Πρόλογος Πρόλογος ελληνικής έκδοσης Ευχαριστίες

Transcript

1 Πρόλογος Πρόλογος ελληνικής έκδοσης Ευχαριστίες xiii xv xvii 1 Καταπολέμηση βλαβερών Αρθρόποδων εχθρών: Μία σύντομη ιστορική αναδρομή 1 Εισαγωγή 1 Νεολιθική γεωργική ανάπτυξη και καταπολέμηση εχθρών 4 Οι πρώτες προσπάθειες για την καταπολέμηση βλαβερών εχθρών 5 Η καταπολέμηση των εντομολογικών εχθρών μετά από τον 16ο αιώνα 7 Η ανάπτυξη των σύγχρονων χημικών παρασιτοκτόνων 9 Η ανάπτυξη της ολοκληρωμένης διαχείρισης εχθρών 15 Εναλλακτικές μέθοδοι της χημικής καταπολέμησης 19 Τεχνολογία αιχμής για την καταπολέμηση εχθρών στον 21ο αιώνα 23 Περίληψη 23 Βιβλιογραφία για περαιτέρω μελέτη 25 2 Εντομοκτόνα φυτικής προέλευσης (Botanical Insecticides) 26 Εισαγωγή 26 Sabadilla 28 Nικοτίνη 30 Κουασσία (quassia) 32 Τα ακόρεστα ισοβουτυλαμίδια 33 Ρυανοδίνη (ryanodine) 34 Nαφθοκινόνες (naphthoquinones) 36 Ροτενόνη (rotenone) 36 Φύλλα του φυτού Acorus calamnus 38 Κατιφέδες (marigolds) 38 Πύρεθρο (pyrethrum) 38 Αζαδιραχτίνη (azadirachtin) 40 Αιθέρια έλαια 41 Εντομοκτόνα φυτικής προέλευσης που αναπτύχθηκαν για χρήση στη Δύση 41 Εντομοκτόνα φυτικής προέλευσης στις αναπτυσσόμενες χώρες 42 Περίληψη 43 Βιβλιογραφία για περαιτέρω μελέτη 45

2 viii Περιεχόμενα 3 Σύγχρονα συνθετικά εντομοκτόνα 46 Εισαγωγή 46 Τα πρώτα συνθετικά εντομοκτόνα 46 Σύγχρονα συνθετικά εντομοκτόνα 48 Η αγορά των συνθετικών εντομοκτόνων 48 Παγκόσμιες απώλειες καλλιεργειών και χρήση εντομοκτόνων 51 Οργανοχλωριωμένα εντομοκτόνα 54 Οργανοφωσφορικά εντομοκτόνα 58 Τα πυρεθροειδή εντομοκτόνα 63 Καρβαμιδικά εντομοκτόνα 66 Νεονικοτινοειδή 69 Άλλες χημικές ομάδες εντομοκτόνων 71 Περίληψη 71 Βιβλιογραφία για περαιτέρω μελέτη 74 4 Τυποποίηση, εφαρμογή και παρενέργειες από τη χρήση των εντομοκτόνων 76 Εισαγωγή 76 Τυποποίηση εντομοκτόνων 78 Τύποι σκευασμάτων 78 Εφαρμογή εντομοκτόνων 83 Άμεσες και έμμεσες παρενέργειες από τη χρήση των εντομοκτόνων 87 Ανθεκτικότητα σε εντομοκτόνα 88 Πληθυσμιακές εξάρσεις εχθρών, δευτερεύοντες εχθροί και θνησιμότητα οργανισμών μη στόχων 94 Επιπτώσεις στο οικοσύστημα που σχετίζονται με τη χρήση εντομοκτόνων 96 Προβλήματα για τον άνθρωπο που σχετίζονται με την έκθεση σε εντομοκτόνα 98 Νομοθεσία και παρασιτοκτόνα 101 Περίληψη 102 Βιβλιογραφία για περαιτέρω μελέτη Παράγοντες βιολογικής καταπολέμησης 105 Εισαγωγή 105 Αρπακτικά Ασπόνδυλα 107 Παρασιτοειδή 108 Άρπαγες (Θηρευτές) 113 Μέθοδοι χρήσης παραγόντων βιολογικής καταπολέμησης 114 Κλασική βιολογική καταπολέμηση 115 Μέθοδος περιοδικών εξαπολύσεων 121 Διατήρηση φυσικών εχθρών και τροποποίηση του ενδιαιτήματος 123 Σπονδυλωτά ως παράγοντες βιολογικής καταπολέμησης 124 Αποτελέσματα εφαρμογής προγραμμάτων βιολογικής καταπολέμησης σε παγκόσμιο επίπεδο 125 Περίληψη 126 Βιβλιογραφία για περαιτέρω μελέτη 127

