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Κωνσταντίνος Π. (Β 2 ) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Βιοενεργητική είναι ο κλάδος της Βιολογίας που μελετά τον τρόπο με τον οποίο οι οργανισμοί χρησιμοποιούν ενέργεια για να επιβιώσουν και να υλοποιήσουν τις

Διαβάστε περισσότερα

Το φύλλο. Λειτουργία. Η ανατομία του, εξαρτάται από περιβαλλοντικούς παράγοντες: νερό, φως, θερμοκρασία, άνεμος

Το φύλλο. Λειτουργία. Η ανατομία του, εξαρτάται από περιβαλλοντικούς παράγοντες: νερό, φως, θερμοκρασία, άνεμος Το φύλλο Δομή Λειτουργία Η ανατομία του, εξαρτάται από περιβαλλοντικούς παράγοντες: νερό, φως, θερμοκρασία, άνεμος 3 ιστολογικά συστήματα: επιδερμίδα μεσόφυλλο ηθμαγγειώδεις δεσμίδες Η ανατομία του φύλλου

Διαβάστε περισσότερα

Μικροοργανισμοί. Οι μικροοργανισμοί διακρίνονται σε: Μύκητες Πρωτόζωα Βακτήρια Ιούς

Μικροοργανισμοί. Οι μικροοργανισμοί διακρίνονται σε: Μύκητες Πρωτόζωα Βακτήρια Ιούς Μικροοργανισμοί Οι μικροοργανισμοί διακρίνονται σε: Μύκητες Πρωτόζωα Βακτήρια Ιούς Παθογόνοι μικροοργανισμοί Παθογόνοι μικροοργανισμοί ονομάζονται οι μικροοργανισμοί που χρησιμοποιούν τον άνθρωπο ως ξενιστή

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Οργάνωση της ζωής βιολογικά συστήματα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Οργάνωση της ζωής βιολογικά συστήματα ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Οργάνωση της ζωής βιολογικά συστήματα 1.1 Τα μόρια της ζωής Καινούριες γνώσεις Ποια μόρια συμμετέχουν στη δομή και στις λειτουργίες των οργανισμών. Ποια είναι η σημασία του νερού για τη ζωή

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 2ο ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΚΥΤΤΑΡΟΥ

Κεφάλαιο 2ο ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΚΥΤΤΑΡΟΥ Κεφάλαιο 2ο ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΚΥΤΤΑΡΟΥ 1. Κυτταρική μεμβράνη μοντέλο ρευστού μωσαϊκού κατά Singer και Nicolson Αποτελείται από διπλό στρώμα φωσφολιπιδίων με διάσπαρτα μόρια στεροειδών (χοληστερόλης) και μεγάλα

Διαβάστε περισσότερα

3η Δραστηριότητα ΒΙΟΛΟΓΙΑ. Ονοματεπώνυμα: Α) Β) Γ) Παρατήρηση φυτικών κυττάρων και αμυλόκοκκων

3η Δραστηριότητα ΒΙΟΛΟΓΙΑ. Ονοματεπώνυμα: Α) Β) Γ) Παρατήρηση φυτικών κυττάρων και αμυλόκοκκων 3η Δραστηριότητα ΒΙΟΛΟΓΙΑ Σχολείο: Ονοματεπώνυμα: Α) Β) Γ) Παρατήρηση φυτικών κυττάρων και αμυλόκοκκων ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΘΕΩΡΙΑ Για την παρατήρηση 1 Η γλυκόζη αποτελεί μία από τις βασικές πηγές ενέργειας στους

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 7,8,9

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 7,8,9 ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΖΑΡΦΤΖΙΑΝ Μ. ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 7,8,9 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ - ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1. Διαφορές κλειστής και συνεχούς καλλιέργειας (θρεπτικά, απομάκρυνση, φάσεις μικροοργανισμών)

Διαβάστε περισσότερα

Οργάνωση και λειτουργίες του οικοσυστήματος Ο ρόλος της ενέργειας. Κεφάλαιο 2.2

Οργάνωση και λειτουργίες του οικοσυστήματος Ο ρόλος της ενέργειας. Κεφάλαιο 2.2 Οργάνωση και λειτουργίες του οικοσυστήματος Ο ρόλος της ενέργειας Κεφάλαιο 2.2 Ο ρόλος της ενέργειας ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2.2 Τροφικές σχέσεις και ροή ενέργειας Τροφικές Σχέσεις και Ροή Ενέργειας Κάθε οργανωμένο σύστημα,

