ΚΕΥΑΛΑΙΟ ΚΕΥΑΛΑΙΟ ΒΑΙΚΕ ΚΑΣΗΓΟΡΙΕ ΓΕΨΤΝΘΕΣΙΚΨΝ... 9

Transcript

1 ΚΕΥΑΛΑΙΟ ΚΕΥΑΛΑΙΟ ΒΑΙΚΕ ΚΑΣΗΓΟΡΙΕ ΓΕΨΤΝΘΕΣΙΚΨΝ ΓΕΨΤΝΘΕΣΙΚΑ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΥΙΚΗ ΑΝΑΚΟΠΗΗ ΓΕΨΤΥΑΜΑΣΑ ΚΑΣΗΓΟΡΙΕ ΓΕΨΤΥΑΜΑΣΨΝ Μη υφασμένα Φαρακτηριστικά Εφαρμογές Τφαντά γεωυφάσματα Εφαρμογές ΓΕΨΚΤΧΕΛΕ Εφαρμογές Πλεονεκτήματα: Σεχνικά χαρακτηριστικά Guttagarden Οδηγίες τοποθέτησης Τπόστρωμα τρώση για την τοποθέτηση του Guttagarden Σοποθέτηση Υύτευση του γκαζόν υντήρηση ΓΕΨΠΛΕΓΜΑΣΑ Εφαρμογές γεωπλέγματων Γεωπλεγματα για ενισχυση του εδάφους Πλεονεκτήματα ΓΕΨΔΙΚΣΤΑ Σεχνικά χαρακτηριστικά ΜΠΕΝΣΟΝΙΣΙΚΗ ΓΕΨΜΕΜΒΡΑΝΗ BENTOFIX- BFG 5000 Σεχνικά Φαρακτηριστικά ΒΙΟΔΙΑΠΨΜΕΝΑ ΓΕΨΤΥΑΜΑΣΑ ΣΑΠΗΣΕ ΑΠΟ ΤΝΔΕΣΙΚΟ ΤΛΙΚΟ TERRAM Πλεονεκτήματα ΚΑΣΗΓΟΡΙΕ ΓΕΨΤΥΑΜΑΣΨΝ - ΦΑΡΑΚΣΗΡΙΣΙΚΑ...47 ΓΕΨΤΥΑΜΑΣΑ ΜΕΑΙΑ ΑΝΣΟΦΗ ΑΠ ΠΟΛΤΠΡΟΠΤΛΕΝΙΟ...52 ΚΕΥΑΛΑΙΟ

2 ΙΔΙΟΣΗΣΕ ΓΕΨΤΥΑΜAΣΨΝ ΥΕΚ- ΕΡΓΑΣΗΡΙΑΚΕ ΔΙΕΡΕΤΝΗΕΙ ΙΔΙΟΣΗΣΕ ΓΕΨΤΥΑΜΑΣΨΝ Τ.Α. ΟΙΚ. 6310/41/2006 ( ΥΕΚ 427 Β /06) ΕΡΓΑΣΗΡΙΑΚΕ ΔΙΕΡΕΤΝΗΕΙ ΜΕ ΒΑΗ ΠΡΟΣΤΠΕ ΔΟΚΙΜΕ ΕΛΕΓΦΟΤ ΜΗΦΑΝΙΚΨΝ ΙΔΙΟΣΗΣΨΝ Εργαστηριακές διερευνήσεις με βάση ειδικές δοκιμές...70 ΚΕΥΑΛΑΙΟ ΛΕΙΣΟΤΡΓΙΕ ΓΕΝΙΚΕ ΕΥΑΡΜΟΓΈ ΓΕΨΤΥΑΜAΣΨΝ ΛΕΙΣΟΤΡΓΙΕ Διαχωρισμός Ενίσχυση Υιλτράρισμα Έλεγχος της διάβρωσης Αποστράγγιση...84 ΕΥΑΡΜΟΓΕ ΠΡΟΣΑΙΑ ΓΕΨΜΕΜΒΡΑΝΨΝ ΦΤΣΑ ΒΑΙΚΕ ΑΡΦΕ ΘΕΜΑΣΑ ΦΕΔΙΑΜΟΤ Πλεονεκτήματα ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΟΠΟΘΕΣΗΗ ΣΕΦΝΙΚΑ ΦΑΡΑΚΣΗΡΙΣΙΚΑ ΕΝΙΦΤΗ ΠΡΑΝΨΝ ME ΓΕΨΤΥΑΜΑΣΑ ΒΑΙΚΕ ΑΡΦΕ ΘΕΜΑΣΑ ΦΕΔΙΑΜΟΤ Πλεονεκτήματα ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΟΠΟΘΕΣΗΗ ΣΕΦΝΙΚΑ ΦΑΡΑΚΣΗΡΙΣΙΚΑ ΕΝΙΦΤΗ ΟΔΟΣΡΨΜΑΣΨΝ ΒΑΙΚΕ ΑΡΦΕ ΘΕΜΑΣΑ ΦΕΔΙΑΜΟΤ Πλεονεκτήματα ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΟΠΟΘΕΣΗΗ ΣΕΦΝΙΚΑ ΦΑΡΑΚΣΗΡΙΣΙΚΑ ΑΠΟΣΡΑΓΓΙΗ ΣΟΙΦΙΨΝ ΔΑΠΕΔΨΝ ΒΑΙΚΕ ΑΡΦΕ ΘΕΜΑΣΑ ΦΕΔΙΑΜΟΤ

3 4.5.3 Πλεονεκτήματα ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΟΠΟΘΕΣΗΗ ΣΕΦΝΙΚΑ ΦΑΡΑΚΣΗΡΙΣΙΚΑ ΚΕΥΑΛΑΙΟ ΕΙΔΙΚΕ ΕΥΑΡΜΟΓΕ ΠΑΡΑΔΕIΓΜΑΣΑ ΓΕΨΤΝΘΕΣΙΚΨΝ Ε ΕΛΛΑΔΙΚΑ ΕΡΓΑ ΜΟΤΕΙΟ ΣΗ AΚΡΟΠΟΛΗ ΑΠΟΚΑΣΑΣΑΗ ΣΟΤ ΑΡΦΑΙΟΛΟΓΙΚΟΤ ΚΑΙ ΕΤΡΤΣΕΡΟΤ ΣΟΠΙΟΤ ΣΗ ΟΛΤΜΠΙΑ ΜΕΣΡΟ ΣΗ ΑΘΗΝΑ Μεθοδολογία Κατασκευής ΕΥΑΡΜΟΓΕ Ε ΛΙΜΕΝΙΚΑ ΕΡΓΑ ΝΕΟ ΛΙΜΑΝΙ ΠΑΣΡΨΝ ΕΥΑΡΜΟΓΕ Ε ΓΗΠΕΔΑ ΘΕΡΜΑΝΗ ΦΛΟΟΣΑΠΗΣΑ Εφαρμογες σε roof garden ΘΕΡΜΟΜΟΝΨΗ ΥΤΣΕΜΕΝΟΤ ΔΨΜΑΣΟ: ΘΕΜΑΣΑ ΦΕΔΙΑΜΟΤ Γενικά τεγανωτικές στρώσεις Υίλτρα γεωυφάσματος Υύτευση Υόρτωση Η ΜΟΝΨΗ ΣΟΤ ΣΑΡΑΣΟΚΗΠΟΤ ΕΥΑΡΜΟΓΗ Ε ΕΡΓΑ ΟΔΟΠΟΙΙΑ ΚΕΥΑΛΑIΟ ΤΜΠΕΡΑΜΑΣΑ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΥΙΑ

4 ΕΤΦΑΡΙΣΙΕ Θερμές ευχαριστίες θα θέλαμε να εκφράσουμε στον καθηγητή μας κ. Κονιτόπουλο Γεώργιο για τη συστηματική καθοδήγηση, για τις υποδείξεις του, την υποστήριξη και το ενδιαφέρον του που συνέβαλαν καθοριστικά στη διαμόρφωση και την οριστικοποίηση της παρούσας Πτυχιακής. 4

5 ΓΕΨΤΥΑΜΑΣΑ ΚΕΥΑΛΑΙΟ 1 ΕΙΑΓΨΓΗ 5

6 ΚΕΥΑΛΑΙΟ 1 ΕΙΑΓΨΓΗ Αντικείμενο της συγκεκριμένης πτυχιακής εργασίας είναι οι βασικές κατηγόριες και ιδιότητες γεωυφασμάτων και οι εφαρμογές τους στα έργα του πολιτικού μηχανικού. Αποτελεί μια βιβλιογραφική ανασκόπηση με αντικείμενο τις κατηγόριες των γεωυφασμάτων,τις ιδιότητες τους τα τεχνικά χαρακτηριστικά τους, τις λειτουργίες ελλαδικά έργα. τους και τις εφαρμογές τους σε το δεύτερο κεφαλαίο αρχικά συνοψίζονται πληροφορίες που αφορούν τοις κατηγόριες των γεωυφασμάτων, τις εφαρμογές τους, τον τρόπο τοποθέτησης τους, τα πλεονεκτήματα τους, πίνακες που αναλύουν χαρακτηριστικά τους, και τις μηχανικές αντοχές τους τα τεχνικά το τρίτο κεφαλαίο περιγράφονται οι ιδιότητες των γεωυφασμάτων και γίνεται αναφορά στο ΥΕΚ 427/Β 06. Ακολούθως, συνοψίζονται πληροφορίες που είναι διαθέσιμες στη διεθνή βιβλιογραφία και αναφέρονται Εργαστηριακές διερευνήσεις με βάση πρότυπες δοκιμές ελέγχου μηχανικών ιδιοτήτων. το κεφαλαίο 4 συσχετίζονται οι λειτουργίες και οι γενικές εφαρμογές τους. που είναι άμεσα συνδεδεμένες. Και πιο συγκεκριμένα γίνεται μια αναφορά στα ΦΤΣΑ, στην ενίσχυση των πρανών, στην ενίσχυση των οδοστρωμάτων και στην αποστράγγιση τοιχίων και δαπέδων. το κεφαλαίο 5 παρουσιάζονται οι εφαρμογές των γεωυφασμάτων σε ελλαδικά έργα, και έχεις συγκεκριμένα παραδείγματα απο οικοδομικά έργα, λιμενικά έργα, έργα οδοποιίας, γήπεδα. 6

7 Σέλος, στο Κεφάλαιο 6 συνοψίζονται τα κυριότερα συμπεράσματα που προέκυψαν στο πλαίσιο αυτής της εργασίας. 7

8 ΓΕΨΤΥΑΜΑΣΑ ΚΕΥΑΛΑΙΟ 2 ΒΑΙΚΕ ΚΑΣΗΓΟΡΙΕ ΓΕΨΤΝΘΕΣΙΚΨΝ 8

9 ΚΕΥΑΛΑΙΟ 2 ΒΑΙΚΕ ΚΑΣΗΓΟΡΙΕ ΓΕΨΤΝΘΕΣΙΚΨΝ Η βελτίωση της αποστραγγιστικής ικανότητας των εδαφών, η βελτίωση της ποιότητάς τους και οι εργασίες υποδομής για την εξασφάλιση ισχυρής βάσης θεμελίωσης αποτελούν σημαντικές προϋποθέσεις της ποιότητας των τεχνικών έργων. Μια ποικιλία ειδικών συνθετικών υλικών μπορεί να προσφέρει αποτελεσματικές λύσεις με περιορισμένο κόστος. Οι εργασίες εκσκαφής και βελτίωσης εδαφών αποτελούν την πρώτη φάση και συνιστούν ένα σημαντικό κόστος των εργασιών εργοταξίου. Η θεμελίωση ενός τεχνικού έργου σε ακατάλληλο έδαφος οδηγεί σε διαρκή προβλήματα και κατά πάσα πιθανότητα στην αστοχία ολόκληρου ή τμήματος του έργου. Η διάβρωση των εδαφών μπορεί να προκαλέσει τη ρύπανση του υδροφόρου ορίζοντα ή την απόφραξη των διόδων απορροής του νερού. Πολλές φορές η αβεβαιότητα που υπάρχει σχετικά με την ποιότητα του εδάφους καταλήγει σε απρόβλεπτα έξοδα και καθυστερήσεις κατά τη διάρκεια της διεξαγωγής των εργασιών. Ακόμη και μετά το πέρας των κατασκευαστικών εργασιών, προβλήματα που οφείλονται στο έδαφος αποτελούν πολύ συνηθισμένες αιτίες προβλημάτων και αστοχιών που παρουσιάζονται στις κατασκευές. Η κατασκευή έργων αποστράγγισης, η αφαίρεση και αντικατάσταση ακατάλληλων εδαφών ή η συμπύκνωση των εδαφών για τη βελτίωση της αντοχής τους μπορούν να οδηγήσουν σε σημαντικές αυξήσεις του χρόνου και του κόστους διεξαγωγής των εργασιών. Σα γεωυφάσματα(χήμα 2.1 ), οι γεωμεμβράνες, τα γεωπλέγματα, τα γεωδίκτυα, οι γεωκυψέλες και άλλα συνθετικά υλικά, που καλύπτονται από 9

10 τον όρο γεωσυνθετικά προϊόντα, αποτελούν σύγχρονες και αποτελεσματικές λύσεις για την αντιμετώπιση προβλημάτων που είναι πιθανό να παρουσιαστούν στα εδάφη. Σα προϊόντα αυτά κατασκευάζονται από πλαστικό, νάιλον και άλλα συνθετικά υλικά και στο μείγμα τους μπορεί να περιέχονται προσμείξεις για τη βελτίωση ορισμένων φυσικών χαρακτηριστικών του τελικού προϊόντος. Με την επιλογή των κατάλληλων γεωσυνθετικών προϊόντων είναι δυνατό να περιοριστεί η διάβρωση, να βελτιωθεί η αποστράγγιση, να σταθεροποιηθούν τα πρανή και να βελτιωθεί η φέρουσα ικανότητα των εδαφών με κόστος συνήθως μικρότερο από αυτό που προϋποθέτουν άλλες λύσεις, όπως η διαμόρφωση στρώσεων μεγάλου πάχους από χαλίκια και άμμο ή η κατασκευή αντιστηρίξεων από οπλισμένο σκυρόδεμα. Η χρήση των γεωσυνθετικών υλικών σε γεωτεχνικές κατασκευές και, πιο γενικά, σε έργα ευθύνης Πολιτικού Μηχανικού, εμφανίζει αλματώδη ανάπτυξη κατά την τελευταία τριακονταετία. Δύο από τις μεγάλες ομάδες γεωσυνθετικών υλικών είναι τα γεωυφάσματα και οι γεωμεμβράνες. Οι γεωμεμβράνες χρησιμοποιούνται ευρέως ως φραγμός υγρασίας σε έργα όπως χώροι υγειονομικής ταφής απορριμμάτων, λιμνοδεξαμενές, υπόγειες δεξαμενές, φράγματα και σήραγγες κυρίως. Η σπουδαιότητα και η απαιτούμενη ασφάλεια αυτών των κατασκευών, καθιστούν απαραίτητη την προστασία των γεωμεμβρανών επειδή οι μηχανικές καταπονήσεις που μπορεί να ασκηθούν κατά την κατασκευή και λειτουργία του έργου είναι δυνατό να οδηγήσουν στην αστοχία τους. υνήθως η προστασία αυτή παρέχεται με την τοποθέτηση λεπτής στρώσης άμμου πάνω από τη γεωμεμβράνη ή με τη χρήση γεωυφασμάτων. Ο βαθμός προστασίας που παρέχει ένα γεωύφασμα στη γεωμεμβράνη έχει διερευνηθεί στο παρελθόν εφαρμόζοντας πρότυπες εργαστηριακές δοκιμές ελέγχου αντοχών σε διάτρηση, κρούση και σχίσιμο. 10

