ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΔΙΕΚ ΦΥΛΑΚΕΣ ΜΟΥΣΕΙΩΝ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ (ΟΜΑΔΑ Β)

Transcript

1 ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΔΙΕΚ ΦΥΛΑΚΕΣ ΜΟΥΣΕΙΩΝ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ (ΟΜΑΔΑ Β) 76. Ποιες βασικές προϋποθέσεις και προδιαγραφές πρέπει να καλύπτει μία κεντρική μονάδα ελέγχου; Τα κριτήρια είναι: Tο τροφοδοτικό της μονάδας (σύστημα υποβιβασμού τάσης, ανόρθωση εναλλασσόμενης τάσης και εξομάλυνσής της) θα πρέπει να είναι κατασκευασμένο έτσι ώστε να αντέχει ρεύμα τουλάχιστον 2 Α, προκειμένου η διαχείριση των περιφερειακών συσκευών-φορτίων να μην παρουσιάζει πρόβλημα. Απαραίτητη είναι η ανεξάρτητη τροφοδοσία της κεντρικής μονάδας του συστήματος. Η παροχή γίνεται μέσω του δικτύου της Δ.Ε.Η, με τάση τιμής 230/400V. Η ανεξαρτητοποίηση του συστήματος συναγερμού από άλλα φορτία της ηλεκτρικής εγκατάστασης μας δίνει το πλεονέκτημα της ελαχιστοποίησης της πιθανότητας να τεθεί το σύστημά μας εκτός λειτουργίας λόγω βλάβης κάποιου άλλου φορτίου. Η ρύθμιση χρονοκαθυστέρησης ενεργοποίησης και απενεργοποίησης ενός συστήματος συναγερμού κρίνεται απαραίτητη. Ο χρήστης θα πρέπει να έχει το χρονικό περιθώριο μετά την ενεργοποίηση του συναγερμού (κατά την έξοδό του από τον φυλασσόμενο χώρο), να εξέλθει από τον χώρο, πριν να ενεργοποιηθούν και να τον εντοπίσουν οι αισθητήρες. Το ίδιο θα πρέπει να συμβαίνει και κατά την είσοδο του χρήστη. Στην περίπτωση μη ύπαρξης χρονοκαθυστέρησης, κάθε φορά που θα εισέρχεται ή εξέρχεται ο ιδιοκτήτης του φυλασσόμενου χώρου, ο συναγερμός θα τον αντιλαμβάνεται ως απειλή και θα ηχεί. Η ευκρινής ένδειξη της κατάστασης φόρτισης των εφεδρικών μπαταριών του συστήματος, είναι βασική. Πολλά μοντέλα της αγοράς διαθέτουν πέραν της φωτεινής ένδειξης και προειδοποίηση στην οθόνη της μονάδας ή ακόμα και ηχητικό σήμα ότι οι μπαταρίες χρήζουν αντικατάσταση. Μια σύγχρονη κεντρική μονάδα θα πρέπει να υποστηρίζει τουλάχιστον τέσσερις ζώνες ελέγχου, ώστε να καλύπτει επαρκώς τον φυλασσόμενο χώρο. 77. Αναφέρετε επιγραμματικά αισθητήρες-αισθητήρια που χρησιμοποιούνται σε ένα σύγχρονο σύστημα πυρασφάλειας. Θερμικοί πυρανιχνευτές που διακρίνονται σε: πυρανιχνευτές μέγιστης θερμοκρασίας, σε θερμοδιαφορικούς αλλά και σε συνδυασμό αυτών των δύο τύπων. ΒΙΝΙΕΡΗΣ ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ 1

2 Πυρανιχνευτές ορατού καπνού που διακρίνονται σε: φωτοηλεκτρικούς πυρανιχνευτές ορατού καπνού με ή χωρίς αισθητήριο μέγιστης θερμοκρασίας (θερμοδιαφορικοί) πυρανιχνευτές ιονισμού Ανιχνευτές φλόγας που διακρίνονται σε: υπεριώδους ακτινοβολίας υπέρυθρης ακτινοβολίας 111. Τι γνωρίζετε για τα ηλεκτρονικά συστήματα ασφαλείας και για τους παραδοσιακούς τρόπους προστασίας ενός μουσείου από κλοπή; Αν επιχειρούσαμε έναν γενικευμένο ορισμό του τι είναι σύστημα ασφαλείας, θα μπορούσαμε να πούμε, ότι κάθε σύστημα που προσφέρει στον ιδιοκτήτη κάποιο βαθμό προστασίας απέναντι σε έναν ή περισσότερους κινδύνους, όπως σωματική βλάβη, διάρρηξη και ληστεία, ανεπιθύμητη ανθρώπινη παρουσία κ.λ.π., μπορεί να χαρακτηριστεί ως ένα τέτοιο σύστημα ασφαλείας. Μιλώντας για το σήμερα, αυτά τα συστήματα επικεντρώνονται στα Ηλεκτρονικά Συστήματα Ασφαλείας τα οποία βασίζουν τη λειτουργία τους σε ηλεκτρονικά εξαρτήματα. Τα σύγχρονα ηλεκτρονικά συστήματα ασφαλείας είναι εύκολα στην τοποθέτησή τους αλλά, ταυτόχρονα, και αρκετά πολύπλοκα στο να παραβιαστούν. Το κόστος τους ποικίλλει ανάλογα με το είδος προστασίας που παρέχουν (Περιμετρική ή Εσωτερική), καθώς και με τον τρόπο διασύνδεσης των επιμέρους συσκευών του συστήματος (ενσύρματη ή ασύρματη διασύνδεση). Δηλαδή είναι τα συστήματα συναγερμού έναντι κλοπής, το κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης CCTV, τα σημεία ελέγχου πρόσβασης (access control) και η 24ωρη τεχνική υποστήριξη και παρακολούθηση από τα ειδικά κέντρα, που καθιστά το σύστημα αξιόπιστο και ολοκληρωμένο. Παραδοσιακός τρόπος προστασίας είναι η 24ωρη φύλαξη από προσωπικό ασφαλείας, η φωταψία του χώρου τις νυχτερινές ώρες εσωτερικά και εξωτερικά ειδικά στις εισόδους και εξόδους με αυτόματους αισθητήρες, ο έλεγχος της καλής και ανθεκτικής κατασκευής των εισόδων και εξόδων καθώς και των παραθύρων ή/και η ενίσχυσή τους με θωρακισμένες πόρτες και κλειδαριές ασφαλείας, το φράξιμο των σημείων αερισμού και εξαερισμού των χώρων με κάγκελα, η επαρκής περίφραξη του περιβάλλοντος χώρου ακόμη και με επιπλέον χρήση συρματοπλέγματος, το κλάδεμα φυτών και δέντρων ώστε να μην εφάπτονται με τα κτίρια προς αποφυγή εύκολης εισόδου εισβολέων και για είναι ορατές από μακριά οι είσοδοι και οι έξοδοι Τι ονομάζεται κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης (C.C.T.V); Αναφέρετε επιγραμματικά από ποια μέρη αποτελείται. Με τον όρο CCTV (Closed Circuit TV) ονομάζουμε ένα σύστημα από κάμερες που παρακολουθεί το χώρο που θέλουμε με προαιρετική δυνατότητα καταγραφής σε βίντεο. ΒΙΝΙΕΡΗΣ ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ 2

