The Effect of Ethanolic Extract of Saffron (Crocus sativus L.) on Oxidative Stress Markers in the Hippocampus of Experimental Models of MS

Transcript

1 Medical Journal of Tabriz University of Medical Sciences and Health Services Vol. 37, No. 1, Apr. May. 2015, Pages: The Effect of Ethanolic Extract of Saffron (Crocus sativus L.) on Oxidative Stress Markers in the Hippocampus of Experimental Models of MS Shabnam Ghaffari 1, Homeira Hatami 2*, Gholamreza Dehghan 2 1 School of Science, Tabriz University, Tabriz, Iran 2 Department of Biology, School of Science, Tabriz University, Tabriz, Iran Received: 13 Jul, 2013 Accepted: 22 Sep, 2013 Abstract Background and Objectives: The aim of this study was to evaluate the effects of ethanolic extract of saffron on oxidative stress markers in the hippocampus of experimental models of MS. Materials and Methods: Induction of Multiple Sclerosis (MS) was carried out by direct single injection of 0.01 % ethidium bromide (EB) into the Cornu ammonis (CA 1 ) of hippocampal formation. One week after MS induction, animals received intrahippocampal (5 μg/rat and 10 μg/rat) injection of the saffron. At the end, the bilateral hippocampi were dissected to measure oxidative stress parameters. one-way ANOVA followed by Tukey test were used for Statistical analyses activity. Results: Hippocampal injection of EB had no effect on catalase (CAT) activity, but it induced significant increment of antioxidant enzymes GPx and SOD (P<0.05). Short-term local injection of saffron extract significantly reduced the activity of GPx and SOD enzymes (P<0.05). But the activity of CAT was significantly increased following microinjection of saffron extract (P<0.05). Conclusion: The results of the present study show that the local injection of EB may cause increased production of free radicals. Antioxidant capacity and activity are increased. Saffron extract as a potent antioxidant modulates oxidative stress markers, probably through scavenging of ROS and clearing of cells milieu from free radicals. Keywords: Oxidative stress, Multiple sclerosis, Saffron, Hippocampus *Corresponding author: homeirahatami@yahoo.com

2 / 14 هجل پششكي دا شگا عل م پششكي خدهات ب داشتي درها ي تبزيش د ر 73 شوار 4 فز رديي ارديب شت 4751 صفحات هقال پژ شي اثز عصار الكلي سعفزاى ).L )Crocus sativus بز تغییزات شاخص ای استزس اکسیداتی در یپ کاهپ هدل ای تجزبي هالتیپل اسكلز سيس 2 *2 4 شب ن غفاری حویزا حاتوي غالهزضا د قاى دانشکده علوم دانشگاه تبریس تبریس ایران گروه زیست شناسی دانشکده علوم دانشگاه تبریس تبریس ایران دريافت 6 52/1/22 پذيزش 6 52/6/74 چكید سهی ا داف: سف اظ هؽبلم حبظط ثطضؾی اثطات لصبض ی الىلی ظلفطاى ثط تمسیل قبذص بی اؾتطؼ اوؿیساتی زض یپ وبهپ هسل بی تدطثی MS هیثبقس. ه اد ر ش ا: المبی MS ثب تعضیك هؿتمین ؾن اتیسی م ثط هبیس )0/01 ( ث بحی CA 1 تكىیالت یپ وبهپی ا دبم گطفت. گط بی تیوبض یه فت پؽ اظ المبی MS لصبض ی الىلی ظلفطاى ضا ث ص ضت ضیعتعضیك ث هست 3 ض ظ ثب ز ز ظ 10 µg/rat 5 µg/rat زضیبفت و ز س. زض ذبتو و ثطزاضی اظ یپ وبهپ ا دبم گطزیس قبذص بی اؾتطؼ اوؿیساتی ه ضز ؾ دف لطاض گطفت. تدعی تحلیل آهبضی زاز بی ث زؾت آهس ثب ض آ بلیع اضیب ؽ یه ؼطف ثب آظه ى تممیجی Tukey ا دبم قس. يافت ا: تعضیك زاذل یپ وبهپی ؾن اتیسی م ثط هبیس تأثیطی ثط فمبلیت آ عین CAT ساقت لی ث ؼ ض هم یزاضی ه خت افعایف طفیت تبم آ تی- اوؿیسا ی )0/01 >P( فمبلیت آ عین بی آ تیاوؿیسا ی >P( )0/05 SOD GPx گطزیس. تعضیك ه ظمی و تب هست لصبض ی ظلفطاى ه خت تمسیل وب ف لبثل ت خ طفیت تبم آ تیاوؿیسا ی )0/01 >P( فمبلیت آ عین بی >P( )0/05 SOD GPx ث هیعاى طهبل گطزیس. فمبلیت آ عین CAT ث ز جبل ضیعتعضیك ظلفطاى افعایف هم یزاضی ضا كبى زاز )0/05 >P(. تیج گیزی 6 تبیح هؽبلم حبظط كبى هیز س و تعضیك ه ظمی ؾن اتیسی م ثط هبیس ه خت افعایف ت لیس ضازیىبل بی آظاز هیگطزز. افعایف فمبلیت آ عین بی آ تیاوؿیسا ی كبىز س ی فمبل قسى ؾیؿتن زفبلی اؾت. لصبض ی ظلفطاى ث ل اى یه آ تیاوؿیساى ل ی احتوبال اظ ؼطیك ض ثیسى گ بی ثبظفمبل اوؿیػى پبوؿبظی هحیػ ؾل ل ب اظ ضازیىبل بی آظاز ؾجت تمسیل قبذص بی اؾتطؼ اوؿیساتی هیق ز. کلید واشهها: اؾتطؼ اوؿیساتی هبلتیپل اؾىلط ظیؽ ظلفطاى یپ وبهپ * ایویل یؿ س ضاثػ: homeirahatami@yahoo.com هقده هبلتیپل اؾىلط ظیؽ )MS( یىی اظ ثیوبضی بی الت بثی هعهي زؾتگب الصبة هطوعی )CNS( اؾت و ه دط ث پالن بی وب ی زهیلی قس ثب هیعاى هتغیطی اظ تحلیل آوؿ ی ض ی هیگطزز )1(. الت بة زهیلی بؾی ى اؾتطؼ اوؿیساتی آؾیت آوؿ ی هىب یؿن بی تطهیوی اظ خول فطآی س بی پبت فیعی ل غیىی ایي ثیوبضی هیثبق س )2(. ؾل ل بی هیىط گلیب هبوط فبغ بی هؿتمط زض CNS هیثبق س و مف ه وی ضا زض پبؾد بی ایو ی الت بثی ایفب هیو س. آى ب زض ؼی قطایػ ض پبت ل غیه ث ه ف ض حفؿ هئ ؾتبظ ؾیؿتن الصبة هطوعی فمبل هیق س. هیىط گلیب بی فمبل قس ثب آظازؾبظی فبوت ض بی

