Ανταγωνισμός και καταναλωτές

Transcript

1 ανταγωνισμός

2

3 Ανταγωνισμός και καταναλωτές Μια αγορά με ελεύθερο ανταγωνισμό είναι μια αγορά στην οποία οι επιχειρήσεις, ανεξάρτητες η μία από την άλλη, ασκούν την ίδια δραστηριότητα και ανταγωνίζονται μεταξύ τους για να προσελκύσουν τους καταναλωτές. Με άλλα λόγια, είναι μια αγορά στην οποία κάθε επιχείρηση υπόκειται στις ανταγωνιστικές πιέσεις των άλλων. Ο αποτελεσματικός ανταγωνισμός παρέχει έτσι ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον στις επιχειρήσεις αλλά και μια σειρά πλεονεκτημάτων στους καταναλωτές (μειωμένες τιμές, καλύτερη ποιότητα, ευρύτερο φάσμα επιλογών κ.λπ.). Η ύπαρξη μονοπωλίων στην αγορά οδηγεί σε υψηλές τιμές, σε μείωση της παραγωγής αγαθών και υπηρεσιών και σε χειροτέρευση της ποιότητας των αγαθών. Η μονοπωλιακή επιχείρηση εφησυχάζει και δεν έχει κίνητρο να βελτιώσει τα προϊόντα της. Το κίνητρο το προσφέρει ο ανταγωνισμός, ο οποίος δημιουργεί πίεση στις επιχειρήσεις να βελτιώσουν την προσφορά τους και να επενδύσουν στην έρευνα και τεχνολογία, αλλιώς είναι σαφές ότι οι καταναλωτές πελάτες τους θα στραφούν στους ανταγωνιστές. Το Νέο ΙΝΚΑ και ο ανταγωνισμός Το Νέο ΙΝΚΑ συνεργάζεται με την Consumers International και 16 άλλες εθνικές και πανευρωπαϊκές Ενώσεις Καταναλωτών της Ε.Ε. σε Πρόγραμμα της Γενικής Διεύθυνσης Υγείας και Προστασίας των Καταναλωτών της Ε.Ε. για τον ανταγωνισμό και την αποτελεσματική εποπτεία της αγοράς με τίτλο: A consumer analysis of the retail market in 14 EU Member States.