11 Σα αποτελέσματα τεκμηρίωσαν την ευεργετική δράση του γεωυφάσματος στην προστασία της γεωμεμβράνης και προέκυψε η ανάγκη ποσοτικοποίησης του βαθμού προστασίας που παρέχει ένα γεωύφασμα. Για το σκοπό αυτό έχουν εκτελεστεί στο παρελθόν ειδικές εργαστηριακές διερευνήσεις με δοκίμια σχετικά μεγάλου μεγέθους. Καρπός αυτών των διερευνήσεων ήταν η προτυποποίηση των εργαστηριακών διαδικασιών προσδιορισμού του παρεχόμενου βαθμού προστασίας, ώστε να είναι δυνατή τόσο η συγκριτική αξιολόγηση μεταξύ γεωυφασμάτων, όσο και ο έλεγχος συγκεκριμένων συνδυασμών γεωυφάσματος-γεωμεμβράνης υπό συνθήκες πεδίου (πρότυπο ΕΝ 13719). χημα 2.1 Γεωύφασμα 2.1 Γεωσυνθετικά Σα γεωσυνθετικά είναι σύνθετα υλικά τα οποία ανακαλύφθηκαν και αναπτύχθηκαν με σκοπό να βελτιώσουν και δώσουν λύσεις σε γεωτεχνικά προβλήματα και γενικότερα προβλήματα εδαφικής σταθερότητας. Σα περισσότερα γεωσυνθετικά υλικά παράγονται από οργανικές πρώτες ύλες (πολυπροπυλένιο, πολυεστέρα, πολυαιθυλένιο, πολυαμίδιο, PVC κλπ). Αυτά τα υλικά έχουν πολύ υψηλές αντοχές σε αποσάθρωση από οργανικούς και χημικούς παράγοντες. 11

12 χημα 2.2 Φρηση γεωυφασματος σε εργα υποδομης Σα πρώτα γεωσυνθετικά υλικά που εμφανίστηκαν στην αγορά, και μέχρι στιγμής τα πιο γνωστά, είναι τα γεωυφάσματα. Είναι υλικά που αναπτύχθηκαν αλματωδώς τα τελευταία χρόνια και οι χρήσεις τους προστασία ολοένα επεκτείνονται. Δεν υπάρχει άλλο δομικό υλικό ή συνδυασμός δομικών υλικών που να χρησιμοποιείται τόσο εύκολα και να δίνει μια τέτοια ποικιλία λύσεων σε κατασκευαστικά προβλήματα των έργων Πολιτικού Μηχανικού, είτε πρόκειται για έργα υποδομής(χήμα 2.2 ), είτε για υδραυλικά έργα, είτε για κτίρια. Οι βασικές λειτουργίες των γεωυφασμάτων είναι : Διαχωρισμός (για να αποτρέψουν την ανάμιξη δυο εδαφικών στρώσεων με διαφορετική κοκκομετρία ή διαφορετικές ιδιότητες) Αποστράγγιση (για να συγκεντρώσουν το ανεπιθύμητο νερό μιας κατασκευής, όπως το νερό της βροχής ή το υπερβάλλον νερό του εδάφους και να το αποβάλλουν) Διήθηση (για να συγκρατήσουν τους κόκκους του διηθούμενου εδάφους, επιτρέποντας ταυτόχρονα την διέλευση του νερού από την επιφάνειά τους) Ενίσχυση (χάρη στον υψηλό συντελεστή τριβής και την μεγάλη εφελκυστική αντοχή τους, τα γεωσυνθετικά χρησιμοποιούνται για ενίσχυση ασθενών εδαφών) 12

13 Προστασία (για προστασία γεωμεμβρανών από διάτρηση - μειώνοντας τις σημειακές τάσεις-από πέτρες των εφαπτόμενων εδαφών ή υλικά αποστράγγισης, κατά την διάρκεια εφαρμογής τους αλλά και μετά την τοποθέτησή τους) Οι εφαρμογές των γεωσυνθετικών συνήθως χαρακτηρίζονται από μία απο τις βασικές λειτουργίες τους. τις περισσότερες περιπτώσεις όμως τα γεωσυνθετικά καλύπτουν εκτός από την βασική και άλλες λειτουργίες. Σα γεωσυνθετικά διαθέτουν ένα μεγάλο εύρος φυσικών και μηχανικών ιδιοτήτων, γιατί παράγονται από διάφορες πρώτες ύλες, νήματα με διάφορους τρόπους πλέξης και σύνδεσης μεταξύ τους, με διάφορα πάχη και πυκνότητες. Οι κατηγορίες των γεωσυνθετικών υλικών είναι : Γεωυφάσματα Γεωπλέγματα Γεωμεμβράνες Γεωδίκτυα Γεωμεμβράνες GCL Γεωσωλήνες ύνθετα γεωσυνθετικά Διατίθενται ως υφασμάτινα ρολλά, (χήμα 2.3 ) κατασκευασμένα από συνθετικές ίνες οργανικών υλών. Φαρακτηρίζονται από: Σην πρώτη ύλη της σύνθεσής τους Οι ίνες μπορεί να είναι από πολυπροπυλένιο, πολυαιθυλένιο, πολυεστέρα και πολυαμίδιο. 13

14 Σις στρώσεις που συνιστούν το υλικό Εάν αποτελούνται από ένα υλικό χαρακτηρίζονται ως απλά, αλλιώς ως σύνθετα. Σον τρόπο σύνδεση των ινών τους Φαρακτηρίζονται ως υφαντά και μη υφαντά. 2.2 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΥΙΚΗ ΑΝΑΚΟΠΗΗ Σα γεωσυνθετικά υλικά είναι κατασκευαστικά υλικά που άρχισαν να χρησιμοποιούνται σε έργα Πολιτικού Μηχανικού από τις αρχές της δεκαετίας του 1970 και μέχρι σήμερα έχουν αναπτυχθεί ραγδαία. Η ονομασία τους οφείλεται στις πρώτες ύλες κατασκευής τους, οι οποίες προέρχονται από την βιομηχανία των πλαστικών (συνθετικά υλικά) και στο γεγονός ότι στις εφαρμογές τους συνδυάζονται με γεωυλικά. Σα γεωυφάσματα αποτελούν τη μεγαλύτερη κατηγορία γεωσυνθετικών υλικών και χρησιμοποιούνται ευρύτατα σε πολλές εφαρμογές της γεωτεχνικής μηχανικής όπου επιτελούν λειτουργίες φίλτρου, στράγγισης, διαχωρισμού εδαφών, ενίσχυσης ή οπλισμού εδαφών και προστασίας γεωσυνθετικών διαφραγμάτων (γεωμεμβρανών). Ο σχεδιασμός έργων, όπου το γεωύφασμα λειτουργεί ως προστατευτική στρώση για μια γεωμεμβράνη, απαιτεί την έκφραση της παρεχόμενης προστασίας με ποσοτικό τρόπο. Η ποσοτικοποίηση της ικανότητας ενός γεωυφάσματος να προστατέψει μία γεωμεμβράνη από μηχανικές καταπονήσεις που οδηγούν σε αστοχία της (διάτρηση, σχίσιμο) μπορεί να γίνει είτε βάσει δοκιμών τύπου δείκτη, είτε βάσει δοκιμών που προσομοιώνουν τις συνθήκες πεδίου. 14

15 2.3 Γεωυφάσματα ύμφωνα με το πρότυπο ASTM D4439 (ASTM 2001) και τον Koerner (2005), τα γεωυφάσματα ορίζονται ως διαπερατά, συνήθως συνθετικά, υλικά που μοιάζουν με υφάσματα και ενσωματώνονται σε μια κατασκευή σε συνδυασμό με γεωυλικά, με στόχο τη βελτίωση της συμπεριφοράς και/ή τη μείωση του κόστους της κατασκευής. Η μεγάλη ποικιλία γεωυφασμάτων που διατίθενται σήμερα στο εμπόριο οφείλεται στις διαφορές που υπάρχουν μεταξύ των χρησιμοποιούμενων πρώτων υλών, τύπων νημάτων και μεθόδων κατασκευής του τελικού προϊόντος. Γενικά, κάθε κατασκευαστής παράγει είτε ένα μόνο τύπο γεωυφάσματος (που διατίθεται σε διαφορετικά πάχη ή μάζα ανά μονάδα επιφάνειας) είτε μια ποικιλία τύπων γεωυφασμάτων, που ο καθένας προορίζεται για μια συγκεκριμένη εφαρμογή. Οι πρώτες ύλες (πολυμερή) που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή των γεωυφασμάτων είναι το πολυπροπυλένιο, ο πολυεστέρας, το πολυαμίδιο (νάυλον) και το πολυαιθυλένιο. τοιχεία για τις ποσότητες των χρησιμοποιούμενων πρώτων υλών (Jagielski 1991a, Shukla 2002, GFR 2002) δείχνουν ότι το πολυπροπυλένιο κυριαρχεί (περίπου 80% του χρησιμοποιούμενου όγκου) ενώ έπεται ο πολυεστέρας με περίπου 15%. Οι πρώτες ύλες είναι συνήθως σε στερεά, κοκκώδη κατάσταση και για να πάρουν τη μορφή ίνας τήκονται, υποβάλλονται σε διέλαση μέσω ειδικής διάτρητης κεφαλής που μοιάζει με καταιονιστήρα και ακολούθως σκληρύνονται με ψύξη. Σαυτόχρονα με την ψύξη ή μετά την ψύξη, οι ίνες εφελκύονται ώστε να μειωθεί η διάμετρός τους και να γίνει πιο ομοιόμορφη η διάταξη των μακρομορίων του πολυμερούς. Έτσι επιτυγχάνεται αύξηση της αντοχής των ινών, μείωση της επιμήκυνσης στην αστοχία και αύξηση του μέτρου ελαστικότητας. Αυτές οι μεγάλου μήκους ίνες χρησιμοποιούνται, σαν μονόκλωνο νήμα, για την κατασκευή γεωυφασμάτων. Σα μονόκλωνα νήματα μπορούν επίσης να συνδυαστούν ώστε να κατασκευαστεί ένα πολύκλωνο νήμα. Κάπως διαφορετικής μορφής είναι τα νήματα που κατασκευάζονται 15

16 από λεπτές ίνες μικρού μήκους (25mm ως 100mm) και που μπορούν να ονομαστούν κλωστές. Οι αρχικές μεγάλου μήκους ίνες κόβονται σε μικρά μήκη και ακολούθως συστρίβονται ή κλώθονται σε μεγάλα μήκη (κλωστές). Επιπλέον, οι τεμαχισμένες ίνες χρησιμοποιούνται ως έχουν για την κατασκευή των γεωυφασμάτων. Ο τελευταίος τύπος νήματος που χρησιμοποιείται για την κατασκευή γεωυφασμάτων ονομάζεται ταινία και έχει διατομή ορθογωνική. Παράγεται από ένα συνεχές λεπτό φύλλο πολυμερούς που κόβεται σε νήματα (ταινίες) με κατάλληλα μαχαίρια ή φλέβες πεπιεσμένου αέρα. Ο τύπος του γεωυφάσματος καθορίζεται από την μέθοδο που χρησιμοποιείται έτσι ώστε να δημιουργηθεί μια επίπεδη κατασκευή από νήματα ή ταινίες. Οι τρεις κατηγορίες γεωυφασμάτων είναι τα υφασμένα, τα μη υφασμένα και τα πλεκτά γεωυφάσματα. τοιχεία για τους τύπους των διακινούμενων γεωυφασμάτων (Jagielski 1991a και 1991b, Shukla 2002, GFR 2002) δείχνουν ότι τα μη υφασμένα αντιστοιχούν αριθμητικά στο 60% των παραγόμενων προϊόντων αλλά καλύπτουν σημαντικά υψηλότερο ποσοστό (80%) των ετήσιων πωλήσεων. Σα υφασμένα προϊόντα αποτελούνται από δύο κάθετες μεταξύ τους σειρές νημάτων, που συνδέονται μεταξύ τους συστηματικά με μηχανικό τρόπο. Κατασκευάζονται με τις συνήθεις υφαντουργικές μηχανές σε μεγάλη ποικιλία μορφών ή τύπων ύφανσης. Σα πλεκτά προϊόντα αποτελούνται από ένα μόνο νήμα που πλέκεται συστηματικά. Αυτή η μέθοδος παραγωγής χρησιμοποιείται πλέον σπάνια για την κατασκευή γεωυφασμάτων. Σα στάδια κατασκευής των μη υφασμένων προϊόντων περιλαμβάνουν τη διαμόρφωση του ιστού και τη σύνδεση ή συγκόλληση των ινών. Αποτελούνται από ίνες ή νήματα που έχουν τυχαίο προσανατολισμό και κατά το δυνατό ομοιόμορφη κατανομή. τη μεγάλη πλειοψηφία των μη υφασμένων γεωυφασμάτων οι ίνες που χρησιμοποιούνται είναι ίνες πολυπροπυλενίου. 16

17 Η σύνδεση των ινών γίνεται είτε μηχανικά είτε θερμικά είτε χημικά. τα θερμικά συγκολλημένα μη υφασμένα γεωυφάσματα οι ίνες συγκολλούνται στις θέσεις διασταύρωσης τους με τήξη καθώς ο ιστός περνά μέσα από φούρνο ή ανάμεσα από δύο θερμαινόμενους κυλίνδρους που περιστρέφονται αντίθετα ο ένας ως προς τον άλλον. Η χημική επεξεργασία περιλαμβάνει ψεκασμό της επιφάνειας ή εμποτισμό του ιστού συνήθως με ακρυλική ρητίνη και πιθανώς κυλινδρισμό. υχνά χρησιμοποιείται φλέβα ξηρού αέρα για να στεγνώσει το προϊόν και να διανοιχτούν οι πόροι του. Σα προϊόντα που παράγονται με διαδικασία μηχανικής εμπλοκής των ινών (βελονοδιάτρητα), διαμορφώνονται διοχετεύοντας το χαλαρό ιστό κάτω από μια ομάδα αγκαθωτών βελονών που εκτελούν παλινδρομική κίνηση κάθετα προς τον ιστό και διαπερνούν τον ιστό. Η πυκνότητα και το πάχος του τελικού προϊόντος εξαρτάται από την πυκνότητα των βελονών και από την ταχύτητα της μεταφορικής ταινίας ή της κίνησης του ιστού. Σα γεωυφάσματα αποτελούν το παλαιότερο γεωσυνθετικό υλικό, το οποίο χρησιμοποιείται ευρύτατα ακόμη και σήμερα. Τπάρχουν στην αγορά γεωυφάσματα κατάλληλα για χρήση σε όλες τις εφαρμογές που προαναφέρθηκαν. Αυτά συνοδεύονται από συγκεκριμένες προδιαγραφές εφελκυστικής αντοχής, αντοχής σε διάτρηση, σε σχίσιμο και στις χημικές ουσίες, σκληρότητας, μεγέθους πόρων και παροχής νερού μέσα από τους πόρους αυτούς. Για την ενίσχυση του εδάφους θεμελίωσης έργων οδοποιίας εξετάζονται κυρίως η αντοχή και η σκληρότητα του γεωυφάσματος. Για το φιλτράρισμα του νερού, μεγάλη σημασία έχει το μέγεθος των πόρων και η παροχή του νερού που διέρχεται μέσα από το γεωύφασμα. την περίπτωση αυτή τοποθετείται συνήθως μια στρώση χαλικιών σε επαφή με το γεωύφασμα, ώστε να συγκρατείται ένα ποσοστό των λεπτών υλικών του εδάφους, τα οποία μεταφέρονται από το νερό και να μην αποφράζονται οι πόροι του 17

