Παρουσίαση για Ανάπτυξη Δυτικής Ελλάδας

Transcript

1 Παρουσίαση για Ανάπτυξη Δυτικής Ελλάδας Ημερίδα σε Αγρίνιο Αιτωλοακαρνανίας Ονομάζομαι Γιώργος Ντινόπουλος, είμαι διευθύνων σύμβουλος της τεχνικής εταιρίας ΘΕΜΕΛΗ ΑΕ και θα ήθελα κατ αρχή να ευχαριστήσω τον κ. Λουλούδη και την «Πελοπόννησο» καθώς και τον κ. Μπόκα και τον «Αχελώος TV» που μας έκαναν την τιμή να μας καλέσουν στην σημερινή ημερίδα. Η κύρια δραστηριότητα της ΘΕΜΕΛΗ είναι τα μεγάλα τεχνικά έργα κυρίως δημόσια. Έχουμε κατασκευάσει αυτοκινητόδρομους, σήραγγες, γέφυρες, σιδηρόδρομο, τραμ, δίκτυα κοινής ωφελείας, φράγματα, λιμενικά, βαθειές γεωτρήσεις, κλπ, και βεβαίως οικοδομικά. Στην περιοχή της Αιτωλοακαρνανίας έχουμε κάνει το 2000 περίπου ένα τμήμα περί τα 3 ~ 4 χλμ στην Παράκαμψη Αγρινίου (κοντά στο Κεφαλόβρυσο), τμήμα της σήραγγας του Αγ. Ηλία (για την Παραιόνια Οδό, από το πιο βόρειο σημείο της λιμνοθάλασσας Στάμνας Αιτωλικού, περί τα 2,5 χλμ ανατολικά), ενώ από το 2008 κατασκευάζουμε τα έργα του ΔΕΔΔΗΕ, τα δίκτυα δηλαδή της ΔΕΗ. Ταυτόχρονα πριν από 12 έτη περίπου, η ΘΕΜΕΛΗ ξεκίνησε την ενασχόληση με την ενέργεια και συγκεκριμένα με τα Αιολικά Πάρκα. Υποβάλλαμε την πρώτη μας αίτηση για χορήγηση Άδειας Παραγωγής το 2001, για το Αιολικό Πάρκο Ξεροβούνι στην ομώνυμη κορυφογραμμή, κοντά στο χωριό Πλάτανος, περί τα 25 χλμ βόρεια της Ναυπάκτου.

2 Το Ξεροβούνι είναι το πρώτο μας Αιολικό Πάρκο, του οποίου η κατασκευή ξεκίνησε στο τέλος του 2010 και ολοκληρώθηκε, μετά από περίπου 2 έτη, στο τέλος του Η ισχύς του είναι 17MW, αναπτύσσεται σε υψόμετρο περί τα μ. και περιλαμβάνει 20 Α/Γ, Κτίριο Ελέγχου, έργα οδοποιίας, γραμμή σύνδεσης περί τα 25 χλμ και Υ/Σ στο Θέρμο, για την μετατροπή της μέσης τάσης των 20 kv σε υψηλή στα 150 kv. Η αδειοδότηση μας πήρε μόλις 9 χρόνια, από το 2001 μέχρι το Από αυτά, μόνο τα 2 τελευταία εκπονήσαμε μελέτες που ουσιαστικά χρησιμοποιήθηκαν από τη ΘΕΜΕΛΗ στην κατασκευή. Να σημειώσω τέλος ότι μέσα στα 5 πρώτα, πιο ανεπτυγμένα Αιολικά Έργα μας, περιλαμβάνονται 3 στον Νομό Αιτωλοακαρνανίας: το ήδη κατασκευασμένο Ξεροβούνι 17MW, το δεύτερο στη σειρά Περγαντί (40MW, περίπου 9,5χλμ δυτικά της Παλαίρου και 15χλμ ΝΑ της Βόνιτσας), που ελπίζουμε να ξεκινήσουμε φέτος και ο Προφήτης Ηλίας (επίσης 17MW, στα σύνορα με τη Φθιώτιδα και τη Φωκίδα). Έχοντας λοιπόν κάποια εμπειρία πλέον στα Αιολικά Πάρκα, έχω να συνεισφέρω σήμερα την ανάπτυξη δύο θεμάτων: 1. Κατά πόσον συμμετέχει και συνεισφέρει ένα Αιολικό Πάρκο στην ανάπτυξη της περιοχής εγκατάστασής του? 2. Αν πράγματι συνεισφέρει, τι θα μπορούσαμε να κάνουμε για να επιταχύνουμε την υλοποίησή του, αλλά και των υπόλοιπων αναπτυξιακών επενδύσεων γενικότερα?

