ΠΑΣΕΓΕΣ Υπηρ. Αγρ. Οικονομίας. Θ. Βλουτής Έγγραφο εργασίας Αθήνα Μαρ. 2014 I. Ροδάκινα Νεκταρίνια. Εξελίξεις στην Αγορά των Πυρηνόκαρπων 1 στην Ελλάδα. 1. Παραγωγή. Η Ελλάδα είναι η τρίτη κατά σειρά χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης των 28 (ΕΕ- 28) στην παραγωγή ροδάκινων μετά την Ιταλία και την Ισπανία. Ωστόσο το 2013 παρουσιάζει πτώση στην παραγωγή ροδάκινων και νεκταρινιών κατά 32% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Η πτώση στα ροδάκινα κυμαίνεται γύρω στο 24% φθάνοντας τους 175.000τον. από τους 230.000τον. το 2012, στα νεκταρίνια η πτώση είναι γύρω στο 29% φθάνοντας τους 57.000τον. από 80.000τον. το 2012 και η πτώση στην παραγωγή των συμπύρηνων ροδάκινων είναι περίπου 37% φθάνοντας τους 200.000τον. από 395.000τον. το 2012. Το γεγονός αυτό οφείλεται κυρίως στην παγωνιά του Μαρτίου τις έντονες βροχοπτώσεις κατά την περίοδο της ανθοφορίας των δένδρων και στο χαλάζι που έπεσε τον Ιούνιο, κυρίως στις περιοχές της Ημαθίας και Πέλλας όπου βρίσκεται ο κύριος όγκος παραγωγής, επηρεάζοντας αρνητικά την παραγωγή. Ισοζύγιο Ροδάκινων και Νεκταρινιών (σε Τον.) Περίοδος 2011 2012 2013 Έκταση (σε Στρ.) 445.000 445.000 445.000 Παραγωγή 630.000 705.200 480.000 Εισαγωγές 4.319 2.912 2.700 Συν. Διάθεση 634.319 708.112 482.700 1 Σύμφωνα με στοιχεία του Υπ. Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA) 1
Τόνοι Κατανάλωση Νωπά 161.968 183.457 150.700 Εξαγωγές 112.351 109.655 112.000 Μεταποίηση 340.000 395.000 200.000 Απώλειες 20.000 20.000 20.000 Συν. Χρήση 634.319 708.112 482.700 Ισοζύγιο Ροδάκινων & Νεκταρινιών (σε Τον.) 800.000 700.000 600.000 500.000 400.000 300.000 200.000 100.000 0 Παραγωγή Εισαγωγές Κατανάλωση Νωπά Εξαγωγές Μεταποίηση 2011 630.000 4.319 161.968 112.351 340.000 2012 705.200 2.912 183.457 109.655 395.000 2013 480.000 2.700 150.700 112.000 200.000 Τα αγροκτήματα με ροδάκινα και νεκταρίνια στην Ελλάδα είναι κατά μέσο όρο της τάξης των 40 με 50 στρεμμάτων, πολύ μικρότερα από αυτά της ΕΕ ή των ΗΠΑ. Η συνολική έκταση που καλλιεργείται με ροδάκινα και νεκταρίνια είναι περίπου 445.000στρ. Οι περιοχές παραγωγής βρίσκονται στην Βόρεια και Κεντρική Ελλάδα κυρίως στην Ημαθία, Πέλλα, Πιερία, Κοζάνη, Λάρισα και Κιλκίς. Η συγκομιδή κυρίως γίνεται τον Ιούνιο και τον Ιούλιο. 2. Κατανάλωση. 2
Τα νεκταρίνια στην Ελλάδα καταναλώνονται νωπά το ίδιο και τα ροδάκινα και μόνο τα συμπύρηνα ροδάκινα πάνε στην μεταποίηση αν και κάποιες ποσότητες και από αυτά καταναλώνονται νωπά. 3. Εμπόριο. Η Ελλάδα είναι βασική εξαγωγός χώρα νωπών και μεταποιημένων ροδάκινων. Το 2012 εξήγαγε 109.655τον. ροδάκινων και νεκταρινιών κυρίως στην Ρωσία (31.625τον.), την Ρουμανία (20.852τον.), την Ουκρανία (15.328τον.) και την Βουλγαρία (9.908τον.). Το 2012 η Ελλάδα εισήγαγε 2.912τον. νωπά ροδάκινα και νεκταρίνια κυρίως από Ρουμανία (880τον.), Ισπανία (526τον.) και Ιταλία (496τον.). II. Βερίκοκα. 