18 γεωυφάσματος. Για την προστασία των πρανών από τη διάβρωση, καθώς και για χρήση σε αρδευτικά ή λιμενικά έργα, χρησιμοποιούνται σκληρά γεωυφάσματα, τα οποία μπορεί να περιλαμβάνουν συνθετικά πλέγματα ενίσχυσης. 2.4 Κατηγόριες γεωυφασμάτων Σα γεωυφάσματα χωρίζονται σε υφαντά και μη υφαντά και μπορούν να κατασκευαστούν από PP,PET ή PE και χρησιμοποιούνται ανάλογα με την κατασκευή τους σε εφαρμογές για αποστράγγιση (μη υφαντά)-διαχωρισμό εδαφών (μη υφαντά,υφαντά)-ενίσχυση εδαφών( υφαντά,μη υφαντά) - φιλτράρισμα( μη υφαντά) - προστασία (μη υφαντά) χήμα 2.3 Γεωυφασμα μη υφαντό Με τα γεωυφάσματα αυτά μπορεί να κατασκευαστεί μια σύγχρονη παραλλαγή των συρματοκιβωτίων (σαρζανέτια), τα οποία αποτελούν μια φτηνή και αποτελεσματικήεναλλακτική λύση των έργων από οπλισμένο σκυρόδεμα για την ενίσχυση της κοίτης φυσικών χειμάρρων ή ανοιχτών καναλιών απορροής ή ακόμη θαλάσσιων ακτών. ε σχέση με τη δομή τους, τα γεωυφάσματα μπορεί να είναι: 18

19 2.4.1 Τφασμένα από συνθετικές ίνες ή ταινίες. Σα γεωυφάσματα αυτά χαρακτηρίζονται από πολύ καλές μηχανικές αντοχές και ελάχιστη παραμορφωσιμότητα υπό την επίδραση εφελκυστικών δυνάμεων Μη υφασμένα. Είναι ο πιο διαδεδομένος τύπος γεωυφασμάτων. Παράγονται συνήθως με πρώτη ύλη το πολυπροπυλένιο, υπάρχουν όμως και πολυεστερικά και σπανιότερα πολυαιθυλενίου. γεωυφάσματα Ο τρόπος παραγωγής τους μπορεί να είναι με μηχανική σύνδεση των ινών (με διαδοχική διάτρηση με βελόνες ειδικής μορφής σε τυχαία διασκορπισμένες στο επίπεδο συγκολλημένες ίνες) ή θερμικής κατεργασίας ("σιδέρωμα"). χήμα 2.4 Εφαρμογή γεωυφάσματος σε πρανές χήμα 2.5 Διαδικασία τοποθετήσεις γεωυφάσματος σε έργα οδοποιίας 19

20 Φαρακτηριστικά Ισότροπη συμπεριφορά, δηλαδή έχουν την ίδια εφελκυστική αντοχή σε όλες τις κατευθύνσεις. Τψηλές αντοχές σε διάτρηση (CBR) ταθερότητα διαστάσεων Μικρό βάρος Μικρό μέγεθος πόρων Παράγονται από 100 gr/m² έως και 1200 gr/m² Εφαρμογές Ενίσχυση - οπλισμός ασταθών (μη συνεκτικών) εδαφών Ενίσχυση - οπλισμός οδοστρωμάτων ( χήμα 2.5 ) Οπλισμός πρανών - επιχωμάτων ( χήμα 2.4 ) Αποστράγγιση Προστασία (συνήθως μεμβρανών στεγανοποίησης) Διαχωρισμός (συνήθως εδαφικών στρώσεων) Αυτά είναι υλικά από ίνες ανοιχτής δομής ή από πιο βαριές, ευθύγραμμες ίνες που δημιουργούν κάνναβο με κόμβους σταθεροποιημένους με συγκόλληση ή με μηχανική σύνδεση. 20

21 χήμα 2.6 Εφαρμογη υφαντου γεωυφασματος σε πρανές Τφαντά γεωυφάσματα Παράγονται από απλά ή πολλαπλά νήματα πολυπροπυλενίου ή πολυεστέρα. Οι βασικές διαφορές τους σε σχέση με τα μή υφαντά γεωυφάσματα είναι : Ανισότροπη συμπεριφορά, δηλαδή παράγονται με διαφορετική αντοχή σε κύρια και εγκάρσια διεύθυνση και για αυτό τον λόγο χαρακτηρίζονται από δύο νούμερα (π.χ. 60/30 kn/m). Γενικά τα υφαντά γεωυφάσματα προτιμούνται σε εφαρμογές όπου χρειάζονται μεγαλύτερες αντοχές (π.χ εφελκυστική αντοχή), ενώ οι απαιτήσεις για διαχωρισμό και διήθηση δεν είναι σημαντικές. Φαμηλό ερπυσμό. Η διαπερατότητά τους δεν μεταβάλλεται ουσιαστικά με την αύξηση των φορτίων. 21

22 Εφαρμογές Ενίσχυση - οπλισμός ασταθών (μη συνεκτικών) εδαφών ( χήμα 2.7 ) Ενίσχυση - οπλισμός οδοστρωμάτων Οπλισμός πρανών - επιχωμάτων (χήμα 2.6 ) Αποστράγγιση και διήθηση Προστασία (συνήθως μεμβρανών στεγανοποίησης) ( χήμα 2.8 ) Για προστασία από διάβρωση πρανών σε ακτές, ποταμούς, λίμνες, δεξαμενές Σούνελ και υπόγειες κατασκευές Έργα διαχείρισης λυμάτων χήμα 2.7 Εφαρμογή υφαντού γεωυφασματος για ενισχυση ασταθούς εδάφους χήμα 2.8 Προστασία (μεμβρανών στεγανοποίησης) 22

23 2.5 Γεωκυψέλες Οι γεωκυψέλες είναι συνθετικά φύλλα με ανάγλυφη επιφάνεια και σωληνοειδείς οπές, που χαρακτηρίζονται από μεγάλη μηχανική αντοχή. Οι οπές πληρώνονται με χώμα και σκύρα, δημιουργώντας έτσι μια ισχυρή εδαφική στρώση. Φρησιμοποιούνται για την ενίσχυση του εδάφους θεμελίωσης έργων οδοποιίας, εμποδίζοντας την πλευρική μετακίνηση των χαλαρών εδαφών υπό την επίδραση των δυναμικών φορτίων της οδικής κυκλοφορίας. Φρησιμοποιούνται επίσης για την κατασκευή φυτεμένων εξωτερικών δαπέδων, π.χ. σε χώρους στάθμευσης οχημάτων, καθώς και για την κατασκευή φυτεμένων τοίχων αντιστήριξης. χήμα 2.9 Γεωκυψέλες Είναι τρισδιάστατα γεωπλέγματα με δομή κυψέλης, από πολυαιθυλένιο. Οι γεωκυψέλες μπορούν να ανοίγουν και να κλείνουν όπως το ακορντεόν. ταν ανοίξουν οι κυψέλες διατηρούν το σχήμα τους και συγκρατούν αποτελεσματικά χαλαρά υλικά (χαλίκια, άμμο, χώμα ανάλογα από την εφαρμογή) που έχουν τοποθετηθεί σε κάθε κυψέλη. Οι γεωκυψέλες χρησιμοποιούνται για σταθεροποίηση και αντιδιαβρωτική προστασία ή αποστράγγιση εδαφών.( χήμα 2.9 ) 23

24 χήμα 2.10 Κυψελωτό σύστημα φύτευσης γκαζόν Σο Guttagarden, το οικολογικό κυψελωτό σύστημα φύτευσης γκαζόν (χήμα 2.10) κατάλληλο για οχήματα, το οποίο δημιουργήθηκε με βάση τη διεθνή εμπειρία της GUTTA, εγγυάται τη σωστή ανάπτυξη του γκαζόν επιτρέποντας την κυκλοφορία οχημάτων. Σο Guttagarden είναι υλικό φιλικό προς το περιβάλλον καθώς παρασκευάζεται από πολυαιθυλένιο υψηλής πυκνότητας (HDPE) 100% ανακυκλωμένο και 100% ανακυκλώσιμο μετά το τέλος της χρήσης του. Η χρήση του HDPE στην παρασκευή του Guttagarden αποτελεί βασικό πλεονέκτημα ιδιαίτερα κατά του θερινούς μήνες, καθώς είναι υλικό μη πορώδες, με αποτέλεσμα οι κυψέλες που περιέχουν το χώμα να μην απορροφούν υγρασία, επιτρέποντας το γρασίδι να διατηρεί τη φυσική του υγρασία κάτω από την επίδραση του ήλιου. Είναι προϊόν μη τοξικό, δεν ρυπαίνει τον υδροφόρο ορίζοντα και δεν απελευθερώνει χημικά στο περιβάλλον. Guttagarden το 'αόρατο' ύστημα 'ενίσχυσης' του γκαζόν Εφαρμογές Φώροι στάθμευσης αυτοκινήτων Αυτοκινητόδρομοι Πεζόδρομοι ταθεροποίηση πρανών Περιοχές που περικλείουν δέντρα 24

25 2.5.2 Πλεονεκτήματα: Τψηλή ικανότητα αποστράγγισης σε 'φυτεμένες' περιοχές που χρησιμοποιούνται ως χώροι στάθμευσης αυτοκινήτων και αυτοκινητόδρομοι, επιτρέποντας το νερό της βροχής να εμπλουτίζει τον υδροφόρο ορίζοντα. Πρόκειται για σημαντικό πλεονέκτημα σε σύγκριση με την παραδοσιακή υγρομόνωση του εδάφους, όπου το νερό της βροχής συλλέγεται σε υπονόμους ή κανάλια απορροής τα οποία έχουν ακριβό κόστος συντήρησης. Μεγάλη αντοχή στη συμπίεση, με πιστοποιημένα μεγαλύτερη τιμή αντοχής από το συμπυκνωμένο έδαφος (1,5 kg/cm²) Μετά τη φύτευση και ανάπτυξη του γκαζόν, το Guttagarden γίνεται δύσκολα αντιληπτό με αποτέλεσμα να μην επηρεάζει την εμφάνιση του γκαζόν. Οι κυψέλες είναι κατασκευασμένες έτσι ώστε να επιτρέπουν τη διακλαδούμενη ανάπτυξη των ριζών δημιουργώντας μια πολύ ομαλά φυτεμένη επιφάνεια σταθεροποιώντας τις κλίσεις. Πολύ χαμηλό βάρος και πολύ γρήγορη τοποθέτηση (30-40m²/ώρα) Μικρό μεταφορικό κόστος σε σύγκριση με τις τσιμέντινες πλάκες (parking blocks). Ενα φορτίο μπορεί να έχει 1300m² Οι ακυρώσεις που έχει στο κάτω μέρος του το υλικό εξασφαλίζουν επιπλέον προστασία στο έδαφος Τψηλή προστασία στην ηλιακή ακτινοβολία 25

26 Λόγω της χαμηλής θερμικής του αγωγιμότητας παράγει μικρή ποσότητα θερμικής ακτινοβολίας, δημιουργώντας καλύτερες συνθήκες περιβάλλοντος για τους πεζούς κατά την καλοκαιρινή περίοδο χήμα 2.11 Αγκύρια συγκράτησης στο έδαφος χήμα 2.12 Κούμπωμα στην ένωση των φύλλων χήμα 2.13 Κυψέλες με πολλά ανοίγματα 26

27 2.5.3 Σεχνικά χαρακτηριστικά Guttagarden Τλικό Διαστάσεις Αντοχή σε συμπίεση σε μέση θερμοκρασία Αντοχή στη συμπίεση σε 24ωρο κύκλο θερμοκρασίας Αντοχή στη θερμοκρασία Θερμική επιμήκυνση Βάρος τεμαχίου Φρώμα τεγανοποίηση υποστρώματος Σαχύτητα τοποθέτησης HDPE 50 x 50 cm 150 tn/m² > 270 KN/ m² 80 C > 270 KN/ m² 120 C - 40 έως 80 C 20 C = 0% - 50 C = 0,28% - 80 C = 0,63% C = 0,87% 1,32 kg πράσινο Δεν απαιτείται λόγω της κυψελωτής δομής του που εξασφαλίζει μεγάλη αποστράγγιση m² / ώρα υσκευασία 200 τεμάχια = 50 m² Οδηγίες τοποθέτησης Σο Guttagarden πρέπει να τοποθετείται σε ένα κατάλληλα διαμορφωμένο υπόστρωμα. (χήμα 2.14 ) Σο σύστημα αποτελείται από τα παρακάτω στοιχεία : Τπόστρωμα τρώση για την τοποθέτηση του Guttagarden Σοποθέτηση του Guttagarden Υύτευση του χώματος υντήρηση 27

28 Γεωκυψελη Έδαφος τρώση για τοποθέτηση Guttagarden Μη υφαντό γεωύφασμα Τπόστρωμα Υύτευση χήμα 2.14 Σοποθέτηση γεωκυψελης σε ένα κατάλληλα διαμορφωμένο υπόστρωμα Τπόστρωμα υνήθως το πάχος, ο αριθμός και τα υλικά των διαφόρων στρώσεων του υποστρώματος καθορίζονται από τα χαρακτηριστικά του εδάφους και το είδος των φορτίων που θα εφαρμοσθούν πάνω στο Guttagarden. Τπόστρωμα για ζώνες κυκλοφορίας οχημάτων 28

29 Σο υπόστρωμα πρέπει να έχει πάχος 30cm και να αποτελείται από καλά συμπυκνωμένο βοτσαλωτό χαλίκι. Πάνω από το υπόστρωμα τοποθετείται μη υφαντό γεωύφασμα 400gr/m². Η κύρια λειτουργία του είναι ο διαχωρισμός των λεπτόκοκκων υλικών της στρώσης πάνω στην οποία θα τοποθετηθεί το Guttagarden από το υπόστρωμα. Σο νερό τείνει να μεταφέρει τα λεπτόκοκκα υλικά προς τα κατώτερα στρώματα και αν αυτό το φαινόμενο δεν εμποδιστεί από ένα μη υφαντό γεωύφασμα, μπορεί να αποδυναμωθεί η όλη βάση υποστήριξης του δρόμου. Τπόστρωμα για πεζόδρομους Ισχύουν ότι και για ζώνες κυκλοφορίας οχημάτων, αλλά το πάχος υποστρώματος πρέπει να είναι 15cm τρώση για την τοποθέτηση του Guttagarden Η στρώση πάνω στην οποία θα τοποθετηθεί το Guttagarden πρέπει να αποτελείται από ένα μίγμα άμμου ή θρυμματισμένης πέτρας με καλές γεωμηχανικές αντοχές. Η διάμετρος των κόκκων της άμμου πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ 5-7mm, ενώ για την θρυμματισμένη πέτρα 3-6mm.Η στρώση πρέπει να είναι πολύ καλά συμπυκνωμένη και επιπεδωμένη. Η επιπέδωση δεν πρέπει να γίνεται σε θερμοκρασία κάτω από 2 C Σοποθέτηση Μετά την προετοιμασία των υποστρωμάτων ακολουθεί η τοποθέτηση του Guttagarden.Σο Guttagarden έχει σύστημα κουμπώματος που διασφαλίζει την ένωση της μιάς πλάκας με την άλλη. Δεν απαιτούνται μηχανήματα για την τοποθέτηση του Guttagarden καθώς κάθε πλάκα ζυγίζει μόνο 1,3 kg. Μόλις ολοκληρωθεί η τοποθέτηση, όλη η επιφάνεια του Guttagarden γεμίζει με χώμα. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στα όρια όπου το Guttagarden περικλείεται από πεζοδρόμιο. Πρέπει να υπάρχει μια απόσταση 5cm μεταξύ του Guttagarden και του πεζοδρομίου. Κατά την καλοκαιρινή περίοδο είναι σημαντικό οι κυψέλες να γεμίζονται με χώμα αμέσως μετά την τοποθέτηση τους, τελειώνοντας κάθε τμήμα και μετά συνεχίζουμε στο επόμενο. Σο Guttagarden κόβεται εύκολα με πριόνι ώστε να εφαρμόζεται γύρω από 29

