Q U IN T A ILIADIS HOMERICAE RHAPSODIA P. III, VENIA AMPL. FACULT. PHILOS, UPSALIENS. OP. XXIX. IN AUDIT. GUSTAVIANO DIE XIV JUN. MDCCCXVII.

Transcript

1 Q U IN T A ILIADIS HOMERICAE RHAPSODIA GRACE i t svethicb. QUAM VENIA AMPL. FACULT. PHILOS, UPSALIENS. LirriR. HUMAW. ADJ. ET PROFESS. RBG, P. p. P. III, OP. XXIX. IN AUDIT. GUSTAVIANO DIE XIV JUN. MDCCCXVII. H. A. M. S. EXCUDEBANT Z e IPEL ET PALMBLAD. REGIA ACADEMIA TTfOGRAPHI.

2 IN SACRAM REGIAM MAJESTATEM SPECTATAS FIDEI VIRO REI M ILITARI A RATIONIBVS ΝΟΜΙΚΟ J O H A N N I P E T R O W I B O R G H, ' FRATRI Frater.

3 j B e age likvål fenborne: ty tå rd a f JkrSpliga ål dr en, Annan en fon han hade ej f ö d t, att hsjvorna årfua. 155 De fa han plundrade n u, och råfuade ål/kade lifvet F r au dem b eg g e : och fånkte i fnckan och fvara bekymmer Fadrev,; emedan de lefuande ej hemlånde ur f r i d m, KårundfBgne: men a r f vet f g delte blott fdofårvandter. DtrpS han tvenne u tef Dardaniern Priatnos fåncr, 16c B eg ge pd en flridsuagn, Ekémon och Kromios, dråpte. Och fom ett lejon bland hjorden fig flor t ar, och f i t e r en yviga c» E ller en ungtjurs hals, der i hali ga Jkogen de b eta; SS ntdkaflade Tydevs* fon dem begge ur vagnen, Skymfiigen valdbetvugne: der efter han plundrade vapnen: 165 Och fåltfpannet at Suennerna g a f, att till jkeppen det kåra. Honom Aineiasfornam, da han kamparnas leder forfpvidde i οομφν τηλυγ ε τ ω ' ο ετεΐξετο γ ό ξ χ ϊ λ υ γ ς ω, υίόν <Γ ου τεκετ άλλον, επι κτεχτεαπι λιπεσ^οα, *55 y e & ά ξιζε, φίλον f εζχίνυτο $υμόν άμφοτεξοιν * Ί ίχ τ ες ι όε γόον κ α ί κηόεχ λ υ γξά λείπ, επε) ου ζωοντε μ ά χη ς εκνοσίηα-χντε όεζατο χηξλχγΐμ de όαχ κτήη» oocrenro. "EvF υιούς Πξΐάμοιο άύν λ ά β ε Δ α ξόχνίάχβ ειν εν) όΐφξω είντχς, Έ χόμονά τ ε, Χξόμιον re, άς όε λέω ν εν βουσ) Βοξων ε χ ά χ ε ιχ ά ει ττόξτιος, ηε βοος, ξύλοχον κατά βοσχομενάων * άς τούς άμφοτεξους ε Ίππων Τυόεος νιος βησε κχκως χεκοντχς, επειτοο όε τεύχβ εαυλοο* i 6 j Ίππους S' οίς ετάξοισι ålåcv μ ετ ά vyjxc ελχύυειν. Ίον ό' Ίόεν h h tlu s άλχ7ίάζο\πχ α ϊίχ χ ί άνόζων,

