Κεφάλαιο 7 ΦΥΣΙΚΟΙ ΕΧΘΡΟΙ ΤΩΝ ΕΝΤΟΜΩΝ
|
|
- Κυπριανός Σπανού
- 8 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1 Κεφάλαιο 7 ΦΥΣΙΚΟΙ ΕΧΘΡΟΙ ΤΩΝ ΕΝΤΟΜΩΝ Το δυναµικό για υψηλούς ρυθµούς αναπαραγωγής στα έντοµα αντισταθµίζεται συνήθως από υψηλή θνησιµότητα. Υπάρχουν δύο ευρύτερες οµάδες παραγόντων θνησιµότητας, εκείνων που συνδέονται µε φυσικά αίτια του περιβάλλοντος και εκείνων που οφείλονται στα δραστηριότητα άλλων ζωντανών οργανισµών. Στη δεύτερη οµάδα άλλα έντοµα µε τη µορφή αρπακτικών και παράσιτων είναι από τα πιο σηµαντικά. Τα έντοµα επίσης προσβάλλονται από ασθένειες που προκαλούνται από µικροοργανισµούς (παθογόνα) και σε µερικές περιπτώσεις αυτά µπορούν να διαδραµατίσουν σηµαντικό ρόλο. Όλοι αυτοί οι φυσικοί εχθροί των εντόµων παρέχουν τη δυνατότητα χειρισµών για καταπολέµηση φυτοπαρασιτικών ειδών εντόµων. Αυτό καλείται βιολογική καταπολέµηση και µελετάται σε επόµενο κεφάλαιο. 7.1 Αρπακτικά Είναι ζώα που συλλαµβάνουν τα έντοµα και τα καταναλώνουν σαν πηγή τροφής. Πολλά από αυτά είναι άλλα έντοµα (ή από άλλες οµάδες αρθρόποδων) ή και µεγαλύτερα άλλα ζώα που είτε τρέφονται αποκλειστικά µε έντοµα ή απλά τα περιλαµβάνουν στο µικτό διαιτολόγιο τoυς. Ανώτερα ζώα αρπακτικά εντόµων είναι µερικά Σπονδυλωτά, όπως πουλιά και µικρά θηλαστικά Οι κύριες οµάδες αρπακτικών εντόµων Στον Πίνακα 7 δίδονται οι κύριες οµάδες αρπακτικών εντόµων και άλλων ζώων που είναι αρπακτικά εντόµων. Αρπακτικά έντοµα υπάρχουν στις περισσότερες Τάξεις. Στον πίνακα δίδονται µόνο τα σηµαντικότερα αθροίσµατα. Αρκετές οικογένειες Κολεόπτερων είναι κατά το µεγαλύτερο ποσοστό αρπακτικές. Ανάµεσα σ αυτές τα Coccinellidae είναι ιδιαίτερα σηµαντικά εφ όσον τρέφονται µε αφίδες, κοκκοειδή κ.α., που είναι σηµαντικοί εχθροί καλλιεργούµενων φυτών. Είδη των Οικογενειών Carabidae, Staphylinidae και Cicindelidae είναι επίσης σηµαντικά αρπακτικά φυτοφάγων εντόµων εδάφους. Μερικές τάξεις εντόµων, όπως τα Νευρόπτερα, είναι αποκλειστικά αρπακτικά. Στα ίπτερα και τα Υµενόπτερα, αντίθετα, µόνο ορισµένες Οικογένειες ή είδη είναι αρπακτικά. Το ίδιο ισχύει και για τα Ηµίπτερα στα οποία τα αρπακτικά είδη περιλαµβάνονται σε µερικές οικογένειες της Υπόταξης Heteroptera. Οι αράχνες, που είναι κοντινοί συγγενείς των εντόµων, είναι αποκλειστικά αρπακτικές. Τρέφονται περισσότερο µε έντοµα που συλλαµβάνουν µε διάφορους τρόπους, όπως το µπλέξιµο στο δίκτυο που υφαίνουν. Υπάρχουν επίσης πολλά αρπακτικά ακάρεα που τρέφονται κυρίως µε άλλα ακάρεα. Σήµερα χρησιµοποιούνται είδη αρπακτικών ακάρεων για επεµβάσεις καταπολέµησης φυτοφάγων ειδών σε καλλιέργειες. Τα µόνα Σπονδυλωτά που περιλαµβάνονται στον Πίνακα 7 είναι πουλιά. ποντίκια, αρουραίοι και νυκτερίδες, καταναλώνουν πολλά έντοµα αλλά έχουν µικρή σχετικά 1
2 Πίνακας 7. Τα κύρια αθροίσµατα αρπακτικών εντόµων και η βορά τους Άθροισµα Στάδια που είναι αρπακτικά Κύρια βορά INSECTA Coleoptera Coccinellidae Carabidae Staphylinidae Cicindelidae Προνύµφες και ακµαία Προνύµφες και ακµαία Προνύµφες και ακµαία Προνύµφες και ακµαία Αφίδες, κοκκοειδή, ακάρεα ιάφορα έντοµα εδάφους ιάφορα έντοµα εδάφους ιάφορα έντοµα στην επιφάνεια του εδάφους Neuroptera Προνύµφες και ακµαία ιάφορα έντοµα Diptera Syrphidae Asilidae Hymenoptera Πολλά είδη σφηκών και µερµηγκιών Hemiptera Από διάφορες οικογένειες Μόνο προνύµφες Ακµαία, επίσης προνύµφες σε µερικές περιπτώσεις Ακµαία. Η βορά όµως δίδεται στις προνύµφες. Νύµφες και ακµαία Αφίδες ιάφορα έντοµα ιάφορα µαλακόσωµα έντοµα ARACHNIDA Araneae (Αράχνες) Νεαρά και ακµαία ιάφορα έντοµα, κυρίως ιπτάµενα ακµαία Acarina (Αρπακτικά ακάρεα) Νεαρά και ακµαία Φυτοφάγα ακάρεα VERTEBRATA Πουλιά ιάφορα έντοµα, κυρίως εδάφους σηµασία για τον έλεγχο των ζηµιογόνων ειδών. Άλλα ανώτερα ζώα, όπως σαύρες και βατράχια, µπορεί να είναι σηµαντικά αρπακτικά εντόµων σε θερµά κλίµατα Τροφικές συνήθειες των αρπακτικών εντόµων Αυτά είναι δύο κύριων τύπων, δηλαδή εκείνα που αναζητούν ενεργά και συλλαµβάνουν τη βορά τους και εκείνα που περιµένουν ακίνητα και συλλαµβάνουν τα 2
3 έντοµα που έρχονται κοντά τους. Τα πρώτα είναι συνήθως πολύ δραστήρια µε χαρακτηριστικά πόδια όπως π.χ. τα Cicindelidae των Κολεοπτέρων. Στο δεύτερο τύπο µπορεί να υπάρχουν ειδικά όργανα σύλληψης, όπως οι πρόσθιοι πόδες του Mantis religiosa, που εκτείνονται ταχύτατα. Μερικά είδη, όπως τα Coccinellidae, δεν έχουν ειδικές σωµατικές διαφοροποιήσεις επειδή η βορά τoυς είναι συνήθως ακίνητη και απλώς βόσκουν. Στον Κατάλογο του Πίνακα 7 περιλαµβάνονται παραδείγµατα εντόµων µε µασητικά στοµατικά µόρια (Κολεόπτερα) ή µυζητικά στοµατικά µόρια (Ηµίπτερα και Ακάρεα). Στα πρώτα η βορά µπορεί να µασηθεί και να κοπεί σε µικρά κοµµάτια, αλλά συχνά οι γνάθοι του εντόµου έχουν προεκταθεί σε δρεπανοειδείς κατασκευές µε οδοντώσεις στην εσωτερική πλευρά ή είναι τελείως κοίλες όπως στις προνύµφες των Νευρόπτερων. Στην πράξη τα άκρα τέτοιων γνάθων καρφώνονται µέσα στο θήραµα και αναρροφούν τα σωµατικά υγρά του αφήνοντας κενό το άδειο περίβληµα του νεκρού εντόµου. Τα αρπακτικά Ηµίπτερα και Ακάρεα τρέφονται µε τρόπο παρόµοιο µε τα φυτοφάγα συγγενή τους είδη, διατρυπώντας δηλαδή το σωµατικό τοίχωµα της βοράς τους και αναρροφώντας τα σωµατικά υγρά. Πολλά είναι αρπακτικά και σαν νεαρά στάδια και σαν ακµαία, όπως τα Νευρόπτερα και τα Coccinellidae των Κολεόπτερων. Σε άλλες οµάδες µόνο τα νεαρά στάδια ή µόνο τα ακµαία είναι αρπακτικά. Για παράδειγµα, τα ίπτερα Syrphidae είναι αρπακτικά σαν προνύµφες ενώ τα ακµαία τρέφονται κυρίως µε νέκταρ και γύρη. Αντίθετα στα ίπτερα Asilidae τα ακµαία είναι αρπακτικά ενώ οι προνύµφες των περισσότερων ειδών τρέφονται σαν σαπροφάγα µε αποσυντιθεµένους φυτικούς ιστούς Βορά Το φάσµα των ειδών εντόµων µε τα οποία τρέφονται τα αρπακτικά έντοµα δεν είναι αυστηρά καθορισµένο. Έτσι η σύνθεση της τροφής των αρπακτικών εντόµων µπορεί να ποικίλει τοπικά και χρονικά ανάλογα µε το τι είναι διαθέσιµο. Αυτό ισχύει ακόµα περισσότερο για τα Σπονδυλωτά αρπακτικά. Για πολλά πουλιά, για παράδειγµα, το µέγεθος και ο εντοπισµός των εντόµων που καταναλώνουν είναι πιο σηµαντικά από το είδος. Υπάρχουν όµως και αρπακτικά που είναι εκλεκτικά ως προς τη βορά των. Ορισµένα Coccinellidae, για παράδειγµα, καταναλώνουν µόνο συγκεκριµένα είδη αφίδων ενώ άλλα έντοµα περιορίζονται σε ένα µόνο είδος κοκκοειδών. Γενικά πάντως τα αρπακτικά έντοµα είναι πιο ελαστικά ως προς τη σύνθεση της δίαιτάς τους από τα παρασιτικά έντοµα. 7.2 Παράσιτα Τα έντοµα παράσιτα (άλλων εντόµων) είναι εκείνα των οποίων τα νεαρά στάδια τρέφονται εσωτερικά ή εξωτερικά πάνω στο σώµα άλλων εντόµων. Το έντοµο που προσβάλλεται λέγεται ξενιστής και συντηρεί την παρασιτική προνύµφη σε όλη την ανάπτυξη της. Τα έντοµα παράσιτα είναι πάντα µικρότερα από τους ξενιστές τους. Είναι µόνο ελαφρά µικρότερα αν ένα µόνο παράσιτο αναπτύσσεται µέσα σε κάθε ξενιστή αλλά 3