30 υδρορρόες, σωλήνες κ.λ.π. Εάν το Guttagarden τοποθετηθεί σε επιφάνειες με κλίσεις, αναχώματα, χαντάκια ή πρανή δρόμων πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις στρώσεις του υποστρώματος, οι οποίες πρέπει να αποτελούνται από υλικά με μεγάλη αποστραγγιστική ικανότητα και σταθερά. ε απότομες κλίσεις προτείνονται τα συστήματα αγκύρωσης Υύτευση του γκαζόν Για την καλύτερη ανάπτυξη του γκαζόν, οι κυψέλες πρέπει να γεμίζονται με μείγμα ο οποίο να αποτελείται από 40% άμμο, 30% τύρφη και 30% χώμα. Για γρήγορη και σταθερή ανάπτυξη του γκαζόν προτείνεται η χρήση ανθεκτικού στην υγρασία γκαζόν. Μετά τη φύτευση εφαρμόζεται κατάλληλο λίπασμα και συχνό πότισμα μέχρι την πλήρη ανάπτυξη του γκαζόν. Με την κατάλληλη υγρασία, το χώμα που έχει γεμίσει τις κυψέλες θα συρρικνωθεί 1-1,5cm αφήνοντας έτσι χώρο στο γκαζόν για να αναπτυχθεί χωρίς να υποστεί ζημιές από πεζούς και οχήματα υντήρηση πως σε όλες τις περιπτώσεις, απαιτείται συχνό πότισμα, κόψιμο και περιστασιακά εφαρμογή λιπάσματος. H GUTTA WERKE, η εταιρεία που παράγει το Guttagarden, είναι πιστοποιημένη κατά ISO 9001 και (περιβαλλοντική διαχείριση) και χρησιμοποιεί πολιτική ελέγχου ποιότητας για όλες τις εσωτερικές διεργασίες και τα προϊόντα της για πολλά χρόνια. Πιο συγκεκριμένα, το Guttagarden έχει υποβληθεί για τις παρακάτω επίσημες εργαστηριακές δοκιμές και χει αποκτήσει τα εξής πιστοποιητικά : Αντοχή στη συμπίεση σε καθορισμένες θερμοκρασίες Θερμική επιμήκυνση/διόγκωση Αντοχή στη συμπίεση με προοδευτικά αυξανόμενη θερμοκρασία 30

31 2.6 Γεωπλέγματα χήμα 2.15 Γεωπλεγματα μετά την προένταση τους ως προς την μια κατεύθυνση του Μια μεγάλη κατηγορία των γεωσυνθετικών υλικών με ολοένα αυξανόμενο εύρος εφαρμογών είναι αυτά που γενικά ονομάζονται "Γεωπλέγματα". την ανάπτυξή τους οδήγησαν ανάγκες για κατασκευαστικές λύσεις σε προβλήματα όπως της σταθεροποίησης, αποστράγγισης και αντιδιαβρωτικής προστασίας των εδαφών, της στερέωσης πρανών. Σα γεωπλέγματα διατίθενται, εξηλασμένα, υφαντά, συγκολλημένα και σύνθετα. Σα εξηλασμένα γεωπλέγματα(χήμα 2.15 )διαμορφώνονται από ένα διάτρητο οργανικό φύλλο το οποίο υφίσταται προένταση προς την μία ή και τις δύο κατευθύνσεις του για βελτίωση των μηχανικών του ιδιοτήτων. Σα υφαντά γεωπλέγματα παράγονται με την ύφανση νημάτων, κυρίως από πολυπροπυλένιο ή πολυεστέρα, τα οποία μπορεί να έχουν πρόσθετη επιφανειακή επίστρωση για αύξηση της αντοχής τους σε τριβή. Σα συγκολλημένα γεωπλέγματα παράγονται με συγκόλληση υφαντών τεμαχίων ή εξηλασμένων. Σα σύνθετα γεωπλέγματα παράγονται από συνδυασμό γεωπλεγμάτων με άλλα προϊόντα (π.χ γεώπλεγμα με γεωμεμβράνη) Σα εξηλασμένα γεωπλέγματα χωρίζονται σε δύο βασικές κατηγορίες, ανάλογα με την 31

32 διαμόρφωσή τους και την βασική τους εφαρμογή, μονοδιάστατα και δισδιάστατα. Σα εξηλασμένα γεωπλέγματα που έχουν προενταθεί κατά την μια μόνο κατεύθυνση λέγονται μονοδιάστατα και χρησιμοποιούνται κυρίως σε γεωτεχνικές εργασίες ενίσχυσης εδαφών και τοιχείων αντιστήριξης. Σα εξηλασμένα γεωπλέγματα που έχουν προενταθεί και στις δύο κατευθύνσεις έγονται δισδιάστατα και χρησιμοποιούνται κυρίως σε εφαρμογές όπου δεν μπορεί να καθοριστεί η κατεύθυνση των τάσεων. χημα 2.16 υστήματα αποστράγγισης Ένα από τα μεγάλα προβλήματα που έχει να αντιμετωπίσει ο κατασκευαστής και ο μελετητής, είναι όχι μόνο η προστασία από το νερό που διεισδύει από το έδαφος, αλλά και ο έλεγχος της ροής του και η απομάκρυνσή του από την κατασκευή. Η μέθοδος απομάκρυνσης του νερού από τις κατασκευές είναι γνωστή ως αποστράγγιση (drainage). 32

33 τις σύγχρονες κατασκευές κτιρίων και τεχνικών έργων χρησιμοποιούνται πλέον σύγχρονα υλικά της οικογένειας των γεωσυνθετικών, τα συστήματα αποστράγγισης,(χήμα 2.16) που έχουν καταργήσει όλες τις παραδοσιακές μεθόδους. Είναι ιδανικά για υπόγειες κατασκευές ή τμήματα κατασκευών, οριζόντια ή κάθετα, που είναι σε συνεχή επαφή με το φυσικό έδαφος, παρέχοντας συγχρόνως και προστασία της στεγανωτικής στρώσης. Σα συστήματα αποστράγγισης εξετάζονται χωρισμένα σε δύο κατηγορίες: Απλά ύνθετα τα ΑΠΛΑ συστήματα περιλαμβάνονται αυτά που είναι κατασκευασμένα από ένα υλικό και βρίσκουν εφαρμογή σε συνηθισμένες οικοδομικές εφαρμογές με μικρές απαιτήσεις, όπως η προστασία των τοιχείων υπογείου μιάς κατοικίας από το νερό, ενώ στα ΤΝΘΕΣΑ περιλαμβάνονται υλικά που είναι συνδυασμός δύο η περισσότερων στρώσεων υλικών για κατασκευές μεγαλύτερων απαιτήσεων, όπως η αποστράγγιση σε μεγάλα βάθη και με ύπαρξη υδροφόρου ορίζοντα. χήμα 2.17 Εφαρμοφή γεωυφάσματος για προστασία περιμετρικών υπόγειων τοιχείων 33

34 Σα απλά συστήματα αποστράγγισης είναι μεμβράνες κατασκευασμένες από πολυαιθυλένιο υψηλής πυκνότητας και προορίζονται για χρήση σε οικοδομικές εφαρμογές. Είναι κατάλληλα για : αποστράγγιση και προστασία των περιμετρικών υπόγειων τοιχείων σε κτίρια(χήμα 2.17), όταν υπάρχει ο κίνδυνος εισχώρησης υγρασίας από το έδαφος που έρχεται σ'επαφή με τα τοιχεία στρώση καθαριότητας κάτω από πλάκες θεμελίωσης, σε αντικατάσταση της παραδοσιακής στρώσης του μπετού καθαριότητας Η μια επιφάνειά τους είναι διαμορφωμένη με κωνικές προεξοχές διαφόρων μεγεθών και μορφών, ανάλογα με τις απαιτήσεις της εφαρμογής που θα χρησιμοποιηθούν, ενώ διατίθενται και με επικάλυψη γεωυφάσματος για πιο σύνθετες χρήσεις (οι τύποι αυτοί εξετάζονται στα σύνθετα συστήματα αποστράγγισης). Λόγω του υλικού κατασκευής, οι μεμβράνες είναι φιλικές προς το περιβάλλον χωρίς να εκλύουν χημικές ουσίες, δεν προσβάλλονται από τους μικροοργανισμούς του εδάφους, παρουσιάζουν εξαιρετικές αντοχές στις μηχανικές καταπονήσεις και σε υδροστατική πίεση και αντέχουν σε χημικές επιδράσεις και στην ανάπτυξη των ριζών από το περιβάλλον έδαφος. Η σύνδεση με τα δομικά στοιχεία γίνεται εύκολα, με ειδικά βύσματα χωρίς να τραυματίζεται η στεγάνωση και η μεμβράνη. 34

35 χήμα 2.18 Προστασία περιμετρικών τοιχίων Η αποστράγγιση είναι απαραίτητη: Για την γρήγορη αποχέτευση του νερού από το έδαφος. Για την αποφυγή συγκέντρωσης νερού στις υπόγειες κατασκευές κάθε είδους. Για την προστασία και διατήρηση της αποτελεσματικότητας της υγρομόνωσης μιας κατασκευής.(χήμα 2.18) τα σύνθετα συστήματα αποστράγγισης κατατάσσονται τα τρισδιάστατα γεωπλέγματα με ή χωρίς επικάλυψη γεωυφάσματος από την μία ή και από τις δύο πλευρές του πλέγματος και οι μεμβράνες από υψηλής πυκνότητας πολυαιθυλένιο με επικάλυψη γεωυφάσματος από την μία ή και τις δύο πλευρές. Φρησιμοποιούνται όπου χρειάζεται απομάκρυνση μεγάλης ή μικρής ποσότητας νερού, σε οριζόντιες, κάθετες, κεκλιμμένες ή καμπύλες επιφάνειες, για κάθε είδους κατασκευή σε μεγάλο ή μικρό βάθος, προσφέροντας παράλληλα και προστασία των στεγανωτικών μεμβρανών. Η επιλογή του κατάλληλου συστήματος δεν είναι απλή υπόθεση και γίνεται ακόμη πιο δύσκολη, όχι μόνο από τις πολλές παραμέτρους, που πρέπει να μελετηθούν έτσι κι αλλιώς για την εκάστοτε εφαρμογή αποστράγγισης αλλά 35

36 και από την πληθώρα των υλικών που κυκλοφορούν πλέον στην αγορά και των παρεμφερών χρήσεων που φαίνεται ότι έχουν. Για να γίνει πιο κατανοητό: Διαφορετικά υλικά χρησιμοποιούνται σε οικοδομικά έργα και διαφορετικά υλικά σε έργα υποδομής. Διαφορετικό υλικό θα επιλεγεί για την απομάκρυνση του νερού από μια οριζόντια επιφάνεια ενός φυτεμένου δώματος (roof garden) και διαφορετικό υλικό για την απομάκρυνση του νερού από μια κάθετη επιφάνεια σε μεγάλο βάθος και με ύπαρξη υδροφόρου ορίζοντα Εφαρμογές γεωπλέγματων Σα γεωπλέγματα είναι ανοιχτά δίκτυα από σκληρό πλαστικό που χαρακτηρίζονται από μεγαλύτερο μέγεθος ανοιγμάτων και μεγαλύτερη μηχανική αντοχή σε σύγκριση με τα γεωυφάσματα. Λειτουργούν "παγιδεύοντας" μέσα στα κενά τους μάζες χαλαρού εδάφους, έτσι ώστε δημιουργούν μια ανθεκτική εδαφική στρώση. Εφαρμόζονται κυρίως ως μέσο ενίσχυσης του εδάφους κάτω από κτιριακά έργα και έργα οδοποιίας ή ως μέσο συγκράτησης του εδάφους πίσω από τοίχους αντιστήριξης. Μερικά γεωπλέγματα κατασκευάζονται με μηχανική διάτρηση βαριών φύλλων πολυαιθυλενίου ή πολυπροπυλενίου, έτσι ώστε να δημιουργηθεί κάνναβος με ανοίγματα 2,5 ως 10 cm. τη συνέχεια το διάτρητο φύλλο εφελκύεται υπό συνθήκες ελεγχόμενης θερμοκρασίας και πίεσης, έτσι ώστε να αποκτήσει μεγαλύτερη μηχανική αντοχή και να διατηρεί σταθερές διαστάσεις υπό την επίδραση μηχανικών καταπονήσεων. Αλλος τρόπος κατασκευής γεωπλεγμάτων είναι με ύφανση βαριών πλαστικών ινών και στη συνέχεια με ενίσχυση των κόμβων με συγκόλληση. 36

37 2.6.2 Γεωπλεγματα για ενισχυση του εδάφους Σα γεωπλεγματα αυξάνουν τη φέρουσα ικανότητα και την ασφάλεια κατά της θραύσης κατασκευών φέρουσας τοιχοποιίας Σο χρησιμοποιείται για την ενίσχυση του εδάφους σε χωματουργικά έργα και έργα θεμελίωσης. Σα γεωπλέγματα τοποθετούνται κάτω από στρώματα εδάφους ή μεταξύ αυτών, για τη βελτίωση των μηχανικών ιδιοτήτων αυτών των στρωμάτων εδάφους. Σο αποτελείται από υψηλής ανθεκτικότητας ίνες πολυεστέρα, με μεγάλη ελαστικότητα, πολύ καλές ιδιότητες μακροπρόθεσμης αντοχής, καθώς και χημική και βιολογική σταθερότητα. Για την αύξηση της μηχανικής σταθερότητας, το πλέγμα έχει εξοπλιστεί με περίβλημα από πολυμερές υλικό. χήμα 2.19 Geogitter RAUGRID Σα Γεωπλεγματα αυξάνουν τη φέρουσα ικανότητα και την ασφάλεια κατά της θραύσης κατασκευών φέρουσας τοιχοποιίας 37

38 2.6.3 Πλεονεκτήματα Πλεονεκτήματα του γεωπλέγματος για τη σταθεροποίηση επιχωματώσεων εδάφους και κατασκευών φέρουσας τοιχοποιίας: Ομοιόμορφη αύξηση της φέρουσας ικανότητας μέσω κατανομής βάρους Μικρότερος χρόνος κατασκευής μέσω ταχύτερης επιχωμάτωσης φράγματος Εξισορρόπηση καθιζήσεων σε μεγάλη επιφάνεια Μεγαλύτερη ασφάλεια από θραύση Δεν απαιτούνται δαπανηρές εργασίες αντικατάστασης εδάφους Εξοικονόμηση υλικού φέρουσας βάσης Λιγότερο προϊόν εκσκαφής και μικρότερο κόστος μεταφοράς Εξισορρόπηση δευτερογενών καθιζήσεων Κατά κανόνα, δυνατότητα χρήσης αυτοχθόνων εδαφών Μικρότερο κατασκευαστικό κόστος σε σύγκριση με τους συμβατούς τρόπους κατασκευής Αύξηση της ασφάλειας κατά θραύσης πρανούς Δυνατότητα φυσικής διαμόρφωσης Ενισχυμένα πρανή που δεν επηρεάζονται από καθιζήσεις Δυνατότητα εφαρμογής χωρίς ειδικές συσκευές έργων υποδομής Προστασία της ορυκτής στεγανοποίησης από διάτμηση Υιλικό προς το περιβάλλον και ανθεκτικό στη φθορά 2.7 Γεωδίκτυα Σα γεωδίκτυα είναι προϊόντα παρόμοια με τα γεωπλέγματα και πολλές φορές οι δυο όροι χρησιμοποιούνται ως ταυτόσημοι. Κατασκευάζονται με πυκνή ύφανση συνθετικών ινών, έτσι ώστε δημιουργείται ένα υλικό που συγκρατεί το χώμα, αλλά επιτρέπει τη διέλευση του νερού μέσα από τους πόρους του. 38