3 Η απλούστερη εγκατάσταση αποτελείται από: μια κάμερα, μια οθόνη, μια ψηφιακή συσκευή καταγραφής (Digital Video Recorder ή DVR) 156. Αναφέρετε τα στάδια και τα υποστάδια συναγερμού σε περίπτωση ενεργοποίησης κάποιου εκ των αισθητήρων του συστήματος πυρασφάλειας. Σε περίπτωση πυρκαγιάς, ο συναγερμός προκαλείται: α) με φωνητική επικοινωνία β)με χειροκίνητα μέσα γ) με αυτόματα μέσα Οι συσκευές συναγερμού που εκπέμπουν ηχητικά σήματα πρέπει να έχουν τέτοια χαρακτηριστικά και να είναι κατανεμημένες με τέτοιο τρόπο, ώστε τα σήματα να υπερισχύουν της μέγιστης στάθμης θορύβου, που υπάρχει σε κανονικές συνθήκες, και να ξεχωρίζουν από τα ηχητικά σήματα άλλων συσκευών στον ίδιο χώρο. Χειροκίνητα Ηλεκτρικά Μέσα: Οι ηλεκτρικοί αγγελτήρες πυρκαγιάς πρέπει να τοποθετούνται σε προσιτά και φανερά σημεία των οδεύσεων διαφυγής, σε κουτί με σταθερό γυάλινο κάλυμμα. Οι αγγελτήρες τοποθετούνται κοντά στο κλιμακοστάσιο ή στην έξοδο κινδύνου. Σε κτίρια πολυόροφα, με επαναλαμβανόμενους τυπικούς ορόφους, τοποθετούνται στις ίδιες θέσεις σε κάθε όροφο. Ο αριθμός των αγγελτήρων σε κάθε όροφο καθορίζεται από τον περιορισμό ότι κανένα σημείο του ορόφου δεν πρέπει να απέχει περισσότερο από 50 μέτρα από τον αγγελτήρα. Η πίεση του ηλεκτρικού κουμπιού μετά από σπάσιμο του καλύμματος ενεργοποιεί σειρήνα συναγερμού, που είναι συνδεδεμένη με το κύκλωμα. Τα αυτόματα μέσα πρόκλησης συναγερμού ενεργοποιούνται με την εμφάνιση πυρκαγιάς ή την πρόκληση βλάβης στο αντίστοιχο σύστημα και μεταδίδουν ηχητικά σήματα με σειρήνες συναγερμού. Όπου από τις Ειδικές Διατάξεις απαιτείται η αυτόματη ειδοποίηση της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, πρέπει το σύστημα ανίχνευσης της πυρκαγιάς να προβλέπει αυτόματη διαβίβαση του σήματος συναγερμού στον πλησιέστερο Πυροσβεστικό Σταθμό. Μόλις ενεργοποιηθεί ο ανιχνευτής, ειδικά ηχητικά όργανα (σειρήνες, κουδούνια, κλάξον, βομβητές, μεγάφωνα) σημαίνουν συναγερμό. Για τις περιπτώσεις όμως που με την έναρξη της πυρκαγιάς μπορεί να προκληθούν μεγάλες καταστροφές, αν π.χ. πρόκειται για μια πολύ σοβαρή σε μέγεθος επιχείρηση είτε ένα εργοστάσιο που χρησιμοποιεί ή παράγει επικίνδυνες ύλες, καλό είναι να ειδοποιείται αυτόματα και η Πυροσβεστική Υπηρεσία και το Αστυνομικό Τμήμα της περιοχής. Αυτή η αυτόματη προειδοποίηση του αρμόδιου πυροσβεστικού σταθμού της περιοχής μπορεί να γίνει κατά δύο τρόπους: α) Με αυτόματη κλίση από τον κεντρικό πίνακα του συστήματος ανιχνεύσεως, προς τον τηλεφωνικό αριθμό του πυροσβεστικού σταθμού, οπότε με μια μαγνητοφωνημένη ταινία αναγγέλλεται η φωτιά, και β) με την χρήση αποκλειστικής γραμμής του ΟΤΕ που ενοικιάζεται από τον οργανισμό στους ενδιαφερόμενους. Το σήμα που δίδεται στην περίπτωση αυτή προς τον πυροσβεστικό σταθμό της περιοχής και το αστυνομικό τμήμα, είναι οπτικό (ανάβει μια λυχνία που φέρει το όνομα και τη διεύθυνση της επιχείρησης που έπιασε φωτιά) και ακουστικό (ηχούν ειδικά κουδούνια). ΒΙΝΙΕΡΗΣ ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ 3

