Προς τον Πρόεδρο της Ελληνικής Ψυχολογικής Εταιρείας Καθηγητή κ. Κλήµη Ναυρίδη

Transcript

1 Προς τον Πρόεδρο της Ελληνικής Ψυχολογικής Εταιρείας Καθηγητή κ. Κλήµη Ναυρίδη Κοινοποίηση: Υπουργείο Παιδείας, ια βίου Μάθησης και Θρησκευµάτων (γραφείο Υπουργού) Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης (γραφείο Υπουργού) Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (γραφείο Υπουργού) Αθήνα, 23 Ιουλίου 2010 Κύριε Πρόεδρε, Είναι προφανές ότι στόχος της επιστολής µου της 9/7/2010 δεν ήταν να ανταλλάξουµε απόψεις υφολογικού χαρακτήρα, ούτε, φυσικά, να προκαλέσω την δυσάρεστη έκπληξή σας και, ακόµα λιγότερο, να εµπλέξω αδικαιολόγητα τρεις υπουργούς, όπως υπονοείτε στην απαντητική σας επιστολή της 19/7/2010 της οποίας το ύφος, αλλά και την ουσία, ούτε κι εγώ θα ήθελα να χαρακτηρίσω για λόγους που, ανά πάσα στιγµή, θα µπορούσα να σας εξηγήσω κατ ιδίαν. Προκειµένου, ωστόσο, να σταµατήσει η µεταξύ µας «δηµόσια» αλληλογραφία, κάτι για το οποίο, σε ό,τι µε αφορά, δεσµεύοµαι να τηρήσω εφεξής µε απόλυτη αυστηρότητα, οφείλω να ανασκευάσω ορισµένες εσφαλµένες εντυπώσεις που, άθελά σας, θα ήθελα να πιστεύω, δηµιουργούνται από αρκετά επιχειρήµατα που επικαλείστε στην απάντησή σας της 19 ης Ιουλίου 2010, προσπαθώντας να ανασκευάσετε όσα σας προσάπτονται, µέσω εµού, από τη Γ.Σ. του Τµήµατος Ψυχολογίας του Παντείου Πανεπιστηµίου. Σε ό,τι αφορά την κοινοποίηση της επιστολής µου στους τρεις υπουργούς που υποτίθεται ότι ενέπλεξα αναιτίως αντί να σας τηλεφωνήσω και να σας γνωρίσω τις απόψεις µου, θα ήθελα να επισηµάνω ότι το έπραξα για τον απλούστατο λόγο ότι οι συγκεκριµένοι υπουργοί : α) είναι συναρµόδιοι στο ζήτηµα που προκύπτει από το Ευρωπαϊκό Πιστοποιητικό Ψυχολογίας, δεδοµένου ότι αυτό συναρτάται άµεσα από την ακαδηµαϊκή εκπαίδευση των Ψυχολόγων, αφορά άµεσα τον τρόπο απόκτησης και εν µέρει άσκησης- των επαγγελµατικών τους δικαιωµάτων και, προφανώς, έχει εξίσου άµεσες επιπτώσεις στη δηµόσια και µη- ψυχική υγεία στην Ελλάδα, β) οφείλουν, ως εκ τούτου, να γνωρίζουν ότι δεν υπάρχει συναίνεση της κοινότητας των ψυχολόγων στην Ελλάδα για περαιτέρω προώθηση του Ευρωπαϊκού Πιστοποιητικού Ψυχολογίας (ένα µόνο τµήµα των οποίων εκπροσωπεί ο Σ.Ε.Ψ. και η ΕΛ.Ψ.Ε. -της οποίας

