Ειδική Γλώσσα (ΕΓ) των Τραπεζικών Συμβάσεων - νέα οικονομική κατάσταση - νέα τραπεζικά προϊόντα νέες ρυθμίσεις - δυναμική γλώσσα - επικοινωνία, περιορισμός ασαφειών/ παρερμηνειών - κατανόηση από ειδικούς και μη-ειδικούς Σκοπός: συμβολή: - Μελέτη της ΕΓ των τραπεζικών συμβάσεων - Κατασκευή/ενημέρωση σχετικών λεξικών ορολογίας - εκπαίδευση - μετάφραση
1. BanCo: Ειδικό ΣΚ 2. Σχεδιασμός/Kατασκευή 3. Δομή και Xαρακτηριστικά 4. Μελλοντικές Kατευθύνσεις
-ανήκει σε συγκεκριμένο επαγγελματικό χώρο και γνωστικό τομέα -αφορά κυρίως την επικοινωνία μεταξύ ειδικών ενός τομέα, ακόμη κι αν δε χρησιμοποιείται αυστηρώς και πάντα μόνο μεταξύ ειδικών ή συναφών πεδίων
Σήμερα: ο καθένας και η καθεμία γίνονται χρήστες της ΕΓ των τραπεζών. Και εδώ, η διαδικασία εισχώρησης στοιχείων της ΕΓ στη Γενική Γλώσσα (ΓΓ) πολλές φορές γίνεται «βίαια», επιταχύνοντας αλλαγές στην Κοινή, ειδικά σε επίπεδο λεξιλογίου.
οικονομική κρίση αυξημένες συναλλαγές του μέσου πολίτη με τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (ηλεκτρονικές συναλλαγές) διαδίκτυο και άμεση προσβασιμότητα σε αυτό μέσω ηλεκτρονικών συσκευών (έξυπνα τηλέφωνα, ταμπλέτες) όλο και περισσότερες συναλλαγές διέπονται από συμβάσεις με τα πιστωτικά ιδρύματα (σε επίπεδο μισθοδοσίας, πληρωμών σε οργανισμούς [ΔΕΚΟ], συναλλαγών με τον ευρύτερο κρατικό μηχανισμό [εφορεία])
1. Ομοιότητες με νομική γλώσσα -στοιχεία καθαρεύουσας σε: μορφολογία σύνταξη (κυρούται, ορισθείσης, ο παραλαβών) (την ως άνω επιτροπή, άπτονται των εξής θεμάτων) λεξιλόγιο (λιμώνων)
2. Διαφορές από Νομική Γλώσσα -Ξένοι Όροι σε: - ακρωνύμια & αρκτικόλεξα (URR = Uniform Rules for Bank-to- Bank Reimbursements), - οικονομικούς ή χρηματοοικονομικούς όρους (fixing = η μέση τιμή), -ονόματα τραπεζικών ή άλλων προϊόντων (swaps = συμβάσεις ανταλλαγής), -λογότυπα ή ονόματα εταιρειών ή Τραπεζών (EUROBANK) ή υπηρεσιών (SHA, EUROCONTROL), - ορολογία άλλων ειδικών γλωσσών (Versions = τροποποιήσεις στην αεροπορία) -
2. Διαφορές από Νομική Γλώσσα Χαρακτηριστικά άλλων ΕΓ (κυρίως στην ορολογία): - διαφήμιση - εμπόριο - οικονομία - χρηματοοικονομία
αντιπροσωπευτικότητα αυθεντικότητα
συλλογή γλωσσικού υλικού: Δυσκολίες: δυσπιστία εκπροσώπων Τραπεζών σχετικά με: το αντικείμενο της έρευνας τη χρήση του παρεχόμενου υλικού την προστασία προσωπικών δεδομένων Δέσμευση χρήσης του υλικού για ερευνητικούς μόνο σκοπούς προστασίας προσωπικών δεδομένων
Οργάνωση υλικού: 1. Μετατροπή αρχείων από τύπο.doc ή.pdf σε αρχεία απλού κειμένου (.txt) με κωδικοποίηση Unicode UTF-8. 2. Μετατροπή έντυπου υλικού σε ηλεκτρονικό με FineReader (OCR=Optical Character Recognition ). 3. Καθαρισμός αρχείων από σφραγίδες γνησιότητας, λογότυπα των τραπεζών κ.λ.π. και αποθήκευση σε μορφή απλού κειμένου (.txt) με κωδικοποίηση Unicode UTF-8. 4. Διόρθωση των λαθών μόνο από τη διαδικασία της σάρωσης διατήρηση των λαθών των συντακτών (τυπογραφικά, εναλλαγή ελληνικού και λατινικού αλφαβήτου κ.λ.π.)