3 ix 6 Αντιμετώπιση εχθρών με μικροοργανισμούς 129 Εισαγωγή 129 Βακτήρια 131 Μύκητες 137 Νηματώδεις 140 Πρωτόζωα 143 Ιοί 145 Περίληψη 149 Βιβλιογραφία για περαιτέρω μελέτη Φερομόνες και καταπολέμηση εχθρών 151 Εισαγωγή 151 Τύποι φερομονών 152 Χημικά χαρακτηριστικά των φερομονών 155 Τυποποίηση των φερομονών 155 Φερομονικές παγίδες 158 Τρόποι χρήσης φερομονών 160 Παρακολούθηση της φαινολογικής εξέλιξης του πληθυσμού του εχθρού στόχου 161 Μαζική παγίδευση 163 Παρεμπόδιση σύζευξης 165 Προσέλκυση και θανάτωση (Lure and kill) 167 Άλλες εφαρμογές των φερομονών 167 Ανάπτυξη των φερομονών για την καταπολέμηση εχθρών 168 Αλληλοχημικά 170 Περίληψη 170 Βιβλιογραφία για περαιτέρω μελέτη Ρυθμιστές ανάπτυξης εντόμων 173 Εισαγωγή 173 Αύξηση και ανάπτυξη των Αρθρόποδων 173 Μιμητικά της νεανικής ορμόνης 174 Ουσίες μιμητικές της ορμόνης έκδυσης 177 Αναστολείς σύνθεσης της χιτίνης 179 Περίληψη 180 Βιβλιογραφία για περαιτέρω μελέτη Γενετική τροποποίηση εχθρών 182 Εισαγωγή 182 Μέθοδοι γενετικής τροποποίησης 183 Μέθοδος εξαπόλυσης στείρων εντόμων 185 Μαζική εκτροφή 186 Στείρωση 188 Εξαπόλυση εντόμων 188 Σύζευξη 188 Η καταπολέμηση του Δίπτερου Cochliomyia hominivorax 189 Καταπολέμηση του Δίπτερου C. hominivorax στη Λιβύη 193 Καταπολέμηση της μύγας της Μεσογείου 193 Καταπολέμηση της μύγας τσε-τσε 194 Άλλα είδη που μπορούν να καταπολεμηθούν με τη χρήση της μεθόδου εξαπόλυσης στείρων ατόμων 195

4 x Περιεχόμενα Τάξεις εντόμων που δεν μπορούν να καταπολεμηθούν με τη χρήση της μεθόδου εξαπόλυσης στείρων ατόμων 196 Περίληψη 197 Βιβλιογραφία για περαιτέρω μελέτη Αντοχή του φυτού-ξενιστή 199 Εισαγωγή 199 Ανάπτυξη των καλλιεργούμενων φυτών 201 Δευτερογενείς μεταβολίτες 202 Τύποι αντοχής 203 Φαινομενική αντοχή 207 Συλλογές γενετικού υλικού 208 Τεχνικές ανάπτυξης ανθεκτικών φυτικών ποικιλιών 209 Εμπορικά διαθέσιμες ποικιλίες με αντοχή σε εντομολογικούς εχθρούς 212 Πιθανά προβλήματα που σχετίζονται με την αξιοποίηση των ανθεκτικών ποικιλιών 215 Περίληψη 218 Βιβλιογραφία για περαιτέρω μελέτη Καλλιεργητικά μέτρα και βιολογική γεωργία 220 Εισαγωγή 220 Κατεργασία του εδάφους 221 Διατήρηση καθαρής καλλιέργειας 222 Λίπανση 223 Άρδευση 223 Εναλλαγή καλλιεργειών 224 Φυτά-παγίδες 225 Μετατόπιση της ημερομηνίας φύτευσης ή εγκατάστασης της καλλιέργειας 225 Τροποποίηση της ημερομηνίας συγκομιδής 226 Πυκνότητα φύτευσης 226 Τροποποίηση αβιοτικών παραγόντων του περιβάλλοντος 226 Συγκαλλιέργεια 227 Ενίσχυση της παρουσίας των φυσικών εχθρών 229 Η βιολογική γεωργία 230 Αειφόρος γεωργία 231 Περίληψη 233 Βιβλιογραφία για περαιτέρω μελέτη Ολοκληρωμένη διαχείριση εχθρών (Integrated Pest Management, IPM) 235 Εισαγωγή 235 Ορίζοντας την IPM 236 Φάσεις ανάπτυξης ενός προγράμματος ολοκληρωμένης διαχείρισης 245 Ολοκληρωμένη διαχείριση εχθρών στο βαμβάκι 247 Προγράμματα ολοκληρωμένης διαχείρισης εχθρών στο βαμβάκι σε όλο τον κόσμο 249 Ολοκληρωμένη διαχείριση εχθρών στη μηλιά 250 Ολοκληρωμένη διαχείριση εχθρών στο ρύζι 252 Ολοκληρωμένη διαχείριση εχθρών σε λαχανικά 253

5 xi Ολοκληρωμένη διαχείριση εχθρών στο θερμοκήπιο 254 Οι επιπτώσεις της βιοτεχνολογίας στα προγράμματα ολοκληρωμένης διαχείρισης 256 Μελλοντικές εξελίξεις 257 Περίληψη 258 Βιβλιογραφία για περαιτέρω μελέτη Βιοτεχνολογία και καταπολέμηση εχθρών των καλλιεργειών 263 Εισαγωγή 263 Είδη για τροποποίηση 264 Βιοτεχνολογικές μέθοδοι 265 Τα διαγονιδιακά φυτά 269 Διαγονιδιακά εντομοφάγα αρπακτικά 272 Διαγονιδιακά είδη φυτοφάγων εχθρών 274 Τα πλεονεκτήματα που συνδέονται με τις εφαρμογές της βιοτεχνολογίας στην καταπολέμηση εχθρών 274 Τα μειονεκτήματα που συνδέονται με τις εφαρμογές της βιοτεχνολογίας στην καταπολέμηση εχθρών 276 Οι προβλέψεις για τις μελλοντικές εξελίξεις 281 Περίληψη 286 Βιβλιογραφία για περαιτέρω μελέτη 286 Γλωσσάρι και σχολιασμός κειμένου 287 Έγχρωμο ένθετο μεταξύ των σελίδων 142 και 143 και των σελίδων 238 και 239.