ΔΕΛΤΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Transcript

1 ΔΕΛΤΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΕΛΛΑΔΑ Η ελληνική κυβέρνηση ύστερα από τις θετικές αποφάσεις του Eurogroup στα τέλη Δεκέμβριου και την ολοκλήρωση της διαδικασίας επαναγοράς χρέους προωθεί τις προαπαιτούμενες δράσεις προς την εκταμίευση της δόσης του Ιανουαρίου. Προς αυτή την κατεύθυνση πραγματοποιήθηκε η ψήφιση του φορολογικού νομοσχεδίου αλλά και των πράξεων νομοθετικού περιεχομένου. Ταυτόχρονα, με βάση τα προσωρινά στοιχεία, το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού και το πρωτογενές έλλειμμα εμφανίζονται σε επίπεδα καλύτερα του στόχου. Ο δείκτης οικονομικού κλίματος τον Δεκέμβριο αυξήθηκε έναντι του προηγούμενου μήνα και το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών τον Οκτώβριο περιορίστηκε. Ωστόσο, τα βασικά προβλήματα στην αγορά εργασίας εμμένουν με το ποσοστό ανεργίας να φτάνει το 26,8% τον Οκτώβριο, ενώ ταυτόχρονα οι αυξήσεις σε ενεργειακά προϊόντα αποτελούν βασικό παράγοντα πληθωρισμού Ιαν-6 IANOYAΡΙΟΣ 213 (1 Ο ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΟ) Ποσοστό ανεργίας (%) στην Ελλάδα Απρ-6 Ιουλ-6 Οκτ-6 Ιαν-7 Απρ-7 Ιουλ-7 Οκτ-7 Ιαν-8 Απρ-8 Ιουλ-8 Οκτ-8 Ποσοστό Ανεργίας, sa Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus bank research Ιαν-9 Απρ-9 Ιουλ-9 Οκτ-9 Ιαν-1 Απρ-1 Ιουλ-1 Οκτ-1 Απρ-11 Οκτ-11 Ποσοστό Ανεργίας, nsa Απρ-12 Οκτ-12 ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ Ενίσχυση του ευρώ και αύξηση των αποδόσεων των κρατικών ομολόγων των χωρών του πυρήνα της Ευρωζώνης ακολούθησαν την πρόσφατη συνεδρίαση της ΕΚΤ την Πέμπτη 1 Ιανουαρίου. Σύμφωνα με τις πρόσφατες μακροοικονομικές προβλέψεις της ΕΚΤ πραγματοποιήθηκε πτωτική αναθεώρηση για το 213 τόσο στον αναμενόμενο ρυθμό μεταβολής του πραγματικού ΑΕΠ (από το,5% στο -,3%) όσο και στον πληθωρισμό (από το 1,9% στο 1,6%), ενισχύοντας την πιθανότητα για μείωση του παρεμβατικού επιτοκίου (από το,75% στο,5%). Όμως, κατά την ομιλία του προέδρου της ΕΚΤ που ακολούθησε την πρόσφατη συνεδρίαση τονίστηκε ότι η απόφαση για τη διατήρηση του παρεμβατικού επιτοκίου στο,75% ήταν ομόφωνη. Επιπλέον, τονίστηκε ότι η Επιτροπή διαπίστωσε βελτίωση στην εμπιστοσύνη και στις συνθήκες που επικρατούν στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Συνεπώς, αυξήθηκε η πιθανότητα για διατήρηση στο,75%. Παράλληλα, στις ΗΠΑ υπερψηφίστηκε από τη Γερουσία και τη Βουλή των Αντιπροσώπων η συμφωνία για δίμηνη παράταση της λήψης των μέτρων που αφορούν τη δημοσιονομική προσαρμογή. Στην περίπτωση που δεν επέλθει συμφωνία μεταξύ των δύο πολιτικών παρατάξεων, τότε προβλέπεται να πραγματοποιηθούν αυτόματες περικοπές ύψους περίπου $6 δις (που αντιστοιχούν στο 3,5% του ονομαστικού ΑΕΠ). Η δίμηνη συμφωνία προβλέπει την αύξηση του φορολογικού συντελεστή για τους φορολογούμενους των οποίων το ατομικό εισόδημα υπερβαίνει τα $4 χιλιάδες, ενώ αναβάλλεται η περικοπή του επιδόματος ανεργίας στους μακροχρόνια ανέργους. Τράπεζα Πειραιώς Μονάδα Οικονομικής Ανάλυσης και Αγορών researchdivision@piraeusbank.gr Bloomberg: <PBGR> Τράπεζα Πειραιώς Αμερικής 4, 15 64, Αθήνα Τηλ: (+3) Φάξ: (+3) Το σύνολο του περιεχομένου του παρόντος, συμπεριλαμβανομένων κάθε είδους αρχείων, αποτελεί αντικείμενο πνευματικής ιδιοκτησίας και προστατεύεται από ελληνικές & διεθνείς διατάξεις. Συνεπώς, απαγορεύεται ρητά η αναπαραγωγή, αναδημοσίευση, αντιγραφή, αποθήκευση, πώληση, μετάδοση, διανομή, έκδοση ή μετάφραση του παρόντος, τμηματικά, περιληπτικά ή συνολικά, χωρίς τη ρητή προηγούμενη έγγραφη συναίνεση της δικαιούχου Τράπεζας Πειραιώς Α.Ε.,. Από την παραπάνω απαγόρευση εξαιρείται η αποθήκευση ή αντιγραφή τμημάτων του παρόντος σε απλό προσωπικό υπολογιστή για αυστηρά προσωπική χρήση, χωρίς πρόθεση εμπορικής ή άλλης εκμετάλλευσης και χωρίς αυτό να σημαίνει τη με οποιονδήποτε τρόπο παραχώρηση δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας.

2 ΕΛΛΑΔΑ Σε B- με σταθερές προοπτικές αναβάθμισε η Standard & Poor s την μακροπρόθεσμη πιστοληπτική αξιολόγηση της Ελλάδας. Σε επίπεδα καλύτερα των στόχων του 212, εμφανίζονται το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού και το πρωτογενές έλλειμμα. Το Ελληνικό Δημόσιο άντλησε 4,8 δισεκ. μέσω τριών δημοπρασιών Εντόκων Γραμματίων. Στις 84,1 μονάδες αυξήθηκε ο δείκτης οικονομικού κλίματος το Δεκέμβριο. Στο 26,8% το ποσοστό ανεργίας τον Οκτώβριο. Στο,8% ο πληθωρισμός το Δεκέμβριο. Στο 1,5% για το σύνολο του έτους. Περιορίστηκε το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών τον Οκτώβριο. Στο -4,6% ο ρυθμός χρηματοδότησης του ιδιωτικού τομέα το Νοέμβριο. Ο οίκος αξιολόγησης Standard & Poor s αναβάθμισε στις 18/12 την μακροπρόθεσμη πιστοληπτική αξιολόγηση της Ελλάδας σε B- με σταθερές προοπτικές, από SD (selective default) στις (5/12) και τη βραχυπρόθεσμη αξιολόγηση σε B από SD. Η αναβάθμιση πραγματοποιήθηκε σε συνέχεια της ολοκλήρωσης της επαναγοράς χρέους και της απόφασης του Eurogroup προς την εκταμίευση της απαιτούμενης δόσης προς την Ελλάδα, στο πλαίσιο του δεύτερου προγράμματος προσαρμογής. Ταυτόχρονα αντανακλά την ισχυρή αποφασιστικότητα της Ευρωζώνης να στηρίξει την Ελλάδα ως μέλος της. Οι μακροπρόθεσμες προοπτικές είναι σταθερές καθώς αναγνωρίζεται η δέσμευση της κυβέρνησης προς τη δημοσιονομική προσαρμογή και τις διαρθρωτικές αλλαγές, παρά τις όποιες οικονομικές και πολιτικές προκλήσεις. Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία, το 212, το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού διαμορφώθηκε σε 15,9 δισεκ. και το πρωτογενές έλλειμμα σε 3,7 δισεκ., βελτιωμένο έναντι των στόχων για ελλείμματα 16,3 δισεκ. και 4,6 δισεκ. αντίστοιχα, όπως αυτοί διαμορφώνονται στον προϋπολογισμό του 213. Το έλλειμμα του Τακτικού Προϋπολογισμού ανέρχεται σε 13,4 δισεκ. έναντι στόχου 14,1 δισεκ. λόγω των υψηλότερων καθαρών εσόδων (κατά 41 εκατ.) και των μειωμένων δαπανών (κατά 355 εκατ.). Η θετική απόκλιση στα καθαρά έσοδα οφείλεται στις μεγαλύτερες του αναμενόμενου εισπράξεις από: α) το φόρο εισοδήματος, β) τους φόρους στην περιουσία, γ) τους λοιπούς άμεσους φόρους, δ) τα τέλη κυκλοφορίας οχημάτων και ε) τα μη φορολογικά έσοδα. Παράλληλα, μειωμένες είναι οι επιστροφές φόρων. Από την άλλη πλευρά, οι χαμηλότερες έναντι του στόχου δαπάνες συνδέονται κυρίως με τις πρωτογενείς δαπάνες και τα 1