3 شب ن غفاری وكاراى / 12 اثز عصار الكلي سعفزاى ).L )Crocus sativus بز تغییزات شاخص ای استزس اکسیداتی پیف الت بثی ؾیت ت وؿیه فیط فبوت ض ىط ظ ز س ت ه ض-آلفب )TNF-α( ای تطل ویي 1 -ثتب )IL-1β( ای تطل ویي )IL-6( 6 یتطیه اوؿبیس )NO( گ بی ثبظفمبل اوؿیػى )ROS( ه دط ث آؾیت ض ى ب هی ق س )3(. هكرص قس اؾت و افعایف ؾبیت وبیي بی الت بثی وچ ى TNF-α ه خت افعایف ROS قس قطایػ ایدبز اؾتطؼ اوؿیساتی ضا فطا ن هیآ ضز )4(. ثیوبضی MS ت ب ت ؾػ او ف بی الت بثی ثب اؾؽ ی ؾیؿتن ایو ی ثلى ت ؾػ فطآی س بی تحلیل ثط س ی لصجی یع هكرص هیق ز. زاز بی ث زؾت آهس كبى هیز س و اؾتطؼ اوؿیساتی مف ه وی زض ایي فطآی س ب ایفب هیو س )2(. اؾتطؼ اوؿیساتی بقی اظ اذتالل زض تمبزل ثیي ت لیس گ - بی ثبظفمبل اوؿیػى هىب یؿن بی آ تیاوؿیسا ی ا س غى )زض ى- ظا( اؾت و زض بیت ه دط ث آؾیت هبوط ه لى ل ب قبهل لیپیس بی غكبیی پط تئیي ب ولئ تیس ب ثب اؾؽ ی ROS هی- گطزز )7-5(. هغع ث للت زاضا ث زى هیعاى ثبالی هصطف اوؿیػى ؾؽ ح پبییي آ تیاوؿیساى ب ؾؽ ح ثبالی فؿف لیپیس ب ث ؼ ض هكرص زض ثطاثط اؾتطؼ اوؿیساتی آؾیتپصیط هیثبقس. پط وؿیساؾی ى لیپیس بی غكبء ه دط ث ت لیس فؿف لیپیس بی اوؿیسقس )Ox-PL( آلس یس بی ثبظفمبل هیگطزز و ف شپصیطی ؾس ذ ی-هغعی ضا افعایف هیز س )8(. اؾتطؼ اوؿیساتی ROS زض تكىیل هب سگبضی ظبیمبت MS هكبضوت زاض س. تغییطات لویك پط تئیي بی ظ دیط ی ت فؿی هیت و سضیبیی حصف DNA هیت و سضیبیی زض ض ى بی ظبیمبت فمبل MS زض هطاحل پیكطفت ی ثیوبضی هكب س هیق ز )1, 6(. رؿتیي ذػ زفبلی ؾل ل بی ثسى زض ثطاثط اؾتطؼ اوؿیساتی قبهل آ عین بی آ تیاوؿیسا ی فیط گل تبتی ى پط وؿیساظ )GPx( ؾ پطاوؿیس زیؿو تبظ )SOD( وبتبالظ ) CAT ( آ تی اوؿیساى- بی غیط آ عیوی وب س گل تبتی ى ت و فط ل اؾیسآؾى ضثیه اؾیسا ضیه ثتبوبض تي ثیلی ض ثیي هیثبق س )9(. ثط اؾبؼ هؽبلم ای و اذیطا ص ضت گطفت اؾت افعایف ایو ضیىتی یت ی قبذص بی آؾیت اوؿیساتی ثب ثیبى آ عین بی آ تیاوؿیسا ی وعهبى هیق ز و كبى هیز س هبوط فبغ بی هتطقح آؾتط ؾیت ب لبزض ؿت س ثب ت لیس آ عین بی آ تیاوؿیسا ی ا س غى اظ ذ ز حفبت و س )7(. هؽبلمبت اذیط پیك بز وطز ا س و آ عین- بی آ تیاوؿیسا ی فیط گل تبتی ى پط وؿیساظ )GPx( ؾ پطاوؿیس زیؿو تبظ )SOD( وبتبالظ )CAT( اظ ؼطیك حفبت هتغیط زض ثطاثط گ بی ثبظفمبل اوؿیػى مكی ولیسی زض پبت غ ع MS ایفب هیو س )10(. ظلفطاى ).L )Crocus sativus گیب ی چ س ؾبل اظ تیط ی ظ جك Iridaceae ث اضتفبق 10 تب 30 ؾب تی هتط زاضای پیبظی ؾرت هس ض گ قت زاض پ قیس اظ غكب بی بظن ل ای ض گ اؾت )11(. ظلفطاى ث ل اى یه گیب زاض یی زض ؼت ؾ تی وبضثطز فطا ا ی زاقت اظ آى ث ل اى هؿىي ظس افؿطزگی ظس اؾپبؾن آضامثرف ثطای زضهبى تت هروله آثل هطغبى ؾطهبذ ضزگی آؾن ثیوبضی بی چكن للت ت ه ض ؾطؼبى اؾتفبز هی قس )12(. تدعی تحلیل تطویت قیویبیی ظلفطاى كبى زاز و ایي گیب زاض یی زاضای تمساز ظیبزی اظ تطویجبت ظیؿتی فمبل ل ی هیثبقس. وط ؾیي وط ؾتیي اظ ه نتطیي اخعای فمبل ظلفطاى ؿت س. وط ؾیي ثب ضفك ضازیىبل بی آظاز ث ل اى یه آ تی اوؿیساى لول وطز ؾل ل ب ثبفت ب ضا زض ثطاثط اوؿیساؾی ى حفبت هی و س )13(. تد یع ذ ضاوی ظلفطاى وبضؾی هبی پ ؾتی المبء قس ثب زیهتیل ث عا تطاؾیي DMBA( )Dimethylbenzanthracene ضا اظ ؼطیك افعایف فمبلیت آ عین بی آ تیاوؿیسا ی CAT SOD GPx ه بض هیو س )14(. ثطاؾبؼ هؽبلم ی حؿیيظاز وىبضاى زض ؾبل 2005 لصبض ی آثی ظلفطاى آؾیت اوؿیساتی بقی اظ ایؿىوی ثطلطاضی هدسز خطیبى ذ ى ولی ی ischemia-reperfusion( )Renal ضا زض ه بی صحطائی ث ج ز هیثركس )15(. اظ هدو ق تحمیمبت ف ق چ یي ثطهیآیس و ظلفطاى ث ل اى یه آ تیاوؿیساى ل ی اظ ؼطیك تمسیل قبذص بی اؾتطؼ اوؿیساتی آؾیت بی بقی اظ ثبض اوؿیساتی افعایف یبفت ضا ث ج ز هیثركس. سف اظ هؽبلم ی حبظط ثطضؾی تأثیط ضیعتعضیك و تب هست لصبض ی الىلی ظلفطاى ثط قبذص طفیت تبم آ تیاوؿیسا ی آ عین بی ؾیؿتن زفبق آ تیاوؿیسا ی قبهل CAT SOD GPx زض یپ وبهپ هسل بی تدطثی MS هیثبقس. ه اد ر ش ا ظلفطاى ه ضز اؾتفبز زض تحمیك حبظط اظ قطوت یي ظلفطاى )هك س ایطاى( ت ی گطزیس. ثطای ت ی لصبض اثتسا والل ظلفطاى ثب اؾتفبز اظ آؾیبة هىب یىی پ زض گطزیس. ؾپؽ ثب اؾتفبز اظ حالل اتب لی ظلفطاى السام ث لصبض گیطی ث ض ؾ وؿل گطزیس. زض ایي ض لصبض گیطی 10 گطم پ زض