39 Έχουν αντοχή μεγαλύτερη από αυτή των γεωυφασμάτων, έτσι ώστε μπορούν να συγκρατήσουν αποτελεσματικά τα χαλαρά εδάφη. την πράξη συνδυάζονται συνήθως με γεωυφάσματα, τα οποία συγκρατούν τα λεπτά υλικά του εδάφους, έτσι ώστε αυτά να μην αποφράξουν τα ανοίγματα του γεωδικτύου. την αγορά υπάρχουν σύνθετα προϊόντα από ενσωματωμένα γεωδίκτυα και γεωυφάσματα, για ευκολότερη εφαρμογή. Σα γεωδίκτυα χρησιμοποιούνται συνήθως για την ενίσχυση πρανών ή ως αποστραγγιστικές στρώσεις κάτω από κήπους σε δώματα ή ακόμη και σε κοινά δώματα από σκυρόδεμα χήμα 2.20 κατακόρυφα στραγγιστήρια εδάφους Μια πολύ ειδική κατηγορία της οικογένειας των γεωσυνθετικών και με πολύ εξειδικευμένη χρήση είναι τα κατακόρυφα στραγγιστήρια εδάφους.(χήμα 2.20 ) Είναι τρισδιάστατα κατακόρυφα αποστραγγιστικά στοιχεία, αποτελούμενα από πυρήνα οργανικών υλών (πολυεστέρας, πολυαμίδιο ή πολυαιθυλένιο) με αμφίπλευρη επικάλυψη γεωυφάσματος. Φρησιμοποιούνται εκεί όπου απαιτείται σταθεροποίηση μαλακών και λασπωδών εδαφών, προκειμένου να προληφθεί ο κίνδυνος διαφορικών καθιζήσεων. Αυτό επιτυγχάνεται με την πρόκληση και έλεγχο των καθιζήσεων πριν ακόμα εκδηλωθούν στην κατασκευή, με τη διαδικασία της έμπηξης των στοιχείων σε κατάλληλο βάθος κατά κάνναβο (τριγωνικής, ρομβοειδούς κ.λ.π. 39

40 διατομής), για την εκτόνωση και τη διαφυγή του υπερβάλλοντος υπόγειου νερού. Η τοποθέτησή τους γίνεται μόνο με ειδικά μηχανήματα και συνεργεία Σεχνικά χαρακτηριστικά χήμα 2.21 χήμα 2.22 χήμα 2.23 χήμα Μπεντονιτική γεωμεμβράνη Οι γεωσυνθετικές μπεντονιτικές μεμβράνες Bentofix (GCLs) της NAUE, είναι αυτοσφραγιζόμενα φράγματα με πολυσύνθετη δομή που αξιοποιεί την δύναμη των εκατομμυρίων βελονωτής διάτρησης ινών, εξασφαλίζοντας μια ομοιογενή στρώση από μεγάλης διόγκωσης νατρικό μπετονίτη. Ο ισορροπημένος συνδυασμός των πολυμερισμένων ινών και των φυσικών αργιλικών ορυκτών (μπεντονίτη) δημιουργεί μια τελική σφραγιστική στρώση με πολύ υψηλή, μακροχρόνια, διατμητική αντοχή. Οι γεωσυνθετικές μπεντονιτικές μεμβράνες Bentofix GCLs αποτελούν παγκοσμίως το σημείο αναφοράς για ανόργανες στεγανωτικές στρώσεις. 40

41 Οι γεωσυνθετικές μπεντονιτικές μεμβράνες Bentofix είναι ένα προϊόν με εξαιρετικά μεγάλο φάσμα εφαρμογών σε στεγάνωσεις βασισμένες στην άργιλο. Οταν ενυδατωθούν οι μεμβράνες Bentofix δημιουργούν ένα στεγανό φράγμα για υγρά, ατμούς και αέρια. Μετά από δύο δεκαετίες επιτυχημένων εφαρμογών, αποδεικνύεται ότι ουσιαστικά οι μεμβράνες Bentofix έχουν ένα τεράστιο εύρος εφαρμογών : στεγανωτικές στρώσεις πυθμένα και τελικής επιφανείας Φ.Τ.Σ.Α φράγματα για αέρια και ατμούς επιφανειακή καλυπτική στρώση συμπληρωματικό φράγμα φράγματα, κανάλια και κατασκευές μεταφοράς νερού σε εφαρμογές αποβλήτων βιομηχανικής εκμετάλλευσης προστασία υπογείων υδάτων απορροφητικά φράγματα κατακόρυφα φράγματα στεγάνωση είναι ασφαλείς Η μπεντονιτική στρώση εγκιβωτίζεται και προστατεύεται από υψηλών αντοχών υφαντό γεωύφασμα εξασφαλίζοντας μακροχρόνια λειτουργία. Καθώς η μπεντονιτική γεωμεμβράνη Bentofix περιέχει την υψηλότερη ποιότητα νατρικού μπετονίτη, διογκώνεται αυτόματα μετά την εφαρμογή εξασφαλίζοντας αυτο-σφράγιση ακόμη και σε σημεία που έχουν υποστεί μηχανικές βλάβες. Φάρη στην τεράστια δυνατότητα επιμήκυνσης η γεωμεμβράνη Bentofix εμφανίζει μια μακροχρόνια προσαρμογή στις παραμορφώσεις του εδάφους όπως οι διαφορικές καθιζήσεις. 41

42 Ακόμη και εφαρμογές με μεγάλες κλίσεις πρανών εύκολα καλύπτονται από τις γεωμεμβράνες Bentofix. Μια μοναδική διαδικασία συγκόλλησης ινών μπλοκάρει τις βελονωτής διάτρησης ίνες στην θέση τους προσδίδοντας αξεπέραστη αντοχή σε ερπυσμό. Η γεωμεμβράνη Bentofix καλύπτει το συχνά κρίσιμο θέμα των εσωτερικών (ανάμεσα στις στρώσεις) τριβών. Σα μηχανικά στερεωμένα μη υφαντά γεωυφάσματα της προσδίδουν αντοχή σε διάτμηση ικανή να καλύψει εφαρμογές ακόμη και με τις υψηλότερες απαιτήσεις. Ο οπλισμός με ίνες εμποδίζει την πλευρική απώλεια του μπεντονίτη. Η γεωμεμβράνη Bentofix υπερέχει ξεκάθαρα των συμβατικών συμπαγών αργιλικών στρώσεων. Οι μπεντονιτικές γεωμεμβράνες Bentofix GCLs είναι πιστοποιημένες έναντι κυβερνητικών κανονισμών είναι οικονομικές. Οι γεωμεμβάνες Bentofix έχουν οικονομικά και περιβαλλοντικά πλεονεκτήματα. Η γεωμεμβράνη Bentofix αντικαθιστά τις πολλαπλές στρώσεις συμπαγούς αργίλου και έτσι αυξάνει τον ωφέλιμο όγκο για εναπόθεση αποβλήτων σε Φ.Τ.Σ.Α, εξασφαλίζοντας πρόσθετα έσοδα διαχείρισης. Η εφαρμογή των γεωμεμβρανών Bentofix είναι εύκολη και γρήγορη. Απλά ξετυλίγονται τα ρολά στο έργο και επικαλύπτονται οι ενώσεις τους. Εμφανές είναι ακόμη το πλεονέκτημα των γεωμεμβρανών Bentofix όταν: ένα φορτίο Bentofix καλύπτει m² συγκρινόμενο με μόνο 40 m² (50 cm πάχος) ενός φορτίου αργίλου. εύκολη εφαρμογή. Δοκιμές και δειγματοληψίες στο εργοτάξιο που χρειάζονταν για περιοχές πλήρως καλυμμένες με άργιλο αποτελούν παρελθόν με την χρήση της γεωμεμβράνης Bentofix. Η παραγωγή και το εργαστήριο ποιοτικού ελέγχου των υλικών της γεωμεμβράνης Bentofix σημαίνει ότι μεταφέρεται στο έργο με τα απαραίτητα αποτελέσματα δοκιμών και είναι έτοιμη για εφαρμογή. Δοκιμές συμπίεσης και περιεκτικότητας σε υγρασία επίσης εκλείπουν με την χρήση των γεωμεμβρανών Bentofix. 'Ξετυλίξτε και καλύψτε' είναι το 42

43 σύνθημα για την εφαρμογή των γεωμεμβρανών Bentofix. Δεν υπάρχει ευκολότερος τρόπος εφαρμογής. Οι μπεντονιτικές γεωμεμβράνες Bentofix είναι ένα συμπαγές, πολλαπλών χρήσεων υλικό που παρέχει τα υψηλότερα στάνταρτ ασφαλείας και την πιο οικονομική δυνατή λύση BENTOFIX- BFG 5000 Σεχνικά Φαρακτηριστικά Ιδιότητα τρώσεις γεωϋφασμάτων Επιφανειακή στρώση Σύπος γεωϋφάσματος Μέθοδος μέτρησης Μονάδα NSP 4900 BFG 5000 Πολυπροπυλενίου μη υφαντό Πυκνότητα EN 965 g/m² τρώση που ενσωματώνεται ο μπεντονίτης Σύπος γεωϋφάσματος Πολυπροπυλενίου υφαντό Πυκνότητα EN 965 g/m² τρώση μπεντονίτη Σύπος φυσικός νατρικός μπεντονίτης (σκόνη) Πολυπροπυλενίου μη υφαντό Πολυπροπυλενίου υφαντό φυσικός νατρικός μπεντονίτης (σκόνη) Πυκνότητα EN 965 g/m² 4, Δείκτης διόγκωσης Απώλεια ροής Περιεκτικότητα νερού ASTM D 5890 ASTM D 5891 DIN (5hrs, 105 C) ml/2g ml % 10 περίπου 10 περίπου 43

44 Γεωσυνθετική μπεντονιτική μεμβράνη Πυκνότητα EN 965 g/m² 5,000 5,500 Πάχος EN mm Max. εφελκυστική αντοχή, md/cmd* EN ISO ASTM D 4595 kn/m 12.0 / / 11.0 Επιμήκυνση θραύσης md/cmd* Αντοχή απόσχισης Διαπερατότητα /Τδραυλική αγωγιμότητα Δείκτης ροής Διαστάσεις ρολού Πλάτος x μήκος, διάμετρος EN ISO ASTM D 4595 EN ISO ASTM D 6496 DIN / ASTM D 5887 DIN / ASTM D 5887 % 10.0 / / 5.0 N/10cm N/m m/s 2 x x (m³/m²)/s 5 x x m x m, m 4.85 x 40, Ø x 40, Ø 0.65 *md=διεύθυνση μηχανής, cmd=εγκάρσια διεύθυνση 2.9 Βιοδιασπώμενα γεωυφάσματα τη σύγχρονη αγορά έχει εμφανιστεί μια νέα γενιά γεωυφασμάτων, τα βιοδιασπώμενα γεωυφάσματα, τα οποία καταλαμβάνουν περίπου το 2% της 44

45 παγκόσμιας αγοράς γεωυφασμάτων και ο χρόνος ζωής τους ποικίλλει από 6 μήνες έως 10 χρόνια. Κατασκευάζονται από ίνες φυτικής προέλευσης, οι οποίες χαρακτηρίζονται από περιορισμένο κόστος, όπως πχ. άχυρα ή ίνες από ξύλο ή βαμβάκι. Ψστόσο, τα περισσότερα βιοδιασπώμενα γεωυφάσματα περιέχουν κάποιο ποσοστό συνθετικών υλικών για να επιτευχθεί η συνοχή του υλικού. Πρόκειται συνήθως για λεπτά πλέγματα πολυαιθυλενίου ή μεμβράνες πολυεστέρα, οι οποίες περιβάλλουν το βιοδιασπώμενο υλικό σε κατασκευή σάντουιτς. Σα βιοδιασπώμενα γεωυφάσματα χρησιμοποιούνται κυρίως για τη στερέωση της βλάστησης και για τον έλεγχο της διάβρωσης του εδάφους μέχρι την ικανή ανάπτυξη του ριζικού συστήματος της βλάστησης. ταν φτάνει ο χρόνος για τη βιοδιάσπαση του γεωυφάσματος, η βλάστηση έχει ήδη αναπτυχθεί αρκετά και επαρκεί για να εμποδίσει τη διάβρωση του εδάφους. Νέες τεχνολογίες στα βιοδιασπώμενα γεωυφάσματα περιλαμβάνουν προϊόντα, στα οποία οι σπόροι των φυτών έχουν ενσωματωθεί από το στάδιο της κατασκευής Σάπητες απο συνδετικό υλικό TERRAM Σάπητες απο συνδετικό υλικό TERRAM ως μέσο επιφανειακής αποστράγγισης, στρώμα προστασίας ή απαερίωσης. Σάπητες απο συνδετικό υλικό TERRAM για αποστράγγιση, φιλτράρισμα, προστασία και απαερίωση αξιόπιστα και αποτελεσματικά TERRAM- Αποστραγγιστικό γεωυφασμα για χωματουργικά έργα, γεφυροποιία και κατασκευή αρτηριών κυκλοφορίας. Οι τάπητες αποστράγγισης TERRAM είναι κατασκευασμένοι από γεωσυνθετικό υλικό και αποτελούνται από ένα στοιχείο αποστράγγισης και ένα ή δύο φίλτρα από μη υφασμένο υλικό ή από ένα στοιχείο αποστράγγισης 45

46 με ένα μη υφασμένο υλικό και μια μεμβράνη στεγανοποίησης. Φρησιμοποιούνται για την αποστράγγιση φέρουσας τοιχοποιίας ή δομικών μερών που βρίσκονται σε επαφή με το έδαφος, καθώς και για την αποστράγγιση και απαερίωση χώρων διάθεσης απορριμμάτων. Λόγω της τρισδιάστατης δομής τους και της υψηλής ανθεκτικότητας στην πίεση, ενδείκνυνται επίσης για την προστασία των στεγανοποιήσεων από μηχανικές καταπονήσεις. χήμα 2.36 Dränagematten TERRAM Πλεονεκτήματα Οι τάπητες αποστράγγισης TERRAM(χήμα 2.36)ικανοποιούν τις απαιτήσεις που ορίζονται στο πληροφοριακό δελτίο περί εφαρμογής γεωσυνθετικών υλικών σε οδικά έργα και στο πρότυπο DIN Οι τάπητες αποστράγγισης με επίστρωση μη υφασμένου υλικού και στις δύο πλευρές ικανοποιούν επίσης τις απαιτήσεις της οδηγίας Was 7 του οργανισμού BMV. Έναντι των στρωμάτων αποστράγγισης από ορυκτό υλικό και των Wirrgelegematten, οι τάπητες αποστράγγισης TERRAM παρουσιάζουν τα ακόλουθα πλεονεκτήματα: Δεν απαιτείται δαπανηρή τοποθέτηση κοκκώδους υλικού σε διαβαθμίσεις 46

