Άγγελος Μιχαλόπουλος ΜΙΚΡΟΤΕΡΟΣ ΑΠ ΤΟ ΜΗΔΕΝ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΣ ΑΠ ΤΟ ΑΠΕΙΡΟ (ΖΩΝΤΑΣ ΚΑΤΩ ΑΠ ΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ ΜΕ ΤΑ ΓΑΛΑΖΙΑ ΣΥΝΝΕΦΑ) ΑΘΗΝΑ 2017
ΕΡΓΑ ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ Onelilo, 2006...978-960-930140-4 Το κουτί με τα χαμόγελα, 2012... 978-960-93-3828-8 Είμαι το παιδί της ψυχής μου, 2013... 978-960-93-5820-0 Ανοίγοντας, η γροθιά ανακάλυψε ένα χάδι μέσα της, 2014... 978-618-81397-1-8 Ο άνθρωπος που έχει μόνο μια αλήθεια μέσα του, 2015... 978-618-81397-4-9 Ζώντας μια λύπη μακριά απ την ευτυχία, 2015... 978-618-81397-6-3 Απολαμβάνοντας τη λάθος λιακάδα, 2015... 978-618-81397-8-7 Το όνειρο που τόλμησε να γίνει άνθρωπος, 2015... 978-618-81397-9-4 Αήττητες ψυχές, λυπημένες ευτυχίες, 2015... 978-618-82378-2-7 Δύο αλήθειες και ένας τοίχος ανάμεσα, 2015... 978-618-82378-2-7 Πρόσκληση για την επανάσταση μιας ψυχής, 2016... 978-618-82378-5-8 2
3
Copyright by Angelos Michalopoulos All rights reserved Άγγελος Μιχαλόπουλος, 2017. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση και γενικά η αναπαραγωγή του συνόλου ή τμήματος του παρόντος έργου, με οποιοδήποτε μέσο και μορφή, καθώς και η μετάφραση, η διασκευή, η προσαρμογή, η μετατροπή ή η εν γένει εκμετάλλευση αυτού με οποιονδήποτε τρόπο και μέσο, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 2121/1993 και της Διεθνούς Σύμβασης της Βέρνης, χωρίς γραπτή άδεια του συγγραφέα. Απαγορεύεται η αναπαραγωγή της στοιχειοθεσίας και της σελιδοποίησης, του εξωφύλλου και της εν γένει αισθητικής εμφάνισης του βιβλίου, με φωτοτυπικές, ηλεκτρονικές ή οποιεσδήποτε άλλες μεθόδους, για σκοπούς εκμετάλλευσης, σύμφωνα με το άρθρο 51 του Ν. 2121/1993. www.angelosm.com email: onelilo@angelosm.com Εκτύπωση - Βιβλιοδεσία: Nota All About Print, www.notadd.gr ISBN: 978-618-82378-8-9
ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ ΝΤΙΝΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΥΒΟΝΝΗ ΝΙΚΟΣ ΝΑΝΤΙΑ ΜΠΑΡΓΟΥΜΑΝ
Σ αυτούς που κάθε ημέρα της ζωής τους προσπαθούν να σώσουν την ευτυχία τους απ τις επιθέσεις της πιο δυνατής τους σκέψης.