4 πολύ µικρότερα όταν πολλές προνύµφες του παρασίτου αναπτύσσονται µέσα σε ένα ξενιστή, πράγµα αρκετά κοινό. Το γεγονός αυτό βρίσκεται σε αντίθεση µε την περίπτωση των αρπακτικών που είναι σχεδόν πάντοτε µεγαλύτερα από τα θύµατά τους. Ένα άλλο σηµείο διαφοράς ανάµεσα στα παράσιτα και τα αρπακτικά είναι ότι χρειάζεται ένας µόνο ξενιστής για να αναπτυχθεί ένα παράσιτο ενώ το κάθε αρπακτικό καταναλώνει αρκετά έως πολλά έντοµα στη διάρκεια του βιολογικού του κύκλου. Τα παράσιτα εντόµων πάντα θανατώνουν τους ξενιστές τους µέχρι τη συµπλήρωση της ανάπτυξης τους, πράγµα που βρίσκεται σε αντίθεση µε τα έντοµα και άλλα παράσιτα ανώτερων ζώων, όπως οι ψύλλοι και οι φθείρες. Εξ αιτίας της αντίθεσης αυτής µερικοί εντοµολόγοι αποκαλούν τα έντοµα παράσιτα άλλων εντόµων παρασιτοειδή. Ο παρασιτισµός των εντόµων είναι πολύ συνηθισµένος. Τα περισσότερα έντοµα έχουν τουλάχιστον ένα και συνήθως περισσότερα είδη παρασίτων. Πάντως το ποσοστό παρασιτισµού σ ένα πληθυσµό ενός εντόµου ποικίλει ανάλογα µε τις συνθήκες Οι κύριες οµάδες παρασιτικών εντόµων Ο παρασιτικός τρόπος ζωής δεν είναι τόσο κοινός στα διάφορα αθροίσµατα των εντόµων όσο ο αρπακτικός και πρακτικά περιορίζεται στα Υµενόπτερα και τα ίπτερα. Πάντως σ αυτά τα δύο αθροίσµατα τα παρασιτικά είδη είναι πάρα πολλά. Βέβαια, επειδή συνήθως µελετώνται κατά προτεραιότητα τα είδη µε άµεση (ζηµιογόνα) οικονοµική σηµασία η γνώση των παρασιτικών εντόµων σαν σύνολο είναι µάλλον ατελής. Οι κύριες Οικογένειες των Υµενοπτέρων και των ιπτέρων που περιλαµβάνουν παρασιτικά είδη, αποκλειστικά ή στο µέγιστο µέρος τους, δίδονται στον Πίνακα 8 µαζί µε τους κύριους ξενιστές τους κατά περίπτωση Είδη και στάδια ξενιστών Τα περισσότερα παρασιτικά έντοµα προσβάλλουν ένα µικρό µόνο φάσµα ξενιστών ενώ µερικά περιορίζονται σε ένα µόνο είδος. Κατά κανόνα πάντως σε κάθε παράσιτο είναι αποδεκτά µερικά πολύ συγγενικά είδη ξενιστών. Για την εφαρµοσµένη βιολογική καταπολέµηση πάντως είναι σηµαντικό πλεονέκτηµα να υπάρχει ένα παράσιτο µε αποκλειστική δράση στο φυτοφάγο είδος που πρέπει να καταπολεµηθεί. Όλα τα παρασιτικά έντοµα είναι εξειδικευµένα ως προς το στάδιο του ξενιστή που προσβάλλουν. Έτσι µερικά είναι παράσιτα προνυµφών αποκλειστικά, ενώ άλλα περιορίζονται στο στάδιο της χρυσαλλίδας ή του ωού. Ακµαία έντοµα παρασιτίζονται σπάνια. Τα ωά του παρασίτου συχνά αποτίθενται σε ένα στάδιο του ξενιστή, αλλά η ανάπτυξη του παρασίτου συµπληρώνεται σε επόµενο στάδιο. Έτσι µερικά παράσιτα τοποθετούν τα ωά τους µέσα στο ωό του ξενιστή αλλά αυτά δεν εκκολάπτονται πριν ο ξενιστής αναπτυχθεί στο στάδιο της προνύµφης. Τα περισσότερα παράσιτα ζουν και αναπτύσσονται εσωτερικά στο σώµα του ξενιστή εντόµου. Οι προνύµφες µερικών ειδών παρασίτων, πάντως, ζουν εξωτερικά και τρέφονται µε σωµατικά υγρά που εκρέουν από 4
5 Πίνακας 8. Οι κύριες Οικογένειες παρασιτικών εντόµων και οι ξενιστές τους. Τάξη Οικογένεια Κύριοι ξενιστές HYMENOPTERA Ichneumonidae Προνύµφες Ολοµετάβολων εντόµων, ιδιαίτερα Λεπιδόπτερων και Υµενόπτερων (στη δεύτερη περίπτωση σαν υπερπαράσιτα). Braconidae Encytidae Eulophidae Aphelinidae Pteromalidae Trichogrammatidae Προνύµφες Ολοµετάβολων εντόµων, ιδιαίτερα Λεπιδόπτερων και ιπτέρων. Επίσης αφίδες. Κάµπιες και χρυσαλίδες Λεπιδόπτερων Κοκκοειδή Αφίδες, κοκκοειδή Κάµπιες και χρυσαλίδες Λεπιδόπτερων Κολεόπτερα Ωά εντόµων, διάφορων Τάξεων DIPTERA Tachinidae Κάµπιες Λεπιδόπτερων Κολεόπτερα. Μερικά Ηµίπτερα τραύµατα στο σώµα του ξενιστή. Μέσα σε ένα ξενιστή µπορεί να αναπτυχθούν µία ή περισσότερες προνύµφες παρασίτων ανάλογα µε το είδος του παρασίτου. Τα ίδια τα παράσιτα δεν είναι απρόσβλητα σε προσβολές άλλων παρασίτων. Προσβάλλονται λοιπόν από άλλα είδη εντόµων γνωστά σαν δευτερεύοντα παράσιτα ή υπερπαράσιτα. Αυτά µε τη σειρά τους µπορούν να προσβληθούν από τριτεύοντα παράσιτα κ.ο.κ. Με τον τρόπο αυτό εξασφαλίζονται οι εγγενείς έλεγχοι και τελικά η ισορροπία στη φύση. 5
6 7.2.3 Βιολογικός κύκλος ενός τυπικού παρασίτου Ο βιολογικός κύκλος ενός εντόµου παρασίτου δίδεται διαγραµµατικά στην Εικόνα 35. Τα ακµαία είναι ελεύθερης διαβίωσης. Ίσως τρέφονται µε νέκταρ, αλλά κανονικά δεν τρέφονται από τον ξενιστή. Συνήθως υπάρχουν και τα δύο φύλα, αλλά απαντάται και παρθενογένεση. Σε κάποιες περιπτώσεις τα άρρενα µπορεί να είναι πολύ λίγα ή να ελλείπουν παντελώς. Τα ωά συνήθως εισάγονται από το θήλυ παράσιτο µέσα στη σωµατική κοιλότητα του ξενιστή. Συχνά όµως τα ωά µπορεί απλώς να προσκολληθούν εξωτερικά στον ξενιστή ή και να αποτεθούν κοντά του. Η τελευταία περίπτωση συναντάται συχνά στα παρασιτικά ίπτερα. Αφού εγκατασταθεί το παράσιτο, εσωτερικά ή εξωτερικά, τρέφεται και αναπτύσσεται. Τα «µη-κρίσιµα» σωµατικά µέρη του ξενιστή καταναλώνονται πρώτα, όπως οι λιπώδεις ιστοί, ώστε αυτός να µπορεί να τρέφεται και να αναπτύσσεται. Τελικά όµως, όσο οι προνύµφες του παρασίτου πλησιάζουν στην ωρίµανση, πρακτικά όλα τα εσωτερικά συστατικά του σώµατος του ξενιστή καταναλώνονται, µε συνέπεια να αποµένει σχεδόν µόνο ο εξωσκελετός του. Αφού ωριµάσουν, οι προνύµφες πολλών παρασίτων, όπως π.χ. των Ichneumonidae, εξέρχονται από τον ξενιστή και πλέκουν µετάξινο κουκούλι δίπλα στο νεκρό πλέον ξενιστή. Εικ. 35. Ο βιολογικός κύκλος ενός παρασιτικού εντόµου Στις περιπτώσεις όπου πολλές προνύµφες του παρασίτου προσβάλλουν ένα άτοµο του ξενιστή παρατηρείται ένας µεγάλος αριθµός µικρών κουκουλιών δίπλα στο πτώµα. Άλλα παράσιτα πάλι νυµφώνονται µέσα στο νεκρό σώµα του ξενιστή, όπως π.χ. τα Chalcididae. Για να είναι βέβαιο ότι η εµφάνιση των ακµαίων του παρασίτου βρίσκεται σε συγχρονισµό µε το κατάλληλο στάδιο του ξενιστή, η εκκόλαψη των ακµαίων του παρασίτου µπορεί να καθυστερήσει κατά πολύ, ακόµα και για ολόκληρο το χειµώνα σε 6
