ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ Επιτροπή Μεταφορών και Τουρισμού ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ σχετικά με τη θέσπιση λειτουργικών περιορισμών σε συνάρτηση με τον προκαλούμενο θόρυβο στους αερολιμένες της Ένωσης στο πλαίσιο μιας εξισορροπημένης προσέγγισης Επιτροπή Μεταφορών και Τουρισμού Εισηγητής: Jörg Leichtfried DT\ doc PE v01-00 Eνωμένη στην πολυμορφία

2 Υφιστάμενη νομοθεσία Η οδηγία 92/14/ΕΟΚ (όπως κωδικοποιήθηκε από την οδηγία 2006/93/ΕΚ) οδήγησε στη σταδιακή κατάργηση των αεροσκαφών που προβλέπονται στο κεφάλαιο 2 της ΔΟΠΑ ως την 1η Απριλίου Με την οδηγία 2002/30/ΕΚ έγιναν τα πρώτα βήματα για την εναρμόνιση των πολιτικών διαχείρισης του θορύβου, συμπεριλαμβανομένης της αντιμετώπισης των πλέον θορυβωδών αεροσκαφών της εν λόγω περιόδου. Η πρόταση της Επιτροπής σε γενικές γραμμές Η πρόταση αποσκοπεί στην επικαιροποίηση των υφιστάμενων μέτρων, ούτως ώστε οι τοπικές αρχές να μπορέσουν να βελτιώσουν τις συνθήκες στον περίγυρο των αερολιμένων της Ένωσης από άποψη θορύβου βάσει του διεθνούς πλαισίου της εξισορροπημένης προσέγγισης της ΔΟΠΑ για τη διαχείριση του θορύβου. Η εξισορροπημένη προσέγγιση καλύπτει το πλήρες φάσμα μέτρων για τον μετριασμό του θορύβου (μείωση του θορύβου των αεροσκαφών στην πηγή, μέτρα σχεδιασμού και διαχείρισης της χρήσης γης, επιχειρησιακές διαδικασίες για τη μείωση των θορύβων και λειτουργικοί περιορισμοί), ζητεί την αξιολόγηση του προβλήματος του θορύβου και προβλέπει τις κατάλληλες διαβουλεύσεις. Η Επιτροπή, από κοινού με τα κράτη μέλη, εξετάζει τα πρότυπα θορύβου για τα αεροσκάφη που ακολουθεί η Διεθνής Οργάνωση Πολιτικής Αεροπορίας. Στην ΕΕ, ο σχεδιασμός της χρήσης γης αποτελεί αρμοδιότητα σε τοπικό επίπεδο. Οι επιχειρησιακές διαδικασίες εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του σχετικού αερολιμένα και των παρόχων υπηρεσιών εναέριας κυκλοφορίας και καλύπτονται από τη νομοθεσία περί ενιαίου ευρωπαϊκού ουρανού. Η πρόταση καλύπτει, συνεπώς, διάφορους λειτουργικούς περιορισμούς που σχετίζονται με τον θόρυβο σε συνδυασμό με διαδικαστικές απαιτήσεις (χαρτογράφηση, αξιολόγηση κόστους-αποδοτικότητας και διαβουλεύσεις) και μεταφέρει διεθνείς δεσμεύσεις στο ευρωπαϊκό δίκαιο. Το ζήτημα των προτύπων θορύβου θίγεται σε μια άλλη ευρωπαϊκή νομοθετική πράξη και συγκεκριμένα στην οδηγία για τον περιβαλλοντικό θόρυβο (οδηγία 2002/49/ΕΚ σχετικά με την αξιολόγηση και τη διαχείριση του περιβαλλοντικού θορύβου), βάσει της οποίας τα κράτη μέλη υποχρεούνται να επισημαίνουν τις βασικές πηγές περιβαλλοντικού θορύβου, να αξιολογούν τις επιπτώσεις του θορύβου και να αναλαμβάνουν κατάλληλη δράση. Η πρόταση θα ολοκληρώσει την οδηγία 2002/49/ΕΚ προβλέποντας τη διαδικασία κατάρτισης σχεδίου δράσης για τον θόρυβο που θα περιλαμβάνει οικονομικά αποδοτικά μέτρα για τον μετριασμό του θορύβου που προκαλείται από την εναέρια κυκλοφορία. Σημεία προς συζήτηση PE v /6 DT\ doc

