Mαθηματικά Α Δημοτικού. Τετράδιο Εργασιών

Transcript

1 1-11_TET-TEYXOΣ Γ 11/1/1 1: μμ Page 1 Mαθηματικά Α Δημοτικού Mαθηματικά της Φύσης και της Ζωής Τετράδιο Εργασιών TΡΙΤΟ TEYXOΣ

2 1-11_TET-TEYXOΣ Γ 1//1 1: μμ Page ΣYΓΓPAΦEIΣ KPITEΣ-AΞIOΛOΓHTEΣ EIKONOΓPAΦHΣH ΦIΛOΛOΓIKH EΠIMEΛEIA YΠEYΘYNOΣ TOY MAΘHMATOΣ KATA TH ΣYΓΓPAΦH YΠEYΘYNH TOY YΠOEPΓOY EΞΩΦYΛΛO ΠPOEKTYΠΩTIKEΣ EPΓAΣIEΣ Χαράλαμπος Λεμονίδης, Καθηγητής του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας Aθανάσιος Θεοδώρου, Εκπαιδευτικός Aχιλλέας Kαψάλης, Kαθηγητής του Πανεπιστημίου Mακεδονίας Δημήτριος Πνευματικός, Λέκτορας του Πανεπιστημίου Δυτικής Mακεδονίας Θεοδόσιος Zαχαριάδης, Aναπληρωτής Kαθηγητής του Πανεπιστημίου Aθηνών Mαρία Kοτσακώστα, Σχολική Σύμβουλος Θεόφιλος Tζώρτζης, Εκπαιδευτικός Κωνσταντίνος Αρώνης, Σκιτσογράφος-Εικονογράφος Φρόσω Ξιξή, Φιλόλογος Γεώργιος Τύπας, Μόνιμος Πάρεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Mαρία Xιονίδου-Mοσκοφόγλου, Eπίκουρος Kαθηγήτρια του Πανεπιστημίου Aιγαίου Aνδρέας Γκολφινόπουλος, Εικαστικός Καλλιτέχνης ACCESS Γραφικές Tέχνες A.E. Γ Κ.Π.Σ. / ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ / Ενέργεια..1. / Κατηγορία Πράξεων..1.α: «Αναμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών και συγγραφή νέων εκπαιδευτικών πακέτων» ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Μιχάλης Αγ. Παπαδόπουλος Ομότιμος Καθηγητής του Α.Π.Θ. Πρόεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Πράξη με τίτλο: «Συγγραφή νέων βιβλίων και παραγωγή υποστηρικτικού εκπαιδευτικού υλικού με βάση το ΔΕΠΠΣ και τα ΑΠΣ για το Δημοτικό και το Nηπιαγωγείο» Επιστημονικός Υπεύθυνος Έργου Γεώργιος Τύπας Mόνιμος Πάρεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Αναπληρωτής Επιστημονικός Υπεύθυνος Έργου Γεώργιος Οικονόμου Mόνιμος Πάρεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Έργο συγχρηματοδοτούμενο % από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και % από εθνικούς πόρους.

3 1-11_TET-TEYXOΣ Γ 11/1/1 1: μμ Page ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ Χαράλαμπος Λεμονίδης Aθανάσιος Θεοδώρου Aχιλλέας Kαψάλης Δημήτριος Πνευματικός ANAΔOXOΣ ΣYΓΓPAΦHΣ: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ Α.Ε. Mαθηματικά Α Δημοτικού Mαθηματικά της Φύσης και της Ζωής Τετράδιο Εργασιών TΡΙΤΟ TEYXOΣ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΕΚΔΟΣΕΩΝ «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ»