4

5 Τι είναι τα καρτέλ και γιατί πλήττουν τα συμφέροντα των καταναλωτών? Τα καρτέλ είναι μια ομάδα ανεξάρτητων, ομοειδών επιχειρήσεων, που συνάπτουν συμφωνίες μεταξύ τους, προκειμένου να: zx περιορίσουν τον ανταγωνισμό zx να ελέγξουν τις τιμές zx να περιορίσουν την παραγωγή zx να κατανείμουν την αγορά και να χειραγωγήσουν την πελατεία προς όφελος τους. Οι επιχειρήσεις αυτές, αποφεύγοντας τον μεταξύ τους ευθύ ανταγωνισμό, θέτουν τους δικούς τους κανόνες και συνθλίβουν τους εκτός του δικού τους κυκλώματος ανταγωνιστές, θέτοντας τους ουσιαστικά εκτός αγοράς. Η εναρμονισμένες αυτές πρακτικές των επιχειρήσεων, αποβαίνουν πάντα σε βάρος του ίδιου του καταναλωτή, αφού τον αναγκάζουν να πληρώνει περισσότερα χρήματα για ένα προϊόν ή μια υπηρεσία, από ότι θα έπρεπε. Σύμφωνα με την νομοθεσία περί ανταγωνισμού, που έχει θεσπίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση, τα καρτέλ είναι παράνομα, και όταν διαπιστωθεί η δραστηριοποίηση τους, τότε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρεμβαίνει και επιβάλλει υψηλά πρόστιμα. Ενδεικτικά μπορούμε να αναφέρουμε ότι κάθε χρόνο επιβάλλονται σε καρτέλ, πρόστιμα ύψους έως και 1δις euro. Tα πρόστιμα αυτά, καταβάλλονται στον κοινοτικό προϋπολογισμό και συμβάλλουν στην χρηματοδότηση της ΕΕ. Το σημαντικότερο όμως είναι, ότι η επιβολή υψηλών προστίμων στους παρανομούντες, λειτουργεί αποτρεπτικά σε όσους επιθυμούν να θέσουν αυθαίρετα τους δικούς τους κανόνες σε μια ελεύθερη αγορά. Καρτελ στα φάρμακα Το 2001 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού, επέβαλε πρόστιμα σε οχτώ επιχειρήσεις για την συμμετοχή τους σε καρτέλ που αποσκοπούσαν στην εξάλειψη του ανταγωνισμού στον κλάδο των βιταμινών. Επί μια δεκαετία οι επιχειρήσεις αυτές χρέωναν υψηλότερες τιμές από ότι εάν υπήρχε μεταξύ τους πραγματικός ανταγωνισμός, εξασφαλίζοντας με αυτόν τον τρόπο αθέμιτα κέρδη σε βάρος των καταναλωτών. Για το λόγο αυτό τους επιβλήθηκαν πρόστιμα που ξεπέρασαν τα 800. εκατομμύρια ευρώ. Μicrosoft To 2004 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέβαλε πρόστιμο στη Microsoft, ύψους 497 εκατ. Ευρώ, με την κατηγορία της κατάχρησης δεσπόζουσας θέσης στην αγορά λειτουργικών συστημάτων για προσωπικούς υπολογιστές μεταξύ 1998 και Το λειτουργικό σύστημα Windows της Microsoft κατέχει το 95% της αγοράς. Διαπιστώθηκε λοιπόν ότι η ΜMicrosoft δεν γνωστοποιούσε τα στοιχεία που χρειάζονται τα ανταγωνιστικά λογισμικά για να συνομιλούν όπως πρέπει με τους υπολογιστές που λειτουργούν με βάση τα Windows, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει υγιής ανταγωνισμός στην αγορά. Η Microsoft άσκησε προσφυγή κατά της απόφασης αυτής στο Πρωτοδικείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

6

7 Tο νομοθετικo πλαίσιο στην Ελλάδα και την Ε.Ε. Η Πολιτική Ανταγωνισμού και το Δίκαιο του Αθέμιτου Ανταγωνισμού αποκτούν όλο και μεγαλύτερη σημασία για τους καταναλωτές τα τελευταία χρόνια. Οι επιχειρήσεις επιτρέπεται να ανταγωνίζονται, με σκοπό να διευρύνουν την πελατεία τους και να αυξάνουν το κέρδος τους, υπάρχουν όμως όρια, πέρα από τα οποία ο ανταγωνισμός δεν είναι επιθυμητός. Ελληνικό Δίκαιο Ανταγωνισμού Το ελληνικό Δίκαιο κατά των περιορισμών του Ανταγωνισμού ρυθμίζεται στο Νόμο 703/1977, ο οποίος σε μεγάλο βαθμό επαναλαμβάνει τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές ρυθμίσεις. Αρμόδιοι για την εφαρμογή του είναι η (ελληνική) Επιτροπή Ανταγωνισμού και τα δικαστήρια. Η ΕΑ έχει την εξουσία να επιβάλλει πρόστιμα σε επιχειρήσεις που παραβιάζουν το νόμο και αποκλειστική αρμοδιότητα να εγκρίνει ή απαγορεύει συγχωνεύσεις που υπάγονται στον ν. 703/1977 αλλά δεν υπάγονται στον ευρωπαϊκό κανονισμό συγχωνεύσεων Ευρωπαϊκή Πολιτική του Ανταγωνισμού Οι κοινοτικοί κανόνες ανταγωνισμού (άρθρα 81 έως 89 της συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας - ΣΕΚ) βασίζονται σε πέντε κύριους άξονες: zx την απαγόρευση των εμπορικών συμφωνιών και πρακτικών που αντίκεινται στους κανόνες του ανταγωνισμού καθώς και της κατάχρησης δεσπόζουσας θέσης που δύνανται να περιορίσουν τον ανταγωνισμό εντός της κοινής αγοράς (αντιμονοπωλιακοί κανόνες) zx τον προληπτικό έλεγχο των σχεδίων συγκεντρώσεων που παρουσιάζουν ευρωπαϊκή διάσταση, έτσι ώστε να εξετασθεί εάν περιορίζουν τον ανταγωνισμό zx τον έλεγχο των ενισχύσεων που χορηγούν τα κράτη μέλη οι οποίες απειλούν να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό με την ευνοϊκή μεταχείριση ορισμένων επιχειρήσεων ή ορισμένων κλάδων παραγωγής zx το άνοιγμα του ανταγωνισμού σε ορισμένους τομείς που στο παρελθόν βρίσκονταν υπό τον έλεγχο κρατικών μονοπωλίων, όπως οι αγορές των τηλεπικοινωνιών, των μεταφορών ή της ενέργειας zx τη συνεργασία με τις αρχές ανταγωνισμού εκτός της Ένωσης.

