ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ Γ' ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑ.Λ. Β 20 ΜΑΪΟΥ 2013 ΕΝ ΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Transcript

1 ΘΕΜΑ Α1 ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ Γ' ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑ.Λ. Β 20 ΜΑΪΟΥ 2013 ΕΝ ΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ α. Σχολ. βιβλίο σελ << Και οι Οθωµανοί... της χώρας >>. β. Σχολ. βιβλίο σελ. 140 << Μετά το Ψυχρός Πόλεµος >>. γ. Σχολ. βιβλίο σελ. 154 << Τον Μάιο του δικαιωµάτων >>. ΘΕΜΑ Α2 α. 6 β. 7 γ. 3 δ. 2 ε. 1 ΘΕΜΑ Β1 α). Σχολ. βιβλίο σελ. 85 << Στο συνέδριο Ειρήνης... Τζόρτζ>> (προαιρετικά). << Κατευθηντήριοι στόχοι... εθνότητες >>. β). Σχολ. βιβλίο σελ. 85 << Η συνθήκη των Βερσαλλιών.. δυνατότητές της>> ΘΕΜΑ Β2 α). Σχολ. βιβλίο σελ. 120 << Η επικράτηση... Μέσης Ανατολής >>.

2 β). Σχολ. βιβλίο σελ. 121 << Η σηµασία... ρωσικού χειµώνα >> ΘΕΜΑ Γ1 Στο παραπάνω κείµενο γίνεται λόγος για το Πρωτόκολλο της Ανεξαρτησίας 22 Ιανουαρίου / 3 Φεβρουαρίου Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι στη ιάσκεψη του Λονδίνου κατόπιν προτάσεως των άγγλων διακυρήχθηκε η πολιτική ανεξαρτησία της Ελλάδας µε το άρθρο 1 του πρωτοκόλλου το οποίο υπογράφτηκε από την Αγγλία, τη Γαλλία, και τη Ρωσία. Το εν λόγω άρθρο όριζε ότι η Ελλάδα ήθελε να σχηµατίσει ανεξάρτητο Κράτος έχοντας δικαιώµατα πολιτικά, διοικητικά και εµπορικά όπως ακριβώς προσήκει σε µία παντελώς ανεξάρτητη χώρα. Τα προαναφερθέντα επιβεβαιώνονται από τις γνώσεις µας καθώς η Ελλάδα της εποχής απέκτησε πολίτευµα που ήταν εφικτό µε τα τότε δεδοµένα καθώς επίσης εφικτή ήταν η λύση που εξασφαλίστηκε στο ζήτηµα της ανεξαρτησίας και της εδαφικής έκτασης της νέας χώρας. (Πρωτόκολλο Ανεξαρτησίας 22 Ιανουαρίου / 3 Φεβρουαρίου 1830). Η Ελλάδα υπήχθη σε καθεστώς εγγύησης της εδαφικής της ακεραιότητας, της εθνικής της ανεξαρτησίας και του µοναρχικού πολιτεύµατος µε το οποίο προικοδοτήθηκε από τις τρείς µεγάλες δυνάµεις της Ευρώπης µε τα µεγαλύτερα συµφέροντα στην Εγγύς Ανατολή, τη Βρετανία, τη Γαλλία και τη Ρωσία. Ακολούθως σύµφωνα µε το άρθρο 2 του πρωτοκόλλου η γραµµή των συνόρων της Ελλάδας ξεκινά από τις εκβολές του Αχελώου καταλήγει στο όρος Αρτοτίνα, από εκεί ακολουθεί µέχρι το όρος Οίτης έως τη Λαµία. Αξίζει να σηµειωθεί ότι η συνοριακή γραµµή του πρωτοκόλλου της 3ης Φεβρουαρίου 1830 αφήνει εκτός Ελλάδος µεγάλο τµήµα της Στερεάς Ελλάδας και ιδιαίτερα της υτικής γεγονός το οποίο παραλείπεται στις γνώσεις µας καθώς η Ελλάδα περιλάµβανε τη Στερεά Ελλάδα, την Πελοπόνησσο και τις Κυκλάδες. Επιπροσθέτως, γνωρίζουµε ότι έµειναν εκτός του ελληνικού κράτους η Κρήτη, τα αγγλοκρατούµενα Επτάνησα, τα νησιά του βόρειου και ανατολικού Αιγαίου, τα ωδεκάνησα και οι βορείως των χερσαίων ελληνικών συνόρων ιστορικές ελληνικές χώρες, η Θεσσαλία, η Ήπειρος, η Μακεδονία και η Θράκη. Έµειναν επίσης εκτός ελληνικού κράτους και οι ακµαίες ελληνικές κοινότητες στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές και ασιατικές κτήσεις του Οθωµανού σουλτάνου. Η µικρή Ελλάδα της εποχής ήταν ο <<αρραβώνας>> του <<περιούσιου λαού>> µε τον Κύριό του για τη µέλλουσα

