ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ"

Transcript

1 ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΥ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ Πρακτικά Διε$νοΰς Συνεδρίου αφιερωμένου στη μνήμη του Κ. Θ. ΔΗΜΑΡΑ ΑΘΗΝΑ 1995

2 ASSOCIATION D ÉTUDE DES LUMIÈRES EN GRÈCE CULTURE ET SOCIÉTÉ NÉOHELLÉNIQUES Actes d un Congrès International dédié à la mémoire de C. TH. DIMARAS Textes recueillis par DIMITRIS APOSTOLOPOULOS ATHÈNES 1995

3 ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΥ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ Πρακτικά Διεθνούς Συνεδρίου αφιερωμένου στη μνήμη του Κ. Θ. ΔΗΜΑΡΑ ΑΘΗΝΑ 1995

4 Οργανωτική Επιτροπή τοΰ Συνεδρίου Δ. Γ. Αποςτολοποτλος Φίλιππος Ηλιοτ Π. Δ. Μιχαηλαρης Emm. Ν. ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ Οΐ εργασίες τοϋ Συνεδρίου έγιναν στήν Αθήνα, στο Αμφιθέατρο «Α. Ζέρβας» τοϋ Έθνικοϋ 'Ιδρύματος Ερευνών, στις 29, 80 Σεπτεμβρίου καί 1η Οκτωβρίου ISBN

5 Περιεχόμενα Δ. Γ. Α., Προλογικό σημείωμα... 7 ΜΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΕΡΕΙΠΙΑ - Η ΤΟΥΡΚΟΠΑΤΗΜΕΝΗ ΕΛΛΑΔΑ ΝΙΚΟΣ Κ. ψημμενοσ, 'Ο «Λόγος» τοϋ Μανουήλ Κορινθίου «κατά Γεμιστού καί Βησσαρίωνος» Δ. Γ. ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΤΛΟΣ, Ή Πολιτική καί τό Δίκαιο «μέσ άπο τα ερείπια» 29 ΣΤΟΝ ΑΙΩΝΑ ΤΩΝ ΦΑΝΑΡΙΩΤΩΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ II. Δ. ΜίΧΑΗΛΑΡΗΣ, Χρύσανθος Νοταράς: ή θέση του γιά τον άφορισμό των άρχόντων ΜΑΡΙΑ Α. ΧΡΙΣΤΟΠΟϊΛΟΤ, Τό χειρόγραφο «Περί άνεξιθρησκείας» τοϋ Εύγένιου Βούλγαρη (Πρόδρομη ανακοίνωση) ΑΛΚΗΣ Αγγέλου, Περί άγιων, εικόνων καί θαυμάτων ΕΛΙΣΑΒΕΤ Α. ΖλχΑΡΙΑΔΟΥ, Κλέφτες τής Τουρκίας καί τά τραγούδια τους 87 II ΝΕΑ ΗΘΙΚΗ - ΤΌ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ Αλεξης ΠΟΛΙΤΗΣ, Τό παραμύθι των άστών. Σκέψεις γιά τις άπαρχές τοϋ νεοελληνικοΰ μυθιστορήματος ΑΝΝΑ ΤΑΜΠΑΚΗ, Δημήτριος Δάρβαρης: Οί περί «ηθικής» άντιλήψεις του 107 ΣΤΕΡ. ΦΑΣΟΥΛΑΚΗΣ, Γιά τήν επικράτηση τοϋ έθνικοΰ όνόματος «ΔΡΑΞΑΣΘΕ ΠΑΙΔΕΙΑΣ» ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΛΟΥΜΙΔΗΣ, Ή παιδεία στήν Ήπειρο (ώς τά μέσα τοϋ ΙΖ' al.) 133 AP. II. ΣΤΕΡΓΕΛΛΗΣ, Τά «φώτα» καί ή διοικητική διαχείριση των υποθέσεων τής έκπαίδευσης κατά τήν Επανάσταση Ελένη Κοντιαδη-Τςιτςωνη, Ή συμβολή τοϋ Friedrich Thiersch στή διαμόρφωση τής έλληνικής παιδείας ΟΛΓΑ Κατςιαρδη-HerinG, Εκπαίδευση στή Διασπορά: Πρός μιά παιδεία έλληνική ή πρός «θεραπεία» τής πολυγλωσσίας; Αντε ΙΑ ΦΡΑΝΤΖΗ, Ό Ε. Α. Σοφοκλής καί ή πρώτη νεοελληνική «Χρηστομάθεια» στις Η.Π.Α ΛΕΞΙΚΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΣΦΟΙΝΗ, Λεξιλόγια καί Διαφωτισμός: Οί Εφημερίδες τοϋ Π. Κοδρικα

6 10 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΝΤΙΝΟΣ ΓΕΩΡΓΟΥΔΗΣ, Περί τό Έλληνοαλβανικο Λεξικό τοϋ Μάρκου Μπότσαρη NADJA DANOVA, Λεξικογραφία καί ιδεολογία: ή περίπτωση τοϋ Constantin Fotinof ( ) Ο ΚΟΡΑΗΣ ΚΑΙ Η ΕΠΟΧΗ TOT EMM. N. ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ, «Μέση οδός» καί Διονύσιος 'Αλικαρνασσεύς. Σχόλιο σέ μια αύτοκριτική τοϋ Κοραή γιά τη γλωσσική του θεωρία 237 ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΗλιΟΤ, Άπά την κριτική στην άρνηση τής παράδοσης: ή περί- ' πτώση τοϋ Κοραή ΤΡΙΑΝΤΑΦΤΛΛΟΣ Ε. ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ, Σημειώσεις για το Διαφωτισμό στην Κωνσταντινούπολη τοϋ ΣΤΟΝ «ΜΕΓΑΛΟ ΑΙΩΝΑ» Σπ. I. ΑςΔΡΑΧΑΣ, Αναμορφώσεις ή ό Νέος Ιατρός Cornelia Papacostea-Danielopolu, Lecture politique et intérêt pour l histoire dans quelques miscellanées manuscrites grecques de Bucarest Βας. Βλ. ΣΦΤΡΟΕΡΑΣ, Οί πρώτες εφημερίδες τής Έρμούπολης: φιλολογικές καί πολιτικές άνιχνεύσεις ΓΕΩΡΓΙΟΣ Δ. ΔΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΣ, Ή συλλογή των τοπικών νομικών εθίμων καί ό Λεωνίδας Χρυσανθόπουλος ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Γ. ΠίΤΣΑΚΗΣ, «Από τοϋ Άρμενοπούλου είς τον Μοντεχρΐστον»: ό Κωνσταντίνος Άρμενόπουλος στή νεοελληνική παιδεία 333 ΓΙΩΡΓΟΣ Γ. ΑλιςΑΝΔΡΑΤΟΣ, Φιλολογικά εύτράπελα. «Ό ποιητής Γεώργιος Έξαρχόπουλος Ματθαίου, έκ τής νήσου Άμοργοΰ 'Ρομφαίου καί τών ποιητών κορυφαίου» Π. Δ. ΜΑΣΤΡΟΔΗΜΗΤΡΗΣ, Παραλογοτεχνία καί κοινωνική πραγματικότητα (Ή περίπτωση τών ληστρικών μυθιστορημάτων) ΚΩΣΤΑΣ ΛΑΠΠΑΣ, Ή οικογένεια τοϋ Κων. Οικονόμου μέσα άπό τήν αλληλογραφία της ( ) EPH ΣτΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ, «Στολισμένη με γράμματα» (Ή εικόνα τής μορφωμένης Έλληνίδας στή λογοτεχνία τοϋ 19ου αίώνα) ANNITA ΠΡΑΣΣΑ, Ή «Φιλοπρόοδος Εταιρεία»: ένας πολιτιστικός σύλλογος στο Βόλο ( ) 437 ΕΥΓΕΝΙΑ ΚεφαλληνΑΙΟΥ, Μηχανισμοί ενίσχυσης τής εθνικιστικής ιδεολογίας στο τελευταίο τέταρτο τοϋ 19ου αί. «Ή διατήρησις καί μετάδοσις τών έθνικών αναμνήσεων» ΝΕΕΣ ΠΤΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΕΛΠΙΔΕΣ ΑΛΕΞΗΣ ΔΗΜΑΡΑΣ, Εκπαιδευτική μεταρρύθμιση : Μία πρώτη παράλληλη άνάγνωση τών εισηγητικών έκθέσεων

7 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 11 PENA ΣΤΑΥΡΙΔΗ-ΠΑΤΡΙΚΙΟΥ, «Οί μελλοντικές κατευθύνσεις τής φυλής». Προβληματισμοί 'Ελλήνων διανοουμένων μετά τούς Βαλκανικούς πολέμους ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κοντογιαννη, Γράμματα τοϋ Γ. Σεφέρη στύν Γ. Άποστολίδη 499 ΚΥΡ. ΝΤΕΛΟΠΟΪΛΟΣ, Φιλολογικά ψευδώνυμα. Μέθοδοι προσέγγισης καί προβλήματα άνίχνευσης, ταύτισης καί άποκατάστασης JACQUES Bouchard, Επτά καί ένα κεφάλαια γιά την ποίηση Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤΗΝ ΜΕΤΑΓΕΝΕΣΤΕΡΗ ΕΛΛΑΔΑ Λοτκια ΔρουλιΑ, Ό ποιητής Αλέξανδρος Σοϋτσος καί ή κλίση του στην ιστοριογραφία N. Ε. ΚΑΡΑΠΙΔΑΚΗΣ, 'Η «άνακάλυψη» τής πολιτικής ιστορίας καί ή έννοιολογική προετοιμασία τοϋ Έρμάννου Αούντζη ΙΐΑΣΧΑΛΗΣ Μ. ΚίΤΡΟΜΗΛΙΔΗΣ, Συγκριτικές προσεγγίσεις στύν Νεοελληνικό Διαφωτισμό ΒΑΣΙΛΗΣ ΚρεΜΜΥΔΑΣ, Ή «τέχνη» τοϋ ιστοριογράφου: Κ. Θ. Δημαράς καί Νίκος Σβορώνος MARIO Vitti, Ή ιστοριογραφία ώς αύτοβιογραφία Γ. Β. ΔΕΡΤΙΛΗΣ, «Φαντασία πιθανή»: ιστορία, άπροσδιοριστία καί προβλεψιμότητα TABLE DES MATIÈRES

8 Π. Δ. ΜΙΧΑΗΛΑΡΗΣ Χρύσανθος Νοτοράς: η θέση του γιά τον άφορισμ,ό των αρχόντων Η έκκλησιαστική ποινή τοϋ άφορισμοϋ άπό τούς πρώτους χριστιανικούς αιώνες δταν άρχίζει νά εμφανίζεται στις κωδικοποιήσεις κανόνων άλλα καί να χρησιμοποιείται στίς μεταξύ των χριστιανών διάφορες καί ώς τον προχωρημένο 19ο αί. άποτέλεσε το σπουδαιότερο καί πλέον άποτελεσματικό οπλο στά χέρια τών έκκλησιαστικών παραγόντων έ ναντι τών παρανομούντων χριστιανών. 'Η επίδοσή της ύπήρξε μεγάλη κυρίως κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας, δταν ή πολιτική κατάσταση ευνόησε άκόμα περισσότερο τήν προσφυγή τών υποδούλων στήν έκκλησιαστική δικαιοσύνη αύτή ή τελευταία ύπό τήν πίεση τών νέων αρμοδιοτήτων της θά κάνει χρήση της ποινής τόσο στο προληπτικό δσο καί στο κατασταλτικό επίπεδο. Χαρακτηριστικό γνώρισμα τοϋ νέου ειδικού βάρους πού προσλαμβάνει τό έπιτίμιο είναι ή επέκταση τής χρήσης του σέ πολλές δραστηριότητες τοϋ κοινωνικού βίου πέραν βεβαίως τών καθαρά εκκλησιαστικών υποθέσεων δπως λ.χ. είναι οί διαφορές γιά οικονομικά ζητήματα, στήν διευθέτηση τών όποιων θά παρέμβει μέ ιδιαίτερη επιτυχία ή τουλάχιστον θά άποτελέσει τόν πρώτο άναβαθμό στήν διαδικασία άποκατάστασης του δικαίου. 'Όπως είναι εύλογο, ή ε κτεταμένη χρήση τοϋ άφορισμοϋ μέ δσα αύτή συνεπάγεται, πέραν τών άλλων, άποτέλεσε βασικό συντελεστή στήν διαμόρφωση τής νοοτροπίας καί συμπεριφοράς τοϋ ύπόδουλου χριστιανού. Τοΰτο επειδή ή δημιουργία τοϋ φόβου πού επιδιώκεται μέσω τών άφοριστικών άπειλών εΐταν δυνατόν νά συντελέσει στόν ύπερτονισμό «άλογων» φαινομένων (βρυκόλακες, άλιωτοι νεκροί κ.τ.δ.) τά όποια μέ τήν σειρά τους μπορούν νά προσδιορίσουν τήν συμπεριφορά τών χριστιανών. Βεβαίως σήμερα ό λόγος δέν είναι γενικώς περί τοϋ άφορισμοϋ.1 'Ωστόσο προκειμένου νά σχηματίσουμε χονδρικά τήν εικόνα τοϋ έπιτιμίου πρέπει νά προσθέσουμε δτι εναντίον τής ποινής ή έκτεταμένη 1. Τά θέματα αύτά πραγματεύομαι διεξοδικά στήν άνέκδοτη άκόμα διδακτορική μου διατριβή πού έχει ώς άντικείμενο τήν ποινή τοΰ άφορισμοϋ καί ιδιαίτερα το ειδικό βάρος πού αύτή άπέκτησε κατά τήν διάρκεια τής Τουρκοκρατίας.

