ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Βασιλέως Γεωργίου Β 10 και Ρηγίλλης, 10674, Αθήνα. Τηλ , Fax ,

Transcript

1 ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Βασιλέως Γεωργίου Β 10 και Ρηγίλλης, 10674, Αθήνα. Τηλ , Fax ,

2 Ενημερωτική Έκθεση Πεπραγμένων Σεπτεμβρίου 2015 Αριθμός 154 Ο Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων είναι το επαγγελματικό σωματείο των ελληνικών εξορυκτικών επιχειρήσεων από το 1924, με έδρα την Αθήνα. Εταιρείες μέλη ΣΜΕ και Περιβάλλον «Με βάση τις προβλέψεις για το μέλλον του πλανήτη μας, η ανάγκη να «κάνουμε περισσότερα χρησιμοποιώντας λιγότερα (doing more with less)», θα είναι όλο και επιτακτικότερη. Όλο και συχνότερα θα ακούμε για την «ανακυκλούσα οικονομία (cyclical economy)», όπου προτεραιότητα είναι η επανάχρηση (reuse) και όχι απλά η ανακύκλωση». Απόσπασμα από την ομιλία του κ.ο.κυριακόπουλο στον Εορτασμό των 90 χρόνων ΣΜΕ-90 χρόνων ελληνικής μεταλλείας Τα θέματα που απασχόλησαν το ΣΜΕ ήταν τα εξής: Α. ΔΣ 7/9/2015 Β. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Γ. ΣΜΕ ΚΑΙ ΜΜΕ Δ. ΣΜΕ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Ε. ΣΜΕ και ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Α. ΔΣ 7/9/2015 Τα κυριότερα θέματα που απασχόλησαν το Δ.Σ. στο ΣΜΕ, ήταν τα εξής: Οικονομικός Απολογισμός Α Εξαμήνου Προβλήματα εταιρειών μελών Εκτίμηση πολιτικής κατάστασης δράσεις ΣΜΕ Μεταλλεία Κασσάνδρας και στάση ΣΜΕ Οικονομική Μελέτη ΙΟΒΕ για την εξορυκτική βιομηχανία Επείγουσες οικονομικές εκκρεμότητες μισθώσεις-αποκαταστάσεις-αιγιαλός και παραλία Β. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Εξέλιξη εργασιών στη μελέτη του ΙΟΒΕ Το ΔΣ του ΣΜΕ έχει αναθέσει στο ΙΟΒΕ την εκπόνηση μελέτης με στόχο αποτίμηση/αξιολόγηση της ευρύτερης οικονομικής σημασίας της εξορυκτικής βιομηχανίας στην Ελλάδα και την εξέταση των προϋποθέσεων που θα διασφαλίσουν τη βιωσιμότητα και την περαιτέρω ανάπτυξή της. 1

3 Οι εταιρίες μέλη του ΣΜΕ βασίζουν τη λειτουργία τους στις αρχές της Βιώσιμης Ανάπτυξης, με παγιωμένες πλέον δραστηριότητες όπως προστασία και αποκατάσταση περιβάλλοντος, επιμόρφωση-εξέλιξη εργαζόμενου προσωπικού, προσφορά σταθερής εργασίας σε πλαίσιο ασφάλειας, επικοινωνία με τοπικές κοινωνίες, προσφορά έργου και πόρων στην κοινωνία, εξοικονόμηση νερού και ενέργειας και ορθή διαχείριση αποβλήτων. Η δραστηριότητα αυτή, απεικονίζεται με συγκεκριμένους μετρήσιμους δείκτες, που δημοσιοποιούνται σε κάθε ετήσιο απολογισμό του Συνδέσμου. Βασική ευθύνη στα πλαίσια της Βιώσιµης Ανάπτυξης αλλά και δραστηριότητα που υπερβαίνει την απλή ευθύνη για τις εταιρίες µέλη του ΣΜΕ, αποτελεί η ανάπλαση και αποκατάσταση του περιβάλλοντος στον εξορυκτικό χώρο, όπου έχει τελειώσει η εξορυκτική δραστηριότητα. Η αξιοποίηση των ορυκτών πόρων αφήνει µόνο προσωρινό περιβαλλοντικό αποτύπωµα γιατί µε µελετηµένη, σωστή και αποτελεσµατική αποκατάσταση, το Ειδικότερα, η μελέτη θα περιλαμβάνει τα εξής: Οριοθέτηση και βασικά μεγέθη της εξορυκτικής βιομηχανίας στην Ελλάδα (προϊόντα, παραγωγή, προστιθέμενη αξία, εξαγωγές/συνεισφορά στο εμπορικό ισοζύγιο, διασυνδέσεις με άλλους κλάδους, οικονομική δραστηριότητα ανά περιφέρεια, κ.ά.) Ανάλυση της συνολικής συνεισφοράς της εξορυκτικής βιομηχανίας, λαμβανομένων υπόψη των πολλαπλασιαστικών αποτελεσμάτων από την οικονομική της δραστηριότητα. Παρουσίαση αποτελεσμάτων σε όρους αξίας παραγωγής, ΑΕΠ, θέσεων εργασίας, φορολογικών εσόδων και εισφορών κοινωνικής ασφάλισης. Ανάλυση της περιφερειακής διάστασης της εξορυκτικής δραστηριότητας με υπολογισμό των πολλαπλασιαστικών αποτελεσμάτων ανά περιφέρεια. Παρουσίαση βασικών στοιχείων της στρατηγικής της ΕΕ για τις ορυκτές πρώτες ύλες και της εθνικής πολιτικής για την αξιοποίηση των ορυκτών πρώτων υλών. Εξέταση της περιβαλλοντικής διάστασης της εξορυκτικής δραστηριότητας και των ενεργειών της βιομηχανίας για τη μείωση του περιβαλλοντικού αντίκτυπου. Ανάλυση παραγόντων που επηρεάζουν την εξορυκτική δραστηριότητα στην Ελλάδα και ενδεδειγμένων ενεργειών για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας και ανάπτυξης της εγχώριας εξορυκτικής βιομηχανίας». Στα πλαίσια αυτής της μελέτης και προκειμένου να διευκολυνθούν οι εργασίες της ομάδας του ΙΟΒΕ που έχει αναλάβει τη μελέτη, αποφασίστηκε σε συνεδρίαση του Δ.Σ. του ΣΜΕ, η σύσταση επικουρικής ομάδας που απαρτίζεται από τους κ. κ. Χ. Καβαλόπουλο, Κ. Σάλτα και Ε. Φαίδρο. Η ομάδα εργασίας αυτή έχει πραγματοποιήσει και συνεχίζει να πραγματοποιεί μια σειρά συναντήσεων, προκειμένου να παρέμβει διορθωτικά και βελτιωτικά και να βγει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα με την πιο αξιόπιστη, ξεκάθαρη και ειλικρινή εικόνα για τον κλάδο. Για το λόγο αυτό, η ad hoc ομάδα που συνήλθε, επεξεργάστηκε επιμέρους θέματα της μελέτης. 2