8 Ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην εφαρμογή της νομοθεσίας ανταγωνισμού της ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι εκείνη που εφαρμόζει και επιβάλλει την νομοθεσία της ΕΕ. Έχει την δικαιοδοσία να διεξάγει έρευνα και να απαιτήσει από τις επιχειρήσεις, να της δώσουν στοιχεία και πληροφορίες προκειμένου να πραγματοποιήσει τους απαραίτητους ελέγχους. Σε περίπτωση που κριθεί αναγκαίο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί με δικαστικό ένταλμα να πραγματοποιήσει ακόμα και αιφνιδιαστικούς ελέγχους στις επιχειρήσεις. Εάν βρεθούν ενοχοποιητικά στοιχεία για πρακτικές που περιορίζουν τον ανταγωνισμό, μπορεί να επιβάλλει πρόστιμα που φτάνουν μέχρι και το 10% του ετήσιου κύκλου εργασιών τους. Καταλυτική είναι η σημασία της διακρατικής συνεργασίας μεταξύ των αρχών ανταγωνισμού της ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι εθνικές αρχές ανταγωνισμού σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, συνεργάζονται μέσω του ευρωπαϊκού δικτύου ανταγωνισμού (ΕΔΑ). Δημιουργείται έτσι ένας αποτελεσματικός εποπτικός μηχανισμός για την αντιμετώπιση των επιχειρήσεων που ασκούν διασυνοριακές πρακτικές που περιορίζουν τον ανταγωνισμό και εκμεταλλεύονται καταχρηστικά την ισχύ τους στην αγορά. Νομοθεσία: Άρθρο 81 της συνθήκης της ΕΕ. Ο νόμος προβλέπει ότι απαγορεύονται οι συμφωνίες μεταξύ εταιριών που οδηγούν σε σημαντικό περιορισμό του ανταγωνισμού. Αυτό σημαίνει ότι είναι αυτόματα άκυρες και επομένως δεν ισχύει ο κανόνας ότι οι συμφωνίες πρέπει να τηρούνται. Πιο συγκεκριμένα απαγορεύεται, zx ο καθορισμός τιμών αγοράς ή πώλησης αγαθών zx ο περιορισμός της παραγωγής, της διάθεσης, της τεχνολογικής ανάπτυξης ή των επενδύσεων zx η κατανομή των αγορών zx οι διακρίσεις κατά των επιχειρήσεων που δεν συμμετέχουν στην συμφωνία, θέτοντας τις σε δυσμενή θέση Νομοθεσία: Άρθρο 82 της συνθήκης της ΕΕ. Κατάργηση δεσπόζουσας θέσης Το άρθρο αυτό απαγορεύει την κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης και εφαρμόζεται σύμφωνα με τις ακόλουθες προϋποθέσεις. zx Η επιχείρηση κατέχει δεσπόζουσα θέση έχοντας υπόψη το μερίδιο αγοράς της και άλλους παράγοντες όπως αν έχει αξιόπιστους ανταγωνιστές, αν διαθέτει δικό της δίκτυο διανομής και αν έχει προνομιακή πρόσβαση στις πρώτες ύλες. zx Η επιχείρηση δεσπόζει στην ευρωπαϊκή αγορά ή σε σημαντικό τμήμα της Η επιχείρηση εκμεταλλεύεται καταχρηστικά τη θέση της, επιβάλλοντας υπερβολικά υψηλές τιμές στους πελάτες ή υπερβολικά χαμηλές τιμές με σκοπό να εξοβελίσει τους ανταγωνιστές.

