ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΔΑΠΑΝΩΝ ΣΤΟ Ι ΤΜΗΜΑ ΠΡΑΞΗ 103/2018 Αποτελούμενο από την Πρόεδρο του Κλιμακίου, Μαρία Αθανασοπούλου, Σύμβουλο, την Ελένη Νικολάου, Πάρεδρο και την Δήμητρα Μιμηκοπούλου, Εισηγητή. Συνήλθε στην αίθουσα διασκέψεων του Καταστήματός του, που βρίσκεται στην Αθήνα, στις 8 Μαΐου 2018, με την παρουσία της Γραμματέως του Πελαγίας Κρητικού. Για να αποφανθεί, ύστερα από διαφωνία που ανέκυψε μεταξύ του Αναπληρωτή Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό ΧΧΧ και του Δήμου ΧΧΧ, αν πρέπει να θεωρηθεί το Α 44, οικονομικού έτους 2018, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του ανωτέρω νομικού προσώπου. Άκουσε την εισήγηση της Εισηγητού Δήμητρας Μιμηκοπούλου. Αφού μελέτησε τα στοιχεία του φακέλου Σκέφθηκε σύμφωνα με το Νόμο Ι. Ο Αναπληρωτής Επίτροπος του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό ΧΧΧ, αρνήθηκε, με την 6/2.3.2018 πράξη επιστροφής, να θεωρήσει το Α 44, οικονομικού έτους 2018, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του Δήμου ΧΧΧ, ποσού 429,02 ευρώ, που αφορούσε στην καταβολή αποδοχών, για το πρώτο δεκαπενθήμερο Μαρτίου 2018, στον φερόμενο ως δικαιούχο υπάλληλο ΧΧΧ, όπως αυτές διαμορφώθηκαν μετά την αναγνώριση τριετούς υπηρεσίας του ως οπλίτη βραχείας ανακατάταξης εφοδιασμού μεταφορών με ειδικότητα σιτιστή, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 11 του ν. 4354/2015. Ως αιτιολογία της άρνησης θεώρησης ο Αναπληρωτής Επίτροπος προέβαλε, καθ ερμηνεία του λόγου διαφωνίας, ότι η επίμαχη αναγνώριση είναι μη νόμιμη, διότι η εν λόγω υπηρεσία παρεσχέθη σε φορέα υπαγόμενο σε ειδικό μισθολόγιο του Κεφαλαίου Ζ του Μέρους Β του ν.3205/2005 και, ως εκ τούτου, εξαιρείται από τις διατάξεις της παρ.4α του άρθρου 11 του ν. 4354/2015, σύμφωνα με την παρ. 2γ του άρθρου 7 του ίδιου ως άνω νόμου. Στη συνέχεια, ο Δήμος επανυπέβαλε το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα για θεώρηση με το 8501/20.3.2018 έγγραφο του Προϊσταμένου Διεύθυνσης των Διοικητικών του Υπηρεσιών, υποστηρίζοντας τη νομιμότητα της εντελλόμενης με αυτό δαπάνης. Ο Αναπληρωτής Επίτροπος, όμως, ενέμεινε στην άρνηση θεώρησης, με αποτέλεσμα να ανακύψει διαφωνία, για την άρση της οποίας νομίμως απευθύνεται, με την 21310/20.3.2018 έκθεσή του, στο παρόν Κλιμάκιο.
