Ομιλία Μαρίνας Κούκου Εκδήλωση Κεντρικού Γραφείου Γυναικών ΠΕΟ Αθλητικό Κέντρο Τράπεζας Κύπρου Κυριακή 15 Μαρτίου 2015 Αγαπητές/τοι προσκεκλημένοι Αγαπητές συναδέλφισσες και συνάδελφοι, Σας καλωσορίζω και εγώ στην σημερινή μας εκδήλωση και σας εύχομαι υγεία, δύναμη και καλούς αγώνες. Η εκδήλωση μας αυτή είναι αφιερωμένη στην 8 η του Μάρτη. Αφιερωμένη στην ημέρα που έχει καθιερωθεί στην συνείδηση της κοινωνίας, σε ολόκληρο τον κόσμο, ως η Μέρα της Γυναίκας. Μια μέρα με ουσιαστικό νόημα με το οποίο το συνδικαλιστικό κίνημα της ΠΕΟ ταυτίζεται και δραστηριοποιείται έντονα για να το μεταφέρει στα χιλιάδες μέλη της. Για να μεταφέρει το μήνυμα ότι ο αγώνας για ισότητα είναι πρώτιστα ταξικός και για να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις και οι ανισότητες σε βάρος των εργαζομένων, ανδρών και γυναικών απαιτείται αγώνας και συλλογική δράση. Η εξέγερση των εργατριών των υφαντουργείων της Νέας Υόρκης το 1857 είναι ένα ιστορικό σημείο αναφοράς όχι μόνο για την χάραξη της πορείας προς την ισότητα αλλά και ορόσημο στους αγώνες ολόκληρης της εργατικής τάξης ενάντια στην εκμετάλλευση και την καταπίεση. Είναι η αφορμή που μας δίνεται κάθε χρόνο για να τιμήσουμε τις πρωτοπόρες αγωνίστριες που άφησαν ανεξίτηλη την σφραγίδα τους στους αγώνες του εργατικού κινήματος. Είναι η αφορμή για να τιμήσουμε την απλή γυναίκα του σήμερα, εργαζόμενη, μετανάστρια, μητέρα, συνταξιούχα, μονογονιό, πολύτεκνη, που αγωνίζεται για την καθημερινότητα σε ένα κόσμο όπου όλο και περισσότερο δείχνει το σκληρό του πρόσωπο στους ανθρώπους του κόπου και του μόχθου.
Είναι επίσης η αφορμή για τον ετήσιο απολογισμό της πορείας μας προς την ισότητα και επανατοποθέτησης των στόχων μας. Αγαπητές συναδέλφισσες, Το σύνθημα κάτω από το οποίο επιλέξαμε φέτος να πραγματοποιήσουμε την εκστρατεία μας είναι «Δικαίωμα στην εργασία- Ζωή με αξιοπρέπεια και ισότητα», σίγουρα δεν είναι τυχαίο. Σε μια περίοδο όπου η οικονομική κρίση μαστίζει την κυπριακή κοινωνία, όπου οι πολιτικές και τα μέτρα που επιβάλλονται, χαρακτηρίζονται από τη νεοφιλελεύθερη ιδεολογία της κυβέρνησης και των κυρίαρχων κύκλων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θέτουν σε κίνδυνο πολλά μας δικαιώματα που κατακτήθηκαν μέσα από πολύχρονους, σκληρούς αγώνες. Πρώτα και κύρια το δικαίωμα στην εργασία δεν διασφαλίζεται για πολλούς συνανθρώπους μας με αποτέλεσμα να οδηγούνται στην φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμός αφού η μόνη πηγή εισοδημάτων τους ήταν ο μισθός από την εργασία τους. Εξαναγκάζονται σε πρωτόγνωρους τρόπους διασφάλισης της επιβίωσης αυτών και των παιδιών τους που βασίζεται στην ευαισθησία της κοινωνίας και στην φιλανθρωπία. Ζουν κάτω από το