ΕΥΡΩΠΑϊΚΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕ ΡΙΟ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΥΠΟΥ ECA/06/29 Λουξεµβούργο 24 Οκτωβρίου 2006 Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, στην ετήσια έκθεσή του για το οικονοµικό έτος 2005 αναφέρει ότι, η Επιτροπή, σηµείωσε σηµαντική πρόοδο όσον αφορά την εισαγωγή του νέου συστήµατος λογιστικής της, διαπίστωσε όµως, αφενός, ότι οι εσωτερικοί έλεγχοι που διενεργούνται για τις περισσότερες δαπάνες της ΕΕ είναι ανεπαρκείς, τόσο εντός των κρατών µελών όσο και στην Επιτροπή και, αφετέρου, ότι η συχνότητα των σφαλµάτων στις υποκείµενες πράξεις είναι µεγάλη Η εισαγωγή της λογιστικής σε δεδουλευµένη βάση από την Επιτροπή σηµείωσε ικανοποιητική πρόοδο. Το Συνέδριο καταλήγει στο συµπέρασµα ότι στους ενο οιηµένους λογαριασµούς του γενικού ροϋ ολογισµού της ΕΕ σχετικά µε το οικονοµικό έτος 2005 (οι συνολικές πληρωµές που πραγµατοποιήθηκαν ανέρχονται σε 104,8 δισεκατοµµύρια ευρώ) παρουσιάζεται ορθά, ως προς όλες τις ουσιώδεις πλευρές, η δηµοσιονοµική κατάσταση των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων στις 31 εκεµβρίου 2005 καθώς και τα αποτελέσµατα του οικονοµικού έτους, διατυπώνει όµως τη γνώµη αυτή µε επιφύλαξη, κυρίως λόγω ανακριβειών στους ισολογισµούς και λόγω ασυνεπούς εφαρµογής των διαδικασιών διαχωρισµού. Όσον αφορά τη νοµιµότητα και κανονικότητα των υ οκειµένων ράξεων, το Συνέδριο διατυπώνει γνώµη χωρίς επιφύλαξη µόνον σχετικά µε τα έσοδα της ΕΕ, τις αναλήψεις υποχρεώσεων, τις διοικητικές δαπάνες και την προενταξιακή στρατηγική, εκτός από το πρόγραµµα Sapard. Όπως και για το 2004, ο έλεγχος του Συνεδρίου καταδεικνύει ότι, το Ολοκληρωµένο Σύστηµα ιαχείρισης και Ελέγχου (ΟΣ Ε), όπου αυτό εφαρµόζεται ορθά, είναι αποτελεσµατικό για τον περιορισµό των αντικανονικών γεωργικών δαπανών. Σχετικά µε τις περισσότερες δαπάνες του προϋπολογισµού - γεωργικός τοµέας, διαρθρωτικά µέτρα, εσωτερικές πολιτικές και εξωτερικές δράσεις - το Συνέδριο, εκ νέου, δεν µπορεί να διατυπώσει γνώµη χωρίς επιφύλαξη σχετικά µε τη νοµιµότητα και κανονικότητα των πράξεων, λόγω του γεγονότος ότι εξακολουθεί να υπάρχει µεγάλη συχνότητα σφαλµάτων. Η κατάσταση οφείλεται σε ανε άρκειες του συστήµατος εσωτερικού ελέγχου, ιδίως στα κράτη µέλη σχετικά µε τις δαπάνες επιµερισµένης διαχείρισης, αλλά και σε τοµείς δαπανών τη διαχείριση των οποίων ασκεί απευθείας η Επιτροπή, όπως είναι ο τοµέας των εσωτερικών πολιτικών. Σύµφωνα µε τα αποδεικτικά στοιχεία που εντόπισε το Συνέδριο, οι εσωτερικοί έλεγχοι, τόσο εντός των κρατών µελών όσο και στην Επιτροπή, διενεργούνται ανεπαρκώς ή πληµµελώς σε πολλούς τοµείς του προϋπολογισµού.