3 ολοκλήρωση της απελευθέρωσης όλων των Ελλήνων, σύµφωνα µε µεταγενέστερη ευσεβή εθνική ευχή. Επιπλέον, όσον αφορά στη µορφή του πολιτεύµατος, το άρθρο 3 του Πρωτοκόλλου όριζε ότι η Ελληνική Κυβέρνηση ήθελε να είναι µοναρχική και κληρονοµική και ήθελε να εµπιστευθεί σε έναν Ηγεµόνα την αρχηγία της χώρας ο οποίος θα έφερε τον τίτλο Ηγεµών Κυρίαρχης της Ελλάδας. Τα παραπάνω επιβεβαιώνονται από τις γνώσεις µας µε τη διαφορά ότι υπάρχουν επιπρόσθετες πληροφορίες όπως ότι το πολίτευµα των Ελλήνων διαµόρφωσαν εν τέλει οι << φυσικοί ηγέτες >> του τόπου, οι πρόκριτοι, οι αρχιερείς και οι καπετάνιοι, µε την συνδροµή των προκοµµένων του έθνους, των λογίων. Αυτοί ήταν τότε οι << πολιτικώς ενήλικες >> και αυτοί ήλεγχαν την επαναστατική εξουσία, αυτοί στήριξαν την επανάσταση, χωρίς δε τη στήριξή τους µπορεί να θεωρηθεί βέβαιο ότι η επανάσταση θα είχε καταρρεύσει. Ήταν το <<παλαιό σύστηµα>> των προεστών και των αρχιερέων. Συγκεντρωτικό και πατερναλιστικό, δυνάµει αντιπροσωπευτικό, ήταν το <<σύστηµα>> που παρέλαβε ο Ιωάννης Καποδίστριας, όταν έφθασε στην Ελλάδα το 1828, ύστερα από πρόσκληση της Γ Εθνοσυνέλευσης και τη συναίνεση των µεγάλων δυνάµεων της Ευρώπης. Ο Καποδίστριας στο µικρό διάστηµα της διακυβέρνησής του ( δολοφονήθηκε στο Ναύπλιο το 1831 ) έθεσε τις βάσεις της οικονοµίας, της δηµόσιας διοίκησης και δικαιοσύνης, του στρατού και της εκπαίδευσης. Προϊόν του καιρού και των πολιτικών συνθηκών που επικρατούσαν ήταν και η προικοδότηση της Ελλάδας µε µοναρχικό πολίτευµα το εν ήταν το πολίτευµα αυτό αντίθετο προς την εκπεφρασµένη δια των αντιπροσώπων του βούληση του ελληνικού λαού αντίθετη πρός αυτή τη βούληση ήταν η απουσία Συντάγµατος. Ο πρώτος ηγεµόνας των Ελλήνων, ο Όθων, γιος του Φιλέλληνα βασιλιά της Βαυαρίας, Λουδοβίκου των Βιτελσβάχων έγινε δεκτός στην καθηµαγµένη από τον πόλεµο Ελλάδα, σύµφωνα µε όλες τις διαθέσιµες µαρτυρίες, ως µεσσίας µε ανακούφιση και ενθουσιασµό. Η ευτυχής κατάληξη του σκληρού δεκαετούς αγώνα για την ελευθερία και ο ροµαντισµός που είχε εισβάλλει ορµητικός στην Ελλάδα επέτρεπαν στους Έλληνες του νέου βασιλείου εκδηλώσεις ανυπόκριτης χαράς και αισιοδοξίας για το µέλλον. Τέλος, το άρθρο 8 του πρωτοκόλλου όριζε ότι κάθε µια απο τις τρεις δυνάµεις φυλλούσε την εξουσία και εγγυόταν σχετικά µε το σύνολο των προηγούµενων συµβιβασµών και άρθρων και ότι οι πράξεις σχετικά µε τις εγγυήσεις αν γινόταν θα