φόβο και την απειλή να χάσουν το δικαίωμα στη στέγη, το δικαίωμα να μορφώσουν τα παιδιά τους, το δικαίωμα σε μια αξιοπρεπή ζωή στον τόπο τους και πολλοί αναγκάζονται να μεταναστεύσουν για να μην δουν την οικογένεια τους στην εξαθλίωση. Όταν μιλάμε για οικονομικά προβλήματα και κοινωνικά φαινόμενα και για να περιγράψουμε το μέγεθος και την έκταση τους επιστρατεύουμε στοιχεία, αριθμούς για να τα τεκμηριώσουμε. Όμως χρειάζονται αριθμοί για να κατανοήσουμε την κατάσταση? Φτάνει μόνο να κοιτάξουμε στο σπίτι μας, στην γειτονιά μας να δούμε ότι η ανεργία είναι πλέον μάστιγα για τον αδελφό μας, την κόρη μας, τους γονιούς μας, ότι ο γείτονας περιμένει το πακέτο από το κοινωνικό παντοπωλείο, ότι κάποια ζευγάρια δεν κοιμούνται το βράδυ γιατί δεν έχουν να πληρώσουν το δάνειο τους και θα χάσουν το σπίτι τους ή θα αναγκαστούν να σταματήσουν τα παιδιά τους από τις σπουδές τους ή ο
ότι ενοικιαστής θα τους βγάλει από το σπίτι γιατί έχουν καθυστερημένα ενοίκια ή ότι τους έχουν κόψει το ρεύμα κ.λ.π. Δεν είναι υπερβολές συναδέλφισσες, είναι περιπτώσεις που έρχονται καθημερινά κοντά μας. Είναι συναδέλφισσες και συνάδελφοι μας που όλη τους την ζωή εργάζονταν και ζούσαν με αξιοπρέπεια και τώρα αντί το κράτος να έρθει να τους στηρίξει μειώνει όλο και περισσότερο τις κοινωνικές παροχές και τις υπηρεσίες του σε όλους τους τομείς. Οι αποφάσεις και οι χειρισμοί τους έχουν αποσυντονίσει τις υπηρεσίες κοινωνικής ευημερίας, έχουν καταργήσει το δημόσιο βοήθημα παρουσιάζοντας μας το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα ως η πανάκια σε όλα τα προβλήματα. Δημιούργησαν προσδοκίες στους 45000 μακροχρόνια άνεργους όμως μόνο πολύ λίγοι λαμβάνουν αυτό το εισόδημα γιατί τα κριτήρια που έχουν θέσει αποκλείουν την μεγάλη πλειοψηφία αυτής της κατηγορίας. Όσο και αν προσπαθούν οι κυβερνώντες ενορχηστρωμένα να μας πείσουν για την δήθεν επανεκκίνηση της οικονομίας δυστυχώς αυτή είναι η πραγματικότητα που βιώνουμε στη Κύπρο του σήμερα. Συναδέλφισσες, Πρώτα θύματα αυτών των πολιτικών είναι οι γυναίκες και τα δικαιώματα τους. Η ανεργία τις οδηγεί στην φτωχοποίηση και στην περιθωριοποίηση. Τις οδηγεί πίσω στον στερεότυπο ρόλο της οικοκυράς. Τις εξαναγκάζει στις ευέλικτες και επισφαλείς θέσεις εργασίας, στην ανοχή απαράδεκτων και προσβλητικών συμπεριφορών κάτω από τον φόβο και την απειλή να χάσουν την δουλειά τους. Πολλοί εργοδότες με πρόσχημα την κρίση προβαίνουν σε ενέργειες παραβίασης συλλογικών συμβάσεων και νομοθεσιών ζημιώνοντας είτε έμμεσα είτε άμεσα την υπόθεση της ισότητας. Αυξάνονται οι καταγγελίες ενδοοικογενειακής βίας και τα περιστατικά σεξουαλικής και εργασιακής εκμετάλλευσης προσώπων που στην πλειοψηφία τους και πάλι είναι γυναίκες.
