Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΚΟΥ ΧΑΡΤΗ ΣΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ

Transcript

1 Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΚΟΥ ΧΑΡΤΗ ΣΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ΤΣΑΝΤΗΛΑΣ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗΣ ΚΑΙ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗΣ ΕΔΑΦΩΝ ΘΕΟΦΡΑΣΤΟΥ 1, ΛΑΡΙΣΑ Website:

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΟΜΙΛΙΑΣ ΤΙ ΕΝΑΙ Η ΓΕΩΡΓΙΑ ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ (ΓΑ) ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ, ΟΡΙΣΜΟΣ ΓΑ, ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ, ΣΚΟΠΟΣ, ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΜΕΝΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΓΑ ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΚΛΙΜΑΚΕΣ ΕΙΔΗ ΧΑΡΤΩΝ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΧΡΗΣΕΩΝ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

3 ΤΙ ΕΝΑΙ Η ΓΕΩΡΓΙΑ ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ (ΓΑ) ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ : Καταγραφή παραλλακτικότητας εδαφικών ιδιοτήτων και απόδοσης καλλιεργειών με την ανάπτυξη των τεχνικών στη: Χαρτογράφηση εδαφών, Δειγματοληψία και ανάλυση εδαφών, Αεροφωτογραφία, Αναγνώριση καλλιεργειών Νέες τεχνολογίες computers GIS GPS Αεροφωτογραφία αγρών (Μοσχοχώρι Λάρισας) Διακύμανση N: 1/20 P: 1/18 K: ½.5 Απόδοση: 1/7.Διαχείριση καλλιεργειών ανά ζώνες εντός του ίδιου αγρού Δημιουργία νέας ιδέας γεωργικής διαχείρισης

4 ΤΙ ΕΝΑΙ Η ΓΕΩΡΓΙΑ ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ (ΓΑ) ΟΡΟΛΟΓΙΑ 1. Καλλιέργεια κατά εδαφικό τύπο (farming by soil types) 2. Διαχείριση ανά θέση (Site Specific Management) 3. Καλλιέργεια ακριβείας (Precision Farming) 4. Γεωργία ακριβείας (Precision Agriculture) 5. Καλλιέργεια του εδάφους, όχι των αγρών (farming soil, not fields) 6. Καλλιέργεια με τα πόδια (farming by the foot) 7. Χωρικά προγραμματισμένη καλλιέργεια (spatially prescriptive farming) 8. Καλλιέργεια με υπολογιστή (computer aided farming) 9. Καλλιέργεια με δορυφόρο (farming by satellite) 10. Αειφορική γεωργία υψηλής τεχνολογίας (high tech sustainable agriculture)

5 ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΙ ΕΝΑΙ Η ΓΕΩΡΓΙΑ ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ (ΓΑ) ΓΕΩΡΓΙΑ ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ (PRECISION AGRICULTURE): Είναι η εφαρμογή μιας ολιστικής στρατηγικής διαχείρισης που χρησιμοποιεί τεχνολογίες πληροφορίας για να μεταφέρει δεδομένα από πολλαπλές πηγές για να ληφθούν αποφάσεις που σχετίζονται με τη γεωργική παραγωγή, το marketing, τη χρηματοδότηση και το προσωπικό (Olson, 1998). Επί πλέον η ΓΑ μπορεί να επιφέρει επί πλέον οφέλη, όπως: Αύξηση της ποιότητας των προϊόντων Βελτίωση της βιωσιμότητας Μείωση των κινδύνων διαχείρισης Ασφάλεια τροφίμων και ιχνηλασιμότητα των προϊόντων Περιβαλλοντική προστασία Αγροτική ανάπτυξη μέσω νέων επιδεξιοτήτων που μπορούν να μεταφέρονται σε άλλες δραστηριότητες (Robert, 2002). ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΓΑ Είναι η έννοια της καλλιέργειας που επιτρέπει διαφοροποιημένες πρακτικές εντός του ιδίου αγρού με βάση τις εδαφικές ή τις συνθήκες θέσης και όχι τη διαχείρισή του αγρού ως ομοιόμορφο σώμα.