4 Ένα άλλο σύγχρονο σύστημα ειδοποιήσεως (σήμανση για την έναρξη πυρκαγιάς) βασίζεται σε εκπομπή υψίσυχνων κυμάτων. Σε κοινή τηλεφωνική γραμμή δίνεται ένα σήμα, σε υπέρηχοι συχνότητα, που αφού περάσει από ειδικά φίλτρα διαβιβάζεται δια του τηλεφωνικού κέντρου στον παραλήπτη. Με μια κωδικοποιημένη πάλμωση μπορεί να ελέγχεται η συνέχεια της γραμμής, όπως επίσης ο πομπός και ο δέκτης. Σε μερικές περιπτώσεις σημάνσεως υπάρχει δυνατότητα να γίνει διάκριση μεταξύ περιορισμένου και γενικού συναγερμού, εσωτερικού ή εξωτερικού. Οι εγκαταστάσεις πυρανιχνεύσεως συνδυάζονται συνήθως με μια σειρά από «πρώτες ή άμεσες ενέργειες», όπως η ενεργοποίηση μόνιμων εγκαταστάσεων πυρόσβεσης, το άνοιγμα παραπετασμάτων καπνού, η μετακίνηση και τοποθέτηση πυροφραγμών, ο έλεγχος του αερισμού, το κλείσιμο των θυρών πυροπροστασίας, η διακοπή της λειτουργίας των ανελκυστήρων ή των κυλιομένων σκαλών (σε μεγάλα κτίρια) κ.α Αναφέρετε επιγραμματικά τους συνηθέστερους αισθητήρες που χρησιμοποιούνται σε ένα σύγχρονο σύστημα ασφάλειας. Μαγνητικές επαφές Παθητικοί ανιχνευτές υπερύθρων PIR Ανιχνευτές μικροκυμάτων Ανιχνευτές κραδασμών Ανιχνευτές θραύσης Ανιχνευτές υπερήχων Διπλοί ανιχνευτές: Αποτελούν συνδυασμό δύο ανιχνευτών (PIR + μικροκυμάτων ή PIR + υπερήχων) Ποιες είναι οι μέθοδοι πυρασφάλειας των αποθηκών ενός μουσείου; Για την πυροπροστασία θα πρέπει η οικοδόμηση των τοίχων και των οροφών να είναι από πυρίμαχο υλικό όπως πέτρα ή γύψος. Σημαντικά κριτήρια αποτελούν η εγκατάσταση και ο τακτικός έλεγχος των ανιχνευτών καπνού. Ο πυροσβεστικός εξοπλισμός δεν θα πρέπει να περιέχει σκόνη, καθώς εκείνη μπορεί να κολλήσει στην επιφάνεια των αντικειμένων. Συνιστούνται φορητοί πυροσβεστήρες υπό πίεση νερό ή διοξείδιο του άνθρακα (CO 2 ), καθώς και η τοποθεσία του πυροσβεστικού εξοπλισμού σε κοντινή απόσταση. Είναι προτιμότερο τα εύφλεκτα αντικείμενα (π.χ. φιλμ νιτρικής κυτταρίνης) να αποθηκεύονται ξεχωριστά από τα άλλα αντικείμενα και κατά προτίμηση σε διαφορετικό κτίριο Πώς λειτουργεί και από τι αποτελείται ένα σύστημα περιμετρικής προστασίας; Η περιμετρική προστασία είναι η εξωτερική κάλυψη ενός κτηρίου, ενός σπιτιού, ή ενός γενικά περιφραγμένου χώρου. Η επιτυχία των συστημάτων περιμετρικής ασφάλειας, είναι ότι ενεργοποιούν το σύστημα του συναγερμού όταν οι επιτήδειοι εισβολής βρίσκονται σε απόσταση από τον κύριο προστατευόμενο χώρο. Όσο ΒΙΝΙΕΡΗΣ ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ 4

5 συντομότερα ένα σύστημα ασφάλειας αντιληφθεί την ύπαρξη ενός μη εξουσιοδοτημένου προσώπου, τόσο πιο αποτελεσματικό είναι. Οι συσκευές ανίχνευσης εξωτερικών χώρων και περιμετρικής προστασίας, αποτελούν την πρώτη γραμμή άμυνας. Τα συστήματα περιμετρικής προστασίας είναι λίγο πιο περίπλοκα και εκτεταμένα συστήματα συναγερμού, τα οποία προστατεύουν μία πολύ μεγαλύτερη περιοχή και έχουν την δυνατότητα να παρέχουν "Άμυνα σε Βάθος". Η προστατευόμενη περίμετρος συνήθως προσδιορίζεται και περικλείεται από μανδρότοιχο ή φράχτη. Υπάρχει τουλάχιστον μία πύλη για την είσοδο και έξοδο των εξουσιοδοτημένων ατόμων και οχημάτων. Τα Συστήματα περιμετρικής προστασίας στηρίζονται σε συνδυασμό μιας ή περισσοτέρων τεχνολογιών, τοποθετούνται επί ή πλησίον του τοίχου ή φράχτη, (πάντοτε μέσα από το εξωτερικό όριο της περιμέτρου), και συνήθως χρησιμοποιούν και υποσύστημα CCTV για οπτική επιβεβαίωση των συναγερμών. Τα διάφορα αισθητήρια στα Συστήματα περιμετρικής προστασίας μπορούν να τοποθετηθούν σε ένα ή περισσότερα στρώματα, εξασφαλίζοντας έτσι "προστασία σε βάθος". Είδη ανιχνευτών περιμετρικής προστασίας Ανιχνευτές ηλεκτρικού πεδίου: Οι συγκεκριμένες διατάξεις παράγουν ένα ηλεκτροστατικό πεδίο ανάμεσα ή γύρω από μια συστοιχία ενσύρματων αγωγών και μιας ηλεκτρικής γείωσης. Κάθε διαταραχή στο πεδίο, που προκαλείται από πιθανή διείσδυση, ενεργοποιεί τους ανιχνευτές και δίνει σήμα συναγερμού. Οι ανιχνευτές ηλεκτρικού πεδίου χρησιμοποιούνται και αποδεικνύονται πολύ αποτελεσματικοί σε περιφράξεις χώρων. Ανιχνευτές χωρητικότητας: Μια άλλη κατηγορία ανιχνευτών που βασίζεται στις ιδιότητες των ηλεκτροστατικών πεδίων, είναι οι ανιχνευτές που λειτουργούν ελέγχοντας τις μεταβολές στη χωρητικότητα των πεδίων. Οι ανιχνευτές αυτής της κατηγορίας αποτελούνται από τρία ηλεκτροφόρα σύρματα (χαμηλής τάσης) που τοποθετούνται πάνω από το φράκτη. Γύρω από τα σύρματα παράγεται ένα ηλεκτρικό πεδίο, με το φράκτη να αποτελεί την ηλεκτρική γείωση. Συνήθως απαιτείται επαφή με τα σύρματα για την ενεργοποίηση του συναγερμού, αλλά, αυξάνοντας την ευαισθησία του πεδίου, μπορεί να ανιχνευθεί και παρουσία, χωρίς να είναι απαραίτητη η άμεση φυσική επαφή. Ανιχνευτές κραδασμών: Ενέργειες, όπως η αναρρίχηση σε ένα φράκτη ή το κόψιμο των συρμάτων προκαλούν μηχανικές δονήσεις. Οι ανιχνευτές αυτής της κατηγορίας αντιλαμβάνονται τις δονήσεις αυτές, χρησιμοποιώντας ηλεκτρομηχανικούς ή πιεζοηλεκτρικούς μετατροπείς. Τα σήματα από τους μετατροπείς, στέλνονται σε έναν επεξεργαστή και αναλύονται. Ανάλογα με τη συχνότητα του σήματος, αγνοείται το ερέθισμα ή στην αντίθετη περίπτωση και, όπου κρίνεται σκόπιμο, ενεργοποιείται ο συναγερμός. Ανιχνευτές δέσμης ή φωτοηλεκτρικοί ανιχνευτές: Ανήκουν στην κατηγορία των ενεργών υπέρυθρων ανιχνευτών (Active Infrared Beams), σε αντίθεση με τους γνωστούς μας PIR (Passive Infrared) που κατατάσσονται στους παθητικούς υπέρυθρους ανιχνευτές. Η βασική αρχή λειτουργίας τους είναι ίδια, ανεξαρτήτως του κατασκευαστή. Κάθε συσκευή αποτελείται από δύο συσκευές, έναν πομπό (transmitter) και ένα δέκτη (receiver). Οι πομποί εκπέμπουν δέσμες υπέρυθρου ΒΙΝΙΕΡΗΣ ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ 5