3 εξοπλιστικά προγράμματα, όταν αντίθετα η υπέρβαση, κατά 488 εκατ, στη δαπάνη τόκων, οφείλεται κυρίως στο πρόγραμμα επαναγοράς δημοσίου χρέους. Στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, το έλλειμμα 2,5 δισεκ. υπερβαίνει το στόχο των 2,2 δισεκ. λόγω των χαμηλότερων εσόδων που υπερκέρασαν την απόκλιση που παρουσιάζεται στα έξοδα. Αναμένεται ωστόσο ότι η επιτάχυνση των πληρωμών του Π.Δ.Ε. το Δεκέμβριο 212 θα αυξήσει τις εισροές πόρων από την ΕΕ τους πρώτους δύο μήνες του 213. Σε δημοπρασία Εντόκων Γραμματίων 13 εβδ. του Ελληνικού Δημοσίου που πραγματοποιήθηκε μέσω των Βασικών Διαπραγματευτών Αγοράς την Τρίτη 18/12/12 για την άντληση 1. εκατ. οι συνολικές προσφορές υπερκάλυψαν κατά 1,73 φορές το ζητούμενο ποσό. Συνολικά έγινε αποδεκτό ποσό ύψους 1.6 εκατ. ( 1. εκατ. συν μη ανταγωνιστικές προσφορές 3 εκατ. συν συμπληρωματικές μη ανταγωνιστικές προσφορές 3 εκατ.) με απόδοση 4,11%. Ακολούθησαν άλλες δύο δημοπρασίες 26 εβδ. και 4 εβδ. που έλαβαν χώρα στις 8/1/13. Από τα έντοκα 6μηνης διάρκειας αντλήθηκαν 2. εκατ. (συντ. κάλυψης 1,62) με απόδοση 4,3%. Από τα μηνιαία έντοκα αντλήθηκαν 1.2 εκατ. (συντ. κάλυψης 1,31 και απόδοση 3,95%). εκατ. (τροποποιημένη ταμειακή βάση) Ιαν.- Δεκέμβριος Στόχοι Διαφορά Ιαν. - Δεκ. Ιαν. - Δεκ. Στόχοι (1) Διαφορά Πραγμ. (2) Προυπολογισμός 213 (Οκτ. 12') Στόχοι Συμπληρωματικός Προυπολογισμός 212 (Φεβ. 12') Τακτικός Προϋπολογισμός (1) (2) (2-1) (3) (2-3) (4) (5) (6) Καθαρά έσοδα 5,158 48,116-2,42 47, ,158 47,76 51,49 Έσοδα προ επιστροφών φόρων 54,284 51,425-2,859 51, ,284 51,363 54,949 Ειδικά έσοδα από εκχώρηση αδειών και δικαιωμάτων του Δημοσίου 1, , , Επιστροφές φόρων 5,283 3,324-1,959 3, ,283 3,689 3,81 Δαπάνες 7,146 61,5-8,646 61, ,145 61,855 62,998 Πρωτογενείς δαπάνες 51,561 47,137-4,424 47, ,561 47,586 47,685 Επιχορήγηση νοσηλευτικών ιδρυμάτων για εξόφληση μέρους παλαιών οφειλών Εξοπλιστικά Προγράμματα (σε ταμειακή βάση) Καταπτώσεις εγγυήσεων 1, , ,163 σε φορείς εντός της γενικής κυβέρνησης (καθαρή βάση) 1, , ,26 σε φορείς εκτός της γενικής κυβέρνησης Τόκοι (σε καθαρή βάση) (3) 16,348 12,223-4,125 11, ,348 11,735 13,5 Προμήθεια εκταμίευσης δανείων στο EFSF Έλλειμμα(-) ή Πλεόνασμα (+) Τ.Π. -19,988-13,384 6,64-14, ,987-14,149-11,589 ΠΔΕ Έσοδα 3,773 3, ,687-1,97 3,773 4,687 4,75 Δαπάνες 6,559 6, , ,559 6,85 7,3 Έλλειμμα(-) ή Πλεόνασμα (+) Π.Δ.Ε. -2,786-2, , ,786-2,163-2,55 Ισοζύγιο Κρατικού Προυπολογισμού -22,774-15,98 6,866-16, ,774-16,312-14,139 Πρωτογενές Αποτέλεσμα Κρατικού Προυπολογ ισμού Εκτέλεση Κρατικού Προϋπολογισμού 212-6,426-3,684 2,742-4, ,426-4,577-1,89 (1) Στόχοι όπως αποτυπώνονται στην Εισηγητική Έκθεση του Προύπολογισμού του 213.(2) Το σύνολο των εσόδων & των δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού για το έτος 211 είναι τελικό, εντούτοις θα οριστικοποιηθεί με την κύρωση του Απολογισμού Εσόδων & Εξόδων του Κράτους οικ. έτους 211. (3) Οι δαπάνες τόκων για το 212 αναλύονται σε: α) Ταμειακές πληρωμές ύψους 7,3 δισεκ. περίπου και β) Δεδουλευμένους τόκους ύψους 4,9 δισεκ. περίπου που καταβλήθηκαν με βραχυχρόνιους τίτλους 6μηνης διάρκειας έκδοσης του ΕΤΧΣ στους ομολογιούχους που προσήλθαν κατά την πρώτη φάση εφαρμογής του PSI.Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών, Piraeus Bank calculations 2