والل ظلفطاى زض 300 هیلی لیتط اتب ل 80 ث هست ؾ ض ظ ذیؿب س قس. پؽ اظ صبف وطزى هحل ل ث زؾت آهس ثب صبفی حالل ت ؾػ زؾتگب ا اپ ضات ض تحت ذالء زض زهبی C حصف قس. لصبض ث زؾت آهس تب ظهبى اؾتفبز زض یرچبل زض زهبی C 4 گ زاضی قس.)16( زض ایي تحمیك اظ 35 ؾط ه صحطائی ط ثبلغ ػاز یؿتبض ثب هحس ز ی ظ ی )250±50( گطم اؾتفبز گطزیس. حی ا بت تحت قطایػ ؾیىل ض ق بیی-تبضیىی 12 ؾبلت )7 صجح تب 7 قت( زضخ حطاضت و تطل قس ی 22±2 زضخ ؾب تیگطاز گ ساضی قس س. حی ا بت زؾتطؾی هسا م ث آة غصا زاقت س ولی آظهبیكبت ثب ضلبیت اص ل اذاللی ثجت قس ثیي الوللی وبض ثب حی ا بت آظهبیكگب ی ا دبم قس. ه ب ث ؼ ض تصبزفی ث پ ح گط فتتبئی شیل تمؿین قس س: 1- گط و تطل ؾبلن 2- گط ؾبلیي 3- گط اتیسی م ثط هبیس + ؾبلیي 4- گط اتیسی م ثط هبیس ثمال لصبض ی الىلی ظلفطاى ثب ز ظ 5-5 μg/rat گط اتیسی م ثط هبیس ثمال لصبض ی الىلی ظلفطاى ثب ز ظ 10. μg/rat ث ه ف ض المبی هسل تدطثی MS ه ب ث ص ضت لویك ثب تعضیك زاذل صفبلی وتبهیي mg/kg( 100( ظایالظیي )5mg/kg( ثی قس )17( زض زؾتگب اؾتطئ تبوؽ

4 / 17 هجل پششكي دا شگا عل م پششكي خدهات ب داشتي درها ي تبزيش د ر 73 شوار 4 فز رديي ارديب شت 4751 صفحات USA( )Stoelting, زض ه لمیت خودو هؿؽح هؿتمط گطزیس س. زهیلی بؾی ى ثب تهتعضیك ز ؼطف ی ؾن اتیسی م ثط هبیس )هحل ل 0/01 زض ؾبلیي 0/9 اؾتطیل( زض حدن 3 μl ثب ؾطلت 1 هیىط لیتط زض زلیم )18( ث زاذل بحی ی CA 1 تكىیالت یپ وبهپی ثط اؾبؼ هرتصبت شوط قس زض اؼلؽ پبوؿی ؼ المبء قس +2/7( DV; )AP; -3/8; ML; ±2/2;.)19( ه بی صحطائی گط بی تیوبض ثب ظلفطاى )گط بی 5( 4 یه فت ثمس اظ المبی هسل تدطثی MS لصبض الىلی ظلفطاى ضا زض ز ز ظ 10 µg/rat 5 µg/rat ث هست 3 ض ظ ث ص ضت ضیعتعضیك زضیبفت و ز س. لصبض ظلفطاى ث ص ضت هحل ل زض ؾبلیي 0/9 اؾتطیل زض حدن 3 هیىط لیتط ثب ؾطلت 1 هیىط لیتط زض زلیم ث ص ضت ز ؼطف ث تكىیالت یپ وبهپ ) بحی )CA 1 تعضیك قس )توبهی تعضیك ب زض فبصل لجل اظ ط ا دبم گطفت( )18, 20(. یه فت پؽ اظ اتوبم ز ض ی تیوبض توبهی ه ب ثب تعضیك زاذل صفبلی وتبهیي mg/kg( )100 ظایالظیي mg/kg( )5 ثی قس س )17(. ؾپؽ ؾط ت ؾػ گی تیي خسا قس ثالفبصل هغع یپ وبهپ ذبضج گطزیس ت ؾػ ؾبلیي 0/9 اؾتطیل ؾطز قؿت ق زاز قس. یپ وبهپ خسا قس ثالفبصل زض یتط غى هبیك فطیع گطزیس. توبهی و ب تب ظهبى ت ی و غى زض فطیعض C 80- گ ساضی قس س )5(. ث ه ف ض ت ی و غى ض ی ط یه اظ و ب هحل ل ؾطز 1/15 KCL ثب ؿجت w/v( 1:10( اظبف گطزیس. ؾپؽ ثب اؾتفبز اظ و غ بیعض هىب یىی و غى ثبفت بی یپ وبهپ ت ی گطزیس ثمس اظ ؾب تطیف غ وطزى زض ز ض 20000g ث هست 10 زلیم زض زهبی C 4 هحل ل ض یی اؾترطاج قس تب ثطای آ بلیع ثی قیویبیی ه ضز اؾتفبز لطاض گیطز. هیعاى پط تئیي ول زض هحل ل بی ض یی ت ؾػ ض ثطازف ضز ثب اؾتفبز اظ آلج هیي ؾطم گب ی ث ل اى اؾتب ساضز ا ساظ گیطی قس )5(. ا ساظ گیطی فمبلیت ول آ تی اوؿیسا ی ثب اؾتفبز اظ ض FRAP ثط اؾبؼ هتس (1999) Benzie&Strain ثب ووی تغییطات ا دبم گطفت. اؾبؼ ایي ض ت ا بیی هبز ه ضز فط زض احیبی ی ى بی فطیه ( +3 )Fe ث فط ( +2 )Fe ثب اؾتفبز اظ همطفی ث بم TPTZ هیثبقس. زض حع ض آ تی اوؿیساى ی ى بی فطیه ث فط احیب هیق ز زض حع ض همطف TPTZ هحل ل FRAP ث ض گ ث فف زض هیآیس. هحل ل FRAP اظ ثبفط ؾسین اؾتبت 0/3 ه الض ثب ph= 3/6 هحل ل 0/01 TPTZ ه الض زض اؾیس ولطیسضیه 0/04 ه الض ولطیس آ ي 0/02 ه الض ثب ؿجت بی حدوی 1:1:10 تكىیل قس اؾت. 1/5 هیلی لیتط اظ هحل ل FRAP ثب 50 هیىط لیتط اظ ؾ پط بتب ت هرل غ گطزیس خصة ضی آى زض ؼ ل ه ج 593 ب هتط تمییي قس. همبزیط FRAP ثط حؿت mmol Fe 2+ /L ثیبى قس اؾت.)21( فمبلیت آ عین گل تبتی ى پط وؿیساظ )GPx( ثب اؾتفبز اظ ض Paglia&Valentine ت ؾػ ویت Ransel ا ساظ گیطی قس. گل تبتی ى پط وؿیساظ اوؿیساؾی ى گل تبتی ى ت ؾػ و هي یسض پط وؿیس ضا وبتبلیع هی و س. فمبلیت GPx زض ؾ پط بتب ت زض ؼ ل ه ج 340 ب هتط زض C 37 ت ؾػ زؾتگب اؾپىتط ف ت هتط ا ساظ گیطی قس ثب اؾتفبز اظ احس ( U/L GPx )of Sample تمییي گطزیس. همبزیط GPx ثط حؿت U/mg پط تئیي ثیبى قس اؾت )5(. ثطای ؾ دف فمبلیت آ عین ؾ پطاوؿیس زیؿو تبظ )SOD( اظ ض ا ت اوؿیساؾی ى پیط گبل ل اؾتفبز قس. ثسیي ه ف ض اظ ثبفط تطیؽ- یسض ولطیس 45 هیلی ه الض ثب ph= 8/2 1 EDTA هیلی ه الض پیط گبل ل 0/2 هیلی ه الض اؾتفبز گطزیس. 