6 φωτός, που δεν είναι διακριτές στο ανθρώπινο μάτι. Αυτές οι δέσμες συλλέγονται από τους δέκτες, δημιουργώντας ουσιαστικά ένα αόρατο νήμα το οποίο περιφράσσει τον επιτηρούμενο χώρο. Η εμβέλεια της δέσμης μπορεί να φτάνει ακόμα και τα 300 μέτρα - υπάρχουν φυσικά διαφοροποιήσεις ανάλογα με τους κατασκευαστές και τα διάφορα μοντέλα - ενώ το ύψος ανίχνευσης εξαρτάται και από το πόσες μονάδες θα εγκατασταθούν. Οι δέκτες και οι πομποί τοποθετούνται σε ειδικούς στύλους και όλη η εικόνα προσομοιάζει έναν πραγματικό φράκτη, με τους περιοδικά τοποθετημένους στύλους και τις αόρατες δέσμες να προσομοιάζουν συρματόσκοινα που εκτείνονται από τον ένα στύλο μέχρι τον άλλο. Ο τρόπος λειτουργίας τους είναι απλός, καθώς οι ακτίνες εκπέμπονται από το στύλο που είναι τοποθετημένοι οι πομποί και καταλήγουν στο στύλο των δεκτών. Κάθε προσπάθεια παραβίασης που θα οδηγήσει σε διακοπή της συνέχειας των δεσμών, αποτελεί λόγω για την ενεργοποίηση του συστήματος συναγερμού και την ειδοποίηση των υπεύθυνων ασφαλείας. ΠΡΑΚΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ Για τα Ηλεκτρονικά συστήματα ασφαλείας, ο υποψήφιος θα πρέπει να είναι ικανός να αναγνωρίζει και περιγράφει τις αρχές λειτουργίας των βασικών στοιχείων ενός ηλεκτρονικού συστήματος ασφαλείας. Πιο συγκεκριμένα, να είναι ικανός να: 1. Να αναγνωρίζει την κεντρική μονάδα ελέγχου και να περιγράφει το ρόλο της στο κύκλωμα και την αρχή λειτουργίας της. Σε αυτή τη μονάδα συνδέονται όλα τα αισθητήρια και εξαρτήματα που αποτελούν έναν συναγερμό. Μιλάμε δηλαδή για το βασικότερο στοιχείο του συναγερμού, την καρδιά του συστήματος. Σκοπός της είναι να λαμβάνει τα σήματα από τους αισθητήρες, που έχουν τοποθετηθεί σε όλες τις ζώνες της εγκατάστασης, να τα επεξεργάζεται, να τα καταγράφει και στη συνέχεια να ενεργοποιεί την ανάλογη έξοδο (ηχητική ειδοποίηση και προώθηση τηλεφωνικού σήματος). Η κεντρική μονάδα αποτελείται από μια πλακέτα τυπωμένου κυκλώματος, η οποία τοποθετείται μέσα σε μεταλλικό κουτί. Εκτός από την πλακέτα, μέσα στο κουτί υπάρχει ο μετασχηματιστής τροφοδοσίας και μια επαναφορτιζόμενη μπαταρία μολύβδου. Βασικό χαρακτηριστικό των κεντρικών μονάδων συναγερμού, είναι ο αριθμός των ζωνών που διαθέτουν. Κάθε κεντρική μονάδα έχει ένα ειδικό κύκλωμα, με τη βοήθεια του οποίου μπορεί να στέλνει κωδικοποιημένα σήματα, μέσω τηλεφωνικών γραμμών, σε Κέντρο Λήψης Σημάτων. Το κύκλωμα αυτό ονομάζεται κωδικοποιητής. Η ενεργοποίηση, η απενεργοποίηση αλλά και οι ενεργοποιημένες ζώνες του συναγερμού, μπορούν να εμφανίζονται στην κεντρική μονάδα με την ενεργοποίηση αντίστοιχων ενδεικτικών λυχνιών ή μέσω οθόνης υγρών κρυστάλλων. ΒΙΝΙΕΡΗΣ ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ 6

7 2. Να αναγνωρίζει τους ανιχνευτές κίνησης (υπέρυθρης ακτινοβολίας, μικροκυμάτων, υπερήχων και διπλής ενέργειας) και να περιγράφει την αρχή λειτουργίας τους. Ανιχνευτές παθητικής υπέρυθρης ακτινοβολίας (ανιχνευτές PIR) Όπως υποδηλώνει το όνομά τους, οι συγκεκριμένοι αισθητήρες είναι παθητικοί, δηλαδή δεν εκπέμπουν κανενός είδους σήμα, αλλά δέχονται σήματα. Αναλυτικότερα, η κεφαλή του αισθητήρα είναι διαχωρισμένη σε τομείς, και ο κάθε τομέας καθορίζεται από συγκεκριμένα όρια. Η ανίχνευση πραγματοποιείται όταν μια πηγή θερμότητας διασχίζει δύο γειτονικούς τομείς ή ένα συγκεκριμένο τομέα δύο φορές μέσα σε ένα ορισμένο χρονικό διάστημα. Οι ΒΙΝΙΕΡΗΣ ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ 7