7 ορισµένες περιπτώσεις. Μπορεί να υπάρχουν µία ή περισσότερες γενεές του παρασίτου το χρόνο ανάλογα µε το είδος. 7.3 Παθογόνα Τα έντοµα πάσχουν από ασθένειες που προκαλούνται από µικροοργανισµούς µε τρόπο παρόµοιο µε τα ανώτερα ζώα. Τέτοιες ασθένειες συχνά προκαλούν υψηλά ποσοστά θνησιµότητας στους πληθυσµούς των εντόµων. Τα αίτια των ασθενειών αυτών αναφέρονται σαν παθογόνα. Αυτά που προκαλούν ασθένειες στα έντοµα προέρχονται από τα ίδια ταξινοµικά αθροίσµατα οργανισµών που είναι υπεύθυνα για ασθένειες ανώτερων ζώων συµπεριλαµβανοµένου και του ανθρώπου. Είναι λοιπόν, βακτήρια, µύκητες ιοί και πρωτόζωα. Πάντως τα είδη των µικροοργανισµών είναι συνήθως διαφορετικά στις δύο περιπτώσεις και έτσι υπάρχει πολύ µικρός ή καθόλου κίνδυνος µόλυνσης ανώτερων ζώων από ασθένειες εντόµων. Εκτός από τους µικροοργανισµούς που αναφέρθηκαν παραπάνω, οι Νηµατώδεις που προσβάλλουν έντοµα έχουν συχνά ιδιαίτερη σηµασία. εν είναι βέβαια αληθινοί µικροοργανισµοί εφ όσον έχουν σηµαντικό µήκος, αλλά συµπεριφέρονται σαν τους µικροοργανισµούς και γι αυτό συνήθως εξετάζονται µε αυτούς. Οι ασθένειες των εντόµων έχουν µελετηθεί εκτεταµένα τα τελευταία χρόνια µε αποτέλεσµα τη δηµιουργία νέου κλάδου της επιστήµης γνωστής σαν Παθολογίας των Εντόµων. Εκτός από το προφανές ενδιαφέρον για την κατανόηση του ρόλου των ασθενειών σε σχέση µε το φυσικό έλεγχο των πληθυσµών των εντόµων, η µελέτη της παθολογίας των εντόµων έχει συντελέσει στην πρόοδο του χειρισµού εντοµοπαθογόνων µικροοργανισµών για την καταπολέµηση φυτοφάγων εντόµων. Εδώ θα αναφερθούν τα κύρια χαρακτηριστικά των ασθενειών των εντόµων και των αιτίων τους, ενώ η εφαρµογή των για βιολογική καταπολέµηση τους εντόµων θα αναφερθεί σε επόµενο κεφάλαιο. Η µελέτη των ασθενειών των εντόµων έχει ιδιαίτερη σηµασία και για τα «κατοικίδια» έντοµα, δηλαδή το µεταξοσκώληκα και τη µέλισσα. Στην πραγµατικότητα η σηµασία των ασθενειών των εντόµων έγινε κατανοητή εξ αιτίας της διατήρησης αποικιών των δύο αυτών εντόµων. Στην περίπτωση αυτή το παθογόνο είναι ο εχθρός και πρέπει να καταπολεµηθεί Απόδειξη της παθογένειας Η απλή σύνδεση ενός µικροοργανισµού µε ένα έντοµο που πεθαίνει ή είναι ήδη νεκρό δεν είναι αρκετή απόδειξη ότι το µικρόβιο αυτό είναι το αίτιο του θανάτου. Θα µπορούσε να έχει συνδεθεί µε το έντοµο αφού αυτό αποδυναµώθηκε ή θανατώθηκε από δυσµενείς περιβαλλοντικές συνθήκες. Για να αποδειχθεί λοιπόν ότι ένας µικροοργανισµός είναι πράγµατι το αίτιο της ασθένειας θα πρέπει να πληρούται το αξίωµα του Koch, που έχει εφαρµογή στη φυτοπαθολογία: - Ο ύποπτος µικροοργανισµός πρέπει να αποµονωθεί από το έντοµο µε τα συµπτώµατα της ασθένειας. 7
8 - Οι µικροοργανισµοί πρέπει να µπορούν να αναπτυχθούν σε καθαρή (τεχνητή) καλλιέργεια. - Η µόλυνση υγιών ατόµων πρέπει σταθερά να δίδει συµπτώµατα τυπικά της ασθένειας, και - Ο µικροοργανισµός πρέπει να µπορεί να αποµονωθεί από τα µολυσµένα αυτά έντοµα. Στην πράξη δεν είναι πάντα δυνατό να ακολουθηθεί όλη αυτή η σειρά των ενεργειών απόλυτα επειδή πολλοί εντοµοπαθογόνοι µικροοργανισµοί είναι δύσκολο ή αδύνατο να καλλιεργηθούν σε τεχνητά υποστρώµατα, τουλάχιστον µε την παρούσα γνώση των πραγµάτων. Σε τέτοιες περιπτώσεις ο εντοµοπαθολόγος πρέπει να είναι ικανοποιηµένος µε την ακόλουθη συνοπτική διαδικασία: Αποµόνωση του µικροοργανισµού από ασθενή έντοµα. Άµεση µόλυνση υγιών ατόµων. Παρατήρηση των συµπτωµάτων της µόλυνσης. Πάντως µ αυτή τη διαδικασία υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να συνυπάρχουν δύο παρόµοιοι µικροοργανισµοί και να µη χωρισθούν, µε πιθανό αποτέλεσµα τη σύγχυση των παρατηρήσεων Σηµαντικές οµάδες παθογόνων µικροοργανισµών. Τα αθροίσµατα των µικροοργανισµών που περιλαµβάνουν εντοµοπαθογόνα δίδονται στον Πίνακα 9. Αυτά είναι βακτήρια, µύκητες, ιοί, πρωτόζωα και νηµατώδεις. Υπάρχουν εντοµοπαθογόνοι µικροοργανισµοί και από άλλες οµάδες αλλά δεν έχουν ιδιαίτερη σηµασία. Τα παθογόνα του ανθρώπου ανήκουν κι αυτά στις ίδιες παραπάνω οµάδες µικροοργανισµών αλλά η σχετική σηµασία των οµάδων διαφέρει. Για παράδειγµα οι ασθένειες που προκαλούνται από µύκητες είναι περισσότερο στα έντοµα από ότι γενικά στα Σπονδυλωτά. Στον Πίνακα 9 επίσης περιλαµβάνονται παραδείγµατα εντόµων και των ασθενειών τους µε σύντοµη περιγραφή των εξωτερικών συµπτωµάτων για κάθε περίπτωση. Εδώ θα πρέπει να σηµειωθεί ότι οι ασθένειες των εντόµων, όπως και των ανώτερων ζώων δεν θανατώνουν πάντα γρήγορα το ασθενές έντοµο ή δεν το θανατώνουν καθόλου. Για παράδειγµα οι προνύµφες του Popillia japonica (Scarabaeidae, Coleoptera), εχθρού των αγρωστωδών στη Β. Αµερική, που είναι µολυσµένες µε το βακτήριο Bacillus popilliae µπορούν να αναπτυχθούν και να περάσουν και από τις τρεις εκδύσεις τους πριν τελικά υποκύψουν. Στην περίπτωση του νηµατώδη που προσβάλλει το ξυλοφάγο Υµενόπτερο των κωνοφόρων Urocerus sp. (Siricidae), δεν εµφανίζεται καθόλου θνησιµότητα. Μόνο τα ακµαία θηλυκά στειρώνονται και έτσι επηρεάζεται ο πληθυσµός της επόµενης γενεάς και όχι εκείνης που προσβλήθηκε. Σε πολλά άλλα έντοµα όµως παρατηρείται υψηλή και ταχεία θνησιµότητα. Αυτό συµβαίνει ιδιαίτερα στην περίπτωση των ιώσεων των εντόµων. 8
9 Πίνακας 9. Οι κύριες οµάδες εντοµοπαθογόνων µικροοργανισµών και παραδείγµατα από κάθε οµάδα. Οµάδα Παραδείγµατα Συµπτώµατα Βακτήρια Μύκητες Ιοί Πρωτόζωα Νηµατώδεις Bacillus popilliae σε Urocerus sp. (Siricidae), Hymenoptera. Entomophthora spp. σε αφίδες Ιός της κοκκίωσης (granulosis) σε Pieris sp., Pieridae, Lepidoptera Nosema spp σε Costelytra zealandia, Scarabaeidae, Coleoptera, έντοµο εδάφους σε αγρωστώδη. Deladenus siricidicola σε Urocerus sp., Siricidae, Hymenoptera. Οι προνύµφες σταδιακά αποκτούν µια γαλακτόχρωµη εµφάνιση, γίνονται αργοκίνητες και τελικά πεθαίνουν, αλλά η δράση του µικροοργανισµού είναι αργή. Οι αφίδες είναι κολληµένες στη φυλλική επιφάνεια και περικλείονται από άλω σπορίων του µύκητα. Οι προνύµφες έχουν βρεγµένη, σκούρα εµφάνιση. Μετά το θάνατο το σώµα αποδιοργανώνεται απελευθερώνοντας υγρά µε µεγάλη συγκέντρωση σωµατίων ιού. Η αύξηση της προνύµφης επιβραδύνεται. Το σώµα αργότερα παίρνει ασύνηθες γκρίζο χρώµα µε σκούρες κηλίδες που οφείλονται σε ανάπτυξη παθογόνου στο λιπώδη ιστό. Τα ακµαία θήλεα της σφήκας αυτής στειρώνονται από συγκέντρωση νηµατωδών στις αναπτυσόµενες ωοθήκες. Τα άρρενα επίσης µολύνονται αλλά δεν στειρώνονται Οδοί εισόδου και τρόποι διάδοσης των παθογόνων Τα έντοµα κυρίως εκτίθενται σε παθογόνους µικροοργανισµούς είτε µετά από µόλυνση της εξωτερικής επιφάνειας του σώµατός του ή µετά από κατανάλωση τροφής που περιέχει τους µικροοργανισµούς. Υπάρχει επίσης η δυνατότητα να έχουν «κληρονοµήσει» µόλυνση από τους γονείς του. Στην πραγµατικότητα διακρίνονται τέσσερις κύριες οδοί εισόδου: Από το στόµα. Είναι η συνήθης οδός για τους περισσότερους ιούς, βακτήρια και πρωτόζωα. ια µέσου του ανέπαφου εξωσκελετού. Εδώ περιλαµβάνεται και είσοδος από τα αναπνευστικά τρήµατα και τις τραχείες. Είναι µια κοινή οδός για µύκητες. 9