1 هیلی لیتط اظ ثبفط تطیؽ- یسض ولطیس حب ی EDTA ثب 50 هیىط لیتط ؾ پط بتب ت هرل غ قس زض زاذل زؾتگب اؾپىتط ف ت هتط لطاض گطفت خصة زؾتگب زض ؼ ل ه ج 420 ب هتط صفط گطزیس ؾپؽ 50 هیىط لیتط پیط گبل ل ث هحل ل ف ق اظبف قس ؾطیمب خصة تب ز زلیم ط 15 ثب ی زض ؼ ل ه ج 420 ب هتط ذ ا س قس. ثطای ا ساظ گیطی ا ت اوؿیساؾی ى پیط گبل ل ث ت بیی ث خبی ؾ پط بتب ت 50 هیىط لیتط آة همؽط اظبف گطزیس ث تطتیت ف ق خصة زض ؼ ل ه ج 420 ب هتط ذ ا س قس ثب اؾتفبز اظ الساز ث زؾت آهس زضصس فمبلیت آ عین هحبؾج قس. هیعاى فمبلیت آ عین SOD ث ص ضت زضصس ه بضو سگی آ عین ثیبى قس اؾت )22(. فمبلیت وبتبالظ ثط اؾبؼ ت ا بیی آى زض تدعی ی H 2 O 2 ث ض Obinger وىبضاى )1997( تمییي گطزیس. تدعی ی H 2 O 2 ثب وب ف خصة زض ؼیف خصثی 240 ب هتط لبثل ثطضؾی اؾت. هحل ل ؾ دف هحت ی 3 هیلیلیتط ثبفط ؾیتطات-فؿفبت-ث ضات 50 )11/8 mm( هیىط لیتط یسض غى پطاوؿیس 26 )ph= 7( هیىط لیتط اظ لصبض )هحل ل و غ بت یپ وبهپ( ث ز. ط احس اظ فمبلیت وبتبالظ كبىز س ی یه هیىط ه ل اظ یسض غى پطاوؿیس تدعی قس زض ط زلیم هیثبقس. فمبلیت آ عین وبتبالظ ثط حؿت μmol/mg protein/min ثیبى قس اؾت )23(. زض ثطضؾی حبظط زاز ب ث ص ضت هیب گیي±ذؽبی اؾتب ساضز هیب گیي )Mean±S.E.M( اضائ قس ا س. خ ت همبیؿ ی گط ب ثب یىسیگط تكریص هم یزاض ث زى تفب ت ثیي گط بی ه ضز آظهبیف اظ ض آ بلیع اضیب ؽ یهؼطف )ANOVA( ثب آظه ى تممیجی Tukey اؾتفبز گطزیس. همبزیط >P 0/05 0/01>P ث ل اى حسالل ؾؽح هم یزاض ث زى تفب ت هیب گیي ب ه ضز اؾتفبز لطاض گطفت. توبهی آ بلیع بی آهبضی ت ؾػ طم افعاض آهبضی SPSS-16.0 ص ضت پصیطفت. يافت ا المبی هسل تدطثی MS ثب اؾتفبز اظ گلی ت وؿیي اتیسی م ثط هبیس )EB( قبذص بی اؾتطؼ اوؿیساتی اظ خول طفیت آ تی اوؿیسا ی تبم فمبلیت آ عین بی آ تیاوؿیسا ی گل تبتی ى پط وؿیساظ ؾ پطاوؿیس زیؿو تبظ ضا تحت تأثیط لطاض زاز. اثط تعضیك زاذل یپ وبهپی ؾن اتیسی م ثطهبیس ثط طفیت تبم آ تی- اوؿیسا ی زض و زاض 1 آهس اؾت. وب گ و زض و زاض 1 كبى زاز قس اؾت. طفیت تبم آ تیاوؿیسا ی زض هسل بی تدطثی MS )گط 3( زض همبیؿ ثب گط بی و تطل ؾبلن )گط بی 2( 1 ث ؼ ض هم یزاضی افعایف یبفت )0/01>P(. ضیعتعضیك لصبض ی

5 مقادیر FRAP بر حسب میلی مول Fe2+ بر لیتر شب ن غفاری وكاراى / 11 اثز عصار الكلي سعفزاى ).L )Crocus sativus بز تغییزات شاخص ای استزس اکسیداتی الىلی ظلفطاى ثب ز ز ظ 10 μg/rat 5 μg/rat طفیت تبم آ تی- اوؿیسا ی ضا ث ص ضت اثؿت ث ز ظ ث ؼ ض هم یزاضی ث هیعاى ؼجیمی آى عزیه وطز )گط بی 5( 4 )0/01>P(. پبضاهتط FRAP زض گط 5 )اتیسی م ثط هبیس + لصبض ی الىلی ظلفطاى ثب ز ظ 10( μg/rat وب ف ثیكتطی ضا ؿجت ث گط 4 )اتیسی م ثط هبیس + لصبض ی الىلی ظلفطاى ثب ز ظ 5( μg/rat كبى زاز اهب ث لحبؾ آهبضی تفب ت هم یزاضی ثیي ز گط هصو ض هكب س كس. وچ یي آظه ى آهبضی كبى زاز و زض همبزیط FRAP ثیي گط بی و تطل ؾبلن )1 2( گط بی تحت تیوبض ثب لصبض ی ظلفطاى )4 5( تفب ت هم یزاضی خ ز ساضز ) و زاض 1(. هیعاى فمبلیت آ عین بی گل تبتی ى پط وؿیساظ )GPx( ؾ پطاوؿیس زیؿو تبظ )SOD( زض یپ وبهپ حی ا بت گط بی آظهبیكی زض خس ل 1 كبى زاز قس اؾت. فمبلیت آ عین بی آ تیاوؿیسا ی SOD GPx زض هسل بی تدطثی MS )گط 3( زض همبیؿ ثب گط بی و تطل ؾبلن )گط بی 2( 1 ث ؼ ض هم ی- زاضی افعایف یبفت )0/05>P(. هیعاى فمبلیت آ عین GPx زض هسل بی تدطثی MS زضیبفت و س ی لصبض ی الىلی ظلفطاى ثب ز ظ 5 μg/rat زض همبیؿ ثب گط 3 )اتیسی م ثط هبیس + ؾبلیي( وب ف هم یزاضی ضا كبى زاز )0/05>P(. فمبلیت آ عین GPx زض گط 5 )اتیسی م ثط هبیس + لصبض ی الىلی ظلفطاى ثب ز ظ )10μg/rat یع زض همبیؿ ثب گط 3 )اتیسی م ثط هبیس + ؾبلیي( وب ف یبفت اؾت ط چ س ثطضؾی آهبضی كبى زاز و ایي وب ف هم یزاض یؿت. تعضیك زاذل یپ وبهپی لصبض ی ظلفطاى تغییط هم یزاضی ضا زض هیعاى فمبلیت آ عین SOD زض هسل بی تدطثی MS )گط بی 5( 4 زض همبیؿ ثب گط 3 ایدبز ىطز. وچ یي ثطضؾی آهبضی كبى زاز و فمبلیت آ عین بی آ تیاوؿیسا ی GPx SOD زض هسل بی تدطثی MS زضیبفت و س ی لصبض ی الىلی ظلفطاى ثب ز ظ 5 μg/rat )گط 4( تفب ت هم یزاضی ثب گط بی و تطل ؾبلن )1 2( ساضز گروه های آزمایشی وم دار 1: تبیح ؾ دف هیعاى FRAP ثطای اضظیبثی طفیت تبم آ تی اوؿیسا ی زض یپ وبهپ ه بی صحطائی زهیلی قس ثب اتیسی م ثط هبیس ه بی زهیلی قس ای و تحت تیوبض و تب هست لصبض ی ظلفطاى لطاض گطفت ا س. گط ب: 1 )و تطل ؾبلن( 2 )ؾبلیي( 3 )اتیسی م ثط هبیس+ؾبلیي( 4 )گط اتیسی م ثط هبیس + لصبض ی الىلی ظلفطاى ثب ز ظ 5( μg/rat 5 )گط اتیسی م ثط هبیس + لصبض ی الىلی ظلفطاى ثب ز ظ 10(. μg/rat تبیح ث ص ضت هیب گیي ± ذؽبی اؾتب ساضز هیب گیي ثیبى قس اذتالف هم ی زاض ** ثیي گط بی آظهبیكی ثب لالهت * كبى زاز قس اؾت )0/01>P ) )زض ط گط 6=n( )هح ض لو زی X هح ض افمی Y(. جديل 1: هیعاى فمبلیت آ عین بی آ تیاوؿیسا ی گل تبتی ى پط وؿیساظ )GPx( ؾ پطاوؿیس زیؿو تبظ )SOD( زض یپ وبهپ ه بی صحطائی زهیلی قس ثب اتیسی م ثط هبیس ه بی زهیلی قس ای و تحت تیوبض ثب لصبض ی ظلفطاى لطاض گطفت ا س. میسان فعبلیت س پراکسید دیسم تبز برحسب قدرت مهبرکىىدگی مقبدیر گل تبتی ن پريکسیداز برحسب U/mg پريتئیه وبم گري 372/39±89/54 a 358/34±125/20 a 4209/75±933/74 b 2060/60±305/10 ab 2778/40±642/71 b 1431/54±11/70 a 1463/68±24/16 ab 1585/17±3/47 c 1476/22±25/50 ab 1529/55±23/35 bc 1- گط و تطل ؾبلن 2- گط ؾبلیي -3 گط + EB ؾبلیي -4 گط + EB ظلفطاى 5 μg/rat -5 گط + EB ظلفطاى 10μg/rat تبیح ث ص ضت هیب گیي ± ذؽبی اؾتب ساضز هیب گیي ثیبى قس اذتالف هم ی زاض ثیي گط بی آظهبیكی زض ط ؾت ى ثب حط ف c b a كبى زاز قس اؾت )0/05>P( )زض ط گط 6=n(.