4 αποτύπωµα αυτό, συναρτήσει του χρόνου, αίρεται και µάλιστα ολοκληρωτικά. Χαρακτηριστικά τέτοια παραδείγµατα έχουµε πολλά από τη δραστηριότητα των εταιρειών µελών του ΣΜΕ. Υπολογισμός τελών και μισθωμάτων-υποβολή παραστατικών Ο ΣΜΕ παρουσίασε στη Γενική Διεύθυνση Φυσικού Πλούτου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εταιρείες μέλη για την υποβολή παραστατικών που αφορούν στον υπολογισμό τελών και μισθωμάτων. Με βάση την εγκύκλιο που προβλέπει τον υπολογισμό και την υποβολή των παραστατικών, απαιτείται τεράστιος όγκος παραστατικών που δεν συσχετίζονται εύκολα με το τηρούμενο ενιαίο λογιστικό σχέδιο των επιχειρήσεων, ούτε συσχετίζονται με την τεχνική μελέτη, όπως απαιτείται από την αντίστοιχη εγκύκλιο. Στα πλαίσια αυτά, συμφωνήθηκε επενεξέταση του όλου θέματος σε συνάντηση στελεχών του Υπουργείου, ΣΜΕ και εμπλεκομένων εταιρειών. Ενδεικτικά στοιχεία αποκαταστάσεων: : Έχουν αποκατασταθεί πλήρως στρέμματα Γ. ΣΜΕ ΚΑΙ ΜΜΕ Δημοσίευση στην εφημερίδα «Το Βήμα» του άρθρου του κ. Κεφάλα με θέμα «Μοχλός ανάπτυξης η εξορυκτική Βιομηχανία» Έχουν φυτευτεί δενδρύλλια και θάμνοι Έχουν ξοδευτεί ευρώ 3

5 Ο ελληνικός ορυκτός πλούτος, διαχρονικά αποτελεί ένα μεγάλο συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας μας. Πάντοτε λειτουργούσε ως σημαντικός παράγοντας ανάπτυξής της σε δύσκολες και ομαλότερες εποχές. Σήμερα που όλοι μιλούν για επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας και ανεύρεση ενός νέου παραγωγικού μοντέλου, η αξιοποίηση των ορυκτών πρώτων υλών του τόπου, πρέπει να είναι σε πρώτη προτεραιότητα των συζητήσεων που γίνονται. ΣΜΕ και Υγιεινή &Ασφάλεια «Όλοι εµείς που υπηρετούµε την ασφάλεια, γνωρίζουµε ότι δυστυχώς η πρόοδός της είναι δρόµος ανηφορικός, µε πολλά πισωγυρίσµατα. Παραµένει ένας και µοναδικός στόχος, ο µηδενισµός των ατυχηµάτων. Αξιοσηµείωτο είναι ότι 11 εταιρίες µέλη του Συνδέσµου από τις 23 που έχουν παραγωγική δραστηριότητα, εµφάνισαν µηδέν ατυχήµατα και για χρονικό διάστηµα Η ελληνική κοινωνία δικαιούται να είναι σωστά ενημερωμένη και να γνωρίζει τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που διαθέτει. Αντικειμενικά, οι δραστηριότητες αξιοποίησης του ορυκτού πλούτου της χώρας αναπτύσσονται εκεί όπου η φύση έδωσε τα αποθέματα των ορυκτών πόρων. Η τοποθέτηση πολλαπλών εμποδίων οδηγεί σε απαξίωση της ευκαιρίας δημιουργίας πλούτου από τις ορυκτές ύλες. Η μεταλλευτική βιομηχανία της χώρας, είναι από τους ελάχιστους, αν όχι ο μοναδικός κλάδος της οικονομίας, που εν μέσω κρίσης, διατήρησε την απασχόληση, συνέχισε τις επενδύσεις, χάρη στην εξωστρέφειά του και στην καθετοποίηση της παραγωγής. Είναι ο κατεξοχήν κλάδος, που στηρίζει την περιφερειακή ανάπτυξη. 4

6 µεγαλύτερο του ενός έτους». Στρατηγική της Ε.Ε. για την Ασφάλεια και Υγιεινή στην Εργασία, πλαίσιο που καθορίζει τους στόχους της Ε.Ε. για την περίοδο Με στόχο να βελτιωθεί η προστασία περισσότερων των 217 εκατοµµυρίων εργαζοµένων στην ΕΕ από τα εργατικά ατυχήµατα και τις επαγγελµατικές ασθένειες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε ένα νέο στρατηγικό πλαίσιο για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία , στο οποίο προσδιορίζονται οι βασικές προκλήσεις και οι στρατηγικοί στόχοι, παρουσιάζονται οι κύριες δράσεις και προσδιορίζονται τα µέσα για την υλοποίηση τους. Σκοπός του νέου αυτού πλαισίου, είναι να εξασφαλιστεί ότι η Ε.Ε. θα εξακολουθήσει να διαδραµατίζει ηγετικό ρόλο στην προώθηση υψηλών προτύπων για τις συνθήκες εργασίας, τόσο εντός της Ευρώπης όσο και σε διεθνές επίπεδο, σύµφωνα µε τη στρατηγική «Eυρώπη 2020». Αποσπάσματα από τον Ετήσιο Απολογισμό του 2014 του ΣΜΕ Την πενταετία της μεγάλης οικονομικής κρίσης ( ), ο κύκλος εργασιών των μεταλλευτικών επιχειρήσεων ξεπέρασε τα 15 δισ. ευρώ και οι εξαγωγές τα 10 δισ. ευρώ. Τα ελληνικά εξορυκτικά προϊόντα, ξεκινώντας από κοιτάσματα με πολύ καλά χαρακτηριστικά, κατευθύνονται σε ποσοστό πάνω από 65% προς τις αγορές του εξωτερικού, αντιμετωπίζοντας επιτυχώς το διεθνή ανταγωνισμό. Για τη διατήρηση και βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς τους, οι ελληνικές εξορυκτικές βιομηχανίες προχώρησαν έγκαιρα σε αλλαγές στο επιχειρησιακό τους μοντέλο και σε επενδύσεις με στόχο την αύξηση της ευελιξίας στην οργάνωση της δουλειάς, τη διασφάλιση της ποιότητας των παραγομένων προϊόντων, την εκπαίδευση και παρακίνηση του προσωπικού, τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας, την αύξηση της παραγωγικότητας κ.α. Επανειλημμένα έχουμε αναφέρει ότι για την ανάπτυξη του τόπου, απαιτείται δημιουργία κλίματος ασφάλειας δικαίου, όπου ο κάθε επενδυτής θα γνωρίζει τις υποχρεώσεις αλλά και τα δικαιώματα του και ότι η πολιτεία θα έχει συνέχεια και συνέπεια στις αποφάσεις της. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ανασφάλειας δικαίου, αποτελεί η περίπτωση των Μεταλλείων Κασσάνδρας της «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ» και των απότοκων προβλημάτων. Ο Σύνδεσμος μας, από την πρώτη ήμερα που η προηγούμενη πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΠΕΝ ανακάλεσε τις τεχνικές άδειες βασικών τμημάτων του έργου, εξέφρασε τη βαθιά ανησυχία του. Πρότεινε άμεσα τη σύγκληση τριμερούς συνάντησης, ώστε να βρεθεί η βέλτιστη λύση στο πρόβλημα που οδήγησε μία μεγάλη ξένη επένδυση σε αδιέξοδο και 2000 περίπου εργαζόμενους σε διαθεσιμότητα, με αβέβαιο εργασιακά μέλλον. Δυστυχώς, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου, παρά τις δυο επιστολές και τις επανειλημμένες προσπάθειές μας, δεν συναντήθηκε μαζί μας. Τώρα επανήλθαμε στον υπηρεσιακό Υπουργό, ζητώντας να συνεργαστούμε μαζί του, ώστε να βρούμε, το ταχύτερο δυνατό, από κοινού λύση γιατί ο χρόνος κυλάει εις βάρος της ελληνικής οικονομίας και των εργαζομένων. «Ο Σύνδεσμος Μεταλλευτικών 5

