γραπτή εξέταση στo μάθημα ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ' ΛΥΚΕΙΟΥ Τάξη: Γ Λυκείου Τμήμα: Βαθμός: Ονοματεπώνυμο: Καθηγητής: Θ Ε Μ Α A 1. Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση: Α1. Ευκαρυωτικοί μικροοργανισμοί; α. τα βακτηρια και οι ιοι β. οι ιοι και τα πρωτόζωα γ. τα πρωτοζωα και οι μυκητες δ. οι μυκητες και τα βακτηρια Α2. Ασθένεια που προκαλείται από βακτήριο είναι η: α. πνευμονική καντιντίαση β. πολυομυελίτιδα γ. ελονοσία δ.γονόρροια Α3. Αντισώματα παράγονται από τα: α. Τ-λεμφοκύτταρα β. Β-λεμφοκύτταρα γ. ουδετερόφιλα δ. μακροφάγα Α4. Παθητική ανοσία επιτυγχάνεται με χορήγηση: α. ορού β. εμβολίου γ. αντιβιοτικού δ. ιντερφερόνης Α5. Στο σάλιο, στον ιδρώτα και στα δάκρυα υπάρχει: α. βλέννα β. πρωτείνη συμπληρώματος γ. ιντερφερόνη δ. λυσοζύμη (25 μονάδες ) Θ Ε Μ Α Β Β1. Τι γνωρίζετε για τις τοξίνες; (9 μονάδες) Β2. Να συμπληρώσετε τον παρακάτω πίνακα, τοποθετώντας ένα (+) στα γνωρίσματα του κάθε μικροοργανισμού (ορισμένα γνωρίσματα μπορεί να αντιστοιχούν σε περισσότερες της μιας κατηγορίες μικροοργανισμών) - 1 -
DNA RNA Κυτταρική μεμβράνη Κυτταρικό τοίχωμα Πυρήνας Ριβοσώματα Ενδοσπόρια Εκβλάστημα Κάψα Καψίδιο Έλυτρο Βλεφαρίδες Ψευδοπόδια Πλασμίδια Πρωτόζωα Βακτήρια Μύκητες Ιοί (10 μονάδες) Β3. Ποια μικρόβια γνωρίζετε ότι παρασιτούν σε δύο ξενιστές; Ποια ασθένεια προκαλεί το καθένα από αυτά; Θ Ε Μ Α Γ Γ1. Το παρακάτω διάγραμμα αναφέρεται στα κύτταρα της άμυνας. Να συμπληρώσετε στα κενά 1-10 τα αντίστοιχα κύτταρα (5 μονάδες) Γ2. Αναφέρετε 2 πρωτεΐνες που παίρνουν μέρος στην άμυνα του οργανισμού. Ποιός ο ρόλος της κάθε μιας από αυτές; - 2 -
Γ3. Ποιος είναι ο ρόλος των ιδρωτοποιών αδένων. Γ4. Τι γνωρίζετε για τα ενδοσπόρια; Θ Ε Μ Α Δ Σε ένα εργαστήριο ενός πειραματικού κέντρου ο δόκτωρ Watson μόλυνε τρία πειραματόζωα με τρία διαφορετικά μικρόβια. Το μικρόβιο Α παρουσίαζε χαρακτηριστικές δομές τις υφές, το μικρόβιο Β περιβάλλονταν από έλυτρο, ενώ το μικρόβιο Γ είχε εκτός από το κύριο γενετικό του υλικό και ένα επιπλέον μικρότερο κυκλικό μόριο DNA. Δ1. Σε ποια κατηγορία μικροοργανισμών ανήκει το κάθε μικρόβιο; Δ2. Πως πολλαπλασιάζονται τα μικρόβια Α και Γ Δ 3. Στα πειραματόζωα που μολύνθηκαν με τα μικρόβια Β και Γ εμφανίστηκαν συμπτώματα ασθένειας. Ο