6 فعالیت آنزیم کاتاالز بر حسب میکرومول بر میلی گرم پروتئین در دقیقه / 14 هجل پششكي دا شگا عل م پششكي خدهات ب داشتي درها ي تبزيش د ر 73 شوار 4 فز رديي ارديب شت 4751 صفحات * گروه های آزمایشی وم دار 2: تبیح ؾ دف فمبلیت وبتبالظ ثطای اضظیبثی هیعاى فمبلیت آ تی اوؿیسا ی ایي آ عین زض یپ وبهپ ه بی صحطائی زهیلی قس ثب اتیسی م ثط هبیس ه بی زهیلی قس ای و تحت تیوبض و تب هست لصبض ی ظلفطاى لطاض گطفت ا س. گط ب: 1 )و تطل ؾبلن( 2 )ؾبلیي( 3 )اتیسی م ثط هبیس+ؾبلیي( 4 )گط اتیسی م ثط هبیس + لصبض ی الىلی ظلفطاى ثب ز ظ 5( μg/rat 5 )گط اتیسی م ثط هبیس + لصبض ی الىلی ظلفطاى ثب ز ظ 10(. μg/rat تبیح ث ص ضت هیب گیي ± ذؽبی اؾتب ساضز هیب گیي ثیبى قس اذتالف * هم ی زاض ثیي گط بی آظهبیكی ثب لالهت * كبى زاز قس اؾت )0/05>P ) )زض ط گط 6=n( )هح ض لو زی X هح ض افمی Y(. فمبلیت آ عین وبتبالظ )CAT( زض یپ وبهپ هسل بی تدطثی MS زض همبیؿ ثب گط بی و تطل ؾبلن )1 2( تغییط هم یزاضی ساقت اؾت ضیعتعضیك و تب هست لصبض ی الىلی ظلفطاى )گط بی 5( 4 هیعاى فمبلیت ایي آ عین ضا ث ص ضت اثؿت ث ز ظ ث ؼ ض هم یزاضی زض همبیؿ ثب گط بی و تطل ؾبلن گط قب س MS افعایف زاز )0/05>P( ) و زاض 2(. ایي تبیح ثیبى هیو س و ضیعتعضیك لصبض ی ظلفطاى ث هست ؾ ض ظ اظ ؼطیك تمسیل قبذص بی ثی قیویبیی اؾتطؼ اوؿیساتی آؾیت اوؿیساتی المبء قس ت ؾػ ؾن اتیسی م ثط هبیس ضا زض هسل بی تدطثی MS ث ج ز ثركیس. بحث زض ثطضؾی حبظط تأثیط تعضیك زاذل یپ وبهپی گلی ت وؿیي اتیسی م ثط هبیس یع تأثیط ضیع تعضیك و تب هست لصبض الىلی ظلفطاى ثب ز ز ظ هتفب ت ثط ض ی تغییطات قبذص بی اؾتطؼ اوؿیساتی زض و بی تدطثی هبلتیپل اؾىلط ظیؽ ه ضز هؽبلم ثطضؾی لطاض گطفت. تبیح ثطضؾی حبظط كبى زاز و تعضیك ه ظمی ؾن اتیسی م ثط هبیس ث تكىیالت یپ وبهپی ( 1 )CA ه خت افعایف طفیت تبم آ تیاوؿیسا ی فمبلیت آ عین بی آ تی- اوؿیسا ی گل تبتی ى پط وؿیساظ ؾ پطاوؿیس زیؿو تبظ زض هسل- بی تدطثی MS گطزیس )قىل 1 خس ل 1 گط 3(. تعضیك هؿتمین ؾن اتیسی م ثط هبیس ث تكىیالت یپ وبهپی تغییط هم ی- زاضی زض هیعاى فمبلیت آ عین وبتبالظ ایدبز ىطز )قىل 2 گط 3(. ثط اؾبؼ یبفت بی تحمیك حبظط تعضیك زاذل یپ وبهپی لصبض ی الىلی ظلفطاى قبذص بی افعایف یبفت ی اؾتطؼ اوؿیساتی بقی اظ تعضیك ه ظمی اتیسی م ثط هبیس ضا تمسیل و ز. وچ یي تیوبض ظلفطاى ه خت افعایف فمبلیت آ عین آ تیاوؿیسا ی وبتبالظ زض یپ وبهپ هسل بی تدطثی MS گطزیس. لجسالؿالم وىبضاى كبى زاز س و تعضیك ه ظمی ؾن اتیسی م ثط هبیس ه خت وب ف هم یزاض طفیت ول آ تیاوؿیسا ی فمبلیت آ عین بی آ تیاوؿیسا ی گطزیس )24(. وب ف فمبلیت آ عین- بی آ تیاوؿیسا ی زض پالؾوبی ه بی صحطائی زهیلی قس ثب اتیسی م ثط هبیس یع گعاض قس اؾت. یبفت بی هؽبلمبت ف ق ثب تبیح ث زؾت آهس اظ هؽبلم حبظط زض تعبز هی ثبقس. تفب ت زض خ ؽ گ حی ا بت ه ضز ثطضؾی حدن ز ظ اتیسی م ثط هبیس تعضیمی هست ظهبى آظهبیف اظ خول للل احتوبلی ت بلط ه خ ز ثیي تبیح هؽبلم حبظط ثب یبفت بی ثطضؾی بی ف ق هی ثبقس. تعضیك زاذل هغعی یب زاذل ربلی ؾن اتیسی م ثط هبیس ث ؼ ض گؿتطز ای ث ه ف ض المبی زهیلی بؾی ى ؾوی زض خ سگبى ه ضز اؾتفبز لطاض هی گیطز و هی ت اى اظ آى ثطای هؽبلم هىب یؿن بی پبت غ یه زذیل زض ترطیت هیلیي یع اضظیبثی هساذالت زضهب ی احتوبلی ث ط ثطز )25(. ثب ای ى هىب یؿن بی هتفب تی زض زهیلی بؾی ى ض زغ طاؾی ی و زض MS ضخ هی ز س زذبلت زاض س اذیطا هكرص قس اؾت و آؾیت هیت و سضیبیی ووج ز ا طغی هتمبلت یىی اظ فبوت ض بی ه ن ظهی ؾبظ آؾیت ثبفتی اؾت )1(. وب ؽ ض و زض ثرف همسه اقبض گطزیس هؽبلمبتی و ثط ض ی لیػى بی فمبل MS ا دبم گطفت اؾت حبوی اظ تغییطات اؾبؾی پط تئیي بی ظ دیط ت فؿی هیت و سضیبیی حصف DNA

7 شب ن غفاری وكاراى / 16 اثز عصار الكلي سعفزاى ).L )Crocus sativus بز تغییزات شاخص ای استزس اکسیداتی هیت و سضیبیی زض ض ى ب ث یػ زض هطاحل پیكطفت ی ثیوبضی هی ثبقس. پط تئیي ب DNA هیت و سضیبیی ث قست ؿجت ث آؾیت اوؿیساتی حؿبؼ هی ثبق س )1, 6(. لصا ث فط هی ضؾس تغییطات هیت و سضیبیی بقی اظ آؾیت اوؿیساتی ه دط ث افعایف ت لیس ا س غى گ بی ثبظفمبل اوؿیػى )ROS( هی ق ز و ایي ض س ذ ز-تم یتی هوىي اؾت ث پیكجطز فطآی س ض زغ طاؾی ى زض MS ووه ثى س )7(. ROS مف فیعی ل غیه ه وی ضا زض ثیكتط فطآی س بی ت فیوی ؾل لی ایفب هی و س. ثب ایي حبل ظهب ی و ؾطلت ت لیس ضازیىبل بی آظاز اظ طفیت آ تی اوؿیسا ی ؾل لی تدب ظ هی و س اؾتطؼ اوؿیساتی اتفبق