47 Δεν απαιτείται τοποθέτηση σε πολλά στρώματα (μη υφασμένο υλικό + υλικό φίλτρου + μη υφασμένο υλικό) Μειωμένες απαιτήσεις υλικού και μεταφοράς Γρήγορη και εύκολη τοποθέτηση Αμετάβλητες ιδιότητες υλικού λόγω βιομηχανικής παραγωγής και εργοστασιακού ποιοτικού ελέγχου Τψηλή ανθεκτικότητα στην πίεση Τψηλή απόδοση απορροής ακόμα και σε συνθήκες μεγάλης επιφόρτισης Πολύ μικρή μεταβολή της απόδοσης απορροής σε παράλληλη αύξηση της επιφόρτισης υμπαγής δομή, άρα μικρή διάμετρος ρολού Δεν παρουσιάζει αντίδραση «ελατηρίου» κατά την τοποθέτηση του εδάφους κάλυψης Φωρίς κίνδυνο ανατροπής Ελάχιστος ερπυσμός Μεγάλο / κυμαινόμενο πλάτος ρολού (έως 4 m) 2.11 Κατηγόριες γεωυφασμάτων - Φαρακτηριστικα Σα γεωυφάσματα είναι κυρίως μη υφαντά υφάσματα από ίνες πολυπροπυλενίου. Φρησιμοποιούνται σαν μεμβράνες φίλτρου ή οπλισμούδιαχωρισμού στο έδαφος αλλά και στην αντεστραμμένη μόνωση (μεταξύ χαλικόστρωσης και θερμομόνωσης), σε ταρατσόκηπους και πάνω από ευπαθείς στεγανωτικές μεμβράνες. Διαχωρίζουν τις στρώσεις επιχώσεων από το ασταθές υπέδαφος εμποδίζοντας τη βύθισή τους και επιτρέπουν καλύτερη συμπύκνωση και αύξηση αντοχής τους. την κατασκευή αποστραγγιστικών αγωγών εμποδίζουν τη διείσδυση λεπτόκοκκων υλικών και αποτρέπουν τη διάβρωση (ξέπλυμα) φραγμάτων, θεμελίων γεφυρών και τοιχίων αντιστήριξης. 47

48 χήμα 2.25 GEOTEXTILE 100 GEOTEXTILE 100 (χήμα 2.21) Λευκό ή γκρι μη υφαντό γεωϋφασμα από παρθένες ίνες πολυπροπυλενίου 100%. Είναι σταθεροποιημένο με μηχανικό τρόπο (βελονισμένο) χωρίς πρόσμιξη ρητινών ή θερμική επεξεργασία. Βάρος : 100 g/m² Πάχος : 0,30 mm χήμα 2.26 GTΦ 120 GTΦ 120 (χήμα 2.22)Λευκό ή γκρι μη υφαντό γεωΰφασμα από παρθένες ίνες πολυπροπυλενίου 100%. Είναι σταθεροποιημένο με μηχανικό τρόπο (βελονισμένο) χωρίς πρόσμιξη ρητινών ή θερμική επεξεργασία. 48

49 Βάρος : 120 g/m² Πάχος : 1,0 mm χήμα 2.27 GTΦ 150 GTΦ 150 (χήμα 2.23) Λευκό ή γκρι μη υφαντό γεωΰφασμα από παρθένες ίνες πολυπροπυλενίου 100%. Είναι σταθεροποιημένο με μηχανικό τρόπο (βελονισμένο) χωρίς πρόσμιξη ρητινών ή θερμική επεξεργασία. Βάρος : 150 g/m² Πάχος : 1,2 mm 49

50 χήμα 2.28GTΦ 200 GTΦ 200( χήμα 2.24 )Λευκό ή γκρι μη υφαντό γεωΰφασμα από παρθένες ίνες πολυπροπυλενίου 100%. Είναι σταθεροποιημένο με μηχανικό τρόπο (βελονισμένο) χωρίς πρόσμιξη ρητινών ή θερμική επεξεργασία. Βάρος : 200 g/m² Πάχος : 1,8 mm χήμα 2.29GTΦ 300 GTΦ 300 ( χήμα 2.25 )Λευκό ή γκρι μη υφαντό γεωϋφασμα από παρθένες ίνες πολυπροπυλενίου 100%. Είναι σταθεροποιημένο με μηχανικό τρόπο (βελονισμένο) χωρίς πρόσμιξη ρητινών ή θερμική επεξεργασία. Βάρος : 300 g/m² Πάχος : 2,7 mm 50

51 ΓΕΨΤΥΑΜΑΣΑ ΔΙΑΦΨΡΙΜΟΤ ΑΠΟ ΙΝΕ ΠΟΛΤΕΣΕΡΑ ΣΤΠΟΤ PES SB Μη υφαντό γεωύφασμα από πολυεστερικές ίνες, βελονωτής κατασκευής, χωρίς προσθήκη, χημικών. ε πλάτος 2-4 m και μήκος m. ΣΤΠΟ ΒΑΡΟ gr/m2 ΠΑΦΟ mm σε 2 kpa ΑΝΣΟΦΗ ΕΥΕΛΚΤΜΟΤ kn/m ΕΠΙΜΗΚΤΝΗ ΘΡΑΤΕΨ % ΑΝΣΟΦΗ διάτρησης CBR (KN) ΣΙΜΗ /m* PES-SB 120 PES-SB 150 PES-SB 200 PES-SB 250 PES-SB 300 PES-SB 400 PES-SB 500 PES-SB 600 PES-SB 800 PES-SB /1,4 > ,1/1,8 > /2,1 > ,5/2,6 > /3,2 > /4,2 > /5,2 > ,1/6,4 > ,2/8,7 > ,3/10,7 >

52 χήμα 2.30 χήμα 2.31 χήμα 2.32 ΓΕΨΤΥΑΜΑΣΑ ΜΕΑΙΑ ΑΝΣΟΦΗ ΑΠΌ ΠΟΛΤΠΡΟΠΤΛΕΝΙΟ ΣΤΠΟΤ ΡΡ SB Μη υφαντό γεωύφασμα από ίνες πολυπροπυλενίου, βελονωτής κατασκευής, χωρίς προσθήκη χημικών λευκού χρώματος σε ρολλά πλάτους 2-4 m και μήκους m. ΣΤΠΟ PP-SB 150 PP-SB 200 PP-SB 250 PP-SB 300 PP-SB 400 PP-SB 500 PP-SB 600 PP-SB 800 ΒΑΡΟ gr/m2 ΠΑΦΟ mm σε 2 kpa ΑΝΣΟΦΗ ΕΥΕΛΚΤΜΟΤ kn/m ΕΠΙΜΗΚΤΝΗ ΘΡΑΤΕΨ % ΑΝΣΟΦΗ διάτρησης CBR ΣΙΜΗ /m* ,5/4,7 > /6,5 > ,5/8 > /9,5 > /12,5 > /15,5 > /18,5 > /24,5 >

53 PP-SB /30,5 > ΓΕΨΤΥΑΜΑΣΑ ΤΧΗΛΗ ΑΝΣΟΦΗ ΑΠΟ ΠΟΛΤΠΡΟΠΤΛΕΝΙΟ ΣΤΠΟΤ ΡΡ FC Μη υφαντό γεωύφασμα από ίνες πολυπροπυλενίου, βελονωτής κατασκευής, χωρίς προσθήκη χημικών λευκού χρώματος ΣΤΠΟ PP-FC 120 PP-FC 150 PP-FC 200 PP-FC 250 PP-FC 300 PP-FC 320 PP-FC 350 ΒΑΡΟ gr/m2 ΠΑΦΟ mm σε 2 kpa ΑΝΣΟΦΗ ΕΥΕΛΚΤ ΜΟΤ kn/m ΕΠΙΜΗΚΤΝΗ ΘΡΑΤΕΨ % ΑΝΣΟΦΗ ΔΙΑΣΡΗΗ CBR(KN) ΣΙΜΗ /m* ,2/7,5 > /9,2 > /12,4 > /16 > /22 > /22,5 > /23 >

54 χήμα 2.33 ΓΕΨΤΥΑΜΑΣΑ ΠΟΛΤ ΤΧΗΛΗ ΑΝΣΟΦΗ ΣΤΠΟΤ TYPAR SF της DU ΡΟΝΣ Μη υφαντό γεωύφασμα από ίνες πολυπροπυλενίου, βελονωτής κατασκευής, χωρίς προσθήκη χημικών γκρι χρώματος. Για ενίσχυση και αποστράγγιση έργων οδοποιίας - στεγανολεκάνες - έργων υποδομής. ΣΤΠΟ ΒΑΡΟ gr/m2 ΠΑΦΟ mm σε 2 kpa ΑΝΣΟΦΗ ΕΥΕΛΚΤΜΟΤ kn/m FLOW RATE at 10 cm WH lt/m2 s ΑΝΣΟΦΗ διάτρησης CBR(N) SF SF SF SF SF SF ΣΙΜΗ /m* 54

55 SF SF SF SF SF SF SF ΓΕΨΤΥΑΜΑ ΓΕΝΙΚΗ ΦΡΗΗ Ε ΜΙΚΡΑ ΡΟΛΛΑ (Ι Φ 30 μ.) (Για αποστράγγιση και διαχωρισμό) ΣΤΠΟ ΒΑΡΟ gr/m2 ΠΑΦΟ mm σε 2 kpa ΑΝΣΟΦΗ ΕΥΕΛΚΤΜΟΤ kn/m ΕΠΙΜΗΚΤΝΗ ΘΡΑΤΕΨ % ΑΝΣΟΦΗ διάτρησης CBR ΣΙΜΗ /m2 PE/I/S/T 120 > 1 > 1,5 > 60 >0, χήμα 2.34 ΓΕΨΤΥΑΜΑΣΑ ΘΕΡΜΟΚΑΛΑΝΔΡΑΡΙΜΕΝΨΝ ΙΝΨΝ ΣΤΠΟΤ ΡΡ TERMI 55

56 Μη υφαντό γεωύφασμα από ίνες πολυπροπυλενίου, βελονωτής κατασκευής, αμφιπλευρα θερμοκαλανδραρισμένο χωρίς προσθήκη χημικών λευκού χρώματος ΣΤΠΟ ΡΡ TERMI ΡΡ TERMI ΡΡ TERMI ΡΡ TERMI ΒΑΡΟ gr/m2 ΠΑΦΟ mm σε 2 kpa ΑΝΣΟΦΗ ΕΥΕΛΚΤΜΟΤ kn/m ΕΠΙΜΗΚΤΝΗ ΘΡΑΤΕΨ % ΑΝΣΟΦΗ διάτρησης CBR(N) ΣΙΜΗ /m* ,2/1,45 < ,5/1,65 < ,8/1,95 < ,1/2,3 < ΓΕΨΤΥΑΜΑΣΑ ΟΔΟΣΡΨΜΑΣΨΝ ΣΤΠΟΤ GEOPAV Ρ / Ν / ΣΙ Μη υφαντό γεωύφασμα πολυπροπυλενίου για ενίσχυση οδοστρωμάτων κατά την ασφαλτόστρωση για πρόληψη επανεμφάνισης ρωγμών. ΣΤΠΟ ΒΑΡΟ gr/m2 ΗΜΕΙΟ ΣΗΞΕΨ ΑΝΣΟΦΗ ΕΥΕΛΚΤΜ ΟΤ kn/m ΕΠΙΜΗΚΤΝΗ ΘΡΑΤΕΨ % ΑΠΟΡΡΟΥΗΖΗ ΑΖΥΑΛΣΙΚΟΤ Lt/m2 ΣΙΜΗ /m2 Ρ/Ν/Σ > Τφαντό γεωύφασμα πολύ υψηλής αντοχής σε εφελκυσμό και υδροπερατότητα από πολυπροπυλένιο. Φρησιμοποιούνται κυρίως για σταθεροποιηση και ενίσχυση εδαφών, αποστράγγιση και διαχωρισμό σε οδικούς και σιδηροδρομικούς άξονες ΣΤΠΟ ΒΑΡΟ gr/m2 ΠΟΡΟ- ΜΕΣΡΙΑ μπ1 ΑΝΣΟΦΗ ΕΥΕΛΚΤ ΜΟΤ kn/m ΕΠΙΜΗΚ ΤΝΗ ΘΡΑΤΕ Ψ % ΑΝΣΟΦΗ διάτρησης CBR(KN) ΠΑΡΟΦΗ ΝΕΡΟΤ It m2/s 18/ /10 19/14 2, ,54 21/ /15 17/13 2, ,60 21/ /18 20/12 2, ,72 25/ /25 17/19 3, ,81 30/ /30 16/13 4, ,99 ΣΙΜΗ /m2 40/ /35 20/13 5, ,26 56

57 45/ /45 15/13 7, ,44 65/ /65 15/13 8, ,80 80/ /80 20/14 11, ,40 χήμα 2.35 ΓΕΨΤΥΑΜΑΣΑ Βάρη από 130 έως 800 gr/sqm ΣΕΦΝΙΚΑ ΦΑΡΑΚΣΗΡΙΣΙΚΑ ύσταση Παραγωγή ΓΕΨΤΥΑΜΑΣΑ Ίνες Πολυεστέρα needlepunched, θερμοσταθερά, χωρίς κόλλες και ρητίνες Πιστοποίηση υμμόρφωση σε ISO 9002 Αντοχή σε Φημικές % & Βιολογικές ουσίες & ΤA 100 Πυκνότητα kg/dm 3 1,38 Κατακράτηση Τγρασίας 20 C /um. 65% % 0,4 ημείο Μάλθωσης C

58 Βάρος UNI 965 EN gr/sqm> Δύναμη Εφελκυσμού UNI EN kn/mt ISO > 5, Επίμήκυνση UNI EN % > ISO Αντοχή στην UNI EN kn > 0,9 1,0 1,5 2,3 3,0 4,4 5,0 5,8 6,7 Διάτρηση Cbr ISO Cone Drop EN 918 mm ,5 8,0 6,5 4,6 3,5 Κανονική Διαπερατότητα CNR B.U. m/s 144 *10-3 0,09 0,09 0,08 0,06 0,05 0,04 0,03 0,02 0,02 CNR B.U. Επιτρεπτικότητα s -1 0,700,680,620,450,350,240,200,190, Άνοιγμα πόρων EN ISO micron Διάσταση Μήκος mt Διάσταση Πλάτος mt mt 1, Διάσταση Διάσταση υσκευασία Κύλινδρος x CTR BOX mt mt 2,90 + 5,90 πλάτος Διάμετρος ρολού mt 0,45<>0,50 Διαφανής Εσωτερική mm 52 διάμετρος 58