9 Κανονισμός Συγχωνεύσεων Στη Συνθήκη δεν υπάρχει άρθρο για την έλεγχο των συγχωνεύσεων. Ως το 1989 ελέγχονταν οι συγχωνεύσεις με βάση τα άρθρα 81 και 82. Επειδή όμως οι διατάξεις αυτές δεν επαρκούσαν, εξεδόθη το 1989 ο πρώτος κανονισμός συγχωνεύσεων. Το 2004 εξεδόθη ο νέος κανονισμός συγχωνεύσεων. Οι συγχωνεύσεις μεταξύ εταιριών οφείλουν πριν ολοκληρωθούν να δηλώνονται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όταν ο τζίρος των συμβαλλομένων εταιριών υπερβαίνει ένα όριο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφασίζει αν η συγχώνευση είναι βλαπτική ή όχι για τον ανταγωνισμό και αντίστοιχα την επιτρέπει ή την απαγορεύει. Νομοθεσία: Άρθρο 86της συνθήκης της ΕΕ. Το άρθρο 86 της συνθήκης της ΕΕ αναθέτει ρητά στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επιτηρεί τις δημόσιες επιχειρήσεις και τις επιχειρήσεις στις οποίες τα κράτη μέλη χορηγούν ειδικά ή αποκλειστικά δικαιώματα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει εκδώσει οδηγίες βάσει του άρθρου 86 zx Για την εξασφάλιση της διαφάνειας των οικονομικών σχέσεων μεταξύ των κρατών μελών και των δημοσίων επιχειρήσεων τους και zx Για το άνοιγμα στον ανταγωνισμό των αγορών ηλεκτρονικών επικοινωνιών. Εάν τα κράτη μέλη της ΕΕ δεν συμμορφώνονται με τις οδηγίες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κινεί διαδικασία για παράβαση με βάση το άρθρο 226 της συνθήκης της ΕΕ. Δίκαιο κατά των περιορισμών του Ανταγωνισμού Το Δίκαιο κατά των περιορισμών του Ανταγωνισμού προστατεύει τον ανταγωνισμό από περιορισμούς που του επιβάλλουν οι ίδιες οι επιχειρήσεις. Βασική αρχή του είναι ότι ο ανταγωνισμός μεταξύ των επιχειρήσεων είναι η επιθυμητή κατάσταση στην αγορά και ότι πολλές φορές οι ίδιες οι επιχειρήσεις τον περιορίζουν με συμφωνίες ή με μονομερείς πρακτικές. Σε αυτές τις περιπτώσεις παρεμβαίνει ο νόμος απαγορεύοντας αυτές τις πρακτικές για να επαναφέρει συνθήκες ανταγωνισμού στην αγορά. Οι στόχοι του Δικαίου κατά των περιορισμών του Ανταγωνισμού καθορίζονται από την εκάστοτε Πολιτική του Ανταγωνισμού που ακολουθούν οι αρχές που το εφαρμόζουν.

