1 Επηηειηθή ζπκθσλία ΤΜΥΨΝΙΑ ΕΤΡΨΠΗ ΚΑΙ ΔΝΣ ΜΕ ΣΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΓΙΑ ΦΕΔΙΟ ΦΡΗΜΑΣΟΔΟΣΗΗ ΤΧΟΤ 110 ΔΙΕΚΑΣΟΜΜΤΡΙΨΝ ΕΤΡΨ IMF Survey online 2 Μαίνπ 2010 Σα δχν ζθέιε ηνπ πξνγξάκκαηνο ζηνρεχνπλ ζηελ αληηκεηψπηζε ηνπ απεηιεηηθνχ ρξένπο, ζηε δξνκνιφγεζε αλαπηπμηαθψλ κεηαξξπζκίζεσλ Η επξσπατθή θαη δηεζλήο αξσγή ζηεξίδεη απζηεξφ Ειιεληθφ ζρέδην πνπ ζεκεηψλεη ηελ απνθνπή απφ ην παξειζφλ Σα κέηξα ηα ππνδέρζεθαλ κε επκέλεηα ν Δηεπζπληήο ηνπ ΔΝΣ θαη νη Επξσπατθέο ρψξεο Μεηαξξπζκίζεηο γηα ηελ θαηαπνιέκεζε ηεο ζπαηάιεο θαη απζηεξά κέηξα γηα ηελ θνξνδηαθπγή θαη ηελ πξνζηαζία ησλ ρακειψλ εηζνδεκάησλ Η Ειιάδα ζχλαςε ζπκθσλία κε ην Δηεζλέο Ννκηζκαηηθφ Σακείν, ηελ Επξσπατθή Επηηξνπή θαη ηελ Επξσπατθή Κεληξηθή Σξάπεδα γηα έλα πξφγξακκα πνπ επηθεληξψλεηαη ζηε ζηαζεξνπνίεζε ηεο νηθνλνκίαο, ζην λα ηελ θαηαζηήζεη πην αληαγσληζηηθή, θαζψο θαη ζηελ απνθαηάζηαζε ηεο εκπηζηνζχλεο ηεο αγνξάο κε ρξεκαηνδνηηθφ παθέην αξσγήο χςνπο 110 δηζεθαηνκκπξίσλ Επξψ. Η Ειιάδα ζχλαςε ζπκθσλία κε ην Δηεζλέο Ννκηζκαηηθφ Σακείν (ΔΝΣ), ηελ Επξσπατθή Επηηξνπή θαη ηελ Επξσπατθή Κεληξηθή Σξάπεδα (ΕΚΣ) γηα έλα πξφγξακκα πνπ επηθεληξψλεηαη ζηε ζηαζεξνπνίεζε ηεο νηθνλνκίαο, ζην λα ηελ θαηαζηήζεη πην αληαγσληζηηθή, θαζψο θαη ζηελ απνθαηάζηαζε ηεο εκπηζηνζχλεο ηεο αγνξάο κε ρξεκαηνδνηηθφ παθέην αξσγήο χςνπο 110 δηζεθαηνκκπξίσλ Επξψ. Καηά ηε δηάξθεηα ηνπ αββαηνθχξηαθνπ νη δηαπξαγκαηεπηέο νινθιήξσζαλ ηηο ιεπηνκέξεηεο ηνπ παθέηνπ πνπ πξνβιέπεη πεξηθνπέο ζηνλ πξνυπνινγηζκφ, πάγσκα ησλ κηζζψλ θαη ησλ ζπληάμεσλ γηα ηξία ρξφληα θαη αχμεζε ηεο θνξνινγίαο γηα λα αληηκεησπηζηνχλ ηα δεκνζηνλνκηθά πξνβιήκαηα θαη ην ρξένο, θαζψο θαη βαζεηέο κεηαξξπζκίζεηο πνπ είλαη ζρεδηαζκέλεο λα εληζρχζνπλ ηελ αληαγσληζηηθφηεηα ηεο Ειιάδαο θαη λα αλαδσνγνλήζνπλ ηε ζηαζηκνπνηεκέλε