2 όπως ορθά υπενθυµίζετε είχα την τιµή να είµαι ιδρυτικό µέλος της και Πρόεδρος του.σ. της): όχι µόνο τα Τµήµατα Ψυχολογίας της χώρας ουδέποτε συναίνεσαν στην προώθηση του Ευρωπαϊκού Πιστοποιητικού Ψυχολογίας, αλλά ούτε καν τα µέλη της ΕΛ.Ψ.Ε., αφού µόλις τώρα, µετά την επιστολή µου της 9/7/2010 για την οποία µε κακίζετε επειδή, υποτίθεται, θα δηµιουργήσει ένταση µεταξύ των µελών της (υπόθεση που θεωρώ αυθαίρετη και ατεκµηρίωτη, ακόµα και επικίνδυνη, αφού αφήνει να εννοηθεί πως και η παραµικρή έκφραση διαφωνίας µε κάποιες αποφάσεις του.σ. της ΕΛ.Ψ.Ε. είναι αρκετή για να διαρραγεί η εταιρική συνοχή )- αποφασίσατε να συγκαλέσετε Γ.Σ. της Εταιρείας για να συζητηθεί το όλο θέµα και να δοθεί επιτέλους στα µέλη της η ευκαιρία να πάρουν κάποια (οριστική;) και, οπωσδήποτε, έγκυρη απόφαση, γ) διαθέτουν πολλούς και ικανούς συµβούλους να τους ενηµερώνουν επί της ουσίας των θεµάτων της αρµοδιότητάς τους και δεν χρειάζονται εξω-υπηρεσιακούς παράγοντες όπως, αν δεν κάνω λάθος, είµαστε και οι δυο µας- να τους δίνουν την δική τους ερµηνεία. Για να µη θίξω λοιπόν τη σοβαρότητα µε την οποία οι ίδιοι οι υπουργοί και τα επιτελεία τους εκτελούν το δύσκολο έργο τους, δεν τους «εξήγησα τι είναι έστω και κατά τη γνώµη µου (sic)- το Ευρωπαϊκό Πιστοποιητικό Ψυχολογίας, αλλά περιορίστηκα να τους επισηµάνω την προώθησή του ως αυθαίρετη και µονόπλευρη πρωτοβουλία του.σ. της ΕΛΨ.Ε. σε συνεννόηση από ό,τι φαίνεται µε τους οµολόγους τους του Σ.Ε.Ψ. ιότι η πρωτοβουλία αυτή, κύριε Πρόεδρε, παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις σας, είναι αυθαίρετη και µονόπλευρη επειδή δεν είναι αποτέλεσµα απόφασης Γ.Σ. των πολλαπλών συλλογικών οργάνων της ψυχολογικής κοινότητας της χώρας (ούτε των τµηµάτων ψυχολογίας, ούτε της εταιρείας µας, ούτε άλλων εταιρειών, συλλόγων ή άλλων επιστηµονικών σωµατείων). Είναι αυθαίρετη και µονόπλευρη, επειδή η αποσπασµατική και επιλεκτική ενηµέρωση εκ µέρους σας σε κάποια συνέδρια όπως εξηγείτε- ή αποκλειστικά και µόνο της Γ.Σ. του Τοµέα Ψυχολογίας του Πανεπιστηµίου στο οποίο υπηρετείτε, δεν µπορεί φυσικά να θεωρηθεί ότι αποτελεί έκφραση σύµφωνης γνώµης από τους εµπλεκόµενους φορείς που συνεχίζουν να διατελούν σε πλήρη άγνοια των προθέσεών σας. Είναι αυθαίρετη και µονόπλευρη, επίσης, δεδοµένου ότι καταχρηστικά εµφανίζεται να αφορά µόνο στα επαγγελµατικά δικαιώµατα των ψυχολόγων και να µην έχει σχέση µε την ακαδηµαϊκή τους εκπαίδευση: είναι γνωστό, πράγµατι, ότι η πρακτική άσκηση των φοιτητών µας είναι, εδώ και χρόνια, κοµµάτι αναπόσπαστο του προγράµµατος σπουδών όλων των τµηµάτων ψυχολογίας, αποτελεί µάλιστα και απαραίτητη προϋπόθεση για τη λήψη του πτυχίου ψυχολογίας και, ως εκ τούτου, είναι αδιανόητο να µεθοδεύεται µε τις προτεινόµενες ρυθµίσεις η εκχώρηση της υλοποίησης, επίβλεψης ή/και αξιολόγησής της σε εξωπανεπιστηµιακούς φορείς.