Ο Πρόεδρος του Συνεδρίου κ. Weber δήλωσε στη χθεσινοβραδυνή συνεδρίαση της Ε ιτρο ής Ελέγχου του Προϋ ολογισµού τα εξής: " Γενικώς, η κατάσταση [όσον αφορά τη νοµιµότητα και κανονικότητα των υ οκειµένων ράξεων] δεν µεταβλήθηκε αισθητά, σε σχέση µε το ροηγούµενο έτος." [...] "Ωστόσο, αυτό δεν σηµαίνει ότι όλες οι ληρωµές, ή ακόµη και η λειονότητά τους, α ό τον ροϋ ολογισµό της ΕΕ είναι κατάστικτες α ό σφάλµατα, ούτε µ ορεί αυτό να ερµηνευθεί ως ένδειξη α άτης. Εντούτοις, αυτό ου όντως σηµαίνει, είναι ότι, κρίνοντας α ό τα α οτελέσµατα του εµ εριστατωµένου ελεγκτικού έργου του Συνεδρίου, δια ιστώνονται ιδιαίτερα συχνά σφάλµατα µε οικονοµικό αντίκτυ ο για να µ ορεί το Συνέδριο να καταλήξει στο συµ έρασµα ότι όλα "βαίνουν καλώς". Ο βασικός λόγος για τον ο οίο σηµειώνονται τα ερισσότερα σφάλµατα συνίσταται στο ότι οι δικαιούχοι κάτοχοι γεωργικών εκµεταλλεύσεων, το ικές αρχές, διαχειριστές σχεδίων ζητούν την α όδοση µεγαλύτερων οσών α ό εκείνα ου δικαιούνται να ζητήσουν. Οι εξηγήσεις οικίλλουν α ό α λή αµέλεια ή σφάλµα και ληµµελή γνώση των ερί λοκων κανόνων, µέχρι εικαζόµενες α ό ειρες εξα άτησης στο λαίσιο του ροϋ ολογισµού της ΕΕ. Ωστόσο, α οτελεί ευθύνη της Ε ιτρο ής η διαχείριση του ροϋ ολογισµού έτσι ώστε να µειώνεται ο κίνδυνος ανωµαλιών, µε τη λήψη ρολη τικών µέτρων και την ορθή διενέργεια των ελέγχων. Το σχέδιο δράσης της Επιτροπής του 2006, για την επίτευξη ολοκληρωµένου λαισίου εσωτερικού ελέγχου, πρέπει, εάν εφαρµοστεί ορθά, να αποφέρει σηµαντικά οφέλη κατά τα αµέσως προσεχή έτη. Το Συνέδριο θα αξιολογήσει τα αποτελέσµατα του σχεδίου δράσης όταν θα έχουν εφαρµοστεί τα σχετικά µέτρα και θα είναι δυνατή η εκτίµηση της επίδρασής τους. ηλώσεις οσών ου υ ερβαίνουν τα ραγµατικά και µη ε ιλέξιµες δα άνες εξακολουθούν να µην εντο ίζονται στους ερισσότερους τοµείς δα ανών της ΕΕ. Το Συνέδριο καταλήγει στο συµπέρασµα ότι, όσον αφορά τις δα άνες στο γεωργικό τοµέα (48,5 δισεκατοµµύρια ευρώ), εξακολουθούν να είναι κατάστικτες, σε σηµαντικό βαθµό, από σφάλµατα - όπως η δήλωση υπέρογκων ποσών από κατόχους γεωργικών εκµεταλλεύσεων ή η µη εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους - για το σύνολο του τοµέα. Στα νέα κράτη µέλη, το ΟΣ Ε δεν είναι ακόµη πλήρως αποτελεσµατικό, µε τον κίνδυνο να είναι δυνατό να µην εντοπίζονται δηλώσεις ποσών που υπερβαίνουν τα πραγµατικά. Στο πλαίσιο του 44% των δαπανών του γεωργικού τοµέα που δεν καλύπτονται από το ΟΣ Ε - όπως το ελαιόλαδο, η αγροτική ανάπτυξη και οι επιστροφές κατά την εξαγωγή - ο κίνδυνος ανωµαλιών εξακολουθεί να είναι υψηλός και οι έλεγχοι ανεπαρκείς. Όσον αφορά τα διαρθρωτικά µέτρα (32,8 δισεκατοµµύρια