1. Παραγωγή. Η Ελλάδα έρχεται τρίτη σε όγκο παραγωγής βερίκοκων μεταξύ των χωρών της ΕΕ-28 μετά την Ιταλία και την Γαλλία. Η κύρια παραγωγή είναι συγκεντρωμένη στην Κρήτη, την Θεσσαλία και την Πελοπόννησο. Η συγκομιδή των βερίκοκων ξεκινά τον Ιούνιο και τελειώνει τέλη Ιουλίου. Κύριες ποικιλίες που καλλιεργούνται στην Ελλάδα είναι τα βερίκοκα Αουρόρα, Μπεμπέκου και τα γλυκά Διαμαντοπούλου. Η παραγωγή βερίκοκων το 2013 παρουσιάζει πτώση κατά περίπου 23% οφειλόμενη κυρίως στην παγωνιά του Μαρτίου και το χαλάζι που έριξε τον Ιούνιο και επηρέασε την παραγωγή στις περιοχές της Αργολίδας, της Κορινθίας και στην βόρεια Ελλάδα την περιοχή της Χαλκιδικής. Ισοζύγιο Βερίκοκων (σε Τον.) Περίοδος 2011 2012 2013 Έκταση (σε Στρ.) 55.000 60.000 60.000 Παραγωγή 48.500 72.000 55.000 Εισαγωγές 492 633 600 Συν. Διάθεση 48.992 72.633 55.600 Κατανάλωση Νωπά 5.167 15.313 7.550 3
Τόνοι Εξαγωγές 17.150 17.720 17.800 Μεταποίηση 26.675 39.600 30.250 Συν. Χρήση 48.992 72.633 55.600 Ισοζύγιο Βερίκοκων (σε Τον.) 80.000 70.000 60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 0 Παραγωγή Εισαγωγές Κατανάλωση Νωπά Εξαγωγές Μεταποίηση 2011 48.500 492 5.167 17.150 26.675 2012 72.000 633 15.313 17.720 39.600 2013 55.000 600 7.550 17.800 30.250 2. Κατανάλωση. Λόγω της μείωσης της παραγωγής το 2013 και η κατανάλωση παρουσιάζει αντίστοιχη μείωση. Το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής βερίκοκων (50 60%) στην Ελλάδα κονσερβοποιείται, το 20% περίπου καταναλώνεται νωπό και το υπόλοιπο μεταποιείται σε πολτό και συμπυκνωμένο χυμό. Για την μεταποίηση χρησιμοποιούνται κυρίως βερίκοκα της ποικιλίας Μπεμπέκου. 3. Εμπόριο. 4
Τα βερίκοκα στην Ελλάδα διατίθενται νωπά ή και κονσερβοποιημένα τόσο στην εσωτερική αγορά όσο και στις αγορές άλλων κρατών μελών της ΕΕ αλλά και τρίτων χωρών. Το 2012 η Ελλάδα εξήγαγε 17.000τον. βερίκοκων κυρίως στην Γερμανία (6.394τον.), την Ρουμανία (2.748τον.), την Ρωσία (2.375τον.) και την Βουλγαρία (2.250τον.). Ενώ εισήγαγε 633τον. βερίκοκων κυρίως από Ρουμανία (212τον.), Τουρκία (129τον.), Ιταλία (108τον.) και Ισπανία (102τον.). III. Κεράσια. 1. Παραγωγή. Η παραγωγή του 2013 κρίνεται ικανοποιητική, σ αυτό συντέλεσαν οι καλές καιρικές συνθήκες που επικράτησαν κατά την ανθοφορία αλλά και κατά την καρπόδεση. Κύριες περιοχές παραγωγής κερασιών στην Ελλάδα είναι οι περιοχές της Πέλλας και της Ημαθίας. Ισοζύγιο Κερασιών (σε Τον.) Περίοδος 2011 2012 2013 Έκταση (σε Στρ.) 8.200 8.210 8.220 Παραγωγή 43.405 46.000 60.000 Εισαγωγές 497 201 190 Συν. Διάθεση 43.902 46.201 60.190 Κατανάλωση Νωπά 33.076 34.011 47.290 Εξαγωγές 8.656 9.890 9.900 Μεταποίηση 2.170 2.300 3.000 Συν. Χρήση 43.902 46.201 60.190 5
Τόνοι Ισοζύγιο Κερασιών (σε Τον.) 70.000 60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 0 Παραγωγή Εισαγωγές Κατανάλωση Νωπά Εξαγωγές Μεταποίηση 2011 43.405 497 33.076 8.656 2.170 2012 46.000 201 34.011 9.890 2.300 2013 60.000 190 47.290 9.900 3.000 2. Κατανάλωση. Στην Ελλάδα τα κεράσια καταναλώνονται κυρίως νωπά με ένα μικρό ποσοστό να οδηγείται στην μεταποίηση κυρίως για την παραγωγή μαρμελάδας, γλυκό του κουταλιού και βυσσινάδα. 3. Εμπόριο. Το 2012 από την Ελλάδα εξήχθησαν 9.890τον. κερασιών κυρίως προς Γερμανία (2.286τον.), την Ολλανδία (2.244τον.), την Ρωσία (2.224τον.) και την Βουλγαρία (1.021τον.). Ενώ εισήχθησαν στην Ελλάδα 201τον. κερασιών κυρίως από την Τουρκία (137τον.) 6