8 αισθητήρες τύπου PIR ανιχνεύουν την εκπεμπόμενη ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που παράγεται από πηγές που παράγουν θερμοκρασίες χαμηλότερες του ορατού φωτός. Ουσιαστικά, δεν μετρούν την ποσότητα της υπέρυθρης εκπεμπόμενης ακτινοβολίας, αλλά τις μεταβολές της. Δηλαδή, εντοπίζουν μια υπέρυθρη εικόνα, ανιχνεύοντας την αντίθεση που υπάρχει μεταξύ της εικόνας και του ψυχρότερου περιβάλλοντος. Πλεονεκτήματα: Μπορούν να ρυθμιστούν να ανιχνεύουν σε συγκεκριμένες ζώνες ενός χώρου Με τη χρήση κατάλληλου ενσωματωμένου επεξεργαστή σήματος μπορεί να απορρίπτουν ψευδή σήματα π.χ. δεν ενεργοποιούν το συναγερμό για αντικείμενα μικρότερα κάποιου ύψους ή μεγέθους. Δεν επηρεάζονται από θορύβους - ρεύματα αέρα και ραδιοσυχνότητες. Είναι ο φθηνότερος τύπος ραντάρ. Μειονεκτήματα: Αν η θερμική ενέργεια που έχει κάποιος έχει την ίδια θερμοκρασία με το περιβάλλον δεν μπορούν να τον ανιχνεύσουν. Για παράδειγμα τις καλοκαιρινές μέρες που η θερμοκρασία περιβάλλοντος φτάνει τους 40 ο C, οπότε το ανθρώπινο σώμα έχει χαμηλότερη θερμοκρασία, δεν ξεχωρίζει από το περιβάλλον για να ανιχνευθεί. Δίνουν λανθασμένους συναγερμούς που οφείλονται στην κίνηση ενός κατοικίδιου ή εντόμου καθώς και στη μεταβολή θερμότητας που προκαλεί ένα χρονοπρογραμματιζόμενο σύστημα θέρμανσης ή και οι σωλήνες ζεστού νερού. Η λειτουργία τους μπορεί να επηρεαστεί από τους προβολείς των αυτοκινήτων ή άλλες πηγές εστιασμένου φωτός. Σ ένα χώρο μπορεί να υπάρχουν αντικείμενα τα οποία σε συνδυασμό με τυχαίες παροδικές κινήσεις εκπέμπουν ή αντανακλούν υπέρυθρη ακτινοβολία με αξιοσημείωτο ρυθμό μεταβολής. Ανιχνευτές μικροκυμάτων Αποτελούνται από ενσωματωμένο πομπό - δέκτη μικροκυμάτων. Ο πομπός εκπέμπει σήμα και ο δέκτης το λαμβάνει σε ορισμένη συχνότητα ύστερα από την ανάκλασή του στα διάφορα αντικείμενα του προστατευμένου χώρου. Αν κάτι ή κάποιος κινηθεί στο χώρο τότε η συχνότητα του ανακλώμενου σήματος που επιστρέφει στο δέκτη μεταβάλλεται και ενεργοποιείται ο συναγερμός. Πλεονεκτήματα: Δεν επηρεάζονται από τον αέρα ή τις μεταβολές της θερμοκρασίας και της υγρασίας. ΒΙΝΙΕΡΗΣ ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ 8

9 Μειονεκτήματα: Λόγω των υψηλών συχνοτήτων (10 GHz) λειτουργίας των μικροκυμάτων διαπερνούν διάφορα φυσικά εμπόδια, όπως τοίχους - τζάμια, με αποτέλεσμα να ανιχνεύουν κινήσεις εκτός της προστατευμένης περιοχής Ανιχνεύουν σε όλο το χώρο και όχι σε ζώνες. Ανιχνευτές υπερήχων (ενεργοί): Αποτελούνται από ένα πομπό και ένα δέκτη (μπορεί να είναι και ενσωματωμένοι). Ο πομπός παράγει ήχο υψηλής συχνότητας (40 KHz) ο οποίος διαχέεται στο χώρο. Ένα μέρος του παραγόμενου ήχου απορροφάτε από τους τοίχους και τα αντικείμενα, ενώ το υπόλοιπο επιστρέφει στο δέκτη (μικρόφωνο). Όταν κινηθεί ένα άτομο μέσα στην προστατευμένη ζώνη διαφοροποιείται η συχνότητα του ανακλώμενου ήχου που επιστρέφει στο δέκτη, με συνέπεια την ενεργοποίηση της μονάδας. Πλεονεκτήματα: Δεν επηρεάζονται από συνηθισμένες θερμοκρασιακές μεταβολές. Οι υπέρηχοι δεν μπορούν να διαπεράσουν σταθερά εμπόδια (π.χ. τοίχους, τζάμια κτλ) Μειονεκτήματα: Δεν μπορούν να κάνουν ανίχνευση κατά ζώνες Επηρεάζονται από ισχυρούς θορύβους, κεραυνούς, ρεύματα αέρα, κούνημα κουρτίνας, μαρασμό λουλουδιών κ.α. Διπλοί ανιχνευτές: Αποτελούν συνδυασμό δύο από τους παραπάνω ανιχνευτές: (PIR + μικροκυματικοί ή PIR + υπερήχων). Για να σημάνει συναγερμός θα πρέπει και οι δύο να ανιχνεύσουν ταυτόχρονα σήμα συναγερμού. Συνδυάζουν τα πλεονεκτήματα κάθε τεχνολογίας. PIR + μικροκυματικός ΒΙΝΙΕΡΗΣ ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ 9

10 Σε αυτόν τον τύπο αισθητήρα διπλής τεχνολογίας ένας παθητικός αισθητήρας (παθητικός αισθητήρας υπερύθρων) και ένας ενεργητικός αισθητήρας (αισθητήρας μικροκυμάτων) συνδυάζονται σε μια μονάδα. Και τα δύο αισθητήρια στοιχεία βρίσκονται εντός της ίδιας συσκευής και συνδέονται ηλεκτρονικά. Οι περιοχές κάλυψης των αισθητήρων είναι όμοιες έτσι το διάγραμμα της ζώνης ανίχνευσης είναι ομοιόμορφο. Δεδομένου ότι οι δύο αισθητήρες δεν αντιλαμβάνονται μια εισβολή ακριβώς την ίδια στιγμή, το σύστημα έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να έχουμε την δημιουργία συναγερμού όταν και οι δύο αισθητήρες στην έξοδο τους παράγουν σήμα που είναι θετικό στην ύπαρξη εισβολής και σε ένα προεπιλεγμένο χρονικό διάστημα. Ο αισθητήρας διπλής τεχνολογίας μειώνει το ποσοστό ψευδών συναγερμών. 3. Να αναγνωρίζει τις μαγνητικές επαφές και να περιγράφει την αρχή λειτουργίας τους. Η μαγνητική επαφή είναι ένα από τα πιο κοινά αισθητήρια που χρησιμοποιούνται στις εγκαταστάσεις συστημάτων συναγερμού. Στην πραγματικότητα αποτελείται από δύο ανεξάρτητα τμήματα, το ένα από τα οποία είναι ο μόνιμος μαγνήτης (συνήθως κυλινδρικού σχήματος) και το άλλο ο μαγνητικός διακόπτης. Τόσο ο διακόπτης, όσο και ο μαγνήτης είναι τοποθετημένα, το καθένα, σε ξεχωριστό περίβλημα. Από το περίβλημα του μαγνητικού διακόπτη προεξέχουν τα καλώδια σύνδεσής του. Οι μαγνητικές επαφές (ΜΕ) χρησιμοποιούνται, κυρίως, για τον έλεγχο θυρών και παραθύρων. Πρέπει ωστόσο να αναφερθεί ότι οι ΜΕ που συνδέονται στην εξώπορτα χρησιμεύουν επίσης και για τη χρονομέτρηση της διάρκειας εισόδου και εξόδου στο χώρο, ώστε να είναι δυνατή η αφόπλιση και η όπλιση του συστήματος συναγερμού. Στις μαγνητικές επαφές που χρησιμοποιούνται στα συστήματα συναγερμού, ο μαγνητικός διακόπτης, κατά κανόνα, είναι τύπου (NO) normally open. Αποτελείται από δύο μικρά παράλληλα ελάσματα, των οποίων όμως μόνο τα δύο εσωτερικά άκρα βρίσκονται το ένα απέναντι από το άλλο και σε μικρή απόσταση μεταξύ τους, χωρίς να έρχονται σε επαφή. Τα ελάσματα, τα οποία αποτελούν τις επαφές του διακόπτη, είναι κατασκευασμένα από σιδηρομαγνητικό υλικό. Όταν πλησιάσουμε στα ελάσματα ένα μαγνήτη τότε αυτά μαγνητίζονται (κάτω από την επίδραση του εξωτερικού μαγνητικού πεδίου) και έλκεται το ένα προς το άλλο. Με τον τρόπο αυτό κλείνει ο διακόπτης. Όταν απομακρυνθεί ο μαγνήτης, τα δύο ελάσματα επανέρχονται στην αρχική τους θέση και ο διακόπτης ανοίγει. ΒΙΝΙΕΡΗΣ ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ 10