4 Το Δεκέμβριο, ο δείκτης οικονομικού κλίματος αυξήθηκε στις 84,1 μονάδες (Νοεμ. 12 : 79 μνδ). Σύμφωνα με εποχικά εξομαλυμένα στοιχεία, η άνοδος του δείκτη οφείλεται στις λιγότερο αρνητικές εκτιμήσεις και προβλέψεις των επιχειρήσεων σε υπηρεσίες, λιανικό εμπόριο και βιομηχανία και προσδοκίες των καταναλωτών. Αντίθετα περιορίζεται ο δείκτης προσδοκιών στις κατασκευές. Ειδικότερα, στις υπηρεσίες, ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών φτάνει στις -31,4 μνδ (Νοε.12 : -38,4 μνδ), καθώς καταγράφονται λιγότερο αρνητικές εκτιμήσεις και προβλέψεις για την εξέλιξη της ζήτησης, τάση που αντισταθμίζει την δυσμενέστερη θεώρηση για την κατάσταση των επιχειρήσεων το προηγούμενο τρίμηνο. Στο λιανικό εμπόριο ο δείκτης φτάνει στις -33,5 μνδ, από -4,1 μνδ το Νοέμβριο, καθώς περιορίζονται οι δυσμενείς εκτιμήσεις σχετικά με την τρέχουσα και αναμενόμενη πορεία των πωλήσεων, ενώ χαμηλότερα από τα κανονικά για την εποχή θεωρούνται τα αποθέματα. Σημειώνουμε, παράλληλα, ότι με βάση (μη εξομαλυμένα) στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, τον Οκτώβριο, ο δείκτης κύκλου εργασιών στο λιανικό εμπόριο χωρίς καύσιμα περιορίστηκε κατά 16,5% (Οκτ. 11 : -7,7%), ενώ ο αντίστοιχος δείκτης όγκου μειώθηκε κατά 16,8% (Οκτ.11 : -8,8%). Ανοδικά κινείται και ο δείκτης προσδοκιών στη βιομηχανία (-11,7 μνδ, Νοεμ. 12 : -17,6 μνδ). Οι εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για το επίπεδο παραγγελιών τους, αν και εμμένουν αρνητικές, βελτιώνονται. Θετικές παρουσιάζονται και οι προβλέψεις για την εξέλιξη της παράγωγης του επόμενους μήνες ενώ, κανονικό για την εποχή είναι το επίπεδο των αποθεμάτων. Από την άλλη πλευρά, σύμφωνα με (μη εξομαλυμένα) στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, τον Οκτώβριο, για το σύνολο της αγοράς, ο δείκτης κύκλου εργασιών στη μεταποίηση αυξήθηκε κατά 18,1%, έναντι μείωσης 8,1% τον Οκτώβριο 11 και ο δείκτης νέων παραγγελιών στη μεταποίηση αυξήθηκε κατά 11,9%, έναντι μείωσης 16,2% τον αντίστοιχο μήνα του 211. Ταυτόχρονα τον Νοέμβριο του 212, ο δείκτης παραγωγής, για το σύνολο των κλάδων της βιομηχανίας, μειώθηκε κατά 2,9% έναντι πτώσης 7,4% το Νοέμβριο του 211. Η επιβράδυνση αυτή στο ρυθμό μείωσης της παραγωγής, συνδέεται ουσιαστικά με την αύξηση του δείκτη μεταποίησης έναντι μείωσης πέρυσι (+,2%, Νοεμ.11 : -11,5%). Αντίθετα, ο δείκτης σε ορυχεία (-1,8%, Νοεμ.11 : +2,3%) και ηλεκτρισμό (-13%, Νοεμ.11 : +2,4%) περιορίζεται ενώ βραδύτερη είναι η αύξηση της παραγωγής στον κλάδο νερού (,6%, Νοεμ.11 : +,7%). Τέλος, ο δείκτης εμπιστοσύνης καταναλωτών φτάνει στις -72,1 μνδ (Νοεμ.12 :-74,1 μνδ), καθώς, περιορίζονται οριακά συγκριτικά με το ήδη χαμηλό επίπεδο του Νοεμβρίου- οι δυσμενείς προσδοκίες σχετικά με την κατάσταση της οικονομίας και την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους, τους επόμενους 12 μήνες. Αρνητικές εμμένουν οι προβλέψεις των καταναλωτών για την εξέλιξη της ανεργίας και την πρόθεση προς αποταμίευση. Αντίθετα, στις κατασκευές, ο δείκτης προσδοκιών φτάνει Δείκτης Οικονομικού Κλίματος (sa) Ιαν-6 Μαρ-6 Μαϊ-6 Ιουλ-6 Σεπ-6 Νοε-6 Ιαν-7 Μαρ-7 Μαϊ-7 Ιουλ-7 Σεπ-7 Νοε-7 Ιαν-8 Μαρ-8 Μαϊ-8 Ιουλ-8 Σεπ-8 Νοε-8 Ιαν-9 Μαρ-9 Μαϊ-9 Ιουλ-9 Σεπ-9 Νοε-9 Ιαν-1 Μαρ-1 Μαϊ-1 Ιουλ-1 Σεπ-1 Νοε-1 Μαρ-11 Μαϊ-11 Σεπ-11 Νοε-11 Μαρ-12 Μαϊ-12 Σεπ-12 Νοε-12 Ελλάδα EE-27 Πηγή: European Commission, DG ECFIN Δείκτης κύκλου εργασιών & όγκου στο Λιανικό Εμπόριο (ΥοΥ%) Ιαν-6 Απρ-6 Ιουλ-6 Οκτ-6 Ιαν-7 Απρ-7 Ιουλ-7 Οκτ-7 Ιαν-8 Απρ-8 Ιουλ-8 Οκτ-8 Ιαν-9 Απρ-9 Δείκτης κύκλου εργασιών στο Λιανικό εμπόριο (εκτος καυσίμων & λιπαντικών) Δείκτης όγκου λιανικών πωλήσεων (εκτος καυσίμων & λιπαντικών) Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ Ιαν-6 Δείκτης Νέων Παραγγελιών στη Μεταποίηση (ΥοΥ%) Απρ-6 Ιουλ-6 Οκτ-6 Ιαν-7 Απρ-7 Ιουλ-7 Οκτ-7 Ιαν-8 Απρ-8 Ιουλ-8 Οκτ-8 Ιαν-9 Απρ-9 Ιουλ-9 Ιουλ-9 Σύνολο Αγοράς (Μεταποίηση) Εγχώρια Αγορά (Μεταποίηση) Αγορές Εξωτερικού (Μεταποίηση) Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ Επίπτωση από τους επιμέρους δείκτες στην ετήσια μεταβολή του Δείκτη Βιομηχανικής Παραγωγής Ιαν-7 Αυγ-7 Μαρ-8 Οκτ-8 Μαϊ-9 Δεκ-9 επίπτωση από Ορυχεία επίπτωση από Μεταποίηση επίπτωση από Ηλεκτρισμό επίπτωση από Νέρο ΔΒΠ (ΥοΥ%) Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus bank research Οκτ-9 Οκτ-9 Ιαν-1 Ιαν-1 Απρ-1 Ιουλ-1 Απρ-1 Ιουλ-1 Οκτ-1 Ιουλ-1 Οκτ-1 Φεβ-11 Απρ-11 Απρ-11 Σεπ-11 Οκτ-11 Οκτ-11 Απρ-12 Απρ-12 Απρ-12 Οκτ-12 Νοε-12 Οκτ-12 3

5 στις -63,1 μνδ (Νοεμ. 12 : -56,7 μνδ), καθώς εντονότερα αρνητικές είναι οι προβλέψεις τόσο για την απασχόληση όσο και για το πρόγραμμα εργασιών. 3. Ποσοστό ανεργίας (%) Με βάση εποχικά εξομαλυμένα στοιχεία, το ποσοστό ανεργίας τον Οκτώβριο 212 ανήλθε σε 26,8%, από 19,7% τον Οκτώβριο 11 (Σεπ.12 : 26,2%). Ο αριθμός των απασχολούμενων περιορίστηκε κατά 7,8% (Οκτ.11 : -7,8%, Σεπτ. 12: -8,1%) παραμένοντας η κύρια αιτία αύξησης του ποσοστού ανεργίας. Ο αριθμός των ανέργων συνεχίζει να αυξάνεται, φθάνοντας τα 1,35 εκατ. άτομα από 977,6 χιλ. άτομα τον αντίστοιχο μήνα του 211. Το Δεκέμβριο, ο πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο,8% από 2,4% τον αντίστοιχο προ έτους μήνα (Νοέμ.12 : 1,%). Η θετική συμβολή στην άνοδο των τιμών σε σχέση με πέρυσι προέρχεται κυρίως από ενεργειακά αγαθά όπως το πετρέλαιο θέρμανσης και ο ηλεκτρισμός (που επηρέασαν την κατηγορία Στέγαση ) και τα καύσιμα αυτοκίνητου (που επηρέασαν την κατηγορία Μεταφορές ). Υπολογίζουμε άλλωστε ότι ο δείκτης ενέργειας αυξήθηκε κατά 15,4% και συνέβαλε περί τις 1,8 μονάδες στον πληθωρισμό. Παράλληλα άνοδος των τιμών καταγράφεται στα είδη ένδυσης και υπόδησης. Για το σύνολο του 212, ο πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο 1,5% από 3,3% το 211 καθώς επιβραδύνεται ο ρυθμός αύξησης στις τιμές αγαθών (χωρίς καύσιμα) και ενεργειακών προϊόντων ενώ καταγράφεται οριακή μείωση στις τιμές υπηρεσιών (εκτός ηλεκτρισμού) Ιαν-6 Απρ-6 Ιουλ-6 Οκτ-6 Ιαν-7 Απρ-7 Ιουλ-7 Οκτ-7 Ιαν-8 Απρ-8 Ιουλ-8 Οκτ-8 Ιαν-9 Απρ-9 Ποσοστό Ανεργίας, sa Ποσοστό Ανεργίας, nsa Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus bank research Επίπτωση από τους επιμέρους δείκτες στη ετήσια μεταβολή στον πληθωρισμό Ιαν-8 Μαρ-8 Μαϊ-8 Ιουλ-8 Σεπ-8 Νοε-8 Ιαν-9 Μαρ-9 Επίπτωση ΔΤΚ Ενέργειας Μαϊ-9 Ιουλ-9 Σεπ-9 Νοε-9 Eπίπτωση ΔΤΚ Αγαθών (χωρίς καύσιμα) πληθωρισμός Ιαν-1 Μαρ-1 Μαϊ-1 Ιουλ-1 Ιουλ-9 Σεπ-1 Οκτ-9 Νοε-1 Ιαν-1 Απρ-1 Μαρ-11 Ιουλ-1 Μαϊ-11 Οκτ-1 Σεπ-11 Απρ-11 Νοε-11 Μαρ-12 Οκτ-11 Μαϊ-12 Απρ-12 Σεπ-12 Επίπτωση ΔΤΚ Υπηρεσίων (χωρίς ηλεκτρισμ.) Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus bank research 6. Δείκτης τιμών εισαγωγών στη βιομηχανία (ΥοΥ%) Νοε-12 Οκτ Το Νοέμβριο, ο δείκτης τιμών εισαγωγών στη βιομηχανία αυξήθηκε κατά,7% έναντι 8,5% την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι. Η εξέλιξη αυτή συνδέεται με επιβράδυνση στο ρυθμό αύξησης ενεργειακών (,7%, Νοεμ.11 : 31%) και ενδιάμεσων αγαθών (,9%, Νοεμ.11 : 2,%). Αντίθετα όμως, αύξηση έναντι μείωσης ένα χρόνο πριν καταγράφεται σε κεφαλαιουχικά (,1%, Νοεμ.11 : -,6%) και διαρκή καταναλωτικά αγαθά (,4%, Νοεμ.11 : -,4%) ενώ στα αναλώσιμα καταναλωτικά αγαθά η αύξηση ήταν της τάξεως του 1% (Νοεμ.11 :,9%). Παράλληλα, ο δείκτης τιμών παραγωγού για το σύνολο της αγοράς αυξήθηκε το Νοέμβριο κατά 2,4% έναντι αύξησης 7,4% το Νοεμ.11, με το δείκτη εγχώριας αγοράς να αυξάνεται κατά 2,6% (Νοεμ.11 : 7,2%) και της εξωτερικής αγοράς κατά 1,8% (Νοεμ.11 : 8,1%) Ιαν-6 Ιουν-6 Νοε-6 Απρ-7 Σεπ-7 Φεβ-8 Ιουλ-8 Δεκ-8 Μαϊ-9 Δεικτης Τιμών Εισαγωγών Δεικτης Τιμών Εισαγωγών (ενέργεια) - Αριστερός άξονας Δεικτης Τιμών Εισαγωγών (χωρίς ενέργεια)- Δεξιός άξονας Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus bank research Δείκτης τιμών παραγωγού στη βιομηχανία Οκτ-9 Μαρ-1 Αυγ-1 Ιουν-11 Νοε-11 Απρ-12 Σεπ Τον Οκτώβριο, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε έλλειμμα ύψους,7 δισεκ., έναντι ελλείμματος 1,47 δισεκ. τον Οκτώβριο του 211. Θετικά συνέβαλαν η μείωση του ελλείμματος στο εμπορικό ισοζύγιο (κατά,5 δισεκ.), στο ισοζύγιο εισοδημάτων (κατά,5 δισεκ.) και στο ισοζύγιο τρεχουσών μεταβιβάσεων (κατά,1 δισεκ.). Αντίθετα, Ιαν-7 Μαρ-7 Μαϊ-7 Ιουλ-7 Σεπ-7 Νοε-7 Ιαν-8 Μαρ-8 Μαϊ-8 Ιουλ-8 Σεπ-8 Νοε-8 Ιαν-9 Μαρ-9 Μαϊ-9 Ιουλ-9 Σεπ-9 Νοε-9 Ιαν-1 Μαρ-1 Μαϊ-1 Ιουλ-1 Σεπ-1 Νοε-1 Μαρ-11 Μαϊ-11 Σεπ-11 Νοε-11 Μαρ-12 Μαϊ-12 Σεπ-12 Νοε-12 Δεικτης Τιμών Παραγωγού (Συνολό Αγοράς) Δεικτης Τιμών Παραγωγού Εγχώριας αγοράς Δεικτης Τιμών Παραγωγού αγοράς Εξωτερικού Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ 4