ευρώ), το µήνυµα του Συνεδρίου παραµένει το ίδιο µε εκείνα των προηγουµένων ετών: ανεπαρκή συστήµατα ελέγχου - συµπεριλαµβανοµένων των πληµµελών ελέγχων της καθηµερινής διαχείρισης που ασκούν οι αρχές των κρατών µελών - οδηγούν στην καταβολή ποσών αχρεωστήτως ή στην πραγµατοποίηση µη επιλέξιµων δαπανών, διότι τα σφάλµατα στις αιτήσεις που διαπράττουν οι δικαιούχοι ούτε αποτρέπονται ούτε διορθώνονται. Με τον έλεγχο που διενήργησε το Συνέδριο σχετικά µε το κλείσιµο των προγραµµάτων της περιόδου 1994-1999 που πραγµατοποίησε η Επιτροπή το 2005, αποκαλύφθηκε ότι το επίπεδο των σφαλµάτων ήταν υψηλό, παρά τους ελέγχους κλεισίµατος που είχαν πραγµατοποιηθεί. Επίσης, η Επιτροπή προέβη στο κλείσιµο ορισµένων προγραµµάτων χωρίς να υπάρχει ορθή βάση, ενώ το κλείσιµο άλλων καθυστέρησε αδικαιολόγητα. Οι διαδικασίες για την αναφορά των ανακτήσεων και την πραγµατοποίηση των δηµοσιονοµικών διορθώσεων δεν λειτουργούν ορθά. Η διαχείριση των εσωτερικών ολιτικών (8 δισεκατοµµύρια ευρώ) ασκείται απευθείας από την Επιτροπή. Παρά το σηµαντικό επίπεδο σφαλµάτων, που διαπιστώθηκε από το Συνέδριο σε πληρωµές σε δικαιούχους - µεταξύ των οποίων περιλαµβάνονται ο διπλός καταλογισµός εξόδων, υπερεκτιµήσεις του µέσου κόστους και η µη συµµόρφωση µε τα κριτήρια επιλεξιµότητας - ο αριθµός των κατασταλτικών ελέγχων που διενεργεί η Επιτροπή µειώθηκε κατά 50% περίπου, σε σχέση µε το 2004. Οι διαδικασίες ανάκτησης σε περίπτωση παραβάσεων είναι όλο και βραδύτερες, οι δε µηχανισµοί επιβολής κυρώσεων είναι, ως επί το πλείστον, ανεπαρκείς.
Όσον αφορά τις εξωτερικές δράσεις (5,0 δισεκατοµµύρια ευρώ), αποτελούν άλλον ένα τοµέα που διαχειρίζεται απευθείας η Επιτροπή. Το Συνέδριο διαπίστωσε ότι οι δαπάνες, τόσο σε επίπεδο Επιτροπής όσο και αντιπροσωπειών, είναι ως επί το πλείστον, νόµιµες και κανονικές, σε επίπεδο όµως οργανισµών υλοποίησης σχεδίων διαπιστώθηκε σηµαντικό επίπεδο σφαλµάτων, στα οποία περιλαµβάνονταν µη επιλέξιµες δαπάνες και περιπτώσεις µη συµµόρφωσης µε τις συµβατικές διαδικασίες. Οι εν λόγω οργανισµοί εφάρµοζαν ανεπαρκή συστήµατα και δεν διέθεταν πλήρη µέθοδο εποπτείας, εσωτερικού ελέγχου και ελέγχου. Στο πλαίσιο της ροενταξιακής στρατηγικής (3,0 δισεκατοµµύρια ευρώ), το Συνέδριο καταλήγει στο συµπέρασµα ότι οι δαπάνες είναι νόµιµες και κανονικές, εκτός από εκείνες για το πρόγραµµα Sapard, όπου οι πράξεις που ελέγχθηκαν από το Συνέδριο χαρακτηρίζονταν από σηµαντικά σφάλµατα. Είναι αναγκαίο η Επιτροπή να βελτιώσει την παρακολούθηση των εθνικών συστηµάτων. Ανε αρκείς έλεγχοι υ ονοµεύουν την α οτελεσµατικότητα της λειτουργίας της ΕΕ Ο Πρόεδρος του Συνεδρίου κ. Weber έκλεισε την οµιλία