11 4. Να αναγνωρίζει τις σειρήνες (εσωτερικές και εξωτερικές) και να περιγράφει το ρόλο τους στο κύκλωμα και την αρχή λειτουργίας τους. Εξωτερικές σειρήνες Η χρήση της εξωτερικής σειρήνας προϋποθέτει την ύπαρξη περιοίκων που θα ακούσουν τον ήχο συναγερμού και θα σπεύσουν ή θα ενημερώσουν τους ιδιοκτήτες ή τις αρμόδιες υπηρεσίες ασφαλείας. Παράλληλα αποτελεί και μια πρώτη ένδειξη ότι ο εν λόγω χώρος προστατεύεται από σύστημα συναγερμού. Είναι εκτεθειμένη τόσο σε πιθανούς βανδαλισμούς και δολιοφθορές, όσο και στις καιρικές συνθήκες. Οι κατασκευαστές, λαμβάνοντας υπόψη αυτούς τους παράγοντες, σχεδίασαν και τελειοποίησαν τις σειρήνες που χρησιμοποιούνται για το σκοπό αυτό. Χάρη στην εσωτερική επαναφορτιζόμενη μπαταρία που έχουν, μπορούν και ηχούν ακόμα και όταν κοπεί το καλώδιο που τις συνδέει με την κεντρική μονάδα. Για το λόγο αυτό οι εξωτερικές σειρήνες λέγονται και αυτόνομες (ή αυτοτροφοδοτούμενες). Όταν διεγερθεί η σειρήνα ενεργοποιούνται τα κυκλώματα του φάρου και του ήχου. Το κύκλωμα ήχου, χονδρικά, αποτελείται από μια γεννήτρια σήματος δύο ηχητικών τόνων. Ο ένας από τους παραγόμενους τόνους έχει συχνότητα γύρω στα 1500Hz, ενώ ο άλλος γύρω στα 2500Hz. Όταν ηχεί η σειρήνα, οι δύο τόνοι εναλλάσσονται μεταξύ τους, ενώ καθένας από αυτούς διαρκεί περίπου ένα δευτερόλεπτο. Το παραγόμενο σήμα οδηγείται σε έναν ενισχυτή ήχου και στη συνέχεια στο μεγάφωνο. Η εξωτερική σειρήνα τοποθετείται στην πλευρά του κτιρίου που είναι περισσότερο ορατή στους περίοικους και τους περαστικούς. Επίσης χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή ώστε μπροστά από τη σειρήνα να μην υπάρχουν εμπόδια, όπως μεγάλα δένδρα, φράκτες, τέντες κ.λπ. Η εξωτερική σειρήνα θα πρέπει να τοποθετείται σε σημείο που να μην είναι εύκολος ο βανδαλισμός ή η εξουδετέρωσή της από επίδοξους διαρρήκτες, ενώ συγχρόνως θα πρέπει να παρέχει πρόσβαση στον τεχνικό, για την περίπτωση που θα χρειαστεί να αντικατασταθεί η μπαταρία της. Εσωτερικές σειρήνες Ο σκοπός που χρησιμοποιείται η εσωτερική σειρήνα είναι, με την ένταση του ήχου που παράγει στον εσωτερικό χώρο, να αποπροσανατολίσει τους εισβολείς, να μειώσει τη συγκέντρωσή τους και να τους δημιουργήσει αισθήματα ανασφάλειας για την επικείμενη σύλληψή τους, με απώτερο στόχο να τους αναγκάσει σε άπραγη φυγή. Για το λόγο αυτό η εσωτερικές σειρήνες ονομάζονται και σειρήνες πανικού. Οι εσωτερικές σειρήνες είναι, συνήθως, πιεζοηλεκτρικού τύπου και μπορεί να διαθέτουν δύο ή περισσότερα πιεζοηλεκτρικά στοιχεία, ενώ υπάρχουν και μοντέλα με πιο καλαίσθητο περίβλημα. Για επαγγελματικούς ή πολύ μεγάλους χώρους ΒΙΝΙΕΡΗΣ ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ 11