4 T y f r amitte han nu till fr id e n hland pikarnas hvimmcl, Sokte gudomlige Pandaros der 9 om honom han funne. Fann f ä denne Lykaons fo n, otadlige, bodde, 270 Och fram trädde fo r honom, oth fälunda hoj de fin flamma: Pandaros, hvar är din buga? och hvar de fjedrade pilar? Och krigsäran, hvari här ingen dig liknar; och ingen Än i Lykias land berömmer fig tapprare vara? Opp dä! m otzevs fträck handren, och fä n d Jkottpilen pä manneny 275 Hvilken fomhelfl f a herrjkari och ren g jo r t Troerna mycket Ondty emedan han knän p ä mänge och tappre fö rla m a t: Om det eljes är icke en G u d, fo m, Troerna gramfe, Vredgas fo r offren: ty fv ä r i fanning ä r Gudarnas vrede. Honom Lykaons tyfande fon g a f detta till genfvar: 1 So 0! Aineias, du drott f o r de kopp ar pansrade 'Fr oer, Bn S' ίμεν uv τε μάχην nu) ccvcc κλόνον εγχειάω ν» Uuväocfcv άντιβεον 3ιζη μένος, εί που εφευξοι. είΐξε Αυκάονος vicv άμυμονά τ ε, Άξατεξόν τε* ΐΊΟσΙη όε πξόσ^ αυτοίο, έπος τε μιν άντιον rväa * Τίάνοχςε, 7:ου τα τόζον, /de π1εξόεντε οισιοϊ9 κα) κλέος; ω cvtts rot εξίζεται εν$ά$ε y άνηξ9 cudfc τις εν ΑυκΙη σεο y εύχεται είναι άμείνων* ά λ λ α γ ε, rad εφες αν$ξ) βέλος, Α ιί χείξχς άνασχω νr 175 οςίις edi ν.ξατεει, και dv κακοί πολλοί εοξ'/ε Ύξωας επεί πολλών τε κχ) εσ&λων yovvoct ελυσεν, si μη τις $εος εαΐι, κοτεσσάμένος Τρο'εσσιν, ιξων μηνh ας * χα λεπ ή di &?ου επι μήνις. Τον d" αυτε πςοτεειπε Αυκχονος οίγλοοος vlos* lgo AJvc/a, Τζώων βονληφΰξε χαλκοχιτωνων!

5 V i d flrid fim te T yd eid en i a llt j a g denne f o r lik n a r, K ä n n a n d e hmom a f fk o id e n, och hjelm en s fp e tfig a b u fk r o r, O ch v a g n fp in n tt bejkadande: v if s t j a g e j vet, om han G u d ä r. Å r han den mannen j a g t r o r, ftr id f m ia d e fo n en a f T y d e v r, i g j / fö r u ta n en G u d han fä lu n d a r e f ar', men n ä ra S t d r a f de E v ig e n å g o n, i m oln k r in g fk u llro rn a in f v e p t. Som v ä n d t d ä dan f r å n honom den h a jlig a, träffan de p ilen : T y ja g f ä i d e m ot denne m in k o lf, och honom i h ogra A x e ln tr ä ffid e, m id tig en em hans p a n fa reh u g la : 190 O ch ja g tn d d e m ig v ifs t t i ll A id o u e v s honom jo r fä n d a B o c k j a g bitvan g ej k ä m p e n : en G u d ä r fa n n e r lig vre d g a d. H o r s m ig ej ä ro t i l l f ä d es, ej a k o r, a tt kunna b eflig a : D o c k enftäds i L yk a o n s hem f å v a g n a rn a e lf v a, P r y d l i g e, J h f t i l l r u f a d e, n y a r b e ta d e i rundtorn TuJW J# μ iv ϊγ ω γ ε ΰαίφ ξονι 7TcI vtoc είσ κ ω 7 UTTcläe yiyvatxocv, α υ λο ί π Å i τ ε Τ ξ υ φ α λ ε Ιη, ϊτΐπουε τ ε,σοξόων' σ α φ α J ουκ chä\ εϊ Bscs εσίίν ei ä cy ccrfy, ον φ η μ ι, 8α'ίφςων Tväéos vios, ι Χ o y άνειβ ε $ εο ΰ rccäa μ α ίν ε τ α ι, α λ λ ά T is u y % i s c \ηκ ά & ανάτω ν y ν ε φ ε λ y ειλυμένοε οίμ ουε, os τούτον Ιόίλοε ωχυ χ ιχη μ ενο ν ε τ ξ α π ε ν ά λ λ η y] c y ] y å g οι ίφ ϊ,χ α β έ λ ο ε, ν.α'ι μιν β ά λ ο ν ώμον äsjfiov, αντι> ξν όιά Boi^rixcs y υ ά λ c ιo % 19ο- κα; μιν εγω η ε φ ά μ ψ Α ϊσω νηϊ ττξοϊάφ/ειν, ep7syjs <Γ ουν. ε^ ά μ α σ σ α B fos νυ t is εστι κ οτη ειϊ 'ίτ.τιοι ον π χ ζ ε χ σ ι, κ α ί ά ζ μ α τ α, τ ά ν κ ε7τ ΐβ χ ίψ * α Κ λ α 71ου ει μ εγά ξ ο ισ ι Λ vxueves evefexx όίφςοι καλοί, π ξ ω τ )7 ta y iis» νεο τει>%éss * ά μ φ ι ίέ 7 sh tλ ο ι