59 ΓΕΨΤΥΑΜΑΣΑ ΚΕΥΑΛΑΙΟ 3 ΙΔΙΟΣΗΣΕ ΓΕΨΤΥΑΜΑΣΨΝ ΥΕΚ- ΕΡΓΑΣΗΡΙΑΚΕ ΔΙΕΡΕΤΝΗΕΙ 59

60 ΚΕΥΑΛΑΙΟ 3 ΙΔΙΟΣΗΣΕ ΓΕΨΤΥΑΜΑΣΨΝ ΥΕΚ- ΕΡΓΑΣΗΡΙΑΚΕ ΔΙΕΡΕΤΝΗΕΙ 3.1 Ιδιότητες γεωυφασμάτων Οι ιδιότητες των γεωυφασμάτων διακρίνονται σε φυσικές, υδραυλικές, μηχανικές, ανθεκτικότητας στο χρόνο και αποδόμησης. Οι φυσικές ιδιότητες αφορούν τη γεωμετρία και το βάρος των υλικών όπως παράγονται ή όπως παραλαμβάνονται στο πεδίο. Οι πιο χαρακτηριστικές φυσικές ιδιότητες είναι μάζα ανά μονάδα επιφάνειας και το πάχος. Οι υδραυλικές ιδιότητες των γεωυφασμάτων έχουν σχέση με το μέγεθος και την κατανομή των κενών στον όγκο του, δηλαδή με την ικανότητα του να επιτρέπει στο νερό να περνά από τη μάζα του, εμποδίζοντας να περάσουν και κόκκοι γειτονικού εδάφους. Οι υδραυλικές ιδιότητες μπορεί να επηρεαστούν από τη συμπιεστότητα του γεωυφάσματος και από τη συσσώρευση υλικών (εδαφικοί κόκκοι, αποθέσεις από χημικές ή βιολογικές διεργασίες) στα κενά του. Οι συνήθως αναφερόμενες υδραυλικές ιδιότητες είναι το φαινόμενο (ή χαρακτηριστικό) μέγεθος κενών, η υδραυλική επιτρεπτότητα, η υδραυλική μεταβιβασιμότητα, η διαπερατότητα, το ποσοστό ελεύθερης επιφάνειας και το πορώδες. Οι μηχανικές ιδιότητες είναι ενδεικτικές της αντίστασης που παρουσιάζει το υλικό σε μηχανική καταπόνηση από επιβαλλόμενα φορτία και περιλαμβάνουν τη συμπιεστότητα, το μονοαξονικό εφελκυσμό, την αντοχή συρραφής, την κόπωση, την αντοχή σε διάρρηξη, την αντοχή σε σχίσιμο, την αντοχή σε δυναμική διάτρηση, την αντοχή σε διάτρηση και την αλληλεπίδραση γεωυφάσματος-άλλου υλικού. Μεγάλος όγκος εφαρμογών απαιτεί για το σχεδιασμό τη γνώση των τιμών της αντοχής σε εφελκυσμό. 60

61 ε αντίθεση με τις προηγούμενες κατηγορίες ιδιοτήτων που αφορούν ιδιότητες του υλικού όπως παράγεται ή όπως παραλαμβάνεται, οι ιδιότητες ανθεκτικότητας στο χρόνο αφορούν τη συμπεριφορά του υλικού σαν συνάρτηση του χρόνου, δηλαδή κατά το χρόνο λειτουργίας του στο πεδίο και αναφέρονται κυρίως σε ερπυσμό, αντίσταση σε απόξεση και φραγή. Σέλος, οι ιδιότητες αποδόμησης αναφέρονται στην επίδραση που έχουν διάφοροι παράγοντες του περιβάλλοντος στη δομή των πολυμερών και συνεπώς στις ιδιότητες των γεωυφασμάτων και περιλαμβάνουν κυρίως την αντίσταση σε χημικά, την αντίσταση σε θερμότητα και την αντίσταση σε υπεριώδη ακτινοβολία και καιρικές συνθήκες. Ο ρόλος των Γεωυφασμάτων Προστασία Διαχωρισμός Διήθηση τράγγιση Οι εξαιρετικές εφελκυστικές ιδιότητες των Γεωυφασμάτων συντελούν στην αντίσταση σημαντικών τάσεων που αναπτύσσονται κατά την κατασκευή. Σα Γεωυφάσματα προστατεύουν εύθριπτα ή ευαίσθητα υλικά από ζημιές και ενισχύουν την κατασκευή. Αν και τα Γεωυφάσματα είναι διαπερατά το άνοιγμα των πόρων τους διατηρείται αρκετά μικρό έτσι ώστε να δημιουργείται ένας αποτελεσματικός φραγμός μεταξύ των διαφόρων εδαφικών στρώσεων και να αποκλείεται η ανάμιξη τους. Η δομή των Γεωυφασμάτων επιτρέπει την ανεμπόδιστη διέλευση νερού δια μέσου της ενώ ταυτόχρονα συγκρατεί λεπτόκοκκα εδαφικά υλικά. Η ειδική δομή των Γεωυφασμάτων προλαμβάνει την μόλυνση των χαλικόφιλτρων. Η δομή των βελονωτών Γεωυφασμάτων εξασφαλίζει την ροή διά μέσου της μάζας τους για αποτελεσματική στράγγιση των κατασκευών. χήμα 3.1 Ρόλος των γεωυφασμάτων 61

62 3.3 Τ.Α. οικ. 6310/41/2006 ( ΥΕΚ 427 Β /06) Η μετάφραση των προτύπων του τομέα των δομικών έργων, που ολοκληρώθηκε στις 14/07/2007, ανοίγει το δρόμο για τη συμμόρφωση της χώρας μας στη σχετική οδηγία 89/106/ΕΟΚ και ταυτόχρονα δίνει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο να παράγουν ποιοτικά και ασφαλή προϊόντα με βάση τους αυστηρούς κανόνες της ευρωπαϊκής τυποποίησης. Επιπλέον, με την έκδοση των σχετικών Κοινών Τπουργικών Αποφάσεων από τα υπουργεία Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Φωροταξίας και Δημοσίων Έργων, καθίσταται υποχρεωτική η πιστοποίηση (με τη σήμανση CE) των δομικών υλικών που είτε παράγονται είτε χρησιμοποιούνται στη χώρα μας, γεγονός με καθοριστική σημασία για την επίτευξη του στόχου της ποιότητας στην ελληνική βιομηχανία δομικών υλικών. Η μετάφραση περιλαμβάνει 92 Ευρωπαϊκά Πρότυπα και αριθμεί περισσότερες από 1700 σελίδες τεχνικού κειμένου. Σο έργο χρηματοδοτήθηκε από το υπουργείο Περιβάλλοντος, Φωροταξίας και Δημοσίων Έργων μετά από σύμβαση που υπέγραψαν στις 14/12/2006 ο γενικός γραμματέας Δημοσίων Έργων Δημήτρης Κατσιγιάννης και ο διευθύνων σύμβουλος του ΕΛΟΣ Νικόλαος υμφέρης. Σα πρότυπα που μεταφράστηκαν στην ελληνική γλώσσα ανά κατηγορία είναι τα εξής: Πρόσθετα σκυροδέματος, κονιαμάτων και ρευστοκονιαμάτων Γεωυφάσματα Εφέδρανα Μόνιμα συστήματα πυρόσβεσης Πλάκες πεζοδρομίων και κράσπεδα από φυσικούς λίθους 62

63 Αδρανή δομικών έργων Βιομηχανικώς παραγόμενα θερμομονωτικά προϊόντα κτιρίων Εδώ παρουσιάζουμε απόσπασμα απο την Τ.Α. οικ. 6310/41/2006 ( ΥΕΚ 427 Β /06) όπου στο άρθρο 2 αναφέρεται στα γεωυφάσματα.. Άρθρο 2 Γεωϋφάσματα 1. ε εφαρμογή των διατάξεων του π.δ. 334/1994 τα γεωϋφάσματα, τα οποία πωλούνται και προορίζονται για δομικά έργα στην Ελλάδα, θα συμμορφώνονται, ανάλογα με τη χρήση τους: α) είτε με ένα από τα κατωτέρω ευρωπαϊκά πρότυπα: ΕΛΟΣ ΕΝ 13249:2001 (ΕΝ 13249:2000) «Γεωϋφάσματα και προϊόντα σχετικά με τα γεωϋφάσματα.απαιτούμενα χαρακτηριστικά γεωϋφασμάτων και σχετικών με γεωϋφάσματα προϊόντων για έργα οδοποιίας και άλλων σχετικών με την κυκλοφορία οχημάτων έργων» ΕΛΟΣ ΕΝ 13249:2000/Α1:2005 (ΕΝ 13249:2000/Α1:2005) «Γεωϋφάσματα και προϊόντα σχετικά με τα γεωϋφάσματα.απαιτούμενα χαρακτηριστικά γεωϋφασμάτων και σχετικών με γεωϋφάσματα προϊόντων για έργα οδοποιίας και άλλων σχετικών με την κυκλοφορία οχημάτων έργων» ΕΛΟΣ ΕΝ 13250:2001 (ΕΝ 13250:2000) «Γεωϋφάσματα και προϊόντα σχετικά με γεωϋφάσματα.απαιτούμενα χαρακτηριστικά για χρήση στην κατασκευή σίδηρο. δρόμων 63

64 ΕΛΟΣ ΕΝ 13250:2001/Α1:2005 (EN 13250:2000/A1:2005) «Γεωϋφάσματα και προϊόντα σχετικά με γεωϋφάσματα. Απαιτούμενα χαρακτηριστικά για χρήση στην κατασκευή σιδηροδρόμων ΕΛΟΣ ΕΝ 13251:2001 (ΕΝ 13251:2000) «Γεωϋφάσματα και προϊόντα σχετικά με γεωϋφάσματα. Απαιτούμενα χαρακτηριστικά γεωϋφασμάτων και σχετικών με αυτά προϊόντων για χρήση σε υπόγεια έργα, θεμελιώσεις και κατασκευών αντιστήριξης» ΕΛΟΣ ΕΝ 13251:2001/Α1:2005 (EN 13251:2000/A1:2005) «Γεωϋφάσματα και προϊόντα σχετικά με γεωϋφάσματα. Απαιτούμενα χαρακτηριστικά γεωϋφασμάτων και σχε. τικών με αυτά προϊόντων για χρήση σε υπόγεια έργα, θεμελιώσεις και κατασκευών αντιστήριξης» ΕΛΟΣ ΕΝ 13252:2001 (ΕΝ 13252:2000) «Γεωϋφάσματα και προϊόντα σχετικά με γεωϋφάσματα. Απαιτούμενα χαρακτηριστικά και σχετικών με αυτά προϊόντων για χρήση σε συστήματα αποστράγγισης» ΕΛΟΣ ΕΝ 13252:2001/Α1:2005 (EN 13252:2000/A1:2005) «Γεωϋφάσματα και προϊόντα σχετικά με γεωϋφάσματα. Απαιτούμενα χαρακτηριστικά και σχετικών με αυτά προϊόντων για χρήση σε συστήματα αποστράγγισης» ΕΛΟΣ ΕΝ 13253:2001 (ΕΝ 13253:2000) «Γεωϋφάσματα και προϊόντα σχετικά με γεωϋφάσματα. Απαιτούμενα χαρακτηριστικά και σχετικών με αυτά προϊόντων σε συστήματα ελέγχου εξωτερικής διάβρωσης» 64

65 ΕΛΟΣ ΕΝ 13253:2001/Α1:2005 (EN 13253:2000/A1:2005) «Γεωϋφάσματα και προϊόντα σχετικά με γεωϋφάσματα. Απαιτούμενα χαρακτηριστικά και σχετικών με αυτά προϊόντων σε συστήματα ελέγχου εξωτερικής διάβρωσης» ΕΛΟΣ ΕΝ 13254:2001 (ΕΝ 13254:2000) «Γεωϋφάσματα και προϊόντα σχετικά με γεωϋφάσματα. Απαιτούμενα χαρακτηριστικά γεωϋφασμάτων και σχετικών με αυτά προϊόντων για χρήση στην κατασκευή δεξαμενών και φραγμάτων» ΕΛΟΣ ΕΝ 13254:2001/Α1:2005 (EN 13254:2000/A1:2005) «Γεωϋφάσματα και προϊόντα σχετικά με γεωϋφάσματα. Απαιτούμενα χαρακτηριστικά γεωϋφασμάτων και σχετικών με αυτά προϊόντων για χρήση στην κατασκευή δεξαμενών και φραγμάτων» ΕΛΟΣ ΕΝ 13255:2001 (ΕΝ 13255:2000) «Γεωϋφάσματα και προϊόντα σχετικά με γεωϋφάσματα. Απαιτούμενα χαρακτηριστικά γεωϋφασμάτων και σχετικών με αυτά προϊόντων για χρήση στην κατασκευή καναλιών» ΕΛΟΣ ΕΝ 13255:2001/Α1:2005 (EN 13255:2000/A1:2005) «Γεωϋφάσματα και προϊόντα σχετικά με γεωϋφάσματα. Απαιτούμενα χαρακτηριστικά γεωϋφασμάτων και σχετικών με αυτά προϊόντων για χρήση στην κατασκευή καναλιών» ΕΛΟΣ ΕΝ 13256:2001 (ΕΝ 13256:2000) «Γεωϋφάσματα και προϊόντα σχετικά με γεωϋφάσματα. Απαιτούμενα χαρακτηριστικά γεωϋφασμάτων και σχετικών με αυτά προϊόντων για χρήση στην κατασκευή σηράγγων και υπογείων κατασκευών» 65

66 ΕΛΟΣ ΕΝ 13256:2001/Α1:2005 (EN 13256:2000/A1:2005) «Γεωϋφάσματα και προϊόντα σχετικά με γεωϋφάσματα. Απαιτούμενα χαρακτηριστικά γεωϋφασμάτων και σχετικών με αυτά προϊόντων για χρήση στην κατασκευή σηράγγων και υπογείων κατασκευών» ΕΛΟΣ ΕΝ 13257:2001 (ΕΝ 13257:2000) «Γεωϋφάσματα και προϊόντα σχετικά με γεωϋφάσματα. Απαιτούμενα χαρακτηριστικά γεωϋφασμάτων και σχετικών με αυτά προϊόντων για χρήση στην κατασκευή σηράγγων και υπογείων κατασκευών» ΕΛΟΣ ΕΝ 13257:2001/Α1:2005 (EN 13257:2000/A1:2005) «Γεωϋφάσματα και προϊόντα σχετικά με γεωϋφάσματα. Απαιτούμενα χαρακτηριστικά γεωϋφασμάτων και σχετικών με αυτά προϊόντων για χρήση στην κατασκευή σηράγγων και υπογείων κατασκευών» ΕΛΟΣ ΕΝ 13265:2001 (ΕΝ 13265:2000) «Γεωϋφάσματα και προϊόντα σχετικά με γεωϋφάσματα. Απαιτούμενα χαρακτηριστικά γεωϋφασμάτων και σχετικών με αυτά προϊόντων για έργα αντιρρύπανσης υγρών αποβλήτων» ΕΛΟΣ ΕΝ 13265:2001/Α1:2005 (EN 13265:2000/A1:2005) «Γεωϋφάσματα και προϊόντα σχετικά με γεωϋφάσματα. Απαιτούμενα χαρακτηριστικά γεωϋφασμάτων και σχετικών με αυτά προϊόντων για έργα αντιρρύπανσης υγρών αποβλήτων», β) είτε με Ευρωπαϊκή Σεχνική Έγκριση σύμφωνα με το άρθρο 6 του π.δ. 334/1994, 66