7 Επιχειρήσεων έχει καταστεί μόνιμος συνομιλητής με την πολιτική ηγεσία και τη Δημίσια Διοίκηση, εκπροσωπώντας την εξορυκτικήμεταλλουργική βιομηχανία σε όλα τα θέματα που τον αφορούν. Σέβεται όλους όσους έχουν θεμσικό ρόλο αλλά παράλληλα ζητά ίδια μεταχείριση» Στοιχεία Επικοινωνίας: Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων Βασιλέως Γεωργίου β10 και Ρηγίλλης, Αθήνα, Τηλέφωνο: Φαξ: We re on the Web! Στις άμεσες προτεραιότητες του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, που εκπροσωπεί τις ελληνικές εξορυκτικές επιχειρήσεις, είναι η στενή συνεργασία με την πολιτεία, ώστε να δίνονται λύσεις στα προβλήματα του κλάδου και να προχωρά κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο η αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της χώρας, προς όφελος, κύρια, της ελληνικής κοινωνίας. Βασικές προϋποθέσεις για την ανάπτυξη του κλάδου αποτελούν: Η πλήρης εφαρμογή της εξαγγελμένης από το 2012 «Εθνικής Πολιτικής Αξιοποίησης των Ορυκτών Πρώτων Υλών», με έκδοση των απαραίτητων νομοθετημάτων που θα περιλαμβάνουν και χρονοδιαγράμματα εφαρμογής των ενεργειών υλοποίησης Η ασφάλεια δικαίου που πρέπει να διέπει τις αποφάσεις της πολιτείας, οι απαραίτητες χωροταξικές ρυθμίσεις για την εξασφάλιση της αξιοποίησης των ορυκτών πόρων. Θεωρούμε απαραίτητη την εκπόνηση ενός Ειδικού Χωροταξικού για τις Ορυκτές Πρώτες Ύλες Η δημιουργία Παρατηρητηρίου για την εφαρμογή του Χωροταξικού Σχεδιασμού της χώρας και την εξασφάλιση ότι κατώτερα επίπεδα χωροταξικού σχεδιασμού θα είναι σε αρμονία και συμφωνία με ανώτερα Η ειλικρινής και σε βάθος ενημέρωση των τοπικών κοινωνιών από την πολιτεία, σχετικά με τη σημασία της αξιοποίησης των ορυκτών πόρων της χώρας Η αποτελεσματική αδειοδότηση νέων έργων ή επεκτάσεων υπαρχόντων Η ελληνική εξορυκτική βιομηχανία έχει δυνατότητα να δώσει άμεσες αναπτυξιακές λύσεις, που έχει ανάγκη περισσότερο από ποτέ, σήμερα ο τόπος, με σεβασμό στις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης και το αξιοβίωτο των τοπικών κοινωνιών. 6

8 Δημοσίευση στη Huffington Post Ελληνική Εξορυκτική Βιομηχανία: μοχλός ανάπτυξης για την επανεκκίνηση της οικονομίας Δημοσιεύθηκε: 18/09/2015 6:19 μμ EEST Ενημερώθηκε: 18/09/2015 6:20 μμ EEST 7

9 Στην συγκυρία των τελευταίων μηνών, έχουν ενταθεί οι συζητήσεις και ο δημόσιος διάλογος για την ανάγκη επανεκκίνησης της ελληνικής οικονομίας, που όμως θα στηρίζεται πλέον σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο, το οποίο θα αφήνει πίσω τις στρεβλώσεις του υφιστάμενου και θα στηρίζεται στα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της χώρας μας. Οι ελληνικές ορυκτές πρώτες ύλες και η ελληνική εξορυκτική και μεταλλουργική βιομηχανία αποτελούν, κατά κοινή παραδοχή, διαχρονικό σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της χώρας μας και αναμφισβήτητα μπορούν να είναι κρίσιμος μοχλός στην εθνική προσπάθεια επανεκκίνησης της πραγματικής μας οικονομίας. Ο Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων-που εκπροσωπεί το 80% του κλάδου και εταιρείες όπως το «Αλουμίνιον της Ελλάδος», η «IMERYS», η «ΔΕΗ», η «ΑΓΕΤ», ο «ΤΙΤΑΝ», η «ΛΑΡΚΟ», ο «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ», οι «Ευρωπαϊκοί Βωξίτες», που συγκαταλέγονται για δεκαετίες στα βασικά παραγωγικά στοιχεία της ελληνικής οικονομίαςεκτιμά ότι την ώρα αυτή η ελληνική κοινωνία, καθώς και η οργανωμένη έκφρασή της, δικαιούται και πρέπει να είναι έγκυρα ενημερωμένη για την τρέχουσα συνεισφορά της εξορυκτικής βιομηχανίας στην ελληνική οικονομία, για το αναπτυξιακό δυναμικό της καθώς επίσης για τους ανασταλτικούς παράγοντες στην ανάπτυξή της. Η εξορυκτική βιομηχανική δραστηριότητα στηρίζει την ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας, παρέχοντας φτηνή ενέργεια στην ελληνική κοινωνία, αναγκαίες πρώτες ύλες στην εγχώρια βιομηχανία και τις κατασκευές καθώς και σημαντικές εισροές συναλλάγματος από τις εξαγωγές, αφού πάνω από το 65% του κύκλου εργασιών των εταιρειών μελών του ΣΜΕ προέρχεται από εξαγωγές. Αντικειμενικά, οι δραστηριότητες αξιοποίησης του ορυκτού πλούτου της χώρας αναπτύσσονται εκεί όπου η φύση έδωσε τα αποθέματα των ορυκτών πόρων και η συστηματική ύψωση πολλαπλών εμποδίων (αδειοδοτικά, χωροταξικά κλπ) οδηγεί σε απαξίωση της ευκαιρίας δημιουργίας αξίας από τις ορυκτές ύλες. Όμως, λόγω ακριβώς αυτής της ιδιομορφίας, τα κοιτάσματα δεν μετακινούνται και όλη η αλυσίδα εξόρυξης και 8

