Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Φυσικής Εργαστήριο Ηλεκτρονικής. Ψηφιακά Ηλεκτρονικά

Transcript

1 Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Φυσικής Ψηφιακά Ηλεκτρονικά Μετατροπή Αναλογικού Σήματος σε και Ψηφιακού Σήματος σε Επιμέλεια Διαφανειών: Δ. Μπακάλης Πάτρα, Φεβρουάριος 2009 Εισαγωγή A/D Ψηφιακή Επεξεργασία D/A Η ψηφιακή επεξεργασία και μετάδοση τος πλεονεκτεί έναντι της αντίστοιχης αναλογικής λόγω κυρίως της ακρίβειας και της ανοσίας στο θόρυβο. Απαιτείται η μετατροπή των αναλογικών σημάτων (π.χ. ακουστικά τα) σε ψηφιακή μορφή (ακολουθία από 0 και 1). Μετατροπείς αναλογικού τος σε ψηφιακό (Analog-to-Digital Converters ADCs). Μετατροπείς ψηφιακού τος σε αναλογικό (Digital-to-Analog Converters DACs). Ολοκληρωμένα Μνήμη Πολυδονητές Σύγχρονα Καταχωρητές Μετατροπείς και Προγραμματιζόμενη Ακολουθιακά Κυκλώματα και Σκανδαλιστής A/D και Μετρητές Ψηφιακής και Κυκλώματα D/ASchmitt Λογικής 2 Μετατροπή A/D και D/A 2

2 Εισαγωγή A/D Ψηφιακή Επεξεργασία D/A Η μετατροπή του αναλογικού (ψηφιακού) τος στο ψηφιακό (αναλογικό) δημιουργεί μια «αντιστοιχία» ανάμεσα στην τιμή του αναλογικού τος και στην ακολουθία 0 και 1 του ψηφιακού τος. Η μετατροπή από αναλογικό σε ψηφιακό δεν είναι συνεχής αλλά γίνεται κατά διαστήματα (ρυθμός δειγματοληψίας). Ολοκληρωμένα Μνήμη Πολυδονητές Σύγχρονα Καταχωρητές Μετατροπείς και Προγραμματιζόμενη Ακολουθιακά Κυκλώματα και Σκανδαλιστής A/D και Μετρητές Ψηφιακής και Κυκλώματα D/ASchmitt Λογικής 3 Μετατροπή A/D και D/A 3 Μετατροπή Αναλογικού-σε- Ολοκληρωμένα Μνήμη Πολυδονητές Σύγχρονα Καταχωρητές Μετατροπείς και Προγραμματιζόμενη Ακολουθιακά Κυκλώματα και Σκανδαλιστής A/D και Μετρητές Ψηφιακής και Κυκλώματα D/ASchmitt Λογικής 4 Μετατροπή A/D και D/A 4

3 Μετατροπείς D/A v o = -(v 1 /R 1 +v 2 /R v n /R n )R f Οι τιμές των αντιστάσεων επιλέγονται κατάλληλα (διπλάσια η κάθε μία σε σχέση με την προηγούμενη) ώστε να δημιουργούν τα κατάλληλα ρεύματα (μισό σε σχέση με το προηγούμενο). Τα ρεύματα αθροίζονται και οδηγούνται στον τελεστικό ενισχυτή. Ολοκληρωμένα Μνήμη Πολυδονητές Σύγχρονα Καταχωρητές Μετατροπείς και Προγραμματιζόμενη Ακολουθιακά Κυκλώματα και Σκανδαλιστής A/D και Μετρητές Ψηφιακής και Κυκλώματα D/ASchmitt Λογικής 5 Μετατροπή A/D και D/A 5 Μετατροπείς D/A κλίμακας R-2R v o =-(a 3 /2+a 2 /4+a 1 /8+a 0 /16)v a =-2-4 (a a a a )v a Χρησιμοποιούμε 2 μόνο τιμές αντιστατών R και 2R. Σε κάθε κόμβο η τάση είναι η μισή. Σε κάθε αντιστάτη 2R το ρεύμα είναι το μισό. Η τάση στην έξοδο είναι ανάλογη του γινομένου της τιμής του ψηφιακού τος και της τάσης αναφοράς. Ολοκληρωμένα Μνήμη Πολυδονητές Σύγχρονα Καταχωρητές Μετατροπείς και Προγραμματιζόμενη Ακολουθιακά Κυκλώματα και Σκανδαλιστής A/D και Μετρητές Ψηφιακής και Κυκλώματα D/ASchmitt Λογικής 6 Μετατροπή A/D και D/A 6

4 Μετατροπείς D/A κλίμακας R-2R Η τάση στην έξοδο είναι ανάλογη του γινομένου της τιμής του ψηφιακού τος και της τάσης αναφοράς. Ολοκληρωμένα Μνήμη Πολυδονητές Σύγχρονα Καταχωρητές Μετατροπείς και Προγραμματιζόμενη Ακολουθιακά Κυκλώματα και Σκανδαλιστής A/D και Μετρητές Ψηφιακής και Κυκλώματα D/ASchmitt Λογικής 7 Μετατροπή A/D και D/A 7 Μετατροπείς D/A τύπου πολλαπλασιασμού V o = -V ref (a n-1 /2 1 +a n-2 / a 1 /2 n-1 +a 0 /2 n ) Η τάση εξόδου είναι το γινόμενο της τάσης αναφοράς επί την ψηφιακή είσοδο. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε μεταβλητή τάση αναφοράς. Όταν η τάση της εξόδου είναι πάντα μικρότερη της μονάδας, τότε το κύκλωμα ονομάζεται «προγραμματιζόμενος εξασθενητής». Ολοκληρωμένα Μνήμη Πολυδονητές Σύγχρονα Καταχωρητές Μετατροπείς και Προγραμματιζόμενη Ακολουθιακά Κυκλώματα και Σκανδαλιστής A/D και Μετρητές Ψηφιακής και Κυκλώματα D/ASchmitt Λογικής 8 Μετατροπή A/D και D/A 8