6 περιορίζεται το πλεόνασμα στις υπηρεσίες (κατά,2 δισεκ.). Ειδικότερα, το εμπορικό έλλειμμα περιορίστηκε μέσω της μείωσης των καθαρών πληρωμών για αγαθά εκτός καυσίμων και πλοίων (κατά 324 εκατ.), για καύσιμα (κατά 63 εκατ.) και για πλοία (κατά 19 εκατ.). Η εξέλιξη αυτή στα επιμέρους ισοζύγια συνδέεται κυρίως με την πτώση των εισαγωγών και δευτερευόντως με την αύξηση των εξαγωγών. Το ισοζύγιο εισοδημάτων παρουσίασε τον Οκτώβριο έλλειμμα 11 εκατ., έναντι ελλείμματος 559 εκατ. πέρυσι, κυρίως λόγω της μείωσης των καθαρών πληρωμών τόκων επί τίτλων του Δημοσίου που διακρατούν κάτοικοι εξωτερικού μετά τη συμμετοχή στο PSI. Παράλληλα, το έλλειμμα τρεχουσών μεταβιβάσεων περιορίστηκε λόγω της μείωσης των καθαρών μεταβιβαστικών πληρωμών της γενικής κυβέρνησης κυρίως προς την ΕΕ, αλλά και της καταγραφής καθαρών εισπράξεων (έναντι καθαρών πληρωμών πέρυσι) στο ισοζύγιο των λοιπών τομέων (αφορά κυρίως μεταναστευτικά εμβάσματα). Αντίθετα, το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών περιορίστηκε λόγω της μείωσης των καθαρών εισπράξεων από ταξιδιωτικές υπηρεσίες (κατά 15 εκατ.) και από υπηρεσίες μεταφορών (κατά 97 εκατ.). Παράλληλα, οριακό έλλειμμα έναντι πλεονάσματος καταγράφεται στο ισοζύγιο λοιπών υπηρεσιών (επιδείνωση 45 εκατ.). Στο ισοζύγιο χρηματοοικονομικών συναλλαγών, καταγράφηκε καθαρή εισροή 8 εκατ. τον Οκτώβριο έναντι καθαρής εισροής 1,1 δισεκ. τον Οκτ.11. Οι άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους εμφάνισαν καθαρή εκροή (μείωση) 31 εκατ. καθώς η καταγραφή αρνητικών επαναεπενδυθέντων κερδών (δηλ. ζημιών αντί κερδών στους ισολογισμούς των εταιρειών άμεσης επένδυσης στην Ελλάδα) υπερκέρασε τις εισροές κεφαλαίων. Ταυτόχρονα, οι άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος εμφάνισαν καθαρή εισροή 79 εκατ. με σημαντικότερη συναλλαγή την εισροή 1 εκατ. από την πώληση στην Investors Bankcorp Inc της συμμετοχής της Τράπεζας Πειραιώς στη Marathon Banking Corporation (ΗΠΑ). Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, καταγράφηκε καθαρή εκροή 1,6 δισεκ., κυρίως λόγω της αύξησης των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού (κατά 1,3 δισεκ.) και της μείωσης των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια κατοίκων (κατά,25 δισεκ.). Τέλος, στις λοιπές επενδύσεις καταγράφηκε καθαρή εισροή 1,6 δισεκ. η οποία οφείλεται κυρίως στη μείωση των τοποθετήσεων των εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos του εξωτερικού (κατά 1,7 εκατ.) και στην καθαρή αύξηση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (κατά,9 δισεκ.). Αντίθετα, καταγράφηκε εκροή,9 δισεκ. που αφορά στη συμμετοχή της Ελλάδος στο αρχικό κεφάλαιο του Ευρωπαϊκού Ελλάδα: Ισοζύγιο Πληρωμών (δισεκ. ) Ιαν.- Οκτ. 11 Ιαν.- Οκτ. 12 Οκτ. 11 Οκτ. 12 Τρεχουσών Συναλλαγών Εμπορικό Ισοζύγιο καυσίμων Ισοζύγιο πλοίων Ισοζύγιο χωρίς καύσιμα & πλοία Υπηρεσιών Εισοδημάτων Τρεχουσών Μεταβιβ Κεφαλαιακών Μεταβιβ Χρηματ/κών Συναλλαγών Άμεσες Επενδύσεις Επενδύσεις Χαρτοφυλακίου Λοιπές Επενδύσεις Μεταβολή συναλλάγμ. Διαθεσίμων Τακτοποιητέα στοιχεία Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος

7 Μηχανισμού Στήριξης, αλλά και καθαρή μείωση των δανειακών υποχρεώσεων του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους (κατά,2 δισεκ.). Το Νοέμβριο, ο ρυθμός χρηματοδότησης του ιδιωτικού τομέα έφτασε στο -4,6%, έναντι -4,8% τον Οκτώβριο. Για τις επιμέρους βασικές κατηγορίες, ο ρυθμός μείωσης της χρηματοδότησης επιβραδύνθηκε έναντι του προηγούμενου μήνα: στο -5,4% για τις επιχειρήσεις (Οκτ. 12: -5,6%), στο -2,8% για τους ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες & ατομικές επιχειρ. (Οκτ. 12: -3,6%) και στο -3,9% για ιδιώτες & ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά ιδρύματα (Οκτ. 12: -4,1%). Χρηματοδότηση Εγχώριων επιχειρήσεων και νοικοκυριών (Υπόλοιπο σε εκάτ. & % μεταβολή) Νοεμ.1 1 Οκτ.12 Νοεμ.12 ΣΥΝΟΛΟ Υπόλοιπο χρηματοδ (%) 12μηνη μεταβολή -2,4% -4,8% -4,6% ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Υπόλ. Χρημ (%) 12μηνη μεταβολή -,5% -5,6% -5,4% ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΑΓΡΟΤΕΣ & ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Υπόλ. χρηματοδ (%) 12μηνη μεταβολή -6,5% -3,6% -2,8% ΙΔΙΩΤΕΣ & ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΜΗ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΚΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ Υπόλ. χρηματοδ (%) 12μηνη μεταβολή -3,8% -4,1% -3,9% 1. Στεγαστικά Υπόλ. χρηματοδ (%) 12μηνη μεταβολή -2,7% -3,7% -3,5% 2. Καταναλωτικά Υπόλ. χρηματοδ (%) 12μηνη μεταβολή -6,7% -5,2% -5,1% 3. Λοιπά Υπόλ. χρηματοδ (%) 12μηνη μεταβολή,8%,8%,5% Στα υπόλοιπα περιλαμβάνονται τα δάνεια και οι τοποθετήσεις σε εταιρικά ομόλογα, ανεξάρτητα από το αν έχουν τιτλοποιηθεί. Οι καθαρές ροές και οι ρυθμοί μεταβολής υπολογίζονται αφού ληφθούν υπόψη οι αναταξινομήσεις και μεταβιβάσεις δανείων / εταιρικών ομολόγων, οι διαγραφές, καθώς και οι συναλλαγματικές διαφορές. Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος. 6

8 ΕΥΡΩΖΩΝΗ Μείωση της πιθανότητας για μείωση του παρεμβατικού επιτοκίου από την ΕΚΤ. Ενίσχυση του υπολοίπου των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα. Σημαντική συρρίκνωση της παραγωγής και των πωλήσεων κατά τη διάρκεια του δ τριμήνου του 212. Περαιτέρω άνοδος του ποσοστού ανεργίας. Σημαντική ενίσχυση του ευρώ και αύξηση των αποδόσεων των κρατικών ομολόγων των χωρών του πυρήνα της Ευρωζώνης ακολούθησαν την πρόσφατη συνεδρίαση της ΕΚΤ την Πέμπτη 1 Ιανουαρίου. Σύμφωνα με τις πρόσφατες μακροοικονομικές προβλέψεις της ΕΚΤ (που δημοσιεύτηκαν στις αρχές του Δεκεμβρίου), πραγματοποιήθηκε πτωτική αναθεώρηση (σε σύγκριση με τις προβλέψεις του Σεπτεμβρίου) για το 213 τόσο στον αναμενόμενο ρυθμό μεταβολής του πραγματικού ΑΕΠ (από το,5% στο -,3%) όσο και στον πληθωρισμό (από το 1,9% στο 1,6%), ενισχύοντας την πιθανότητα για μείωση του παρεμβατικού επιτοκίου (από το,75% στο,5%) κατά τα διάρκεια του α εξαμήνου του 213. Όμως, κατά την ομιλία του προέδρου της ΕΚΤ που ακολούθησε την πρόσφατη συνεδρίαση (στις 1/1/213) τονίστηκε ότι η απόφαση για τη διατήρηση του παρεμβατικού επιτοκίου στο,75% ήταν ομόφωνη. Επιπλέον, τονίστηκε ότι η Επιτροπή διαπίστωσε βελτίωση στην εμπιστοσύνη και τις συνθήκες των χρηματοπιστωτικών αγορών καθώς επίσης και στην κατάσταση που επικρατεί στις περιφερειακές χώρες - μέλη της Ευρωζώνης. Συνεπώς, αυξήθηκε η πιθανότητα για διατήρηση του,75% για ολόκληρο το 213 και σε μεγαλύτερο βαθμό για το α εξάμηνο του Πιστωτική Επέκταση Για δεύτερο διαδοχικό μήνα συνεχίστηκε κατά τη διάρκεια του Νοεμβρίου η ενίσχυση σε σημαντικό βαθμό του υπολοίπου των καταθέσεων. Συγκεκριμένα, το υπόλοιπο των νοικοκυριών αυξήθηκε κατά 29 δις ευρώ ύστερα από την αύξηση κατά 33 δις ευρώ του Οκτωβρίου, οδηγώντας σε επιτάχυνση του ετήσιου ρυθμού αύξησης του υπολοίπου από το 2,7% του Σεπτεμβρίου στο 3,9% του Νοεμβρίου (3,3% τον Οκτώβριο). Παράλληλα, το υπόλοιπο των νοικοκυριών αυξήθηκε κατά 14 δις ευρώ ύστερα από την αύξηση κατά 17 δις ευρώ του Οκτωβρίου, οδηγώντας επίσης σε επιτάχυνση του ετήσιου ρυθμού αύξησης του υπολοίπου από το 1,4% του Σεπτεμβρίου στο 4,2% του Νοεμβρίου (2,8% τον Οκτώβριο). Αντίθετα, η εξέλιξη στα στοιχεία των χορηγήσεων δανείων παραμένει αρνητική, καθώς το υπόλοιπο των επιχειρήσεων μειώθηκε κατά 5 δις ευρώ, ύστερα από τη μείωση κατά 8 δις ευρώ του Οκτωβρίου και τη μεγάλη μείωση κατά 25 δις ευρώ του Σεπτεμβρίου Loans to NFCs (%, y/y) Loans for House Purchase (%, y/y) Consumer Credit (%, y/y) Loans to Households (%,Y/Y) 7

9 Παράλληλα, το υπόλοιπο των νοικοκυριών αυξήθηκε κατά 5 δις ευρώ όπως και κατά τη διάρκεια του Οκτωβρίου. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής του υπολοίπου παρέμεινε ίδιος για δεύτερο διαδοχικό μήνα, στο -1,8% για τις επιχειρήσεις και στο,4% για τα νοικοκυριά. Η χορήγηση δανείων προς την κυβέρνηση ενισχύθηκε κατά 27 δις ευρώ, έναντι 9 δις ευρώ τον Οκτώβριο και 33 δις ευρώ το Σεπτέμβριο. Αξίζει να σημειωθεί ότι η χορήγηση δανείων προς την κυβέρνηση κατά τη διάρκεια του ενδεκαμήνου του 212 ανήλθε στα 237 δις ευρώ όταν για ολόκληρο το 211 ήταν μόλις 1 δις ευρώ. Συρρίκνωση κατά,3% σημειώθηκε κατά τη διάρκεια του Νοεμβρίου στη βιομηχανική παραγωγή, αποτελώντας τον τρίτο διαδοχικό μήνα μείωσής της, αλλά με μικρότερο ρυθμό. Στον τομέα των κεφαλαιουχικών αγαθών εμφανίστηκε η μοναδική θετική εξέλιξη, καθώς η παραγωγή τους ενισχύθηκε κατά,7% ύστερα όμως από δύο μήνες έντονης συρρίκνωσης. Συγκρίνοντας τη μέση τιμή του διμήνου Οκτωβρίου Νοεμβρίου, γ τριμήνου και του β τριμήνου, διαπιστώνουμε ότι η βιομηχανική παραγωγή συρρικνώθηκε κατά 2,4% έναντι της αύξησης κατά,4% του γ τριμήνου. Ειδικότερα, η παραγωγή των κεφαλαιουχικών αγαθών υποχώρησε κατά 4,6%, ύστερα από την ενίσχυση κατά 1,6%, και η παραγωγή των διαρκών καταναλωτικών αγαθών υποχώρησε κατά 5,1%, ύστερα από την ενίσχυση κατά 1,1%. Παραγωγή & Πωλήσεις Jan-8 Jul-8 Jan-9 Jul-9 Jan-1 Jul-1 Jan-11 Jul-11 Jan-12 Jul-12 Retail Sales (%,Υ/Υ,6mma) (LHS) Industrial Production (%,Υ/Υ,6mma) (RHS) Οι λιανικές πωλήσεις αυξήθηκαν οριακά κατά,1% κατά τη διάρκεια του Νοεμβρίου, ύστερα από τρεις διαδοχικούς μήνες μείωσής τους, λόγω κυρίως της σημαντικής ενίσχυσης κατά 1,1% των πωλήσεων των καυσίμων, ύστερα όμως από τέσσερεις διαδοχικούς μήνες μείωσής τους. Χρησιμοποιώντας την ίδια μέθοδο με τα στοιχεία της βιομηχανικής παραγωγής, οι λιανικές πωλήσεις υποχώρησαν κατά 1,2% το δ τρίμηνο, έναντι της οριακής αύξησης κατά,1% του γ τριμήνου Εξωτερικό Εμπόριο Το εμπορικό πλεόνασμα ανήλθε κατά τη διάρκεια του Νοεμβρίου στο ιστορικά υψηλότερο επίπεδο στα 11,1 δις ευρώ (από τα 7,4 δις ευρώ του Οκτωβρίου). Συνεπώς, η μέση τιμή του διμήνου Οκτωβρίου - Νοεμβρίου διαμορφώθηκε στα 9,2 δις ευρώ, υψηλότερα έναντι της αντίστοιχης τιμής του γ τριμήνου (8,8 δις ευρώ), σηματοδοτώντας τη θετική συμβολή της δραστηριότητας του εξωτερικού εμπορίου στο ρυθμό μεταβολής του πραγματικού ΑΕΠ για το δ τρίμηνο του 212. Αντίθετα, η εξέλιξη των στοιχείων που αφορούν την παραγωγή και τις πωλήσεις, σηματοδοτούν την έντονη αρνητική συμβολή της δραστηριότητας της εσωτερικής ζήτησης στο ρυθμό μεταβολής του πραγματικού ΑΕΠ για το δ τρίμηνο του Jan-9 Jul-9 Jan-1 Jul-1 Jan-11 Jul-11 Jan- 12 Jul-12 Balance (LHS) Exports (%,Y/Y) (RHS) Imports (%,Y/Y) (RHS) Trade