6 ΤΙ ΕΝΑΙ Η ΓΕΩΡΓΙΑ ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ (ΓΑ) ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΓΑ Συμβατική Γεωργία: Οι αγροί διαχειρίζονται ως ενιαία σώματα Ένας στόχος απόδοσης Ενιαία λίπανση Ενιαία άρδευση Ενιαία φυτοπροστασία Αποτελέσματα Αύξηση κόστους παραγωγής Μείωση εισοδήματος Αύξηση ρύπανσης επιφανειακών και υπογείων νερών Απώλεια ενέργειας Γεωργία Ακριβείας Διαχείριση των αγρών ανά θέση και όχι ενιαία με τα αντίθετα αποτελέσματα

7 ΤΙ ΕΝΑΙ Η ΓΕΩΡΓΙΑ ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ (ΓΑ) ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΜΕΝΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤΗ ΓΑ Α. ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΥ ΘΕΣΗΣ (Global Positioning Systems, GPS) Β. ΑΙΣΘΗΤΗΡΕΣ Γ. ΤΗΛΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ Δ. ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ (Geographical INFORMATION SYSTEMS, GIS) Ε. ΟΡΓΑΝΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΔΙΑΟΦΟΡΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΕΙΣΡΟΩΝ

8 ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΜΕΝΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤΗ ΓΑ ΑΙΣΘΗΤΗΡΕΣ ΕΔΑΦΟΥΣ ΤΙ ΕΝΑΙ Η ΓΕΩΡΓΙΑ ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ (ΓΑ) 1. ΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΟΥΣΙΑΣ Διακύμανση : 1-8% που συμβαίνει προοδευτικά σε αποστάσεις που μπορούν να καταγραφούν από τους αισθητήρες Συσχέτιση οργανικής ουσίας με ποσότητες ζιζανιοκτόνων Απλού μήκους κύματος Πολλαπλού μήκους κύματος 2. ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΤΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ Η χαρτογράφηση της απόδοσης εντός του ιδίου αγρού σε συνδυασμό με τις καιρικές συνθήκες βοηθά στη διαχείριση κατά θέση με βάση τις εδαφικές συνθήκες Τύποι αισθητήρων: τροχοί, δειγματολήπτες κλ.π. 3. ΑΙΣΘΗΤΗΡΕΣ ΕΔΑΦΙΚΟΥ ΑΖΩΤΟΥ - Ιατρός εδάφους (soil doctor) 4. ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΝΕΩΝ ΑΙΣΘΗΤΗΡΩΝ Άλλα θρεπτικά, χημικές ιδιότητες, εδαφική υγρασία, φαινόμενη πυκνότητα

9 ΤΙ ΕΝΑΙ ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ Τα εδάφη παρουσιάζουν σημαντική ποικιλομορφία και το κάθε ένα από αυτά αντιδρά διαφορετικά στις εξωτερικές επιδράσεις, ανθρώπινες ή φυσικές. Είναι απαραίτητο, επομένως, να γνωρίζουμε τις διάφορες κατηγορίες των εδαφών, τη γεωγραφική τους κατανομή, τις ιδιότητές τους, τις αλληλεπιδράσεις με άλλα στοιχεία του περιβάλλοντος και την αντίδρασή τους σε εξωτερικές επιδράσεις. Αυτό επιτυγχάνεται με τη χαρτογράφησηταξινόμηση των εδαφών και τη σύνταξη του εδαφολογικού χάρτη. Οι εδαφολογικοί χάρτες συνοδεύονται από τις εδαφολογικές μελέτες.

10 ΤΙ ΕΝΑΙ ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ Εδαφολογικός χάρτης: Ένας χάρτης που απεικονίζει γεωγραφικά τους εδαφικούς τύπους. Δημιουργείται μέσω της χαρτογράφησης εδαφών που είναι «μια συστηματική εξέταση, περιγραφή, ταξινόμηση και χαρτογράφηση των εδαφών μιας δεδομένης περιοχής (Brady and Weil, 1996). Κατηγορίες και Κλίμακες Εδαφολογικών Χαρτών Οι εδαφολογικοί χάρτες διακρίνονται στις εξής κατηγορίες: Εξερευνητικοί Χάρτες με κλίμακα μικρότερη από 1: , Αναγνωριστικοί Χάρτες με κλίμακα που κυμαίνεται μεταξύ 1: και 1:60.000, Ημιλεπτομερείς Χάρτες με κλίμακα μεταξύ 1: και 1:20.000, Λεπτομερείς Χάρτες με κλίμακα μεγαλύτερη της 1: (συνήθως 1: ή 1:5.000) και τέλος, Πολύ Λεπτομερείς Χάρτες με κλίμακα από 1:5.000 μέχρι 1:500. Οι λεπτομερείς εδαφολογικοί χάρτες παρέχουν πολλά εδαφολογικά στοιχεία και είναι αυτοί που κατ εξοχήν έχουν εφαρμογές στην καθημερινή γεωργική πρακτική.