Επόμενος στόχος: η ηλεκτρονική του χρήση Περιγραφή των λημμάτων: -μορφολογική -σημασιολογική και -συντακτική θεωρία της μετασχηματιστικής γραμματικής του Haris και στο μεθοδολογικό πλαίσιο του Λεξικού-Γραμματικής, όπως αυτό καθορίστηκε από τον Gross -μεθοδολογία των Σωμάτων Κειμένων Απώτερος στόχος: εμπλουτισμός της ελληνικής έκδοσης του προγράμματος ανάλυσης κειμένων Unitex.
Μονόγλωσσο ελληνική γλώσσα με εξαίρεση ένα πολύ μικρό σε έκταση αρχείο (ειδοποίηση εγγύησης) στην αγγλική γλώσσα Δυναμικό αναμένεται υλικό και από άλλες τράπεζες
Έκδοση Ι (1914-2016) - διαχρονικό ΣΚ Έκδοση ΙΙ (1982-2016) συγχρονικό ΣΚ με αποκλίσεις από την Έκδοση Ι κυρίως στο μορφολογικό επίπεδο
Θέματα: Α. ταυτότητα των κειμένων Β. μεταδεδομένα Γ. μέγεθος
Επίσημες ιστοσελίδες των Alpha Bank, Eurobank, Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, Τράπεζα Πειραιώς (υλικό σχετικό με συμβάσεις) Γνήσιες συμβάσεις που παρασχέθηκαν από τις πιο πάνω τράπεζες (+ συνοδευτικά και συμπληρωματικά έγγραφα των κυρίως συμβάσεων, όπως επιστολές, αιτήσεις, προσυμβατικές ενημερώσεις, ειδοποιήσεις κ.ά) Στοιχεία από τους χώρους της διαφήμισης, εμπορίου, οικονομίας, χρηματοοικονομίας
βασικό άρθρο του Συντάγματος που πλαισιώνει τις συμβάσεις (Άρθρο 5) άρθρα του Αστικού Κώδικα που αναφέρονται στις Γενικές Αρχές (63 άρθρα), το Ενοχικό (122) και το Εμπράγματο Δίκαιο (128) Νόμοι στους οποίους παραπέμπει το Τραπεζικό Δίκαιο (202 εκ των οποίων 52: 1914-1980,150: 1982-2016) Γενικοί Όροι Συναλλαγών των Τραπεζών
περιέχουν τραπεζικούς όρους (στο πλαίσιο της ευρύτερης νομικής γλώσσας) καθορίζουν το γενικό και ειδικό κανονιστικό πλαίσιο στο οποίο συνάπτονται οι τραπεζικές συμβάσεις θέτουν τις θεμελιώδεις αρχές που διέπουν την συμβατική ελευθερία και την εξάσκησή της περιέχουν τις ειδικότερες αναγκαστικού ή ενδοτικού δικαίου διατάξεις που αφορούν τη ρύθμιση, οργάνωση και λειτουργία των τραπεζικών συναλλαγών, περιλαμβανομένου του περιεχομένου των τραπεζικών συμβάσεων
«ημι-κανονιστικό;» χαρακτήρα στο πλαίσιο συμβάσεων προσχώρησης (όπως οι τραπεζικές). Εδράζεται στο γεγονός πως απευθύνονται σε αόριστο αριθμό αντισυμβαλλομένων, ρυθμίζοντας εκ των προτέρων το ελάχιστο περιεχόμενο της σύμβασης ως προς το οποίο ο συγκεκριμένος αντισυμβαλλόμενος δεν έχει δικαίωμα διαπραγμάτευσης, προσιδιάζοντας έτσι σε κανονιστικές διατάξεις παρά την ενοχική, συμβατική τους φύση.