10 Μικρή βελτίωση σημειώθηκε κατά τη διάρκεια του Δεκεμβρίου στον πρόδρομο δείκτη οικονομικού κλίματος (που εξάγεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή) για δεύτερο διαδοχικό μήνα, καθώς αυξήθηκε στις 87 μονάδες από τις 85,7 του Νοεμβρίου και τις 84,3 του Οκτωβρίου που αποτέλεσε το χαμηλότερο επίπεδο από τον Ιούλιο του 29. Η μέση τριμηνιαία τιμή του δείκτη οικονομικού κλίματος ήταν 85,7 μονάδες για το δ τρίμηνο έναντι των 86,5 του γ τριμήνου και των 91,1 του β τριμήνου, σηματοδοτώντας τη συνέχιση της συρρίκνωσης του πραγματικού ΑΕΠ με βεβαιότητα για το δ τρίμηνο του 212 και με αρκετή πιθανότητα για το α τρίμηνο του 213. Πιο αναλυτικά, ο επιμέρους δείκτης εμπιστοσύνης του καταναλωτή κατέγραψε μικρή βελτίωση κατά τη διάρκεια του Δεκεμβρίου, όπως και των επιχειρηματικών τομέων της βιομηχανίας και των κατασκευών. Μεγαλύτερη βελτίωση σημειώθηκε στο δείκτη του τομέα των υπηρεσιών, γεγονός που συνάδει και με την ενίσχυση του πρόδρομου δείκτη PMI Services (που εξάγεται από την εταιρεία Markit) στις 47,9 μονάδες από τις 46,7 του Νοεμβρίου. Ο δείκτης του τομέα του λιανικού εμπορίου ήταν ο μοναδικός όπου σημειώθηκε επιδείνωση. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε σύγκριση με τη μακροχρόνια μέση τιμή, και οι έξι πρόδρομοι δείκτες που εξάγονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαμορφώθηκαν κατά τη διάρκεια του Δεκεμβρίου σε χαμηλότερο επίπεδο. Πρόδρομοι Δείκτες Ιαν-7 Ιουλ-7 Ιαν-8 Ιουλ-8 Ιαν-9 Ιουλ-9 Ιαν-1 Ιουλ-1 Economic Sentiment Index (LHS) Consumer Confidence Index (RHS) Πληθωρισμός & Ποσοστό Ανεργίας Ιαν-7 Ιουλ-7 Ιαν-8 Ιουλ-8 Ιαν-9 Ιουλ-9 Ιαν-1 Ιουλ-1 Σταθερός στο 2,2% παρέμεινε κατά τη διάρκεια του Δεκεμβρίου ο πληθωρισμός για δεύτερο διαδοχικό μήνα, που αποτελεί το χαμηλότερο επίπεδο από το Νοέμβριο του 21. Όμως, συνεχίστηκε κατά τη διάρκεια του Νοεμβρίου η επιδείνωση στην αγορά εργασίας, καθώς το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε στο 11,8% από το 11,7% του Οκτωβρίου και το 1,6% του Νοεμβρίου του 211. Από το Μάιο του 211, 173 χιλιάδες άτομα (κατά μέσον όρο) προστίθενται κάθε μήνα στους ανέργους, οδηγώντας σε αθροιστική αύξηση 3 εκατ. 28 χιλιάδων ατόμων, στο ιστορικά υψηλότερο επίπεδο των 18 εκατ. 82 χιλιάδων ατόμων. Παράλληλα, το ποσοστό ανεργίας αναρριχήθηκε από το 9,9% στο 11,8%. Ενδεικτικά, αξίζει να αναφερθεί ότι κατά τη διάρκεια του Νοεμβρίου στην Ισπανία το ποσοστό ανεργίας ανήλθε στο 26,6%, ενώ αντίθετα στην Αυστρία μόλις στο 4,6%. Επιπλέον, στα νέα άτομα ηλικίας έως 25 ετών, το ποσοστό ανεργίας ανήλθε στο 24,5% για το σύνολο της Ευρωζώνης, όταν στην Ισπανία ανήλθε στο 57%, στην Πορτογαλία στο 39%, στην Ιταλία στο 37% και στην Ελλάδα στο 58% (σύμφωνα με τα στοιχεία του Σεπτεμβρίου), ενώ αντίθετα στη Γερμανία στο 8% και στην Αυστρία στο 9%. CPI (%,Y/Y) (LHS) Unemployment Rate (RHS) Αγορά Εργασίας Ιαν-9 Ιουλ-9 Ιαν-1 Ιουλ-1 Μηνιαία μεταβολή στον αριθμό των ανέργων (σε χιλιάδες) (Α) Ποσοστό Ανεργίας (Δ)

11 ΗΠΑ Δίμηνη διορία για την επίλυση των προβλημάτων του «δημοσιονομικού γκρεμού» και του ορίου του χρέους. Συνέχιση της ενίσχυση της απασχόλησης. Αύξηση στον πρόδρομο επιχειρηματικό δείκτη ISM τόσο στο δευτερογενή όσο και στον τριτογενή τομέα της οικονομίας. Διεύρυνση του εμπορικού ελλείμματος. Υπερψηφίστηκε από τη Γερουσία και τη Βουλή των Αντιπροσώπων η συμφωνία για δίμηνη παράταση (έως το τέλος του Φεβρουαρίου) της λήψης των μέτρων που αφορούν τη δημοσιονομική προσαρμογή. Στην περίπτωση που δεν επέλθει συμφωνία μεταξύ των δύο πολιτικών παρατάξεων (Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικάνοι) για το μίγμα των μέτρων, τότε προβλέπεται να πραγματοποιηθούν αυτόματες περικοπές ύψους περίπου $6 δις (που αντιστοιχούν στο 3,5% του ονομαστικού ΑΕΠ), οι οποίες θα κατανεμηθούν σχεδόν ισομερώς σε αμυντικές και μη αμυντικές δαπάνες. Η δίμηνη συμφωνία προβλέπει την αύξηση του φορολογικού συντελεστή (από το 35% στο 39,5%) για τους φορολογούμενους των οποίων το ατομικό εισόδημα υπερβαίνει τα $4 χιλιάδες ($45 χιλιάδες για τα ζευγάρια), ενώ αναβάλλεται η περικοπή του επιδόματος ανεργίας στους μακροχρόνια ανέργους και η περικοπή των δαπανών που σχετίζονται με το πρόγραμμα ιατροφαρμακευτικής κάλυψης (Medicare). Η διαφορά εστιάζεται στο ότι η παράταξη των Ρεπουμπλικάνων δεν επιθυμεί την αύξηση των φορολογικών συντελεστών (ούτε στα πολύ υψηλά εισοδήματα), αλλά τη διατήρηση των χαμηλών συντελεστών που είχαν θεσπιστεί επί προεδρίας Μπους. Αντίθετα, η παράταξη των Δημοκρατικών επιθυμεί τη συγκεκριμένη αύξηση σε ατομικά εισοδήματα που υπερβαίνουν τις $2 χιλιάδες ($25 χιλιάδες για το ζευγάρι) στοχεύοντας στη διατήρηση του μεγαλύτερου κατά το δυνατόν μέρους των δαπανών που σχετίζονται με το κοινωνικό κράτος (όπως είναι το επίδομα για τους μακροχρόνια ανέργους και το πρόγραμμα ιατροφαρμακευτικής κάλυψης). Όμως, η επίτευξη συμφωνίας μεταξύ των δύο πολιτικών παρατάξεων είναι αναγκαία, διότι οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν την πλειοψηφία στη Βουλή των Αντιπροσώπων, ενώ οι Δημοκρατικοί στη Γερουσία. Εκτέλεση του Προϋπολογισμού Budget Receipt (in $m) Budget Outlays (in $m) Budget Deficit (in $m) Επιπλέον, το τρέχον επίπεδο του δημόσιου χρέους των ΗΠΑ τείνει να υπερβεί το όριο που είχε καθοριστεί το 211 (ύστερα από συμφωνία μεταξύ των δύο πολιτικών παρατάξεων) στα 16 τρις 395 δις δολάρια. 1