10 πρωτογενούς επεξεργασίας παραμένουν στην Ελλάδα. Το μεγαλύτερο μέρος από την παραγόμενη αξία της δραστηριότητας παραμένει στην χώρα μας με τη μορφή της αμοιβής των εργαζομένων, της αγοράς υπηρεσιών από την εγχώρια αγορά, της καταβολής φόρων και τελών καθώς επίσης και των συνεισφορών στα πλαίσια της υλοποίησης προγραμμάτων κοινωνικής εταιρικής ευθύνης. Σήμερα σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία η Ελλάδα είναι: 1η στην ΕΕ και στον κόσμο σε παραγωγή περλίτη, (40% της παγκόσμιας παραγωγής), 1η στην ΕΕ και 3η στον κόσμο σε παραγωγή μπεντονίτη (10% της παγκόσμιας παραγωγής), 1η στην ΕΕ και 11η στον κόσμο σε παραγωγή βωξίτη. Άλλωστε, η βιώσιμη αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της χώρας, με απόλυτη ισορροπία στους πυλώνες της βιώσιμης ανάπτυξης, δηλαδή την οικονομία, το περιβάλλον και την κοινωνία είναι σαφής προτεραιότητα για τα μέλη του Συνδέσμου. Η βαρύτητα που δίδεται στο ζήτημα της βιώσιμης ανάπτυξης καταδεικνύεται από τις επιδόσεις των επιχειρήσεων μας, που αφορούν στην προστασία και αποκατάσταση περιβάλλοντος, την επιμόρφωση και εξέλιξη εργαζόμενου προσωπικού, την προσφορά σταθερής εργασίας σε πλαίσιο ασφάλειας, το διάλογο με τοπικές κοινωνίες, την προσφορά έργου και πόρων στην κοινωνία, την εξοικονόμηση νερού και ενέργειας και την ορθή διαχείριση αποβλήτων στον τρόπο λειτουργίας των επιχειρήσεων. Η εξορυκτική βιομηχανία της χώρας, είναι από τους ελάχιστους, αν όχι ο μοναδικός κλάδος της οικονομίας, που εν μέσω κρίσης, διατήρησε την απασχόληση, συνέχισε τις επενδύσεις, χάρη στην εξωστρέφειά του και στην καθετοποίηση της παραγωγής. Είναι ο κατεξοχήν κλάδος, που στηρίζει την περιφερειακή ανάπτυξη και έχει σημαντικό οικονομικό αποτύπωμα ως εργοδότης. 9

11 Παρακάτω παρουσιάζονται ορισμένοι χαρακτηριστικοί δείκτες για το διάστημα , την περίοδο της μεγάλης κρίσης για την εθνική οικονομία: -Συνεισφορά στο ΑΕΠ: μέσα στην εξαετία της κρίσης εμφανίζει ένα συνολικό κύκλο εργασιών περίπου 15 δις ευρώ με συνεισφορά στο ΑΕΠ της τάξης του 3,5-4%, μαζί με την αξία των καθετοποιημένων προϊόντων και των μετάλλων που βασίζονται σε ελληνικές πρώτες ύλες -Σταθερός εργοδότης: ο μοναδικός κλάδος που διατήρησε σχεδόν σταθερή απασχόληση και αριθμό θέσεων εργασίας, κρατώντας αλώβητες τις παραγωγικές του δομές, παρέχοντας άμεση εργασία σε περίπου άτομα και έμμεση σε Παράδειγμα εξωστρέφειας: τα ελληνικά εξορυκτικά προϊόντα, ξεκινώντας από κοιτάσματα με πολύ καλά χαρακτηριστικά, κατευθύνονται σε ποσοστό πάνω από 65% προς τις αγορές του εξωτερικού, αντιμετωπίζοντας επιτυχώς το διεθνή ανταγωνισμό, με εξαγωγές που υπερβαίνουν τα 10 δις ευρώ στην περίοδο αυτή -Οδηγός επενδύσεων: σημαντικές ξένες επενδύσεις στον κλάδο (IMERYS,KERNEOS, ELDORADO,LAFARGE κλπ) καθώς επίσης επενδύσεις σε νέα έργα, νέο εξοπλισμό και εγκαταστάσεις, ανανέωση εξοπλισμού και εγκαταστάσεων, νέα συστήματα και μεθόδους παραγωγής-εργασίας-οργάνωσης, σε νέους τρόπους και μεθόδους διαχείρισης αποβλήτων, σε αξιοποίηση παραπροϊόντων κτλ, που υπερβαίνουν τα 2 δις ευρώ. Επίσης, πραγματοποιεί επενδύσεις ή δαπάνες σχετικές με το περιβάλλον, όπως αποκαταστάσεις, συστήματα ανακύκλωσης νερού, συστήματα μείωσης κατανάλωσης νερού και ενέργειας, συστήματα ανακύκλωσης ή εξουδετέρωσης αποβλήτων, που ανέρχονται σε 100 εκατ. Ευρώ: 10