συμβασιοκεντρική προσέγγιση: Με βάση τις συμβάσεις επιλέχθηκαν νομοθετήματα και διατάξεις που ανήκουν στο Τραπεζικό Δίκαιο και ρυθμίζουν ή επηρεάζουν τις τραπεζικές συμβάσεις ή αποτελούν την βάση για την κατάρτιση των όρων τους (π.χ. νόμος του καταναλωτή, νόμος για υπερχρεωμένα νοικοκυριά).
Τύπος κειμένου Τράπεζα προέλευσης Ακριβής τίτλος Πηγή προέλευσης Μέγεθος Σύντομη περιγραφή
όνομα νομοθεηήμαηος (3483/2006, 2251/1994), ηύπος (νόμος, προεδρικό διάηαγμα, αναγκαζηικός νόμος), πλήρης ηίηλος (Ν.2251/1994: Προζηαζία ηων καηαναλωηών, Ν. 3483/2006: Χρημαηοδοηική μίζθωζη), τρονολογία υήθιζης, ζύνολο ηφν (ζτεηικών) άρθρφν ποσ περιλαμβάνει, μέγεθος (ζτεηικού σλικού) ζύνηομη περιγραθή ηοσ περιετομένοσ ηοσ, πληροθορίες ζτεηικά με ζσνοδεσηικό σλικό (κανονιζμό ή οδηγία ηης Εσρωπαϊκής Ένωζης) καηηγορία ποσ αθορά ηο περιετόμενό ηοσ (Φ.Π.Α., δάνεια, ηόκοι, καηαθέζεις, leasing, factoring, ηραπεζικοί λογαριαζμοί).
Υποσώμα Α (μέσο μέγεθος Υποσώμα Β Σύνολο Α Έκδοση (λέξεις) Β Έκδοση κειμένων: 2.773) 569.031 2.882.221 3.451.252 [3.450.691 Ελληνική + 561 Αγγλική] 569.031 2.297.515 2.866.546 (λέξεις)
Επίσημο ιστότοπο 101 115 Απευθείας από τις τράπεζες 2014 2015 120 96 Alpha Bank Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος Eurobank 41 143 15 17 Τράπεζα Πειραιώς
Είδος αρχείου αριθμός Συμβάσεις 89 Προσυμβατικές ενημερώσεις 75 Συμπληρωματικές συμβάσεις 19 Εγκρίσεις αιτήσεων 8 Επιστολές δηλώσεις 3 Δελτία 3 Περιλήψεις 2 Κοινοποίηση 1 πληρεξούσιο 1 πράξη εταιρικού δικαίου 1 συμπληρωματικό συμβόλαιο 1 δήλωση εγγύησης 1
Σύνταγμα 1 Γενικές Αρχές ΑΚ 63 Ενοχικό Δίκαιο 122 Εμπράγματο Δίκαιο 128 Ειδικοί Νόμοι και Κανονιστικές Διατάξεις 202 Νόμοι 1914-1981 52 Νόμοι 1982-2016 150
γλωσσικός πόρος ειδικής γλώσσας για την ελληνική γλώσσα Στις μελλοντικές εφαρμογές περιλαμβάνονται: μελέτη (μορφολογική, συντακτική, σημασιολογική, ), εμπλουτισμός της ελληνικής έκδοσης του προγράμματος ανάλυσης κειμένων Unitex μετάφραση - αυτόματη ή μη, αυτόματος ορθογραφικός έλεγχος, εμπλουτισμός σχετικών λεξικών ορολογίας, συγκριτική μελέτη αντίστοιχων ειδικών γλωσσών σε άλλες γλώσσες διδασκαλία/εκμάθηση της ΕΓ ως πρώτης ή δεύτερης/ξένης
1. Bowker, L. & Pearson, J. Working with Specialized Language: A Practical Guide to Using Corpora. London and New York: Routledge, 2002. 2. Gross, M. Méthodes en syntaxe: Regime des constructions complétives. Paris: Herman.1975. 3. Harris, Z. Methods in Structural Linguistics. Chicago: University of Chicago Press. 1951. 4. Harris, Z. Mathematical Structures of Language. New York: Interscience Publishers. 1968. 