11 ΤΙ ΕΝΑΙ ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ Χρησιμότητα Εδαφολογικών Χαρτών Ο εδαφολογικός χάρτης είναι αναπόσπαστο τμήμα οιουδήποτε αρτίου προγράμματος γεωργικής έρευνας και γεωργικής ανάπτυξης μιας περιοχής και καθιστά δυνατή τη γενίκευση των συμπερασμάτων της έρευνας. Λύνει πρακτικά προβλήματα της εκμετάλλευσης των εδαφικών πόρων, όπως η επιλογή καλλιεργειών, η εφαρμογή αποτελεσματικής λίπανσης, η εφαρμογή της κατάλληλης άρδευσης ή στράγγισης, η επιλογή των κατάλληλων μεθόδων καλλιέργειας. Καθορίζει τα μέτρα για τη βελτίωση και την προστασία των εδαφών (βελτίωση παθογενών εδαφών, αντιδιαβρωτική προστασία κ.ά.). Η άσκηση της ολοκληρωμένης διαχείρισης των καλλιεργειών, της βιολογικής και οικολογικής γεωργίας απαιτούν την ύπαρξη του εδαφολογικού χάρτη. Έγγειες βελτιώσεις, αναδιαρθρώσεις καλλιεργειών, αναδασώσεις, χωροταξικός σχεδιασμός (τοποθέτηση οικισμών, βιομηχανικών ζωνών, τουριστικών χώρων κ.λ.π.) απαιτούν, επίσης, την ύπαρξη του εδαφολογικού χάρτη.

12 ΤΙ ΕΝΑΙ ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ Πληροφορίες που παρέχει ο εδαφολογικός χάρτης Στράγγιση του εδάφους Κλάση κοκκομετρικής σύστασης των τμημάτων 0-25, και cm της εδαφικής κατατομής Κλάση κλίσης Κλάση διάβρωσης Κλάση ανθρακικού ασβεστίου Ειδικές ιδιότητες (αλατότητα, αλκαλίωση, καλσικός ορίζοντας, κλπ) Ταξινομική κατηγορία εδάφους

13 ΤΙ ΕΝΑΙ ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ Πρόσθετες πληροφορίες που παρέχει η εδαφολογική μελέτη κοκκομετρική σύσταση το ph η ικανότητα ανταλλαγής κατιόντων ο βαθμός κορεσμού με βάσεις η καμπύλη υγρασίας η διαθέσιμη υγρασία η περιεκτικότητα ανθρακικών οργανικής ύλης ολικού Ν, διαθεσίμων μορφών καλίου και φωσφόρου και σε ορισμένες πετριπτώσεις ιχνοστοιχείων, η ηλεκτρική αγωγιμότητα το είδος των αργιλικών ορυκτών τα τοξικά στοιχεία το φαινόμενο ειδικό βάρος το σημείο μάρανσης η στιγμιαία, η αθροιστική και η τελική διηθητικότητα των εδαφών.

14 ΤΙ ΕΝΑΙ ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ

15 ΤΙ ΕΝΑΙ ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ

16 ΤΙ ΕΝΑΙ ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ Soil Map Units 86 Canisteo clay loam 421 B2 Ves loam 953C Arvilla-Storden-Ves sandy Ioam-loams 954C2 Storden-Ves Ioams Location: E1/2 of NW1/4 of Sec. 6, Clifton Twp., Lyon County

17 ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑ ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ Χωρική παραλλακτικότητα των εδαφών Φυσικές διαδικασίες παράγοντες εδαφογένεσης μητρικό υλικό, βλάστηση, κλίμα, τοπογραφία, χρόνος Γενική παραλλακτικότητα ιδιοτήτων που μεταβάλλονται με πολύ μικρή ταχύτητα (π.χ. κοκομετρική σύσταση, περιεκτικότητα σε ανθρακικό ασβέστιο) καταγράφεται στον εδαφολογικό χάρτη. Πρακτικές διαχείρισης Προκαλούν παραλλακτικότητα σε παραμέτρους της γονιμότητας του εδάφους π.χ. συγκέντρωση νιτρικού αζώτου. Ιδιότητες επιφανειακού εδάφους. Καταγράφεται με τους αισθητήρες που χρησιμοποιεί η ΓΑ. Εκτίμηση λίπανσης με βάση τον εδαφολογικό χάρτη και το χάρτη νιτρικού Ν οδηγεί σε πολύ διαφορετικά αποτελέσματα. Καταλληλότερη η ΓΑ.

18 ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑ ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ Οι ιδιότητες που καταγράφονται στον εδαφολογικό χάρτη και η λεπτομέρεια απεικόνισής τους αν και είναι τελείως απαραίτητες πληροφορίες για τη διαχείριση των εδαφών δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες της διαχείρισης των εδαφών σε θέματα όπως η λίπανση, άρδευση, φυτοπροστασία με την ακρίβεια και λεπτομέρεια της ΓΑ. Ο εδαφολογικός χάρτης είναι προαπαιτούμενο για οποιαδήποτε μορφή διαχείρισης, αλλά οι πληροφορίες που παρέχει δεν επαρκούν για την αντιμετώπιση των αναγκών της διαχείρισης των γεωργικών καλλιεργειών.

19 ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