νηθνλνκηθή αλάπηπμε. ηελ Αζήλα ν Έιιελαο πξσζππνπξγφο Γεψξγηνο Παπαλδξένπ αλαθνίλσζε ηελ πξσηνθαλή ζπκθσλία πνπ έρεη ζηφρν λα νκαινπνηήζεη ηα νηθνλνκηθά ηεο Ειιάδαο κε απνθαζηζηηθά πξνθαηαβνιηθά κέηξα θαη λα πξνιάβεη ηελ ππνλφκεπζε ηεο Ειιεληθήο νηθνλνκίαο απφ ηελ θξίζε εκπηζηνζχλεο, θαζψο θαη ηελ εμάπισζε ηεο θξίζεο ζε άιια κέιε ηεο Επξσδψλεο θαη αιινχ. Σα κέηξα, πνπ απνηεινχλ απνθνπή απφ ην παξειζφλ,
2 ζηνρεχνπλ ζην λα θέξνπλ ππφ έιεγρν ηα δεκφζηα νηθνλνκηθά ηεο Ειιάδαο θαη λα εθζπγρξνλίζνπλ ηελ Ειιεληθή νηθνλνκία. ε θνηλή δήισζε ν Επίηξνπνο Οηθνλνκηθψλ θαη Ννκηζκαηηθψλ Τπνζέζεσλ ηεο Επξσπατθήο Έλσζεο Όιη Ρέλ θαη ν Πξνέδξνο ηνπ Δηεζλνχο Ννκηζκαηηθνχ Σακείνπ Νηνκηλίθ ηξφο-καλ αλέθεξαλ φηη αλαγλσξίδνπλ πσο ν Ειιεληθφο ιαφο πξέπεη λα θάλεη ζπζίεο, αιιά πσο απηέο νη ζπζίεο είλαη απαξαίηεηεο γηα ηελ αλαδφκεζε ηεο Ειιεληθήο νηθνλνκίαο. «Πηζηεχνπκε φηη ην πξφγξακκα είλαη κηα ζσζηή θίλεζε γηα ηελ επηζηξνθή ηεο νηθνλνκίαο ζηελ νκαιφηεηα. Πηφ ζεκαληηθά, νη Αξρέο έρνπλ ζρεδηάζεη ην πξφγξακκά ηνπο κε ακεξνιεςία» πξνζέζεζαλ. Βεληίωζη ηος Δπισειπημαηικού Πεπιβάλονηορ ε μερσξηζηή δήισζε ν ηξφο-καλ αλέθεξε φηη αλ θαη ε αξρηθή εθαξκνγή ηνπ πξνγξάκκαηνο ζα είλαη δχζθνιε «είκαζηε πεπεηζκέλνη φηη ε νηθνλνκία ζα βγεί απφ ηελ θξίζε απηή πηφ δπλακηθή θαη εχξσζηε θαη ζα κπνξέζεη λα απνδψζεη ηελ αλάπηπμε, ηηο ζέζεηο εξγαζίαο θαη ηελ επεκεξία πνπ ρξεηάδεηαη ε ρψξα γηα ην κέιινλ.» Σα βήκαηα πνπ έθαλε ε Κπβέξλεζε πεξηιακβάλνπλ ηελ ελίζρπζε ηεο εηζνδεκαηηθήο πνιηηηθήο θαη ηεο αγνξάο εξγαζίαο, ηελ θαιχηεξε δηαρείξηζε θαη ηελ θαιχηεξε πξαγκαηνπνίεζε επελδχζεσλ ζηηο δεκφζηεο επηρεηξήζεηο, θαη ηε βειηίσζε ηνπ επηρεηξεκαηηθνχ πεξηβάινληνο. Αλαιακβάλνληαη επίζεο κεηαξξπζκίζεηο γηα ηελ θαηαπνιέκεζε ηεο ζπαηάιεο θαη ηεο δηαθζνξάο, γηα παξάδεηγκα ηελ εμάιεηςε κε