Διαβάστε περισσότερα

Carl Downey - Colours de Vine

Carl Downey - Colours de Vine ΘΕΜΑΤΑ ΑΜΠΕΛΟΥΡΓΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΑΜΠΕΛΟΥ ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΕΚΑΤΩΡΟΥ Επίκουρος Καθηγήτρια Χημείας & Τεχνολογίας Τροφίμων Πάτρα 2016 Carl Downey - Colours de Vine Βοτανική ταξινόμηση της Αμπέλου ΒΑΣΙΛΕΙΟ (REGNUM):

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΑ ΛΙΠΑΣΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ 4 ΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2012

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΑ ΛΙΠΑΣΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ 4 ΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2012 ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΑ ΛΙΠΑΣΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ 4 ΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2012 ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΤΜΗΜΑ: 1. Οι εδαφικές ιδιότητες μεταβάλλονται: Α. Κατά μήκος των τριών αξόνων (x, y, z) Β. Με το πέρασμα του

Διαβάστε περισσότερα

φυτοπαθολογία ανθοκηπευτικών

φυτοπαθολογία ανθοκηπευτικών φυτοπαθολογία ανθοκηπευτικών Pythium spp. Phytophthora spp. κλάση: Oomycetes θαλλός: κοινοκύτταρο μυκήλιο με πλούσια διακλάδωση κυτταρικά τοιχώματα με κυτταρίνη αντί για χιτίνη σαπρόφυτα παράσιτα περιβάλλον:

Διαβάστε περισσότερα

Βιολογία Α Λυκείου Κεφ. 9. Νευρικό Σύστημα. Δομή και λειτουργία των νευρικών κυττάρων

Βιολογία Α Λυκείου Κεφ. 9. Νευρικό Σύστημα. Δομή και λειτουργία των νευρικών κυττάρων Βιολογία Α Λυκείου Κεφ. 9 Νευρικό Σύστημα Δομή και λειτουργία των νευρικών κυττάρων Νευρικό Σύστημα Το νευρικό σύστημα μαζί με το σύστημα των ενδοκρινών αδένων φροντίζουν να διατηρείται σταθερό το εσωτερικό

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΟΡΙΩΝ. Στοιχείο O C H N Ca P K S Na Mg περιεκτικότητα % ,5 1 0,35 0,25 0,15 0,05

ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΟΡΙΩΝ. Στοιχείο O C H N Ca P K S Na Mg περιεκτικότητα % ,5 1 0,35 0,25 0,15 0,05 ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Βιοχημεία: είναι η επιστήμη που ασχολείται με τη μελέτη των οργανικών ενώσεων που συναντώνται στον οργανισμό, καθώς και με τον μεταβολισμό τους. ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΟΡΙΩΝ 108 στοιχεία

Διαβάστε περισσότερα

Συμπίεση Αστικών Εδαφών Αιτίες-Επιπτώσεις-Έλεγχος

Συμπίεση Αστικών Εδαφών Αιτίες-Επιπτώσεις-Έλεγχος Συμπίεση Αστικών Εδαφών Αιτίες-Επιπτώσεις-Έλεγχος ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΑΤΖΙΡΗΣ Δρ. Δασολόγος Περιβαλλοντολόγος Προϊστάμενος Τμήματος Συντήρησης Κήπων Δήμου Θεσσαλονίκης Το έδαφος είναι το δημιούργημα της ζωής και

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ 2013-14

ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ 2013-14 ΘΕΜΑΤΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ Μπορεί να λειτουργήσει ένα οικοσύστημα α) με παραγωγούς και καταναλωτές; β) με παραγωγούς και αποικοδομητές; γ)με καταναλωτές και αποικοδομητές; Η διατήρηση των οικοσυστημάτων προϋποθέτει

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΜΟΡΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. Τι γνωρίζετε για τους υδατάνθρακες;

ΤΑ ΜΟΡΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. Τι γνωρίζετε για τους υδατάνθρακες; 1 ΤΑ ΜΟΡΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ Το κύτταρο αποτελείται από χηµικές ενώσεις, στις οποίες περιλαµβάνονται τα µικρά βιολογικά µόρια και τα βιολογικά µακροµόρια. Στα µικρά βιολογικά µόρια ανήκουν, τα ανόργανα στοιχεία

Διαβάστε περισσότερα

Ρίζα. Διαφορές από βλαστό 1. δεν έχει στόματα 2. δεν φέρει φύλλα 3. δεν έχει γόνατα 4. δεν έχει οφθαλμούς (πλευρικές ρίζες από περικύκλιο)

Ρίζα. Διαφορές από βλαστό 1. δεν έχει στόματα 2. δεν φέρει φύλλα 3. δεν έχει γόνατα 4. δεν έχει οφθαλμούς (πλευρικές ρίζες από περικύκλιο) Ρίζα Ρόλος 1. έδραση 2. πρόσληψη νερού & αλάτων 3. παραγωγή ορμονών (κυτοκινίνη & γιβερελίνη) 4. αποταμίευση (καρότο) 5. στήριξη (φίκος) 6. αναρρίχηση (κισσός) 7. μυζητικός (ιξός) 8. φωτοσύνθεση (επιφυτικές