4 1-11_TET-TEYXOΣ Γ 11/1/1 1: μμ Page Xρωματικά σύμβολα Kάθε κεφάλαιο, ανάλογα με τη θεματική περιοχή στην οποία αναφέρεται, έχει ένα χρώμα. Oι περιοχές είναι οι εξής: Aριθμοί Πράξεις Σύμβολο-κλειδί για το είδος της εργασίας που ακολουθεί * Aριθμός κεφαλαίου Tίτλος κεφαλαίου Oι αριθμοί από το 1 έω Γεωμετρία Mετρήσεις Προβλήματα ιαβάζω τους αριθµ 1 Eπανάληψη Βάζω σε κύκλο τόσα παιχνίδια όσα Eικονίδια (σύμβολα-κλειδιά) Στην επάνω αριστερή γωνία κάθε δραστηριότητας υπάρχει ένα από τα ακόλουθα σύμβολα: O Πυθαγόρας που σκέφτεται - Σύμβολο σκέψης: Eμφανίζεται σε δραστηριότητες νοερών υπολογισμών. H μέλισσα - Σύμβολο εργατικότητας: Eμφανίζεται σε δραστηριότητες εφαρμογής και εμπέδωσης. Συµπληρώνω την εικόνα µε τα µήλα και τ O σκύλος ιχνηλάτης - Σύμβολο ανακάλυψης: Eμφανίζεται στις δραστηριότητες που εισάγουν τους μαθητές στη νέα γνώση. O ελέφαντας - Σύμβολο μνήμης: Eμφανίζεται στις δραστηριότητες επανάληψης. Oμάδα μαθητών - Σύμβολο ομαδικότητας: Eμφανίζεται σε δραστηριότητες που είναι δυνατό να γίνουν σε ομάδες είχνουµε τις καρτέλες µε τους αριθ Aριθμός σελίδας

5 1-11_TET-TEYXOΣ Γ 11/1/1 1: μμ Page Aριθμός δραστηριότητας το 1 έως το υς αριθµούς. 1 δια όσα δηλώνει ο αριθµός. Πόσες είναι οι κουκκίδες; Μετρώ τα µπαλόνια που κρατά κάθε παιδί και συνδέω την εικόνα µε τον αντίστοιχο αριθµό. λα και τις κουκκίδες που λείπουν. ε τους αριθµούς, τους οποίους διαβάζουν οι µαθητές. Βρίσκω πόσα είναι τα δάχτυλα και τα κυβάκια και τα συνδέω µε τους αντίστοιχους αριθµούς.. είχνουµε τις καρτέλες µε τις κουκκίδες και οι µαθητές βρίσκουν πόσες είναι. 1 Διδακτικοί στόχοι του κεφαλαίου Σημείωση για τον δάσκαλο στους νοερούς υπολογισμούς

6 1-11_TET-TEYXOΣ Γ 1//1 1: μμ Page Πυθαγόρας ο Σάμιος (περίπου π.χ.) O Πυθαγόρας ήταν ένας σπουδαίος μαθηματικός της αρχαιότητας που γεννήθηκε στη Σάμο. Ίδρυσε μια σχολή, τη σχολή των Πυθαγορείων, οι οποίοι μελετούσαν τη φιλοσοφία, τα μαθηματικά και τις επιστήμες. Είχε δασκάλους μεγάλους σοφούς της αρχαιότητας και ταξίδεψε στην Ασία και την Αίγυπτο όπου μελέτησε την αιγυπτιακή φιλοσοφία, τα μαθηματικά, την αστρονομία και την ιατρική. O Πυθαγόρας έμεινε γνωστός ως ο άνθρωπος που έβλεπε παντού αριθμούς. O Πυθαγόρας H Kορίνα

7 1-11_TET-TEYXOΣ Γ 11/1/1 1: μμ Page Υπατία η Αλεξανδρινή (-1 μ.χ.) Η Υπατία ήταν η πρώτη γυναίκα μαθηματικός στην Ιστορία. Γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια. Ήταν κόρη του φιλόσοφου Θέωνα, διευθυντή του Πανεπιστημίου της Αλεξάνδρειας. Για τον λόγο αυτό είχε την τύχη να αποκτήσει σπάνια μόρφωση, σε μια εποχή που η θέση της γυναίκας στην κοινωνία ήταν πολύ διαφορετική από ό,τι σήμερα. Συνέχισε τις σπουδές της στην Αθήνα και τη Ρώμη εντυπωσιάζοντας όλους όσοι τη συναναστρέφονταν με το πνεύμα, τη σεμνότητα, την ομορφιά και την ευγλωττία της. Επιστρέφοντας στην Αλεξάνδρεια πολύ σύντομα αναδείχθηκε σε μεγάλη δασκάλα της φιλοσοφίας και των μαθηματικών. H Yπατία O Mελέτης H Bάσω H Ίλντα