ΙΙ. Α. Ο ν.4354/2015, «Διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, μισθολογικές ρυθμίσεις και άλλες επείγουσες διατάξεις εφαρμογής της συμφωνίας δημοσιονομικών στόχων και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων», (Α 176), όπως ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο, ορίζει, στο άρθρο 7, υπό τον τίτλο «Πεδίο εφαρμογής», ότι: «1. Στις διατάξεις του παρόντος υπάγονται οι μόνιμοι και δόκιμοι πολιτικοί δημόσιοι υπάλληλοι, καθώς και οι υπάλληλοι με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου και ορισμένου χρόνου: α) των φορέων της περίπτωσης στ` της παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 4270/2014 (Α` 143), ( ) 2. Δεν υπάγονται στις διατάξεις του παρόντος: ( ) γ) οι κατηγορίες υπαλλήλων ή λειτουργών που ορίζονται στις διατάξεις του Μέρους Β` του ν. 3205/2003 (Α` 297), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, καθώς και οι εν γένει αμειβόμενοι με ειδικά μισθολόγια, με την επιφύλαξη των διατάξεων των άρθρων 15 και 28,( )» και, στο άρθρο 11, υπό τον τίτλο «Χρόνος και τρόπος μισθολογικής εξέλιξης», ότι: «( ) 4. α. Ως προϋπηρεσία, που αναγνωρίζεται για την εξέλιξη των υπαλλήλων, που υπάγονται στις διατάξεις του παρόντος, στα μισθολογικά κλιμάκια του άρθρου 9 του παρόντος, λαμβάνεται η υπηρεσία που προσφέρεται σε φορείς της παραγράφου 1 του άρθρου 7 των κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης με σχέση εξαρτημένης εργασίας δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου αορίστου ή ορισμένου χρόνου. β. Απαραίτητη προϋπόθεση για την αναγνώριση των ανωτέρω προϋπηρεσιών, είναι να μην έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί για τη χορήγηση καμίας άλλης οικονομικής παροχής ή αναγνώρισης συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Η αναγνώριση των ανωτέρω προϋπηρεσιών πραγματοποιείται με απόφαση του υπηρεσιακού συμβουλίου ή άλλου αρμοδίου οργάνου και τα οικονομικά αποτελέσματα ισχύουν από την ημερομηνία υποβολής της σχετικής αίτησης και όλων των απαραίτητων δικαιολογητικών». Περαιτέρω ο ν. 4270/2014 «Αρχές δημοσιονομικής διαχείρισης και εποπτείας (ενσωμάτωση της Οδηγίας 2011/85/ΕΕ) - δημόσιο λογιστικό και άλλες διατάξεις» (Α 143) ορίζει, στο άρθρο 14, ότι: «1. Για τους σκοπούς του παρόντος νόμου, οι κάτωθι όροι έχουν την ακόλουθη έννοια: ( )στ. Κεντρική Διοίκηση ή Δημόσιο ή Κράτος: περιλαμβάνει την Προεδρία της Δημοκρατίας, τα Υπουργεία και τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, καθώς και τις Ανεξάρτητες Αρχές που δεν έχουν νομική προσωπικότητα ( )», ενώ, ο ν. 3205/2003 «Μισθολογικές ρυθμίσεις λειτουργών και υπαλλήλων του Δημοσίου, Ν.Π.Δ.Δ. και Ο.Τ.Α., μονίμων στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και αντιστοίχων της Ελληνικής Αστυνομίας, του Πυροσβεστικού και Λιμενικού Σώματος και άλλες συναφείς διατάξεις» (Α 297), ορίζει στο Μέρος Β αυτού, Κεφάλαιο Ζ «ΜΟΝΙΜΑ ΣΤΕΛΕΧΗ ΤΩΝ ΕΝΟΠΛΩΝ Δ ΥΝΑΜΕΩΝ ( )», άρθρο 50, ότι: «1. Ο μηνιαίος βασικός μισθός όλων των βαθμών της κλίμακας της ιεραρχίας των μόνιμων στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων, της Ελληνικής Αστυνομίας, του Πυροσβεστικού και του Λιμενικού Σώματος καθορίζεται ( )». Οι ως άνω διατάξεις του ν. 3205/2003 καταργήθηκαν από 1.1.2017 με τις διατάξεις του ν. 4472/2017 «Συνταξιοδοτικές