12 χρησιμοποιούνται μοντέλα τύπου κόρνας, τα οποία ονομάζονται και γουρούνες. Οι σειρήνες αυτές μπορούν να δώσουν μεγαλύτερη ηχητική ένταση. Η εσωτερική σειρήνα τοποθετείται σε ένα κεντρικό σημείο του χώρου, στο οποίο υποθέτουμε ότι θα κινηθούν οι εισβολείς και αρκετά ψηλά ώστε να μην είναι εύκολη η πρόσβαση σε αυτήν. Προσέχουμε ώστε η παρουσία της εσωτερικής σειρήνας να μην δημιουργεί πρόβλημα στην αισθητική του χώρου (εφόσον πρόκειται για κατοικίες) και το καλώδιό της, στο μέτρο του δυνατού, να μην είναι ορατό. Σε μικρές επαγγελματικές εγκαταστάσεις, με ενιαίο εσωτερικό χώρο, η εσωτερική σειρήνα τοποθετείται, συνήθως, δίπλα από το κουτί της κεντρικής μονάδας. 5. Να αναγνωρίζει το πληκτρολόγιο και να περιγράφει το ρόλο του στο κύκλωμα. Τόσο για τον έλεγχο του συστήματος συναγερμού (από τους χρήστες) όσο και για τον προγραμματισμό της κεντρικής μονάδας, είναι απαραίτητο ένα πληκτρολόγιο. Μας χρειάζεται ώστε να δίνουμε κάθε φορά τις εντολές προγραμματισμού στην κεντρική μονάδα που μπορεί να βρίσκεται κρυμμένη σε διαφορετικό χώρο από το πληκτρολόγιο για την αποφυγή της καταστροφής της. Το πληκτρολόγιο μπορεί να αντικατασταθεί από διακόπτη ή κλειδαριά (Keyswitch) ή κάποιο τηλεχειριστήριο ή να λειτουργεί παράλληλα με αυτά. Το πληκτρολόγιο είναι αναπόσπαστο τμήμα της κεντρικής μονάδας. Υπάρχουν δύο ειδών πληκτρολόγια: αυτά που έχουν οθόνη υγρών κρυστάλλων και αυτά που δεν έχουν. Τα πληκτρολόγια μέσω της οθόνης τους, δίνουν διάφορες πληροφορίες, όπως π.χ. αν το σύστημα είναι οπλισμένο ή όχι, ποιες ζώνες είναι ανοιχτές κάθε στιγμή, από ποια ζώνη ενεργοποιήθηκε ο συναγερμός. Μας ειδοποιούν επίσης, για πιθανές βλάβες κ.ά. Τα πληκτρολόγια που δεν διαθέτουν οθόνη, έχουν αντίστοιχα ενδεικτικά ή έχουν φωτιζόμενα πλήκτρα, τα οποία λειτουργούν ως ενδεικτικά. Στο πληκτρολόγιο, εκτός από τα αριθμητικά πλήκτρα μπορεί να υπάρχουν και κάποια άλλα βοηθητικά, όπως τα πλήκτρα κινδύνου (για φωτιά, ιατρική βοήθεια και ληστεία). Τα πλήκτρα αυτά χρησιμοποιούνται όταν ο συναγερμός δεν είναι οπλισμένος. Αν π.χ. πιεστεί το πλήκτρο για φωτιά, ενημερώνεται το κέντρο λήψης σημάτων, το οποίο ειδοποιεί άμεσα την πυροσβεστική υπηρεσία, χωρίς να χάνεται πολύτιμος χρόνος, ενώ παράλληλα μπορεί να ηχεί η εξωτερική σειρήνα, με χαρακτηριστικό διακεκομμένο ήχο, ειδοποιώντας τους γείτονες. Οι κατασκευαστές έχουν προβλέψει την περίπτωση αφόπλισης του συναγερμού, υπό απειλή. Κάποιος από τους κωδικούς, μπορεί να προγραμματιστεί για αφόπλιση υπό απειλή. Συνήθως επιλέγουμε τον ανάποδο κωδικό, δηλαδή αν ο κωδικός είναι το , ο απειλούμενος πληκτρολογεί Ο συναγερμός αφοπλίζεται, ειδοποιείται όμως το κέντρο λήψης σημάτων για αφόπλιση υπό απειλή, χωρίς να ηχήσουν οι σειρήνες. ΒΙΝΙΕΡΗΣ ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ 12

13 6. Να αναγνωρίζει ένα κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης (C.C.T.V.), από τι αποτελείται και να περιγράφει την αρχή λειτουργίας τους. Με τον όρο CCTV (Closed Circuit TV) ονομάζουμε ένα σύστημα από κάμερες που παρακολουθεί το χώρο που θέλουμε με προαιρετική δυνατότητα καταγραφής σε βίντεο. Η απλούστερη εγκατάσταση αποτελείται από: Μια κάμερα, μια οθόνη, μια ψηφιακή συσκευή καταγραφής (Digital Video Recorder ή DVR) Αυτό το βασικό σύστημα CCTV μπορεί να χρησιμοποιηθεί : - Για να ελεγχθούν πίσω πόρτες ή άλλες αυτόματες δίοδοι - Για να παρακολουθηθεί το μπροστινό μέρος ενός χώρου από ένα πίσω γραφείο. - Για τη παρακολούθηση διαρρηκτών. - Για την παρακολούθηση δραστηριότητας σε κοινόχρηστους χώρους - Για την φύλαξη πολλών εισόδων από έναν μόνο φύλακα Το κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης (CCTV), είναι ασφαλώς πολύ χρήσιμο αν το δούμε από την άποψη της ασφάλειας και επιτήρησης. Είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε ο πρωταρχικός σκοπός του είναι να καταγράφει και να αναπαράγει στιγμιότυπα ενός επιλεγμένου κτιρίου (σε πραγματικό χρόνο είτε σε μεταγενέστερη ημερομηνία, χάρη σε ότι σύστημα αποθήκευσης χρησιμοποιείται), ώστε να βεβαιωθούμε ότι δεν συμβαίνουν εγκληματικές δραστηριότητες, όπως κλοπή ή βίαιες ενέργειες, και ότι δεν υπάρχουν προβλήματα, όπως διαρροές ή πυρκαγιές στον συγκεκριμένο χώρο. ΒΙΝΙΕΡΗΣ ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ 13

14 7. Να αναγνωρίζει τους ανιχνευτές πυρασφάλειας και να περιγράφει την αρχή λειτουργίας τους. Θερμικοί πυρανιχνευτές που διακρίνονται σε: πυρανιχνευτές μέγιστης θερμοκρασίας: Ο πυρανιχνευτής μέγιστης θερμοκρασίας είναι ευαίσθητος στην αύξηση της θερμοκρασίας. Προκαλεί συναγερμό, όταν η θερμοκρασία φτάσει την προκαθορισμένη τιμή κατωφλίου. Η τιμή αυτή είναι 54 C, ή 75 C, ανάλογα με το είδος του περιβάλλοντα χώρου. Η αρχή λειτουργίας του στηρίζεται στην θερμική διαστολή δύο μετάλλων (διμεταλλικό έλασμα). θερμοδιαφορικούς αλλά και σε συνδυασμό αυτών των δύο τύπων: Έχει δύο θερμικούς αισθητήρες με τα ίδια χαρακτηριστικά, αλλά με διαφορετική θερμική αδράνεια. Αν η θερμοκρασία του χώρου αυξάνεται βαθμιαία, τότε και οι δύο αισθητήρες ανταποκρίνονται με τον ίδιο τρόπο. Στην περίπτωση ξαφνικής αύξησης της θερμοκρασίας, το ηλεκτρονικό κύκλωμα του πυρανιχνευτή θα διακρίνει ανισορροπία και θα προκαλέσει συναγερμό. Ο θερμοδιαφορικός είναι ευαίσθητος στον ρυθμό της αύξησης της θερμοκρασίας. Μικρή αύξηση θερμοκρασίας, δεν προκαλεί συναγερμό, γιατί μπορεί να θεωρηθεί μια φυσιολογική αύξηση της θερμοκρασίας μέσα στον χώρο. Έτσι, οι πηγές θερμότητας όπως οι σόμπες και τα θερμαντικά σώματα δεν προκαλούν ψευδείς συναγερμούς. Η μέγιστη τιμή του ρυθμού αύξησης της θερμοκρασίας κυμαίνεται 3-4 C ανά λεπτό. Όταν η θερμοκρασία του χώρου αυξάνεται πάνω από 5-6 C ανά λεπτό, τότε μόνο ο πυρανιχνευτής ενεργοποιείται. ΒΙΝΙΕΡΗΣ ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ 14

15 Πυρανιχνευτές ορατού καπνού που διακρίνονται σε: φωτοηλεκτρικούς πυρανιχνευτές ορατού καπνού με ή χωρίς αισθητήριο μέγιστης θερμοκρασίας (θερμοδιαφορικοί): Ο φωτοηλεκτρικός ανιχνευτής ορατού καπνού είναι ευαίσθητος στον καπνό που προκαλούν φωτιές από ξύλο που καίγεται, χαρτί, υφάσματα, έπιπλα και φωτιές που σιγοκαίνε. Η λειτουργία του βασίζεται στο φαινόμενο της διάθλασης του φωτός. Ο θάλαμος καπνού περιέχει έναν υπέρυθρο πομπό και δέκτη. Σε κατάσταση αναμονής (όταν δεν υπάρχει καπνός μέσα στον θάλαμο), ο δέκτης αντιλαμβάνεται μία συγκεκριμένη τιμή εκπομπής υπέρυθρων. Όταν ο καπνός εμφανιστεί στον θάλαμο, η τιμή αυτή διαφοροποιείται και ο πυρανιχνευτής ενεργοποιείται. πυρανιχνευτές ιονισμού: Ο πυρανιχνευτής ιονισμού διαθέτει και έναν δεύτερο ιονισμένο θάλαμο. Η εμφάνιση του καπνού αλλάζει την ροή των ιόντων του αέρα μέσα στον ιονισμένο θάλαμο. Ο πυρανιχνευτής διακρίνει την αλλαγή προκαλώντας συναγερμό. Ανιχνευτές φλόγας οι οποίοι αντιλαμβάνονται τη θερμική ακτινοβολία με συχνότητα διακύμανσης 5-30 Hz και ενεργοποιούνται όταν αυτή υπερβεί ένα όριο. Διακρίνονται σε: υπεριώδους ακτινοβολίας υπέρυθρης ακτινοβολίας 8. Να αναγνωρίζει το κομβίο πανικού και να περιγράφει το ρόλο του στο κύκλωμα. Μια ακόμη πρόσθετη λειτουργία που μπορεί να ενσωματωθεί στο κυρίως σύστημα, είναι το μπουτόν πανικού. Αποτελεί και αυτό στοιχείο εισόδου του συστήματος και λειτουργεί επικουρικά με το κυρίως σύστημα. Είναι ένα μικρό μπουτόν, που τοποθετείται σταθερά σε κάποιο σημείο του χώρου ή είναι φορητό. Όταν παρατηρηθεί κάποια ύποπτη κίνηση, η οποία δηλώνει πιθανή εισβολή, ο ιδιοκτήτης πατά το μπουτόν και η κεντρική μονάδα ενεργοποιείται, δίνοντας την εντολή στη σειρήνα να ηχήσει. Το μπουτόν πανικού, έχει διαδοθεί αρκετά στις μέρες μας, σε οικιακές εγκαταστάσεις. Η συνηθέστερη χρήση του είναι σε επαγγελματικούς χώρους, στους οποίους η είσοδος προσώπων είναι σχετικά ανεξέλεγκτη. Ένα αντίστοιχο μπουτόν πανικού χρησιμοποιείται στις τράπεζες και στις δημόσιες επιχειρήσεις που έχουν οικονομικές συναλλαγές με το κοινό. Η διαφορά σε αυτά τα μπουτόν εντοπίζεται στο ότι στις περιπτώσεις αυτές, δεν δίνεται σήμα στη σειρήνα να ηχήσει, αλλά στέλνει ένα σήμα ότι γίνεται ληστεία μη αντιληπτό από τα άτομα που βρίσκονται στο χώρο. Με τον τρόπο αυτό αποφεύγεται ο πανικός και ο τραυματισμός αθώων πολιτών. ΒΙΝΙΕΡΗΣ ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ 15

16 Λαμβάνοντας, ωστόσο, σοβαρά υπόψη τις ανομοιογένειες των εργαστηριακών υποδομών και τυχόν κενά σε εξοπλισμούς και προμήθειες, (φορητός πίνακας ασφαλείας), η εξέταση θα πρέπει να εστιάζει στην ικανότητα του υποψηφίου να περιγράφει τις αρχές λειτουργίας των βασικών στοιχείων ενός ηλεκτρονικού συστήματος ασφαλείας. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΟΥ ΜΕΡΟΥΣ Στην προφορική εξέταση του μαθήματος Ηλεκτρονικά Συστήματα Ασφαλείας: Στους εξεταζόμενους δίνονται εικόνες διαφόρων στοιχείων ηλεκτρονικών συστημάτων. Οι εξεταζόμενοι θα μπορούσαν επίσης να ερωτηθούν: Σχετικά με τις ιδιαιτερότητες χειρισμού διαφορετικών ηλεκτρονικών συστημάτων. Τι θα πρέπει να ληφθεί υπ όψιν, ποιου τύπου ανιχνευτές γνώριζαν ότι υπήρχαν στους χώρους εργασίας τους ή εντόπισαν κατά τη διάρκεια της πρακτικής άσκησης, αν η εμβέλειά τους επαρκεί για το χώρο φύλαξης, με βάση ποια κριτήρια επιλέχθηκαν, τι αποτελέσματα ασφάλειας είχαν, αν γνωρίζουν πώς λειτουργούν, ποια πρόληψη παρέχουν για ποιους κινδύνους, ποια τα στάδια ίσως της ενεργοποίησής τους κ.α. Οι αξιολογητές αξιολογούν την πληρότητα της απάντησης, την αναγνώριση των στοιχείων του συστήματος, τη γνώση λειτουργίας των εξαρτημάτων κτλ. ΒΙΝΙΕΡΗΣ ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ 16