δόκτωρ Watson χορήγησε σε αυτά μια ουσία που παράγει το μικρόβιο Α και παρεμποδίζει τη σύνθεση κυτταρικού τοιχώματος. Ποια είναι αυτή η ουσία που χορήγησε ο δόκτωρ Watson και ποιο πιστεύετε ότι θα είναι το αποτέλεσμα της χορήγησης αυτής; Δ 4. Σε ποια ομάδα πειραματοζώων πιστεύετε ότι θα ανιχνεύονταν υψηλή συγκέντρωση Τ- κυτταροτοξικών λεμφοκυττάρων κυττάρων; Σε ποιες άλλες περιπτώσεις ενεργοποιούνται τα κύτταρα αυτά; Καλή επιτυχία - 3 -
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙA ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Θ Ε Μ Α A A1 γ A2 δ A3 γ A4 α A5 δ Θ Ε Μ Α Β B1. <<Πολλα βακτήρια απειλούν..συγκεκριμένα όργανα>> σελ 23 σχ. βιβλίου Β2. Πρωτόζωα Βακτήρια Μύκητες Ιοί DNA + + + + RNA + Κυτταρική μεμβράνη + + + Κυτταρικό τοίχωμα + Πυρήνας + + Ριβοσώματα + + + Ενδοσπόρια + Εκβλάστημα + Κάψα + Καψίδιο + Έλυτρο + Βλεφαρίδες + + Ψευδοπόδια + Πλασμίδια + Β3.. πλασμώδιο, τρυπανόσωμα, τοξόπλασμα σελ 12 σχ. βιβλίου Θ Ε Μ Α Γ Γ1.
Γ2. Πρωτείνες: Λυσοζύμη, ινώδες, συμπλήρωμα, προπερδίνη, ιντερφερόνες, αντισώματα Γ3. Οι ιδρωτοποιοί αδένες έχουν διπλό ρόλο: 1. στη ομοιόσταση σελ 10 σχ. βιβλίου και 2. Στη μη ειδική άμυνα σελ 31 σχ. βιβλίου Γ4. <<Σε αντίξοες συνθήκες. ένα βακτήριο>> σελ 13-14 σχ. βιβλίου Θ Ε Μ Α Δ Δ1. Μικρόβιο Α :Μύκητας Μικρόβιο Β: Ιός Μικρόβιο Γ: Βακτήριο Δ2. Μύκητες πολλαπλασιασμός μονογονικά με διχοτόμηση και με εκβλάστηση και τα βακτήρια μονογονικά με διχοτόμηση σελ. 13 σχ. βιβλίου Δ3. Η ουσία που παράγεται από μύκητα και παρεμποδίζει τη σύνθεση του κυτταρικού τοιχώματος είναι η πενικιλίνη και ανήκει στα αντιβιοτικά. Η χορήγηση της στα πειραματόζωα τα οποία μολύνθηκαν με το μικρόβιο Β δηλαδή τον ιό δεν θα είχε κανένα αποτέλεσμα μιας και τα αντιβιοτικά δεν είναι αποτελεσματικά έναντι των ιών( δεν έχουν κυτταρικό τοίχωμα για να δράσει το αντιβιοτικό). Αντίθετα η χορήγηση πενικιλίνης στα πειραματόζωα τα οποία μολύνθηκαν με το βακτήριο θα είχε άμεσο αποτέλεσμα μιας και τα βακτήρια διαθέτουν κυτταρικό τοίχωμα οπότε θα μειώνονταν ο αριθμός τους Δ4. Υψηλή συγκέντρωση Τ- κυτταροτοξικών θα ανιχνεύονταν στα πειραματόζωα που μολύνθηκαν με τον ιό σελ 35 σχ. βιβλίου. Άλλες περιπτώσεις ενεργοποίησης είναι τα καρκινικά κύτταρα και τα κύτταρα μεταμοσχευμένου ιστού.