6 195 Spants franstäcken: vid hvarje a f ckm tvåfpannige fålar Stå^ och tugga på kornen ut a f hvithafra och hvete. Sanner lig mycket jnig nog Im sfvangartn, gamle Lijkaon, N ar jag re f e, har va rm t uti konjlbildade hufct, Och form ant m ig, a tt, ftigen uppå fridsvagn en och fpannet, 200 Troernas folk anföra uti dtn kraftigm fr id e n : 31 en ja g lydde det ej: dock i fanning det mera mig båtat: Sparande horjcn, pådet, tillvanda att rundligen fo rd ra s, Hos infpärrade männen, det Jkulle ej b rifa dem Joda. D erfor ja g lemnat dem qvar: och till fots ankommit till Troja, Litande blott p å min båga; dock den ej Jkullå mig gagna. T y ja g redan emot de tvenne jörnäm fte den fu n g a t, M ot Tydeid och A treid: dem träffat, och redan ur begge V erklig blod utpresfat: likväl j a g mera dem eggat. *95 7Sf7sloiYTocr 7lctQoi ös αφιν εκοίσΐω ΰΐζυγεε 'Ιπποι εσΐοίσι, ν.ξϊ λευκόν εξεπίομενοι καί ολυ^αε. r\ μεν μοι μ ή λα ττολλα yéqxv αιχμητοο Αυκάων εζχομενω επ ετελλε 0ομοιε εν] ποιητο7σιν* ΊπποισΙ μ εκελευε καί αςμασιν εμβεβχω τκ άξχευεηι Τ ξωεασι κατοί γ,ξχτεξοίε ύσμιναε' α λλ εγω ου πι&όμφ, ητ αν πολύ κέξδιον %εν\ ΐππων φειίόμενοε, μη μοι οευοιατο φ οξβηε, άνδξων ειλομίνων, εϊω&οτεε ε^μεναι uöörjv. ωε λ Ιπον, α,υτοίξ πεζός εε 'Ιλιον ειληλου&χ, 305 τόζοισιν πίσυνοε* τα όέ μ cuk tμέλλον ονησε?:. rärj γοος βόιοϊσιν άςισΐηεσσιν εφ η χ χ, Τυ$εΐ0η τ ε, voci Ατςειίη * εκ οομφοτέξοίιν κτξεχεε αϊμ εσσευα βαλών ' ηγειςα 0ε μ ά λλον.