12 Ο Υπουργός Οικονομικών Γκάιτνερ έχει απευθύνει έκκληση για την επίλυση του συγκεκριμένου ζητήματος διότι το δημόσιο χρέος έχει ήδη ανέλθει οριακά χαμηλότερα από το συγκεκριμένο όριο. Συνεπώς, απαιτείται η συμφωνία μεταξύ των δύο πολιτικών παρατάξεων ώστε να αποφασιστεί το βέλτιστο μίγμα περικοπών, αύξησης φόρων και αύξησης του ορίου του χρέους, ώστε να αποφευχθεί η αυτόματη περικοπή δαπανών που μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά σε σημαντικό βαθμό την οικονομική ανάπτυξη, οδηγώντας στο φαινόμενο του δημοσιονομικού γκρεμού («fiscal cliff»). Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με την εκτίμηση του Congressional Budget Office (CBO) η μη επίτευξη συμφωνίας μεταξύ των δύο πολιτικών παρατάξεων θα μπορούσε να οδηγήσει σε απώλεια έως 3 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας. Σταθερό στο 7,8% παρέμεινε για δεύτερο διαδοχικό μήνα κατά τη διάρκεια του Δεκεμβρίου το ποσοστό ανεργίας, που αποτελεί το χαμηλότερο επίπεδο από το Δεκέμβριο του 28. Παράλληλα, η απασχόληση αυξήθηκε κατά 155 χιλιάδες θέσεις εργασίας, ενώ αναθεωρήθηκε ανοδικά κατά 15 χιλιάδες το αντίστοιχο μέγεθος του Νοεμβρίου στις 161 χιλιάδες. Συνεπώς, κατά τη διάρκεια του 212, η απασχόληση αυξήθηκε κατά 1 εκατ. 84 χιλιάδες θέσεις εργασίας, ενώ κατά τη διάρκεια του 211, η αύξηση ήταν όμοια. Συνεπώς, κατά τη διάρκεια της διετίας , η απασχόληση ενισχυόταν κατά μέσον όρο κατά 153 χιλιάδες θέσεις εργασίας κάθε μήνα. Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά τη διάρκεια της περιόδου Φεβρουαρίου 28 Φεβρουαρίου 21 η απασχόληση απώλεσε 8 εκατ. 78 χιλιάδες θέσεις εργασίας, ενώ κατά τη διάρκεια της περιόδου που ακολούθησε (Μάρτιος 21 Δεκέμβριος 212) η απασχόληση ενισχύθηκε κατά 4 εκατ. 78 χιλιάδες, ήτοι κατά μέσον όρο κατά 141 χιλιάδες θέσεις εργασίας κάθε μήνα. Συνεπώς, υιοθετώντας το συγκεκριμένο ρυθμό, για να αναπληρωθεί ολόκληρη η απώλεια θα απαιτηθούν 62 μήνες, δηλαδή 5 έτη και 2 μήνες. Κατά τη διάρκεια του Δεκεμβρίου, το εισόδημα των εργαζομένων αυξήθηκε κατά,7% (καθώς το μέσο εβδομαδιαίο ωράριο εργασίας αυξήθηκε κατά,4% και ο μέσος ωριαίος μισθός κατά,3%), όπως συνέβη και κατά τη διάρκεια του Νοεμβρίου, γεγονός που αποτελεί θετικό στοιχείο για την εξέλιξη της κατανάλωσης. Αγορά Εργασίας Ιαν-9 Ιουλ-9 Ιαν-1 Ιουλ-1 Monthly change in nonfarm payrolls (LHS) Unemployment rate (RHS) Αύξηση σημειώθηκε κατά τη διάρκεια του Δεκεμβρίου στον πρόδρομο επιχειρηματικό δείκτη ISM τόσο στο δευτερογενή όσο και στον τριτογενή τομέα της οικονομίας. Συγκεκριμένα, στον τομέα της μεταποίησης ο δείκτης αυξήθηκε από τις 49,5 στις 5,7 μονάδες, καταδεικνύοντας τη μετάβαση από τη συρρίκνωση στη μεγέθυνση. Η αξιοσημείωτη αύξηση στον επιμέρους δείκτη της απασχόλησης από τις 48,3 στις 52,7 μονάδες αποτέλεσε την πιο σημαντική εξέλιξη, ενώ ο επιμέρους δείκτης των νέων παραγγελιών παρέμεινε σταθερός στις 5,3 μονάδες, καταδεικνύοντας αύξηση με πολύ βραδύ ρυθμό. 11

13 Παράλληλα, στον τομέα των υπηρεσιών ο δείκτης αυξήθηκε από τις 54,7 στις 56,1 μονάδες, που αποτελεί το υψηλότερο επίπεδο από το Φεβρουάριο του 212. Σημαντική αύξηση σημειώθηκε στον επιμέρους δείκτη της απασχόλησης από τις 5,3 στις 56,3 μονάδες, ενώ ο επιμέρους δείκτης των νέων παραγγελιών αυξήθηκε από τις 58,1 στις 59,3 μονάδες, καταδεικνύοντας αύξηση με σχετικά ικανοποιητικό ρυθμό. Ο επιμέρους δείκτης των τιμών και στους δύο τομείς της οικονομίας εξακολουθεί να διαμορφώνεται χαμηλότερα των 58 μονάδων, γεγονός που δεν καταδεικνύει ανησυχητικούς πληθωριστικούς κινδύνους για την εξέλιξη των τιμών. Σημαντική διεύρυνση σημειώθηκε κατά τη διάρκεια του Νοεμβρίου στο εμπορικό έλλειμμα (στα 48,7 από τα $4,2 δις του Οκτωβρίου, σε τρέχουσες τιμές), καθώς οι εξαγωγές ενισχύθηκαν κατά 1% ενώ οι εισαγωγές κατά 4%. Σε σταθερές τιμές, το εμπορικό έλλειμμα διευρύνθηκε επίσης σε σημαντικό βαθμό (στα $51,9 από τα $46,1 δις), καθώς οι πραγματικές εξαγωγές ενισχύθηκαν κατά 2,2% και οι εισαγωγές κατά 5,5%. Η μέση τιμή του εμπορικού ελλείμματος (σε σταθερές τιμές) του διμήνου Οκτωβρίου Νοεμβρίου διαμορφώθηκε στα $48,9 δις, υψηλότερα έναντι της αντίστοιχης τιμής του γ τριμήνου ($47,1 δις), σηματοδοτώντας την αρνητική συμβολή (κατά περίπου μισή ποσοστιαία μονάδα) της δραστηριότητας του εξωτερικού εμπορίου στη μεταβολή του πραγματικού ΑΕΠ για το δ τρίμηνο του 212. Πρόδρομος Δείκτης ISM Ιαν- Ιουλ- Ιαν- Ιουλ- Ιαν- Ιουλ- Ιαν- Ιουλ- Ιαν- Ιουλ- Ιαν- Ιουλ- Ιαν- Ιουλ- Ιαν- Ιουλ Manufacturing Services Εμπορικό Έλλειμμα Ιαν-7 Ιουλ-7 Ιαν-8 Ιουλ-8 Ιαν-9 Ιουλ-9 Ιαν-1 Ιουλ-1 Oνομαστικό Πραγματικό 12