Σημείωση Είναι τόσο όμορφο, και ας μην είναι τόσο συχνό, να βρεθείς τυχαία με άτομα με τα οποία θα μπορέσεις να χτίσεις μια συζήτηση αφήνοντας τη συναισθηματική σου εντιμότητα να σπάσει γρήγορα όποιους κανόνες βάζει η λογική σου στην εικόνα σου, απλώς συγχρονίζοντας τους χτύπους της καρδιάς σου μ αυτούς του συνομιλητή σου. Προσκαλώντας τον μέσ απ τα ίδια τα λόγια σου να περάσει μέσα σου, γίνεσαι ο ξεναγός των αβύσσων και των παράδεισων της ψυχής σου, δείχνοντάς του πού έχεις κρύψει την αλήθεια σου, αφήνοντάς τον έτσι ν αγγίξει έστω και για λίγο τις ανησυχίες σου, τις ελπίδες σου, τις σκέψεις σου, τα συναισθήματά σου. Πόσο πολύτιμες είναι οι συζητήσεις αυτές που βρίσκουμε το θάρρος να παρκάρουμε τις λογικές μας λίγο πιο πέρα για να μη μας ενοχλούν και αφήνουμε τις ψυχές μας να μας ταξιδέψουν εκεί που, αν ήμασταν εξυπνότεροι, θα ήμασταν ήδη. Αν τελικά το τίμημα που μας ζητούν οι κανόνες-δεσμοφύλακες που εμείς οι ίδιοι έχουμε βάλει στον εαυτό μας για να γίνουμε πιο ελκυστικοί είναι ν απομακρυνθούμε απ την αλήθεια μας, τότε δίνοντας μία και σπάζοντάς τους ίσως να έρθουμε πιο κοντά της. Και εγώ αυτό επιζητώ. Ψάχνοντας μέσα μου, ψάχνοντας στο σκοτάδι που η αυτοσυντήρησή μου ρίχνει γρήγορα πάνω στην ψυχή μου για να με προστατεύσει κάθε φορά που το βλέπει να έρχεται για να ξετρυπώσει την αλήθεια μου και να με παραδώσει σ αυτήν, προτίμησα την απόλυτη ελευθερία μιας συναισθηματικά αληθινής συζήτησης παρά την ουσιαστική σκλαβιά ενός έργου που θα έχει φτιαχτεί για να φαίνεται αληθοφανές και ας έχει αναγκαστεί στη διαδρομή να γίνει ψεύτικο. 9
Έτσι, θυσιάζοντας τη λαμπερή ομορφιά της αληθοφάνειας για την αξιοπρέπεια της αλήθειας, άφησα τον τρόπο έκφρασης που οι χαρακτήρες του έργου χρησιμοποιούν, για ν αντλήσουν από μέσα τους αυτό που ο καθένας έχει στην ψυχή του, στο μυαλό του, να είναι παρόμοιος και ας είναι διανοητικά λιγότερο ελκυστικός, λιγότερο αληθοφανής. Αυτό θα καθιστούσε το έργο πιο συμβατό με τους γενικά αποδεκτούς κανόνες γραφής, όπου κάθε χαρακτήρας πρέπει να έχει τον δικό του τρόπο έκφρασης, αλλά για μένα θα ήταν λιγότερο έντιμο. Θέλοντας ν αντλήσω από μέσα μου τις λέξεις αυτές που ίσως διαβάσετε και να τις αφήσω να περπατήσουν ελεύθερα πάνω στον καμβά του έργου αυτού για να ζωγραφίσουν μ όποιον τρόπο εσείς διαλέξετε την πραγματικότητα μες στην οποία ζουν, προτίμησα να χώσω τα χέρια μου στην αλήθεια που έχει το χώμα της ψυχής μου μες στο οποίο ζουν οι ρίζες του έργου αυτού, παρά ν αφήσω το μυαλό μου να με σπρώξει τόσο μακριά απ την αλήθεια μου που να μην μπορώ ν αγγίξω πια την ψυχή μου. 10