7 Dä i en olycksflund frän kroken den bugtiga bägan 2 lo Dog den dagen jag ner, dä till åljkliga Ilions f ä f e Jag anförde de T roer, till gtinfl ät gudomlige Hektor, ikall ja g komma engäng tillbaka, och Jkäda med ogat M itt hoghvalfviga, flora gemak, min gemäl^och mitt hemland; Itrax derefter en främ ling mig mä af hugga mitt hufvud, 2 15 Om ja g denna min bägt i blosfande elden ej kaflar, Lovderfplittrad i handen; J orty den färgäfves mig fo ljtr. Honom Trcernas drot t, Atneias btfvarade äter: Tala ej fälunda; få r r det dock annorlunda ej varder, b i vi begge emot den mannen med fäln r och vagnar 220 Täge fe n d tlig t, att fä med vapnen vi honom forfokc- Derfor, välan, min åka beflig, att Jkäda, hur desfe Troijkc kamparna veta, att ila och ila i fporrflrech 7 w ga zccy.tj <xhn άτι c πασσάλου α γκ ύλα τόξα 210 γμ α η τω ελόμην, ότε ^Ιλ^ν εις ερατεινήν tys c μην T ςωεσσι, φεςω v χάξίν 'E κτοξι dloo. ε de κε νοσίησω, κα) Ισάζομαι οφ^αλμοΐσι Ίατξΐύ' Ιμην, αλοχόν r e, κα) υφε^εφες y é y a deo μ α f ocjtik επειτ άτι Ιμβϋο κάξη τοόμοι άλλότξίος φω ς, 2 15 μη ly d τοίό'ε ro fot φαεινω ev πυξ'ι Βείην, "λ8ξσ} ό'ιοίχλοίσοχς άνεμώλια yotq μα C7sv\dsi. Τ ον d' χύτ Αινείας, Ύςωων x y c s, αντίον yjvda /Λ\ί ούτως αγοξευε * πχςος d' ονκ εσσεται οίλλως, 7,ξΐν y hs) νω rad' dvdfi, συν Ιτϊποισι και οχεσφιν χ 2 20 αντιβίψ Ιλ&όντε, συν εντεσι πείξ^ηναι. ολλ oty Ιμων οχεων Ιπιβησεο, οφςα tdqxi doι Τξωϊοι Ιπποι, ΙπισΊάμενοι πε$ίαο

8 Hit på fa ltet oeh dit, att både förfölja och undfly: Sdkert de Jkola jem väl ofs f r alfa till fladen, om åter 225 Zevs krigsäran åt Tydeus* fo n, Diomedes förunnar. Nu d å, välan, konftprunkande tyglar och gisfel du fatte Och ja g f j e f Jkall fliga utur fpannvagnen, att kämpa: Eller mot du denne, och ja g vill f p ann et befärja. Honom Lykaons tyfande fon befvarade åter: 230 Länke du f je lf, Aineias, din töm och fålarna dina: Snabbare under eu van tsmhållare Jkola de draga Kupiga vagnen, om Tydevs fon bortfkråmmer ofs åter. Skyggande eljes må hända, de bångas, och vilja ojs icke Fora ifrån krigs fä lt et, fåfnart din flämnia de fakna, 235 L ä tt då flö rt ar på ofsflorfinnade fonen a f T ydevs, D räper ofs f je lf ve, och kor enhofvade kamparna dä dan. Κξοαπνοί μοίν εν&οο xot) ένθα havd μ εν, ηάέ φ έβ εσ $ χ ι * TM koc) voci' 7Sολ/vjg tocmtstov, εϊπεξ αν αυτε Zevs επ) T väsiätj Αιομη&ϊ xvöos θξ&ζ%. αλλ ä y e, νυν μοίσίιγοο xcc) ψΐοο aiyo&hcsvtcc öefcoci, eyoo <Γ 'ίππων οίποβγ\σομ<κι, οφξοο μοίχωμοα *}ε συ rovjε 0ε0ε ο, μελγισουσι öe μοι ίπποι. Τον J αυτε πςοσεειπε Avxocovos ocyåocös vlos* Αινείού, συ μεν ocvtcs ε χ ηνίοο koc) τεω ίπ π ω * μάλλον υφ' γ\νιόχω είν^ότι κοίμπυλον αςμοο οίσετον, είπε^ αν ά ντε φεβωμε οο Tväéos υιόν. μη τω μεν άεισαντε μοίτ^σετον, ovä ebeårjtcv εκφεςεμεν πολεμοιο, τεον φ θ ό γ γ ο ν πο^εοντε 235 ^ επάιζως μ εγα θ υ μου Tvåéos vlos ocvtm τε κτε/ν#, κα» ε λασσ# μ ω νυχα ς ίππους.