δηαθαλψλ δηαδηθαζηψλ ζε πξνκήζεηεο, καδί κε κέηξα γηα ηελ απζηεξή θαηαπνιέκεζε ηεο θνξνδηαθπγήο θαη ηελ θιηκάθσζε ηεο πνηληθήο δίσμεο ελαληίσλ ζνβαξψλ πεξηπηψζεσλ θνξνδηαθπγήο. Η Απωγή ςπό Δξέηαζη Η Επξσδψλε ζα ζπλεηζθέξεη πεξίπνπ ηα δχν ηξίηα ηεο ζπλνιηθήο νηθνλνκηθήο αξσγήο θαη ην ΔΝΣ κε ηα 182 κέιε ηνπ ην έλα ηξίην. Σν Εθηειεζηηθφ πκβνχιην ηνπ ΔΝΣ αλακέλεηαη φηη ζα εμεηάζεη ην παθέην, πνπ ζπκθσλήζεθε ζε επίπεδν απνζηνιήο, κε επηηαρπκέλεο δηαδηθαζίεο. Σν παθέην αλακέλεηαη λα παξνπζηαζζεί ζην πκβνχιην γηα έγθξηζε κέζα ζηελ εβδνκάδα. Η αξσγή απφ ην ΔΝΣ ζα παξαζρεζεί κε κηα ηξηεηή Δηεπζέηεζε Εηνηκφηεηαο Παξνρήο (ΔΕΠ) χςνπο 30 δηζεθαηνκκπξίσλ Επξψ (πεξίπνπ 40 δηζεθαηνκκπξίσλ δνιαξίσλ), πνπ απνηειεί ην ηππηθφ κέζν παξνρήο δαλείσλ απφ ην ΔΝΣ. Επηπξφζζεηα, ηα κέιε ηεο επξσδψλεο δεζκεχζεθαλ λα ρνξεγήζνπλ δηκεξή δάλεηα χςνπο 80 δηζεθαηνκκπξίσλ Επξψ (πεξίπνπ 105 δηζεθαηνκκπξίσλ δνιαξίσλ) γηα ηε ζηήξημε ηεο Ειιεληθήο πξνζπάζεηαο ψζηε λα επαλέιζεη ε νηθνλνκία ζηελ νκαιφηεηα. Η εθαξκνγή ηνπ πξνγξάκκαηνο ζα παξαθνινπζείηαη απφ ην ΔΝΣ κε ειέγρνπο αλα ηξίκελν.
3 Η καθοπιζηική ζηιγμή ηηρ Δλλάδαρ «Απηή είλαη θαζνξηζηηθή ζηηγκή γηα ηελ Ειιάδα» αλέθεξε ν Πψι Σφκζελ πνπ είλαη επηθεθαιήο ηεο δηαπξαγκαηεπηηθήο απνζηνιήο ζηελ Ειιάδα. Η παγθφζκηα νηθνλνκηθή θξίζε εμέζεζε ηελ αζζελή δεκνζηνλνκηθή ζέζε ηεο Ειιάδαο. Σα έζνδα έρνπλ κεησζεί ζεκαληηθά, ελψ νη δαπάλεο ηδηαίηεξα γηα κηζζνχο θαη ζπληάμεηο απμήζεθαλ έληνλα. «Απηφ πνπ δεζκεχζεθε λα πξαγκαηνπνηήζεη ε Κπβέξλεζε είλαη έλα απζηεξφ πξφγξακκα κε πνιιέο πξνθαηαβνιηθέο ελέξγεηεο πνπ ζα δηνξζψζεη ηα πξάγκαηα γηα ην κέιινλ, αλ θαη ζα πάξεη ρξφλν. Όλησο ζα είλαη κηα πνιπεηήο πξνζπάζεηα» εμήγεζε ν Σφκζελ. «Οη Αξρέο μεθίλεζαλ ήδε κηα δεκνζηνλνκηθή ελνπνίεζε πνπ ηζνδπλακεί κε ην 5% ηνπ ΑΕΠ, ελψ αλακέλεηαη απηή