3 1. Δικαίωμα ελέγχου της Επιτροπής (άρθρο 10) Προτείνεται να δύναται η Επιτροπή να ασκήσει έλεγχο επί απόφασης σχετικά με έναν λειτουργικό περιορισμό, πριν από την εφαρμογή του. Εφόσον η Επιτροπή διαπιστώσει ότι η απόφαση δεν πληροί τις απαιτήσεις που ορίζονται στον παρόντα κανονισμό, ή αντιβαίνει με άλλον τρόπο στο δίκαιο της Ένωσης, μπορεί να αναστείλει την απόφαση. Η Επιτροπή διευκρινίζει ότι θα διενεργεί τον εν λόγω «ποιοτικό έλεγχο» σε σχέση με τη διαδικασία λήψης αποφάσεων μόνον εφόσον υπάρχουν βάσιμες ενδείξεις ότι το προτεινόμενο μέτρο ενδέχεται να συνιστά απειλή για την ασφάλεια, να προκαλεί σοβαρή στρέβλωση του ανταγωνισμού ή να έχει επιπτώσεις στην αποδοτικότητα του δικτύου. Δεδομένου ότι τα μέτρα ενδέχεται να έχουν μη αναστρέψιμες επιπτώσεις, η Επιτροπή πρέπει να είναι σε θέση να παρεμβαίνει προτού τεθούν σε εφαρμογή. Σύμφωνα με την Επιτροπή, η πρόταση συμφωνεί με τη διατύπωση της συμφωνίας αεροπορικών μεταφορών ΕΕ-ΗΠΑ. Καταρχάς, θα δοθεί στην Επιτροπή δικαίωμα ελέγχου με σκοπό την επανεξέταση της διαδικασίας αξιολόγησης του θορύβου πριν από την επιβολή των μέτρων. Κατά δεύτερον, η Επιτροπή μπορεί να αναλάβει δέουσα νομική δράση σε σχέση με τα μέτρα: μπορεί να τα αναστείλει προτού εφαρμοσθούν σε περίπτωση που προκύψει ότι η διαδικασία που προβλέπεται στον εν λόγω κανονισμό δεν τηρείται. Παρατηρήσεις του εισηγητή: Το γερμανικό και το αυστριακό Ομοσπονδιακό Συμβούλιο, η γαλλική Γερουσία και η ολλανδική Άνω Βουλή κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το δικαίωμα ελέγχου της Επιτροπής βάσει του άρθρου 10 παραβιάζει την αρχή της επικουρικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο εισηγητής επιθυμεί να επισημάνει ότι αρκετοί βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ήγειραν τον προβληματισμό ότι το άρθρο 10 θα επιτρέπει στην Επιτροπή να υπονομεύει τα αποτελέσματα των περιφερειακών συμφωνιών διαμεσολάβησης. Οι εν λόγω συμφωνίες μεταξύ των αερολιμένων, της σχετικής περιφέρειας και των πολιτών συνάπτονται συχνά κατόπιν πολυετών, δύσκολων και εξαντλητικών διαπραγματεύσεων. Πρέπει να σημειωθεί επίσης ότι η Επιτροπή και τα ενδιαφερόμενα μέρη διαθέτουν τυποποιημένα μέτρα, τα οποία μπορούν να εφαρμόζουν σε περίπτωση έλλειψης συμμόρφωσης προς το δίκαιο της ΕΕ. Συγκεκριμένα, η Επιτροπή μπορεί να παραπέμψει κράτη μέλη ενώπιον του Δικαστηρίου της ΕΕ σε περίπτωση μη εφαρμογής του δικαίου της ΕΕ. Τα ενδιαφερόμενα μέρη του ιδιωτικού τομέα μπορούν να προσφύγουν ενώπιον τοπικού δικαστηρίου αν θεωρούν ότι τίθεται ζήτημα έλλειψης συμμόρφωσης προς το δίκαιο, συμπεριλαμβανομένου του δικαίου της ΕΕ, σε συγκεκριμένη υπόθεση. Το τοπικό δικαστήριο δικαιούται να παραπέμψει την υπόθεση στο Δικαστήριο της ΕΕ ζητώντας από αυτό να ερμηνεύσει τη σχετική νομοθεσία της ΕΕ. Σύμφωνα με το σχετικό άρθρο της συμφωνίας αεροπορικών μεταφορών ΕΕ-ΗΠΑ: «Με τη γραπτή επιβεβαίωση της Κοινής Επιτροπής, σύμφωνα με την παράγραφο 6 του DT\ doc 3/6 PE v01-00