10 Από τραύµατα, εξωτερικά ή εσωτερικά, στο τοίχωµα του πεπτικού σωλήνα. Μερικά παθογόνα έχουν αυτή µόνο την οδό εισόδου. Μπορεί πάντως να είναι σηµαντικά εφόσον οι τραυµατισµοί των εντόµων είναι αρκετά κοινοί. Από το ωό, µε αρχική προέλευση τη µητέρα. Μερικοί ιοί φαίνεται ότι περνούν από τους γονείς στους απογόνους µε τον τρόπο αυτό. Τα έντοµα που έχουν θανατωθεί από µικροοργανισµούς συνήθως αποσυντίθενται και απελευθερώνουν τα παθογόνα στο περιβάλλον όπου αυτά διασκορπίζονται από τον άνεµο, τη βροχή ή τις µετακινήσεις των ζώων, όπως άλλα έντοµα και πουλιά. Η ικανότητα ενός µικροβίου να επιβιώσει έξω από το σώµα του ξενιστή έχει σηµασία για την αξιοποίησή του για τη βιολογική καταπολέµηση εντόµων Περιβαλλοντικές συνθήκες σε σχέση µε τη µόλυνση Στις περισσότερες περιπτώσεις παθογόνων η παρουσία µολυσµατικού υλικού σε επαφή µε το έντοµο δεν είναι αρκετή από µόνη της για την ανάπτυξη της ασθένειας. Οι κατάλληλες συνθήκες περιβάλλοντος είναι επίσης απαραίτητες. Η υψηλή σχετική υγρασία είναι ιδιαίτερα σηµαντική για τους περισσότερους µύκητες. Η εξαιρετική σηµασία των περιβαλλοντικών συνθηκών για την ανάπτυξη µιας ασθένειας είναι η εξήγηση γιατί πολλές ασθένειες εντόµων απαντώνται µόνο σποραδικά και γιατί η προσπάθεια για αξιοποίησή τους στην καταπολέµηση φυτοφάγων εντόµων έχει αποδώσει σε λίγες µόνο περιπτώσεις Εξειδίκευση Τα περισσότερα εντοµοπαθογόνα είναι αρκετά εξειδικευµένα µε την έννοια ότι προσβάλλουν µόνο µια οµάδα συγγενικών ειδών εντόµων ή ακόµα µόνο ένα είδος. Μερικά πάντως έχουν ένα αρκετά ευρύ φάσµα δράσης. Πολύ λίγα από τα εντοµοπαθογόνα υπάρχει περίπτωση να έχουν σηµαντική δυσµενή επίδραση στον άνθρωπο ή άλλα ανώτερα ζώα αν χρησιµοποιηθούν στην καταπολέµηση φυτοπαράσιτων. Όµως είναι γεγονός ότι δεν έχουν ακόµα θεσµοθετηθεί γενικά αποδεκτοί κανόνες για τις δοκιµές ασφαλούς χρήσης των εντοµοπαθογόνων. Ένα έντοµο (άτοµο) µπορεί να εµφανίσει διακυµάνσεις στην ευαισθησία του όσον αφορά τη µόλυνση σε σχέση µε την αύξησή του. Για παράδειγµα οι προνύµφες των πρώτων ηλικιών είναι κατά κανόνα πιο ευπαθείς από τις προνύµφες των µεγάλων ηλικιών. Τα ακµαία έντοµα είναι συνήθως πιο ανθεκτικά αλλά µπορεί να µολυνθούν, ειδικά από βακτήρια και ιούς, και να µεταδώσουν κατόπιν την ασθένεια στα νεογνά τους. 10
ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ. 9η ΙΑΛΕΞΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΓΙΑ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΙΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ
ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΦΥΤΩΝ 9η ΙΑΛΕΞΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΓΙΑ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΙΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ Ανθεκτικότητα Γενικά Η εξέλιξη των καλλιεργούµενων φυτών είναι το αποτέλεσµα φυσικής και τεχνητής επιλογής Η επιλογή για αυξηµένες
Διαβάστε περισσότεραΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗΣ ΑΦΙΔΩΝ ΣΤΑ ΒΑΜΒΑΚΙΑ
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗΣ ΑΦΙΔΩΝ ΣΤΑ ΒΑΜΒΑΚΙΑ ΑΦΙΔΑ ΤΟΥ ΒΑΜΒΑΚΙΟΥ Aphis gossypii (Hemiptera-Homoptera,Aphididae) Βιολογία Aphis gossypii στο βαμβάκι 2.Με την άνοδο της θερμοκρασίας και τη δράση των φυσικών
Διαβάστε περισσότεραζωικοί εχθροί ανθοκηπευτικών
ζωικοί εχθροί ανθοκηπευτικών Τάξη: Hemiptera πτέρυγες: πρόσθιες ημιέλυτρα, οπίσθιες μεμβρανώδεις ή λείπουν στοματικά μόρια: νύσσο - μυζητικού τύπου ετερομετάβολα - παουρομετάβολα Υποτάξεις: Homoptera -
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ. Χρήστος Μουρούτογλου Σταύρος Καρράς Γεώργιος Δημόκας
ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ Χρήστος Μουρούτογλου Σταύρος Καρράς Γεώργιος Δημόκας Καλλιεργητικές μέθοδοι αντιμετώπισης εχθρών και ασθενειών Αμειψισπορά Έντομα: σε περιπτώσεις εντόμων με βραδεία εξέλιξη του βιολογικού
Διαβάστε περισσότεραΚεφάλαιο 2 ΑΡΘΡΟΠΟ Α. 2.1 Εξέλιξη - Μεταµέρεια
Κεφάλαιο 2 ΑΡΘΡΟΠΟ Α Τα Έντοµα (λατινικά Insecta) και τα Ακάρεα (Acarina) κατατάσσονται στο φύλο του Ζωικού Βασίλειου Αρθρόποδα (Phylum Arthropoda). Το όνοµα του Φύλου προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις
Διαβάστε περισσότερα3 ο Εργαστήριο Γενικής Εντομολογίας
3 ο Εργαστήριο Γενικής Εντομολογίας Μεταμόρφωση εντόμων Κατηγορίες προνυμφών - νυμφών εντόμων Καθ. Ν. Παπαδόπουλος Δρ. Κων/νος Ζάρπας, ΕΔΙΠ 1 Ανάπτυξη - μεταμόρφωση ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΙΣΜΟΙ Ανάπτυξη: Μεταμόρφωση:
Διαβάστε περισσότερα4.1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ - ΜΕΡΙΚΕΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ
4. Η ΦΥΤΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ Καθηγητής Φώτιος Θ. Γραβάνης Τµήµα Φυτικής Παραγωγής Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυµα (Τ.Ε.Ι.) Λάρισας, 41110 Λάρισα. F.T.Gravanis@teilar.gr 4.1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ - ΜΕΡΙΚΕΣ
Διαβάστε περισσότεραΚεφάλαιο 1 Η ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΝΤΟΜΩΝ
Κεφάλαιο 1 Η ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΝΤΟΜΩΝ 1.1 Ο άνθρωπος και τα έντοµα Από τις τρεις κύριες οµάδες ζωικών οργανισµών που προσβάλλουν γεωργικές καλλιέργειες, τα Έντοµα, τα Ακάρεα και τους Νηµατώδεις, η
Διαβάστε περισσότεραΟι ουσίες, με ελάχιστη τοξικότητα, που δεν δηλητηριάζουν το περιβάλλον και το πιάτο μας.