3 Α. Αναφορικά με την συνεισφορά: Δυστυχώς τα Αιολικά Πάρκα, όπως και οι περισσότερες εγκαταστάσεις παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, απασχολούν πολύ λίγο προσωπικό κατά την λειτουργία τους. Από την άποψη της απασχόλησης λοιπόν, ναι μεν η συνεισφορά κατά την λειτουργία δεν είναι ιδιαίτερα σημαντική αλλά η συνεισφορά κατά την κατασκευή είναι αξιοσημείωτη. Αυτό διότι τα Αιολικά Πάρκα απαιτούν υψηλή επένδυση, σχεδόν το 1/3 της οποίας αφορά επί τόπου εργασίες, που λόγω της απομακρυσμένης θέσης των Πάρκων υλοποιούνται πάντα σε κάποια βουνοκορφή μεγάλο ποσοστό διοχετεύεται στην τοπική κοινωνία. Καμία άλλη δε επένδυση δεν μοιράζει τμήμα των εσόδων της για όσο λειτουργεί, στην τοπική κοινωνία. Δια νόμου τα Αιολικά Πάρκα παρέχουν το 3% των εσόδων τους στους δημότες και στο δήμο εγκατάστασης. Σημειώνω ότι το 3% είναι ιδιαίτερα σημαντικό. Οποιοσδήποτε μέτοχος μίας μεγάλης παραγωγικής μονάδας θα ήταν ευτυχής αν είχε εξασφαλισμένη μία κερδοφορία 3% επί του τζίρου. Έτσι τελικά, μέχρι και 20% του κόστους κατασκευής ή των εσόδων για 10 έτη, μπορεί να περάσει στην τοπική κοινωνία. Β. Θεωρώντας λοιπόν ότι η δημιουργία ενός Αιολικού Πάρκου είναι θετική και συμβάλλει ουσιαστικά στην ανάπτυξη της περιοχής εγκατάστασης, τι θα μπορούσε να γίνει για να βοηθηθεί ο εν λόγω τομέας? Πρόσφατα στο σπίτι ενός φίλου, συζητώντας για τα ενεργειακά έργα, κάποιος διατύπωσε την άποψη ότι όλες οι αδειοδοτήσεις, για τις οποίες ξοδέψαμε 10 έτη (!), είναι εντελώς άχρηστες. Δεν εξυπηρετούν σε τίποτα τον επενδυτή,

4 αλλά ούτε προσφέρουν κάτι στην κοινωνία ή στο κράτος. Η άποψη αυτή με ενόχλησε αρκετά και αντεπιχειρηματολόγισα έντονα. Δεν είναι κι εύκολο να παραδεχθείς ότι 10 έτη εργασίας ήταν εντελώς άχρηστα και δεν εξυπηρέτησαν τίποτα. Αργότερα, αναλύοντας αυτή τη θέση, αναλογιζόμουν την αδειοδοτική διαδικασία ενός Αιολικού Πάρκου. Χονδρικά: Άδεια Παραγωγής, Προσφορά Σύνδεσης, ΜΠΕ - Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (με τις γνωμοδοτήσεις της) & ΜΠΕ για τον Υ/Σ (αν έχει), Έγκριση Επέμβασης και τέλος Άδεια Εγκατάστασης. Γνωρίζοντας πλέον τη διαδικασία και το τι ελέγχεται για να εγκριθεί κάθε στάδιό της, μπορώ πράγματι να βεβαιώσω ότι δεν απαιτείται σχεδόν τίποτα απ όλα αυτά. Και ας δώσω κάποια επιχειρήματα γι αυτό. Ας πάρουμε το στάδιο της Άδειας Παραγωγής. Η ΡΑΕ ελέγχει 4 πράγματα: ότι πράγματι φυσάει, ότι ο επενδυτής έχει οικονομική δυνατότητα, ότι τηρείται το χωροταξικό και ότι δεν έχει άλλος Άδεια για την ίδια περιοχή. 1. Τι την ενδιαφέρει τη ΡΑΕ αν φυσάει? Του επενδυτή τα χρήματα του επενδυτή το πρόβλημα. Είναι σίγουρο ότι κανείς δεν θα επενδύσει κάπου που δεν φυσάει. 2. Γιατί να «αποδειχθεί» η οικονομική επιφάνεια? Αν δεν έχει τα κεφάλαια ας