3 Είναι όµως αυθαίρετη και µονόπλευρη γιατί, όπως υποθέτω πως πολύ καλά γνωρίζετε -αφού εδώ και αρκετό καιρό έχετε ασχοληθεί µε το όλο ζήτηµα τόσο προσωπικά, όσο και υπό την ιδιότητά σας του Προέδρου του.σ. της ΕΛ.Ψ.Ε. αλλά και εκείνη του µέλους της Εθνικής Επιτροπής Ψυχολογίας- από τα επίσηµα κείµενα της EFPA προκύπτει πέρα από κάθε αµφιβολία ότι το προωθούµενο από εσάς Ευρωπαϊκό Πιστοποιητικό Ψυχολογίας εναρµονίζεται απόλυτα µε το πνεύµα της ιακήρυξης της Μπολόνια. Με το πνεύµα όµως αυτό, επιτρέψτε µου να σας υπενθυµίσω, διαφωνεί ριζικά το µεγαλύτερο τµήµα της ελληνικής ακαδηµαϊκής κοινότητας και, εν πάση περιπτώσει, δεν αποτελεί θέσφατο αλλά, αντίθετα, αντικείµενο αναστοχασµού, προβληµατισµού και διαπραγµάτευσης µεταξύ των εµπλεκοµένων φορέων. Πέρα λοιπόν από την προσωπική µου αντίθεση µε το προτεινόµενο Ευρωπαϊκό Πιστοποιητικό Ψυχολογίας την οποία ουδέποτε απέκρυψα από την πρώτη κιόλας στιγµή που ενηµερώθηκα γι αυτό εδώ και αρκετά χρόνια, πέρα, επίσης, από τις προσωπικές µου αµφιβολίες ως προς την αποτελεσµατικότητα και χρησιµότητα της Εθνικής Επιτροπής Ψυχολογίας (που δεν αποτελεί όργανο οριζόµενο στο Καταστατικό της ΕΛ.Ψ.Ε., ούτε λειτουργεί στα πλαίσια κάποιου ακαδηµαϊκού θεσµού) και της οποίας, όπως ενθυµίστε σίγουρα, υπήρξα µέλος αλλά παραιτήθηκα από αυτήν επειδή θεώρησα ότι η εµπράγµατη λειτουργία της είχε αρχίσει να προσανατολίζεται προς την εξυπηρέτηση σκοπών εµπορευµατοποίησης της ψυχολογικής επιστήµης που, ούτε εσείς, ούτε εγώ, ούτε οι περισσότεροι από τους συναδέλφους µας στα ελληνικά πανεπιστήµια και στην εταιρεία µας είχαµε ποτέ διανοηθεί να υπηρετήσουµε, πέρα λοιπόν από την προσωπική µου στάση απέναντι στο όλο θέµα, θεωρώ Πρόεδρε πως η πρωτοβουλία σας αυτή θέλω να πιστεύω άθελά σας- επιχειρεί να βάλει από το παράθυρο τη Μπολόνια στα ελληνικά πανεπιστήµια: µε το πρόσχηµα της κατοχύρωσης των επαγγελµατικών δικαιωµάτων των ψυχολόγων, συναινεί στον κατακερµατισµό της παρεχόµενης επιστηµονικής γνώσης και στον σαφή προσανατολισµό των σπουδών ψυχολογίας προς την κακώς νοούµενη επαγγελµατοποίηση (δηλαδή την αντικατάσταση της µέχρι τώρα οικοδόµησης επιστηµονικού τρόπου σκέψης µε επιµέρους δεξιότητες τεχνικού και κατά βάση α-θεωρητικού χαρακτήρα), σε βάρος της ερευνητικής εκπαίδευσης των φοιτητών ψυχολογίας και της προετοιµασίας τους µε στόχο την παραγωγή νέας επιστηµονικής γνώσης. Μέγα ατόπηµα κατά τη γνώµη µου, όχι τόσο γιατί - αυθαίρετα και πάλι- η απόπειρα αυτή σηµατοδοτεί µια µάλλον περιφρονητική αντιµετώπιση της πλειοψηφικά εκφρασµένης βούλησης φοιτητών και µελών ΕΠ να αποφευχθεί η κολλεγιοποίηση της τριτοβάθµιας εκπαίδευσης της χώρας µας έτσι όπως αυτή προκύπτει από τη ιακήρυξη της Μπολόνια του 1999, αλλά κυρίως επειδή κινδυνεύει να λειτουργήσει ως ούρειος Ίππος επαγγελµατικών συµφερόντων εξω-πανεπιστηµονικών φορέων οι οποίοι, όπως πολύ καλά γνωρίζετε, επιχειρούν εδώ και χρόνια να αλώσουν τα ελληνικά