Βιολογική Γεωργία με Φυτικά ή φυσικά εντομοκτόνα Οι ουσίες, με ελάχιστη τοξικότητα, που δεν δηλητηριάζουν το περιβάλλον και το πιάτο μας. Παρ' ότι δεν είναι και ο πλέον δόκιμος όρος (βιολογικά εντομοκτόνα),
Διαβάστε περισσότεραΖωικοί Εχθροί Εργαστήριο
Ελληνική ημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Ζωικοί Εχθροί Εργαστήριο Ενότητα 4: Αναπαραγωγή, ανάπτυξη & μεταμόρφωση των εντόμων Δρ Δήμητρα Ζωάκη Μαλισιόβα Καθηγήτρια Εντομολογίας 1 ΑνοιχτάΑκαδημαϊκάΜαθήματαστοΤΕΙΗπείρου
Διαβάστε περισσότεραζωικοί εχθροί ανθοκηπευτικών
ζωικοί εχθροί ανθοκηπευτικών Τάξη: Diptera πτέρυγες: πρόσθιες μεμβρανώδεις, οπίσθιες ελλείπουν (διαμορφωμένες σε αλτήρες) στοματικά μόρια: νύσσο - μυζητικού τύπου ολομετάβολα προνύμφη: ακέφαλη - άποδη
Διαβάστε περισσότεραΑ Χ Λ Α Δ Ι Α Μ Η Λ Ι Α
Γ Ε Ω Ρ Γ Ι Κ Ε Σ Π Ρ Ο Ε Ι Δ Ο Π Ο Ι Η Σ Ε Ι Σ ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Δ/ΝΣΗ ΑΠΟΚ. ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ & ΣΤ. ΕΛΛΑΔΟΣ ΠΕΡ/ΚΟ
Διαβάστε περισσότεραΘέµατα Βιολογίας Γενική Παιδεία Γ Λυκείου 2000
Ζήτηµα 1ο Θέµατα Βιολογίας Γενική Παιδεία Γ Λυκείου 2000 Στις ερωτήσεις 1-5 να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. 1. Οι ιοί είναι :
Διαβάστε περισσότεραΘέµατα Βιολογίας Γενική Παιδεία Γ Λυκείου 2000
Θέµατα Βιολογίας Γενική Παιδεία Γ Λυκείου 2000 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Ζήτηµα 1ο Στις ερωτήσεις 1-5 να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. 1. Οι
Διαβάστε περισσότεραΣενάριο 9: Ισορροπία στα Βιολογικά Συστήματα - Σχέσεις μεταξύ των οργανισμών
Σενάριο 9: Ισορροπία στα Βιολογικά Συστήματα - Σχέσεις μεταξύ των οργανισμών Φύλλο Εργασίας 1 (Εισαγωγικό) Τίτλος: Ισορροπία στα Βιολογικά Συστήματα Σχέσεις μεταξύ των οργανισμών Γνωστικό Αντικείμενο:
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ 2007 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ
ΘΕΜΑ 1ο ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ 2007 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό καθεµιάς από τις παρακάτω ηµιτελείς προτάσεις 1 έως 5 και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη λέξη ή τη
Διαβάστε περισσότεραΚεφάλαιο 8 ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗΣ ΤΩΝ ΕΝΤΟΜΩΝ
Κεφάλαιο 8 ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗΣ ΤΩΝ ΕΝΤΟΜΩΝ Στο Κεφάλαιο 6 αναφέρθηκε ότι ένα φυτοφάγο έντοµο γίνεται πρόβληµα όταν η πυκνότητα του πληθυσµού του είναι τέτοια ώστε η προσβολή που προκαλεί να υπερβαίνει
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ 12:30 Σελίδα 2 από 8 ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: 18 / 06 /2019 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
Διαβάστε περισσότερα15/1/2010. Φυτοπροστασία Δενδρωδών Εχθροί. Εισαγωγή. Πασχάλης Γιαννούλης 2009
15/1/2010 Φυτοπροστασία Δενδρωδών Εχθροί Εισαγωγή Πασχάλης Γιαννούλης 2009 1 15/1/2010 MΙΚΡΟΒΙΑΚΗ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ EXΘΡΩΝ ΔΕΝΔΡΩΔΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ 2 15/1/2010 3 15/1/2010 4 15/1/2010 5 15/1/2010 6 15/1/2010
Διαβάστε περισσότεραΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΦΥΤΑ (ΑΝΤΟΧΗ ΣΕ ΕΝΤΟΜΑ-ΙΟΥΣ)
ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΦΥΤΑ (ΑΝΤΟΧΗ ΣΕ ΕΝΤΟΜΑ-ΙΟΥΣ) 1 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΦΥΤΩΝ ΜΕ ΑΝΤΟΧΗ ΣΕ ΕΝΤΟΜΑ 19 Παράγοντες που συμβάλλουν σε αύξηση των εντόμων 1. Μονοκαλλιέργειες 2. Βελτίωση με κριτήριο αποκλειστικά την
Διαβάστε περισσότεραΣΗΨΙΡΡΙΖΙΕΣ ΑΣΙΚΩΝ ΕΝΤΡΩΝ ΑΠΟ ΜΥΚΗΤΕΣ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ ARMILLARIA
ΣΗΨΙΡΡΙΖΙΕΣ ΑΣΙΚΩΝ ΕΝΤΡΩΝ ΑΠΟ ΜΥΚΗΤΕΣ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ ARMILLARIA Εικ.1. Ελάτη προσβεβληµένη από το µύκητα Armillaria mellea. ιακρίνονται οι λευκές µυκηλιακές πλάκες στη βάση του κορµού. Μαίναλο. Εικ.2. Μυκηλιακές
Διαβάστε περισσότεραΑφίδες Υπεροικογένεια Aphidoidea (Hemiptera: Sternorrhyncha)
Αφίδες Υπεροικογένεια Aphidoidea (Hemiptera: Sternorrhyncha) Οικογένεια Aphididae Έντομα γνωστά ως αφίδες, μελίγκρες ή φυτόφθειρες Οι πιο πολλές αφίδες φέρουν σιφώνια, εκφορητικούς αγωγούς αδένων που παράγουν
Διαβάστε περισσότεραΖωικοί εχθροί και ασφάλεια τροφίμων
Ζωικοί εχθροί και ασφάλεια τροφίμων Δημήτρης Παπαχρήστος Εργαστήριο Γεωργικής Εντομολογίας Τμήμα Εντομολογίας και Γεωργικής Ζωολογίας Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο e-mail : d.papachristos@bpi.gr
Διαβάστε περισσότεραΕΝΤΟΜΟΛΟΓΙΚΟΙ ΕΧΘΡΟΙ ΒΑΜΒΑΚΟΣ
ΕΝΤΟΜΟΛΟΓΙΚΟΙ ΕΧΘΡΟΙ ΒΑΜΒΑΚΟΣ Χρήστος Γ. Αθανασίου Εργαστήριο Εντομολογίας και Γεωργικής Ζωολογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ΕΝΤΟΜΑ ΒΑΜΒΑΚΟΣ Κύριοι εχθροί Pectinophora gossypiella (Lepidoptera: Gelechiidae)
Διαβάστε περισσότεραΚεφάλαιο 5 ΑΝΑΠΤΥΞΗ, ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ, ΙΑΠΑΥΣΗ
Κεφάλαιο 5 ΑΝΑΠΤΥΞΗ, ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ, ΙΑΠΑΥΣΗ 5.1 Ανάπτυξη Τα περισσότερα έντοµα υφίστανται σηµαντικές µεταβολές της µορφής κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης των. Για παράδειγµα οι πεταλούδες εξελίσσονται από
Διαβάστε περισσότεραΗΣΗΜΑΣΙΑΤΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΩΝ ΕΙ ΩΝ: Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΣΑΥΡΑΣ Podarcis milensis ΣΤΗ ΜΗΛΟ
ΗΣΗΜΑΣΙΑΤΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΩΝ ΕΙ ΩΝ: Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΣΑΥΡΑΣ Podarcis milensis ΣΤΗ ΜΗΛΟ Χ. Αδαμοπούλου & Α.Λεγάκις Ζωολογικό Μουσείο, Τμήμα Βιολογίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών 24 ο Συνέδριο
Διαβάστε περισσότεραΞΕΝΑ ΕΙΔΗ: Μελέτη και Βιολογική Αντιμετώπιση της Tuta absoluta (Lepidoptera:Gelechiidae) στην Μεσόγειο
ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ:ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ: ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΤΟΜΕΑΣ: ΦΥΤΩΝ ΜΕΓΑΛΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΞΕΝΑ ΕΙΔΗ: Μελέτη και Βιολογική Αντιμετώπιση της Tuta absoluta
Διαβάστε περισσότεραΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΥΤΕΡΟ ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΩΝ ΜΕΛΙΣΣΩΝ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΥΤΕΡΟ ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΩΝ ΜΕΛΙΣΣΩΝ 1. ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ Η µέλισσα είναι έντοµο ολοµετάβολο και για την ολοκλήρωση του βιολογικού της κύκλου διέρχεται από τα στάδια του αυγού, της
Διαβάστε περισσότεραΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΛΥΣΗ ΚΕΦ. 1ο
ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΛΥΣΗ ΚΕΦ. 1ο ΟΜΑΔΑ Α 1. Ένας άνθρωπος μολύνεται από έναν ιό για πρώτη φορά. Το παρακάτω διάγραμμα απεικονίζει τις συγκεντρώσεις αντιγόνων και αντισωμάτων αυτού του ανθρώπου κατά τη διάρκεια
Διαβάστε περισσότεραΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΠΑΘΟΓΟΝΩΝ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΜΕ ΕΜΒΟΛΙΑ ΚΑΙ ΟΡΟΥΣ
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΠΑΘΟΓΟΝΩΝ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΜΕ ΕΜΒΟΛΙΑ ΚΑΙ ΟΡΟΥΣ ΟΝΟΜΑ:ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΕΠΙΘΕΤΟ:ΠΡΙΦΤΗ ΤΑΞΗ:Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΤΜΗΜΑ: 4 ΗΜ/ΝΙΑ: 11/10/2013 ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΑΘΟΓΟΝΟΥΣ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ Ένας μικροοργανισμός
Διαβάστε περισσότεραΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ
ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ & ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: 20/05/2015 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΘΕΜΑ Α Α1. γ Α2.
Διαβάστε περισσότεραΑ) Να χαρακτηρίσετε µε Σ (σωστή) ή µε Λ (λάθος) κάθε µία από τις επόµενες προτάσεις
46 Χρόνια ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΣΑΒΒΑΪ Η-ΜΑΝΩΛΑΡΑΚΗ ΠΑΓΚΡΑΤΙ : Χρυσ Σµύρνης 3 : Τηλ.: 2107601470 ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 2006 ΘΕΜΑ 1 Α) Να χαρακτηρίσετε µε Σ (σωστή) ή
Διαβάστε περισσότεραΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Δρ. Δημήτριος Αντωνόπουλος. Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. econtentplus programme ΕΧΘΡΟΙ ΦΙΣΤΙΚΙΑΣ ΚΑΙ ΣΥΚΙΑΣ
1 Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme 2 econteplusproject Organic.Edunet ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΕΧΘΡΩΝ ΣΕ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΦΙΣΤΙΚΙΑΣ ΚΑΙ ΣΥΚΙΑΣ PhD Γεωπονικών Επιστημών Γ.Π.Α. MSc
Διαβάστε περισσότεραΑ Χ Λ Α Δ Ι Α Μ Η Λ Ι Α
Γ Ε Ω Ρ Γ Ι Κ Ε Σ Π Ρ Ο Ε Ι Δ Ο Π Ο Ι Η Σ Ε Ι Σ ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ Δ/ΝΣΗ ΑΠΟΚ. ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ & ΣΤ. ΕΛΛΑΔΟΣ ΠΕΡ/ΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ. ΖΗΤΗΜΑ 1 ο
ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΖΗΤΗΜΑ 1 ο Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις Α1 έως Α5 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη λέξη ή τη φράση, η οποία συμπληρώνει
Διαβάστε περισσότεραΑ Χ Λ Α Δ Ι Α Μ Η Λ Ι Α
Γ Ε Ω Ρ Γ Ι Κ Ε Σ Π Ρ Ο Ε Ι Δ Ο Π Ο Ι Η Σ Ε Ι Σ ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ Δ/ΝΣΗ ΑΠΟΚ. ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ & ΣΤ. ΕΛΛΑΔΟΣ ΠΕΡ/ΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Διαβάστε περισσότεραΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΦΥΤΩΝ & ΠΟΙΟΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ Έκδοση 1η 10/4/2017
ΠΕΡΟΝΟΣΠΟΡΟΣ Παθογόνο αίτιο: Plasmopara viticola Σε πολλές αµπελουργικές χώρες θεωρείται η σπουδαιότερη ασθένεια του αµπελιού. Στην Κρήτη κατά κανόνα δεν δηµιουργεί µεγάλα προβλήµατα χωρίς να λείπουν όµως
Διαβάστε περισσότεραÃËÕÖÁÄÁ - ÅËËÇÍÉÊÏ ÓÕà ÑÏÍÏ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΊΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 20 ΜΑΪΟΥ 2015 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α ΘΕΜΑ Β B1.