(Τέσσερις άνθρωποι που δεν γνωρίζονται μεταξύ τους βρίσκονται σ ένα μπαρ μετά τη δουλειά. Κάθονται γύρω από μία γωνία του μεγάλου μπαρ στο κέντρο της αίθουσας). ΝΤΙΝΟΣ (Προς την Μπαργούμαν): Θα μου βάλεις, παρακαλώ, ένα ουίσκι, μία φρεσκοστυμμένη συνείδηση και μία αλήθεια κομμένη στη μέση; ΓΙΑΝΝΗΣ: Συγγνώμη, να παραγγείλω και εγώ; Ε λοιπόν, εγώ είμαι πιο εύκολος. Μία σκέτη βότκα παρακαλώ. (Κοιτάζει ο ένας τον άλλο) Καλησπέρα. Με λένε Γιάννη. ΝΤΙΝΟΣ: Χαίρω πολύ. Ντίνος. Τι κάνεις; ΓΙΑΝΝΗΣ: Ό,τι και εσύ, προσπαθώντας να βρω έναν τρόπο για να ισορροπήσω στην τραμπάλα ανάμεσα στο «μηδέν» που μου χάρισαν τα πιο μεγάλα μειονεκτήματά μου και στο «ένα» που δεν μου έχουν ακόμα υποσχεθεί ότι θα μου δώσουν τα πιο μεγάλα πλεονεκτήματά μου. Αφήνω τη μοναξιά μου και την αυτοκριτική μου να μου διηγούνται η καθεμιά τις αγαπημένες της ιστορίες. 13
ΝΤΙΝΟΣ: Εγώ διασκεδάζω την αμηχανία που αισθάνομαι όταν έχω βαρεθεί πια να μιλάω μόνο στη μοναξιά μου και αισθάνομαι την ανάγκη να μιλήσω σε κάποιον άλλο. Πες μου όμως, τι είδους ιστορίες; ΓΙΑΝΝΗΣ: Ιστορίες για το τι έπρεπε να έχω καταφέρει σήμερα για να μην αναγκαστώ να έρθω απ τις έξι το απόγευμα στο μπαρ και ν αρχίσω να πίνω μία μία τις ήττες της ημέρας μου. ΓΙΩΡΓΟΣ: Οι ήττες της ημέρας Λέγομαι Γιώργος, συγγνώμη που διακόπτω αλλά και εγώ μία τέτοια ημέρα ζω. ΓΙΑΝΝΗΣ: Α, ναι Έλα λοιπόν να τις ενώσουμε για να δούμε αν από τρεις ήττες μπορούμε να φτιάξουμε μία νίκη. ΝΤΙΝΟΣ: Νίκη ε; (Παύση) Δεν μπορώ να σας πω πόσες φορές μπήκα σ ένα μπαρ με σκοπό να γνωρίσω μία γυναίκα με την οποία θα κατάφερνα να φτιάξω μία νίκη απλώς ενώνοντας τις δύο ήττες απ τις οποίες ο καθένας μας ήταν φτιαγμένος. ΓΙΩΡΓΟΣ: Ακριβώς Όταν έφυγα απ το γραφείο, δεν ήξερα πού να πάω για να κρυφτώ απ τον άνθρωπο που έγινα κατά τη διάρκεια της ημέρας, μέχρι που βγήκα έξω στο δρόμο και έκατσα στη μέση του πρώτου πεζοδρομίου που βρήκα το οποίο δεν ήξερε πού να οδηγήσει τον κόσμο που περπατούσε πάνω του, περιμένοντας να δω τις ήττες της ημέρας μου οι οποίες ήξερα ότι αργά ή γρήγορα θα ξετρύπωναν μία μία απ τις γωνίες των γύρω κτιρίων. Οι πανούργες, έτρεξαν και παρατάχθηκαν σε μία γραμμή για να 14