10

11 Απαγορευμένες Συμφωνίες Το πρώτο κατά του οποίου στρέφεται το Δίκαιο κατά των περιορισμών του Ανταγωνισμού είναι οι συμφωνίες μεταξύ επιχειρήσεων. Οι επιχειρήσεις μπορούν να θέσουν τον μηχανισμό του ανταγωνισμού εκτός λειτουργίας με μεταξύ τους συμφωνίες, συμφωνώντας π.χ. να πουλάνε στις ίδιες τιμές ή κατανέμοντας τους πελάτες μεταξύ τους. Οι συμφωνίες χωρίζονται σε οριζόντιες και κάθετες, ανάλογα με το αν οι συμβαλλόμενες επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται στην ίδια βαθμίδα παραγωγής ή σε διαφορετικές. Οριζόντια π.χ. είναι μια συμφωνία μεταξύ δύο κατασκευαστών αυτοκινήτων, ενώ κάθετη είναι μια συμφωνία μεταξύ κατασκευαστή αυτοκινήτου και διανομέα. Οι οριζόντιες συμφωνίες είναι πολύ πιο επικίνδυνες από τις κάθετες, γιατί συνήθως έχουν ως στόχο ή ως αποτέλεσμα να συντονίσουν οι ανταγωνιστές τη δράση τους στην αγορά προς βλάβη του καταναλωτή. Κίνητρο των εταιριών να συνάπτουν οριζόντιες συμφωνίες είναι συνήθως το γεγονός πως ο ανταγωνισμός τούς κοστίζει και περιορίζοντάς τον με μεταξύ τους συμφωνίες μπορούν να επιτύχουν υψηλότερες τιμές με χαμηλότερο κόστος εκμεταλλευόμενοι όλοι μαζί την έλλειψη πλέον εναλλακτικών για τον αγοραστή. Διαφορετικά είναι τα πράγματα στις κάθετες συμφωνίες. Οι κάθετες συμφωνίες μπορεί να είναι θετικές, αν π.χ. ο παραγωγός θέλει να επιβάλει στους διανομείς μίνιμουμ απαιτήσεις ποιότητας (εκπαίδευση του προσωπικού, διαρρύθμιση του καταστήματος), μπορεί όμως να είναι και αρνητικές, αν τους επιβάλλει σε τι τιμές ή σε ποιους πελάτες θα πουλάνε. Κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης Επιχειρήσεις που έχουν μεγάλο μερίδιο στην αγορά συνήθως δεν υπόκεινται στην πίεση του ανταγωνισμού. Οι καταναλωτές είναι υποχρεωμένοι ελλείψει εναλλακτικών να προμηθεύονται από αυτούς και οι ανταγωνιστές είναι πολύ μικροί για να τους απειλήσουν. Το Δίκαιο κατά των περιορισμών του Ανταγωνισμού τούς απαγορεύει να καταχραστούν τη δεσπόζουσα θέση τους για να βλάψουν τους ανταγωνιστές ή τους καταναλωτές. Τους καταναλωτές μπορούν να τους βλάψουν χρεώνοντας υπερβολικές τιμές ή υποχρεώνοντάς τους να αποδεχθούν δυσμενείς όρους. Τους ανταγωνιστές μπορούν να τους βλάψουν με επιθετικές πολιτικές υποχρεώνοντας π.χ. τους καταναλωτές να προμηθεύονται μόνο από αυτούς ή δεσμεύοντάς τους για μεγάλο χρονικό διάστημα, οπότε οι ανταγωνιστές δεν έχουν πλέον αγοραστές. Κατά το ευρωπαϊκό Δίκαιο Ανταγωνισμού δεν απαγορεύεται να αποκτήσει μια επιχείρηση δεσπόζουσα θέση πολλές φορές είναι δείγμα υπεροχής των προϊόντων ή καλύτερης ανταπόκρισης στις ανάγκες του καταναλωτή. Λόγω της δεσπόζουσας θέσης όμως μιας επιχείρησης έχει η συμπεριφορά της μεγαλύτερη επίδραση στον ανταγωνισμό απ ότι η συμπεριφορά άλλων επιχειρήσεων. Αυτό που απαγορεύεται είναι η κατάχρησή της εις βάρος του ανταγωνισμού, των ανταγωνιστών και του καταναλωτή. Πράξεις που επιτρέπονται σε άλλες επιχειρήσεις απαγορεύονται σε δεσπόζουσες επιχειρήσεις λόγω των επιπτώσεών τους. Π.χ. υψηλές εκπτώσεις σε πιστούς πελάτες μπορεί να είναι δείγμα υγιούς ανταγωνισμού, όταν παρέχονται σε μια ανταγωνιστική αγορά. Όταν όμως παρέχονται από μια επιχείρηση με δεσπόζουσα θέση, ελλοχεύει ο κίνδυνος οι πελάτες να δεσμευτούν για μακρό διάστημα στη δεσπόζουσα επιχείρηση και να παγιωθεί η θέση της στην αγορά, στερώντας από άλλες επιχειρήσεις τη δυνατότητα να επιβιώσουν στην αγορά.