12 -Παράγων καινοτομίας: επενδύσεις σε έρευνες εντοπισμού νέων κοιτασμάτων, βελτιώσεων προϊόντων, νέων προϊόντων και νέων χρήσεων σε υπάρχοντα προϊόντα, που υπερβαίνουν τα ευρώ Παράλληλα, οι εξορυκτικές βιομηχανίες επέδειξαν καλά αντανακλαστικά στις επιχειρηματικές προκλήσεις που υπογραμμίστηκαν από την οικονομική κρίση. Για τη διατήρηση και βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς τους, οι ελληνικές εξορυκτικές βιομηχανίες προχώρησαν έγκαιρα σε αλλαγές στο επιχειρησιακό τους μοντέλο και σε επενδύσεις, με σκοπό την αύξηση της ευελιξίας στην οργάνωση της δουλειάς, την διασφάλιση της ποιότητας των παραγομένων προϊόντων, την εκπαίδευση και παρακίνηση του προσωπικού, την βελτίωση των συνθηκών εργασίας, την αύξηση της παραγωγικότητας κ.α. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι και στην τελευταία πρόκληση με τον έλεγχο ροής κεφαλαίων, με την αποτελεσματική κινητοποίηση των εταιρειών μας, πετύχαμε να περιορίσουμε τις δυσμενείς επιπτώσεις των περιοριστικών μέτρων, να διατηρήσουμε σχεδόν αμείωτη την παραγωγή και να δημιουργήσουμε αίσθημα ασφαλείας στους πελάτες μας, στο προσωπικό και στους προμηθευτές μας. Κυριότερα όμως οι εξορυκτικές επιχειρήσεις κατάφεραν να μετεξελιχθούν από προμηθευτές ορυκτών πρώτων υλών σε στρατηγικούς συνεργάτες παροχής ολοκληρωμένων λύσεων στους πελάτες τους, βελτιώνοντας έτσι σημαντικά την προστιθέμενη αξία των προϊόντων τους και την ανταγωνιστικότητά τους σε διεθνές επίπεδο. Σήμερα σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία η Ελλάδα είναι: -1η στην ΕΕ και στον κόσμο σε παραγωγή περλίτη, (40% της παγκόσμιας παραγωγής) -1η στην ΕΕ και 3η στον κόσμο σε παραγωγή μπεντονίτη (10% της παγκόσμιας παραγωγής) -1η στην ΕΕ και 11η στον κόσμο σε παραγωγή βωξίτη Επίσης, η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις παγκόσμιες δυνάμεις στην παραγωγή μαρμάρων καθώς και την παραγωγή λιγνίτη. Ειδικότερα, όσον αφορά στην αξία εξαγωγών μαρμάρων (240 εκ. το 2013) βρίσκεται μέσα στους 3 μεγαλύτερους εξαγωγείς μαρμάρου της ΕΕ (μετά από Ιταλία, Ισπανία) και ανάμεσα στους 6 μεγαλύτερους εξαγωγείς του κόσμου. Αντίστοιχα, στην παραγωγή λιγνίτη η χώρα μας είναι 2η στην ΕΕ (μετά την Γερμανία) και μέσα στους 10 μεγαλύτερους του κόσμου. Τέλος, η Ελλάδα είναι η μεγαλύτερη παραγωγός νικελίου στην ΕΕ (40% της παραγωγής της ΕΕ) έχοντας περί το 2% της ετήσιας παγκόσμιας παραγωγής, ενώ είναι και η 4η στην παραγωγή μαγνησίτη στην Ευρώπη και μέσα στις 10 μεγαλύτερες παραγωγούς χώρες στον κόσμο. 11

13 Επιπλέον, με βάση τα εξαγγελμένα επενδυτικά σχέδια των εταιρειών-μελών και εφόσον σταθεροποιηθεί η οικονομική κατάσταση στη χώρα, προβλέπεται σημαντική ανάπτυξη στο λευκόλιθο και τα μαγνησιακά προϊόντα στο χαλκό και στα πολύτιμα μέταλλα. Επίσης, εάν εφαρμοστεί η Εθνική Πολιτική Αξιοποίησης των Ορυκτών Πρώτων Υλών και προωθηθεί, μέσα από καθεστώς ασφάλειας δικαίου και μείωσης της γραφειοκρατίας, η αδειοδότηση νέων ώριμων σχεδίων και η διεξαγωγή μειοδοτικών διαγωνισμών διάθεσης των ελεύθερων δημοσίων μεταλλευτικών παραχωρήσεων σε συνάρτηση με την παροχή κινήτρων για νέες επενδύσεις στο χώρο, ο τομέας των μεταλλευτικών ορυκτών, μπορεί να αναπτυχθεί σημαντικά. Μέσα στα ίδια πλαίσια προϋποθέσεων και προοπτικών, κινείται και ο τομέας των βιομηχανικών ορυκτών, ο οποίος ούτως ή άλλως αποτελεί μεγάλο συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας. Ο τομέας των μαρμάρων, που παρά την κρίση και τη σχετική συρρίκνωσή του, κρατάει ακόμη ηγετικές θέσεις στη διεθνή αγορά, μπορεί να δώσει πολύ μεγαλύτερα οφέλη, εάν ενισχυθούν οι εξαγωγές του με ανάπτυξη νέων «κοιτασμάτων». Βασικό προαπαιτούμενο η επίλυση χρόνιων προβλημάτων, όπως η εφαρμογή νέου σύγχρονου λατομικού 12

14 νομοσχεδίου, η επίλυση προβλημάτων αδειοδότησης και παροχή κινήτρων για περαιτέρω έρευνα και εκσυγχρονισμό μέσων παραγωγής. Επομένως ο κλάδος της εξορυκτικής βιομηχανίας μπορεί να προσφέρει πολύ περισσότερα, μπορεί να αυξήσει τη συμβολή του στο ΑΕΠ σημαντικά έναντι των σημερινών δεδομένων, προσφέροντας ουσιαστική ανάσα στην εθνική οικονομία και την απασχόληση. Ωστόσο, για να καταστεί αυτό εφικτό έχει αναγνωριστεί μία σειρά κρίσιμων παραμέτρων επιτυχίας: -Η πλήρης εφαρμογή της εξαγγελμένης από το 2012 «Εθνικής Πολιτικής Αξιοποίησης των Ορυκτών Πρώτων Υλών», με έκδοση των απαραίτητων νομοθετημάτων που θα περιλαμβάνουν και χρονοδιαγράμματα εφαρμογής των ενεργειών υλοποίησης -Η ασφάλεια δικαίου που πρέπει να διέπει τις αποφάσεις της πολιτείας, για την εξασφάλιση της αξιοποίησης των ορυκτών πόρων. Για την ανάπτυξη του τόπου, απαιτείται δημιουργία κλίματος ασφάλειας δικαίου, όπου ο κάθε επενδυτής θα γνωρίζει τις υποχρεώσεις αλλά και τα δικαιώματα του και ότι η πολιτεία θα έχει συνέχεια και συνέπεια στις αποφάσεις της -Οι απαραίτητες χωροταξικές ρυθμίσεις για την εξασφάλιση της αξιοποίησης των ορυκτών πόρων. Θεωρούμε επιβεβλημένη την άμεση εκπόνηση ενός Ειδικού Χωροταξικού Σχεδίου για τις Ορυκτές Πρώτες Ύλες -Η δημιουργία και αποτελεσματική λειτουργία Παρατηρητηρίου για την εφαρμογή του Χωροταξικού Σχεδιασμού της χώρας και την εξασφάλιση ότι κατώτερα επίπεδα χωροταξικού σχεδιασμού θα είναι σε αρμονία και συμφωνία με ανώτερα 13