9 V. 99 Gufv*" γνκλβν, thoracis cavitas, concavum thoracis, harn e fkh v a lf, ptt-nfirbugla. Eft γνχλο* cavam & tumefactum thoracis finu»men, quod t.-retrs corporh, brachiorum, bumerorum, peftoris, et ventris p res obit et circumcludit. Proprie γΰ*\βν τ y.o7\tv rijs χ α - gas Xiytrru <*<*gκ το yu, quod eft capio. V 'E< incv u t uogjtv Aios vos. fc. ΑτβΧλων. MellUS et exprefius rtdditnr Su-rhice, /a fa n n t m ig, quam om m ig. Ut Apollo h. I. ad proelium pxcitat I.ycaonis fiiium, fortisfineum Pandarum, ira Mufa Poetam, Aio fibi carmine glornm aucupaturum, O dysf. E H J Λ v*/y?tv, e x Lyrice re g io n e, vs ίβ uffi\tvtetcgx?)iwr. t r i i i x x r erig i τΐ}< Toytcios πολit rhrtt ivoy.xuos, qs ίβχσίλιυβ Ud^ixges. V ΣτριπΊηο χίτΰΐνοί. th o ra cis to r tilis, h a m a ti, vel ännu lis c o n fe r ti, loricae annutatae. S c H N E rd k r: etn Panzer von zufammengeflochtener Ringer; cui adjicit Koppkn: Dtefe Kettenpanzer beft mden ans HSkchen oder K-tten, die zw ey auch dreymal Ubereinander lagen. Harc vocat ViRCit /E n : Loricam confertam ham is a u ro - que trilic m, h. e. triplicatis aureis hamis. Zuwoilen lagen ftatt der Kt-tten, kieinere Blecbplstten, gleirh der Fifchfcbnuppep, uber einandt-r. Diele Harntfehe hi^sfen XtxtiuToi χιτώ να. Sic "Ktmi^rov iigy.* beift die Haut des Krokodils H erodot. / /, 6 8 und wurden roch von dtn Perfero getr gen. Cfr.H -ro d o t. E I I I. 61 Harnifcbe der erftern Art, die unfere Vorfahren trugen, findet man noch in dpn ZeughSufern. V- 118 'En eg/uify tyxro t: in hafles jafx um, vel itnpetum, i (kottllåll, i pil/kott, fic is x t 7oms lx5#~r pro μύχισ ^-χι'. fic i s ίγχο* ixbtv, pro μ ά χ,σ $ χ ( ΐγ χ ιϊ "Avfg* i \ i 7v interpretantur per iv xtgalv Ιχαν. Sed et esfe poteft interficere. Nam haftie fixae p a te r e, e.t interfici, ut obfervat C l a r k e, uno eodemque aeftiroat Diomedes, Ad egregiam hanc Diomedis precationem hoc rite inculcat D:na D a c t e r j MLes plus grands H eros prient dans les occafions les plus peripeufes; car le plus grand courage eft jnutile, fi Dieu ne le dinge et foutient. Anjour d hni la plfipart de nos Gueriiers jurei t dans c» s occafions, au lieu de prier: quelle bonte! Nos vero Guftavum Adolphum, nofiratium omnino maximum regum, qui, ante pugnam ineundam, coram Deo et exercitu, ad exercituum D eum, victoriae datorem. pienrisfimrs genu flexo fud pn t preces, laetabundi hac oecafione recolimus. Injecta precationis m entione, non fortasfi leftoribus displicebit pulcerrima, qua nulla furtasfe fuerit fapientior, precandi formula, P'iam inter colloquendum de P recib u s Alcibiadem fuum docuerat Divinus P l a t o, e vetuftiori vate repetitam, Chrifticolis quoque dignisfimsni ; Ir i fituriy tv, rx /uiv err^xd hui ίοχιμίνοα y.oci οινίνχίοις *Au/xi ii$js9 tx i i itivd χχι ιυχομίνβιs dn*xt$e, i. e.