9 44 Π. Δ. ΜΙΧΑΗΛΑΡΗΣ έφαρμογή της οποίας πολλές φορές οδήγησε σέ καταχρήσεις καί υπερβολές γρήγορα έμφανίστηκε οξεία κριτική, πού κυρίως προήλθε άπό τούς κόλπους τής έκκλησίας. "Αν άφήσουμε προσωρινά κατά μέρος τίς νομοθετικές εκκλησιαστικές άλλα καί πολιτικές ρυθμίσεις πού κυρίως άπέβλεπαν στον προληπτικό περιορισμό τής ποινής θεσπίζοντας τά δρια εντός των όποιων οφείλε νά κινείται, ζωηρή άκούστηκε καί ή φωνή τοϋ Μεθόδιου Ανθρακίτη, του Κοσμά Αίτωλοϋ καί άργότερα του Θεόκλητου Φαρμακίδη καί άλλων έκκλησιαστικών ιθυνόντων εναντίον τής γενικευμένης καί παράλογης επιβολής τοϋ επιτιμίου- βεβαίως καθένας τους είχε διαφορετικούς λόγους κάθε φορά γιά νά άσκήσει τήν κριτική του. Στή σειρά αύτή καί μάλιστα στήν άρχή της όσον άφορά τούς νεότερους χρόνους πρέπει τώρα νά τοποθετήσουμε καί τον Χρύσανθο Νοταρά. 'Ιεράρχης μέ πολυετείς καί πολύμοχθες σπουδές2 στήν Δύση συνδέεται κατά κάποιον τρόπο μέ τήν άνοδο των Φαναριωτών. Άλλωστε ή έξάρτησή του άπο τήν εκκλησία των 'Ιεροσολύμων καί ή εξάρτηση αυτής άπό τό περιβάλλον των 'Ηγεμονιών σχεδόν τον υποχρεώνει νά κινείται συχνά στον χώρο τής Μολδοβλαχίας.3 Στά τέλη λοιπόν τοϋ 17ου αί. ό Χρύσανθος βρίσκεται στήν ηγεμονική αύλή τής Βλαχίας, άρχιμανδρίτης άκόμα (πατριάρχης 'Ιεροσολύμων θά γίνει το 1707, μετά τον θάνατο τοϋ Δοσιθέου), δπου συντάσσει πραγματεία περί άφορισμοΰ,4 ή οποία δμως δέν θά φθάσει τελικά ποτέ στο τυπογραφείο.5 2. Είναι χαρακτηριστική ή αναφορά τοϋ Νικόλαου Κομνηνοΰ Παπαδόπουλου ό όποιος ονομάζει τίς σπουδές τοϋ μετέπειτα πατριάρχη 'Ιεροσολύμων «χρυσάνθειες», θέλοντας μέ τόν τρόπο αύτό νά τονίσει τό εδρος καί τήν διάρκεια των σπουδών τοϋ νεαροΰ Νοταρα. 3. Χαρακτηριστική έκδήλωση τοϋ ίδεολογικοΰ κλίματος πού υποχρεώνεται νά υπηρετήσει ό νεαρός τότε άρχιμανδρίτης είναι ή δημοσίευση τό 1691 της μετάφρασης τοϋ τυπικοΰ πλέον κειμένου, δηλαδή των Συμβουλών τοϋ Βασιλείου A τοϋ Μακεδόνος προς τον υιόν του Λέοντα (Ε. Legrand, Bibliographie Hellénique 17ος αί., τ. 3, άρ. 643). 4. 'Η πραγματεία τιτλοφορείται «Χρυσάνθου πρεσβυτέρου καί άρχιμανδρίτου τοϋ άποστολικοΰ των 'Ιεροσολύμων άγιωτάτου πατριαρχικού θρόνου, περί άφορισμοϋ, κατ αΐτησιν τοϋ γαληνοτάτου καί θεοσεβεστάτου αύθέντου καί ήγεμόνος πάσης Ούγγροβλαχίας κυρίου κυρίου Ίωάννου Κωνσταντίνου Βεσαράβα Πραγκοβάνου βοεβόδα». 5. Σώζεται σέ τρία χειρόγραφα: Μετοχιού τοϋ Παναγίου Τάφου (ΕΒΕ 69), πατριαρχείου 'Ιεροσολύμων καί της Ρουμανικής Ακαδημίας (Μς 658) γιά τά δύο πρώτα βλ. τήν περιγραφή τους άπό τον Αθ. Παπαδόπουλο-Κεραμέα στήν Ίεροσο-

10 ΧΡΥΣΑΝΘΟΣ ΝΟΤΑΡΑΣ ΚΑΙ Ο ΑΦΟΡΙΣΜΟΣ 45 'Η πραγματεία τοΰ Χρυσάνθου περί του άφορισμοΰ είναι κατά τή γνώμη μου μιά ολοκληρωμένη μελέτη περί του έπιτιμίου άπο θεολογικής βεβαίως πλευράς. 'Ο λόγιος ιεράρχης δεν αμφισβητεί την θεία προέλευση της ποινής, τήν άποτελεσματικότητά της, τα σοβαρά άρνητικά έπακόλουθα εις βάρος των άφορισμένων- επιπλέον προσδιορίζει μέ σαφήνεια τά δρια ευθύνης του έπιτιμίου καί δεν διστάζει προκειμένου νά ερμηνεύσει το φαινόμενο της άδιαλυσίας των νεκρών σωμάτων των άφορισμένων νά μιλήσει για θαύμα καί θειο σημείο προορισμένο άπο τον Θεό μόνο γιά τήν ορθόδοξη εκκλησία. Θέτει με άλλα λόγια θέμα δόγματος έξ άποκαλύψεως διά τού οποίου ό Θεός θαυματουργεί άποκαλυπτόμενος στην όρθή άνατολική εκκλησία διά τοΰ άδιαλύτου πτώματος. Αυτά όλα μπορούμε νά πούμε δτι βρίσκονται μέσα στα κανονικά θεολογικά δρια άφοΰ άποτελοΰν προσεγγίσεις καί άλλων, προγενεστέρων τοΰ Χρυσάνθου έκκλησιαστικών άνδρών.6 'Ωστόσο ό Χρύσανθος θά προχωρήσει ενα βήμα παραπάνω εγκαινιάζοντας τήν κριτική γιά τήν άλόγιστη χρήση τοΰ έπιτιμίου άπο τούς έκκλησιαστικούς προϊσταμένους θά έντοπίσει ώς βασικό λόγο τής αναποτελεσματικότητας τής ποινής τήν συχνή χρήση της άκόμα καί γιά άσήμαντες υποθέσεις τούτο εχει ώς συνέπεια οί χριστιανοί νά έξοικειώνονται μέ τήν παρουσία τοΰ έπιτιμίου καί έτσι νά εξουδετερώνεται το αποτρεπτικό των παρανόμων πράξεων μέσο: «δθεν οί άρχιερεΐς αν έκρατοΰσαν τον άφορισμόν διά μεγάλας αιτίας καί αμαρτίας, δεν ήτον τόσον καταφρονεμένος, άμή διατί τον δίδουν εις κάθε παραμικράν αιτίαν, δέν τον πολυψηφοΰσιν, επειδή καί τον έσυνήθισαν».7 Αύτά τά λόγια, μολονότι προσπαθούν νά ένισχύσουν τήν άποτελεσματικότητα τοΰ έπιτιμίου, άποτελοΰν συγχρόνως καί τήν πρώτη κριλυμητική Βιβλιοθήκη, τ. 1, σ. 301 καί τ. 4, σ καί άπο τόν Κύριλλο Άθανασιάδη, «Χρύσανθος 'Ιεροσολύμων ό Νοταράς», Εκκλησιαστική Αλήθεια, έτος 4 ( ) 82 το τρίτο χειρόγραφο έχει δημοσιευτεί άπό τον Τιμόθεο 'Ιεροσολύμων, «'Ο πατριάρχης Χρύσανθος καί ό άφορισμός», Νέα Σιών, 33 (1938) 66-74: τελικά όμως δέν πρόκειται γιά μερική άναδημοσίευση, όπως είχα αρχικά ύποθέσει, άλλα γιά συνολική μόνο πού τό άντίγραφο τής Ρουμανικής Ακαδημίας άντιγράφει μόνο τά πρώτα πέντε φύλλα τοϋ πρωτοτύπου. Πρόθεσή μου είναι νά προβώ σέ πλήρη έκδοση τής πραγματείας άφοϋ πρώτα άποκτήσω άντίγραφο καί τοϋ 'Ιεροσολυμιτικοϋ χειρογράφου. Φυσικά όπου γίνονται άναφορές στό κείμενο πρόκειται γιά τό χειρόγραφο τής ΕΒΕ. 6. Βλ. λ.χ. τήν άνάλογη προσέγγιση τοϋ Μητροφάνη Κριτόπουλου στό Ιωάννης Καρμίρης, Μητροφάνης ό Κριτόπουλος καί ή ανέκδοτος αλληλογραφία αύτοϋ, Αθήνα 1937, σ ΕΒΕ 69, φ. 7Γ.