5 Μετατροπείς Α/D παράλληλης μετατροπής Χρησιμοποιούμε κυκλώματα συγκριτών με πολλές τάσεις αναφοράς που δημιουργούνται απότοδικτύωματων αντιστατών. Οδηγούμε τις εξόδους των συγκριτών σε ένα ψηφιακό κύκλωμα το οποίο παράγει μία ακολουθία 0 και 1 για κάθε τιμή του τος εισόδου. Ολοκληρωμένα Μνήμη Πολυδονητές Σύγχρονα Καταχωρητές Μετατροπείς και Προγραμματιζόμενη Ακολουθιακά Κυκλώματα και Σκανδαλιστής A/D και Μετρητές Ψηφιακής και Κυκλώματα D/ASchmitt Λογικής 9 Μετατροπή A/D και D/A 9 Μετατροπείς Α/D με σύγκριση με απαρίθμηση Όταν ξεκινήσει η διαδικασία της μετατροπής, ο απαριθμητής ξεκινά να απαριθμεί. Η έξοδος του απαριθμητή μετατρέπεται σε αναλογικό μέσω ενός D/A μετατροπέα και οδηγείται σε ένα συγκριτή. Η έξοδος του συγκριτή καθοδηγεί την είσοδο επίτρεψης μέτρησης του απαριθμητή. Ο χρόνος μετατροπής εξαρτάται από την τιμή του αναλογικού τος. Ολοκληρωμένα Μνήμη Πολυδονητές Σύγχρονα Καταχωρητές Μετατροπείς και Προγραμματιζόμενη Ακολουθιακά Κυκλώματα και Σκανδαλιστής A/D και Μετρητές Ψηφιακής και Κυκλώματα D/ASchmitt Λογικής 10 Μετατροπή A/D και D/A 10

6 Μετατροπείς A/D διαδοχικών προσεγγίσεων Ο απαριθμητής αντικαθίσταται από έναν καταχωρητή με κατάλληλη λογική. Εφαρμόζεται διαδικασία εκτίμησης και δοκιμής (trial and error). Ολοκληρωμένα Μνήμη Πολυδονητές Σύγχρονα Καταχωρητές Μετατροπείς και Προγραμματιζόμενη Ακολουθιακά Κυκλώματα και Σκανδαλιστής A/D και Μετρητές Ψηφιακής και Κυκλώματα D/ASchmitt Λογικής 11 Μετατροπή A/D και D/A 11 Μετατροπείς A/D διπλής κλίσεως Χρησιμοποιείται κύκλωμα αναλογικού ολοκληρωτή ο οποίος τροφοδοτείται από το αναλογικό για ορισμένο χρόνο. Στη συνέχεια απομακρύνεται το από την είσοδο του ολοκληρωτή και εφαρμόζεται μία τάση αναφοράς αντίθετης πολικότητας. Ο χρόνος για να επανέλθει ο ολοκληρωτής στην αρχική του κατάσταση αποτελεί μέτρο του αναλογικού τος και καταγράφεται ως ένας αριθμός παλμών ρολογιού. Ολοκληρωμένα Μνήμη Πολυδονητές Σύγχρονα Καταχωρητές Μετατροπείς και Προγραμματιζόμενη Ακολουθιακά Κυκλώματα και Σκανδαλιστής A/D και Μετρητές Ψηφιακής και Κυκλώματα D/ASchmitt Λογικής 12 Μετατροπή A/D και D/A 12

7 Δειγματοληψία - Κράτηση Το αναλογικό μετατρέπεται σε μια σειρά παλμών οι οποίοι οδηγούνται στον αναλογικό-σε-ψηφιακό μετατροπέα. Ολοκληρωμένα Μνήμη Πολυδονητές Σύγχρονα Καταχωρητές Μετατροπείς και Προγραμματιζόμενη Ακολουθιακά Κυκλώματα και Σκανδαλιστής A/D και Μετρητές Ψηφιακής και Κυκλώματα D/ASchmitt Λογικής 13 Μετατροπή A/D και D/A 13 Βιβλιογραφία 1. Ηλεκτρονικά Ψηφιακά Κυκλώματα, Θ. Δεληγιάννης, Εκδόσεις Πανεπιστημίου Πατρών, Circuit Simulator ( Ολοκληρωμένα Μνήμη Πολυδονητές Σύγχρονα Καταχωρητές Μετατροπείς και Προγραμματιζόμενη Ακολουθιακά Κυκλώματα και Σκανδαλιστής A/D και Μετρητές Ψηφιακής και Κυκλώματα D/ASchmitt Λογικής 14 Μετατροπή A/D και D/A 14