μου δείξουν το δρόμο και να μπορέσω έτσι να φτάσω μέχρι εδώ. Τις ακολούθησα λοιπόν και ήρθα, και τώρα περιμένω τα λάθη που έκανα κατά τη διάρκεια της ημέρας να έρθουν για να τους βάλω μία υπογραφή παραλαβής. ΓΙΑΝΝΗΣ: Συγγνώμη. Τι θα πιεις; ΓΙΩΡΓΟΣ: Μία μπίρα. ΓΙΑΝΝΗΣ: Εμένα δεν μ έφεραν εδώ οι ήττες της ημέρας αλλά οι ήττες της συνείδησής μου. ΓΙΩΡΓΟΣ: Οχ, αυτές είναι πιο ύπουλες γιατί συνήθως δεν φαίνονται καθαρά ΓΙΑΝΝΗΣ: Ναι, είναι αυτές οι ήττες οι οποίες, ενώ δεν έχουν ακόμα συμβεί, έχουν κιόλας καταφέρει να ζουν από καιρό μέσα σου. ΝΤΙΝΟΣ: Σωστά. ΓΙΩΡΓΟΣ: Είναι οι χειρότερες απ όλες. Είναι οι μάχες που, ενώ εσύ δεν αισθάνεσαι ότι τις έχεις ακόμα χάσει, αυτές έχουν ήδη καταγραφεί μες στην ψυχή σου σαν ήττες στο βιβλίο ΝΤΙΝΟΣ: Ποιο βιβλίο; 15
ΓΙΩΡΓΟΣ: Το βιβλίο στο οποίο οι αυτοπεποιθήσεις χρησιμοποιούν στιλό για να γράψουν τους θριάμβους σου στις μπροστινές σελίδες τους και μολύβι για ν αφήσουν εσένα να γράψεις στις πίσω σελίδες τις ήττες σου. ΓΙΑΝΝΗΣ: Γιατί με μολύβι; ΓΙΩΡΓΟΣ: Για να μπορούν αργότερα, όταν δεν προσέχεις, να επιστρέψουν και να τις διορθώσουν, να τις κάνουν λιγότερο αιχμηρές, λιγότερο επώδυνες. ΓΙΑΝΝΗΣ: Δόκτορα Τζέκιλ, πού έκρυψες τον κύριο Χάιντ σήμερα; ΓΙΩΡΓΟΣ: Έτσι δεν καταφέρνω να κλείσω ποτέ το κεφάλαιο, να θεραπεύσω την άτιμη την πληγή. Παραμένει ανοιχτή, πάντα ετοιμοπόλεμη να προκαλέσει σε μονομαχία την αυτοπεποίθησή μου οποιαδήποτε στιγμή θελήσει ΓΙΑΝΝΗΣ: Ναι, ακόμα και την αυτογνωσία σου. ΝΤΙΝΟΣ: Ξέρετε, χθες έκατσα όλο το βράδυ ξάγρυπνος προσπαθώντας να εξηγήσω στη συνείδησή μου τι δουλειά κάνω. Το πρωί, με τη λίγη ενέργεια που είχε το μυαλό μου ακόμα μέσα του, ίσα ίσα που κατάφερα να δω την ψυχή μου να κουβαλάει με χίλια ζόρια από πίσω της τις δεκάδες σκέψεις μου που είχε δέσει μ αλυσίδες, όπως έδεναν τους φυλακισμένους στα παλιά χρόνια, και να μου της πετάει μπροστά στα πόδια μου. Είναι οι σκέψεις εκείνες που, σ αντίθεση όμως μ αυτούς, μπήκαν φυλακή όχι γιατί στη διάρκεια της ζωής τους έκαναν κάτι το οποίο ήταν λάθος, αλλά επειδή έκαναν κάτι το οποίο ήταν σωστό. 16
Είναι οι σκέψεις μου εκείνες που απαιτούν να είναι απόλυτα ευθείες, δεν αντέχουν να έχουν το ελάχιστο ψεγάδι, την ελάχιστη καμπύλη μέσα τους, αυτές που μπορεί κάποιος ν ανακαλύψει μόνο αν καταφέρει ν ανακατέψει το τέλος της νύχτας με την αρχή της συνείδησης, το τέλος της ηττοπάθειάς του μ όποια ελπίδα αντέξει να ξαγρυπνήσει μαζί του όλο το βράδυ. Είναι οι σκέψεις αυτές που θα ήθελε