Και η Κυβέρνηση αντί να στηρίξει την εργαζόμενη γυναίκα και να αποτρέψει την θυματοποίηση της, όπως διακηρύττει, με τις πολιτικές της εκεί τις οδηγεί. Φτάνει ένα και μόνο χαρακτηριστικό παράδειγμα για να αποδείξουμε ότι τα έργα της απέχουν από τις διακηρύξεις της. Η ίδια η Υπουργός Εργασίας της, με τα διατάγματα της, από τον Ιούνιο του 2013, καταδικάζει χιλιάδες εργαζόμενες στο λιανικό εμπόριο σε απάνθρωπα ωράρια και όρους απασχόλησης δήθεν για να αυξήσει την απασχόληση και να μειώσει την ανεργία. Πώς να μειώσει την ανεργία όταν εκατοντάδες μικρά καταστήματα έχουν κλείσει, οδηγώντας ακόμη περισσότερες γυναίκες στην ανεργία,όταν πολλές αναγκάστηκαν να σταματήσουν γιατί δεν είχαν που να βολέψουν τα παιδιά τους τις βραδινές ώρες ή το Σαββατοκυρίακο. Φαίνεται η Υπουργός δεν γνωρίζει ότι οι παιδικοί σταθμοί δεν εργάζονται πέρα από τις 6 το απόγευμα ή το Σάββατο και την Κυριακή είναι κλειστοί, ή ότι αρκετές εργαζόμενες είναι μονογονιοί με μικρά παιδιά, ή ότι δεν έχουν κοντά τους παππούδες και γιαγιάδες για να τα προσέχουν, ή ότι απλά κουράστηκαν να μην έχουν οικογενειακή ή κοινωνική ζωή και το κυριότερο ότι οι εργοδότες των μεγαλοκαταστημάτων δεν θέλουν να αυξήσουν το εργατικό κόστος αλλά μόνο τις πωλήσεις και τα κέρδη τους. Είναι με ικανοποίηση που χαιρετίζουμε την ψήφιση την περασμένη Πέμπτη στη Βουλή την πρόταση του ΑΚΕΛ με την οποία αφαιρείται η εξουσία από τον εκάστοτε υπουργό εργασίας να εκδίδει διατάγματα για το ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων και ότι θα πρέπει να ετοιμαστούν άμεσα κανονισμοί για τις τουριστικές περιοχές και τα ωράρια. Επιπλέον το διάταγμα για τον κατώτατο μισθό που καλύπτει επαγγέλματα που στην πλειοψηφία τους καλύπτονται από γυναίκες, έχει παγοποιηθεί από τον Απρίλιο του 2013 με αποτέλεσμα να έχει πέσει στο 40% του ενδοιάμεσου μισθού ενώ το όριο της φτώχειας καθορίζεται στο 60% του ενδοιάμεσου μισθού.
Από την άλλη τα κονδύλια που δίνονταν για τη λειτουργία υποδομών και προγραμμάτων που στηρίζουν την εργαζόμενη οικογένεια στον γονεικό της ρόλο μειώνονται, ή καταργούνται με αποτέλεσμα από τη μια να υπάρχει ανεπάρκεια στις υπηρεσίες φροντίδας και από την άλλη να απολύεται το προσωπικό των υποδομών αυτών, που στην πλειοψηφία του είναι γυναίκες. Ακόμα και η νομοθετική πρόοδος που έχουμε πετύχει στο ζήτημα της ισότητας απειλείται από τις πολιτικές λιτότητας της κυβέρνησης αφού οι θεσμοί και μηχανισμοί παρακολούθησης της εφαρμογής των νομοθεσιών αποδυναμώνονται. Συναδέλφισσες, Η αγώνας για βελτίωση της θέσης της γυναίκας και για επίτευξη της ισότητας δεν ήταν και δεν είναι πολυτέλεια για να την απολαμβάνουμε ευκαιριακά. Το είπαμε και το ξαναλέμε ότι είναι ένας αγώνας ταξικός που απαιτεί την εξάλειψη της εκμετάλλευσης και των ανισοτήτων και δεν θα σταματήσουμε να αγωνιζόμαστε μέχρι που η κάθε γυναίκα να απολαμβάνει την χειραφέτηση της ελεύθερα και ισότιμα. Σε αυτό μας τον αγώνα έχουμε σύμμαχο το κίνημα μας γιατί αγώνας για την ισοτιμία είναι άρρηκτα δεμένος με τον αγώνα του εργατικού κινήματος για κοινωνική απελευθέρωση. Τιμή και σεβασμό σε κάθε γυναίκα αγωνίστρια συναδέλφισσες και μαζί θα συνεχίσουμε την πορεία για μια δίκαιη, ειρηνική και ισότιμη κοινωνία.