διατάξεις Δημοσίου και τροποποίηση διατάξεων του ν. 4387/2016, μέτρα εφαρμογής των δημοσιονομικών στόχων και μεταρρυθμίσεων, μέτρα κοινωνικής στήριξης και εργασιακές ρυθμίσεις, Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2018-2021 και λοιπές διατάξεις» (Α 74), ο οποίος ορίζει στο ΜΕΡΟΣ ΣΤ «ΜΙΣΘΟΛΟΓΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΕΙΔΙΚΩΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΩΝ ΚΑΙ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ Ν.Π.Δ.Δ. ΚΑΙ Ν.Π.Ι.Δ., ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΤΩΝ ΕΝΟΠΛΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ( ) ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α`» και, ειδικότερα στο άρθρο 123, υπό τον τίτλο «Πεδίο εφαρμογής», ότι: «Στις διατάξεις του παρόντος Μέρους υπάγονται: 1. Τα Στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και αντίστοιχων της Ελληνικής Αστυνομίας και του Πυροσβεστικού και Λιμενικού Σώματος - Ελληνικής Ακτοφυλακής.( )», στο άρθρο 126, ότι: «( )7. Οι οπλίτες βραχείας ανακατάταξης (μέχρι τριών ετών) λαμβάνουν το Μ.Κ.19 της Γ` Κατηγορίας( )», στο άρθρο 160, υπό τον τίτλο «Καταργούμενες διατάξεις», ότι: «Από την έναρξη ισχύος των διατάξεων του παρόντος νόμου καταργούνται οι διατάξεις: α) Των άρθρων 15, 34 έως 44 και 46 έως 54 του ν. 3205/2003, όπως έχουν τροποποιηθεί και ισχύουν» και, στο άρθρο 162, ότι: «Η ισχύς των διατάξεων του Μέρους αυτού αρχίζει από 1.1.2017, εκτός αν διαφορετικά ορίζεται στις επιμέρους διατάξεις του». Εξάλλου, οι προγενέστερες του ν. 4354/2015 σχετικές διατάξεις περί αναγνώρισης προϋπηρεσίας υπαλλήλων όριζαν τα εξής: ο προμνησθείς ν. 3205/2003 στο άρθρο 15, ότι: «1. Ως υπηρεσία για την εξέλιξη των υπαλλήλων στα Μισθολογικά κλιμάκια του άρθρου 3 του παρόντος νόμου, λαμβάνεται υπόψη: α) Η υπηρεσία που προσφέρεται στο Δημόσιο, σε Ν.Π.Δ.Δ. και Ο.Τ.Α. με σχέση εξαρτημένης εργασίας δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου αορίστου ή ορισμένου χρόνου ( ) στ. Η προϋπηρεσία που έχει προσφερθεί με την ιδιότητα του μόνιμου, εθελοντή ή ανακαταταγμένου στρατιωτικού στις Ένοπλες Δυνάμεις, στην Ελληνική Αστυνομία, στο Πυροσβεστικό και Λιμενικό Σώμα, μετά την αφαίρεση του χρόνου που θα υπηρετούσε ο υπάλληλος ως κληρωτός ή έφεδρος, εάν δεν είχε καταταγεί ως στρατιωτικός (μόνιμος, εθελοντής ή ανακαταταγμένος) ( )», ενώ ο προγενέστερος αυτού ν. 2470/1997 (Α 40) στο άρθρο 17, ότι: «1. Ως υπηρεσία για την εξέλιξη των υπαλλήλων στα μισθολογικά κλιμάκια του άρθρου 3, καθώς και για τη χορήγηση του επιδόματος χρόνου υπηρεσίας της παραγράφου 1 του άρθρου 8 λαμβάνεται υπόψη: α. Η υπηρεσία που προσφέρεται στο Δημόσιο, σε Ν.Π.Δ.Δ. και Ο.Τ.Α. με σχέση εξαρτημένης εργασίας δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου αορίστου ή ορισμένου χρόνου ( ) στ. Η προϋπηρεσία που έχει προσφερθεί με την ιδιότητα του μόνιμου, εθελοντή ή ανακαταταγμένου στρατιωτικού στις Ένοπλες Δυνάμεις, στην Ελληνική Αστυνομία, στο Πυροσβεστικό και Λιμενικό Σώμα, μετά την αφαίρεση του χρόνου που θα υπηρετούσε ο υπάλληλος ως κληρωτός ή έφεδρος, εάν δεν είχε καταταγεί ως στρατιωτικός (μόνιμος, εθελοντής ή ανακαταταγμένος)».