هی افتس و هتمبلجب ه دط ث آؾیت المبیی ثب ROS ث هبوط ه لى ل ب فیط لیپیس بی غكبیی پط تئیي بی ظط ضی ولئ تیس ب هی ق ز )6, 7(. اؾتطؼ اوؿیساتی ه دط ث فمبل قسى لی هىب یؿن ؾبظقی هی گطزز و ث حفبت ؾل ل ب زض ثطاثط ؾویت ثب اؾؽ ی ROS ث حفؿ تمبزل اوؿبیكی-وب كی ثبفت ووه هی و س. ایي پبؾد ث اؾتطؼ قبهل افعایف ثیبى آ عین بی آ تی اوؿیسا ی ا س غى هی ثبقس. زض الك هؽبلمبت اذیط ث ض ق ی كبى هی ز س و ثیبى آ عین بی آ تی اوؿیسا ی زض لیػى بی الت بثی زهیلی ی MS ث قست افعایف پیسا هی و س )6, 7(. ض یؿی اظ غى اوثط آ عین بی آ تی اوؿیسا ی اظ ؼطیك یه فبوت ض ض یؿی ه ؾ م ث فبوت ض ؿت ای اثؿت ث )Nrf 2 ( E 2 ل بصط پبؾرگط آ تی اوؿیسا ی )ARE( زض غى بی وس و س ی ایي آ عین ب ت فین هی ق ز. تحت قطایػ فیعی ل غیه Nrf 2 ث ص ضت چؿجیس ث پط تئی ی ه ؾ م ث Keap1 و ذ ز ث اوتیي هتصل اؾت زض ؾیت پالؾن خبی زاضز لی زض قطایػ اؾتطؼ اوؿیساتی Nrf 2 اظ Keap1 خسا قس ث ؿت ا تمبل هی یبثس زض آ دب ض یؿی وب گ غى ب ثب اؾؽ ی ARE ضا فمبل هی و س. تبو ى ثیف اظ 200 غى تحت و تطل Nrf 2 -ARE ق بؾبیی قس اؾت و زض ؾن ظزایی ؾیؿتن زفبلی آ تی اوؿیسا ی هكبضوت زاض س و اظ آى خول هی ت اى ث غى بی وس و س ی ؾ پطاوؿیس زیؿو تبظ و اوؿیػ بظ گل تبتی ى پط وؿیساظ وبتبالظ اقبض و ز )6(. زض هؽبلم حبظط یع ث فط هی ضؾس تعضیك هؿتمین گلی ت وؿیي اتیسی م ثط هبیس ث یپ وبهپ ثب المبی اؾتطؼ اوؿیساتی اظ ؼطیك هىب یؿن بیی و زض ثبال ث آى اقبض قس ه دط ث افعایف فمبلیت آ عین بی آ تی اوؿیسا ی گل تبتی ى پط وؿیساظ ؾ پطاوؿیس زیؿو تبظ زض تید افعایف فمبلیت ول آ تی اوؿیسا ی هی ق ز. تبیح تحمیك حبظط كبى زاز و ضیعتعضیك لصبض ی الىلی ظلفطاى اذتالالت ث خ ز آهس زض قبذص بی اؾتطؼ اوؿیساتی ضا ث ج ز ثركیس. تعضیك و تب هست لصبض ی ظلفطاى ث تكىیالت یپ وبهپی طفیت تبم آ تیاوؿیسا ی ضا ث همبزیط ؼجیمی آى وب ف زاز )قىل 1(. لصبض ی ظلفطاى ثب ز ظ 5 μg/rat هیعاى فمبلیت آ عین بی آ تیاوؿیسا ی SOD GPx ضا یع ث ؼ ض هم یزاضی وب ف زاز )خس ل 1(. زض هؽبلمبت ا دبم قس زض ه ضز تأثیط لصبض ی ظلفطاى ثط طفیت تبم آ تیاوؿیسا ی فمبلیت آ عین بی آ تیاوؿیسا ی SOD GPx تبیح هتفب تی اضائ گطزیس اؾت. لسضز ؾت وىبضاى كبى زاز س و پیف تیوبض لصبض ظلفطاى ث هست 21 ض ظ یه ؾبلت لجل اظ الوبل اؾتطؼ هعهي اظ وب ف طفیت ول آ تی اوؿیسا ی بقی اظ اؾتطؼ هعهي خل گیطی وطز ه دط ث افعایف فمبلیت ول آ تی اوؿیسا ی زض گط بی تحت پیف تیوبض ثب ایي لصبض گطزیس و ثب تبیح ثطضؾی حبظط زض تعبز هی ثبقس. لی تبیح ث زؾت آهس ت ؾػ لسضز ؾت وىبضاى زض ضاثؽ ثب اثط ظلفطاى ثط ض ی هیعاى فمبلیت آ عین بی آ تی اوؿیسا ی زض یپ وبهپ ثب تبیح تحمیك حبظط ن ؾ هی ثبقس. ثط اؾبؼ تبیح حبصل اظ ایي هؽبلم لصبض ی ظلفطاى فمبلیت آ عین- بی SOD GPx ضا زض ه بی صحطائی تحت اؾتطؼ هعهي ث ؼ ض هم ی زاضی وب ف زاز )5(. Shati وىبضاى ثب هؽبلم ی اثط لصبض ی آثی ظلفطاى )تد یع زاذل صفبلی ث هست 45 ض ظ( ثط هغع ه و چه آظهبیكگب ی افعایف طفیت تبم آ تی- اوؿیسا ی فمبلیت آ عین بی آ تیاوؿیسا ی گل تبتی ى پط وؿیساظ ؾ پطاوؿیس زیؿو تبظ ضا گعاض و ز س )26(. Papandreou وىبضاى یع ثیبى وطز س و تعضیك زاذل صفبلی لصبض ظلفطاى ث هست 7 ض ظ فمبلیت ول آ تیاوؿیسا ی هغع ضا زض ه بی ثبلغ ؾبلر ضز ث ؼ ض هم یزاضی افعایف زاز )27(. یبفت بی ؾبیط هؽبلمبت )14, 30-28( یع حبوی اظ افعایف هم ی زاض فمبلیت آ عین بی آ تی اوؿیسا ی گل تبتی ى پط وؿیساظ ؾ پطاوؿیس زیؿو تبظ زض اثط تیوبض ثب لصبض ظلفطاى اؾت و ثب تبیح تحمیك حبظط زض تعبز هی ثبقس. ث فط هی ضؾس تفب ت زض خ ؽ گ ی حی ا بت ه ضز ثطضؾی ح ی تیوبض )تعضیك ؾیؿتویه تد یع ذ ضاوی( هست ظهبى الوبل تیوبض ز ظ لصبض ظلفطاى ثطضؾی پبضاهتط بی هصو ض زض ثبفت بیی هتفب ت اظ ثبفت یپ وبهپ هىبى و ثطزاضی اظ خول للل احتوبلی تفب ت تبیح هؽبلمبت شوط قس ثب تحمیك حبظط هی ثبق س. آ عین بی آ تی اوؿیسا ی ث ل اى ا لیي ذػ زفبلی للی گ بی ثبظفمبل اوؿیػى زض توبهی ثرف بی ؾل لی یع ذبضج ؾل لی لول هی و س )28(. ىت ی ه ن ایي اؾت و تغییطات فمبلیت ایي آ عین ب ث ه اظی یىسیگط ث ص ضت تمسیل قس هی ثبقس. ایي تغییطات ه اظی ث یػ زض فمبلیت آ عین بی گل تبتی ى پط وؿیساظ )GPx( ؾ پطاوؿیس زیؿو تبظ )SOD( ثؿیبض حبئع ا ویت هی ثبقس چطا و SOD آ ی ى بی اظبفی ؾ پطاوؿیس ضا هتبث لیع وطز ث پط وؿیس یسض غى ( 2 H( 2 O تجسیل هی و س و زض ازاه ت ؾػ GPx ث آة تجسیل هی ق ز )5(. یبفت بی هب كبى زاز و تعضیك ه ظمی و تب هست لصبض ی ظلفطاى لبزض ث وب ف فمبلیت ایي آ عین ب هی ثبقس. ایي تبیح هیت ا س بقی اظ ایي حمیمت ثبقس و لصبض ی ظلفطاى تطویجبت فمبل آ تیاوؿیسا ی زض ى آى ه دط ث وب ف گ بی ثبظ فمبل اوؿیػى هیق ز و آى یع ث ث ی ذ ز یبظ ث فمبلیت آ عین بی آ تیاوؿیسا ی ضا وب ف هیز س. احتوبل زیگط ایي اؾت و ظلفطاى هیت ا س ث ؼ ض هؿتمین ؾ تع ایي آ عین ب ضا تمسیل و س )5(. اظ ؾ ی زیگط یبفت بی تحمیك حبظط كبى زاز و تیوبض و تب هست لصبض ی الىلی ظلفطاى فمبلیت آ عین آ تیاوؿیسا ی وبتبالظ ضا ث قىل لبثل ت خ ی افعایف زاز )قىل 2(. Shati