του ως εξής: " Το Συνέδριο ε ί σειρά ετών τόνισε ε ανειληµµένα την ανάγκη βελτίωσης των συστηµάτων ελέγχου, στην ο οία δόθηκε συχνά η ερµηνεία της αύξησης του αριθµού των ελέγχων. Ωστόσο, η βελτίωση της οιότητας και της αξιο ιστίας των ισχυόντων συστηµάτων θα α οτελούσε σηµαντικό βήµα ροόδου, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η διενέργεια των ελέγχων κατά τρό ο ορθό και ε ιµελή, σε όλα τα διοικητικά ε ί εδα." [...] "Καθολικό στόχο ρέ ει να α οτελεί µια Ευρω αϊκή Ένωση ου να διαχειρίζεται τον ροϋ ολογισµό της µε α οτελεσµατικότητα, βάσει σαφών και κατάλληλων κανόνων". www.eca.europa.eu ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥ Ευρω αϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο Υ ηρεσία Εξωτερικών Σχέσεων Tηλ. (+352) 4398-45410 GSM (+352) 621-363 103 press@eca.europa.eu
Σηµειώσεις για τους εκδότες Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο ασκεί τον εξωτερικό έλεγχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αποτελεί ανεξάρτητο όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εδρεύει στο Λουξεµβούργο. Tο Συνέδριο εκδίδει, τον Οκτώβριο κάθε έτους τις ετήσιες εκθέσεις του που καλύπτουν το προηγούµενο οικονοµικό έτος: η µία ετήσια έκθεση καλύπτει το γενικό προϋπολογισµό της Ένωσης και η δεύτερη καλύπτει τα Ευρωπαϊκά Ταµεία Ανάπτυξης (αναπτυξιακή βοήθεια που χρηµατοδοτείται εκτός του γενικού προϋπολογισµού). Ο γενικός προϋπολογισµός αποτελεί τον κύριο προϋπολογισµό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο οποίος περιλαµβάνει τα έσοδα ή "τους ιδίους πόρους" και τις δαπάνες, και διαιρείται σε πέντε κύριους τοµείς: γεωργικός τοµέας, διαρθρωτικές δαπάνες, εσωτερικές πολιτικές συµπεριλαµβανοµένης της έρευνας, εξωτερικές δράσεις (αναπτυξιακή βοήθεια) και προενταξιακή στρατηγική. Ο έκτος τοµέας καλύπτει τις διοικητικές δαπάνες της ίδιας της Ένωσης. Είναι επίσης γνωστοί ως τοµείς διαρθρωτικών προοπτικών. Το κύριο περιεχόµενο των ετήσιων εκθέσεων συνίσταται στις δηλώσεις αξιοπιστίας (Declaration d'assurance, DAS) του Συνεδρίου και στις πληροφορίες που τις συνοδεύουν. Αυτές περιλαµβάνουν ετήσια πορίσµατα σχετικά µε i) την αξιοπιστία των λογαριασµών και ii) τη νοµιµότητα και κανονικότητα των υποκειµένων πράξεων. Στη γνώµη σχετικά µε την αξιοπιστία των λογαριασµών παρατίθεται ο βαθµός στον οποίο στους λογαριασµούς - (στις οικονοµικές καταστάσεις) - αναφέρονται µε πληρότητα και ακρίβεια τα οικονοµικά αποτελέσµατα του έτους καθώς και τα στοιχεία ενεργητικού και παθητικού κατά το τέλος του οικονοµικού έτους. Στη γνώµη σχετικά µε τη νοµιµότητα και κανονικότητα των υποκειµένων πράξεων αναφέρεται