4 συντάσσονταν χωριστά. Τα όσα περιλαµβάνει το άρθρο 8 επιβεβαιώνονται από τις γνώσεις µας καθώς το καθεστώς της εγγύησης ισοδυναµούσε µε ψιλή εποπτεία της χώρας και του µέλλοντός της απο τις τρείς µεγάλες δυνάµεις και επέτρεπε παρεµβάσεις τους στην άσκηση της εθνικής της πολιτικής. Το κείµενο κλείνει δηλώνοντας εµφατικά την αµφισηµία του πρωτοκόλλου καθώς οι Μεγάλες υνάµεις έβλεπαν σε αυτό την οριστική λύση ενοχλητικού ζητήµατος, ενώ αντίθετα οι Έλληνες το ξεκίνηµα του ελεύθερου πολιτικού βίου της χώρας. ΘΕΜΑ 1 Στο Κείµενο Α γίνεται λόγος για την ευηµερία της δεκαετίας του '20 η οποία δηµιουργήθηκε από τη µαζική κατανάλωση και τη µαζική παραγωγή αγαθών. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι περισσότεροι άνθρωποι ήταν σε θέση να αγοράσουν προϊόντα όπως αυτοκίνητα, ηλεκτρικές συσκευές, ραδιόφωνα, ενδύµατα από συνθετικά υλικά, τα οποία κατασκευάζονταν µε τη βοήθεια χηµείας. Επιπροσθέτως, δινόταν µεγαλύτερη έµφαση στον ελεύθερο χρόνο γεγονός το οποίο οφειλόταν στην επικράτηση του οχταώρου µε αποτέλεσµα να µην είναι προνόµιο πλέον µόνο των πλουσίων. Τέλος, παρατίθεται η πληροφορία ότι οι παραθεριστές γέµιζαν τα παραθαλάσσια θέρετρα της Ευρώπης και ότι το ποδόσφαιρο άρχισε να κερδίζει έδαφος και εντυπώσεις µε αποτέλεσµα να χτίζονται τεράστια στάδια σε όλη τη Ευρώπη. Τα παραπάνω επιβεβαιώνονται εµµέσως από τις γνώσεις µας. Πιο συγκεκριµένα, η εξέλιξη των σχέσεων µεταξύ των κρατών - µελών της διεθνούς κοινωνίας, ιδιαίτερα στον ευαίσθητο χώρο της Ευρώπης, δεν ήταν ανεξάρτητη από την αντίστοιχη διαµόρφωση των όρων της οικονοµικής και κατ' επέκταση, της κοινωνικής ζωής. Παρά τις δυσκολίες, που ήταν εύλογο να προκαλέσει η µετάβαση από την οικονοµία του πολέµου σ' αυτήν της ειρήνης, η πρώτη µεταπολεµική δεκαετία σφραγίζεται από την επίτευξη µιας αισθητής οικονοµικής ανάκαµψης. Αν και διαφορετική κατά χώρες και παραγωγικούς τοµείς, η βιοµηχανική παραγωγή αυξανόταν κατά 50% στην ευρύτερη έκταση της Ευρώπης και των Ηνωµένων Πολιτειών της Αµερικής. Από το Κείµενο Β, ωστόσο, πληροφορούµαστε για τα όρια της ευηµερίας και για το γεγονός ότι δεν αποτελεί πανευρωπαϊκό φαινόµενο. Ειδικότερα, επισηµαίνεται ότι όσες χώρες ζούν από τη γεωργία και την εξαγωγή αγροτικών προϊόντων υποφέρουν

5 από την πτώση των τιµών καθώς και τη συσσώρευση αποθεµάτων γεγονός που επιβεβαιώνεται και από τις γνώσεις µας. Η κεντρική και ανατολική Ευρώπη από την οποία το υπόλοιπο κοµµάτι της ηπείρου αντλούσε πριν από τον πόλεµο το µισό των εισαγωγών του σε σιτάρι περιορίστηκε µόλις στο 10 % της αγοράς λόγω του αµερικάνικου ανταγωνισµού. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόµα και στη Γαλλία οι αγρότες δυσκολεύονται να συναγωνιστούν τα ξένα προϊόντα όπως και στη Γερµανία όπου οι αγρότες καταλήγουν καταχρεωµένοι και υποθηκεύουν τη γη τους. Επιπροσθέτως, γνωρίζουµε ότι εκδηλώνονταν αρνητικοί κραδασµοί που προκαλούσαν αφενός η αρνητική ρευστότητα στην Κεντρική και στην Ανατολική Ευρώπη και αφετέρου οι πιέσεις για την αποπληρωµή των πολεµικών χρεών και των πολεµικών αποζηµιώσεων τις οποίες όφειλαν να καταβάλλουν οι ηττηµένοι στους νικητές. Επιπλέον, µε την πάροδο των ετών αναφαίνονταν ολοένα και περισσότερο τα προβλήµατα που συνάπτονταν µε τις νέες οικονοµικές εξελίξεις στην Ευρώπη : πρώτον, η δυσχέρεια στην εφεύρεση αγορών για τα βιοµηχανικά αγαθά που παράγονταν µε αυξηµένους ρυθµούς και, δεύτερον, η δυσπραγία του αγροτικού κόσµου εξαιτίας της µείωσης των τιµών των αγροτικών προϊόντων. Στο πλαίσιο εντούτοις της διασφάλισης των συνθηκών ειρήνης και σταθερότηας πιστευόταν ότι θα ήταν δυνατό να αντιµετωπιστούν και τα προβλήµατα αυτά µε µεθόδους δηµοκρατικές. Επιµέλεια : Γιόρτσιου Χρυσάνθη Ιστορικός