67 και θα φέρουν τη σήμανση CE σύμφωνα με τα ανωτέρω ευρωπαϊκά πρότυπα ή με την σχετική Ευρωπαϊκή Σεχνική Έγκριση. 3.4 Εργαστηριακές διερευνήσεις με βάση πρότυπες δοκιμές ελέγχου μηχανικών ιδιοτήτων Οι μηχανικές ιδιότητες των γεωμεμβρανών, όπως η αντοχή σε ελκυσμό, σε διάτρηση ή σε κρούση, προσδιορίζονται σύμφωνα με πρότυπες εργαστηριακές μεθόδους. Οι ίδιες μέθοδοι έχουν εφαρμοστεί για τη μέτρηση της βελτίωσης αυτών των μηχανικών ιδιοτήτων όταν η γεωμεμβράνη καλύπτεται με ένα γεωύφασμα με ή χωρίς συγκόλληση των δύο. τα επόμενα γίνεται σύντομη ανασκόπηση επιλεγμένης βιβλιογραφίας σχετικά με αυτό το θέμα. Οι Koerner et al. (1986) παρουσίασαν αποτελέσματα δοκιμών διάτρησης(κατά ASTM D3738) και κρούσης (κατά ASTM E23) σε γεωμεμβράνες και συστήματα γεωυφάσματος γεωμεμβράνης σε επάλληλη διάταξη. Φρησιμοποίησαν τέσσερις διαφορετικές γεωμεμβράνες (PVC, HDPE, CPE, EPDM) και έναν τύπο μη υφασμένου βελονοδιάτρητου γεωυφάσματος με τρία διαφορετικά βάρη (200 g/m2, 400 g/m2, 600 g/m2). ύμφωνα με τις παρατηρήσεις τους, (α) γεωύφασμα πάνω ή κάτω από τη γεωμεμβράνη αυξάνει σημαντικά την αντοχή σε διάτρηση (από 1.6 έως 6.3 φορές) και την αντοχή σε κρούση (από 1.1 έως 3.7 φορές) σε σχέση με τις αντίστοιχες αντοχές της γεωμεμβράνης, (β) γεωύφασμα και πάνω και κάτω από τη γεωμεμβράνη αυξάνει ακόμη περισσότερο την αντοχή σε διάτρηση (από 2.4 έως 8.7 φορές) και την αντοχή σε κρούση (από 1.8 έως 4 φορές) και (γ) η ευεργετική επίδραση του γεωυφάσματος αυξάνει με την αύξηση του βάρους του, δηλαδή του πάχους του. Οι Lafleur et al. (1986) μελέτησαν εργαστηριακά τη βελτίωση της αντοχής σε εφελκυσμό και διάρρηξη πέντε διαφορετικών τύπων γεωμεμβρανών (EPDM, butyle, CSPE, PVC, CIM) πάχους από 1.4 mm έως 1.8 mm που είχαν μη 67

68 υφασμένο γεωύφασμα βάρους 240 g/m2 έως 800 g/m2 συγκολλημένο και στις δύο πλευρές τους. Διαπίστωσαν αύξηση των αντοχών κατά 10 έως 20 φορές. Οι Saathoff et al. (1994) παρουσίασαν αποτελέσματα ειδικών δοκιμών διάτρησης όπου το φορτίο ήταν σταθερό και παρέμενε στο σύστημα γεωυφάσματος γεωμεμβράνης για μακρύ χρονικό διάστημα (πάνω από 1 μήνα). Ελέγχθηκαν κυρίως γεωμεμβράνες HDPE και μη υφασμένα γεωυφάσματα βάρους 280 g/m2 έως 2400 g/m2. Φρησιμοποιήθηκαν έμβολα διάτρησης με ημισφαιρική, κωνική και κολουροκωνική μορφή. Προτάθηκαν κατηγορίες φθοράς για την εκτίμηση της επίδρασης του διατρητικού φορτίου και διαπιστώθηκε, γενικά, η υψηλή προστασία που προσφέρουν τα μη υφασμένα γεωυφάσματα. Ο Puhringer (1990) παρουσίασε αποτελέσματα δοκιμών διάτρησης (κατά ASTM D5494) σε γεωμεμβράνες HDPE πάχους από 0.50 mm έως 2.50 mm που προστατεύονταν με μη υφασμένο βελονοδιάτρητο γεωύφασμα βάρους από 200 g/m2 έως 2000 g/m2. Παρατήρησε γενικά, ότι η δομή, το πάχος και το βάρος του γεωυφάσματος ρυθμίζουν το βαθμό της προσφερόμενης προστασίας. Ειδικότερα, η αντοχή σε διάτρηση αυξήθηκε από δύο έως δεκαοκτώ φορές ανάλογα με το συνδυασμό γεωμεμβράνης γεωυφάσματος. ε μια σειρά δημοσιεύσεων οι Koerner, Wilson Fahmy and Narejo (1996) παρουσίασαν τα αποτελέσματα θεωρητικής και πειραματικής διερεύνησης της προστασίας γεωμεμβρανών (HDPE) έναντι διάτρησης με χρήση μη υφασμένων βελονοδιάτρητων γεωυφασμάτων βάρους από 130 g/m2 έως 1350 g/m2. Κατά την εργαστηριακή διερεύνηση εφαρμόστηκαν οι διαδικασίες του προτύπου ASTM D5514 (τρία μεταλλικά στοιχεία διάτρησης κολουροκωνικής μορφής και παραλλαγές). Μεταξύ άλλων κατέληξαν ότι είναι ασύμφορο να επιδιώκεται η βελτίωση της αντοχής σε διάτρηση μιας γεωμεμβράνης με 68

69 αύξηση του πάχους της (π.χ. για αύξηση πάχους γεωμεμβράνης HDPE από 1.5 mm σε 2.5 mm η αντοχή σε διάτρηση αυξάνεται κατά 70 %). Αντίθετα η χρήση γεωυφάσματος 270 g/m2 μπορεί να αυξήσει την αντοχή σε διάτρηση κατά 4 έως 10 φορές. Οι Ατματζίδης κ.α. (2001) διερεύνησαν εργαστηριακά την προστασία που παρέχει ένα γεωύφασμα σε γεωμεμβράνη, στην περίπτωση ενός γεωσύνθετου υλικού με συγκόλληση μη υφασμένων βελονοδιάτρητων γεωυφασμάτων βάρους 200 g/m2 έως 400 g/m2 επί γεωμεμβρανών πολυβυνιλοχλωριδίου (PVC) με ή χωρίς εσωτερική ενίσχυση και πάχους 1.2 mm έως 1.5 mm. Σα αποτελέσματα των δοκιμών αντοχής σε διάτρηση κατά ASTM D4833 και ASTM D5494-Β υποδεικνύουν ότι η αντοχή των γεωσύνθετων σε σχέση με την αντοχή των γεωμεμβρανών είναι αυξημένη κατά 25% έως 310%. Η βελτίωση αυτή αυξάνει με την αύξηση της μάζας ανά μονάδα επιφάνειας των γεωυφασμάτων και είναι πιο έντονη στις γεωμεμβράνες με τη μικρότερη αντοχή σε διάτρηση. Σα αποτελέσματα δοκιμών αντοχής σε δυναμική διάτρηση (κρούση) κατά ΕΝ 918 υποδεικνύουν βελτίωση της αντοχής των γεωμεμβρανών μεταξύ 20% και 290%. Παρατηρήθηκε η ίδια συμπεριφορά όπως και για τις αντοχές σε στατικές δοκιμές διάτρησης αφού τα καλύτερα αποτελέσματα προέκυψαν για τις ασθενέστερες γεωμεμβράνες. 69

70 3.4.1 Εργαστηριακές διερευνήσεις με βάση ειδικές δοκιμές Οι δοκιμές ελέγχου μηχανικών ιδιοτήτων, όπως αυτές που βασίστηκαν οι διερευνήσεις που αναφέρθηκαν περιληπτικά στην προηγούμενη παράγραφο, θεωρούνται γενικά δοκιμές δείκτη. Η ανάγκη για πιο ικανοποιητική προσομοίωση των συνθηκών πεδίου, οδήγησε στην εκτέλεση ειδικών δοκιμών εκτίμησης της προστασίας που παρέχουν γεωυφάσματα σε γεωμεμβράνες. Αυτές οι ειδικές δοκιμές, βασίζονται σε εργαστηριακές διατάξεις οι οποίες διακρίνονται σε δύο κατηγορίες (Brummermann et al. 1994). την πρώτη κατηγορία δοκιμών γίνεται χρήση φυσικού αδρανούς και το φορτίο ασκείται είτε πάνω στο υπερκείμενο της γεωμεμβράνης αδρανές, είτε απευθείας πάνω στη γεωμεμβράνη η οποία υπέρκειται του αδρανούς (χήματα 3.2α και 3.2β, αντίστοιχα). τη δεύτερη κατηγορία δοκιμών γίνεται χρήση γεωμετρικά ορισμένων στοιχείων διάτρησης και το φορτίο επιβάλλεται είτε πάνω στην προστατευτική στρώση, είτε απευθείας πάνω στη γεωμεμβράνη (χήματα 3.2γ και 3.2δ, αντίστοιχα). Οι Laine et al. (1989) έκαναν δοκιμές διάτρησης, με ειδική συσκευή και σύστημα διάτρησης, σε συνδυασμούς τριών γεωμεμβρανών (CSPE, PVC, HDPE) με ένα μη υφασμένο γεωύφασμα πάχους 1.5 mm, 3.8 mm και 5.8 mm. Οι γεωμεμβράνες εδράζονταν σε στρώμα άμμου το οποίο περιλάμβανε ειδικά μεταλλικά στοιχεία διάτρησης κολουροκωνικής μορφής. Διαπίστωσαν σημαντική βελτίωση στη συμπεριφορά των προστατευμένων γεωμεμβρανών. 70

71 . χήμα 3.2 Εργαστηριακές διατάξεις για ειδικές δοκιμές της προστασίας γεωμεμβράνης με γεωύφασμα (Brummemann et al. 1994) Οι Motan et al (1993) πραγματοποίησαν δοκιμές χρησιμοποιώντας τη διάταξη που φαίνεται στο (χήμα 3.3). Φρησιμοποιήθηκε ειδικός θάλαμος στο εσωτερικό του οποίου τοποθετούνταν υπόστρωμα εδαφικού υλικού AASHTO # 57 (αμμοχάλικο), γεωύφασμα πάνω στο υπόστρωμα και γεωμεμβράνη HDPE πάχους 1.5 mm πάνω από το γεωύφασμα. Φρησιμοποιήθηκαν μη υφασμένα γεωυφάσματα πολυπροπυλενίου και πολυεστέρα τεσσάρων διαφορετικών βαρών, από 300 g/m2 έως 600 g/m2. Η φόρτιση γινόταν με πεπιεσμένο αέρα (250 kn/m2 επί μία ώρα). Ακολούθως τα δοκίμια των γεωμεμβρανών ελέγχονταν σε συνθήκες αντοχής σε διάρρηξη για έλεγχο της απομείωσης της αντοχής σε εφελκυσμό λόγω πιθανών φθορών. Σα αποτελέσματα έδειξαν ότι η παρεμβολή γεωυφάσματος αποτρέπει σε σημαντικό βαθμό την φθορά της γεωμεμβράνης και την μείωση της αντοχής της. μως, η προστασία που παρέχει το γεωύφασμα δεν φαίνεται να 71

72 εξαρτάται από τον τύπο του και δεν κατέστη δυνατό να προκύψουν συσχετίσεις με τα φυσικά και μηχανικά χαρακτηριστικά των γεωυφασμάτων. Παρόμοια διερεύνηση έγινε από τους Tao et al (1990), για συγκεκριμένη εφαρμογή στην στεγανοποίηση φράγματος, και από τους Pape and Huang (1990) και Steffen (1990) με εξίσου θετικά αποτελέσματα. Γενικά, διαπιστώθηκε ότι η προστασία που προσφέρει το γεωύφασμα εξαρτάται από το βάρος του (μάζα ανά μονάδα επιφάνειας), το πάχος του, το είδος της πρώτης ύλης που χρησιμοποιείται για την κατασκευή του και τα μηχανικά χαρακτηριστικά του. χήμα 3,3Θάλαμος ελέγχου προστασίας γεωμεμβρανών (Motan et al. 1993) Οι Saathoff et al (1994) χρησιμοποίησαν την διάταξη που φαίνεται στο χήμα 3.4. Αναλυτικά τοποθετήθηκαν από πάνω προς τα κάτω: μεταλλική πλάκα φόρτισης διαμέτρου 30 cm, μια στρώση άμμου, υλικό πλήρωσης πάχους 20 cm (χαλίκια 16/32 mm), η υπό εξέταση προστατευτική στρώση, η γεωμεμβράνη (συνήθως HDPE πάχους 2.5 mm), ένα μαλακό μεταλλικό φύλλο και ελαστομερές υπόβαθρο πάχους 2.0 cm και σκληρότητας Shore A ίσης προς 50. Ψς προστατευτικές στρώσεις χρησιμοποιήθηκαν βελονοδιάτρητα μη υφασμένα γεωυφάσματα διαφορετικού βάρους και πάχους. Η διάρκεια φόρτισης ήταν 100 ώρες για τις δοκιμές με την χρήση της μεταλλικής πλάκας υποστήριξης και 48 για τις δοκιμές με την χρήση της ελαστομερούς πλάκας υποστήριξης. Σα αποτελέσματα έδειξαν ότι το βάρος του γεωυφάσματος δεν επηρεάζει την παραμόρφωση. Αντίθετα, το υπόστρωμα που τοποθετείται κάτω από την γεωμεμβράνη φαίνεται να επιδρά στην παραμόρφωση. Οι 72

73 συνδυασμοί μη υφασμένο γεωύφασμα/μεταλλική πλάκα υποστήριξης έδειξαν 29 φορές μικρότερες παραμορφώσεις από αυτούς όπου τοποθετήθηκε ελαστομερές υπόστρωμα ως στρώση υποστήριξης της γεωμεμβράνης. χήμα 3.4 Εργαστηριακή διάταξη για έλεγχο προστασίας γεωμεμβρανών (Saathoff et al. 1994) Οι Brummermann et al. (1994) διερεύνησαν την επίδραση διαφόρων παραμέτρων στην αποτελεσματικότητα της προστασίας των γεωμεμβρανών. Η διάταξη των υλικών που χρησιμοποίησαν φαίνεται στο χήμα 3,5α Η φόρτιση επιβάλλονταν τόσο μέσω αδρανούς (χαλίκια), όσο και μέσα ειδικών στοιχείων διάτρησης που είχαν μορφή όπως φαίνεται στο χήμα 3.5β. Πραγματοποιήθηκαν δοκιμές με σταθερές όλες τις παραμέτρους και μεταβαλλόμενο μόνο το εφαρμοζόμενο φορτίο. Οι παραμορφώσεις που προέκυψαν με χρήση αδρανούς έχουν μεγαλύτερη διασπορά, όμως οι μέγιστες τιμές των παραμορφώσεων που έδωσαν οι δοκιμές τόσο με αδρανές όσο και με τα στοιχεία διάτρησης, είναι της ίδιας τάξης και φανερώνουν παρόμοια γραμμική αύξηση των παραμορφώσεων σε σχέση με το φορτίο. Προκειμένου να συγκριθεί η αποτελεσματικότητα των γεωυφασμάτων σε σχέση με στρώσεις από άμμο, ελέγχθηκε μία στρώση 73

74 άμμου πάχους 5 mm και ένα βελονοδιάτρητο, μη υφασμένο γεωύφασμα βάρους 3000 g/m2. Η μέγιστη κατακόρυφη παραμόρφωση και η συγκέντρωση των παραμορφώσεων κάτω από το γεωύφασμα ήταν πολύ μεγαλύτερες σε σχέση με τις αντίστοιχες κάτω από την στρώση άμμου. υνεπώς, γεωσύνθετα τύπου σάντουιτς που αποτελούνται από δύο στρώσεις γεωυφάσματος και μία λεπτή στρώση εδαφικού υλικού, συνδυάζουν τα πλεονεκτήματα και των δύο υλικών. χήμα 3.5 Προστασία γεωμεβρανών (α) διάταξη υλικών και (β) στοιχεία διάτρησης (Brummermann et al. 1994) O Zanzinger (1996) καθώς και οι Zanzinger and Gartung (1998) εκτέλεσαν εργαστηριακές δοκιμές χρησιμοποιώντας διάταξη που φαίνεται στο χήμα