ΓΙΓΑΓΜΔΝΟ ΚΔΙΜΔΝΟ ΠΛΑΣΩΝΑ ΠΡΩΣΑΓΟΡΑ, 322Α -323Α

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΓΙΓΑΓΜΔΝΟ ΚΔΙΜΔΝΟ ΠΛΑΣΩΝΑ ΠΡΩΣΑΓΟΡΑ, 322Α -323Α"

Σίβύλ Νικολάκος
6 χρόνια πριν
Προβολές:

1 50 Υρόνια ΦΡΟΝΣΙΣΗΡΙΑ ΜΔΗ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ ΑΒΒΑΪΓΗ-ΜΑΝΩΛΑΡΑΚΗ ΠΑΓΚΡΑΣΙ : Φιλολάου & Δκφαντίδου 26 : Σηλ.: ΔΙΑΓΩΝΙΜΑ : ΑΡΥΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΣΕΤΘΤΝΗ Γ' ΛΤΚΕΙΟΤ 2010 ΓΙΓΑΓΜΔΝΟ ΚΔΙΜΔΝΟ ΠΛΑΣΩΝΑ ΠΡΩΣΑΓΟΡΑ, 322Α -323Α Ἐπειδὴ δὲ ὁ ἄνθρωπος θείας μετέσχε μοίρας, πρῶτον μὲν διὰ τὴν τοῦ θεοῦ συγγένειαν ζῴων μόνον θεοὺς ἐνόμισεν, καὶ ἐπεχείρει βωμούς τε ἱδρύεσθαι καὶ ἀγάλματα θεῶν ἔπειτα φωνὴν καὶ ὀνόματα ταχὺ διηρθρώσατο τῆ τέχνῃ, καὶ οἰκήσεις καὶ ἐσθτας καὶ ὑποδέσεις καὶ στρωμνὰς καὶ τὰς ἐκ γς τροφὰς ηὕρετο. Οὕτω δὴ παρεσκευασμένοι κατ' ἀρχὰς ἄνθρωποι ᾤκουν σποράδην, πόλεις δὲ οὐκ ἦσαν ἀπώλλυντο οὖν ὑπὸ τῶν θηρίων διὰ τὸ πανταχῆ αὐτῶν ἀσθενέστεροι εἶναι, καὶ ἡ δημιουργικὴ τέχνη αὐτοῖς πρὸς μὲν τροφὴν ἱκανὴ βοηθὸς ἦν, πρὸς δὲ τὸν τῶν θηρίων πόλεμον ἐνδεής πολιτικὴν γὰρ τέχνην οὔπω εἶχον, ἧς μέρος πολεμική ἐζήτουν δὴ ἁθροίζεσθαι καὶ σῴζεσθαι κτίζοντες πόλεις ὅτ' οὖν ἁθροισθεῖεν, ἠδίκουν ἀλλήλους ἅτε οὐκ ἔχοντες τὴν πολιτικὴν τέχνην, ὥστε πάλιν σκεδαννύμενοι διεφθείροντο. Ζεὺς οὖν δείσας περὶ τῷ γένει ἡμῶν μὴ ἀπόλοιτο πᾶν, Ἑρμν πέμπει ἄγοντα εἰς ἀνθρώπους αἰδῶ τε καὶ δίκην, ἵν' εἶεν πόλεων κόσμοι τε καὶ δεσμοὶ φιλίας συναγωγοί. Ἐρωτᾷ οὖν Ἑρμς Δία τίνα οὖν τρόπον δοίη δίκην καὶ αἰδῶ ἀνθρώποις Πότερον ὡς αἱ τέχναι νενέμηνται, οὕτω καὶ ταύτας νείμω; Νενέμηνται δὲ ὧδε εἷς ἔχων ἰατρικὴν πολλοῖς ἱκανὸς ἰδιώταις, καὶ οἱ ἄλλοι δημιουργοί καὶ δίκην δὴ καὶ αἰδῶ οὕτω θῶ ἐν τοῖς ἀνθρώποις, ἢ ἐπὶ πάντας νείμω; Ἐπὶ πάντας, ἔφη ὁ Ζεύς, καὶ πάντες μετεχόντων οὐ γὰρ ἂν γένοιντο πόλεις, εἰ ὀλίγοι αὐτῶν μετέχοιεν ὥσπερ ἄλλων τεχνῶν καὶ νόμον γε θὲς παρ' ἐμοῦ τὸν μὴ δυνάμενον αἰδοῦς καὶ δίκης μετέχειν κτείνειν ὡς νόσον πόλεως. Οὕτω δή, ὦ Σώκρατες, καὶ διὰ ταῦτα οἵ τε ἄλλοι καὶ Ἀθηναῖοι, ὅταν μὲν περὶ ἀρετς τεκτονικς ᾖ λόγος ἢ ἄλλης τινὸς δημιουργικς, ὀλίγοις οἴονται μετεῖναι συμβουλς, καὶ ἐάν τις ἐκτὸς ὢν τῶν ὀλίγων συμβουλεύῃ, οὐκ ἀνέχονται, ὡς σὺ φῄς εἰκότως, ὡς ἐγώ φημι ὅταν δὲ εἰς συμβουλὴν πολιτικς ἀρετς ἴωσιν, ἣν δεῖ διὰ δικαιοσύνης πᾶσαν ἰέναι καὶ σωφροσύνης, εἰκότως ἅπαντος ἀνδρὸς ἀνέχονται, ὡς παντὶ προσκον ταύτης γε μετέχειν τς ἀρετς ἢ μὴ εἶναι πόλεις. Αὕτη, ὦ Σώκρατες, τούτου αἰτία.