ηελ εβδνκάδα πεξαηηέξσ λνκνζεηηθή δξαζηεξηφηεηα. Δίλεηαη επίζεο έκθαζε ζηελ ακεξνιεςία κε κέηξα γηα ηελ πξνζηαζία ησλ πην επάισησλ. Οη Αξρέο δεηνχλ απφ ηνλ Ειιεληθφ ιαφ λα κνηξαζηεί δίθαηα ην βάξνο ζε φια ηα θνηλσληθά επίπεδα.» πξνζέζεζε. Η επηδείλσζε ηεο δεκνζηνλνκηθήο ζέζεο ηεο Ειιάδαο επέθεξε ππνβαζκίζεηο ησλ θξαηηθψλ νκνιφγσλ απφ νηθνλνκηθνχο νίθνπο θαη άζθεζε πίεζε ζηνπο νηθνλνκηθνχο θνξείο. Οη επελδπηέο άξρηζαλ λα απνκαθξχλνληαη απφ ηα Ειιεληθά θξαηηθά νκφινγα νδεγψληαο ζηελ απμήζε ησλ επηηνθίσλ απφδνζήο ηνπο. Οη θνξείο ράξαμεο πνιηηηθήο θνβήζεθαλ πηζαλή εμάπισζε ηεο θξίζεο ζε άιιεο ρψξεο ηεο Επξσδψλεο. Οη «επηθεληξσκέλεο πξνυπνζέζεηο» ηνπ ΔΝΣ ζηνρεχνπλ ζηελ αληηκεηψπηζε ησλ ζεκάησλ ηνπ ρξένπο θαη ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο. Γιπλή δςζκολία Η Ειιαδά αληηκεησπίδεη κηα δηπιή δπζθνιία. Αληηκεησπίδεη ζνβαξφ δεκνζηνλνκηθφ πξφβιεκα κε ειιείκαηα θαη δεκφζην ρξένο πνπ βξίζθνληαη ζε ππέξκεηξν χςνο. Αληηκεησπίδεη επίζεο πξφβιεκα αληαγσληζηηθφηεηαο. Καί ηα δχν πξέπεη λα αληηκεησπηζηνχλ ψζηε ε Ειιάδα λα επαλέιζεη ζην δξφκν ηεο αλάθακςεο θαη ηεο αλάπηπμεο. Πξψηνλ, ππέπει να διαηηπήζει ζηαθεπά δημόζια οικονομικά. Απηφ απαηηεί ηε κείσζε ηνπ δεκνζηνλνκηθνχ ειιείκαηνο θαη ηε κεηαζηξνθή ηεο αλαινγίαο ρξένπο-αεπ ζε θζίλνπζα ηξνρηά. Εθφζνλ νη κηζζνί θαη νη θνηλσληθέο παξνρέο απνηεινχλ ην 75 ηνηο εθαηφ ησλ ζπλνιηθψλ (άηνθσλ) δεκφζησλ δαπαλψλ, πξέπεη λα κεησζνχλ νη κηζζνί ηνπ δεκνζίνπ θαη νη ζπληαμηνδνηηθέο παξνρέο πνπ έρνπλ ζεκεηψζεη δξακαηηθή αχμεζε ηα ηειεπηαία ρξφληα. Δέλ ππάξρεη ζρεδφλ θαζφινπ ρψξνο γηα ειηγκνχο φζνλ αθνξά ηε δεκνζηνλνκηθή ελνπνίεζε. Δεχηεξνλ, η οικονομία ππέπει να είναι πιό ανηαγωνιζηική. Απηφ ζεκαίλεη ράξαμε αλαπηπμηαθψλ πνιηηηθψλ θαη κεηαξξπζκίζεσλ γηα ηνλ εθζπγρξνληζκφ ηεο νηθνλνκίαο θαη γηα ηε δεκηνπξγία επθαηξηψλ γηα φινπο. εκαίλεη επίζεο φηη ην θφζηνο πξέπεη λα ειεγρζεί θαη λα κεησζεί ν πιεζσξηζκφο ψζηε ε Ειιάδα λα αλαθηήζεη αληαγσληζηηθφηεηα ησλ ηηκψλ ηεο.