ΘΕΜΑ Α Α1. Γ Α2. Α Α3. Β Α4. Β Α5. ΘΕΜΑ Β B1. ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΊΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 20 ΜΑΪΟΥ 2015 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Α (Λυσοζύµη): 2, 3, 6, 7 Β (Πενικιλίνη): 1, 4, 5, 8 Β2. Το γενετικό υλικό ενός ιού µπορεί
Διαβάστε περισσότεραΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2019 A ΦΑΣΗ
ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ/ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Ημερομηνία: Σάββατο 19 Ιανουαρίου 2019 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΘΕΜΑ Α Α1. β Α2. δ Α3. β Α4. β Α5. β ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Β Β1. Σχολικό βιβλίο σελίδα
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ. Χρήστος Μουρούτογλου Σταύρος Καρράς Γεώργιος Δημόκας
ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ Χρήστος Μουρούτογλου Σταύρος Καρράς Γεώργιος Δημόκας Γενικά μέτρα για την καταπολέμηση των εχθρών και ασθενειών των καλλιεργουμένων φυτών Επιλογή των κατάλληλων ειδών και ποικιλιών φυτών.
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 3 ο ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΔΑΣΙΚΩΝ ΕΝΤΟΜΩΝ - ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 3 ο ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΔΑΣΙΚΩΝ ΕΝΤΟΜΩΝ - ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ 1 Οικολογία δασικών εντόμων Παράγοντες: 1. Κλιματικές συνθήκες 2. Είδος δέντρων 3. Δασοπονική μορφή 4. Ρύπανση ατμόσφαιρας 2 Οικολογία δασικών εντόμων
Διαβάστε περισσότεραΔιαχειμάζει ως νύμφη σε λευκό βομβύκιο 3 γενεές το έτος και στις νοτιότερες περιοχές 4 Τα ενήλικα της διαχειμάζουσας γενιάς εμφανίζονται Απρίλιο
Lobesia botrana (Lepidoptera: Tortricidae) κν. Ευδεμίδα της αμπέλου Διαχειμάζει ως νύμφη σε λευκό βομβύκιο 3 γενεές το έτος και στις νοτιότερες περιοχές 4 Τα ενήλικα της διαχειμάζουσας γενιάς εμφανίζονται
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ 2006 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ 2006 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1 ο Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό καθεµιάς από τις παρακάτω ηµιτελείς προτάσεις 1 έως 5 και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη λέξη ή
Διαβάστε περισσότεραΑ Χ Λ Α Ι Α Μ Η Λ Ι Α
Γ Ε Ω Ρ Γ Ι Κ Ε Σ Π Ρ Ο Ε Ι Ο Π Ο Ι Η Σ Ε Ι Σ ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΛΛΑ ΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΛΤΙΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΓΕΝΙΚΗ /ΝΣΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ /ΝΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ & ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΠΕΡ/ΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Διαβάστε περισσότεραΠρόλογος Πρόλογος ελληνικής έκδοσης Ευχαριστίες
Πρόλογος Πρόλογος ελληνικής έκδοσης Ευχαριστίες xiii xv xvii 1 Καταπολέμηση βλαβερών Αρθρόποδων εχθρών: Μία σύντομη ιστορική αναδρομή 1 Εισαγωγή 1 Νεολιθική γεωργική ανάπτυξη και καταπολέμηση εχθρών 4
Διαβάστε περισσότεραΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΟΡΟΣΗΜΟ ΘΑΛΗΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ. Α1. γ Α2. α Α3. β Α4. β Α5. δ
ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΘΕΜΑ Α Α1. γ Α2. α Α3. β Α4. β Α5. δ ΘΕΜΑ Β Β1. 1 Β 2 Α 3 Α 4 Β 5 Β 6 Α 7 Α 8 Β Β2. Σελ. 18 Σχολικού βιβλίου Το γενετικό
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 2 ο. Έντομα (Μορφολογία Κατηγορίες)
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 2 ο Έντομα (Μορφολογία Κατηγορίες) Δασική Εντομολογία Αντικείμενο: Μελέτη των εντόμων που βλάπτουν τα δασικά δέντρα και το ξύλο σε χρήση. Στη δασική πράξη: α. Εντοπισμός προσβολής επιδημικής
Διαβάστε περισσότεραΕΧΘΡΟΙ ΚΑΙ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΟΥ ΑΜΠΕΛΙΟΥ
Γ Ε Ω Ρ Γ Ι Κ Ε Σ Π Ρ Ο Ε Ι Δ Ο Π Ο Ι Η Σ Ε Ι Σ ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Δ/ΝΣΗ ΑΠΟΚ. ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ & ΣΤ. ΕΛΛΑΔΟΣ ΠΕΡ/ΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Διαβάστε περισσότεραΑ Π Α Ν Τ Η Σ Ε Ι Σ Θ Ε Μ Α Τ Ω Ν Π Α Ν Ε Λ Λ Α Δ Ι Κ Ω Ν Ε Ξ Ε Τ Α Σ Ε Ω Ν ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ
Α Π Α Ν Τ Η Σ Ε Ι Σ Θ Ε Μ Α Τ Ω Ν Π Α Ν Ε Λ Λ Α Δ Ι Κ Ω Ν Ε Ξ Ε Τ Α Σ Ε Ω Ν 2 0 1 5 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 20.05.2015 ΘΕΜΑ Α Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμίας από τις παρακάτω
Διαβάστε περισσότεραΤΑΞΗ: Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 26/05/2017
ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΥΛΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2016-2017 ΒΑΘ: / 40 ΟΛΟΓΡ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΥΠΟΓΡ: ΤΑΞΗ: Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 26/05/2017 ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΑ ( ΦΥΣΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ / ΒΙΟΛΟΓΙΑ
Διαβάστε περισσότερα4. ΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΟΥΣ
4.1 Ομοιόσταση 4.2 Ασθένειες 4. ΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΟΥΣ 4.3 Αμυντικοί μηχανισμοί του ανθρώπινου οργανισμού 4.4 Τρόποι ζωής και ασθένειες Μάρθα Καρβουνίδου ΠΕ1404
Διαβάστε περισσότεραΓ.Μπρούφας 1, Μ. Παππά 1 και Δ. Κωβαίος 2
Γ.Μπρούφας 1, Μ. Παππά 1 και Δ. Κωβαίος 2 Εργαστήριο Γεωργικής Εντομολογίας & Ζωολογίας Τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Ζωολογίας & Παρασιτολογίας Σχολή Γεωπονίας Εχθροί των καλλιεργειών
Διαβάστε περισσότεραΟλοκληρωμένη Φυτοπροστασία Θεωρία
Ελληνική ημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Ολοκληρωμένη Φυτοπροστασία Θεωρία Ενότητα 4: Βιολογική καταπολέμηση εχθρών των καλλιεργειών Δρ Δήμητρα Ζωάκη Μαλισιόβα Καθηγήτρια Εντομολογίας
Διαβάστε περισσότεραΦΥΛΟ ARTHROPODA. Δύο στα τρία γνωστά είδη ζώων είναι αρθρόποδα. Είδη του φύλου Arthropoda απαντώνται σε όλα σχεδόν τα ενδιαιτήματα της βιόσφαιρας
ΦΥΛΟ ARTHROPODA ΦΥΛΟ ARTHROPODA Δύο στα τρία γνωστά είδη ζώων είναι αρθρόποδα Είδη του φύλου Arthropoda απαντώνται σε όλα σχεδόν τα ενδιαιτήματα της βιόσφαιρας Προέλευση 1. Δακτυλιοσκώληκας χωρίς πόδια,
Διαβάστε περισσότεραO υπονομευτής της τομάτας. Tuta absoluta. Κωνσταντίνος Β. Σίμογλου. ΔΑΟ & Κ Δράμας, Τμήμα Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου
O υπονομευτής της τομάτας Tuta absoluta Κωνσταντίνος Β. Σίμογλου ΔΑΟ & Κ Δράμας, Τμήμα Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Δράμα, 25-10-2011 O υπονομευτής της τομάτας Tuta absoluta Βιολογικός κύκλος
Διαβάστε περισσότεραΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2015 Β ΦΑΣΗ Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ / ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ÅÐÉËÏÃÇ ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ
ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: ΘΕΜΑ A Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ / ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ Ηµεροµηνία: Μ. Τετάρτη 8 Απριλίου 2015 ιάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό καθεµιάς από τις παρακάτω
Διαβάστε περισσότεραΘΕΜΑΤΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
ΘΕΜΑΤΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ 1. Ποιος από τους παρακάτω οργανισμούς χαρακτηρίζεται ως αυτότροφος; 1. αλεπού 2. βάτραχος 3. βελανιδιά 4. ψύλλος. 2. Ποιος από τους παρακάτω παράγοντες χαρακτηρίζεται ως αβιοτικός; 1.