2 ΠΑΡΑΣΗΡΗΕΙ 1. Από το κείμενο που σας δίνεται, να αποδώσετε στη νέα ελληνική το απόσπασμα: Ζεὺς οὖν δείσας περὶ τῷ γένει ἡμῶν... ταύτης γε μετέχειν τς ἀρετς ἢ μὴ εἶναι πόλεις. 2. Τι είχαν επιτύχει και σε ποιο στάδιο εξέλιξης είχαν φτάσει οι άνθρωποι πριν από τη δημιουργία πόλεων; 3. Ποιο είναι το περιεχόμενο των εννοιών αἰδώς και δίκη και γιατί θεωρούνται πόλεων κόσμοι τε καὶ δεσμοὶ φιλίας συναγωγοί ; 4. Σύμφωνα με τα στοιχεία του μεταφρασμένου κειμένου που ακολουθεί: α) Να εξηγήσετε τη συλλογιστική πορεία που ακολουθεί ο Αριστοτέλης, για να αποδείξει ότι ο άνθρωπος είναι φύσει ζῷον πολιτικόν (να γράψετε τους συλλογισμούς σε τυπική μορφή, δηλαδή προκείμενες συμπέρασμα) και β) Να συγκρίνετε την άποψη του Πρωταγόρα ἐζήτουν δὴ ἁθροίζεσθαι καὶ σῴζεσθαι κτίζοντες πόλεις (πρωτότυπο κείμενο) με αυτή του Αριστοτέλη ότι ο άνθρωπος είναι φύσει ζῷον πολιτικόν. ΜΔΣΑΦΡΑΜΔΝΟ ΚΔΙΜΔΝΟ ΑΡΙΣΟΣΔΛΗ ΠΟΛΙΣΙΚΑ, Α2, 5-6 Η κοινωνική οντότητα που προήλθε από τη συνένωση περισσότερων χωριών είναι η πόλη, μια κοινωνική οντότητα τέλεια, που μπορούμε να πούμε ότι πέτυχε τελικά την ύψιστη αυτάρκεια συγκροτήθηκε για να διασφαλίζει τη ζωή, στην πραγματικότητα όμως υπάρχει για να εξασφαλίζει την καλή ζωή. Η πόλη, επομένως, είναι κάτι που ήρθε στην ύπαρξη εκ φύσεως, όπως ακριβώς και οι πρώτες κοινωνικές οντότητες, αφού αυτή είναι το τέλος εκείνων κι αφού αυτό που λέμε φύση ενός πράγματος δεν είναι παρά η μορφή που αυτό έχει κατά τη στιγμή της τελείωσης, της ολοκλήρωσής του: αυτό δεν λέμε, πράγματι, πως είναι τελικά η φύση του κάθε πράγματος, π.χ. του

3 ανθρώπου, του αλόγου ή του σπιτιού, η μορφή δηλαδή που το κάθε πράγμα έχει όταν ολοκληρωθεί η εξελικτική του πορεία; Επίσης: Ο τελικός λόγος για τον οποίο υπάρχει ένα πράγμα είναι κάτι το έξοχο, και η αυτάρκεια είναι τελικός στόχος και, άρα, κάτι το έξοχο. Όλα αυτά κάνουν φανερό ότι η πόλη ανήκει στην κατηγορία των πραγμάτων που υπάρχουν εκ φύσεως και ότι ο άνθρωπος είναι ένα ον προορισμένο από τη φύση να ζει σε πόλη (πολιτικὸν ζῷον) ο δίχως πόλη άνθρωπος (θέλω να πω: ο εκ φύσεως δίχως πόλη άνθρωπος, όχι ο δίχως πόλη από κάποια τυχαία συγκυρία) ή είναι άνθρωπος κατώτερης ποιότητας ή είναι ένα ον ανώτερο από τον άνθρωπο είναι σαν εκείνον που ο Όμηρος τον στόλισε με τους χαρακτηρισμούς άνθρωπος δίχως σόι, δίχως νόμους, δίχως σπιτικό αυτός ο άνθρωπος, ο δίχως πόλη από τη φύση του, είναι την ίδια στιγμή και άνθρωπος που παθιάζεται με τον πόλεμο: είναι σαν ένα απομονωμένο πιόνι στο παιχνίδι των πεσσών. (Μονάδες 10: 5 + 5) 5. Ποιος ήταν ο στόχος και ποια ήταν τα αποτελέσματα του δεύτερου (366 π.χ.) και του τρίτου (361 π.χ.) ταξιδιού του Πλάτωνα στη Σικελία; 6. α) Να γράψετε δύο ομόρριζες λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας, απλές ή σύνθετες, για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του πρωτότυπου κειμένου: ἐνόμισεν, ἀπώλλυντο, μετεῖναι. (Μονάδες 6) β) Να εντοπίσετε στο πρωτότυπο κείμενο τις λέξεις που παρουσιάζουν ετυμολογική συγγένεια με τις παρακάτω: ιταμός, ψυχοφθόρος, δεινός, στρατηγός. (Μονάδες 4) Επιμέλεια: Μ. Γκσρτή