5 μην το φτιάξει. 3. Όσον αφορά το χωροταξικό, ελέγχεται 3 φορές: στην Άδεια Παραγωγής, στην ΜΠΕ και στην Άδεια Εγκατάστασης. Για να μην αναφέρουμε τον κάθε πολίτη, που με μία προσφυγή στο ΣτΕ έχει σίγουρα σταματήσει το έργο που δεν τηρεί τις προϋποθέσεις του χωροταξικού. 4. Γιατί να μην πάρουν και 4 και 14 άδεια για την ίδια κορυφή? Όποιος προλάβει πρώτος, εγκαθιστά το δικό του πάρκο. Η ΡΑΕ θα έπρεπε μόνο να γράφει τον επενδυτή στο μητρώο και να τον αναρτά στον χάρτη της στο INTERNET ώστε ο κάθε ενδιαφερόμενος να βλέπει ποιοι ασχολούνται με την κάθε κορυφή και να αποφασίσει αν θέλει να ασχοληθεί και αυτός. Ας μην αναφερθώ λεπτομερώς στο στάδιο της Προσφοράς Σύνδεσης. Άλλη άχρηστη διαδικασία που παίρνει κανά χρόνο, όπου το μόνο χρήσιμο κομμάτι της μπορεί να διευθετηθεί πολύ πιο εύκολα: μία δημοσίευση στο INTERNET για την ελεύθερη χωρητικότητα του κάθε τμήματος του δικτύου, αρκεί για να αντιληφθεί ο επενδυτής αν προφταίνει να χωρέσει να συνδεθεί. Το τρίτο -χονδρικά- στάδιο είναι η ΜΠΕ και η ΕΠΟ, που αν και είναι λίγο taboo θα αναφερθώ και σ αυτές. Όλα τα δημόσια έργα έχουν πλέον ΕΠΟ. Οι παλαιοί δρόμοι δηλαδή που δεν είχαν βλάπτουν με κάποιο τρόπο το περιβάλλον που δεν το βλέπουν οι νέοι? Και με ποιον τρόπο μπορεί να βλάψει το περιβάλλον ένα Αιολικό Πάρκο? Άμα χύσεις τα λάδια από τα μηχανήματα στο έδαφος. Αλλά αυτό έτσι κι αλλιώς απαγορεύεται από τη νομοθεσία. Δηλαδή άμα το γράφουν και οι Π.Ο. απαγορεύεται καλλίτερα ή περισσότερο?

6 Και σε κάθε περίπτωση τι χρειάζονται όλες αυτές οι γνωμοδοτήσεις στην ΜΠΕ? Γιατί να γνωμοδοτήσει η Πολεοδομία? Γιατί το Δασαρχείο? Αφού θα βγάλεις Έγκριση Επέμβασης για να πληρώσεις το δικαίωμα χρήσης. Ο ΕΟΤ γιατί να γνωμοδοτήσει? Ακόμα και για τις Αρχαιολογίες μία απλή ενημέρωση φτάνει. Και ας διαλέξει ο επενδυτής αν θέλει να ζητήσει βεβαίωση ότι δεν υπάρχουν γνωστές αρχαιότητες στο Πάρκο του ή αν θέλει να αναλάβει αυξημένο κίνδυνο να του σταματήσει το έργο η Αρχαιολογία, που έτσι κι αλλιώς διά νόμου θα επιβλέπει τις εκσκαφές του. Ας ήταν προαιρετική και η ΜΠΕ, τουλάχιστον για τις συνηθισμένες περιπτώσεις. Ας επέλεγε ο επενδυτής αν με την ΕΠΟ θέλει να προσφέρει στις Τράπεζές του μία επιπλέον εξασφάλιση, ότι μειώνει τις πιθανότητες να τον σταματήσει κάποιο δικαστήριο. Όλοι θα ήθελαν ΕΠΟ, που θα εκδίδονταν πολύ πιο γρήγορα, πολύ πιο εύκολα και πολύ πιο σωστά. Δεν θα αναφερόμουν τόσο έντονα κατά της ΜΠΕ αν -μαζί με την ΡΑΕ- δεν ήταν η «ναυαρχίδα» των καθυστερήσεων της αδειοδοτικής διαδικασίας. Δεν θα διάλεγα επίσης να μιλήσω κατά της αδειοδοτικής διαδικασίας σήμερα, αν δεν ήταν πραγματικότητα ένα αξιοσημείωτο γεγονός. όλες οι ουσιαστικές μελέτες που απαιτούνται για την κατασκευή, γίνονται μετά ή τουλάχιστον ανεξάρτητα από την Άδεια Εγκατάστασης. Η αδειοδοτική διαδικασία δεν έχει καμία επαφή με την πραγματικότητα. Και συγκεκριμένα: 1. Δεν υπάρχει περίπτωση να βρεις χρήματα αν δεν έχεις εκπονήσει μία σοβαρή Ενεργειακή Ανεμολογική Μελέτη. Όχι αυτή που ζητάει η ΡΑΕ, 1 10μετρο ιστό για 6 μήνες. Ιστοί σε 2~3 θέσεις, για 1~2 έτη με τουλάχιστον

