Η έννοια της Αειφορικής Ανάπτυξης. Ν.Σ.Ευσταθιάδης

Transcript

1 Η έννοια της Αειφορικής Ανάπτυξης Ν.Σ.Ευσταθιάδης

2 Ο όρος αειφορία διατυπώθηκε για πρώτη φορά το 1713 από τον H.C. von Carlowitz στο έργο του Sylvicultura Oeconomica ο οποίος συνιστούσε να γίνεται αποταµίευση ξύλου, ώστε η εκµετάλλευση των δασών να είναι συνεχής, σταθερή και διαρκής, δηλαδή αειφορική, γιατί σε αντίθετη περίπτωση δεν είναι δυνατόν να επιβιώσει η χώρα

3 Κατά τον καθηγητή Γεωργόπουλο: Η αειφορία είναι βασικόν αξίωµα εις την δασοπονίαν. Πρέπει να κατανοηθεί καλώς ότι τα δάση, ως φυσικόν αγαθόν, είναι κοινή κληρονοµία των µελλουσών γενεών, της παρούσης γενεάς εχούσης µόνο την επικαρπίαν.

4 Ήδη από το 1972: η ιακήρυξη των Ηνωµένων Εθνών για το Περιβάλλον στη Στοκχόλµη επισηµαίνει ότι η προστασία και η βελτίωση του περιβάλλοντος αναγορεύονται σε καθήκον, χάριν τόσο των παρουσών όσο και των µελλοντικών γενεών.

5 Επαναλήφθηκε δε οµοίως το 1975 στην τελική πράξη της Συνδιάσκεψης για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη στο Ελσίνκι: η προστασία και η βελτίωση του περιβάλλοντος καθώς και η προστασία της φύσης και η ορθολογικότερη διαχείριση των φυσικών πόρων, προς το συµφέρον των παρουσών και των µελλοντικών γενεών αποτελεί µία πολύ σηµαντική υποχρέωση των κρατών για την εξασφάλιση της ποιότητας ζωής των λαών και την οικονοµική ανάπτυξη

6 Το 1987 η Παγκόσµια Επιτροπή για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη γνωστή και ως Επιτροπή Brundtland από το όνοµα της προέδρου της καθόρισε ότι η: αειφορική ανάπτυξη είναι η ανάπτυξη που ανταποκρίνεται στις ανάγκες του παρόντος χωρίς να περιορίζει τη δυνατότητα των µελλοντικών γενεών να ικανοποιήσουν τις δικές τους ανάγκες

7 Ορίζεται ακόµη ως: βιώσιµη ή αειφορική ανάπτυξη είναι η συµβατή προς το περιβάλλον ανάπτυξη, αυτή που δεν εξαντλεί τους φυσικούς πόρους αλλά τους διαφυλάσσει όχι µόνο για τις παρούσες αλλά και για τις µέλλουσες γενιές.

8 Η αειφορική ανάπτυξη αποτελεί επίσης: το σύνολο των δραστηριοτήτων που αναµένεται να βελτιώσουν τις συνθήκες της ανθρώπινης διαβίωσης µε τέτοιο τρόπο που η βελτίωση αυτή να διατηρείται

9 Σε αντίθετη περίπτωση: η ανάπτυξη για την ανάπτυξη είναι η ιδεολογία του καρκινικού κυττάρου, ακριβώς όπως ένας διαρκώς αναπτυσσόµενος καρκίνος καταστρέφει τον ξενιστή του µε την καταστροφή των συστηµάτων υποστήριξης της ζωής, έτσι και µία διαρκώς επεκτεινόµενη παγκόσµια οικονοµία καταστρέφει τον οικοδεσπότη του, δηλαδή το οικοσύστηµα της γης

10 Από οικονοµική άποψη η αειφορική ανάπτυξη ορίζεται ως: εµπεριέχουσα τη µεγιστοποίηση του καθαρού οφέλους από την οικονοµική ανάπτυξη υποκείµενη στη διατήρηση των υπηρεσιών και της ποιότητας των φυσικών πόρων.