4 άρθρου 18, ότι οι νόμοι και οι κανονισμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της για την επιβολή υποχρεωτικών επιχειρησιακών περιορισμών με βάση το θόρυβο σε αερολιμένες με άνω των ετήσιων κινήσεων υποηχητικών αεριωθουμένων αεροπλάνων της πολιτικής αεροπορίας προβλέπουν ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει την εξουσία να εξετάζει τη διαδικασία πριν την επιβολή τέτοιων μέτρων και, εφόσον κρίνει ότι δεν έχουν ακολουθηθεί οι ενδεδειγμένες διαδικασίες σύμφωνα με τις ισχύουσες υποχρεώσεις, να κινεί, πριν την επιβολή των μέτρων, τη δέουσα νομική διαδικασία για τα συγκεκριμένα μέτρα: α) Οι αεροπορικές εταιρείες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν το δικαίωμα να προσφέρουν προγραμματισμένα επιβατικά συνδυασμένα δρομολόγια μεταξύ σημείων εντός των Ηνωμένων Πολιτειών και πέντε άλλων χωρών, χωρίς να εξυπηρετούν σημείο στην επικράτεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της. Οι χώρες αυτές καθορίζονται από την Κοινή Επιτροπή εντός ενός έτους από την ημερομηνία υπογραφής του παρόντος πρωτοκόλλου. Η Κοινή Επιτροπή μπορεί να τροποποιήσει τον κατάλογο ή να αυξήσει τον αριθμό των χωρών αυτών και β) Το κείμενο του άρθρου 2 του παραρτήματος 4 της συμφωνίας ("Κυριότητα και έλεγχος αεροπορικών εταιρειών τρίτων χωρών") παύει να παράγει αποτελέσματα και αντ αυτού αρχίζει να ισχύει το κείμενο του παραρτήματος 6 της συμφωνίας, σε ό,τι αφορά την κυριότητα και τον έλεγχο αεροπορικών εταιρειών τρίτων χωρών από τα κράτη μέλη ή υπηκόους τους». Προκύπτει ότι, στο πλαίσιο της συμφωνίας αεροπορικών μεταφορών ΕΕ-ΗΠΑ, δεν προβλέπεται άμεση δέσμευση όσον αφορά το δικαίωμα ελέγχου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αντιθέτως, προβλέπεται μονάχα κίνητρο προκειμένου να εισαγάγει η ΕΕ το εν λόγω δικαίωμα. Αυτό συνεπάγεται τα εξής οφέλη: α) οι αεροπορικές εταιρείες της ΕΕ θα είναι σε θέση να πραγματοποιούν πτήσεις μεταξύ των ΗΠΑ και πέντε άλλων τρίτων χωρών β) οι αεροπορικές εταιρείες τρίτων χωρών που ανήκουν σε υπηκόους της ΕΕ θα μπορούν να πραγματοποιούν πτήσεις μεταξύ της συγκεκριμένης τρίτης χώρας και των ΗΠΑ (δεδομένου ότι οι ΗΠΑ δεν θα μπορούν πλέον να επικαλούνται διάταξη της διμερούς συμφωνίας μεταξύ των ΗΠΑ και της τρίτης χώρας βάσει της οποίας οι πτήσεις πρέπει να πραγματοποιούνται μόνο από εταιρείες που ανήκουν σε υπηκόους της εν λόγω τρίτης χώρας). Η εισαγωγή του δικαιώματος ελέγχου δεν επιλύει το ζήτημα της κυριότητας των αεροπορικών εταιρειών των ΗΠΑ από υπηκόους της ΕΕ. Ο εισηγητής διαπιστώνει ότι όλα σχεδόν τα ενδιαφερόμενα μέρη τάσσονται κατά της διατήρησης του άρθρου 10. Προτείνεται είτε η διαγραφή είτε η ριζική αναδιατύπωση του εν λόγω άρθρου προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τηρούνται στο έπακρο οι αρμοδιότητες των τοπικών αρχών και η αρχή της επικουρικότητας της ΕΕ. 2) Πράξεις κατ εξουσιοδότηση (άρθρο 11) Βάσει της πρότασης, ανατίθεται στην Επιτροπή η αρμοδιότητα να τροποποιεί τους ορισμούς του αεροσκάφους και των οριακά συμμορφούμενων αεροσκαφών, των προτύπων πιστοποίησης του θορύβου, της διαδικασίας πιστοποίησης και της μεθόδου και τεχνικής έκθεσης που προβλέπονται στο παράρτημα Ι. PE v /6 DT\ doc