11 46 Π. Δ. ΜΙΧΑΗΛΑΡΗΣ τική τοποθέτηση τού Χρυσάνθου- δμως το πράγμα δέν θά μείνει έκεί- ό λόγιος αρχιμανδρίτης θά προχωρήσει άκόμα περισσότερο προσδιορίζοντας καί τεκμηριώνοντας μέ στοιχεία την άποψη δτι άπό την έμβέλεια τής ποινής πρέπει νά εξαιρεθεί οπωσδήποτε ή τάξη των αρχόντων. 'Η έκκλησία δεν πρέπει νά επιβάλλει μέ κανέναν τρόπο επιτίμια, δηλαδή άφορισμούς, εναντίον των ισχυρών, έναντίον των αρχόντων. Στην ανάλυση του έπιτιμίου, πού είχε προηγουμένως κάνει, ό Χρύσανθος δεν εΐχε θέσει μέ κανένα τρόπο ζήτημα αναρμοδιότητας των ιεραρχών νά άσχοληθοΰν μέ τίς πράξεις τής πολιτικής έξουσίας. 'Ως προς το ζήτημα αύτό άλλωστε ή θέση του είναι σαφής καί κατηγορηματική: «Έχουσι λοιπόν εξουσίαν οί ίεράρχαι έξωτερικήν καί κριτικήν, δθεν καί δύνονται οί ίεράρχαι νά τούς άφορίσουν»8 (τούς άρχοντες) καί σέ άλλο σημείο έπαναλαμβάνει «...δύναται δμως ό προεστώς νά άφορίση καί άρχοντας καί ήγεμόνας καί βασιλείς καί αύτοκράτορας καί κάθε άκρον κράτος λαϊκόν τής οικουμένης, διότι καί αυτοί είναι ύποτεταγμένοι αύτώ εις τά ιερά καί πνευματικά, καί εΐναι πρόβατα τής ποίμνης αύτοϋ».9 Εξασφαλίζει λοιπόν μέ τον τρόπο αύτό ό Χρύσανθος την υπεροχή τής εκκλησιαστικής έξουσίας έναντι τής πολιτικής έξουσίας καί συγχρόνως βεβαίως έξασφαλίζεται καί ό ίδιος άπό πιθανά θεολογικά ολισθήματα. 'Ωστόσο αυτά δλα κατά τον Χρύσανθο δέν ισχύουν δταν άντιμέτωποι τής έκκλησιαστικής δικαιοσύνης εΐναι οί ισχυροί, οί άρχοντες. Μέ άλλα λόγια έκείνο πού προέχει σ αυτές τίς περιπτώσεις εΐναι τό γενικότερο συμφέρον τής έκκλησίας, τό όποιο κινδυνεύει σοβαρά άπό παρόμοιες ένέργειες. Έτσι οί έκκλησιαστικοί προεστώτες πού καλούνται νά αντιμετωπίσουν τέτοια θέματα πρέπει νά σταθμίζουν κάθε φορά καλά τά πράγματα καί νά μην ύπερβάλλουν στις κρίσεις τών αρχόντων, δηλαδή νά δείχνουν μεγάλη μετριοπάθεια καί έν τέλει άνοχή έναντι τών έπιληψίμων πράξεων τών ισχυρών. Εΐναι βεβαίως προφανές δτι ό Χρύσανθος έπιζητεΐ νά συντελέσει μέ τό έργο του δηλαδή μέ τίς απόψεις του ώστε νά υπάρχουν άγαθές σχέσεις μεταξύ τών ήγέτιδων τάξεων τής έποχής έκείνης. Εκκλησιαστικός καί ό ίδιος έν μέσω τοΰ ήγεμονικοΰ περιβάλλοντος τής Μολδοβλαχίας καί γνωρίζοντας πολύ καλά καί άπό πρώτο χέρι τίς ποικιλότροπες άνάγκες τής έκκλησίας ή κάλυψη τών οποίων έξαρτάται κατά μεγάλο μέρος άπό τήν βούληση τών Φαναριωτών ήγεμόνων, δέν μπορεί νά αποδεχθεί 8. ΕΒΕ 69, <ρ. 6Γ. 9. ΕΒΕ 69, <ρ. 6γ.

12 ΧΡΥΣΑΝΘΟΣ ΝΟΤΑΡΑΣ ΚΑΙ Ο ΑΦΟΡΙΣΜΟΣ 47 οξύτητες καί κρίσεις πού ένδεχομένως θά δημιουργούσε ή επιβολή έπιτιμίων κατά των αρχόντων. Ωστόσο τήν γενικότερη αυτή καί σαφέστατη προοπτική, πάντοτε προσπαθεί νά τήν επενδύσει μέ θεολογικά επιχειρήματα ώστε νά ικανοποιεί καί τήν έκκλησιαστική ιεραρχία καί μάλιστα τήν περισσότερο συντηρητική πλευρά της. Τά έπιχειρήματα αυτά ώς προς τήν έπιβολή του άφορισμοΰ είναι ότι άπύ τήν χρήση τού επιτιμίου πρέπει νά αναμένεται ώς αποτέλεσμα ή θετική άνταπόκριση τού άπειλουμένου μέ άψορισμό ή του άφορισμένου, δηλαδή ή επαναφορά του στο δρόμο του δικαίου καί ή εξομάλυνση των μεταξύ των χριστιανών ύφισταμένων διαφορών. Αυτά όλα όμως δεν είναι βέβαιο ότι θά έπιτευχθοΰν μέ τον άφορισμύ τών αρχόντων έπειδή αυτοί, στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι βέβαιο ότι θά άντιδράσουν αρνητικά καί κατά συνέπεια ή βασική διάσταση του έπιτιμίου θά χαθεί άφοΰ δέν θά έχει επιτευχθεί ό στόχος πού επιδιώκεται διά της επιβολής τής ποινής. 'Η άποψη αύτή τού Χρυσάνθου προέρχεται, κατάτή γνώμη μας, μάλλον άπο τήν διάθεση υποχώρησης ή καλύτερα θά λέγαμε άπο τήν διάθεση προσαρμογής προς τήν πραγματικότητα τής εποχής καί λιγότερο δείχνει συμμόρφωση προς τούς όρους επιβολής τού έπιτιμίου, οί όποιοι βέβαια δέν προέβλεπαν κανενύς είδους εξαίρεση όμως άναδεικνύεται σέ κυρίαρχη θέση μέσα στήν πραγματεία του Χρυσάνθου, διά τής οποίας ένδεχομένως έπιζητεΐται νά καλυφθεί ακριβώς ένας εύρύτερος σκοπός, δηλαδή νά περιοριστεί ή υπερβολική χρήση του έπιτιμίου άπο ορισμένους έκκλησιαστικούς προϊσταμένους καί ειδικότερα άπο έκείνους τού περιβάλλοντος του πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως. Γι αυτά όμως ό λόγος θά είναι λίγο παρακάτω- τώρα ας άφήσουμε τον Χρύσανθο νά μιλήσει ό ίδιος γιά το θέμα αύτό. «Είναι όμως δίκαιον καί άναγκαΐον όσοι δύνονται νά άφορίσουν τούς άρχοντας, νά συλλογιστούν καί νά στοχασθοΰν καλά, πόσα κακά ήμποροΰν νά έλθουν είς τήν έκκλησίαν άπο τον άφορισμύν τούτον, καί ουτω νά μήν είναι εύκολοι καί άσυλλόγιστοι εις το νά ένεργοΰν έκεΐνο οπού δένονται, όρώντες τούς άρχοντας καταφρονητάς τού δικαίου... Τούτην τήν παρατήρησιν δέν τήν έχει ό κανών όταν άφορίζη, διατί αύτύς άφορίζει άοριστως έκεΐνον οπού πέση είς το παράπτωμα, ή μέ το νά μήν δύναται νά στοχασθή όλα τά περιστατικά τού καιρού ή μέ το νά μήν βαστά δυνατωτέραν τήν δικαιοσύνην καί άλήθειαν άπο αύτά. 'Όθεν αν είναι καί άρχων καί βασιλεύς ένοχος είς έκεΐνο το αμάρτημα οπού έμποδίζει ό κανών, πίπτει είς τον άφορισμύν τού κανόνος άλλ όμως καί είς τούτο πρέπει νά φροντίση καί νά στοχασθή ό φρόνιμος προεστώς τήν ώφέλειαν τής έκ-

13 48 Π. Δ. ΜΙΧΑΗΛΑΡΙΙΣ κλησίας, καί νά μήν άποκηρύξγ] άφορισμένον τον άρχοντα, άν καλά καί άπό του κανόνος είναι άφορισμένος... λοιπόν ας στοχάζεται τά άποτελέσματα όπου δύνονται νά έλθουσιν όταν άφορίζωνται οί ηγεμόνες καί ας μεταχειρίζεται την εξουσίαν του εις τούτους πολλά σπάνια καί εις υποθέσεις όπου άλλέως δεν διορθώνονται, συλλογιζόμενος ότι ό άφορισμός καθώς καί πάσα δικαιοδοτική ενέργεια έχει σκοπόν τήν ωφέλειαν...» Στην προσέγγιση λοιπόν αυτή του θέματος έκ μέρους του λόγιου αρχιμανδρίτη έκεΐνο πού φαίνεται νά προτάσσεται είναι το συμφέρον της εκκλησίας- συμφέρον πού έπιζητεΐται νά έξασφαλισθεΐ μέ τήν φιλική διάθεση καί σύμπλευση μέ τίς ένέργειες τής αρχοντικής τάξης. Βεβαίως, όπως έ'χουμε ήδη παρατηρήσει, δεν εξαιρεί τούς άρχοντες άπο τήν αρμοδιότητα τής εκκλησιαστικής δικαιοσύνης καί λοιπόν άπο τήν επιβολή τής άφοριστικής ποινής. Φοβούμενος ωστόσο τίς παρενέργειες παρομοίων ένεργειών επιζητεί μετριοπάθεια καί επιβολή τής ποινής μόνο στίς έσχατες περιστάσεις. Τήν προσέγγισή του αύτή επιζητεί νά τήν προσδιορίσει καλύτερα άνασύροντας άπο τήν πρακτική το άνάλογο παράδειγμα το όποιο θά φρονηματίσει καί θά νουθετήσει μέ τον άμεσο διδακτισμό του. 'Ο χώρος τού παραδείγματος πού έπιλέγεται γιά τήν περίπτωση του άφορισμοϋ είναι έκεΐνος τής Δυτικής έκκλησίας καί τό πράγμα βέβαια δέν εΐναι τυχαίο έπειδή μέ τήν έπιλογή αύτή μπορεί νά τονισθεΐ μέ τον καλύτερο τρόπο ή κατώτερη ποιότητα των θρησκευτικών αντιπάλων οί όποιοι διέπραξαν λάθος καί σ αύτό τό επίπεδο, έπιβάλλοντας δηλαδή άφορισμό εις βάρος έπισήμων προσώπων καί προξενώντας έτσι ανυπολόγιστες ζημιές στήν έκκλησία. Γράφει λοιπόν ό Χρύσανθος: «Τούτο λοιπόν φροντίζωντας ας στοχάζεται ό προεστώς νά μήν άφορίζη χωρίς μεγάλην άνάγκην τούς ήγεμόνας, διά νά μήν προξενηθή μέγας όλεθρος εις τούς πιστούς καί τήν έκκλησίαν εί δέ μή, θέλομεν πέση εις μεγάλαις δυσκολίαις καί συμφοραΐς, ώς έ'παθον οί παπίσται μέ τούς Άγκλους, οί όποιοι ήμποροΰντες διά τον άθεσμον γάμον καί μοιχόν τού όγδοου Ένρίκου ρηγός τής Μεγάλης Βρεττανίας νά αποφασίσουν μόνον ότι ό γάμος έκεΐνος ήτον άθεσμος καί μοιχεία καί νά άφήσουν έτζη τά πράγματα, έπέρασαν εις τον άφορισμόν, δθεν έγινεν έπανάστασις καί σχίσμα, καί άνοίχθη πύλη άλλης δεινοτέρας αίρέσεως εις έκεΐνο τό βασίλειον, καθώς εΐναι τώρα» ΕΒΕ 69, φ. 6r-v. 11. Εδώ φυσικά ό Χρύσανθος άναφέρεται στά γεγονότα πού συνέβησαν στήν Αγγλία τό πρώτο μισό τοϋ 16ου αΐ. καί συγκεκριμένα στήν ταραχώδη ζωή τοϋ βασιλιά Ερρίκου τοϋ Η' ( ), τήν σύγκρουσή του μέ τον πάπα Κλήμη Ζ' καί τίς εν συνεχεία ενέργειες πού οδήγησαν στήν άπόσπαση της άγγλικής έκκλησίας άπύ