11 Η έννοια αυτή στην πράξη προϋποθέτει: Χρήση των φυσικών πόρων µε ρυθµό κατώτερο ή ίσο προς το ρυθµό αναπλήρωσης τους Αριστοποίηση της αποτελεσµατικότητας χρήσεως τους και σε σχέση υποκατάστασης µεταξύ των πόρων και της τεχνολογικής προόδου

12 Και ουσιαστικά προτείνει ένα νέο τρόπο ζωής: αειφορική διαβίωση σηµαίνει αποδοχή του καθήκοντος της αναζήτησης της αρµονίας µε τους λοιπούς συνανθρώπους και τη φύση. Ο βασικός κανόνας είναι ότι οι άνθρωποι πρέπει να µοιράζονται τα αγαθά και να φροντίζουν τη Γη. Η ανθρωπότητα δεν πρέπει να παίρνει από τη φύση περισσότερα από όσα η φύση µπορεί να αναπληρώσει

13 Kofi Annan:στο άµεσο µέλλον πρέπει να προσβλέπουµε : ή σε έναν κόσµο όπου οι οικονοµικές και κοινωνικές ανάγκες θα ισοζυγίζονται µε τις δυνατότητες των φυσικών πόρων της γης και των οικοσυστηµάτων ή σε έναν κόσµο πενόµενο από την υποβάθµιση του περιβάλλοντος όπου η φτώχεια και η πείνα θα καταδυναστεύουν πάνω από ένα δισεκατοµµύριο ανθρώπινες υπάρξεις

14 η αειφορική ανάπτυξη, είναι το έναυσµα για την ουσιαστική αλλαγή της λειτουργίας της δηµόσιας διοίκησης και του τρόπου διακυβέρνησης, η αειφορική ανάπτυξη απαιτεί προσήλωση στην έντιµη οικονοµική πολιτική και διαχείριση, αποτελεσµατική και προβλέψιµη δηµόσια διοίκηση, ενσωµάτωση της περιβαλλοντικής διάστασης στη λήψη των αποφάσεων

15 Στο αναθεωρηµένο Σύνταγµα της χώρας µας τονίζεται επακριβώς: Η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του Κράτους και δικαίωµα του καθενός. Για τη διαφύλαξη του το κράτος έχει υποχρέωση να παίρνει ιδιαίτερα προληπτικά ή κατασταλτικά µέτρα στο πλαίσιο της αρχής της αειφορίας

16 Αυτή η έννοια της διηνεκούς παραγωγής έχει περιγραφεί ως θεµελιώδες δόγµα ειδικά στη δασοπονία: για να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις µας στους απογόνους µας και για να σταθεροποιήσει τις κοινότητές µας, κάθε γενεά πρέπει να στηρίξει τους πόρους της σε υψηλό επίπεδο και να τους παραδώσει αµείωτους. Η συνεχής παραγωγή ξύλου είναι µια πτυχή της πιο θεµελιώδους ανάγκης ατόµων για να στηρίξει τη ζωή

17 Με την αειφορική ανάπτυξη επιτυγχάνεται: Ο περιορισµός της καταστροφής και η δίκαιη κατανοµή των φυσικών πόρων Η διαρκής και ορθολογική αξιοποίηση τους Η αποφυγή µόνιµων οικολογικών ζηµιών Η εξασφάλιση της συνολικής ποιότητας ζωής Η διάθεση των µέσων παραγωγής µε πραγµατικά κοινωνικά και οικονοµικά κριτήρια

18 Για την επίτευξη της αειφόρου ανάπτυξης πρέπει να αντιµετωπισθούν άµεσα τα µεγάλα οικολογικά προβλήµατα: Οι κλιµατικές αλλαγές Η αποδάσωση, η διάβρωση και η απερήµωση Η ρύπανση της ατµόσφαιρας Η καταστροφή της βιολογικής ποικιλοµορφίας Η εξάντληση των υδατικών πόρων Η υποβάθµιση του αστικού και του παράκτιου περιβάλλοντος Η ορθολογική διάθεση των αποβλήτων

19 Η φιλοσοφία της αειφορικής ανάπτυξης καθορίζει και τους προσανατολισµούς των οικονοµικών δραστηριοτήτων: Γεωργία: εναλλακτική, βιολογική, φιλική προς το περιβάλλον Βιοµηχανία: οικολογικά συµβατές παραγωγικές διαδικασίες Ενέργεια: στηριγµένη στους ανανεώσιµους πόρους Τουρισµός:διαφοροποίηση διαφοροποίηση, εναλλακτικές µορφές

20 Αλλά και της κοινωνικής ανάπτυξης: Ορθολογικός σχεδιασµός των χρήσεων γης Προαγωγή των µέσων µαζικής µεταφοράς Βελτίωση της ποιότητας του αστικού περιβάλλοντος Αυστηρή εφαρµογή των περιβαλλοντικών προτύπων

21 Όπως και του σχεδιασµού της πολιτικής: Με την ενσωµάτωση των περιβαλλοντικών αξιώσεων σε όλους τους τοµείς δράσης Με την ανάπτυξη των φιλικών προς το περιβάλλον τεχνολογιών Με τη διαρκή ενηµέρωση των πολιτών Με την άµβλυνση των περιφερειακών ανισοτήτων