15 -Η ειλικρινής και σε βάθος ενημέρωση των τοπικών κοινωνιών από την πολιτεία, σχετικά με τη σημασία της αξιοποίησης των ορυκτών πόρων της χώρας στην περιφερειακή ανάπτυξη και την εθνική οικονομία, πάντα με σεβασμό στις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης -Η αποτελεσματική αδειοδότηση νέων εξορυκτικών έργων ή επεκτάσεων υπαρχόντων -Το σταθερό φορολογικό πλαίσιο για τις επιχειρήσεις -Η συνεργασία της πολιτείας με το Σύνδεσμο Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων σε θέματα ανάπτυξης της εξορυκτικής βιομηχανίας Η ελληνική εξορυκτική βιομηχανία έχει δυνατότητα να δώσει άμεσες αναπτυξιακές λύσεις, που έχει ανάγκη περισσότερο από ποτέ, σήμερα ο τόπος, με σεβασμό στις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης και το αξιοβίωτο των τοπικών κοινωνιών. Στις άμεσες προτεραιότητες του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, που εκπροσωπεί τις ελληνικές εξορυκτικές επιχειρήσεις, είναι η στενή συνεργασία με την πολιτεία, ώστε να δίνονται λύσεις στα προβλήματα του κλάδου και να προχωρά κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο η αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της χώρας, προς όφελος, κύρια, της ελληνικής κοινωνίας. Δ. ΣΜΕ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 14

16 Προβολή στη Εuromines της προσφοράς της εξορυκτικής βιομηχανίας στην ελληνική οικονομία Ζητήθηκε από το ΣΜΕ να παρουσιάσει στη Euromines την αποτίμηση της προσφοράς της εξορυκτικής βιομηχανίας στην ελληνική οικονομία. Ο ΣΜΕ προέβαλε αναλυτικά στοιχεία που αποδεικνύουν την προσφορά του κλάδου μας στην ελληνική οικονομία με σεβασμό πάντα στο περιβάλλον και την οικονομία. Για το λόγο αυτό, παρουσιάστηκαν αναλυτικά παραγωγικά δεδομένα, δείκτες βιώσιμης ανάπτυξης, στατιστικά ατυχημάτων, στοιχεία από κοινωνικούς απολογισμούς των εταιρειών μας, case studies διαφόρων μελών μας αλλα και παρουσιάσεις που έχουν πραγματοποιηθεί από το ΣΜΕ σε διάφορα συνέδρια και προβάλλουν τη συνεισφορά του κλάδου στην οικονομική ανάπτυξη του τόπου. Ε. ΣΜΕ και ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Τελευταία απόφαση (Opinion) της Advisory Committee of Safety and Health at Work (ACSH), στις 24/9/2015 σχετικά με την αξιολόγηση της εφαρμογής των 24 ευρωπαϊκών οδηγιών Υγιεινής και Ασφάλειας από τα κράτη μέλη Μετά από έντονες διεργασίες της ACSH με τους αξιολογητές των ευρωπαϊκών οδηγιών, τη σύσταση ξεχωριστής ομάδας εργασίας με σκοπό την επεξεργασία της αξιολόγησης ανά φάση και τη δημιουργία προτάσεων στην ολομέλεια της Επιτροπής, και μία επίπονη εργασία επανατοποθετήσεων επί των κειμένων 24 ευρωπαϊκών οδηγιών (η μεγαλύτερη αξιολόγηση ευρωπαϊκού κανονιστικού πλαισίου από συστάσεως Commission),η όλη διαδικασία έφτασε στο τέλος της. Η ACSH θέτει υπόψη της Commission την τελική της γνωμοδότηση, προκειμένου αυτή να αποφασίσει τα επόμενα βήματα. 15

17 Βάσει των προτάσεων και των θέσεων των μελετητών της αξιολόγησης και της ACSH, η Comission φαίνεται ότι θα ακολουθήσει τα εξής βήματα: α Θα θέσει σε δημόσια διαβούλευση το αποτέλεσμα της αξιολόγησης, συμπεριλαμβανομένων και των απόψεων της ACSH β Θα αναθεωρήσει εντονότερα ή λιγότερα έντονα ορισμένες από τις υπάρχουσες οδηγίες, όπως η οδηγια των καρκινογόνων και των χημικών (CAD και CMD), εάν σε αυτό συμφωνήσει το Συμβούλιο (Βοαrd) Αξιολόγησης των Επιπτώσεων που λειτουργεί στα πλαίσια της DG Social Affairs γ Θα εκδώσει guidelines εφαρμογών, δίνοντας ιδιαίτερη σημασία στην εφαρμογή του κανονιστικού πλαισίου Health and Safety από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις 16

18 Παραθέτουμε την τελική Opinion της ACSH: Η Αdvisory Committee of Safety and Health at Work, έχοντας υπόψη: Την υποχρέωση της ομάδας εργασίας της ACSH για γνωμοδότηση επι της μελέτης αξιολόγησης των οδηγιών Υγιεινής και Ασφάλειας Εργασίας Την αναφορά των μελετητών της COWI et AL σε σχέση με την αξιολόγηση τςη πρακτικής εφαρμογής των ευρωπαϊκών οδηγιών Υγιεινής και Ασφάλειας Εργασίας από τα κράτη μέλη Αποδέχεται ως τελική της γνώμη (Οpinion) τα παρακάτω, σε συνάρτηση με τα πορίσματα της μελέτης και τις επιμέρους παρατηρήσεις της ομάδας εργασίας: Επικροτεί την Αξιολόγηση της εφαρμογής προκειμένου να ελέγξει εάν η ευρωπαϊκή νομοθεσία για την Υ&Α στην Εργασία, εφαρμόζεται ικανοποιητικά στα κράτη μέλη και επιτυγχάνει τους στόχους της προστασίας των εργαζομένων κατά αποδοτικό και αποτελεσματικό τρόπο Επικροτεί τη διαδικασία που ακολουθήθηκε διαλόγου και συνεργασίας με τους μελετητές, συνεισφέροντας ουσιαστικά στην τελική αξιολόγηση και στη σύνταξη της έκθεσης συμπερασμάτων, ωστόσο επισημαίνουν ότι τα χρονικά περιθώρια, σε ορισμένες περιπτώσεις, δεν επετρεπαν την πλήρη διαβούλευση Επισημαίνουν τις μεθοδολογικές προκλήσεις των μελετητών, ιδιαίτερα σε συνδυασμό με την έλλειψη συγκρισιμων στοιχείων από τα διάφορα κράτη μέλη καθώς και με τη δυσκολία των εθνικών εμπειρογνωμόνων να διαχειριστούν τις έντονες απαιτήσεις της μελέτης σε πολύ στενά χρονικά όρια Σημειώνει τη σημασία του έργου που έγινε από τους μελετητές, προκειμένου να αναπτύξουν μεθοδολογία αξιολόγησης, ανταποκρινόμενοι στις προκλήσεις του θέματος, αντιμετωπίζοντας ανομοιογενείς πηγές δεδομένων από τα κράτη μέλη και τους φορείς Καλεί την επιτροπή να διαβουλευτεί με αποτελεσματικό τρόπο και σε σύντομο χρόνο οποιαδήποτε επακόλουθη/συνοδευτική εργασία αναληφθεί σχετικά με την πλήρη αξιολόγηση των οδηγιών, αναμένοντας την τελική Communication της Commission και οποιεσδήποτε συγκεκριμένες προτάσεις από αυτήν, πρόκειται να γίνουν σε σχέση με το υπάρχον κανονιστικό καθεστώς Health and Safety 17