Διαβάστε περισσότεραΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Κατεύθυνση Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος. ΜΑΘΗΜΑ: Γενική Οικολογία
Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Κατεύθυνση Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος ΜΑΘΗΜΑ: Γενική Οικολογία 7 η Ενότητα Δευτερογενής παραγωγικότητα Εισηγητής:
Διαβάστε περισσότεραΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: ρ. Γκούµας ηµήτρης ΣΠΟΥ ΑΣΤΡΙΑ: Καβουσάκη Μαρίνα
ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑΣ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΤΟΥ ΒΑΚΤΗΡΙΟΥ Xanthomonas campestris pv. vesicatoria ΣΕ ΥΒΡΙ ΙΑ ΚΑΙ ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ ΠΙΠΕΡΙΑΣ ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: ρ. Γκούµας ηµήτρης ΣΠΟΥ ΑΣΤΡΙΑ: Καβουσάκη Μαρίνα ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Διαβάστε περισσότερα2/21/2012. Εχθροί των καλλιεργειών φυτοφάγα έντομα, ακάρεα, νηματώδεις. Γ. Μπρούφας 1, Μ.Λ. Παππά 1 και Δ.Σ. Κωβαίος 2. Απόδοσ ση (Kgr / στρέμμα)
Γ.Μπρούφας 1, Μ. Παππά 1 και Δ. Κωβαίος 2 Γ. Μπρούφας 1, Μ.Λ. Παππά 1 και Δ.Σ. Κωβαίος 2 1 Εργαστήριο Γεωργικής Εντομολογίας & Ζωολογίας Τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2 Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Ζωολογίας &
Διαβάστε περισσότεραΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ
Απαντήσεις του κριτηρίου αξιολόγησης στη βιολογία γενικής παιδείας 1 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΘΕΜΑ 1 ο Να γράψετε τον αριθμό καθεμίας από τις ημιτελείς προτάσεις 1 έως και 5, και δίπλα σε αυτόν το γράμμα που αντιστοιχεί
Διαβάστε περισσότεραΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΓΡΑΒΙΑΣ 1998 1999 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ «ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ ΕΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΚΤΟΣ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ» ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ: ΑΓΓΕΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΜΑΘΗΤΕΣ: Β Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΡΗΓΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ
Διαβάστε περισσότεραΜικροοργανισμοί: είναι οι οργανισμοί ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ που δεν μπορούμε να Η τους ΜΙΚΡΟΒΙΑ διακρίνουμε με γυμνό μάτι (μέγεθος < 0,1 mm)
Μικροοργανισμοί: είναι οι οργανισμοί ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ που δεν μπορούμε να Η τους ΜΙΚΡΟΒΙΑ διακρίνουμε με γυμνό μάτι (μέγεθος < 0,1 mm) Πού και πώς ζουν 1. στο φυσικό περιβάλλον (νιτροποιητικά βακτήρια)
Διαβάστε περισσότεραΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΙΚΑ ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΚΕΦ. 1ο
ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΙΚΑ ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΚΕΦ. 1ο ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ 1. Ένας άνθρωπος μολύνεται από έναν ιό. Το παρακάτω διάγραμμα απεικονίζει τις συγκεντρώσεις των αντιγόνων και των αντισωμάτων αυτού του ανθρώπου κατά
Διαβάστε περισσότεραΣας αποστέλλουμε τις προτεινόμενες απαντήσεις που αφορούν τα θέματα της Βιολογίας Γενικής Παιδείας των Ημερησίων Γενικών Λυκείων και ΕΠΑΛ (Ομάδας Β ).
Αθήνα, 30/5/2014 ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΒΙΟΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ Σας αποστέλλουμε τις προτεινόμενες απαντήσεις που αφορούν τα θέματα της Βιολογίας Γενικής Παιδείας των Ημερησίων Γενικών Λυκείων και ΕΠΑΛ (Ομάδας Β ). Η
Διαβάστε περισσότεραΕΝΤΟΜΑ ΑΝΘΟΚΗΠΕΥΤΙΚΩΝ- ΑΣΤΙΚΟΥ ΠΡΑΣΙΝΟΥ. Χρήστος Γ. Αθανασίου Κ. Ζάρπας
ΕΝΤΟΜΑ ΑΝΘΟΚΗΠΕΥΤΙΚΩΝ- ΑΣΤΙΚΟΥ ΠΡΑΣΙΝΟΥ Χρήστος Γ. Αθανασίου Κ. Ζάρπας ΕΝΤΟΜΑ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΑΚΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ Κύριοι και ευτερεύοντες εχθροί Tuta absoluta (Lepidoptera: Gelechiidae): τούτα Lyriomyza trifolii
Διαβάστε περισσότεραΚεφάλαιο 1 Η αντιµετώπιση των φυτοπαράσιτων
Κεφάλαιο 1 Η αντιµετώπιση των φυτοπαράσιτων 1.1.Ορισµοί Παράσιτα των καλλιεργειών (ή φυτοπαράσιτα) ονοµάζονται τα αίτια των ασθενειών, οι ζωικοί εχθροί και τα ζιζάνια, που µε την δράση τους πάνω στα καλλιεργούµενα
Διαβάστε περισσότεραειδική φυτοπαθολογία οπωροκηπευτικών και φυτών μεγάλης καλλιέργειας 8. Νηματώδεις Εργαστήριο Φυτοπαθολογίας Δρ Βασίλειος Δημόπουλος
ειδική φυτοπαθολογία οπωροκηπευτικών και φυτών μεγάλης καλλιέργειας 8. Νηματώδεις χρυσονηματώδης της πατάτας Globodera rostochiensis (συν. Heterodera rostochiensis) οικ. Heteroderidae χρυσονηματώδης της
Διαβάστε περισσότεραΕΝΤΟΜΑ ΠΟΟΔΩΝ- ΠΟΛΥΦΑΓΑ ΕΝΤΟΜΑ
ΕΝΤΟΜΑ ΠΟΟΔΩΝ- ΠΟΛΥΦΑΓΑ ΕΝΤΟΜΑ Χρήστος Γ. Αθανασίου Κ. Ζάρπας Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Τμήμα Γεωπονίας, Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος, Εργαστήριο Εντομολογίας και Γεωργικής Ζωολογίας Anacridium
Διαβάστε περισσότεραΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ
23-10-11 ΘΕΡΙΝΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΜΑ 1 Ο Α. Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: 1. Όλα τα βακτήρια: Α. διαθέτουν κυτταρικό
Διαβάστε περισσότεραΤΡΟΦΙΜΑ ΑΠΟ ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ:
ΤΡΟΦΙΜΑ ΑΠΟ ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ: ΕΝΑ ΠΕΙΡΑΜΑ ΜΕ ΑΓΝΩΣΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ, ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ, ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΝΙΚΟΛΑΣ ΠΡΙΜΗΚΥΡΙΟΣ, ΓΕΩΠΟΝΟΣ, Δρ. ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΦΥΤΩΝ ΓΕΝΕΤΙΚΑ
Διαβάστε περισσότεραΘΕΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑ ΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2007 ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 22 ΜΑΪΟΥ 2007 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ:
ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 22 ΜΑΪΟΥ 2007 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΘΕΜΑ 1ο Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό καθεµιάς από τις παρακάτω ηµιτελείς
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ
ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΣΤΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Περίληψη εισήγησης σε σεµινάριο τεχνικών ασφαλείας του ΕΛΙΝΥΑΕ ΤΖΙΝΑΣ ΘΕΟ ΩΡΟΣ ΒΙΟΛΟΓΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΟΡΙΣΜΟΙ Βιολογικοί
Διαβάστε περισσότεραΑ Χ Λ Α Δ Ι Α - Μ Η Λ Ι Α
Γ Ε Ω Ρ Γ Ι Κ Ε Σ Π Ρ Ο Ε Ι Δ Ο Π Ο Ι Η Σ Ε Ι Σ ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ Δ/ΝΣΗ ΑΠΟΚ. ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ & ΣΤ. ΕΛΛΑΔΟΣ ΠΕΡ/ΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Διαβάστε περισσότεραΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ 1 ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ 1 ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΘΕΜΑ 1 ο Α. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής 1. γ 2. α 3. β 4. δ 5. δ Β. Ερωτήσεις σωστού - λάθους 1. Σωστό 2. Λάθος 3. Λάθος 4. Λάθος 5. Σωστό ΘΕΜΑ
Διαβάστε περισσότεραειδική φυτοπαθολογία οπωροκηπευτικών και φυτών μεγάλης καλλιέργειας 3. Περονόσποροι
ειδική φυτοπαθολογία οπωροκηπευτικών και φυτών μεγάλης καλλιέργειας 3. κλάση: Oomycetes θαλλός: κοινοκύτταρο μυκήλιο με πλούσια διακλάδωση κυτταρικά τοιχώματα με κυτταρίνη αντί για χιτίνη σαπρόφυτα παράσιτα
Διαβάστε περισσότεραΘΕΜΑ Α 1 δ 2 β 3 γ 4 β 5 α ΘΕΜΑ Β
ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ Δ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 30 ΜΑΪΟΥ 2014 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α 1 δ 2 β 3 γ
Διαβάστε περισσότεραφυτοπαθολογία ανθοκηπευτικών