5. Hoffmann, L. Language for Special/Specific Purposes. Στο U. Annon, N. Dittmar, & K. Mattheire (eds.) Sociolinguistics. An International Handbook of the Science of Language and Society. Berlin, New York: de Gruyter, 1987, 298-302. 6. Kocourek, R. La Langue Française de la Technique et de la Science. Oscar Brandstetter Verlag GmbH & Co KG. 1991. 7. Picht, H. & Draskau, I. Terminology: An Introduction. England: The University of Surrey, 1985. 8. Sager, J.C., Dungworth, D & McDonald, P. F. English Special Languages: Principles and Practice in Science and Technology. Wiesbaden: Brandstetter, 1980. 9. Sinclair, J. Intuition and Annotation-the discussion continues. Στο K. Aijmer & B. Altenberg (eds.) Advances in Corpus Linguistics. Papers from the 23rd International Conference on English Language Research on Computerized Corpora (ICAME 23). Göteborg 22-26 May 2002. Amsterdam: Rodopi, 2004, 39-59, https://books.google.gr/books?hl=el&lr=&id=xapdodj3i3wc&oi=fnd&pg=pa1&dq=sinclair+2004+intuition+and+annotation &ots=xmtfc_zclh&sig=hbgmef96bjbatmzy-ysgqfnl_qm&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false 10. Sinclair, J. Corpus and Text - Basic Principles. Στο M. Wynne (ed.) Developing Linguistic Corpora: a Guide to Good Practice. Oxford: Oxbow Books, 2005, 1-16.
11. Vadasi K. & Frantzi K.T. The BanCo Corpus for the Greek Bank Contracts Special Language Study. European Journal of Law and Political Sciences 4, 2016, 93-98. 12. Βαλεοντης, Κ. & Κριμπάς, Π. Νομική Γλώσσα. Νομική Ορολογία. Θεωρία και Πράξη. Αθήνα: Νομική Βιβλιοθήκη, 2014 13. Βεγλερής, Φ. Ο νόμος 1268 του 1982 και η νομική γλώσσα. Αθήνα: Αντ. Σάκκουλας, 1984. 14. Βλαβιανός, Β. Δύο πρωτοποριακές μελέτες: η δημοτική στη νομική πράξη. Αθήνα: Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας, 1979 15. Βοϊκλής, Εμμ. Η δημοτική στη νομική πράξη: Μελέτες, κείμενα, αποφάσεις. Αθήνα: Αντ. Σάκκουλας. 1982. Διαθέσιμο στο: http://works.bepress.com/mohammad_thawabteh/22 16. Μάνεσης, Αρ. Η νεοελληνική γλώσσα στη νομική επιστήμη. Αθήνα: εκδόσεις Προσκήνιο,1999. 17. Σταυράκης, Α. Νεοελληνική νομική γλώσσα και ορολογία. Αθήνα: Νομική Βιβλιοθήκη, 1995. 18. Τζιάφα, Ε. Μελέτη της Ειδικής Γλώσσας του Χρηματιστηρίου με βάση σώματα κειμένων και στόχο την αυτόματη μετάφραση. Διδακτορική Διατριβή. Θεσσαλονίκη: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, 2012. 19. Χρηστίδης, Χρ. Η δημοτική στα νομικά. Μία ομιλία. Αθήνα: Εκδότης Χρ. Χρηστίδης. 1981 20. Χρηστίδης, Χρ. Δημοτική και Νομικά. Πρόλογοι στις μεταγλωττίσεις νομικών κειμένων. Τρεις ομιλίες. Επίμετρο. Θεσσαλονίκη: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών, Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη, 1984.