5 Παρατηρήσεις του εισηγητή: Αν και απαιτείται ένας κάποιος βαθμός ευελιξίας προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η νομοθεσία συμβαδίζει με την εξέλιξη της τεχνολογίας, πρέπει εντούτοις να εκτιμηθεί προσεκτικά αν η προτεινόμενη ανάθεση αρμοδιοτήτων στην Επιτροπή είναι απαραίτητη σε όλους τους τομείς. Η τελική ευθύνη για τα νομοθετικά κείμενα βαρύνει τον νομοθέτη. Προκύπτει ότι το πεδίο εφαρμογής της προτεινόμενης ανάθεσης αρμοδιοτήτων είναι υπερβολικά ευρύ και ότι το Κοινοβούλιο θα πρέπει να διατηρήσει το δικαίωμα να τροποποιεί ουσιώδη στοιχεία κατά τη συνήθη νομοθετική διαδικασία. 3) Οριακά συμμορφούμενα αεροσκάφη (άρθρο 2 παράγραφος 4) Βάσει της πρότασης, ως «οριακά συμμορφούμενα αεροσκάφη» νοούνται τα πολιτικά αεροσκάφη τα οποία πληρούν τις οριακές τιμές πιστοποίησης που προβλέπονται στο κεφάλαιο 3 της ΔΟΠΑ με σωρευτικό περιθώριο που δεν υπερβαίνει τα 10 EPNdB. Ο παραπάνω ορισμός είναι αυστηρότερος από αυτόν που προβλέπεται στην υφιστάμενη νομοθεσία (υπό την έννοια ότι επιβάλλει αυστηρότερα πρότυπα θορύβου για τα αεροσκάφη). Παρατηρήσεις του εισηγητή: Η έννοια των οριακά συμμορφούμενων αεροσκαφών είναι καίριας σημασίας για τη διαχείριση του θορύβου. Η σταδιακή κατάργηση των πλέον θορυβωδών αεροσκαφών μπορεί να αποτελέσει ένα σχετικά αποδοτικό από οικονομική άποψη μέτρο. Για παράδειγμα, σε έναν συγκεκριμένο κεντρικό αερολιμένα, ποσοστό 4% των κινήσεων προκάλεσε ποσοστό 25% των οχλήσεων. Η εστίαση της προσοχής στα πλέον θορυβώδη αεροσκάφη προσφέρει περιθώριο για περαιτέρω ανάπτυξη, ενώ παράλληλα βελτιώνει τη ζωή των κατοίκων περιοχών παρακείμενων σε αερολιμένες. Αυτή η σταδιακή κατάργηση των οριακά συμμορφούμενων αεροσκαφών αποφασίζεται κατόπιν διεξαγωγής αξιολογήσεων σε κάθε αερολιμένα ξεχωριστά σε συνδυασμό με τις κατάλληλες κοινοποιήσεις. Η μείωση του αριθμού των οριακά συμμορφούμενων αεροσκαφών θα πραγματοποιηθεί σε ετήσια βάση (μέγιστη ετήσια μείωση 20%). Αν η ΕΕ δεν μεριμνήσει για έναν κοινό ορισμό, θα υπάρξει ένα συνονθύλευμα διαφορετικών ορισμών σε ολόκληρο το δίκτυο της ΕΕ. Η Επιτροπή έχει τονίσει ότι η υπέρβαση των ορίων της παρούσας πρότασης και η διατύπωση ενός ακόμα πιο αυστηρού ορισμού θα συνιστούσαν παραβίαση των κανόνων της ΔΟΠΑ και θα ενέτειναν τον κίνδυνο εμπορικής διαφωνίας με τους διεθνείς εταίρους μας στον τομέα της αεροπορίας. 4) Η νομική μορφή της πράξης Ένας κανονισμός προβλέπει συγκεκριμένα δικαιώματα και υποχρεώσεις όχι μόνο για τα κράτη μέλη αλλά και για τους ιδιώτες και τους οργανισμούς. Αποτελεί κατάλληλο μέσο για τη διασφάλιση της όσο το δυνατόν περισσότερο ομοιόμορφης εφαρμογής των διατάξεων σε ολόκληρη την Ένωση. Μια οδηγία ορίζει κοινούς στόχους απαιτώντας την εκπλήρωσή τους DT\ doc 5/6 PE v01-00

6 αποκλειστικά από τα κράτη μέλη, στα οποία παρέχει τη δυνατότητα επιλογής του μέσου επίτευξης των εν λόγω στόχων. PE v /6 DT\ doc