η ίδια η ημέρα να τις είχε γεννήσει αλλά δεν ήξερε πώς, και έτσι τις άφησε, τις εγκατέλειψε για να τις γεννήσει η νύχτα. Από τότε ζουν στα σύνορα της νύχτας με την αισιοδοξία της επόμενης ημέρας. Αυτές λοιπόν ήρθαν να πέσουν στα πόδια μου για να με ικετέψουν να τις αφήσω ελεύθερες, να τους επιτρέψω να διαλέξουν αυτές το σχήμα που θέλουν να έχουν γιατί δεν αντέχουν πια να είναι τόσο ίσιες. ΓΙΑΝΝΗΣ: Εννοείς τόσο σωστές; ΓΙΩΡΓΟΣ: Εγώ, πάλι, έχω την εντύπωση ότι κατάφερα επιτέλους να πείσω την πιο συναισθηματικά όμορφη λέξη που έχω φτιάξει ποτέ στη ζωή μου να μ αφήσει όλο το βράδυ να κοιμηθώ στην αγκαλιά της. Έχετε νιώσει ποτέ όλο το στόμα σας, τα χείλη σας να είναι απ άκρη σ άκρη γεμάτα, τι λέω, να ξεχειλίζουν απ την πανέμορφη γεύση μιας λέξης η οποία δεν σας αφήνει όμως να βρείτε ποια είναι και έτσι να μην μπορείτε να την πλάσετε στο στόμα σας για ν ακούσετε εσείς αυτό που θέλατε να πείτε, ν ακούσετε την απόδειξη αυτού που πραγματικά είστε; ΓΙΑΝΝΗΣ: Αν περιμένεις απ τις λέξεις σου να σου εξηγήσουν αυτό που προσπαθείς να νιώσεις... ΝΤΙΝΟΣ: Αν περιμένεις απ τις λέξεις σου να σου εξηγήσουν ποιος είσαι 17
ΓΙΩΡΓΟΣ: Ας μην υποτιμάμε τις λέξεις μας, ειδικά εκείνες που, επειδή θέλουν το καλό μας, αρνούνται να βγουν απ το στόμα μας γιατί δεν θέλουν ποτέ να μας αναγκάσουν να συνειδητοποιήσουμε ποιοι είμαστε. Συνήθως έχουν μέσα τους πιο πολλή μεγαλοπρέπεια, πιο πολλή ανθρωπιά από εμάς. ΓΙΑΝΝΗΣ: Πού πήγε τελικά η πανέμορφη αυτή λέξη; Θα μας πεις; ΓΙΩΡΓΟΣ: Νιώθω ακόμα τη γεύση της να τρέχει ξεχειλίζοντας από ενθουσιασμό σ όποιο σημείο μέσα μου εκείνη θελήσει, τρέχοντας από τη μία λύπη μου στην άλλη, ξεκλειδώνοντας όποια βαριά πόρτα βρίσκει μπροστά της. Βλέπετε, θέλει τόσο πολύ ν απελευθερώσει αυτά τα συναισθήματα-σωσίβια που κρατώ για τις στιγμές εκείνες της ζωής μου που, επειδή δεν έχω βρει κάποιον άλλο τρόπο να δυστυχήσω, ο ίδιος πετώ όλα τα διανοητικά όπλα που μου έχει χαρίσει το μυαλό μου στα σκουπίδια και μένω γυμνός μπροστά στη μία σκέψη μου που δεν πρέπει ποτέ να σκεφτώ ΓΙΑΝΝΗΣ: Πόσο ικανοί είμαστε, όταν δεν μπορούμε να βρούμε γρήγορα έναν τρόπο για να δυστυχήσουμε, ν αρχίζουμε αμέσως να πιάνουμε στη χούφτα μας μία εντελώς γαλήνια θάλασσα που δεν θέλει να έχει ούτε ένα κύμα μέσα της και να βάζουμε το ένα κομμάτι της πάνω στο άλλο, μέχρι που να φτιάξουμε εμείς οι ίδιοι ένα τεράστιο κύμα μες στο οποίο θα πνιγούμε! ΝΤΙΝΟΣ: Τι φόβος! Να ξέρεις όμως ότι δεν είσαι μόνος. Και εγώ συχνά φοβάμαι πολύ κάθε φορά που πλησιάζω το μυαλό μου απ την πίσω πλευρά του προσπαθώντας να το αιφνιδιάσω. 18