Β. Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται ότι: α) κρίσιμος χρόνος για την επιλογή του εφαρμοστέου νομοθετικού καθεστώτος στην εκάστοτε διαδικασία αναγνώρισης προϋπηρεσίας υπαλλήλου φορέα υπαγόμενου στο ν. 4354/2015 αποτελεί ο χρόνος υποβολής της αίτησης αναγνώρισης αυτής, δεδομένου ότι i) η εν λόγω αίτηση είναι απαραίτητη για την κινητοποίηση της ως άνω διαδικασίας με πρωτοβουλία του υπαλλήλου προς όφελος του οποίου διενεργείται, και ότι ii) τα οικονομικά αποτελέσματα αυτής ανατρέχουν στην ημερομηνία υποβολής της σχετικής αίτησης και όλων των απαραίτητων δικαιολογητικών, β) κατά τον χρόνο ισχύος των διατάξεων του Κεφαλαίου Ζ του Μέρους Β του ν. 3205/2003, σε ειδικό μισθολογικό καθεστώς υπάγονταν μόνο τα μόνιμα στελέχη των ενόπλων δυνάμεων και όχι οι οπλίτες βραχείας ανακατάταξης (μέχρι τριών ετών), οι οποίοι το πρώτον υπήχθησαν σε ειδικό μισθολογικό καθεστώς από 1.1.2017, με το άρθρο 123 του ν. 4472/2017, και γ) η βούληση του νομοθέτη, καθ ερμηνεία του προεκτεθέντος νομοθετικού πλαισίου περί της δυνατότητας αναγνώρισης προϋπηρεσίας, όπως αυτό εξελίχθηκε διαχρονικά, ήταν να καταργήσει, υπό την ισχύ των προεκτεθεισών διατάξεων των άρθρων 7 και 11 του ν. 4354/2015, τη δυνατότητα αναγνώρισης προϋπηρεσίας υπαλλήλου παρασχεθείσας στις Ένοπλες Δυνάμεις. Και τούτο, διότι η δυνατότητα αυτή δεν παρέχεται ρητώς από τις ως άνω διατάξεις, οι Ένοπλες Δυνάμεις, δε, δεν μπορούν να υπαχθούν στους φορείς της περ. στ της παραγράφου 1 του άρθρου 14 του ν. 4270/2014, υπό την έννοια ότι αποτελούν φορείς εποπτευόμενους από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, δεδομένου ότι το προγενέστερο νομοθετικό καθεστώς του ν. 3205/2003 και του ν. 2470/1997 περιείχε ρητή πρόβλεψη της δυνατότητας αναγνώρισης της προϋπηρεσίας στις Ένοπλες Δυνάμεις, διακριτής από την δυνατότητα αναγνώρισης προϋπηρεσίας σε φορείς του Δημοσίου, όπως τα Υπουργεία, πρόβλεψη η οποία δεν επαναλήφθηκε στις διατάξεις του ν. 4354/2015. ΙΙΙ. Στην προκειμένη υπόθεση, από τα δικαιολογητικά που συνοδεύουν το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα και τα λοιπά στοιχεία του φακέλου προκύπτουν τα ακόλουθα: ο φερόμενος ως δικαιούχος του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος ΧΧΧ, μόνιμος υπάλληλος κατηγορίας ΥΕ κλάδου Εργατών Καθαριότητας, με την 33023/26.8.2016 αίτησή του ζήτησε την αναγνώριση τριετούς προϋπηρεσίας του ως οπλίτη βραχείας ανακατάταξης του Ελληνικού Στρατού, κατά το χρονικό διάστημα 26.1.2001 έως 26.1.2004 (βλ. συνημμένο 221/4000/26.8.2016 πιστοποιητικό στρατολογικής κατάστασης). Με την 774/18980/9.5.2017 απόφαση του Δημάρχου ΧΧΧ, η οποία ερείδεται στην 25/2017 (2η Συν/2.5.2017) θετική γνωμοδότηση του Υπηρεσιακού Συμβουλίου των Ο.Τ.Α. Νομού ΧΧΧ, έγινε δεκτή η αίτηση του ανωτέρω, ενώ με την 23312/16.6.2016 διαπιστωτική πράξη του ιδίου Δημάρχου ο φερόμενος ως δικαιούχος υπάλληλος κατατάχθηκε από το 4ο στο 3ο μισθολογικό κλιμάκιο. Για