14 ΧΡΥΣΑΝΘΟΣ ΝΟΤΑΡΑΣ ΚΑΙ Ο ΑΦΟΡΙΣΜΟΣ 49 Αύτές είναι οί θέσεις τοΰ Χρύσανθου Νοταρά σχετικά μέ τήν επιβολή του άφοριστικοϋ επιτιμίου σέ έπιφανή πρόσωπα. Στήν πραγματεία του μπορούμε ανεπιφύλακτα νά υποστηρίξουμε δτι ή θέση αύτή άναδεικνύεται σε κυρίαρχο θέμα καί φαίνεται νά συμπλέει προς τίς έν γένει ιδεολογικές τάσεις πού άρχίζουν νά έμφανίζονται στις αύλές των Φαναριωτών ηγεμόνων της Μολδοβλαχίας. "Αλλωστε καί ή σύνταξη τής όλης πραγματείας στο περιβάλλον αύτό έ'χει τίς αιτίες της καί ϊσως νά μην είναι άσχετη προς τίς γενικότερες φιλοδοξίες των ήγεμόνων της περιοχής. Πάντως είναι ή πρώτη φορά πού παρόμοια άποψη έκπορεύεται άπύ επίσημα έκκλησιαστικά χείλη, μολονότι άπύ τήν έξέταση τής έπιτιμητικής πρακτικής μπορεί νά διαφανεΐ δτι κάπως έτσι έφαρμόζονταν αύτή ή έκκλησιαστική ποινή δταν είχε απέναντι της έπίσημο πρόσωπο. Φυσικά δμως καί τά αντίθετα παραδείγματα δεν άπουσιάζουν... Παρατηρήσαμε στήν άρχή δτι ή δλη πολιτική συμπεριφορά καί δράση του Χρύσανθου Νοταρά καί ώς άρχιμανδρίτη άλλά καί ώς πατριάρχη Ιεροσολύμων συνδέεται μέ τήν άνοδο των Φαναριωτών καί παράλληλα συμβάλλει στήν ενίσχυση τής έξουσίας τους άλλωστε ή πραγματεία αύτή δέν είναι το μόνο έργο πού εκπόνησε έκεϊ ό Χρύσανθος. Έχει έπισημανθεΐ άπύ τήν έρευνα δτι ώς προς τήν περίπτωση των ήγεμόνων τής Βλαχίας βρισκόμαστε ενώπιον ενός καλά οργανωμένου προγράμματος άνάδειξης τής ήγεμονικής αύλής ώς κέντρου πολιτικής καί πολιτιστικής έξουσίας. Στο πλαίσιο του προγράμματος αύτοΰ είναι επίσης γνωστό δτι πολλά έργα γράφτηκαν ή μεταγλωττίσθηκαν καί πολλά άλλα τυπώθηκαν καί προς τήν κατεύθυνση αύτή ή συμβολή του Μπασαράμπα παραμένει μεγάλη. Ό ίδιος ήγεμόνας μάλιστα ζήτησε τήν άδεια άπύ το οικουμενικό πατριαρχείο νά μεταφέρει στήν άπλή γλώσσα καί τήν Ερμηνεία των τεσσάρων Εύαγγελίων τοΰ Θεοφυλάκτου Βουλγαρίας. Το ένα λοιπόν είναι αύτό. 'Η πραγματεία, δπως ρητά άναφέρεται στον τίτλο της, συντάσσεται κατ επιταγήν τοϋ Μπασαράμπα. Μήπως δμως πέραν τοΰ προγράμματος, γιά το όποιο πριν άπό λίγο μιλήσαμε, ό Μπασαράμπας επιζητεί νά ικανοποιήσει καί κάποια άλλα έρωτήματά του πού έχουν άμεση σχέση μέ τήν έν γένει πολιτική του ; Γιά νά απαντήσουμε στο έρώτημα αύτό πρέπει νά συνεκτιμήσουμε το γεγονός δτι ό συγτό σώμα τής καθολικής εκκλησίας. Φυσικά ό Χρύσανθος δεν έπεκτείνεται σε γενικότερη άνάλυση των συγκρούσεων αύτών άλλά επικεντρώνει το ενδιαφέρον του γύρω άπό τούς παράνομους γάμους τοϋ Ερρίκου πού προκάλεσαν τήν αντίδραση τής καθολικής εκκλησίας το γεγονός αύτό άλλωστε άναδεικνύεται ώς το πλέον καταληπτό παράδειγμα πού μπορεί νά άποκομίσει κανείς άπύ τήν διένεξη αύτή.

15 50 Π. Δ. ΜΙΧΑΗΛΑΡΗΣ γενής του Σερμπάν Καντακουζηνός είχε άφοριστεϊ άπό τον οικουμενικό πατριάρχη Ιάκωβο, άφορισμό πού ό μετέπειτα πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Καλλίνικος Β' ό Άκαρνάν άρνήθηκε νά λύσει.12 'Υπήρχε δηλαδή πέραν των άλλων καί κάποιο ζήτημα ανοιχτό, όταν συντάσσεται το έργο: ή κρίση στις σχέσεις των ηγεμόνων τής Μολδοβλαχίας μέ το περιβάλλον του οικουμενικού πατριαρχείου. "Ισως λοιπόν ό Μπασαράμπας επιζητεί νά ένισχύσει το οπλοστάσιό του μέ την γνώση των όπλων πού διαθέτει ό ((αντίπαλος)) καί βεβαίως νά κατανοήσει την υφή, την έμβέλεια καί την αποτελεσματικότατα τού άφορισμοΰ. Συγχρόνως βέβαια ό ήγεμόνας αύτός άποκτά καί ένα εργαλείο φτιαγμένο μάλιστα άπο άξια έκκλησιαστικά χέρια το όποιο άποφαίνεται ότι δεν πρέπει ή έκκλησία νά άφορίζει τούς ηγεμόνες ή, μέ άλλα λόγια, υποστηρίζει ότι ή έκκλησία δέν πρέπει νά συγκρούεται μέ τούς άρχοντες άπο τούς οποίους έν τέλει έξαρτάται. Βεβαίως το έργο αύτό ποτέ δέν είδε το φως τής δημοσιότητας καί το γεγονός αύτό δέν πρέπει νά περάσει απαρατήρητο. Πέραν των άλλων εμποδίων πού ενδέχεται νά συνάντησε ή έκδοσή του καί ή διάσωσή του υπό την μορφή τριών μόνο χειρογράφων, ό ρηξικέλευθος συμβιβασμός πού προτείνεται κατά τρόπο επίσημο άπό τόν Χρύσανθο δέν είναι άπό τά πράγματα πού μπορούν νά φθάσουν ώς τά πιεστήρια τού τυπογραφείου. "Αλλωστε, όπως είπαμε, καί ή χειρόγραφη παράδοσή του δέν είναι μεγάλη. Προεκτείνοντας μάλιστα τόν συλλογισμό μας αύτό δέν πρέπει νά άποκλείσουμε τήν πιθανότητα ότι άκριβώς οί θέσεις αυτές είναι ή αιτία πού ωθούν τόν άντιγραφέα τού χειρογράφου τής Ρουμανικής Ακαδημίας νά διακόψει τήν άντιγραφή του άκριβώς στό σημείο έκεϊνο τού χειρογράφου άπό όπου άρχίζουν νά γράφονται οί απόψεις τού Χρύσανθου γιά τήν άποφυγή τής επιβολής τού άφορισμοΰ έναντίον τών αρχόντων. 12. Hurmuzaki, Documente privitoare Românilor..., τ. 14.1, Βουκουρέστι 1915, σ , όπου γράμμα τοϋ οικουμενικού πατριάρχη Καλλινίκου Β' προς τον ήγεμόνα Κωνσταντίνο Μπασαράμπα. Ό πατριάρχης ζητά άπό τό περιβάλλον τοϋ Σερμπάν Καντακουζηνοϋ άποκατάσταση τής οικονομικής ζημιάς πού ύπέστη ή Έκκλησία έξαιτίας τοϋ νεκρού πιά Σερμπάν προκειμένου νά λυθεί ό άφορισμός.

ΘΩΜΑΣ ΑΚΙΝΑΤΗΣ

ΘΩΜΑΣ ΑΚΙΝΑΤΗΣ http://hallofpeople.com/gr/bio/aquinas.php ΘΩΜΑΣ ΑΚΙΝΑΤΗΣ Ο μεγαλύτερος και σπουδαιότερος φιλόσοφος του δευτέρου μισού του Μεσαίωνα ήταν ο Θωμάς ο Ακινάτης, που έζησε από το 1225 ως το 1274. Υπήρξε ο σημαντικότερος

Διαβάστε περισσότερα

Επιτρέπεται να αρθρώνει η Εκκλησία πολιτικό λόγο;

Επιτρέπεται να αρθρώνει η Εκκλησία πολιτικό λόγο; 15 Ιανουαρίου 2019 Επιτρέπεται να αρθρώνει η Εκκλησία πολιτικό λόγο; Θρησκεία / Κοινωνικά θέματα Γεώργιος Παύλος, Καθηγητής Φυσικής στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο και Δρ Φιλοσοφίας Α.Π.Θ. Βεβαίως η Εκκλησιαστική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΣΕΡΓΙΑΝΝΙΔΗ ΣΤΑΘΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΜΑ: ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ

ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΣΕΡΓΙΑΝΝΙΔΗ ΣΤΑΘΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΜΑ: ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΣΕΡΓΙΑΝΝΙΔΗ ΣΤΑΘΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΜΑ: ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ ΣΧΊΣΜΑ Με τον όρο Σχίσμα εννοούμε τη διάσπαση της χριστιανικής εκκλησίας σε Ανατολική Ορθόδοξη και Δυτική Καθολική, που συνέβη

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ. Μαρία Παντελή Γιώργος Βασιλείου

ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ. Μαρία Παντελή Γιώργος Βασιλείου ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ Μαρία Παντελή Γιώργος Βασιλείου ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ Μ. Γκιόλιας, Ο Κοσμάς ο Αιτωλός και η εποχή του, Αθήνα 1972 Ιωάννης Μενούνος, Κοσμά Αιτωλού Διδαχές, Αθήνα 1979 Αρτ. Ξανθοπούλου-Κυριακού, Ο

Διαβάστε περισσότερα

e- EΚΦΡΑΣΗ- ΕΚΘΕΣΗ ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ για ΤΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ εξετάσεις Γ λυκείου ΕΠΑ.Λ.

e- EΚΦΡΑΣΗ- ΕΚΘΕΣΗ ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ για ΤΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ εξετάσεις Γ λυκείου ΕΠΑ.Λ. ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ για ΤΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ εξετάσεις Γ λυκείου ΕΠΑ.Λ. ΜΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ Ποτέ, πια, πόλεμος! Μετά τις οδυνηρές εμπειρίες του τελευταίου Παγκοσμίου Πολέμου, θα περίμενε κανείς

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΘΕΟΛΟΓΟΥΣ

ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΘΕΟΛΟΓΟΥΣ ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΘΕΟΛΟΓΟΥΣ Οι ερωτήσεις προέρχονται από την τράπεζα των χιλιάδων θεμάτων του γνωστικού αντικειμένου των θεολόγων που επιμελήθηκε η εξειδικευμένη ομάδα εισηγητών των Πανεπιστημιακών Φροντιστηρίων

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 9 ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ... 17 ΚΥΡΙΟΤΕΡΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ... 19. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. Αντικείμενο και πλαίσιο της εργασίας...

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 9 ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ... 17 ΚΥΡΙΟΤΕΡΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ... 19. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. Αντικείμενο και πλαίσιο της εργασίας... ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 9 ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ... 17 ΚΥΡΙΟΤΕΡΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ... 19 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. Αντικείμενο και πλαίσιο της εργασίας... 27 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΕΝΝΟΜΗ ΤΑΞΗ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΓΕΩΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Γιώργος Πολίτης: «Τα καταφέραμε σε πιο δύσκολες εποχές, θα τα καταφέρουμε και τώρα»

Γιώργος Πολίτης: «Τα καταφέραμε σε πιο δύσκολες εποχές, θα τα καταφέρουμε και τώρα» Ο συγγραφέας στο νέο του βιβλίο παρουσιάζει μια ορθολογική θέαση της κρίσης Γιώργος Πολίτης: «Τα καταφέραμε σε πιο δύσκολες εποχές, θα τα καταφέρουμε και τώρα» 23 Jan 201611.00 ΜΕΓΕΝΘΥΝΣΗ Συνέντευξη στη

Διαβάστε περισσότερα

1. Στα αποστολικά χρόνια, η Θεία Ευχαριστία γινόταν διαφορετικά από τον τρόπο που έγινε τη βραδιά του Μυστικού Δείπνου.