8 / 13 هجل پششكي دا شگا عل م پششكي خدهات ب داشتي درها ي تبزيش د ر 73 شوار 4 فز رديي ارديب شت 4751 صفحات وىبضاى كبى زاز س و تیوبض لصبض ی آثی ظلفطاى ث هست 45 ض ظ هت الی ه خت افعایف فمبلیت آ عین وبتبالظ هغعی گطزیس )26(. زض هؽبلمبت زیگط )14, 30( یع كبى زاز قس اؾت و اؾتفبز اظ لصبض ی ظلفطاى ث ل اى تیوبض فمبلیت آ عین آ تی- اوؿیسا ی وبتبالظ ضا افعایف زاز. زض ثطضؾی زیگطی و هكبث تحمیك حبظط هی ثبقس )31( كبى زاز قس اؾت و تعضیك زاذل صفبلی یتبهیي آ تی اوؿیسا ی E ث هست یه فت هب ك اظ وب ف فمبلیت آ عین آ تیاوؿیسا ی وبتبالظ زض و بی ؾطم ضت بی زهیلی قس ثب ؾن اتیسی م ثط هبیس گطزیس. ىت ی ه وی و ثبیس ثساى اقبض و ز ایي اؾت و زض هؽبلم ی حبظط ظهب ی و هسل بی تدطثیMS تحت تیوبض ثب لصبض ی ظلفطاى لطاض گطفت س تغییطات ث خ ز آهس زض هیعاى فمبلیت آ عین بی آ تیاوؿیسا ی ذ ثی گطزیس ث همبزیط ؼجیمی آى ب و زض گط بی و تطل ؾبلن ضؤیت هیگطزیس عزیه قس. وچ یي هیعاى فمبلیت آ عین وبتبالظ یع افعایف هم یزاضی ضا كبى زاز و هإیس مف ه ن ظلفطاى ث ل اى یه آ تیاوؿیساى زض وب ف آؾیت بقی اظ ضازیىبل بی آظاز زض ضذساز بی زهیلی و س فیط ثیوبضی MS اؾت. تیج گیزی مف اؾتطؼ اوؿیساتی اذتالل زض فمبلیت آ عین بی آ تی- اوؿیسا ی زض تكىیل ظبیمبت پالن بی زهیلی قس زض ثیوبضی MS ق بذت قس اؾت. زض هؽبلم ی حبظط اؾتطؼ اوؿیساتی المبء قس ثب اتیسی م ثط هبیس ثب افعایف فمبلیت آ عین بی آ تیاوؿیسا ی افعایف فمبلیت تبم آ تیاوؿیسا ی ه مىؽ گطزیس و كبىز س ی زضگیطی هىب یؿن بی آ تیاوؿیسا ی ثب گ بی ثبظفمبل اوؿیػى هیثبقس. وچ یي تعضیك زاذل یپ وبهپی و تب هست لصبض ی ظلفطاى ه خت تمسیل وب ف قبذص بی ف ق ث همبزیط ؼجیمی گطزیس فمبلیت آ عین آ تیاوؿیسا ی وبتبالظ ضا یع افعایف زاز. ث بثطایي لصبض ی ظلفطاى ث ل اى یه آ تیاوؿیساى ل ی ثب اصالح قبذص بی اؾتطؼ اوؿیساتی هیت ا س اظ ثط ظ ل اضض MS خل گیطی وبیس. ثب ت خ ث تبیح حبصل ثطضؾی تأثیط ایي آ تیاوؿیساى زض و بی ا ؿب ی پیك بز هیگطزز. References 1. Haider L, Fischer MT, Frischer JM, Bauer J, Höftberger R, Botond G, et.al. Oxidative damage in multiple sclerosis lesions. Brain 2011; 134(7): Miller E, Mrowicka M, Saluk-Juszczak J, Ireneusz M. The level of isoprostanes as a non-invasive marker for in vivo lipid peroxidation in secondary progressive multiple sclerosis. Neurochem Res 2011; 36(6): Nam KN, Park Y-M, Jung H-J, Lee JY, Min BD, Park S-U, et.al. Anti-inflammatory effects of crocin and crocetin in rat brain microglial cells. Eur J Pharmacol 2010; 648(1): Kim D-Y, Hao J, Liu R, Turner G, Shi F-D, Rho J-M. Inflammation-mediated memory dysfunction and effects of a ketogenic diet in a murine model of multiple sclerosis. PLoS One 2012; 7(5): e Ghadrdoost B, Vafaei AA, Rashidy-Pour A, Hajisoltani R, Bandegi AR, Motamedi F, et al. Protective effects of saffron extract and its active constituent crocin against oxidative stress and spatial learning and memory deficits induced by chronic stress in rats. Eur J Pharmacol 2011; 667(1): Schreibelt G, van Horssen J, van Rossum S, Dijkstra CD, Drukarch B, de Vries HE. Therapeutic potential and biological role of endogenous antioxidant enzymes in multiple sclerosis pathology. Brain Res Rev 2007; 56(2): Van Horssen J, Schreibelt G, Drexhage J, Hazes T, Dijkstra C, Van der Valk P, et.al. Severe oxidative damage in multiple sclerosis lesions coincides with enhanced antioxidant enzyme expression. Free Radic Biol Med 2008; 45(12): Tasset I, Agüera E, Sánchez-López F, Feijóo M, Giraldo AI, Cruz AH, et.al. Peripheral oxidative stress in relapsing remitting multiple sclerosis. Clin Biochem 2012; 45(6): Scandalios J. Oxidative stress: molecular perception and transduction of signals triggering antioxidant gene defenses. Braz J Med Biol Res 2005; 38(7): Choi I, Lee S, Denney D, Lynch S. Lower levels of glutathione in the brains of secondary progressive