Διαβάστε περισσότερα

1. Να οξειδωθούν και να παράγουν ενέργεια. (ΚΑΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ)

1. Να οξειδωθούν και να παράγουν ενέργεια. (ΚΑΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ) Θάνος Α. Β1 ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ Όλοι οι οργανισμοί προκειμένου να επιβιώσουν και να επιτελέσουν τις λειτουργίες τους χρειάζονται ενέργεια. Οι φυτικοί οργανισμοί μετατρέπουν

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 1. ΓΕΝΙΚΑ ΣΧΟΛΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΥΠΟΔΟΜΩΝ & ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ Προπτυχιακό ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ 4 ο ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

14η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑ Α ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - EUSO 2016

14η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑ Α ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - EUSO 2016 14η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑ Α ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - EUSO 2016 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΣΥΡΟΥ ΤΟΠΙΚΟΣ ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΜΑΘΗΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΣΑΒΒΑΤΟ 12 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2015 (Διάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

Βιολογία Γενικής Παιδείας Κεφάλαιο 2 ο : Άνθρωπος και Περιβάλλον

Βιολογία Γενικής Παιδείας Κεφάλαιο 2 ο : Άνθρωπος και Περιβάλλον Βιολογία Γενικής Παιδείας Κεφάλαιο 2 ο : Άνθρωπος και Περιβάλλον Οικολογία: η επιστήμη που μελετά τις σχέσεις των οργανισμών, και φυσικά του ανθρώπου, με τους βιοτικούς (ζωντανούς οργανισμούς του ίδιου

Διαβάστε περισσότερα

Βιολογία Α Λυκείου Κεφ. 3. Κυκλοφορικό Σύστημα. Καρδιά Αιμοφόρα αγγεία Η κυκλοφορία του αίματος Αίμα

Βιολογία Α Λυκείου Κεφ. 3. Κυκλοφορικό Σύστημα. Καρδιά Αιμοφόρα αγγεία Η κυκλοφορία του αίματος Αίμα Βιολογία Α Λυκείου Κεφ. 3 Κυκλοφορικό Σύστημα Καρδιά Αιμοφόρα αγγεία Η κυκλοφορία του αίματος Αίμα Η μεταφορά των θρεπτικών ουσιών στα κύτταρα και των ιστών και η απομάκρυνση από αυτά των άχρηστων γίνεται

Διαβάστε περισσότερα

ΑΥΞΗΣΗΣ (Κεφάλαιο 6 )

ΑΥΞΗΣΗΣ (Κεφάλαιο 6 ) ΑΥΞΗΣΗΣ (Κεφάλαιο 6 ) Απαραίτητος ο έλεγχος της αύξησης (αν και η αύξηση είναι αυτοπεριοριζόμενη) Ιδιαίτερα σημαντικός ο έλεγχος για τα τρόφιμα Ο περιορισμός της αύξησης μπορεί να γίνει είτε με αναστολή

Διαβάστε περισσότερα

ΡΑΔΙΟΧΗΜΕΙΑ 1. ΦΥΣΙΚΗ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΤΟΞΙΚΟΤΗΤΑ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΩΝ ΙΣΟΤΟΠΩΝ Τμήμα Χημικών Μηχανικών

ΡΑΔΙΟΧΗΜΕΙΑ 1. ΦΥΣΙΚΗ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΤΟΞΙΚΟΤΗΤΑ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΩΝ ΙΣΟΤΟΠΩΝ Τμήμα Χημικών Μηχανικών ΡΑΔΙΟΧΗΜΕΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΤΟΞΙΚΟΤΗΤΑ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΩΝ ΙΣΟΤΟΠΩΝ Τμήμα Χημικών Μηχανικών ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. ΤΟΞΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ 1. ΦΥΣΙΚΗ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑ Ιωάννα Δ. Αναστασοπούλου Βασιλική

Διαβάστε περισσότερα

ΜΥΚΗΤΕΣ (Α) ΧΑΡΟΚΟΠΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ. 9 η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ

ΜΥΚΗΤΕΣ (Α) ΧΑΡΟΚΟΠΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ. 9 η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 9 η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΜΥΚΗΤΕΣ (Α) Οι μύκητες είναι ευκαρυωτικοί ετερότροφοι οργανισμοί οι οποίοι πολλαπλασιάζονται αγενώς και εγγενώς, και σχηματίζουν σπόρια. Έχουν περιγραφεί περίπου 9.000 είδη μυκήτων

Διαβάστε περισσότερα