19 Η Επιτροπή υποστηρίζει τα παρακάτω συμπεράσματα της μελέτης Η υπάρχουσα νομοθεσία Υ&Α που περιλαμβάνει την οδηγια - πλαίσιο και 23 μεμονωμένες οδηγίες που αξιολογούνται από τη μελέτη, αποτελεί ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο νομοθετικών μέτρων, τα οποία έχουν ως στόχο την εξασφάλιση ελάχιστου επιπέδου προστασίας από κινδύνους που σχετίζονται με την εργασία, σε όλους, ανεξαιρέτως, τους εργαζόμενους των ευρωπαϊκών κρατών μελών Το υπάρχον κανονιστικό πλαίσιο Υ&Α είναι συνεκτικό. Δεν υπάρχουν αντιφατικές διατάξεις, παρά μόνο ελάχιστες αλληλεπικαλύψεις μεταξύ των οδηγιών. Επιπρόσθετα, οι λίγες αλληλεπικαλύψεις που έχουν εντοπιστεί, δεν οδηγούν, στην πράξη, σε διπλές επιβαρύνσεις. Η δομή του υπάρχοντος πλαισίου που βασίζεται στην οδηγία πλαίσιο και τις επιμέρους εξειδικευτικές οδηγίες, καλύπτουν ειδικούς επαγγελματικούς κινδύνους και δεν χρήζουν αλλαγών. Παράλληλα, αναλύοντας τη διασύνδεση μεταξύ κοινων διαδικασιών και μηχανισμών εφαρμογής που προβλέπονται στις οδηγίες και της καταλληλότητάς τους σε σχέση με την εργασία, η αξιολόγηση βρίσκει ότι οι μηχανισμοί και οι διαδικασίες εντάσσονται στις οδηγίες κατά μη συστηματικό τρόπο. Αυτό έχει οδηγήσει σε μερική σύγχυση στο επίπεδο των εταιρειών και των τρόπων εφαρμογής των οδηγιών. Επίσης, οι απαιτήσεις από τις ελεγκτικές αρχές εφαρμογής των μηχανισμών αυτών, δημιουργούν συγχύσεις στον τρόπο αντιμετώπισης των οδηγιών κύρια από μεριάς μικρομεσαίων επιχειρήσεων 18

20 Ενώ τα κράτη μέλη έχουν επιλέξει διάφορα μοντέλα για τη νομική εφαρμογή των οδηγιών, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο κεντρικός σκοπός των οδηγιών, που είναι να διαμορφώσουν ένα ενιαίο πυρήνα κανονιστικών μέτρων σε σχέση με Υ&Α, που να αποτελεί και πυρήνα των αντίστοιχων εθνικών κανονιστικών απαιτήσεων, έχει σε σημαντικό βαθμό επιτευχθεί. Άρα, η σημασία των οδηγιών να καθορίσουν ένα πλαίσιο βασικών ρυθμίσεων για την Υ&Α στην Εργασία, κοινό για όλα τα κράτη μέλη, είναι πολύ μεγάλη Έχουν παρατηρηθεί μόνο λίγες αποκλίσεις στην ενσωμάτωση των οδηγιών και στην εφαρμογή του δεδομένου ευρωπαϊκού πλαισίου Υ&Α. Μέσω αυτής της οπτικής, μπορεί να εξαχθεί το συμπέρασμα ότι η δομή και οι βασικές αρχές του υπάρχοντος πλαισίου, έχουν σωστά ενσωματωθεί, μεταφερθεί και εφαρμοστεί σε εθνικό επίπεδο Υπάρχει ένα καλό επίπεδο ποσοτικής συμμόρφωσης με τους μηχανισμούς και τις διαδικασίες, που αφορούν στην ενημέρωση των εργαζομένων σε θέματα Υ&Α και στα συστήματα και τις υπηρεσίες προστασίας και πρόληψης έναντι των ατυχημάτων. Επίσης, κρίνεται από μέτρια ως καλή η συμμόρφωση με την εκτίμηση κινδύνων κατά την εκτέλεση εργασίας και το ίδιο για την εκπαίδευση των εργαζομένων και την επίβλεψή τους σε θέματα Υ&Α. Εντοπίζεται ότι υπάρχουν σημαντικές διαφοροποιήσεις στη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις στη συμμετοχή και τη διαβούλευση εργαζομένων σε Υ&Α Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι η εκπροσώπηση των εργαζομένων στο σύστημα Υ&Α έχει αξιοσημείωτη επίδραση στον τομέα της εκτίμησης κινδύνων στις διαδικασίες των συστημάτων ασφάλειας και μία ακόμη μεγαλύτερη επίδραση σε άλλες βασικές απαιτήσεις ασφάλειας Η επιβολή και ιδιαίτερα ο συνδυαστικός ρόλος των επιθεωρητών (ελεγκτικών μηχανισμών), ενισχύει την εφαρμογή του κανονιστικού πλαισίου Υ&Α, προσφέροντας, εκτός των άλλων, και καθοδήγηση στην εφαρμογή του. Αυτό θεωρείται ότι έχει σημαντική επίδραση στη συμμόρφωση με τις υπάρχουσες απαιτήσεις Υ&Α Οι κανονιστικές απαιτήσεις είναι ένας σημαντικός παράγοντας (αλλά σίγουρα όχι ο μοναδικός) που επηρεάζει τη συμπεριφορά συμμόρφωσης των συστημάτων ασφάλειας με αυτές. Αυτό, υποδηλώνει ότι επιβάλλοντας την αποδοχή τέτοιων 19