1. Στα αποστολικά χρόνια, η Θεία Ευχαριστία γινόταν διαφορετικά από τον τρόπο που έγινε τη βραδιά του Μυστικού Δείπνου. ΜΑΘΗΜΑ 22 ο ΙΔΡΥΣΗ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ Θ.ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΣ Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες, σύμφωνα με την ιστορία της αρχαίας Εκκλησίας, γράφοντας δίπλα στον αριθμό κάθε

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ 11 Ο Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

ΜΑΘΗΜΑ 11 Ο Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑ 11 Ο Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, από τις αντίστοιχες φράσεις α, β,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΣΑΙΩΝΑ ΣΤΗΝΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ

ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΣΑΙΩΝΑ ΣΤΗΝΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΣΑΙΩΝΑ ΣΤΗΝΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ εμφανίζεται ΣΤΗ ΒΟΡΕΙΑ ΙΤΑΛΙΑ Επηρεάζεται από το ελληνικό και ρωμαϊκό πολιτισμό ΟΥΜΑΝΙΣΜΟΣ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ Αξία στον ΝΤΑ ΒΙΝΤΣΙ ΣΑΙΞΠΗΡ ΚΟΠΕΡΝΙΚΟΣ Άνθρωπο ΜΙΧΑΗΛ

Διαβάστε περισσότερα

Γιατί ο Ιησούς Χριστός ήταν και είναι «σημείον αντιλεγόμενον» Διδ. Εν. 6

Γιατί ο Ιησούς Χριστός ήταν και είναι «σημείον αντιλεγόμενον» Διδ. Εν. 6 Γιατί ο Ιησούς Χριστός ήταν και είναι «σημείον αντιλεγόμενον» Διδ. Εν. 6 Υπαπαντή του Κυρίου «θα είναι σημείο αντιλεγόμενο, για να φανερωθούν οι πραγματικές διαθέσεις πολλών» (Λουκ. 2, 34-35) Διχογνωμία

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα ΚΥΡΙΕΣ ΒΡΑΧΥΓΡΑΦΙΕΣ 13 ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ Μ. ΚΟΝΙΔΑΡΗ 15 ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ 19 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 23

Περιεχόμενα ΚΥΡΙΕΣ ΒΡΑΧΥΓΡΑΦΙΕΣ 13 ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ Μ. ΚΟΝΙΔΑΡΗ 15 ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ 19 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 23 Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ 1967-1974 7 Περιεχόμενα ΚΥΡΙΕΣ ΒΡΑΧΥΓΡΑΦΙΕΣ 13 ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ Μ. ΚΟΝΙΔΑΡΗ 15 ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ 19 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 23 Μ Ε Ρ Ο Σ Α Όψεις σχέσεων κράτους και εκκλησίας προ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ Θρησκευτικά B Δημοτικού (Μέρος Α ) Ομορφος κόσμος ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Θρησκευτικά Β Δημοτικού Ομορφος κόσμος (Μέρος A ) Συγγραφική ομάδα:

Διαβάστε περισσότερα

Ολοι είμαστε αδέλφια

Ολοι είμαστε αδέλφια ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ Θρησκευτικά Γ Δημοτικού (Μέρος Α ) Ολοι είμαστε αδέλφια ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Θρησκευτικά Γ Δημοτικού Ολοι είμαστε αδέλφια (Μέρος A )

Διαβάστε περισσότερα

Ομιλία στην Σχολική Εορτή των Τριών Ιεραρχών Γυμνάσιο Ξυλοφάγου

Ομιλία στην Σχολική Εορτή των Τριών Ιεραρχών Γυμνάσιο Ξυλοφάγου Ομιλία στην Σχολική Εορτή των Τριών Ιεραρχών Γυμνάσιο Ξυλοφάγου Ήταν γύρω στον 11 ου αι. στα χρόνια του Αλέξιου Κομνηνού όταν στην Κωνσταντινούπολη ξέσπασε με νέα διαμάχη. Άνθρωποι των γραμμάτων και μη,

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΑΘΗΝΑ 1999 Υπεύθυνος Οµάδας Αλέξανδρος Καριώτογλου, ρ. Θεολογίας Οµάδα Σύνταξης

Διαβάστε περισσότερα

Εικονογραφία. Μιχαήλ Βόδας Σούτσος Μεγάλος Διερµηνέας και ηγεµόνας της Μολδαβίας Dupré Louis, 1820

Εικονογραφία. Μιχαήλ Βόδας Σούτσος Μεγάλος Διερµηνέας και ηγεµόνας της Μολδαβίας Dupré Louis, 1820 Φαναριώτες Ονοµασία που δόθηκε στα µέλη της παλαιάς βυζαντινής αριστοκρατίας (µεταξύ εκείνων που δεν διέφυγαν στη Δύση ή δεν εξισλαµίσθηκαν) και σε εµπόρους από τις περιοχές του Πόντου, της Ανατολίας (:

Διαβάστε περισσότερα

Μνήμων. Τομ. 12, 1989 ΣΕΛΙΔΑ ΤΙΤΛΟΥ-ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ. Mnimon Mnimon To cite this article:

Μνήμων. Τομ. 12, 1989 ΣΕΛΙΔΑ ΤΙΤΛΟΥ-ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ. Mnimon Mnimon  To cite this article: Μνήμων Τομ. 12, 1989 ΣΕΛΙΔΑ ΤΙΤΛΟΥ-ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Mnimon Mnimon http://dx.doi.org/10.12681/mnimon.377 Copyright 1989 To cite this article: Mnimon (1989). ΣΕΛΙΔΑ ΤΙΤΛΟΥ-ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ. Μνήμων,

Διαβάστε περισσότερα

Παρακαλούμε όποιον γνωρίζει το που μπορούμε να βρούμε ολόκληρα τα κείμενα στα ελληνικά, να μας ενημερώσει.

Παρακαλούμε όποιον γνωρίζει το που μπορούμε να βρούμε ολόκληρα τα κείμενα στα ελληνικά, να μας ενημερώσει. Η μετάφραση των κειμένων στα ελληνικά, που παρατίθεται εδώ, είναι βασισμένη στις μεταφράσεις από τα κοπτικά και ελληνικά στα αγγλικά των: Wesley W. Isenberg, Stephen Patterson, Marvin Meyer, Thomas O.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 10 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 10 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 10 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

β. εκφράζουν αλήθειες για τον Χριστό, τη Θεοτόκο, την Αγία Τριάδα, τους αγίους

β. εκφράζουν αλήθειες για τον Χριστό, τη Θεοτόκο, την Αγία Τριάδα, τους αγίους ΜΑΘΗΜΑ 30 Ο 31 Ο ΥΜΝΟΓΡΑΦΙΑ ΣΤΗ ΛΑΤΡΕΙΑ Να συμπληρώσετε την πρόταση επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, από τις φράσεις α, β, γ, δ. Να τεκμηριώσετε με συντομία την επιλογή

Διαβάστε περισσότερα

1 ο - ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

1 ο - ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 1 ο - ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Θέμα: Η ενότητα σώματος και ψυχής: το μυστήριο του Ευχελαίου (κεφ.27) Σχολείο:Περιφερειακό Λύκειο Αγίου Χαραλάμπους, Έμπα Τάξη:Α Λυκείου Καθηγητής: Νικόλαος Καραμπάς Π.Μ.Π.: 16951

Διαβάστε περισσότερα

ΗΕΠΟΧΗΤΗΣΑΚΜΗΣ: ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ ΩΣ ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ 843-1054

ΗΕΠΟΧΗΤΗΣΑΚΜΗΣ: ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ ΩΣ ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ 843-1054 ΗΕΠΟΧΗΤΗΣΑΚΜΗΣ: ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ ΩΣ ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ 843-1054 Η ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΑΚΜΗΣ: ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ ΩΣ ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ 843-1054 867 886 912 913

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ: 1 η σκηνή: στίχοι 1-82

ΠΡΟΛΟΓΟΣ: 1 η σκηνή: στίχοι 1-82 ΠΡΟΛΟΓΟΣ: 1 η σκηνή: στίχοι 1-82 1.Α. Ο ρόλος και η λειτουργία του Προλόγου ως δομικό στοιχείο της τραγωδίας: Ο πρόλογος μιας τραγωδίας αποτελεί τα πρώτο από τα απαγγελλόμενα μέρη και εκτελείται από τους

Διαβάστε περισσότερα

14 Δυσκολίες μάθησης για την ανάπτυξη των παιδιών, αλλά και της εκπαιδευτικής πραγματικότητας. Έχουν προταθεί διάφορες θεωρίες και αιτιολογίες για τις

14 Δυσκολίες μάθησης για την ανάπτυξη των παιδιών, αλλά και της εκπαιδευτικής πραγματικότητας. Έχουν προταθεί διάφορες θεωρίες και αιτιολογίες για τις ΠΡΟΛΟΓΟΣ Οι δυσκολίες μάθησης των παιδιών συνεχίζουν να απασχολούν όλους όσοι ασχολούνται με την ανάπτυξη των παιδιών και με την εκπαίδευση. Τους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι, μέσα στην τάξη τους, βρίσκονται

Διαβάστε περισσότερα

Λόγος και χρόνος στη νεοελληνική γραμματεία (18 ος -19 ος αι.)

Λόγος και χρόνος στη νεοελληνική γραμματεία (18 ος -19 ος αι.) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ t ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΣ ΤΙΜΗΝ ΤΟΥ ΑΛΕΞΗ ΠΟΛΙΤΗ Λόγος και χρόνος στη νεοελληνική γραμματεία (18 ος -19 ος αι.) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Ρέθυμνο, 12-14 Απριλίου 2013 Φοιτητικό

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ2003 ΣΥΜΠΛΗΡΩΝΟΝΤΑΙ σαράντα χρόνια από την έκδοση του πρώτου

ΤΟ2003 ΣΥΜΠΛΗΡΩΝΟΝΤΑΙ σαράντα χρόνια από την έκδοση του πρώτου Σημείωμα για τα σαραντάχρονα του Ερανιστή Λ η δ ΟΜΕΔ, το ΚΝΕ και V Ερανιστής ΤΟ2003 ΣΥΜΠΛΗΡΩΝΟΝΤΑΙ σαράντα χρόνια από την έκδοση του πρώτου τόμου του Ερανιστή. Στη σύντομη ιστορική αναδρομή πού ακολουθεί,

Διαβάστε περισσότερα

Οι τρεις Ιεράρχες. 30 Ιανουαρίου

Οι τρεις Ιεράρχες. 30 Ιανουαρίου Οι τρεις Ιεράρχες 30 Ιανουαρίου Οι τρεις Ιεράρχες Ποίοι ήταν οι τρεις Ιεράρχες και γιατί τους τιμούμε; Με τον όρο Τρεις Ιεράρχες, αναφερόμαστε συνοπτικά στους τρεις επιφανείς Αγίους και θεολόγους, Βασίλειο

Διαβάστε περισσότερα

Πατέρες και Οικουµενικοί Διδάσκαλοι. Πατρολογία Ι (Υ102) Διδάσκων: Συμεών Πασχαλίδης

Πατέρες και Οικουµενικοί Διδάσκαλοι. Πατρολογία Ι (Υ102) Διδάσκων: Συμεών Πασχαλίδης Πατέρες και Οικουµενικοί Διδάσκαλοι ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΣΥΜΕΩΝ ΠΑΣΧΑΛΙΔΗ Πατρολογία Ι (Υ102) Διδάσκων: Συμεών Πασχαλίδης 1 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΣΥΜΕΩΝ ΠΑΣΧΑΛΙΔΗ Οι Πατέρες των πρώτων αιώνων Ποιοι ονοµάζονταν

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη περίπτωσης: «Εκκλησία και νέοι» Ζαπάντες Διονύσιος Πειραματικό Λύκειο Πανεπιστημίου Πατρών Επιβλέπων καθηγητής: Κυριακουλόπουλος Ευάγγελος

Μελέτη περίπτωσης: «Εκκλησία και νέοι» Ζαπάντες Διονύσιος Πειραματικό Λύκειο Πανεπιστημίου Πατρών Επιβλέπων καθηγητής: Κυριακουλόπουλος Ευάγγελος Μελέτη περίπτωσης: «Εκκλησία και νέοι» Ζαπάντες Διονύσιος Πειραματικό Λύκειο Πανεπιστημίου Πατρών Επιβλέπων καθηγητής: Κυριακουλόπουλος Ευάγγελος Σκοπός της έρευνας Η παρούσα εργασία αποτελεί μελέτη περίπτωσης.