4 πανεπιστήµια χρησιµοποιώντας µε όλους τους τρόπους και σε όλους τους τόνους, απευθυνόµενοι προς τους φοιτητές και τις φοιτήτριές µας, το ενδεικτικό του ήθους και της στόχευσής τους επιχείρηµα: Αφήστε αυτά που σας έµαθαν οι καθηγητές σας. Αυτά είναι θεωρίες... Η αγορά άλλα θέλει. Αυτή είναι το αληθινό πανεπιστήµιο..! Οφείλω να εκφράσω στο σηµείο αυτό την έκπληξη και τη θλίψη µου διότι, µέχρι σήµερα είχα την αίσθηση -και εξακολουθώ να την έχω- ότι εσείς και εγώ, είχαµε παραπλήσια εµπειρία µε τα ελληνικά και τα ξένα πανεπιστήµια, την ίδια εικόνα και, το κυριότερο, το ίδιο όραµα - επιτρέψτε µου τον µεγαλοπρεπή όρο- για τη δηµόσια δωρεάν ανώτατη παιδεία στη χώρα µας. Η έκπληξη και η θλίψη µου οφείλονται, προφανώς, στη διαπίστωση ότι µε την αυθαίρετη και µονόπλευρη πρωτοβουλία προώθησης από µέρους σας του Ευρωπαϊκού Πιστοποιητικού Ψυχολογίας, φαίνεται πως αλλάξατε πορεία. Θέλω να πιστεύω πως η εκτίµησή µου είναι λανθασµένη και πως, δηλαδή, στην προσπάθειά σας να ανταποκριθείτε, όσο καλύτερα µπορείτε, µεταξύ άλλων, στις αυξηµένες απαιτήσεις της θέσης του Προέδρου του.σ. της ΕΛ.Ψ.Ε., παραπλανηθήκατε και συναινέσατε σε µια ρύθµιση που δεν συνάδει µε την µέχρι τώρα πορεία σας στα ελληνικά ψυχολογικά δρώµενα. Θέλω να ελπίζω, τέλος, πως παραπλανηθήκατε επίσης και δεν εννοούσατε πραγµατικά ότι τα προσωπικά συµπεράσµατα στα οποία κατέληγα στην προηγούµενη επιστολή µου για το Ευρωπαϊκό Πιστοποιητικό Ψυχολογίας ήταν γενικόλογα και αυθαίρετα. Για να διασκεδάσω, ωστόσο, αυτή την εσφαλµένη δηµιουργία εντυπώσεων εκ µέρους σας, αντιγράφω αντιπροσωπευτικό απόσπασµα επίσηµου κειµένου της EFPA για το συγκεκριµένο θέµα, το οποίο, θεωρώ, πιστοποιεί απολύτως των λόγων µου το αληθές: Γενικά, η αυξανόµενη διεθνοποίηση της οικονοµίας καθώς και η εφαρµογή της κοινής εσωτερικής αγοράς µέσα στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχουν προωθήσει την κινητικότητα των επαγγελµατιών, καθώς και την παροχή υπηρεσιών πέραν των εθνικών συνόρων. Επίσης, έχουν πραγµατοποιηθεί σηµαντικά βήµατα σχετικά µε την εκπαιδευτική κινητικότητα, ιδίως σε ακαδηµαϊκό επίπεδο. Ως συνέπεια της ιακήρυξης της Μπολόνια του 1999, διεξάγεται σήµερα µια συνολική αναµόρφωση του συστήµατος της πανεπιστηµιακής εκπαίδευσης σε όλη την Ευρώπη, µε στόχο τη δηµιουργία ενός Ευρωπαϊκού Χώρου Τριτοβάθµιας Εκπαίδευσης έως το 2010.(EFPA Regulations on EuroPsy and Appendices, 2009, σ.3.) Τελειώνοντας, κύριε Πρόεδρε, σας διαβεβαιώ ότι δεν πρόκειται να ενοχλήσω ξανά ούτε εσάς, ούτε τους συναρµόδιους τρεις υπουργούς, µε περαιτέρω αλληλογραφία. Θα χρησιµοποιήσω τα υπόλοιπα µέσα που µου προσφέρει ο θεσµικός ρόλος του Προέδρου του Τµήµατος Ψυχολογίας του Παντείου Πανεπιστηµίου για να γνωστοποιήσω δηµοσίως τις

5 όποιες ευαρέσκειες ή δυσαρέσκειές µου από τα τεκταινόµενα στον πολύπαθο και ευπαθή επαγγελµατικό και επιστηµονικό χώρο της ψυχολογίας στην Ελλάδα. Με συναδελφικούς και φιλικούς χαιρετισµούς Ο Πρόεδρος του Τµήµατος Ψυχολογίας του Παντείου Παν/µίου Καθηγητής Στάµος Παπαστάµου