Αστικά υδραυλικά έργα

Transcript

1 Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Τομέας Υδατικών Πόρων και Περιβάλλοντος Αστικά υδραυλικά έργα Σύντομο ιστορικό της ανάπτυξης υδατικών συστημάτων Δημήτρης Κουτσογιάννης, Καθηγητής ΕΜΠ Σχολή Πολιτικών Μηχανικών

2 Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άδεια χρήσης άλλου τύπου, αυτή πρέπει να αναφέρεται ρητώς.

3 Κεφάλαιο 2: Σύντομο ιστορικό της ανάπτυξης υδατικών συστημάτων

4 Μινωϊκός πολιτισμός: Υδρευτικό δίκτυο στο ανάκτορο της Κνωσού Εικόνα 1: Αγωγός ύδρευσης στο ανάκτορο της Κνωσού Δ. Κουτσογιάννης & Α. Ευστρατιάδης, Σύντομο ιστορικό της ανάπτυξης υδατικών συστημάτων 4

5 Μινωικός πολιτισμός: Αποχέτευση τουαλέτας στο ανάκτορο της Κνωσού Υπόνομος Ξύλινο κάθισμα Πόρτα Γύψινο πάτωμα Αγωγός έκπλυσης Ξύλινο κάθισμα Απαγωγή Υπόνομος 1 m Πόρτα Εικόνα 2: Τομή και κάτοψη τουαλέτας στο Παλάτι του Μίνωα (Graham,1987) Δ. Κουτσογιάννης & Α. Ευστρατιάδης, Σύντομο ιστορικό της ανάπτυξης υδατικών συστημάτων 5

6 Μινωικός πολιτισμός: Αποχέτευση ομβρίων στο ανάκτορο της Κνωσού Εικόνα 4: Μινωικές αποχετεύσεις ομβρίων και ακαθάρτων (Κνωσός) Δ. Κουτσογιάννης & Α. Ευστρατιάδης, Σύντομο ιστορικό της ανάπτυξης υδατικών συστημάτων 6

7 Μινωικός πολιτισμός: Αποχέτευση ομβρίων στην Αγία Τριάδα Ο ιταλός συγγραφέας Angelo Mosso, που επισκέφτηκε την περιοχή στις αρχές του 20ου αιώνα, κατά τη διάρκεια μιας έντονης βροχόπτωσης, παρατήρησε ότι οι αγωγοί λειτουργούσαν τέλεια και κατέγραψε το περιστατικό αναφέροντας: «Αμφιβάλλω αν υπάρχει άλλη περίπτωση αποχετευτικού συστήματος ομβρίων που να λειτουργεί 4000 χρόνια μετά την κατασκευή του» Εικόνα 5: Μινωικές αποχετεύσεις ομβρίων και ακαθάρτων (Αγία Τριάδα) «Ακούμε συχνά να μιλούν για τη σύγχρονη υγιεινολογία σαν ήταν κάτι που αναπτύχθηκε πρόσφατα και φαίνεται να υπάρχει μια κρατούσα ιδέα ότι η αστική αποχέτευση είναι κάτι πολύ σύγχρονο που καθιερώθηκε κάπου στα μέσα του τελευταίου [19ου] αιώνα. Ίσως αυτές οι ιδέες προσπαθούν να ενδυναμώσουν μια κάπως κλυδωνισμένη υπερηφάνεια στο σύγχρονο πολιτισμό [... ], αλλά όταν εξετάζονται υπό το φως της ιστορίας προκύπτει ότι είναι κάθε άλλο παρά νέες ή πρόσφατες. Πράγματι, υπό το φως της ιστορίας, προκαλεί κατάπληξη, αν όχι πικρία, το γεγονός ότι ο άνθρωπος έχει προχωρήσει τόσο ελάχιστα, ίσως και καθόλου, σε περίπου τέσσερις χιλιάδες χρόνια [...]. Οι αρχαιολόγοι ερευνητές αυτού του [μινωικού] χώρου μας δίνουν την εικόνα ότι οι άνθρωποι είχαν προχωρήσει πολύ προς την άνετη και υγιεινή διαβίωση, με έναν ιδιαίτερο βαθμό ομορφιάς και πολυτέλειας [ ]. Και αυτό επιτεύχθηκε περίπου τέσσερις χιλιάδες χρόνια πριν.» Gray, H. F. (1940). Sewerage in Ancient and Medieval Times, Sewage Works Journal, 12(5), Δ. Κουτσογιάννης & Α. Ευστρατιάδης, Σύντομο ιστορικό της ανάπτυξης υδατικών συστημάτων 7

8 Αρχαϊκή περίοδος: Το υδραγωγείο της Σάμου +220 Πηγή (+57.60) Στάθμη θάλασσας N P Πηγή Υδραγωγείο N m Βόρεια είσοδος (εισροή) Σήραγγα C E A D F B Σημείο συνάντησης S Υδραγωγείο Q Δεξαμενή Νότια είσοδος (εκροή) Εικόνα 6: Το Ευπαλίνειο όρυγμα Δ. Κουτσογιάννης & Α. Ευστρατιάδης, Σύντομο ιστορικό της ανάπτυξης υδατικών συστημάτων 8

9 Κλασική περίοδος: Δίκτυα ομβρίων Αθήνα Ερέτρεια Δίον Εικόνα 7: Αποχετεύσεις ομβρίων στην κλασική περίοδο Κασσώπη Δ. Κουτσογιάννης & Α. Ευστρατιάδης, Σύντομο ιστορικό της ανάπτυξης υδατικών συστημάτων 9

10 Υψόμετρο Elevation (m.a.s.l) Ανεστραμμένος σίφωνας Inverted siphon Ελληνιστική περίοδος: Το υδραγωγείο της Περγάμου Open Ανοιχτός channel αγωγός Πιεζομετρική Hydraulic head γραμμή Ground Έδαφος Απόσταση Distance (km) Εικόνα 8: Το υδραγωγείο της Περγάμου Δ. Κουτσογιάννης & Α. Ευστρατιάδης, Σύντομο ιστορικό της ανάπτυξης υδατικών συστημάτων 10

11 Ρωμαϊκός πολιτισμός: υδραγωγεία Εικόνα 9: Nîmes (αρχαία Νεμαυσός, Υδραγωγείο Pont du Gard) Εικόνα 10: Ρώμη (Porta Maggiore) Δ. Κουτσογιάννης & Α. Ευστρατιάδης, Σύντομο ιστορικό της ανάπτυξης υδατικών συστημάτων 11

12 Παράρτημα Εικόνα 6: Το Ευπαλίνειο όρυγμα, : "Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε μαζί μας. Εικόνα 9: Nîmes (αρχαία Νεμαυσός, Υδραγωγείο Pont du Gard), "Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε μαζί μας. Εικόνα 10: Ρώμη (Porta Maggiore), "Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε μαζί μας. Δ. Κουτσογιάννης & Α. Ευστρατιάδης, Εισαγωγή στα αστικά υδραυλικά έργα 12

13 Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα Ε.Μ.Π.» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.