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ 3 ΙΕΡΑΡΧΕΣ: Βασίλειος

ΟΙ 3 ΙΕΡΑΡΧΕΣ: Βασίλειος ΟΙ 3 ΙΕΡΑΡΧΕΣ: Βασίλειος ο Μέγας Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός Ιωάννης ο Χρυσόστομος Ποιοί ήταν; Πού έζησαν; Τί έκαναν; Δρ. Χρυσόστομος Παπασπύρου 30 Ιανουαρίου 2015 Βασίλειος ο Μέγας (330-379) Ο Βασίλειος ο

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Νεοελληνική Ιστορία

Εισαγωγή στη Νεοελληνική Ιστορία ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στη Νεοελληνική Ιστορία Ενότητα 1η: Εισαγωγή Ελευθερία Μαντά, Λέκτορας Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας Ιστορίας και Αρχαιολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Χριστιανική Γραμματεία ΙIΙ

Χριστιανική Γραμματεία ΙIΙ Χριστιανική Γραμματεία ΙIΙ Ενότητα 2-Δ Α1-2: Υστεροβυζαντινοί θεολόγοι Αναστάσιος Γ. Μαράς, Δρ Θ. Πρόγραμμα Ιερατικών Σπουδών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ISSP 1998 Religion II. - Questionnaire - Cyprus

ISSP 1998 Religion II. - Questionnaire - Cyprus ISSP 1998 Religion II - Questionnaire - Cyprus Για σας. Είμαστε από το Κέντρο Ερευνών του Cyprus College. Kάνουμε μια διεθνή έρευνα για κοινωνικές και ηθικές αντιλήψεις. Η έρευνα αυτή γίνεται ταυτόχρονα

Διαβάστε περισσότερα

α/α ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΗΜΕΡΑ ΩΡΑ ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ 1. Αρχαία Εβραϊκή Γλώσσα Βελουδία Σιδέρη- Παπαδοπούλου 31/1/2012 Α-Λ

α/α ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΗΜΕΡΑ ΩΡΑ ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ 1. Αρχαία Εβραϊκή Γλώσσα Βελουδία Σιδέρη- Παπαδοπούλου 31/1/2012 Α-Λ Εξάμηνο Α Μαθηματα Υποχρεωτικά ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2012 σελ. 1 1. Αρχαία Εβραϊκή Γλώσσα Βελουδία Σιδέρη- 31/1/2012 Τρίτη 9:00 Γραφείο Αρχαία Εβραϊκή Γλώσσα Βελουδία Σιδέρη- 1/2/2012 Τετάρτη

Διαβάστε περισσότερα

Πρόσκληση υποβολής ανακοινώσεων ΣΥΝΕΔΡΙΟ Η Επανάσταση του 1821 στην Ιστορία και την Λογοτεχνία Μαρτίου 2020

Πρόσκληση υποβολής ανακοινώσεων ΣΥΝΕΔΡΙΟ Η Επανάσταση του 1821 στην Ιστορία και την Λογοτεχνία Μαρτίου 2020 Πρόσκληση υποβολής ανακοινώσεων ΣΥΝΕΔΡΙΟ Η Επανάσταση του 1821 στην Ιστορία και την Λογοτεχνία 20-21 Μαρτίου 2020 Συνεχίζοντας την πορεία των συνεδρίων που ξεκινήσαμε το 2016 με το Συνέδριο «Η Κωνσταντινούπολη

Διαβάστε περισσότερα

Χρήστος Κηπουρός Κεμαλικότεροι του Κεμάλ Θράκη 2006,

Χρήστος Κηπουρός Κεμαλικότεροι του Κεμάλ Θράκη 2006, 1 Κεμαλικότεροι του Κεμάλ Copyright 2006 Χρήστος Κηπουρός Μαυρομιχάλη 13 Διδυμότειχο xkipuros@otenet.gr Εικόνα εξώφυλλου: Αναμνηστική φωτογραφία με τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο στην Ξάνθη. Στο μέσον ο τότε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 1 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 1 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 1 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

«Η Ελληνική Παιδεία είναι η καλύτερη επένδυση του Γένους μας»

«Η Ελληνική Παιδεία είναι η καλύτερη επένδυση του Γένους μας» 27/01/2019 «Η Ελληνική Παιδεία είναι η καλύτερη επένδυση του Γένους μας» Μητροπολιτικό Έργο / Ι.Μ. Λαγκαδά Με μεγάλη επιτυχία και αθρόα συμμετοχή του κόσμου πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα της Ιεράς Μητροπόλεως

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΛΕΞΗ ΕΝΑΤΗ Η ΥΣΤΕΡΗ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΔΙΑΛΕΞΗ ΕΝΑΤΗ Η ΥΣΤΕΡΗ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΔΙΑΛΕΞΗ ΕΝΑΤΗ Η ΥΣΤΕΡΗ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ 1. Ύστερη Μεσαιωνική Περίοδος - Η Ύστερη Μεσαιωνική περίοδος ξεκινάει από τον 11 ο αι., ο οποίος σηματοδοτεί την έναρξη μίας διαφορετικής

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣ: ΚΟΙΝ. : ΘΕΜΑ: Οδηγίες για τη διδασκαλία μαθημάτων του Γενικού και του Εσπερινού Γενικού Λυκείου

ΠΡΟΣ: ΚΟΙΝ. : ΘΕΜΑ: Οδηγίες για τη διδασκαλία μαθημάτων του Γενικού και του Εσπερινού Γενικού Λυκείου ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΕΝΙΑΙΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ Π/ΘΜΙΑΣ & Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ Δ/ΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ ----- Βαθμός Ασφαλείας: Να διατηρηθεί μέχρι: Βαθ. Προτεραιότητας:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΤΑΙΡΕΊΑ ΜΕΛΈΤΗΣ ΝΈΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΎ ΜΝΗΜΩΝ

ΕΤΑΙΡΕΊΑ ΜΕΛΈΤΗΣ ΝΈΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΎ ΜΝΗΜΩΝ ΕΤΑΙΡΕΊΑ ΜΕΛΈΤΗΣ ΝΈΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΎ ΜΝΗΜΩΝ ΜΑΡΙΑ ΤΣΙΚΑΛΟΤΔΑΚΗ, Μορφές διοίκησης και διαχείρισης του αστικού χώρου στην 'Οθωμανική Αυτοκρατορία. Το παράδειγμα της Φιλιππούπολης (18ος - αρχές 19ου αι.) Π. ΣΑΒΟΡΙΑΝΑΚΗΣ,

Διαβάστε περισσότερα

π. Βασίλειος Καλλιακμάνης Καθηγητής Τμήματος Θεολογίας Α.Π. Θεσσαλονίκης

π. Βασίλειος Καλλιακμάνης Καθηγητής Τμήματος Θεολογίας Α.Π. Θεσσαλονίκης π. Βασίλειος Καλλιακμάνης Καθηγητής Τμήματος Θεολογίας Α.Π. ς ΑΞΙΟΠΡΕΠΗΣ ΘΑΝΑΤΟΣ; 9.11.14 ΕΧΕΙ ΛΟΓΟ Η ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΗΘΙΚΗ; Το μόνο σίγουρο: ο θάνατος Ο Θάνατος αποτελεί την ανεξάρτητη μεταβλητή στον διαρκώς

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία Α Λυκείου Κωδικός 4459 Απαντήσεις των θεμάτων ΟΜΑΔΑ Α. 1ο ΘΕΜΑ

Ιστορία Α Λυκείου Κωδικός 4459 Απαντήσεις των θεμάτων ΟΜΑΔΑ Α. 1ο ΘΕΜΑ Ιστορία Α Λυκείου Κωδικός 4459 Απαντήσεις των θεμάτων ΟΜΑΔΑ Α 1ο ΘΕΜΑ 1.α. (Ι). Να χαρακτηρίσετε τις ακόλουθες προτάσεις ως προς την ορθότητά τους, γράφοντας τη λέξη Σωστό ή Λάθος δίπλα από τον αριθμό

Διαβάστε περισσότερα

3 ο Δημοτικό Σχολείο Βροντάδου Χίου Οι Τρεις Ιεράρχες, η ζωή και το έργο τους. Χίος, 29 Ιανουαρίου 2016 Εκπαιδευτικός: Κωσταρή Αντωνία

3 ο Δημοτικό Σχολείο Βροντάδου Χίου Οι Τρεις Ιεράρχες, η ζωή και το έργο τους. Χίος, 29 Ιανουαρίου 2016 Εκπαιδευτικός: Κωσταρή Αντωνία 3 ο Δημοτικό Σχολείο Βροντάδου Χίου Οι Τρεις Ιεράρχες, η ζωή και το έργο τους Χίος, 29 Ιανουαρίου 2016 Εκπαιδευτικός: Κωσταρή Αντωνία Εισαγωγή Και οι τρεις γεννήθηκαν τον 4ο αιώνα μ.χ., στα Βυζαντινά Χρόνια.

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΛΑΤΙΝΟΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ (13ος - 18ος αι.)

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΛΑΤΙΝΟΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ (13ος - 18ος αι.) ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΛΑΤΙΝΟΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ (13ος - 18ος αι.) Ενότητα #2: H Δ Σταυροφορία και η άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Λατίνους Σχόλια για τα γεγονότα της προηγούμενης ενότητας Νικόλαος

Διαβάστε περισσότερα

Α ΕΞΑΜΗΝΟ. Επιλέγονται τρία (3) από τα παραπάνω προσφερόμενα μαθήματα. ΣΥΝΟΛΟ (επί των επιλεγομένων μαθημάτων) 30 Β ΕΞΑΜΗΝΟ

Α ΕΞΑΜΗΝΟ. Επιλέγονται τρία (3) από τα παραπάνω προσφερόμενα μαθήματα. ΣΥΝΟΛΟ (επί των επιλεγομένων μαθημάτων) 30 Β ΕΞΑΜΗΝΟ Το σύνολο των Πιστωτικών Μονάδων (), που απαιτούνται για την απόκτηση του Μ.Δ.Ε., ανέρχονται σε 120. Αναλυτικότερα το πρόγραμμα των μαθημάτων διαμορφώνεται ανά κατεύθυνση ως εξής: 1. ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΒΙΒΛΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

A Λυκείου Εξεταστέα ύλη περιόδου Μαΐου-Ιουνίου 2015 Θρησκευτικά Αρχαία Ελληνική Γλώσσα

A Λυκείου Εξεταστέα ύλη περιόδου Μαΐου-Ιουνίου 2015 Θρησκευτικά Αρχαία Ελληνική Γλώσσα A Λυκείου Εξεταστέα ύλη περιόδου Μαΐου-Ιουνίου 2015 Θρησκευτικά ΚΕΦ 2 Το νόημα και η εξέλιξη της χριστιανικής λατρείας σελ 13 ΚΕΦ 3 Ο χριστός εγκαινιάζει την αληθινή λατρεία σελ 16 ΚΕΦ 6 «Ποιήσωμεν άνθρωπον»

Διαβάστε περισσότερα

Οι συγγραφείς του τεύχους

Οι συγγραφείς του τεύχους Οι συγγραφείς του τεύχους Οι συγγραφείς του τεύχους [ 109 ] Ο Θανάσης Αγάθος είναι λέκτορας Νεο ελληνικής Φιλολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται

Διαβάστε περισσότερα

Η θεολογική διδασκαλία της προς Εβραίους. Οι βασικές θέσεις και οι ιδιαιτερότητες της επιστολής σε σχέση με τα υπόλοιπα βιβλία της Κ.Δ.

Η θεολογική διδασκαλία της προς Εβραίους. Οι βασικές θέσεις και οι ιδιαιτερότητες της επιστολής σε σχέση με τα υπόλοιπα βιβλία της Κ.Δ. Η θεολογική διδασκαλία της προς Εβραίους Οι βασικές θέσεις και οι ιδιαιτερότητες της επιστολής σε σχέση με τα υπόλοιπα βιβλία της Κ.Δ. Διαπιστώσεις Α. Δεν εντοπίζονται άμεσοι φιλολογικοί δεσμοί με τους

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία. Α Λυκείου. Κωδικός Απαντήσεις των θεμάτων ΟΜΑΔΑ Α. 1ο ΘΕΜΑ

Ιστορία. Α Λυκείου. Κωδικός Απαντήσεις των θεμάτων ΟΜΑΔΑ Α. 1ο ΘΕΜΑ Ιστορία Α Λυκείου Κωδικός 6336 Απαντήσεις των θεμάτων ΟΜΑΔΑ Α 1ο ΘΕΜΑ 1.α. (I). Να αντιστοιχίσετε στοιχεία της στήλης Α με στοιχεία της στήλης Β. Ένα στοιχείο της Στήλης Α περισσεύει. Οι σωστές απαντήσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ Αθηναγόρας και Οικουμένη:

ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ Αθηναγόρας και Οικουμένη: ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ Αθηναγόρας και Οικουμένη: 70 Χρόνια από την εκλογή του Πατριάρχη Αθηναγόρα στον Οικουμενικό Θρόνο και από την ίδρυση του Π.Σ.Ε. 19-20

Διαβάστε περισσότερα

Ο Πατέρας Αβραάμ Μάθημα Ένα Η ζωή του Αβραάμ: Δομή και Περιεχόμενο. Οδηγός μελέτης

Ο Πατέρας Αβραάμ Μάθημα Ένα Η ζωή του Αβραάμ: Δομή και Περιεχόμενο. Οδηγός μελέτης Ο Πατέρας Αβραάμ Μάθημα Ένα Η ζωή του Αβραάμ: Δομή και Περιεχόμενο Οδηγός μελέτης Περιεχόμενα Περίγραμμα Ένα περίγραμμα του μαθήματος, Σημειώσεις Το περίγραμμα το μαθήματος; με αποσπάσματα και περιλήψεις

Διαβάστε περισσότερα

4. Η διάδοση του Χριστιανισμού στους Μοραβούς και τους Βουλγάρους

4. Η διάδοση του Χριστιανισμού στους Μοραβούς και τους Βουλγάρους I. ΠΑΓΙΩΣΗ ΤΗΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ ΚΑΙ ΤΗ Μ. ΑΣΙΑ 4. Η διάδοση του Χριστιανισμού στους Μοραβούς και τους Βουλγάρους (σελ. 39-40) Ο Μιχαήλ Γ ως αρματοδρόμος στα ανάκτορα του Αγίου Μάμαντα.