10 G u d, V e rld sk o n u n g, d*t goda ofs g i f, rfa ei oc/r icke Bedje d e t: /ra te ofs ifrå n det onda, om ocjfe vi det bedje V ( 127. Σαχί<7>τ*λ ί, /c«ii v ib r a to r, (kåld[vångare, qui contra hoftem clypeum forriter concutit, a c-αχοί, τ ο, clypeus & χαλλ α, vib ro. Sic οίσκιίηφίξος, φΐρΐσσχχίΐ!: fic & iy% icrnx\ts, c tt. ΑχΧνν <T xv rot χπ οφ^τχχμχν t\o v, * ngtv T y ja g to g fr å n d itt o g a den tåcken, (om fo rd o m det tåckte. Perfolvit poeta quaeftionem, qua dignofcere potuerit Diomedes, hanc esfe V enerem, hunc esfe Martem. This fiction o f H o m e r, ait Po-? e, is fonnded upon an important truth of religion not unknown to the pagans, that God only can open the eyes of m en, and enable them to fee w hat they cannot difcover by their ow n capacity. Tbere are frequent exaraples of in the Old Teftament. V. 138 Xfåo«, fe r io, leviter fa u cio, fu m m a m cutem vulnerando p e rftr in g o, fcribillando corpus fa n g v in e inquino, a x p iu, coloro, tingo &c. Ύπ(ξχλμινον uvxijt, h. e. t * Vgntos rys uvxys, in tra fe p tu m caulee tra n fllien tem. Der Platz vor den Ställen und Hirtenwohnungen, trxb fjio l, w o dafs Vieh w eidete, war mit einer Muer oder mit einem Zaun umgeben. Daher xvxf) it/tgxys. Freilich mufs man hier und an anderer Stelle einer ausfer der Stadt liegewden V iehof oder Vorw erk d en k en / K 6ppen. V. I40. Αλλά y.xri τχβ'μ,χ! JvtTOCi, r i φββι7τχί. i. e. S ed fta b u la fu b it, et defertae (oves) fu g a n tu r, Έ τ χ ^ μ ο ι, i e. t x h rots χγξοΐί ωο?χ<ηχ, i t enxvx as, h. e. anim alium in a g ro fla tio n e s, fe p t a, ovilia cet. Bifariam hujus loci fenfum explicuerunt : alii, ut dicatur p a jlo r fe in aedibus abfcondere ; quce autem a paflo re deferta f u n t, loca om nia te r ro re repleta ; ovesque co n fertim in fla b u lis /te r n i. Alii Leonem intelligunt, fta b u la fu b ir e dictum, ad oves deripiendas. Porro verba: T x (fc n tlyvix) i f i y x (fc. trochos') φοβιίτχι.!. e. g r e g e s, a paflore de fe r ti fu g a n tu r, Scholiaftes ita exponit, ut p a fto r dicatur την ΙξχμΙχν φοβίΐιτ^χι. Quae quidem, ad fententiam, eodem redeunt omnia. Cfr Cnarks, Α γ χ ι? 7νο;, vel χγχ ιτΐν ο!, ab xyχ ΐ et s-if, p ro p e fla n s, c o a c e rva tu s, c o n fe rtu s, a liu s alti contiguus. V. 15 To~f ot/x ιρχομίνοις i γίξχν tkgfvxr ovilgus i. e. Vel, quibus n eq u icq u a m, cum ad bellum p ro ficisceren tu r, /e n e x in te rp re ta tu s eft Jotnniec. Vel, Q u ib u s, num quam r e v e r fu r is, in te rp re ta tu s eft f'om nia, Vel, Q uibus non am plius in te rp re ta tu r u s era t fo m riia re v trfts Ernefti yero explicuit: Q uibus euntibus (fc, ad bellum) p a te r non in te rp re ta tu s e ra t fo m n ia, i. e. neglexerat pater filiis interpretari fomnia. Etenim fi3* V m ' funt euntes. Ita mox v 198 yot ίξχομίη» eft m ihi a d bellum eu nti. Cfr praeterea K oppen, P o p e et C la k k je.