21 απαιτήσεων Υ&Α σε όλες τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οδηγίες θα έχουν αντίκτυπο στη συμμόρφωσή τους με τα δεδομένα του κανονιστικού πλαισίου Η ανάλυση δείχνει ότι τα πλεονεκτήματα που προκύπτουν από το ήδη υπάρχον κανονιστικό πλαίσιο, ωφελούν κυρίως τους εργαζόμενους μεμονωμένα, ενώ το μεγαλύτερο μέρος του κόστους συμμόρφωσης επιβαρύνει τις επιχειρήσεις. Παρολ αυτά, τα αποτελέσματα της αξιολόγησης δεν «υπονοούν» απαραίτητα ότι η Υ&Α δεν αποφέρει κέρδος στις επιχειρήσεις. Αν και είναι πολύ απλοϊκό να εξαχθεί το συμπέρασμα ότι η Υ&Α αποφέρει πάντα κέρδος, μια σειρά case studies απέδειξαν ότι συστήματα Υ&Α μπορεί να είναι πραγματικά επωφελής για τις επιχειρήσεις Αναφορικά με τις ειδικές επισημάνσεις που έγιναν από τους μελετητές της αξιολόγησης, η Αdvisory Committee of Safety and Health οδηγείται στα εξής: Παρόλο που υπάρχει ανάγκη για μία ανανέωση κάποιων παρωχημένων οδηγιών ή ορισμένων απαιτήσεων επιμέρους οδηγιών καθώς υπάρχουν σημαντικές αλλαγές στο σημερινό τεχνολογικό περιβάλλον σε σύγκριση με το παρελθόν, δεν υπάρχει καμία ανάγκη πλήρους αναδιατύπωσης των οδηγιών Υ&Α. Η σημερινή δομή του υπάρχοντος κανονιστικού πλαισίου που αποτελείται από την οδηγία πλαίσιο και τις εξειδικευμένες οδηγίες, πρέπει να παραμείνει Επισημαίνει ότι υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης ορισμένων οδηγιών μέσω των οποίων μπορεί να εξασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα εφαρμογής των απαιτήσεων και να αντιμετωπιστεί η πολυπλοκότητα διαχείρισής τους ενώ θα διατηρείται ή θα βελτιώνεται το υπάρχον επίπεδο προστασίας των εργαζομένων Επικροτεί τη σύσταση των μελετητών ότι πρέπει να δοθεί προσοχή στην ανάπτυξη καλύτερων, ακριβέστερων και συνεκτικότερων πληροφοριακών δεδομένων σε σχέση με τα αποτελέσματα και τη λειτουργία της Υ&Α, σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο τα οποία θα αποτυπώνουν καλύτερα τις παραμέτρους και τους παράγοντες που επηρεάζουν την Υ&Α. Η προσέγγιση αυτή, θα βοηθήσει να προσδιοριστούν καλύτερα και οι επαγγελματικοί κίνδυνοι και να γίνουν πιο αποτελεσματικές οι στρατηγικές πρόληψής τους. Επισημαίνει όμως ότι υπάρχουν πρακτικές δυσκολίες και κοστοβόρες διαδικασίες για την εφαρμογή των ανωτέρω, οπότε σε πρώτη φάση, κρίνεται πολύ χρήσιμο να ενταθεί η επεξεργασία των στατιστικών και άλλων πληροφοριακών στοιχείων που ήδη συλλέγονται από την EE και τα κράτη μέλη. Υπογραμμίζει τις αναφορές που έγιναν από τους μελετητές σε σχέση με τους 20

22 μελλοντικούς κινδύνους και την προσοχή που πρέπει να δοθεί γι αυτούς στους χώρους εργασίας, όπως για τα μυοσκελετικά, τους ψυχοκοινωνικούς κινδύνους, τους κινδύνους που προέρχονται από τη γήρανση του ανθρώπινου δυναμικού, με στόχο την αποσαφήνιση οποιασδήποτε ανάγκης για δράση και όπου κρίνεται απαραίτητο. Θα πρέπει να προσδιοριστούν οι πιο κατάλληλες δράσεις που θα εξασφαλίζουν τη συνάφεια ολόκληρου του υπάρχοντος νομοθετικού πλαισίου με την αντιμετώπιση αυτών των ειδικών κινδύνων Τονίζει τις προτάσεις των μελετητών που αφορούν στη στόχευση μιας εντονότερης συμμόρφωσης εκεί όπου απαιτείται, εξασφαλίζοντας ότι αυτή μπορεί να ενισχυθεί εάν εστιαστούν δράσεις κύρια επικεντρωμένες στις μικρομεσαίες και στις μικρομικρο επιχειρήσεις, σε συνάρτηση και με την προσέγγιση της επικινδυνότητας της εργασίας Υπογραμμίζει την ανάγκη να βρεθούν νέοι καινοτόμοι τρόποι για να προσεγγιστούν τα θέματα Υ&Α στις μικρομεσαίες και μικρο επιχειρήσεις, για παράδειγμα εργαλεία όπως το ΟΙRA και να ερευνηθούν προσεγγίσεις που ήδη υιοθετούνται σε μερικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις που κατόρθωσαν να κάνουν τις βασικές απαιτήσεις των οδηγιών, πιο προσιτές και εφαρμόσιμες. Δεν απαιτείται υιοθέτηση εξαιρέσεων από το κανονιστικό πλαίσιο Υ&Α των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, διότι αυτό μπορεί να ρίξει σε χαμηλότερο επίπεδο την προστασία σημαντικού αριθμού εργαζομένων 21

23 Συμφωνεί ότι ο τρόπος διοίκησης/διαχείρισης του κανονιστικού πλαισίου Υ&Α πρέπει να αποτελεί μέρος την πλήρους διαδικασίας της διοίκησης του έργου και της εφαρμογής συγκεκριμένων συνεκτικών βασικών αρχών πρόληψης των ατυχημάτων και όχι μεμονωμένα μέσα από επιμέρους διαδικασίες, δράσεις ή ευθύνες Επισημαίνει ότι οποιεσδήποτε ειδικές προτάσεις για το υπάρχον κανονιστικό πλαίσιο Υ&Α διαμορφωθούν προσεχώς, θα πρέπει να λάβουν υπόψη τη γνώμη της τριμερούς επιτροπής ΑCHS και των κοινωνικών εταίρων, μέσω του κοινωνικού διαλόγου όπως προβλέπεται από τις ευρωπαϊκές συμφωνίες 22