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ. Η υπόσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο παρόν

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ. Η υπόσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο παρόν ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟ Η υπόσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο παρόν Ποτέ ίσως δεν θα πετύχει η ανθρωπότητα την καθολική αναγνώριση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ακόμα και στον υποθετικά πολιτισμένο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΣ: Μοναδικές στιγμές στην Εκατονταπυλιανή

ΠΑΡΟΣ: Μοναδικές στιγμές στην Εκατονταπυλιανή 15/08/2019 ΠΑΡΟΣ: Μοναδικές στιγμές στην Εκατονταπυλιανή Μητροπολιτικό Έργο / Ι.Μ. Παροναξίας ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΗΝ ΠΑΡΟ Γιώργος Φερδής Στιγμές θρησκευτικής ανάτασης έζησαν όσοι είχαν την ευκαιρία να βρεθούν στο

Διαβάστε περισσότερα

ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ «ΠΕΡΙ ΑΦΟΡΙΣΜΟΥ»

ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ «ΠΕΡΙ ΑΦΟΡΙΣΜΟΥ» ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Δ. ΜΙΧΑΗΑΑΡΗΣ H TTD Α FM Λ ΤΤ?Τ Α ΤίΎΥ YDYV Α ΜίΛΑΎ* 111 ULI IVirl 1 XyJLfl IUI ΛΛ 1 jlàjt\lhxj\jl ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ «ΠΕΡΙ ΑΦΟΡΙΣΜΟΥ» ΠΟΡΕΙΑ Ό Παναγιώτης Δ. Μιχαηλάρης γεννήθηκε στον Μανταμάδο Μυτιλήνης

Διαβάστε περισσότερα

Μαθημα 1. Η λατρεία στη ζωή των πιστών σήμερα

Μαθημα 1. Η λατρεία στη ζωή των πιστών σήμερα Μαθημα 1. Η λατρεία στη ζωή των πιστών σήμερα ΣΤΟΧΟΙ: Οι μαθητές να 1. Διατυπώνουν τους προβληματισμούς τους γύρω από τη λατρεία. 2. Υποστηρίζουν με επιχειρήματα ότι στη χριστιανική θρησκεία η λατρεία

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΕΥΝΑ ΠΕΔΙΟΥ- «ΠΟΣΟ ΚΑΛΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΤΟΝ ΜΑΝΟΛΗ ΑΝΔΡΟΝΙΚΟ;»

ΕΡΕΥΝΑ ΠΕΔΙΟΥ- «ΠΟΣΟ ΚΑΛΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΤΟΝ ΜΑΝΟΛΗ ΑΝΔΡΟΝΙΚΟ;» ΕΡΕΥΝΑ ΠΕΔΙΟΥ- «ΠΟΣΟ ΚΑΛΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΤΟΝ ΜΑΝΟΛΗ ΑΝΔΡΟΝΙΚΟ;» ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η έρευνα «ΠΟΣΟ ΚΑΛΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΤΟΝ ΜΑΝΟΛΗ ΑΝΔΡΟΝΙΚΟ;» πραγματοποιήθηκε τους μήνες Φεβρουάριο-Μάρτιο 2014 σε πέντε σχολεία της Θεσσαλονίκης

Διαβάστε περισσότερα

Η μετεξέλιξη του Ρωμαϊκού κράτους (4 ος -5 ος αι. μ.χ)

Η μετεξέλιξη του Ρωμαϊκού κράτους (4 ος -5 ος αι. μ.χ) Η μετεξέλιξη του Ρωμαϊκού κράτους (4 ος -5 ος αι. μ.χ) 1.1 Ο Διοκλητιανός και η αναδιοργάνωση της αυτοκρατορίας Επιμέλεια, Δ. Πετρουγάκη, Φιλόλογος Οι διοικητικές αλλαγές Ο Διοκλητιανός (284 μ.χ.) επεδίωξε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Εισαγωγικά στην αρχαία Ελληνική ιστοριογραφία

ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Εισαγωγικά στην αρχαία Ελληνική ιστοριογραφία ΕΙΣΑΓΩΓΗ Εισαγωγικά στην αρχαία Ελληνική ιστοριογραφία Ενδεικτικοί διδακτικοί στόχοι Οι διδακτικοί στόχοι για τη διδασκαλία της εισαγωγής προσδιορίζονται στο βιβλίο για τον καθηγητή, Αρχαίοι Έλληνες Ιστοριογράφοι,

Διαβάστε περισσότερα

α/α ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΗΜΕΡΑ ΩΡΑ ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ 1. Αρχαία Εβραϊκή Γλώσσα Βελουδία Σιδέρη- Παπαδοπούλου

α/α ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΗΜΕΡΑ ΩΡΑ ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ 1. Αρχαία Εβραϊκή Γλώσσα Βελουδία Σιδέρη- Παπαδοπούλου Εξάμηνο Α Μαθήματα Υποχρεωτικά ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011 σελ. 1 1. Αρχαία Εβραϊκή Γλώσσα Βελουδία Σιδέρη- Παπαδοπούλου 1/9/2011 Πέμπτη 9:00 Γραφείο 2. Εισαγωγή στην Κωνσταντίνος 7/9/2011 Τετάρτη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Β ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 5 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2001 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ : ΙΣΤΟΡΙΑ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Β ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 5 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2001 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ : ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Β ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 5 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2001 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ : ΙΣΤΟΡΙΑ ΟΜΑΔΑ Α ΘΕΜΑ Α1 Α.1.1. Ποια ήταν η θέση των ευγενών στην κοινωνική διάρθρωση

Διαβάστε περισσότερα

Σήμερα κινδυνεύουμε είτε να μας απορροφήσουν τα δεινά του βίου και να μας εξαφανίσουν κάθε

Σήμερα κινδυνεύουμε είτε να μας απορροφήσουν τα δεινά του βίου και να μας εξαφανίσουν κάθε Οι Έλληνες φώτισαν τον κόσμο με τα δικά τους έργα σήμερα πρέπει να βρούμε ξανά τις δικές τους ιδιότητες Περίληψη: Η σοφία της ψυχής είναι μια ξεχασμένη ιδιότητα που ο άνθρωπος πρέπει πάλι να την βρει για

Διαβάστε περισσότερα

ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΑΡΧΕΙΑ. Αρχείο Επισκόπου Ιεροσητείας Αμβροσίου. Αρχείο Αρχιμανδρίτη Παρθενίου Κελαϊδή. Συλλογή Παπα-Στεφάνου Προβατάκη

ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΑΡΧΕΙΑ. Αρχείο Επισκόπου Ιεροσητείας Αμβροσίου. Αρχείο Αρχιμανδρίτη Παρθενίου Κελαϊδή. Συλλογή Παπα-Στεφάνου Προβατάκη ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΑΡΧΕΙΑ Τίτλος Αρχείο Επισκόπου Ιεροσητείας Αμβροσίου Αρχείο Αρχιμανδρίτη Παρθενίου Κελαϊδή Συλλογή Παπα-Στεφάνου Προβατάκη Αρχείο Επισκόπου Διονυσίου Μαραγκουδάκη Συλλογή Μονών (νομών Χανίων,

Διαβάστε περισσότερα

Ποιες γνώμες έχετε ακούσει για τη Βίβλο; Τι θα θέλατε να μάθετε γι αυτή;

Ποιες γνώμες έχετε ακούσει για τη Βίβλο; Τι θα θέλατε να μάθετε γι αυτή; Γιατί μελετούμε την Αγία Γραφή; Ποιες γνώμες έχετε ακούσει για τη Βίβλο; Τι θα θέλατε να μάθετε γι αυτή; Είναι ένα σπουδαίο βιβλίο Το πιο πολυδιαβασμένο στον κόσμο. Το πρώτο που τυπώθηκε από τον Γουτεμβέργιο

Διαβάστε περισσότερα

Πατρ τ ιάρχης Αλ εξα εξ νδρείας ένας από τους πέντε μεγάλους Πατέρες της Ανατολικής Εκκλησίας

Πατρ τ ιάρχης Αλ εξα εξ νδρείας ένας από τους πέντε μεγάλους Πατέρες της Ανατολικής Εκκλησίας Ο Μέγας Αθανάσιος: αγωνιστής της ορθής πίστης Πατριάρχης Αλεξανδρείας Πατριάρχης Αλεξανδρείας ένας από τους πέντε μεγάλους Πατέρες της Ανατολικής Εκκλησίας των πρώτων χριστιανικών αιώνων (Μέγας Αθανάσιος,

Διαβάστε περισσότερα

S. Berstein & P. Milza, Ιστορία της Ευρώπης, τόμοι 3, εκδόσεις Αλεξάνδρεια, Αθήνα 1997.

S. Berstein & P. Milza, Ιστορία της Ευρώπης, τόμοι 3, εκδόσεις Αλεξάνδρεια, Αθήνα 1997. Βιβλιογραφία Για την εικονογράφηση χρησιμοποιήθηκαν Ελένη Γαρδίκα-Κατσιαδάκη & Γιώργος Μαργαρίτης, Το Αιγαίο των Βαλκανικών Πολέμων 1912-1913, Υπουργείο Αιγαίου & Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο,

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 1. Από τον Ελληνοτουρκικό Πόλεµο του 1897 στον Μακεδονικό Αγώνα (σελ )

Κεφάλαιο 1. Από τον Ελληνοτουρκικό Πόλεµο του 1897 στον Μακεδονικό Αγώνα (σελ ) Ιστορία ΣΤ τάξης 5 η Ενότητα «Η Ελλάδα στον 20 ο αιώνα» 1 Κεφάλαιο 1 Από τον Ελληνοτουρκικό Πόλεµο του 1897 στον Μακεδονικό Αγώνα (σελ. 178 181) Μετά την ήττα στον πόλεµο µε την Τουρκία, το 1897, το ελληνικό

Διαβάστε περισσότερα

Θεσ/νικη, 14/10/2015 Αριθμός Πρωτ. 388. Προς

Θεσ/νικη, 14/10/2015 Αριθμός Πρωτ. 388. Προς ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Π/ΘΜΙΑΣ & Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ 1 Ο ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Η ΑΓΝΩΣΤΗ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΟΛΩΝΙΑ

Η ΑΓΝΩΣΤΗ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΟΛΩΝΙΑ Παρουσίαση βιβ ίου εκδήλωση Η ΑΓΝΩΣΤΗ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΟΛΩΝΙΑ www.periexomena.gr Την αίθουσα «ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ» του Φιλολογικού Συλλόγου «ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ» διάλεξαν οι δύο συγγραφείς, Γεώργιος Πετρόπουλος και Παναγιώτης

Διαβάστε περισσότερα

Β Τάξη Μάθημα Γενικής Παιδείας. Ύλη

Β Τάξη Μάθημα Γενικής Παιδείας. Ύλη Β Τάξη Μάθημα Γενικής Παιδείας Ύλη 2016-2017 * Θρησκευτικά * Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία * Νεοελληνική Γλώσσα ΕΙΣΑΓΩΓΗ, ΜΑΘΗΜΑΤΑ: 1, 2 & 3 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α : Σύμβολο της Πίστης, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ. Φθινόπωρο-Χειμώνας 2007. Χώρος εκδηλώσεων: Αμφιθέατρο Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών Βασ. Κωνσταντίνου 48, Αθήνα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ. Φθινόπωρο-Χειμώνας 2007. Χώρος εκδηλώσεων: Αμφιθέατρο Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών Βασ. Κωνσταντίνου 48, Αθήνα ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ Φθινόπωρο-Χειμώνας 2007 Χώρος εκδηλώσεων: Αμφιθέατρο Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών Βασ. Κωνσταντίνου 48, Αθήνα Διοικητικό Συμβούλιο: Αλέξης Δημαράς Ρένα Σταυρίδη-Πατρικίου Χρυσάνθη Μωραΐτη-Καρτάλη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ "ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ ΚΑΙ ΕΝΩΣΗ "