4 Αςζηηπή δημοζιονομική πποζαπμογή Με δεκνζηνλνκηθφ έιιεηκα πνπ αλέξρεηαη ζην 13,6 ηεο εθαηφ ηνπ ΑΕΠ θαη κε δεκφζην ρξένο ζην 115 ηνηο εθαηφ ην 2009, ε πξνζαξκνγή είλαη έλα εμαηξεηηθά επείγνλ ζέκα ψζηε λα απνθεπρζεί ε θιηκάθσζε ηνπ ρξένπο ζε πεξαηηέξσ αλεμέιεγθηα επίπεδα. Καηά ζπλέπεηα, ε Ειιεληθή Κπβέξλεζε ζθνπεχεη λα εθαξκφζεη απζηεξά δεκνζηνλνκηθά κέηξα, εθηεηακέλεο δηαξζξσηηθέο πνιηηηθέο θαη κεηαξξπζκίζεηο ζηνλ ρξεκαηννηθνλνκηθφ ηνκέα. Σα θπξηψηεξα ζεκεία ηνπ παθέηνπ ησλ κεηαξξπζκίζεσλ είλαη: Γημοζιονομικέρ πολιηικέρ. Η δεκνζηνλνκηθή ελνπνίεζε επηπξφζζεηα ζηελ ήδε δξνκνινγεκέλε πξνζαξκνγή- ζα αλέιζεη ζπλνιηθά ζην 11 ηνηο εθαηφ ηνπ ΑΕΠ ζε ηξία ρξφληα, ελψ ε πξνζαξκνγή είλαη ζρεδηαζκέλε λα κεηψζεη ην γεληθφ θπβεξλεηηθφ έιιεηκα ζε επίπεδα θάησ ηνπ 3 ηνηο εθαηφ κέρξη ην 2014 (ζε ζχγθξηζε κε ην 13,6 ηνηο εθαηφ ηνπ 2009). Κςβεπνηηικέρ δαπάνερ. Σα κέηξα γηα ηηο δαπάλεο ζα απνδψζνπλ απνηακηεχζεηο ηεο ηάμεσο ηνπ 5,25 ηνηο εθαηφ ηνπ ΑΕΠ κέρξη ην ηέινο ηνπ 2013. πληάμεηο θαη κηζζνί ζα κεησζνχλ θαη ζα παγψζνπλ γηα 3 ρξφληα, ελψ ζα θαηαξγεζνχλ ηα δψξα Υξηζηνπγέλλσλ, Πάζρα θαη ην επίδνκα θαινθαηξηλήο αδείαο αιιά κε πξνβιέςεηο γηα ηελ πξνζηαζία ησλ ρακειφκηζζσλ. Κςβεπνηηικά ειζοδήμαηα. Σα εηζνδεκαηηθά κέηξα ζα απνδψζνπλ 4 ηνηο εθαηφ ηνπ ΑΕΠ κέρξη ην ηέινο ηνπ 2013 κε ηελ άμεζε ηνπ Φφξνπ Πξνζηηζέκελεο Αμίαο, θαη ησλ θφξσλ πνιπηειείαο, θαπλνχ θαη νηλνπλεπκαησδψλ, κεηαμχ άιισλ. Γιασείπιζη ειζοδήμαηορ και έλεγσορ δαπανών. Η Ειιεληθή Κπβέξλεζε ζα εληζρχζεη ηε ζπιινγή θφξσλ θαη ζα απμήζεη ηηο θνξνινγηθέο ζπλεηζθνξέο ησλ αηφκσλ πνπ δελ ζπκκεηείραλ ζηε δίθαηε θαηαλνκή ηνπ θνξνινγηθνχ βάξνπο. Θα δηαθπιάμεη ηα δεκφζηα εηζφδεκαηα πνπ πξνέξρνληαη απφ απηνχο πνπ θαηαβάινπλ ηνπο πςειφηεξνπο θφξνπο. Θα εληζρχζεη επίζεο ηνπο δεκνζηνλνκηθνχο ειέγρνπο. Σα ζπλνιηθά εηζνδεκαηηθά θέξδε θαη ε απνηακηεχζεηο απφ δαπάλεο πνπ απνξξένπλ απφ απηέο ηηο δηαξζξσηηθέο κεηαξξπζκίζεηο αλακέλεηαη φηη ζηαδηαθά ζα θζάζνπλ ζην ζπλνιηθφ χςνο ηνπ 1,8 ηνπ ΑΕΠ θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ πξνγξάκκαηνο. Χπημαηοοικονομική ζηαθεπόηηηα. Δεκηνπξγείηαη Σακείν Υξεκαηννηθνλνκηθήο ηαζεξφηεηαο πνπ ζα ρξεκαηνδνηεζεί απν ην εμσηεξηθφ ρξεκαηνδνηηθφ παθέην γηα λα δηαζθαιηζηεί έλα αθιφλεην επίπεδν ηξαπεδηθψλ θεθαιαίσλ. Ππογπάμμαηα Κοινωνικών Παποσών. Σα θπβεξλεηηθά πξνγξάκκαηα θνηλσληθψλ παξνρψλ ζα κεησζνχλ. Θα θαηαξγεζνχλ επηιεγκέλα επηδφκαηα θνηλσληθήο αζθάιηζεο, ελψ ζα δηαηεξεζνχλ ηα επηδφκαηα γηα ηνπο πηφ επάισηνπο.
5 Σςνηαξιοδοηική μεηαππύθμιζη. Πξνηείλεηαη γεληθή ζπληαμηνδνηηθή κεηαξξχζκηζε, πεξηιακβαλφληαο ηελ θαηάξγεζε ησλ πξνβιέςεσλ γηα πξφσξε ζπληαμηνδφηεζε. Γιαπθπωηικέρ πολιηικέρ. Η Κπβέξλεζε ζα εθζπγρξνλίζεη ηε δεκφζηα δηνίθεζε, ζα εληζρχζεη ηηο αγνξέο εξγαζίαο θαη ηηο εηζνδεκαηηθέο πνιηηηθέο, ζα βειηηψζεη ην επηρεηξεκαηηθφ πεξηβάινλ θαη ζα εθρσξήζεη ηηο θξαηηθέο επηρεηξήζεηο. Σηπαηιωηικέρ δαπάνερ. Σν ζρέδην πξνβιέπεη ζεκαληηθή κείσζε ησλ ζηξαηησηηθψλ δαπαλψλ θαηά ηε δηάξθεηα ηεο πεξηφδνπ ηνπ. «Η δεκνζηνλνκηθή πξνζαξκνγή είλαη πνιχ κεγάιε» αλέθεξε ν Σφκζελ, «αιιά δεδνκέλνπ ηνπ ζεκείνπ εθθίλεζεο φπνπ ππάξρεη ζεκαληηθφο ρψξνο γηα ηελ πεξηθνπή δαπαλψλ θαη γηα εμάπισζε ηνπ θνξνινγηθνχ βάξνπο, ηα κέηξα είλαη εθηθηά θαη γηα ην ιφγν απηφ ηα ζεσξνχκε αλζεθηηθά. Η ελαιιαθηηθή ιχζε ζα ήηαλ ρεηξφηεξε γηα ηνλ Ειιεληθφ ιαφ θαη ε Ειιεληθή εγεζία ην γλσξίδεη.» Σηείληε ηα ζτόλιά ζας για ηο άρθρο ασηό ζηη διεύθσνζη imfsurvey@imf.org