12

13 Έλεγχος Συγχωνεύσεων Επειδή η δεσπόζουσα θέση μιας επιχείρησης στην αγορά δημιουργεί προβλήματα στον ανταγωνισμό, απαγορεύεται σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην ίδια αγορά να συγχωνευθούν, όταν από τη συγχώνευση προκύπτει μια εταιρεία με δεσπόζουσα θέση. Ενώ η ανάπτυξη μιας επιχείρησης σε βαθμό που να κατέχει δεσπόζουσα θέση δεν απαγορεύεται, καθώς μπορεί να αποτελεί δείγμα υγιούς ανταγωνισμού, απαγορεύεται η σύμπραξη περισσοτέρων ανταγωνιστών μεταξύ τους. Το αν η εταιρία που θα προκύψει από τη συγχώνευση θα έχει δεσπόζουσα θέση στην αγορά, γίνεται προσπάθεια να προβλεφθεί με βάση το μέγεθος και το μερίδιο αγοράς των εταιριών κατά τη στιγμή της συγχώνευσης, τις συνθήκες της αγοράς και την ως τώρα εξέλιξή της. Οι συγχωνεύσεις μεταξύ ανταγωνιστών δεν είναι απαραίτητα αρνητικές για τον ανταγωνισμό. Μπορεί να συγχωνευθούν μικρότεροι ανταγωνιστές για να αντιμετωπίσουν καλύτερα μεγαλύτερους ή μπορεί η αγορά να απαιτεί ένα ελάχιστο μέγεθος. Στην αεροπορική βιομηχανία για παράδειγμα δύο μεγάλες εταιρίες μπορεί να είναι σε θέση να αναπτύξουν καλύτερα προϊόντα από πολλές μικρές, γιατί η έρευνα και τεχνολογία στον τομέα αυτό είναι πολύ ακριβή. Από την άλλη, αν δεν υπάρχει ανταγωνισμός στην αγορά, θα σταματήσουν οι εταιρίες να επενδύουν σε έρευνα και τεχνολογία. Ο έλεγχος των συγχωνεύσεων απαιτεί μια στάθμιση Πότε οι συμφωνίες που περιορίζουν τον ανταγωνισμό λειτουργούν προς όφελος του καταναλωτή? Οι συμφωνίες που περιορίζουν τον ανταγωνισμό, δεν είναι πάντοτε παράνομες και επιζήμιες για τον καταναλωτή. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι συνεργασίες μεταξύ ομοειδών επιχειρήσεων, μπορεί και να είναι αναγκαίες, zx για την βελτίωση των προϊόντων ή των υπηρεσιών zx για την ανάπτυξη νέων προϊόντων zx για την ανεύρεση καλύτερων τρόπων διάθεσης τους στους καταναλωτές. Για παράδειγμα μπορούμε να αναφέρουμε, τις συμφωνίες που γίνονται στο τομέα έρευνας, ανάπτυξης και τεχνολογίας. Η έρευνα για την δημιουργία νέων προϊόντων πολλές φορές αποδεικνύεται πολυδάπανη και μόνο εάν οι επιχειρήσεις συνενώσουν τις δυνάμεις τους, μπορούν να προσφέρουν νέα βελτιωμένα προϊόντα και υπηρεσίες στους καταναλωτές. Απελευθέρωση των αγορών και τα πλεονεκτήματα της για τους καταναλωτές. Σε μια παγκοσμιοποιημένη κοινωνία, όπως είναι η σημερινή, το άνοιγμα των αγορών στον ελεύθερο ανταγωνισμό, ήταν καθοριστικό, κυρίως σε υπηρεσίες όπως η ενέργεια, οι μεταφορές και οι τηλεπικοινωνίες. Στα κράτη μέλη της ΕΕ, αυτού του είδους τις υπηρεσίες παρείχαν αποκλειστικά εθνικοί οργανισμοί, με όλα τα μειονεκτήματα που έχουν τα μονοπωλιακά καθεστώτα. Με το άνοιγμα των αγορών όμως, στον διεθνή ανταγωνισμό, τόσο στις αερομεταφορές όσο και στις τηλεπικοινωνίες το μέσο επίπεδο των τιμών έχει μειωθεί σημαντικά. Η μείωση των τιμών είναι ενδεικτική στις διεθνείς κλήσεις όπου το μέσο κόστος των κλήσεων σε όλες τοις χώρες του ΟΑΣΑ, μειώθηκε κατά 41% για τους οικιακούς χρήστες και 45% για τους επιχειρηματικούς.