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ ΚΑΙ ΕΝΩΣΗ ΕΘΝΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΩΝ "ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ Κ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ" ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ "ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ ΚΑΙ ΕΝΩΣΗ 1911-1913" Κεφάλαιο 5 Ο χάρτης των Βαλκανίων

Διαβάστε περισσότερα

Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου, Αυτοβιογραφία

Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου, Αυτοβιογραφία Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου, Αυτοβιογραφία Ποιά ηρωικά χαρακτηριστικά έχει η ηρωίδα κατά τη γνώμη σας; Κατά τη γνώμη μου και μόνο που χαρακτηρίζουμε την Ελισάβετ Μουτζάν Μαρτινέγκου ηρωίδα δείχνει ότι

Διαβάστε περισσότερα

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ «ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ»

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ «ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ» ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ «ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ» 1.1 Βασικές κατευθύνσεις Η αξιολόγηση ενός μαθήματος είναι αρχικά θέμα προσδιορισμού και κατανόησης της ταυτότητάς του. Θέματα όπως είναι ο τίτλος του

Διαβάστε περισσότερα

Μνήμων. Τομ. 18, Σελίδα τίτλου-πίνακας περιεχομένων. mnimon mnimon To cite this article:

Μνήμων. Τομ. 18, Σελίδα τίτλου-πίνακας περιεχομένων. mnimon mnimon  To cite this article: Μνήμων Τομ. 18, 1996 Σελίδα τίτλου-πίνακας περιεχομένων mnimon mnimon http://dx.doi.org/10.12681/mnimon.518 Copyright 1996 To cite this article: mnimon (1996). Σελίδα τίτλου-πίνακας περιεχομένων. Μνήμων,

Διαβάστε περισσότερα

Φιλική Εταιρεία. Τόπος Ίδρυσης Χρόνος Ίδρυσης Ιδρυτικά. Οδησσός. 14 Σεπτεµβρίου 1814. Νικόλαος Σκουφάς Αθανάσιος Τσακάλωφ Εµµανουήλ Ξάνθος

Φιλική Εταιρεία. Τόπος Ίδρυσης Χρόνος Ίδρυσης Ιδρυτικά. Οδησσός. 14 Σεπτεµβρίου 1814. Νικόλαος Σκουφάς Αθανάσιος Τσακάλωφ Εµµανουήλ Ξάνθος Φιλική Εταιρεία Τόπος Ίδρυσης Χρόνος Ίδρυσης Ιδρυτικά µέλη Οδησσός 14 Σεπτεµβρίου 1814 Νικόλαος Σκουφάς Αθανάσιος Τσακάλωφ Εµµανουήλ Ξάνθος Σφραγίδα οργάνου Σφραγίδα της Μυστικής Αρχής Σφραγίδες Ελευθερίας,

Διαβάστε περισσότερα

Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη σωστή απάντηση από τις αντίστοιχες φράσεις α, β, γ:

Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη σωστή απάντηση από τις αντίστοιχες φράσεις α, β, γ: ΜΑΘΗΜΑ 18 Ο ΟΙ ΑΓΙΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη σωστή απάντηση από τις αντίστοιχες φράσεις α, β, γ: 1. Η αποκατάσταση της προσκύνησης των εικόνων

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ Α.ΚΕΙΜΕΝΟ Η πρώτη εμφάνιση αυτού που θα ονομάσουμε σύγχρονο κουτσομπολιό έγινε μέσω του Τύπου. Κάποτε υπήρχαν ειδικά έντυπα που ασχολούνταν με κουτσομπολιά για

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΡΕΥΝΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑΣ -23. ΠΡΑΚΤΙΚΑ διε ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΤΟΜΟΣ Α ΤΟΜΟΣ Α AΘHNA 2012

ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΡΕΥΝΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑΣ -23. ΠΡΑΚΤΙΚΑ διε ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΤΟΜΟΣ Α ΤΟΜΟΣ Α AΘHNA 2012 Ο Νικόλαος Γ. Πολίτης και το Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΡΕΥΝΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑΣ -23 ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ISBN 978-960-404-237-1 Ο Νικόλαος Γ. Πολίτης και το

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία του νεότερου και σύγχρονου κόσμου

Ιστορία του νεότερου και σύγχρονου κόσμου Ιστορία ΣΤ' Δημοτικού Ιστορία του νεότερου και σύγχρονου κόσμου Βιβλίο μαθητή ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ Ιωάννης Κολιόπουλος Ομότιμος Καθηγητής Ιάκωβος Μιχαηλίδης Επίκουρος Καθηγητής, ΑΠΘ Αθανάσιος Καλλιανιώτης Σχολικός

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 8. Ο Ρήγας Βελεστινλής και ο Αδαµάντιος Κοραής

Κεφάλαιο 8. Ο Ρήγας Βελεστινλής και ο Αδαµάντιος Κοραής 1 Κεφάλαιο 8 Ο Ρήγας Βελεστινλής και ο Αδαµάντιος Κοραής Ανάµεσα στους δασκάλους του Γένους ξεχωρίζουν για τη δράση τους ο λόγιος επαναστάτης Ρήγας Βελεστινλής και ο Αδαµάντιος Κοραής, ένας Έλληνας φιλόλογος

Διαβάστε περισσότερα

Μητρ. Δημητριάδος: Το επιχειρούμενο Σύνταγμα θα αναιρεί τον εαυτό του

Μητρ. Δημητριάδος: Το επιχειρούμενο Σύνταγμα θα αναιρεί τον εαυτό του 02/12/2018 Μητρ. Δημητριάδος: Το επιχειρούμενο Σύνταγμα θα αναιρεί τον εαυτό του / Επικαιρότητα Συνέντευξη του Σεβ. Μητροπολίτου Δημητριάδος κ. Ιγνατίου δημοσιεύεται σήμερα στην εφημερίδα «Πρώτο Θέμα».

Διαβάστε περισσότερα

Σελίδα: 9 Μέγεθος: 56 cm ² Μέση κυκλοφορία: 1030 Επικοινωνία εντύπου:

Σελίδα: 9 Μέγεθος: 56 cm ² Μέση κυκλοφορία: 1030 Επικοινωνία εντύπου: Σελίδα: 16 Μέγεθος: 510 cm ² Μέση κυκλοφορία: 7510 Επικοινωνία εντύπου: (210) 8113000 Σελίδα: 9 Μέγεθος: 56 cm ² Μέση κυκλοφορία: 1030 Επικοινωνία εντύπου: 210 5231.831-4 Είδος: Εφημερίδα / Κύρια / Οικονομική

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΑΝΟΙΧΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Η

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΑΝΟΙΧΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Η ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Η Η διδασκαλία του Παύλου σε άλλα κείμενα της ΚΔ Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογία

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2004 Επιτροπή Αναφορών 2009 19.12.2007 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ Θέμα: Αναφορά 0460/2005, της Ελένης Δημακοπούλου, ελληνικής ιθαγένειας, η οποία συνοδεύεται από 2 υπογραφές, σχετικά

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 4 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 4 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 4 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Νεοελληνικός Πολιτισμός

Νεοελληνικός Πολιτισμός ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 3: Το γλωσσικό ζήτημα Φίλιππος Παππάς, Μεταδιδακτορικός Ερευνητής Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Βυζαντινή Φιλολογία

Εισαγωγή στη Βυζαντινή Φιλολογία Εισαγωγή στη Βυζαντινή Φιλολογία Ενότητα 6: Ιστορικό Πλαίσιο 8ου-9ου αιώνα: Σκοτεινοί αιώνες-εικονομαχία. Θεοφάνης: Βίος και Έργο. Κιαπίδου Ειρήνη-Σοφία Τμήμα Φιλολογίας Σκοποί ενότητας Οι φοιτητές θα

Διαβάστε περισσότερα

Ο αγώνας δρόμου του Αρχιεπισκόπου. Τι είπε με τους Κληρικούς. Δείτε το υπόμνημα

Ο αγώνας δρόμου του Αρχιεπισκόπου. Τι είπε με τους Κληρικούς. Δείτε το υπόμνημα 07/12/2018 Ο αγώνας δρόμου του Αρχιεπισκόπου. Τι είπε με τους Κληρικούς. Δείτε το υπόμνημα Αυτοκέφαλες Εκκλησίες / Εκκλησία της Ελλάδος Για τους αγώνες δεκαετιών, για τις αγωνίες και τις πολύωρες συζητήσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ (ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ 679/2016)

ΝΕΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ (ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ 679/2016) ΝΕΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ (ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ 679/2016) Εισαγωγή: Στα πλαίσια του προγράμματος Data protection Reform, η Ευρωπαϊκή Ένωση στις 24 Μαΐου του 2016 ψήφισε τον Νέο Κανονισμό

Διαβάστε περισσότερα

Β ' εξάμηνο Μαθήματα Υποχρεωτικά

Β ' εξάμηνο Μαθήματα Υποχρεωτικά E Β ' εξάμηνο Μαθήματα Υποχρεωτικά Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Θωμάς Ιωαννίδης Βυζαντινή Ιστορία Δέσποινα Μιχάλαγα Α-Λ 15.00-17.00 Μ-Ω Ιστορία Εποχής Καινής Διαθήκης Ζάρρας Β ' εξάμηνο Μαθήματα Επιλεγόμενα

Διαβάστε περισσότερα

Προαγωγικές εξετάσεις περιόδου Μαΐου Ιουνίου Καθορισμός εξεταστέας ύλης των μαθημάτων της Α τάξης του Γενικού Λυκείου

Προαγωγικές εξετάσεις περιόδου Μαΐου Ιουνίου Καθορισμός εξεταστέας ύλης των μαθημάτων της Α τάξης του Γενικού Λυκείου 2 ο Γενικό Λύκειο Αμαλιάδας Προαγωγικές εξετάσεις περιόδου Μαΐου Ιουνίου 2016 Καθορισμός εξεταστέας ύλης των μαθημάτων της Α τάξης του Γενικού Λυκείου Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία Στην εξεταστέα

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ

ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ , ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Λ. ΜΑΛΑΦΑΝΤΗΣ ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΑΝΤΑ ΚΑΤΣΙΚΗ - ΓΚΙΒΑΛΟΤ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΠΟΡΕΙΑ ΑΘΗΝΑ 2001 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η οριοθέτηση της παιδικής λογοτεχνίας σε σχέση με την

Διαβάστε περισσότερα

Ε Ξ Α Μ Η Ν Ο Α Υ Π Ο Χ Ρ Ε Ω Τ Ι Κ Α Ε Π Ι Λ Ε Γ Ο Μ Ε Ν Α

Ε Ξ Α Μ Η Ν Ο Α Υ Π Ο Χ Ρ Ε Ω Τ Ι Κ Α Ε Π Ι Λ Ε Γ Ο Μ Ε Ν Α ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΑΚΑΔ. ΕΤΟΣ 2011-2012 Α - Εισαγωγή στην Π.Δ. 6 30663 - Γενική Εκκλ. Ιστορία Α 6 30587 - Εισαγωγή στην Κ.Δ. 5 30670 - Αρχαία Εβραϊκή

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Νεοελληνική Ιστορία

Εισαγωγή στη Νεοελληνική Ιστορία ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στη Νεοελληνική Ιστορία Ενότητα 4η: Φιλική Εταιρεία Ελευθερία Μαντά, Λέκτορας Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγικά στοιχεία στην Παλαιά Διαθήκη

Εισαγωγικά στοιχεία στην Παλαιά Διαθήκη Εισαγωγικά στοιχεία στην Παλαιά Διαθήκη Οι φιλολογικές πηγές της Πεντατεύχου (Φιλολογικά στρώματα): Οι τέσσερις πηγές της Πεντατεύχου είναι: η Γιαχβική, η Ελωχειμική, το Δευτερονόμιο και ο Ιερατικός Κώδικας.

Διαβάστε περισσότερα

«Παγκοσμιοποίηση και Ταυτότητες»

«Παγκοσμιοποίηση και Ταυτότητες» 17/12/2018 «Παγκοσμιοποίηση και Ταυτότητες» / Ενορίες Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει» του Ιερού Ναού Ευαγγελιστρίας Πειραιώς και σε συνεργασία με το Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα του Πανεπιστημίου

Διαβάστε περισσότερα