14 Ημερομηνία Ανακοίνωσης Ανακοινώσεις / Γεγονότα Περίοδος Αναφοράς ΗΠΑ 15/1/13 Στοιχεία Λιανικών Πωλήσεων Δεκέμβριος 15/1/13 Τιμές Παραγωγού Δεκέμβριος 16/1/13 Στοιχεία Βιομηχανικής Παραγωγής Δεκέμβριος 16/1/13 Τιμές Καταναλωτή Δεκέμβριος 17/1/13 Στοιχεία Κατασκευής Νέων Κατοικιών Δεκέμβριος 18/1/13 Πρόδρομος Δείκτης Καταναλωτή (University of Michigan) Ιανουάριος (1 η Εκτίμηση) 25/1/13 Στοιχεία Πωλήσεων Νεόδμητων Κατοικιών Δεκέμβριος 29/1/13 Τιμές Κατοικιών Νοέμβριος 29/1/13 Πρόδρομος Δείκτης Καταναλωτή (Conference Ιανουάριος Board) 3/1/13 Εθνικοί Λογαριασμοί Δ Τρίμηνο (1 η 3/1/13 Ανακοίνωση της Απόφασης της Συνεδρίασης της Fed Εκτίμηση) - 31/1/13 Στοιχεία Προσωπικών Καταναλωτικών Δαπανών Δεκέμβριος 1/2/13 Στοιχεία Αγοράς Εργασίας Ιανουάριος 1/2/13 Πρόδρομος Δείκτης Καταναλωτή (University of Michigan) Ιανουάριος (Τελική Εκτίμηση) 1/2/13 Πρόδρομος Δείκτης του Μεταποιητικού Τομέα Ιανουάριος 1/2/13 Στοιχεία Κατασκευαστικών Δαπανών Ιανουάριος ΕΥΡΩΖΩΝΗ 15/1/13 Στοιχεία Εξωτερικού Εμπορίου Νοέμβριος 16/1/13 Τιμές Καταναλωτή Δεκέμβριος 17/1/13 Στοιχεία Κατασκευαστικής Παραγωγής Νοέμβριος 24/1/13 Πρόδρομος Επιχειρηματικός Δείκτης ΡΜΙ Ιανουάριος 28/1/13 Στοιχεία Προσφοράς Χρήματος & Πιστωτικής Δεκέμβριος Επέκτασης 3/1/13 Πρόδρομος Δείκτης Οικονομικού Κλίματος Ιανουάριος 3/1/13 Πρόδρομοι Δείκτες Εμπιστοσύνης Ιανουάριος 1/2/13 Τιμές Καταναλωτή Ιανουάριος (1 η Εκτίμηση) 1/2/13 Ποσοστό Ανεργίας Δεκέμβριος ΕΛΛΑΔΑ 16/1/13 Οικοδομική Δραστηριότητα Οκτώβριος /1/13 Δείκτης Κύκλου Εργασιών στη Βιομηχανία Νοέμβριος /1/13 Δείκτης Νέων Παραγγελιών στη Βιομηχανία Νοέμβριος /1/13 Ισοζύγιο Πληρωμών Νοέμβριος /1/13 Δείκτης τιμών παραγωγού στη Βιομηχανία Δεκέμβριος 212 3/1/13 Δείκτης Κύκλου Εργασιών στο Λιανικό Εμπόριο Νοέμβριος 212 3/1/13 Δείκτης Οικονομικού Κλίματος Ιανουάριος

15 ΜΟΝΑΔΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ & ΑΓΟΡΩΝ Λεκκός Ηλίας Chief Economist Ελληνική Οικονομία Στάγγελ Ειρήνη Senior Economist Κεφαλάς Κωνσταντίνος Economic Analyst Πατίκης Βασίλειος Ανεπτυγμένες Οικονομίες Head of Developed Markets Πολυχρονόπουλος Διονύσης Economic Analyst Αναπτυσσόμενες Οικονομίες Ρότσικα Δημητρία Economic Analyst Κλαδικές Μελέτες Δαγκαλίδης Αθανάσιος Senior Economist piraeusbank.gr Βλάχου Παρασκευή Economic Analyst Φραγκουλίδου Ιφιγένεια Junior Economist Γραμματεία Παπιώτη Ευαγγελία Γραμματεία Disclaimer: To παρόν ενημερωτικό σημείωμα συνιστά διαφημιστική ανακοίνωση ενημερωτικού περιεχομένου και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή ούτε υποκίνηση ή προσφορά για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Καμία πληροφορία που εμπεριέχεται σε αυτό, δεν θα πρέπει να εκληφθεί, σε καμία περίπτωση, ως κατάλληλη επένδυση για τον παραλήπτη, ούτε μέσο επίτευξης των συγκεκριμένων επενδυτικών στόχων ή κάλυψης οποιωνδήποτε άλλων αναγκών του παραλήπτη, ούτε υποκατάστατο τυχόν συμβατικών κειμένων που αφορούν τις περιγραφόμενες σε αυτό συναλλαγές. Για τους λόγους αυτούς, κάθε επενδυτής θα πρέπει να προβεί στη δική του αξιολόγηση οποιασδήποτε πληροφορίας παρέχεται στην παρούσα επικοινωνία και δεν θα πρέπει να βασίζεται σε οποιαδήποτε τέτοια πληροφορία ως εάν αυτή αποτελούσε επενδυτική συμβουλή. Το παρόν δε συνιστά, επίσης, έρευνα στον τομέα των επενδύσεων και, συνεπώς, δεν καταρτίσθηκε από την Τράπεζα Πειραιώς σύμφωνα με τις απαιτήσεις του νόμου που αποσκοπούν στη διασφάλιση της ανεξαρτησίας της έρευνας στον τομέα των επενδύσεων. Οι πληροφορίες που εκτίθενται στο παρόν βασίζονται σε πηγές που διατίθενται στο κοινό και που θεωρούνται αξιόπιστες. Η Τράπεζα δεν φέρει καμία ευθύνη ως προς την ακρίβεια ή πληρότητα των πληροφοριών αυτών. Οι απόψεις και εκτιμήσεις που εκτίθενται στο παρόν αφορούν την τάση της εγχώριας και των διεθνών χρηματοοικονομικών αγορών κατά την αναγραφόμενη ημερομηνία και υπόκεινται σε αλλαγές χωρίς ειδοποίηση. Η Τράπεζα ενδέχεται, ωστόσο, να συμπεριλαμβάνει στο παρόν έρευνες στον τομέα των επενδύσεων, οι οποίες έχουν εκπονηθεί από τρίτα πρόσωπα που δεν ανήκουν στον όμιλο της. Η Τράπεζα δεν τροποποιεί τις ως άνω έρευνες, αλλά τις παραθέτει αυτούσιες, και, συνεπώς, δεν αναλαμβάνει οποιαδήποτε ευθύνη για το περιεχόμενο αυτών. Ο όμιλος της Τράπεζας Πειραιώς είναι ένας οργανισμός με σημαντική ελληνική, αλλά και αυξανόμενη διεθνή παρουσία, και μεγάλο εύρος παρεχόμενων επενδυτικών υπηρεσιών. Στο πλαίσιο των επενδυτικών υπηρεσιών που παρέχει η Τράπεζα ή/και άλλες εταιρείες του ομίλου της ενδέχεται να ανακύψουν περιπτώσεις σύγκρουσης συμφερόντων σε σχέση με τις παρεχόμενες στο παρόν πληροφορίες. Σχετικά επισημαίνεται ότι η Τράπεζα και οι εταιρείες του ομίλου της μεταξύ άλλων: α) Δεν υπόκειται σε καμία απαγόρευση όσον αφορά τη διαπραγμάτευση για ίδιο λογαριασμό ή στο πλαίσιο διαχείρισης χαρτοφυλακίου πριν από τη δημοσιοποίηση του παρόντος φυλλαδίου, ή την απόκτηση μετοχών πριν από δημόσια εγγραφή. β) Ενδέχεται να παρέχει έναντι αμοιβής σε κάποιον από τους εκδότες, για τους οποίους παρέχονται με το παρόν πληροφορίες, υπηρεσίες επενδυτικής τραπεζικής. γ) Ενδέχεται να συμμετέχει στο μετοχικό κεφάλαιο εκδοτών ή να έλκει άλλα χρηματοοικονομικά συμφέροντα από αυτούς. δ)ενδέχεται να παρέχει υπηρεσίες ειδικού διαπραγματευτή ή αναδόχου σε κάποιους από τους αναφερόμενους στο παρόν εκδότες. ε)η Τράπεζα Πειραιώς ενδεχομένως να έχει εκδώσει σημειώματα διαφορετικά ή μη συμβατά με τις πληροφορίες που εκτίθενται στο παρόν σημείωμα. Ρητά επισημαίνεται ότι: α)τα αριθμητικά στοιχεία αναφέρονται στο παρελθόν και ότι οι προηγούμενες επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων. β) τα αριθμητικά στοιχεία αφορούν προσομοίωση προηγουμένων επιδόσεων και ότι οι προηγούμενες αυτές επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων. γ) οι προβλέψεις σχετικά με τις μελλοντικές επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων. δ) η φορολογική μεταχείριση των αναφερόμενων στο παρόν πληροφοριών και συναλλαγών εξαρτάται και από τα ατομικά δεδομένα εκάστου επενδυτή και ενδέχεται να μεταβληθεί στο μέλλον. Ως εκ τούτου ο παραλήπτης οφείλει να αναζητήσει ανεξάρτητες συμβουλές ως προς τη φορολογική νομοθεσία που τον διέπει. ε) Η Τράπεζα Πειραιώς δεν υποχρεούται να ενημερώνει ή να κρατά επίκαιρες τις πληροφορίες που εμπεριέχονται στο παρόν. 14