8 1-11_TET-TEYXOΣ Γ 11/1/1 1: μμ Page Xρωματικά σύμβολα Eπανάληψη Aριθμοί Πράξεις Γεωμετρία Mετρήσεις Προβλήματα Δομή του βιβλίου - Oι ήρωες του βιβλίου - Περιεχόμενα -

9 1-11_TET-TEYXOΣ Γ 11/1/1 1: μμ Page Eνότητα η: ΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ ΜΕΧΡΙ ΤΟ, ΜΟΝΑΔΕΣ ΚΑΙ ΔΕΚΑΔΕΣ ΤΕΤΡΑΓΩΝΙΣΜΕΝΟ ΧΑΡΤΙ Κεφάλαιο ο: Οργάνωση συλλογών Οι αριθμοί μέχρι το Κεφάλαιο ο: Μονάδες και δεκάδες (Ι) Κεφάλαιο ο: Αθροίσματα με πολλούς όρους Κεφάλαιο ο: Κίνηση σε τετραγωνισμένο χαρτί Κεφάλαιο ο: Προβλήματα Κεφάλαιο ο: Επαναληπτικό μάθημα B Περίοδος Αριθμοί: Οι αριθμοί μέχρι το Σύστημα αρίθμησης, μονάδες και δεκάδες. Πράξεις: Αφαιρέσεις με αριθμούς μέχρι το 1 Αθροίσματα με πολλούς όρους Προσθέσεις με υπέρβαση της δεκάδας. Γεωμετρία: Χάραξη γραμμών Κίνηση σε τετραγωνισμένο χαρτί Γεωμετρικά σχήματα. Μετρήσεις: Μοτίβα Ο χρόνος. Eνότητα η: ΜΟΝΑΔΕΣ ΚΑΙ ΔΕΚΑΔΕΣ ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΑ ΣΧΗΜΑΤΑ ΧΡΟΝΟΣ Κεφάλαιο ο: Μονάδες και δεκάδες (ΙΙ) Κεφάλαιο ό: Γεωμετρικά σχήματα Κεφάλαιο 1ο: 1 Ο χρόνος Κεφάλαιο ο: Προσθέσεις με υπέρβαση της δεκάδας Κεφάλαιο ο: Επαναληπτικό μάθημα Γ Περίοδος Αριθμοί: Οι αριθμοί μέχρι το 1. Πράξεις: Προσθέσεις και αφαιρέσεις διψήφιων και μονοψήφιων αριθμών Προσθέσεις και αφαιρέσεις με υπέρβαση της δεκάδας Πολλαπλασιασμός. Γεωμετρία: Χαράξεις, παζλ, πλακόστρωτο και μωσαϊκά Γεωμετρικά σχήματα Συμμετρία. Μετρήσεις: Μέτρηση συνεχών μεγεθών Βάρος Νομίσματα. Eνότητα η: ΧΑΡΑΞΕΙΣ, ΠΑΖΛ ΠΡΟΣΘΕΣΗ ΚΑΙ ΑΦΑΙΡΕΣΗ Η ΥΠΕΡΒΑΣΗ ΤΗΣ ΔΕΚΑΔΑΣ Κεφάλαιο ο: Χαράξεις, παζλ και μωσαϊκά Κεφάλαιο ο: Προσθέσεις και αφαιρέσεις διψήφιων και μονοψήφιων αριθμών Κεφάλαιο ο: Η πρόσθεση και η αφαίρεση ως αντίστροφες πράξεις Η υπέρβαση της δεκάδας Κεφάλαιο ο: Υπολογισμοί Επιστροφή στην πεντάδα Κεφάλαιο ο: Πρόσθεση και αφαίρεση Διψήφιοι και μονοψήφιοι αριθμοί Κεφάλαιο ό: Προβλήματα Κεφάλαιο 1ο: 1Επαναληπτικό μάθημα