ΓΙΑΝΝΗΣ: Καλά, γιατί θες να αιφνιδιάσεις το μυαλό σου; ΝΤΙΝΟΣ: Μήπως καταφέρω να γλιτώσω απ αυτά που δεν ξέρω πώς να σκεφτώ. ΓΙΑΝΝΗΣ: Πες μου κάτι, δεν φοβάσαι τα συναισθήματα που μπορείς να βρεις ψάχνοντας μες στις σκέψεις σου αυτές; ΝΤΙΝΟΣ: Δεν ξέρω. Δεν ξέρω αν τελικά τα χρησιμοποιώ εγώ ή με χρησιμοποιούν αυτά. Δεν τα χρησιμοποιώ συχνά... Ίσως γιατί φοβάμαι μήπως τα χαλάσω. ΓΙΑΝΝΗΣ: Μάλλον γιατί φοβάσαι να μην τα κάνεις να φύγουν για πάντα μακριά σου. ΝΤΙΝΟΣ: Τι κάνει ο άνθρωπος όταν μείνει μόνος με τη σκέψη του εκείνη που δεν πρέπει ποτέ να σκεφτεί, με την οποία όμως είναι εδώ και χρόνια ερωτευμένος; ΓΙΑΝΝΗΣ: Σταμάτα να πετάς τις γόπες απ τα συναισθήματά σου στους υπονόμους της ευτυχίας σου. ΝΤΙΝΟΣ: Περίμενε. Πώς μπορείς να χρησιμοποιήσεις ένα συναίσθημα μέχρι το τέλος του; ΓΙΑΝΝΗΣ: Αρέσει στη λογική μας ν απλώνει γύρω μας ερωτήσεις γιατί ζηλεύει, δεν αντέχει να μας βλέπει να περνάμε χρόνο με την ψυχή μας και όχι με την ίδια. Έτσι, κάθε 19
φορά που έχουμε ανάγκη να αισθανθούμε, στα σκοτάδια αυτά είναι που ψάχνουμε να βρούμε το σημείο της καρδιάς μας εκείνο που αντέχει να είναι την ίδια στιγμή το πιο όμορφο αλλά και το πιο επίπονο, το πιο άσχημο αλλά και πιο ανακουφιστικό. ΓΙΩΡΓΟΣ: Τι κάνεις όμως όταν θέλεις να αισθανθείς και δεν ξέρεις τι πρέπει να κάνεις για να το καταφέρεις; ΝΤΙΝΟΣ: Κάθε φορά που νιώθω ένα έντονο συναίσθημα, είναι σαν ν αρματώνω τη μικρή, αλλά φιλόδοξη βαρκούλα μου και να ξανοίγομαι σ έναν ωκεανό που είμαι απόλυτα σίγουρος ότι όχι μόνο δεν ξέρω πού τελειώνει, αλλά, αν είχα ο ίδιος επιλογή, δεν θα ήθελα να τελειώσει ποτέ. ΓΙΑΝΝΗΣ: Μ αρέσει ο τρόπος που σκέφτεσαι. Λοιπόν, και εγώ, αν είχα την επιλογή, θα ήθελα στη ζωή μου ν αρπάξω τη θάλασσα με τα δύο μου χέρια και να τη ρίξω σαν την τελευταία ζαριά που ρίχνει ο απογοητευμένος χαρτοπαίχτης στις πέντε το πρωί πάνω στην τσόχα της ζωής μου και να δω το ταξίδι μου να μην τελειώνει ποτέ. ΝΤΙΝΟΣ: Εννοείς, πονηρούλη, να δεις τα ζάρια που θα ρίξεις να μη σταματήσουν ποτέ, να συνεχίσουν να τρέχουν για πάντα πάνω στην επιφάνεια του μέλλοντός σου για να μη σου δείξουν έτσι ποτέ αν κέρδισες ή αν έχασες; ΓΙΑΝΝΗΣ: Μη βουτάς μέσα μου για να βρεις την αλήθεια. Περίμενέ με! Περίμενε να βουτήξουμε μαζί! 20