ο βαθµός στον οποίο οι πράξεις εσόδων και πληρωµών στις οποίες βασίζονται οι λογαριασµοί - πληρωµές σε κατόχους γεωργικών εκµεταλλεύσεων, τοπικές αρχές, αναπτυξιακά σχέδια - έχουν υπολογιστεί µε ακρίβεια και είναι σύµφωνες µε τους σχετικούς κανόνες και κανονισµούς. Το Συνέδριο µπορεί να διατυπώνει τις γνώµες του: i) χωρίς επιφύλαξη - το Συνέδριο, βασιζόµενο στο ελεγκτικό του έργο, καταλήγει στο συµπέρασµα ότι οι λογαριασµοί είναι αξιόπιστοι, ή ότι οι υποκείµενες πράξεις είναι νόµιµες και κανονικές, ή ii) µε επιφύλαξη - το Συνέδριο εντόπισε αποδεικτικά στοιχεία ανακριβειών στους λογαριασµούς ή υψηλό επίπεδο σφαλµάτων στις υποκείµενες πράξεις. Σφάλµατα σχετικά µε τη νοµιµότητα και κανονικότητα σηµειώνονται όταν οι δικαιούχοι είτε ζητούν την απόδοση ποσών που υπερβαίνουν τα πραγµατικά είτε, µε άλλον τρόπο, δεν ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις που πρέπει να πληρούν, προκειµένου να τύχουν ενίσχυσης ή επιχορήγησης από την ΕΕ. Αποδεικτικά στοιχεία σχετικά µε σηµαντικό ή απαράδεκτα υψηλό επίπεδο σφαλµάτων θα αποτελέσουν αιτία για τη διατύπωση, από το Συνέδριο, γνώµης µε επιφύλαξη. Το Συνέδριο γνωµοδοτεί βάσει ανάλυσης και εξέτασης των συστηµάτων, καθώς και εξέτασης αντιπροσωπευτικών στατιστικών δειγµάτων των υποκειµένων πράξεων. Αυτό συνεπάγεται τη συγκέντρωση άµεσων αποδεικτικών στοιχείων σχετικά µε την ακρίβεια και τη φυσική πραγµατικότητα της πράξης, σε επίπεδο τελικού δικαιούχου. Ο εσωτερικός έλεγχος συνίσταται σε σειρά διαδικασιών και µεθόδων (όπως οι δειγµατοληπτικοί έλεγχοι) µε τις οποίες η Ευρωπαϊκή Ένωση ασκεί τη διοίκηση και τη διαχείριση του προϋπολογισµού της και εξασφαλίζει ότι τα κεφάλαια συγκεντρώνονται και δαπανώνται ορθά και σύµφωνα µε τους κανόνες. Οι διαδικασίες ελέγχου - προορισµός των οποίων είναι να αποτρέπονται ή να εντοπίζονται και να διορθώνονται τα σφάλµατα - εµπίπτουν στην αρµοδιότητα της Επιτροπής και, στην περίπτωση επιµερισµένης διαχείρισης, του κράτους µέλους ή των δικαιούχων κρατών. Ο εσωτερικός έλεγχος αποτελεί µέρος του συστήµατος εσωτερικού ελέγχου και συµβάλλει στο να εξακριβώνεται κατά πόσο τα συστήµατα λειτουργούν ορθά.
Το ΟΣ Ε - το Ολοκληρωµένο Σύστηµα ιαχείρισης και Ελέγχου - το οποίο είναι το σύστηµα που απαιτείται να εφαρµόζουν τα κράτη µέλη της ΕΕ για ορισµένες πλευρές των γεωργικών δαπανών, που αντιστοιχούν επί του παρόντος στο 56% του συνόλου. Οι διατάξεις του καθεστώτος έχουν θεσπιστεί µε κανονισµό. Περιλαµβάνουν την τήρηση βάσεων δεδοµένων, την αναγνώριση εκτάσεων γης και ζώων καθώς και τη διενέργεια συντονισµένων ελέγχων. Οι δαπάνες που δεν καλύπτονται από το ΟΣ Ε, υπόκεινται σε άλλα συστήµατα.