10 1-11_TET-TEYXOΣ Γ 11/1/1 1: μμ Page 1 Oργάνωση συλλογών Αριθμοί μέχρι το Υπολογίζω αθροίσματα με δεκάδες. Μετρώ τα κυβάκια και υπολογίζω τo άθρoισμά τους. 1 + Όλα είναι... Όλα είναι... Όλα είναι... Όλα είναι 1 1. Προτείνουμε αθροίσματα μέχρι το στα οποία επαναλαμβάνεται το 1 (π.χ ). Προτείνουμε επίσης αθροίσματα στα οποία σε έναν αριθμό στρογγυλών δεκάδων (1,,, ) προσθέτουμε το 1 (π.χ. + 1)

11 1-11_TET-TEYXOΣ Γ 11/1/1 1: μμ Page 11 ενότητα η Πόσα λεπτά έχει κάθε παιδί; Συμπληρώνω τους αριθμούς που λείπουν = = =... Βρίσκω τα αθροίσματα. 1 + = = = = = =... 11

12 1-11_TET-TEYXOΣ Γ 1//1 1: μμ Page 1 Μονάδες και δεκάδες (I) Πόσα είναι κάθε φορά τα μολύβια και τα τετραγωνάκια; Βάζω σε κύκλο τον σωστό αριθμό. 1 1 Συμπληρώνω τον ενδιάμεσο αριθμό. 1,..., 1,..., 1,..., 1,..., 1,...,,..., 1 Γράφω τους αριθμούς με λέξεις

13 1-11_TET-TEYXOΣ Γ 11/1/1 1: μμ Page 1 ενότητα η Σχηματίζω και γράφω τον αριθμό. Γράφω το αποτέλεσμα των πράξεων. Παρουσιάζω τις πράξεις και με λέξεις. Αν χρειαστεί, χρησιμοποιώ το αριθμητήριο. + = δέκα και επτά = δεκαεπτά + =... = =... = 1 = δεκατέσσερα βγάζω τέσσερα = δέκα 1 =... = = =.... Η δασκάλα λέει προφορικά στους μαθητές τις δεκάδες και τις μονάδες ενός αριθμού και οι μαθητές βρίσκουν ποιος είναι ο αριθμός και τον γράφουν στο πλαίσιο. 1

14 1-11_TET-TEYXOΣ Γ 11/1/1 1: μμ Page 1 Αθροίσματα με πολλούς όρους Συμπληρώνω τις τρεις κάρτες για να έχω άθροισμα ίσο με. Συμπληρώνω τις τρεις κάρτες για να έχω άθροισμα ίσο με 1. 1 Υπολογίζω και συμπληρώνω τους αριθμούς που λείπουν = = = =

15 1-11_TET-TEYXOΣ Γ 11/1/1 1: μμ Page 1 ενότητα η Υπολογίζω αθροίσματα με τρεις προσθετέους. Oι νιφάδες Υπολογίζω και συμπληρώνω τους αριθμούς που λείπουν, ώστε σε κάθε ευθεία το άθροισμα των αριθμών να είναι και 1 αντίστοιχα Υπολογίζω και συμπληρώνω τους αριθμούς που λείπουν = = = = = = = =.... Προτείνουμε αθροίσματα μέχρι το 1 με τρεις προσθετέους, εκ των οποίων οι δύο πρέπει να είναι όμοιοι, δηλαδή τα διπλά αθροίσματα (ν+ν), και ο τρίτος το 1 ή το (π.χ , κ.λπ.). 1

16 1-11_TET-TEYXOΣ Γ 11/1/1 1: μμ Page 1 Kίνηση σε τετραγωνισμένο χαρτί Σχεδιάζω στο δεξιό σχέδιο ό,τι ακριβώς βλέπω στο αριστερό. Σχεδιάζω με τον χάρακα το σπιτάκι στο διπλανό σχέδιο. Στο διπλανό σχέδιο μαυρίζω τετράγωνα στις ίδιες θέσεις με αυτές που βλέπω αριστερά. 1