9 شب ن غفاری وكاراى / 14 اثز عصار الكلي سعفزاى ).L )Crocus sativus بز تغییزات شاخص ای استزس اکسیداتی multiple sclerosis patients measured by 1H magnetic resonance chemical shift imaging at 3 T. Mult Scler J 2011; 17(3): Haghighizad H, Pourmotabbed A, Sahraei H, Ghadami MR, Ghadami S, Kamalinejad M. Protective effect of Saffron extract on morphine induced inhibition of spatial learning and memory in rat. Physiol Pharmacol 2008; 12(3): (Persian). 12. Abdullaev F, Espinosa-Aguirre J. Biomedical properties of saffron and its potential use in cancer therapy and chemoprevention trials. Cancer Detect Prev 2004; 28(6): Melnyk JP, Wang S, Marcone MF. Chemical and biological properties of the world's most expensive spice: Saffron. Food Res Int 2010; 43(8): Das I, Das S, Saha T. Saffron suppresses oxidative stress in DMBA-induced skin carcinoma: a histopathological study. Acta histochem 2010; 112(4): Hosseinzadeh H, Sadeghnia HR, Ziaee T, Danaee A. Protective effect of aqueous saffron extract (Crocus sativus L.) and crocin, its active constituent, on renal ischemia-reperfusion-induced oxidative damage in rats. J Pharm Pharm Sci 2005; 8(3): Mousavi SH, Tavakkol-Afshari J, Brook A, Jafari- Anarkooli I. Role of caspases and Bax protein in saffron-induced apoptosis in MCF-7 cells. Food Chem Toxicol 2009; 47(8): Khalili M, Hamzeh F. Effects of Active Constituents of Crocus sativus L, Crocin on Streptozocin-Induced Model of Sporadic Alzheimer's Disease in Male Rats. Iran Biomed J 2010; 14(1): Goudarzvand M, Javan M, Mirnajafi-Zadeh J, Mozafari S, Tiraihi T. Vitamins E and D3 attenuate demyelination and potentiate remyelination processes of hippocampal formation of rats following local injection of ethidium bromide. Cell Mol Neurobiol 2010; 30(2): Paxinos G, Watson C. The rat brain in stereotaxic coordinates: hard cover edition: Academic press; Hooshmandi Z, Rohani AH, Eidi A, Fatahi Z, Golmanesh L, Sahraei H. Reduction of metabolic and behavioral signs of acute stress in male Wistar rats by saffron water extract and its constituent safranal. Pharm Biol 2011; 49(9): Dehghan G, Khoshkam Z. Tin (II) quercetin complex: Synthesis, spectral characterisation and antioxidant activity. Food Chem 2012; 131(2): Gao R, Yuan Z, Zhao Z, Gao X. Mechanism of pyrogallol autoxidation and determination of superoxide dismutase enzyme activity. Bioelectrochem Bioenerg 1998; 45(1): Obinger C, Maj M, Nicholls P, Loewen P. Activity, Peroxide Compound Formation, and Heme d Synthesis in Escherichia coli HPII Catalase. Arch Biochem Biophys 1997; 342(1): Abdel-Salam OM, Khadrawy YA, Salem NA, Sleem AA. Oxidative stress in a model of toxic demyelination in rat brain: the effect of piracetam and vinpocetine. Neurochem Res 2011; 36(6): Abdel-Salam OM, Khadrawy YA, Mohammed NA, Youness ER. The effect of gabapentin on oxidative stress in a model of toxic demyelination in rat brain. J Basic Clin Physiol Pharmacol 2012; 23(2): Shati A, Elsaid F, Hafez E. Biochemical and molecular aspects of aluminium chloride-induced neurotoxicity in mice and the protective role of Crocus sativus L. extraction and honey syrup. Neuroscience 2011; 175: Papandreou MA, Tsachaki M, Efthimiopoulos S, Cordopatis P, Lamari FN, Margarity M. Memory enhancing effects of saffron in aged mice are correlated with antioxidant protection. Behav Brain Res 2011; 219(2): El-Beshbishy HA, Hassan MH, Aly HA, Doghish AS, Alghaithy AA. Crocin saffron protects against beryllium chloride toxicity in rats through diminution of oxidative stress and enhancing gene expression of antioxidant enzymes. Ecotoxicol Environ Safety 2012; 83: Naghizadeh B, Mansouri SMT, Mashhadian NV. Crocin attenuates cisplatin-induced renal oxidative

10 / 15 هجل پششكي دا شگا عل م پششكي خدهات ب داشتي درها ي تبزيش د ر 73 شوار 4 فز رديي ارديب شت 4751 صفحات stress in rats. Food Chem Toxicol 2010; 48(10): Premkumar K, Abraham SK, Santhiya S, Ramesh A. Protective effects of saffron (Crocus sativus L.) on genotoxins-induced oxidative stress in Swiss albino mice. Phytotherapy Res 2003; 17(6): Spanevello R, Mazzanti CM, Schmatz R, Bagatini M, Stefanello N, Correa M, et.al. Effect of vitamin E on ectonucleotidase activities in synaptosomes and platelets and parameters of oxidative stress in rats experimentally demyelinated. Brain Res Bull 2009; 80(1):