την καταβολή δε σε αυτόν των αποδοχών του, όπως αυτές διαμορφώθηκαν μετά την ως άνω αναγνώριση προϋπηρεσίας, για το πρώτο δεκαπενθήμερο μηνός Μαρτίου 2018, εκδόθηκε το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα. Σημειώνεται ότι προσκομίζεται σχετικά η εκδοθείσα στο πλαίσιο ελέγχου του επίμαχου χρηματικού εντάλματος η από 21.2.2018 βεβαίωση της Διεύθυνσης Οικονομικού του Γενικού Επιτελείου Στρατού (σε απάντηση στο φύλλο ελέγχου του Αναπληρωτή Επιτρόπου 6/6.2.2018), με την οποία βεβαιώνεται ότι ο φερόμενος ως δικαιούχος αυτού, για το επίμαχο χρονικό διάστημα υπηρέτησής του στις Ένοπλες Δυνάμεις, ήταν καταταγμένος σε φορέα του Δημοσίου (ήτοι σε Μονάδα- Υπηρεσία του ΥΠΕΘΑ) που υπάγεται στους φορείς της παραγράφου 1 του άρθρου 7 του ν. 4354/2015. IV. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη που προηγήθηκε, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, δεδομένου ότι εφαρμοστέο καθεστώς, ως προς την πρόβλεψη των κατηγοριών προϋπηρεσιών υπαλλήλων που εξαιρούνται από τη δυνατότητα αναγνώρισης αυτών, αποτελεί το ισχύον κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης του ενδιαφερόμενου υπαλλήλου, εν προκειμένω του φερόμενου ως δικαιούχου υπαλλήλου του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος (26.8.2016), ήτοι οι διατάξεις του Κεφαλαίου Ζ του Μέρους Β του ν. 3205/2003, σύμφωνα με τις οποίες σε ειδικό μισθολογικό καθεστώς υπάγονταν μόνο τα μόνιμα στελέχη των ενόπλων δυνάμεων και όχι οι οπλίτες βραχείας ανακατάταξης (μέχρι τριών ετών), η προϋπηρεσία αυτού δεν παρεσχέθη σε φορέα που εξαιρείται του πεδίου εφαρμογής του άρθρου 11 παρ.4α του ν. 4354/2015, απορριπτομένου, κατ αρχήν, του λόγου διαφωνίας του Αναπληρωτή Επιτρόπου. Ωστόσο, κατά την κρίση του Κλιμακίου, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι μη νόμιμη, έστω και με άλλη αιτιολογία συναφή με τον λόγο διαφωνίας του Αναπληρωτή Επιτρόπου, διότι η επίμαχη προϋπηρεσία του φερόμενου ως δικαιούχου του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος παρεσχέθη στις Ένοπλες Δυνάμεις, ενώ η δυνατότητα αναγνώρισης αυτής, για τη μισθολογική του εξέλιξη καταργήθηκε, κατά τα προεκτεθέντα στη σκέψη ΙΙ.Β. της παρούσας, υπό την ισχύ των επίμαχων διατάξεων των άρθρων 7 και 11 του ν.4354/2015 -ανεξαρτήτως της δυνατότητας υπολογισμού της για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος αυτούαπορριπτομένων ως αβάσιμων των ισχυρισμών του Δήμου ΧΧΧ (βλ. σχετ. και την από 21.2.2018 βεβαίωση της Διεύθυνσης Οικονομικού του Γενικού Επιτελείου Στρατού). Εξάλλου, απορριπτέος τυγχάνει και ο ισχυρισμός που προβάλλεται με το έγγραφο επανυποβολής περί παραβίασης της αρχής της ισότητας δεδομένης της αναγνώρισης αντίστοιχης προϋπηρεσίας στις Ένοπλες Δυνάμεις σε άλλους υπαλλήλους κατ εφαρμογή των προγενέστερων προεκτεθεισών διατάξεων των νόμων 3205/2003 και 2470/1997, διότι, οι υπό σύγκριση κατηγορίες υπαλλήλων τελούν υπό διαφορετικές συνθήκες, ήτοι
υπάγονται σε διαφορετικό νομοθετικό καθεστώς (βλ. ομοίως ως άνω σκέψη ΙΙ της παρούσας). Τέλος, η προαναφερθείσα από 21.2.2018 βεβαίωση δεν αρκεί για την θεμελίωση συγγνωστής πλάνης του φορέα, δεδομένου ότι εκδόθηκε στο πλαίσιο του ελέγχου του επίμαχου χρηματικού εντάλματος, ήτοι μετά την έκδοση του 6/6.2.2018 φύλλου ελέγχου του Αναπληρωτή Επιτρόπου μετά από αίτηση του φερόμενου ως δικαιούχου υπαλλήλου, και όχι στο πλαίσιο της αναγνώρισης της επίμαχης προϋπηρεσίας. V. Κατ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί. Για τους λόγους αυτούς Το χρηματικό ένταλμα Α 44, οικονομικού έτους 2018, του Δήμου ΧΧΧ, ποσού 429,02 ευρώ, δεν πρέπει να θεωρηθεί.