φυτοπαθολογία ανθοκηπευτικών κλάση: Oomycetes θαλλός: κοινοκύτταρο μυκήλιο με πλούσια διακλάδωση κυτταρικά τοιχώματα με κυτταρίνη αντί για χιτίνη σαπρόφυτα παράσιτα περιβάλλον: υψηλή υγρασία αγενής αναπαραγωγή
Διαβάστε περισσότεραΓΕΩΡΓΙΚΗ ΕΝΤΟΜΟΛΟΓΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ
ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΕΝΤΟΜΟΛΟΓΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΥΠΟΚΛΑΣΗ APTERYGOTA ΤΑΞΗ DIPLURA ΤΑΞΗ PROTURA ΤΑΞΗ THYSANURA ΤΑΞΗ COLLEMBOLA ΚΛΑΣΗ INSECTA ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΝEOPTERA ΥΠΟΚΛΑΣΗ PTERYGOTA ΔΙΑΙΡΕΣΗ PALEOPTERA ΤΑΞΗ EPHEMEROPTERA ΤΑΞΗ
Διαβάστε περισσότεραΒιολογία Α' Λυκείου Λύκειο Επισκοπής
Βιολογία Α' Λυκείου Λύκειο Επισκοπής Κεφάλαιο 12ο Αναπαραγωγή Ανάπτυξη Μαυροματάκης Γιώργος- Βιολόγος σχολική χρονιά 2011-2012 1ο Μάθημα Κεφ. 12 Οι ζωντανοί οργανισμοί, ανεξάρτητα εάν ανήκουν στα Βακτήρια,
Διαβάστε περισσότεραΣενάριο 10: Οργάνωση και λειτουργίες του οικοσυστήματος - Ο ρόλος ενέργειας
Σενάριο 10: Οργάνωση και λειτουργίες του οικοσυστήματος - Ο ρόλος ενέργειας Φύλλο Εργασίας 1 (Εισαγωγικό) Τίτλος: Οργάνωση και λειτουργίες του οικοσυστήματος Ο ρόλος της ενέργειας Γνωστικό Αντικείμενο:
Διαβάστε περισσότεραΗ έννοια του οικοσυστήματος Ροή ενέργειας
ΘΕΜΑ 1 ο Η έννοια του οικοσυστήματος Ροή ενέργειας Α. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Στις παρακάτω ερωτήσεις, να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα του το γράμμα που αντιστοιχεί στη
Διαβάστε περισσότεραΚεφάλαιο 10 ΑΚΑΡΕΑ. 10.1 Γενικά χαρακτηριστικά. 10.2 Στοµατικά µόρια
Κεφάλαιο 10 ΑΚΑΡΕΑ Η Εντοµολογία µε τη στενή έννοια του όρου ασχολείται µόνο µε Έντοµα αλλά στην πράξη ο εντοµολόγος συνήθως θεωρείται ότι είναι γνώστης θεµάτων που σχετίζονται µε ζηµιές στα καλλιεργούµενα
Διαβάστε περισσότεραΣΧΕΣΗ ΒΑΣΙΚΗΣ & ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ: Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΣΑΥΡΑΣ Podarcis milensis ΣΤΗ ΜΗΛΟ
ΣΧΕΣΗ ΒΑΣΙΚΗΣ & ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ: Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΣΑΥΡΑΣ Podarcis milensis ΣΤΗ ΜΗΛΟ Χ. Αδαμοπούλου & Α.Λεγάκις Ζωολογικό Μουσείο, Τμήμα Βιολογίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών Πανελλήνιο Συνέδριο Ένωσης
Διαβάστε περισσότεραΓενικές εξετάσεις 2015 Βιολογία Γ λυκείου γενικής παιδείας
Φροντιστήρια δυαδικό 1 ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ δυαδικό Τα θέματα επεξεργάστηκαν οι καθηγητές των Φροντιστηρίων «δυαδικό» Μελλίδης Κ. Πασσιά Α. Θέμα Α Γενικές εξετάσεις 2015 Βιολογία Γ λυκείου γενικής παιδείας Να
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
20 Μαΐου 2015 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Απαντήσεις Θεμάτων Πανελληνίων Εξετάσεων Εσπερινών Γενικών Λυκείων ΘΕΜΑ Α. Α1. γ Α2. α Α3. β Α4. β Α5. Δ ΘΕΜΑ Β. Β1. Σχολικό Βιβλίο, σελίδα 18: «Το γενετικό πολλαπλασιασμό
Διαβάστε περισσότεραφυτοπαθολογία ανθοκηπευτικών
φυτοπαθολογία ανθοκηπευτικών κλάση: Deuteromycetes θαλλός: πολυκύτταρο μυκήλιο σαπρόφυτα παράσιτα αναπαραγωγή: κυρίως αγενώς (ατελής μορφή) τέλεια μορφή: Ασκομύκητες (κυρίως), Βασιδιομύκητες τάξη: Moniliales
Διαβάστε περισσότεραΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Θέμα: Νέος αλευρώδης απειλεί την καλλιέργεια των εσπεριδοειδών
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ & ΚΤΗΝΙΑΤΡΙΚΗΣ Δ/ΝΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ & ΚΤΗΝΙΑΤΡΙΚΗΣ ΑΡΓΟΛΙΔΑΣ ΤΜΗΜΑ: Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Ταχ.Δ/νση :
Διαβάστε περισσότεραB ΚΥΚΛΟΣ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΤΙΚΩΝ ΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΩΝ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΘΕΜΑ Α ΘΕΜΑ Β
Α.1 1.1 α Βιολογία ΘΕΜΑ Α γενιικής παιιδείίας 1.2 δ 1.3 ε 1.4 δ 1.5 β A.2 Οι αποικοδοµητές είναι ο πληθυσµός Ε, διότι βέλη από όλους τους υπόλοιπους οργανισµούς καταλήγουν στον πληθυσµό Ε. Τα βέλη υποδηλώνουν
Διαβάστε περισσότεραΜικροοργανισμοί. Οι μικροοργανισμοί διακρίνονται σε: Μύκητες Πρωτόζωα Βακτήρια Ιούς
Μικροοργανισμοί Οι μικροοργανισμοί διακρίνονται σε: Μύκητες Πρωτόζωα Βακτήρια Ιούς Παθογόνοι μικροοργανισμοί Παθογόνοι μικροοργανισμοί ονομάζονται οι μικροοργανισμοί που χρησιμοποιούν τον άνθρωπο ως ξενιστή
Διαβάστε περισσότεραΗ Κ+Ν ΕΥΘΥΜΙΑΔΗ αβεε σας ενημερώνει. Έντομα εδάφους καλαμποκιού
Η Κ+Ν ΕΥΘΥΜΙΑΔΗ αβεε σας ενημερώνει Έντομα εδάφους καλαμποκιού t ΓΝΩΡΙΖΩ t t t Αγρότιδες η Καραφατμέ η Κοφτοσκούληκα (Agotis spp) Τα τέλεια έντομα είναι νυκτόβια λεπιδόπτερα που ανήκουν σε διάφορα είδη
Διαβάστε περισσότεραΕΝΤΟΜΑ ΕΛΙΑΣ. Χρήστος Γ. Αθανασίου Κ. Ζάρπας
ΕΝΤΟΜΑ ΕΛΙΑΣ Χρήστος Γ. Αθανασίου Κ. Ζάρπας Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Τμήμα Γεωπονίας, Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος, Εργαστήριο Εντομολογίας και Γεωργικής Ζωολογίας ΕΝΤΟΜΑ ΕΛΙΑΣ Κύριοι εχθροί
Διαβάστε περισσότερα15REQ002675036 2015-03-31
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΗΜΟΣ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ- ΜΕΝΕΜΕΝΗΣ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΟΛΕΟ ΟΜΙΑΣ-ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ & ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΜΗΜΑ ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ============================ ΕΡΓΟ :
Διαβάστε περισσότεραΠΑΝΕΛΛΑ ΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 19 ΙΟΥΝΙΟΥ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
ΠΑΝΕΛΛΑ ΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 19 ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α. Α1. α, Α2. γ, Α3. α, Α4 γ, Α5 δ ΘΕΜΑ Β. α. Λάθος β. Λάθος
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ( )
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ (8-4-2012) ΘΕΜΑ 1: Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει σωστά την πρόταση: (Μονάδες 25) 1. Ο πυρετός: α. Δημιουργείται σε περίπτωση τοπικής
Διαβάστε περισσότεραΚατα ολέµησηκουνου ιών
Κατα ολέµησηκουνου ιών Κουνού ιακαιάνθρω ος: µια δύσκολη συµβίωση Α. Μιχαηλάκης Εργαστήριο Γεωργικής Εντοµολογίας, Τµήµα Εντοµολογίας και Γ. Ζωολογίας, Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο Βιολογικός κύκλος
Διαβάστε περισσότεραTEI ΗΠΕΙΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΩΝ ΓΕΩΠΟΝΩΝ. Πατακιούτας Γεώργιος Αναπλ. Καθηγητής
TEI ΗΠΕΙΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΩΝ ΓΕΩΠΟΝΩΝ Πατακιούτας Γεώργιος Αναπλ. Καθηγητής Σε μικρούς λαχανόκηπους όπου η συγκομιδή και η κατανάλωση των προϊόντων συνήθως γίνεται σε καθημερινή βάση, 0 μοναδικός τρόπος
Διαβάστε περισσότεραζωικοί εχθροί ανθοκηπευτικών
ζωικοί εχθροί ανθοκηπευτικών τετράνυχοι Tetranychus urticae (κοινός τετράνυχος) Panonychys citri (κόκκινος τετράνυχος) οικ.: Tetranychidae κοινός τετράνυχος μορφολογία ακμαίο σχήμα ωοειδές μέγεθος 0,5
Διαβάστε περισσότεραΠροτεινόμενες λύσεις ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ 19/6/18
Πανελλήνιες 2018 Προτεινόμενες λύσεις ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ 19/6/18 ΘΕΜΑ Α Α1. α (σελ. 23) Α2. γ (σελ. 105) Α3. α (σελ. 61) Α4. γ (σελ. 23) Α5. δ (σελ. 108) ΘΕΜΑ Β Β1. α. Λάθος (σελ. 25) β. Λάθος (σελ. 31-32)
Διαβάστε περισσότεραΕπιβλαβή έντομα και ωφέλιμα αρθρόποδα στους ελαιώνες των Πεζών Ηρακλείου & του Μεραμβέλλου Λασιθίου την περίοδο
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΜΕΘΟΔΟΥ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΑΕΙΦΟΡΑ ΑΓΡΟ- ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ: Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΟΥ ΕΛΑΙΩΝΑ Χρονική Διάρκεια: Οκτώβριος 2010 Ιούνιος 2014 Προϋπολογισμός:
Διαβάστε περισσότερα