7 30μ ύψος. Δεν σου πουλάνε ανεμογεννήτριες οι κατασκευαστές αν δεν έχεις τις μετρήσεις αυτές. 2. Δεν μπορείς φυσικά να κατασκευάσεις δίκτυο διασύνδεσης χωρίς μελέτη. Πουθενά δεν απαιτείται και κανείς, ούτε η ΔΕΗ, δεν την εγκρίνει. 3. Δεν μπορείς να κάνεις Υ/Σ χωρίς τις κατάλληλες Η/Μ μελέτες. Τις εγκρίνει ο ΑΔΜΗΕ, για να συνδέσει στο δίκτυο, αλλά δεν απαιτούνται για την αδειοδότηση. 4. Δεν μπορείς να θεμελιώσεις τις Α/Γ χωρίς μελέτη. Δεν απαιτείται για την αδειοδότηση μέχρι και την Άδεια Εγκατάστασης, την υποβάλλεις μετά για την Οικοδομική Άδεια. Δεν υπάρχει όμως αμφιβολία ότι η Πολεοδομία δεν διαθέτει την τεχνογνωσία να την ελέγξει. Έτσι κι αλλιώς όμως τις ελέγχουν οι κατασκευαστές των Α/Γ οι οποίοι σου δίνουν και τις προδιαγραφές. 5. Γεωτεχνική μελέτη. Δεν γίνεται μελέτη θεμελίωσης χωρίς αυτή, την οποία δεν ζητάει κανείς. 6. Την μελέτη οδοποιίας την ελέγχει το Δασαρχείο. Πλην όμως, ο έλεγχος αυτός δεν χρειάζεται. Αν δεν τηρήσεις τις -πιο σφιχτές- προδιαγραφές που σου θέτει ο κατασκευαστής των Α/Γ, δεν ανεβαίνουν οι Α/Γ. Ακόμα όμως κι αν ανέβαιναν, που ζημιώνεται το κοινωνικό σύνολο αν εσύ φτιάξεις -με έξοδά σου- έναν έστω πιο απότομο δρόμο, εκεί που δεν υπήρχε τίποτα? 7. Κανένα βεβαίως τμήμα της αδειοδοτικής διαδικασίας δεν ζητάει ή ελέγχει ή έστω γνωρίζει ότι υπάρχουν, μελέτες συμβατότητας εξοπλισμού, γειώσεων, τηλεπικοινωνιών και SCADA, ασφαλιστικών διατάξεων, κλπ. Ούτε ελέγχει κανείς αυτά που είναι το Α και το Ω της περιβαλλοντικής εξασφάλισης: υδραυλική μελέτη οδοποιίας και μελέτη ισοζυγίου

8 χωματισμών, για να μην αφήσει ο επενδυτής το βουνό γεμάτο τρύπες ή μπάζα, αν του λείψουν ή περισσέψουν χώματα. Συνοψίζοντας: - Όλα όσα ζητάει η Αδειοδοτική Διαδικασία είναι άχρηστα και - Όλα όσα πραγματικά απαιτούνται, ούτε ζητούνται ούτε ελέγχονται και παρά τούτο γίνονται, και απαραιτήτως και σωστά. Άρα η αδειοδοτική διαδικασία είναι λάθος και αχρείαστη. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι πρέπει να αλλάξει για να συμπεριλάβει αυτά που πραγματικά χρειάζονται, αφού αυτά γίνονται σωστά έτσι κι αλλιώς. Και τι σχέση έχουν όλα τα προαναφερθέντα με την Ανάπτυξη και τον Σχεδιασμό της στην Αιτωλοακαρνανία? Καμία δεν θα είχαν αν αφορούσαν μόνο τα Αιολικά Πάρκα της ΘΕΜΕΛΗ ή μόνο τα Αιολικά Πάρκα γενικά ή μόνο την Αιτωλοακαρνανία. Αφορούν όμως όλη τη Χώρα και βρίσκουν εφαρμογή σε όλα τα θέματα. Από τα πιο μικρά ιδιωτικά έργα, μέχρι τις πιο μεγάλες αναπτυξιακές επενδύσεις. ΝΑ ΞΕΚΟΛΛΗΣΟΥΜΕ. Δεν μας χρειάζεται τίποτα απ όλα αυτά. Να τα ελαφρώσουμε όλα. Τις επενδύσεις δεν μπορείς να πας να τις φέρεις με το ζόρι (εκτός κι αν τους τάξεις ότι θα μπορέσουν να παρανομήσουν). Μπορείς όμως να διαμορφώσεις το περιβάλλον για να έρθουν μόνες τους. Ευχαριστώ.