14

15 Οδηγίες για τους καταναλωτές Σε ορισμένες περιπτώσεις στην καθημερινή μας ζωή, μπορεί να περιέλθουν στην αντίληψη μας ενδείξεις για επιχειρηματικές πρακτικές που περιορίζουν τον ανταγωνισμό, όπως αυτές που περιγράφονται στο φυλλάδιο αυτό. Στην περίπτωση αυτή ακολουθήστε τις παρακάτω οδηγίες. Τι πρέπει να κάνει ο καταναλωτής που έχει αντιληφθεί ότι μια επιχειρηματική πρακτική περιορίζει τον ανταγωνισμό? 1. Αποφασίζει ποια αρχή ανταγωνισμού επιθυμεί να ενημερώσει. Εφόσον η περίπτωση που αντιμετωπίζεται περιορίζεται μόνο στην Ελλάδα, μπορείτε να έρθετε σε επαφή με την εθνική αρχή ανταγωνισμού. Η Ελληνική Επιτροπή Ανταγωνισμού μπορεί να συγκεντρώσει πληροφορίες από τις επιχειρήσεις που θα υποδείξετε και να παρέμβει επιβάλλοντας πρόστιμα, σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι έχει παραβιασθεί η νομοθεσία ανταγωνισμού της ΕΕ. 2. Αναφορά του προβλήματος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αν πιστεύετε ότι το θέμα αφορά μεγαλύτερο αριθμό κρατών μελών, μπορείτε να ενημερώσετε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνση : comp-market-information@cec.eu.int. Επίσης μπορείτε να γράψετε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην διεύθυνση: European Commission, Competition DG, Antitrust Registry, B Brussels. Μην παραλείψετε να αναφέρετε το όνομα σας, τη διεύθυνση σας, την επωνυμία της επιχείρησης και να περιγράψετε με σαφήνεια την πρακτική που διαπιστώσατε. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με τη σειρά της, θα ερευνήσει το θέμα σε βάθος. 3. Υποβολή Επίσημης καταγγελίας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Εάν είστε σε θέση να δώσετε συγκεκριμένες πληροφορίες για το πώς οι εναρμονισμένες πρακτικές επιχειρήσεων, περιορίζουν τον ανταγωνισμό, μπορείτε να καταθέσετε επίσημη καταγγελία. Μπορείτε να στείλετε στη διεύθυνση comp-market-information@ cec.eu.int και να ζητήσετε περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με την κατάθεση επίσημης καταγγελίας. 4. Απευθυνθείτε στο ΝΕΟ ΙΝΚΑ. Το ΝΕΟ ΙΝΚΑ είναι ένας ανεξάρτητος, μη κερδοσκοπικός και μη κυβερνητικός οργανισμός, που μπορεί και εκπροσωπεί τους καταναλωτές σε Εθνικούς και Ευρωπαϊκούς φορείς. Ενημερώνοντας τους συμβούλους μας, μπορείτε να έχετε νομική υποστήριξη αλλά και συμβουλές για το πώς πρέπει να κινηθείτε. Το ΝΕΟ ΙΝΚΑ ως Ένωση καταναλωτών, μπορεί να συγκεντρώσει τις πληροφορίες που έχει πάρει και από άλλους καταναλωτές και να υποβάλει επίσημη καταγγελία στην Ευρωπαικη Επιτροπή. Ακόμη, νομιμοποιείτε, εφόσον καταστεί ανάγκη, να ασκεί συλλογικές αγωγές προασπίζοντας έτσι τα συμφέροντα των καταναλωτών. Τα τηλέφωνα επικοινωνίας με το ΝΕΟ ΙΝΚΑ είναι και η ηλεκτρονική διεύθυνση για συμβουλές, καταγγελίες και απορίες σας είναι:

16