4 Γ. ΑΓΙΓΑΚΣΟ ΚΔΙΜΔΝΟ ΠΛΑΣΩΝΟ ΠΡΩΣΑΓΟΡΑ Γλνῖηε δ ἄλ ὅηη ἐγώ ηαῦηα ἀιεζῆ ιέγσ θαὶ Λαθεδαηκόληνη πξὸο θηινζνθίαλ θαὶ ιόγνπο ἄξηζηα πεπαίδεπληαη, ὧδε. Εἰ γὰξ ἐζέιεη ηηο Λαθεδαηκνλίσλ ηῷ θαπινηάηῳ ζπγγελέζζαη, ηὰ κὲλ πνιιά ἐλ ηνῖο ιόγνηο εὑξήζεη αὐηὸλ θαῦιόλ ηηλα θαηλόκελνλ, ἔπεηηα, ὅπνπ ἄλ ηύρῃ ηῶλ ιεγνκέλσλ, ἐλέβαιελ ῥῆκα ἄμηνλ ιόγνπ βξαρύ θαὶ ζπλεζηξακκέλνλ ὥζπεξ δεηλόο ἀθνληηζηήο, ὥζηε θαίλεζζαη ηὸλ πξνζδηαιεγόκελνλ παηδόο κεδέλ βειηίσ. Τνῦην νὖλ αὐηὸ θαὶ ηῶλ λῦλ εἰζίλ νἵ θαηαλελνήθαζη θαὶ ηῶλ πάιαη, ὅηη ηὸ ιαθσλίδεηλ πνιύ κᾶιιόλ ἐζηηλ θηινζνθεῖλ ἤ θηινγπκλαζηεῖλ, εἰδόηεο ὅηη ηνηαῦηα νἷόλ η εἶλαη ῥήκαηα θζέγγεζζαη ηειέσο πεπαηδεπκέλνπ ἐζηίλ ἀλζξώπνπ. Γ1. Να απνδνζεί ζηε λέα ειιεληθή ην παξαπάλσ θείκελν. Μονάδες 20 Γ2α. Να γξαθνύλ νη δεηνύκελνη ηύπνη: Α. ἀληθῆ : ε δνηηθή ηνπ εληθνύ ζην ίδην γέλνο Β. ἄριστα : ν ζεηηθόο βαζκόο ζηνλ ίδην ηύπν Γ. παιδός : ν ίδηνο ηύπνο ζηνλ άιιν αξηζκό Γ. βελτίω : ε ίδηα πηώζε ζηνλ άιιν αξηζκό (θαη νη δύν ηύπνη)

5 Γ2β. Να γξαθνύλ νη δεηνύκελνη ηύπνη: Α. ἐνέβαλεν : ν ίδηνο ηύπνο ζηνλ Παξαθείκελν Β. συνεστραμμένον : ην απαξέκθαην Παξαθεηκέλνπ Γ. προσδιαλεγόμενον : ην γ εληθό Οξηζηηθήο Υπεξζπληειίθνπ Γ. εἰδότες : ην α πιεζπληηθό Οξηζηηθήο Ελεζηώηα Δ. φθέγγεσθαι : ην β εληθό Οξηζηηθήο Υπεξζπληειίθνπ Γ3α. «εἰ γὰρ ἐθέλει... φαινόμενον» : Να ηξαπεί ζηνλ πιάγην ιόγν κε εμάξηεζε: «Οὗτοι ἔφασαν» Γ3β. Να βξεζεί ν λανθάνων ππνζεηηθόο ιόγνο ηνπ θεηκέλνπ, λα αλαγλσξηζζεί ην είδνο ηνπ θαη λα ηξαπεί ζε ππνζεηηθό ιόγν πνπ λα δειώλεη ην αληίζεην ηνπ πξαγκαηηθνύ θαη ηελ απιή ζθέςε ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΚΟΝΔΥΛΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

Σχετικά έγγραφα

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ. 1. ιδαγμένο κείμενο από το πρωτότυπο. Πλάτωνος Πρωταγόρας, 322Α-323Α.

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ. 1. ιδαγμένο κείμενο από το πρωτότυπο. Πλάτωνος Πρωταγόρας, 322Α-323Α. ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΤΡΙΤΗ 12 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2006 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΥΝΟΛΟ